장음표시 사용
201쪽
A nam seri potest, ut veniat ad iudicam pro eo, ouod est serre senteat tarn em
dum, bc limul saluandum: cum in sine tra mundum: certum enim erat, mane
saeculi iudicaturin sit bonos , dc simul esse peccatores, Dei gratia remota. salvaturiis. postum ergo est in hoc loco
Qui credit in eum, non iudicatur, qui autem non credis, iam iudicatus est; quia non credit in nomine unigeniti filii Dei.
PROBAT praecedentem sententiam, nempE se adiudicandum non verniisse, sed ad siluandum, ne pereat homo: Nam vel credit in Christiti
vel non, at neuter in hoc priori aduentu iudicatur. qui enim credit, non i a dicatur, id est, non exercet Deus iustitiam sum contra eum, sed misericora adiam, remittens peccata, dc donans gratiam credentibus, hoc autem non est iudicare,sed misereri. Ioan. s. Qui credit ei, qui misit me,habet vitam aete nam,&in iudicium non venit, sia transit a morte invitam: id est,quia iniu- Ptim, D. dicium non venit, nec iudicatur, ideo transit de morte in vitam. ubi aduer- te gratiam primam, qua credentibus peccata remittuntur, & Deo conci- i iii, liantur, &ad filiorum Dei adoptionem admittuntur, non dari ex iustitia, Morianti sed ex misericordia Dei. Nemo enim ex iustitia dignus est gratia, de venia: misericordia est, quae remittit peccata, α dat primam gratiam, si consideromus ipsimi peccatorem . nam quamuis Christus de iustitia remissionem moruerit peccatorum nostrorum, si tamen peccator, seu homo ipse consideres tuti ex misericordia iustificatur. credens igitur, qui ad Christum conuerim tur,non iudicatur. Si quis vero non est credens, de iste non iudicatur a Christo: iam enim ille iudicatus est, seu sententia lata condemnatus, & morti adiudicatus aeternae, etiam si Christias non venisset. Explico, in Adam omnes risi ii peccauimus, nascimur omnes peccatores, Deus a principio tulit mortis senia quomo
G tentiam contra omnes peccatores, quamuis nondum si contra omnes ex
cutioni mandata,misit filium,ut eos,qui crederent in eum salvos faceret. iam . aliqui credunt, aliqui non, qui credunt, a sententia lata liberantur, & ex misericordia Dei eis peccata condonantur, qui vero non credunt, Christus iveniens non seu sententiam contra eos, iam enim lata est a principio. Ac r si diceret Christus: Ego veniens in mundum, inueni omnes homines sit, aeternae mortis sententia lata a Deo: veni, ut qui in me crederent, salvi fiesrent, qui verb non, sub veteri damnatione manerent: qui ergo credunt non iudicantur, immo a sententia dimnationis lata liberantur: qui vero non credunt, a me non damnantur, nec contra eos sententiam statuo, quia iam lata est, sed ipsi volunt sub sententia, & mortis iudicio permanere. Haec e dem inferius apertioribus verbis dicuntur, cum in huius capitis fine dicitur, Qui incredulus est filio,non habebit vitam , sed ira Dei manet super eum. 5e cap. s. ' i credit in me, in iudicium non venit, sed transit de morte ad viaram: perpende verba, sManet ira Dei,& transit de morte,J quasi diceret,nolimco aduentu factus est filius irae, nec sub morte: iam enim ipse homo in tali erat statu, & ego veni, ut eum liberarem, non igitur misita sum, ut iuditiem mundum. Hoc ad Colosi. Paulus optime exposuit, Donam, inquit, v . bis i
202쪽
A bisomnii delicta, delem, quod aduersus nos erat, chirographum decreti , ruod erat contrarium nobis. Omnes sub hoe chirographo eramus; qui credi
erunt, condonationem acceperiuri,qui non crediderunt, sub eo ma 'serunt
lxemplum sit, serpens ille aeneus, qui omnibus morsu serpentum iactis in se r aspicientibus, erat ad Alutem propositus,qui aspiciebant, sanabantur, qui se cus, moriebantur . non quod serum ae iis occideret eos, sed quia ipsi iam eausani mortis habebant,& remeato uti noluerunt. Hoc est,quod dicit, fiam iudicatus est, I id est, iam sententiae damnationis est ipse subieci iis, & adiudi-wus: Quia non credit in nomine viai geniti filii Dei, I id est, quia non accipit salutis remedium,per quod ab illa sententia mortis liberaretur. Aug.trach. ii. ponit exemplum de medico,qui omnes infirmos sanare venit, qui nolunt opera eius uti,moriuntii r non propter medicum,quas venerit ut illi moriantur ita propter inscivitatem,quam ipsi contraxerunt, di per medicum sanari noluerunt.Hane expositionem significare videtur Iraeneus lib. s. cap. 1 7. Ulixit dupliciter contingit,aut discutie-do,aut sententiam serendo: negant ergo
hi dicio distumonis esse impio, iudican gdos in ultimo die. Na eo ipso, quod non credunt,causa eorum iniqua est,ec damnationi obnoxia, ideoque iudicati iam sunt, tamen iudicandos Hrmant iudicio sententiae, quia sententia contra ec xseretur damnationis. Haee doctrina est Basil. ho. in Hal. i. in illud: Non relargutimpii in ivdisio. Non,inquit, veniunt,
ut conuincantur,sed viserant damnati . m. Eadem est doctrina Ambros sermxocin Psal. I a 8. versici 1. ubi eade verba PS. I. eodem exponit mod'εc demum CommM latius persequitur Gregori libr. 26. m , doctriarat. cuit. xo. S serian de hoe iudicio ' discussionis loquebatur Hilari quandosios, ct impios iudicandos negauit. Flier'n si per illa Iere. 23. Iudicium . Domini cum gentibus) hunc locvm I
ann. adducit; & exponit: dicit enim, Iudicium Domini cum gentibus, id est,i fidelibus, quia non omnes aequalia ha bent demerita nam non credentiu quia dam mimis, quidam plus peccaueruntiniudicio ergo opus est, & discussione ut quantum uniuicuiusque sit demeritum pateat, & hae ratione iudicandas dicit gentes, ut diuersis assiciantur suppliciis, at quantum ad damnationem ipsam, an damnandae sint nee ne, iudicio non india gent quia eo qubd non credunt, iudicatae sunt,&fie Ioannem exponit. Quae doctrina Hieronymi est vera , &eam fiant exponetoae,&limitandae I - - nim ei tatae sententiae. Iudicio enim
diues Italis ingestat. Aug. li deaeone Christ. ius iis loci cap. 27.& a illatain allud Pist. I. Non re--- surgunt imphin iudicio, aliquos reserat positione . his verbis deceptos, negasse diem iudi- ei juniuersalis futurum .dicebant enim,s credentes non iudicantur, non credentes autem iam iudicati sunt,nemo igitur superest iudicandus. Vari E ad hoc sacrid Mores responderunt. Hilar loco citato,per credentes, pios, per non credentes, impios,intelligendos assirmat, horum,neutros iudicari dicit: at si peresse alios medios inter impios & pios, qui credunt cum pijs, sed male viuunt cum ii iis, & hos iudicandos in ultimo iudicio assirmat probat autem id ex sequEC tibus verbis; si oe est autem iudicium, quia lux venit in mundum, dcc.l quae verba censet dicta, ut qui sint iudicandi, sugniscentur. Aug.loco citato aliter resp6det; Fatetur enim esse iudicandos non credentes, verba autem haec, s Iam iudicatus est,J dicit more prophetico esse dicta. Solent enim ad rei certitudinem significandam, prophetae sutura praedi-eere tanquam praeterita, sic sectum rem set in pristiti; Vt enim certissima damnatio non credentium significetur,dici , iam iudicatu id est, iam damnatus est. Alij doctores aliter respondent, distinguunt enim duos acto iudicandi, qu tum unus est discussonis, quo causa dι scutitur,& examinatur,alter est, otiosa
eii di sevisione sententia sertur: iudicare
203쪽
mi expositio praesem Mu aliis .
discussionis etiam impii sunt iudicatuli, ut quanto unusiluisque sit dignus supplici , appareat omnibus: sicut & merita piorum indigent discussione, tamen impi non indirent discussione in hoc, an damnandi sint, quia eo ipsis, quM non
eredunt eausam damnationis nabent. Chrysost. hom. 27. aliter exponit, eius.
que existimo legitimam huius loci expositionem, nemph, sicut Qui homic sedium committit iam iudicatus dicitur, quia lege lata contra homicidas morti eis addictos,quamuis nondum sententia iudicis lata sit, ita qui non credit,ca sam hi se damnationis habet,& legi damnationis subiectus est, propter pecca tum, quo detinetur,& propterea pudicatur dicitur, sententia tamen adhuc coaest lata usq; ad alterius seculi iudici Mai. Iudicabuntur ergo r0u credentis in via
timo iudici', qui ' mortis sententiam a iudice latam Abstinebunt quamuis adiuina tete iam sint iudicati, ει morti dicti,ob idoue dicitur, qui non credit iaiudicatus est: nam duplex iudicium est, nempe legis,&iudicis. Nomine autem non credentium hi intelliguntur, qui vel non credunt, veI non, ut credendum est, credunt, quare compreheduntur hie qui fidem habent,sed mortuam sine operibus: hi enim ad Adam veterem ad apertinenti
x Hoc est autem iudiciunt,quia lux venit in mundum, Adilexerum n
homines magis tenebras, quam lucem. COMMENTARI vs. DE clarat qua ratione, qui non credit iudicatus Sc damnatus est, oe, Ii quit, seli iudicium, Iideii haec est forma, ratio, qua iudicatus, di
damnatus cscitur, quia venit lux in m diam, & multi elegerunt potius in suis tenebris permanere , quam lucem recipere, erant ipsi in tenebris, pr ptereaque iudicati,&damnationi adstri aux enim non attulit tenebras,sed lic ines in eis inuenit etvcnit autem ut fugatis tenebris, vitae lumen communicaret,quod recipere nolentes in suis potius tenebris manere elegerunt siropterea damnati iam,& iudicio adscripti dicuntur: non quod eos lux danati ui adscripserit, ve Iadiudicarit, sed qubdipsi met sese a damnatione eripi, se lumen recipire noluerint. Christus hic ux est Ioan. 31. Fgo Iux veni inmun dum , ut onmis, qui credit in me in tenebris non maneat. Nota quam verε dictum sit, Christum ad saliuandum venisse,non ad damnandum, nam lii x v C nit sponte sua,nemo suo merito obtinuit, nemo sita potestate attulit, aut sua τdiligentia inuenit, ut Chrys.hom .ir. recte annotat .Rursus, Dilexerunt homi nes tenebras J Iiberum illis erat lumen recipere , oblata est lux hominibus , at ipsi dilexerunt tenebras, ncmpe Dei ignoratione ut,& errores, in quibus Grant. haec est ratio de causa, propter quam damnatus dicitur, qui non credit.
ve qui bis T T Ilar. in illud real. r. Non regi rgunt luteui eda L a impii in iudicio hunc locum mul-
p .ri to aliter exponit,nempe de credentibus
'Di quidem lucem ,& Chri- an dei . uum, se magis tenebras & vitia, & hi
latinus. iudicandi sunt. In hoc ergo contextu iuxta hanc expositionem, ut sopra etiam meminimus,tres distinguuntur ordines.
Primus Prurum cretantium in Guillis, secundus impiorum non creZentium, iIli dicti si in t non iudicari,hi vero iam iadicati, tertius superest ordo eorum, qui edunt eum impii ,& hi iudicandi sunt:& hune esse homin verborum ien um anfirma sic exponens. Hoc est iudicium, lia est,iudicium siet in hi ,qui dilexerunt
magis tenebras, 'nam lucem, dilexerime idem luceat,sed magis tinc bras, & hi sunt fideles peccatores. Ambro. in cui
des loc aps usu hanc telait expolitis
204쪽
A nem,ten probit,sedatarit hunc lota ratem existimat esse quod credit, Me nad non credentes referri, de quibusdia Christi doctrinam cognoscit esse lucentictum est,iam iudicati sunt: nnexa enim Respondeo ita esse . non enim locus hio sint hare verba praecedentibus, ut exposi sic antelligendus est quasi insdelis e sitimis in commentario. Cyril. lib.2. c. gnoscat doctrinam Christi esse vetams &Chryso. hom27. cum Ambros de lucem, nolitque eam recinereinuum non credentibus seu infidelibus hunc lo temerrorem cognoscateia errorem, α
eum etiam exponsitis milite de 'Cypri. velit in eo manere, sicut fit in luce, acia lib. 1.contra*udiose. .&lib. 3.ad ini- tenebris sensibilibus Multi enim fugiutrinum calatGlossinter litLHilario ae lucem, Si tenebras eligunt, cognoscen- cedere videtur: exponit enim peritene- res tenebras di lucem: non sic in infid bras vitia & peccata.Sed reuera hete ex- libus fit, sed dicuntur diligere tenebras Dositio Hilari j n6 potest sine magna ver magis quam lucem, quia potuerunt f
horum violentia defendi. Si enim perte cile suum errorem cognoscere, es in v nebras exponamus vitia & peccat quae ritatis venire notitiam, noluerunt ta- credentes magis dilexerunt, verba se- men iuquirere, & attendere. Sunt enimi quentia acco iodari non potanti. nam multi, qui timentes conscientiae scruriis
V causa,cur magis tenebras dilexerint,aL lum, ne, si aliquid verum credant, pro- Rsertur illa, s Quia opera eorum mala e - hibeantur id retinere, quod diligunt, hirari essetautem causa eadE cum eo,cuius veritatem noliat inquirere nee talatana. exprimitur causa,Dilexerunt vitia,quia aduertere. Eorum igitur ignoratio cuia . Opera eoru erant vitia,& peccara, opor pabilis est,&affectata. Seire autem diaret ergo per tenebras ignorantiam Dei cuntur quia scire potuerimi, S de ef di veritatis, intelligamus, quae infidςlia runt. qua ratione uicitur Ioan 7. Et ineitas est,quam sequi maluerunt infideles, scitis, S unde sim scitis eum tamen po- quia opera eorum mala erant: ne aurem siex ea dicatur; Neque me scitis: Scire talia opera detegerentur per veritate, dicti sunt, quia scire potuerunt. Hoc est uti paulo inserius exponemusilumen im erro dii vere tenebras, potius quam lu-.cisnuius recipere noluerunt. Addo his, cem, quia potuerunt cognoscere se esse nunqua inscriptura vitia 5 peccata te- in tenebris, bc lucem esse Christid ti-nebras vocati Tenebrae enim inscriptu nam, Sc lamera noluerunt, ne si cogno ra, aut Dei ignorationε, quae infidelitas sterent, opera, quae diligebant, iniqui, est, aut ipsum infidelem significat. i. Pet. S mala esse intelligerent, & a veritatea. Qui vos de tenebris vocavit in admi- redarguerentur. Hic est sensus horum rabile lumen suo, id est e errore,infido verborum, & simul sequentium, quae C litate,& Dei ignoratione, di Ephec s. ciun his connexa sint. Ita euenit Iudaeis FE ratis aliquado tenebrs, id est,homines incredulis, di multis sentibus infidelisne Dei cognitione. nunqua peccata dia bus, quae maluerunt suis prauis operia cuntur tenebrae,led ς pera tenebrarum, bus innaerere, o ne male se agere apr et etiam si peccata te brae dici possint, pria conscientiae de ab alijs etiam eo in hoc tamen loco iioli polliint talem ha- uinceremur, nee veritatis fidem inqui-bere significatione, proe ter causam ex- rere , nec oblatam recipere voluerunt, positam. Diligere ergo plus tenebras, Nam fides non inducit necessario ad as. quam lucem, eti praeponere Dei ignora- sensum audiente ,nisi adsit volutatis astionem & errore, veritatis cognitioni, sectus inclinans intellectum. Adhuc ta- fide quam Christus su inundum illu men aduertendum est,multo aliter gen- minans docuit Hic igitur locus Ioannis tiles, quam iudaeos se habuisse, Gentes de ita delibu intelligitur . enim erant prius in tenebris infidelitaratim Sed ex hoc dissicilis ruboritur dubita- tis & nolentes recipere lucem fidei manne infide-tio . Qua fritieet rotone infideres di i serunt in tenebris, ii quibus erant. At qibi is diligere magis tenebra , Serro- Iudae: ante Christi ad uetit tim non erant 2 2:ῆ'' in ti,quam veritare. Nam nemo infide- in tenebris, quia fidei habebant, at qua lueein. lium putatii: cita in tenebris, sed veri- dum noluerunt recipere Christum, fides
205쪽
A eo etia est hi tenebras, & in eis mans re Chris , di sententiae Gmnationis re volueriint,in quas non a Christo, sed rei evecti sint,quod in sequenti annot a se ipsis coniecti simi, imites adhaere- tione magis explicatur.
Erant enim eorum mala opera: omnis enim qui ma-
le agit, odit lucem, ct non venit ad lucem,
REm disiadem creditu visus est sibi Christus dixisse. nam tenebrae sua
tura non diliguntur, maxime luciscollatione,privatio enim est non eis - x se, hoc autem per se nemo diligit, propterea causana minus adiungit, Me plicat, qm ratione tenebrae non mum dilectae, sed etiam magis , quam tu ipia amatae sint, causae ergo est, quia orira hominum mala erantet quiuisa agit , die lucem re non venit ad eam, non propter ipsam lucem, sed quia lux opera mala reuelat,& manifestat,unde argui, de reprehendi homo odio ergo habetur lux, propter reprehensionem, quae sequitur ex lucis eue ctu,sic etiam tenebrae,non propter se diliguntur,sed quia operiunt mala optra,ne videantur, & redarguantur: qui ergo malaagit,hicem odit &-Meenebras diligit, neutrum propter se, sed propter mala oeera quae tacit, dum ea non argui sed celari, & occultari cupit. verba haec iunt similitudo lucis corporeae, ad lumen fidei, & veritatis Christi. Vt enim vi male agit,llicein senibilem iligit,& tenebras ne videatur quaerit, sic, qui a opera etiam Focculta, quantum adsensum, faciunt, nigriuat lumen veritatis internum, quod talia opera manifestat ,& arguit. Qui male agit, eum lucem odisse i tellige, in quantum male agit. nam aliqui male agentes lucem quaerunt, non C ut malum cernatur,sed quia inde lucrum, aut gloriam quaerunt. Hic est se ius: Qua autem ratione hoc sit intelligendum: in annotatione praecedenti e plicuimus. affectus enim hominum vitiis inhaerens, di ea relinquere rec sens, impedit, ne intellectiis fidei veritati ast entiat, di mauult homo credere quod eius malefacta excuset, quam quod condemner, cum re vera quod c': demnat,veritas sitaluod excusat ignoratio:quamuis autem homo ipse non in . relligat: tamen potuit di habuit unde discerneret: si malo ine tu impeditus ,on ivitat.
Mimpii, III siost homil. 1 . dubitationem lorem mala, potius haec ratio videtvr qu a Dium L a circa rationem positam affert,nem eausa, cia vcnirent, Nam si lux ad das rapς i venerunt ad lucem,sed magis di nandum venaset , tune iusta causa, curleaaiunt tenebras ,quia erant opera ut ad luceruasa velarint,allata videretur, i
206쪽
opera mala erant eorum, clamnari enim timebant, at cum lux ad saluandum venerit, potius causa veniendi est, quia opera eorum mala erant. Addamus exemplum, si quis diceret, se pentem aeneum multi noluerunt aspicere, quia morsu serpentum assecti eranti non rectam videretur causam assignare, quia potius causa haec est, ut aspicerent, ' quia ope ille non ad nocendum, sed ad siluandum exaltatus est. Similiters quis diceret, noluerant venire ad medicum, quia infirmi erant, potius enim infirmita, causa est veniendi. Respondet Chrysostom. non esse haec verba
a intelligenda de his , qui tantum peccata, & mala opera ha bant, hinan que potius ad lucem veniebant, ut sa-i mrentur , sed de his, qui talia opera amabant, nee ab eis se auertere, sed potius perseuerare cupiebant, illorum utilitate , aut delectatione tracti. hi sint , qui noluerunt veritatem Euan gelij recipere, ne ab ea redarguerentur, α talia opera repudiare ut improba compellerentur, ob id non dicit Do- iniuriis, qui male egit, odit lucem, sed qui male agit, insinuans assectum peccati potius quam peccatum,& exem- Num est non sistum de praeterito, sed etiam de suturo, nempe qui male vult agere, lucem fugis, & tenebras quaerit. Multi erant Gentiles , quibus e-C brietas, carnis peccata, Stalia iniqua illacebant, q ue in fra secia erronea il- is licebant, tamen Euangelica veritate damnabantur , noluerunt hi Euantes tum recipere , ut recte dicit Cyril
lib. a. cap. 3 - ne lux Euangelica malam eis induceret conscientiam eorum,
quae placebant, & licere existimat ant. Nila enim conscientia accusatrix est, di quietem perturbat, quam in si is il-ris operibus , quibus delectabantur , habebant . quod etiam notat Chrys
som. libr. 3. contra vituperatores viatae monasticae. Similiter lex,& veriatas Christi poenas comminatur aere nas, talium operum auctoribus. Mulutas enim circumstantias, S multa opora damnat Euangelium , quae sine fide reputantur bona. Propterea homines
nionibus re ipsa salsis, reputatis tamen nab illis veris, inluerunt, quam veritatem Christi recipere, c d Christus Ioann. r. aperte docuit , dicens , Me odit mundus , quia ego testim nium perhibeo de illo, quia opera eius mala sunt, hoc etiam Iudaeis, de quibus ista sententia praecipue dicta est, competit, Uolentes enim sita mala opera continitare, noluerunt Chrisilum recipere , quod Ioann. s. diciatur. Quomodo potestis credere , qui gloriam ab inuicem capitis ambitio enim, auaritiaque eos retraxit a sis
Christi recipienda . Locus igitur illa ex his,& ex illis, quae paulo superius
dicta sunt, patefactus videtur. Mouet alteram dubitationem to eo
allegato Ch sostom. qua ratione di. Hi nisi ubctum sit, Erant opera, se ilicet insta- dum luim , mala nam inter eos multi imuenti sunt modesti, temperati, iusti,& alijs insignes virtutibus . multa ad hoe respondet Chrysis stomus , sed , quia ad loci huius intelligentiam non pertinent, relinquimus, non enim i ci praesentis est discutere , an omnia opera insidelium sint peccata, an v ro sint aliqua opera, quae honesti r tionem talem habeant. ut dici possint bona moralitero dabitur occatio se san alibi hoc discutiendi. pro intellia gentia autem loci huius ea disputatio Fnecessaria non est , Nam Christu,s tum dicit multos non credidisse, quia
opera mala eorum erant , non quod omnia opera erant mala, satis erat aliqua mala esse , quae placebant , quae relinquere nolentes , elegerunt in sua manere infidelitate, ne talium operum
malam conscientiam ex ver Maiis c
gnitione habentes , i propria arguerentur , dc perturbarentur r tione . Pra rea quia Christus non tantum
loquitur de ijs, qui prius infideles erant, sed etiam de Iudaeis, qui fidem ha bant,& propter mala opera increduli facti sint: teque iurenebras abdiderunt:
207쪽
mi autem iacit veri atem, venit ad sucem ut messestenti opera elut quia in Deo sunt secta. '
COMMENTARIV s. ALteram partem similitiadinis ponir, quae prtari opposita est. milefacit opera, tenebras diligi : at vero qui bonae, ad lucem, venit, quia oe si Lee arRuuntur eius opera,sed manifestatur esse secundum Deum , tuti siue secundum Dei Iegem facta.hoc autem non est arguendum, sed laude di QPς 'gnum. Veritatem hoc in Ioco, legem iustitiae id rectitudinis vocat. Lex eniim II. ειν resti&iusta, veritas dicitur. Psal. o 8. Lex tua veritas, & omnia mandata duae se n. tua veritas. Facere ergo veritatem , est operari secundum legem iustitiae, re- lum Deum oetudinis N honestitis. In Deo facta opera dicit,non quod Dei virtute ope
-- - , ra sint secta: licet enim id verum sit tamen ad praesentem locum non facitised ci ' in Deo facta opera sunt, quae secundum Deum, S diuinae voluntati, & legi
' consormia sunt.haec enim phrasis est scripturae,&praepositio in talem etiam habet significationem. i, Corinth.r . N ubat in Domino, id est, secundum D mini vosuntatem,S Iegem. Psal. tio. Facta in .veritate, &aequitate idest cundum veritatem. Pla. ii S. Qui ambulat in lege Domini,isest , secundum Iegem L Lux enim opus bonum iuxta diuinii praeceptum, & legem esse ictum ostenditia Attende rursus non esse sensum, Qui bona facit, eum venire ad lucem, ut opera eius manis stetitur esta recte, de secundum segem Dei sta cla,sed est sensus: Qui bene vult operare, venit adsuce ut peream cogiam stat opera sua recte,se secundum Deum esse saetii: ita experientia docet eos Pqui bene agere student, libenter amplecti doctrinam veritatis: per quam ii telligant se ri chr,Sc secundum Deum operari. Christi enim doctrina,quae imi ia,quaeue bona sint mera, & suae secundum Dei voluntatem, quae vero con tra eandem sint, perrecte traditare ergo intelligas haec verba de operibus be- .nis iam facti sed de faciendis:cum sacere veritatem dicantur, liri studentide Fc desiderant aequa iustaque iacere.
AVgustinus tractati ix illud, s Iti
Deo est e facta ;J exponit ita veidem significet, ac virtute Dei esse facta. hane enim praepositio fi In, Ihabet inscriptura significatiδnenii Philip Omnia possit in i meo, qui me iansuriat:
sunt multa huius inodi testimonia. com sentiunt huic expositioni multi ex re centioribus, ea tamen dissicile accom modari potest. Non enim lux quaeri vir veritatis , ut cognoscat homo, se Dei virtute opera sacere; sed ut sciat quomodo bene , & secundum, Deum
operari debeo. hoc eati est , Mod Dominus significare sntendit hisce vem
bis, ideo quae diximus in commentari νminis conueniunt: quibus Euthymbo sessi agatur. Idem Aurii sinus dignanu consideratione dubitationem proponit nam ex praecedentibus verbis dedue,
tu aliquos ante Christi sdem bona opera, di ina eo facta habuisse. dicuntur enim venisse ad lucem Christi, ut manifestentur cinera eius , quia in Deo .... sunt sacta, di melle autem est in infid libus,& peccatoribus haec bona opera tiani ut o inuenire ante lucem Christi . & Mem o in Doetu . Mi illum laborat Augus . in hoc nodo Ibluendo, explicatius tamen et .
teain se pineu expoes.. Christus
208쪽
i amnine suae doctrinae illuxit peccatori
arus: horum aliqui ex illa doctrina novierunt opera sita mala esse,&iniqua: sed quia diligebant ea,& eis inhaerere cupiebant, lucem non receperunt , &hi dicuntur tenebras dilexisse magis, quam lucem. Alii peccatores noscentes mala ilia cinera, & peccata, noluerunt in eis perseuerare, sed dolentes de eis me a runt ad lucem Christi. Ecce, nemo iustus inmentus est, sed omnes re .atores, tamen magnum est inter eos
discrimen a illi enim per lucem Christis male agere intelligentes, lucem sprexerunt, quia in si is malis operibus per- erare voluerunt: hi vero, quia perlucem se male agere tagnouerunt. non spreueriint lucem , sed potius ad eamn venerunt: hi dicuntur facere veritatem, quod non secerint, sed quia inciapiunt eam facere: lux mani sectat op o facta in Deo, non illa, Quae sec rant, quia peccata erant i sed hane peecator displicentiam, quae est veri ratis initium in virtute lucis factum. Si enim Deus sua virtute non iuvisset, non venissent ad lucem, nec eis peccata cognita displicuissent. Haec est sententia, quam August. pr ponit, quae videtur aliqua ex parte dura: nam exponit facere veritatem eum
dici, cui displicet peccatum, quia displicentia itatium est bonorum operum :& ad veritatem pertinet, praetem de hac ipsa displicentia exponit verbum, ut mandelictur, quod in Deo C sint facta: cum re vera Dominus amu tur de operibus, non de initio operum, quamquam aliqua ex parte expositio quandam habet consermitatem eum rostra. Legitimus ergo senses horum verborum hic mihi videtur r ut sicκt
quando dictum est, s Qui male agit, odit lucem, J non de praeterito interuligitur, sed de eo, qui voluntatem habet male agendi, hue perseuerandi in actionibus iniquis, vel noua mala commmittendi: hie enim non venit ad lucem,& in apertum, ne mala manifestam h beant reprehensionem: sic nunc dicitur sacere veritatem de taturo, nempe qui studet, & vula bene facere, S seeu dum legem rectitudinis do tu ilitiae ops rari, venit ad lucem, ut cognostat se recth , α secundum Deum operari 3 quasi dictum esset: qui vult male fac te, sigit lucem, qui vero bene, venit B potius ad lucem ut in ea videat dc c Costat, qua ratione recte εc secundum
eum operetur . Fateor hane volu
tatem, qua quis vult aequo sentire, Scamplectitur lucem, esea Deo, sed non hane voluntatem si ni scant opera mcta in Deo, sed potius quae post duceta acceptam sunt, illud enim prκ teritum non Mnificat, quod Acta sint ante lucem, ut ril lib. a. cap. 16. exponit,sed qu5d lucem amplectitiir, v t. per eam quae operatus fuerit, recte esse iacta eo gnostat. schie est sensus horum verborum verus de aegitimus. De historia Nicodemi nihil aliud Euangelista narrat, quamuis verisimile sit eum aliqua remondisse:ex alijs autem locis eum credidisse habemus. FAEn Nicodemus Chriana Hieros. Irmis coue
Post Mec venit Iesus, εἰ discipuli eius in Iudaeam terram. COMMENTARIV s.
colloquium cum Nicodemo habitum, uod Hierosolymis contigisset credo, Iesus cum suis discipulis in territorium aliud Iudaeae se transtulit. ANNOTAT Io 3 i.
ae in precedenti narrantur hi si ria, in Galilaea sui sie secta,deductit' est qui ex his verbis a nam diei tur post haee venisse Christum in Iudaea, rῖο haec quη proxime dicta sint non Derunt acta in Itala, sed in Galilia sed
aduertendum est, non dici in Iudaeam, sed, s in Iudaeam terram J venisse, ut si-rniseetursiisse in Iudaea, ει ut existimo in Hieraasalem, ubi colloquium cum Nicodemo habitum est, S inde venisse in N 4 ur
209쪽
A terriun, idest, territorium Iudaeae: v cabulum enim Graecum in ea aliqua aceipitur signi Matione oueor multum ad id asserendum, quia cuni eum a Galilaea in Iudaeam venit,nunciuam dictum est,in Iudaeam terram,sed tantum in Iudaeam,immo ferὶ semperascendi Gn dieitum at in hoe tantum loco dictum est,sin Iudaeam terra Jquasi ex uno in alium locum Iudaeae se tranllulerit. Il-
hid autem improbabile et quod fine uti Dia auctoritate aliqui nostri temporis fingunt, post colloquium videlicet cum Nicodemo venisse in Galilaeam, & it rum ascendisse in Iudaeam, ubi iactum est, quod modo narratur: sed hoc non
probant. immo ex textu contrarium colu
Iigimus;nam dicitur, s si haec,Iid est, post colloquium cum Nicodenis venit,
Et illic morabatur cum eis,& baptizabat. COMMENTARIVS.
B Ommoratus dicitur in Iudaea terra, quia muliis ibi mansit diebus, bi baptismi fecit initium . Baptizasse autem dicitur,non quod ipse ricinam in capite sequenti,neminem baptizasse dieitur. hic tamen baptizaia nar ratur per duci pillos suos: & non sine causa Euangelista Christum baptitasse dicit sed ut significaret, iam Christumexercuisse suum baptisinum; u autem diceret baptizas discipulos,Baptismum Ioannis est quis existiniaret eos contulisse , ut ergo significaret Christum instituisse Baptismum situm, ipsiusque Praecepto usum eius cspitia quamvisper discipulos Baptistius Onistraretur, qui equam, nis quod datum est desuper' et , quasi bapti sinum Christi suo praeie
rem.Ex ita conueniens sui ut proprium tune Christus haberet Baptiuiminii: Ac sic a Ioannis distingueretur. Locus autε Ioannis non est contra hane veritatem :na ibi agitur de visibili Spiritu sancti missione sib ignis specie, qualis in discipulos venit inuitalli enim missione ii Spiritu, & per gratiam multo ante sp ritus sanctus datus esimam post resurre- ctionem di ante ascensionem dictum est: e Accipite spiritum Sanctum: Baptis inus ergo hic non erat Baptismus Ioannis in aqua in poenitentiam,sed in aqua,& spiritu invisibili per gratiam,& in nomine Christi collatus
Irat autem A Ioannes baptizans in Aenon iuxta Salim, Pari
Cudebor Ioannes christo, nor maiori, eius enim bapti num pr sentem intelligo est Iordane recessit,ubi primum bapti raciat, aut lacus erat nobilior de celubrior i ii iocum minus celς cin siccssit,ubi etiam erat copia
Minuum tamen baptiosic dicit .
e Hryso Rho. 28aexistimat, huneb Deo di iptis prios baptizabat,esse eundem cum Ioanore I Dqua nis baptisno in aqua tantuni,non in spici sq. irino ritu, motus illo Ioann- 7. Nondum erat sina. - Spiritus dariis, quia nondum erat Iesiis glorificatus diat contrarium tenent. xi l. lib. . 'I7. & August.trin. 1.&' in Ioan & re vera iraest tenendum. Si enim esset baptisinus Ioannis, non erat, eur fieret contentio inter Iudaeos , &Ioanuis discipulos de baptis bioe : nee aerat, cur discipuli eum apud Ioannem detulisent, mod baptizaret: nec Ioa xes respondisset ;Nemo potest accipere
210쪽
aquae, ut eommodὶ baptismum ministrare posset. Loouautem erat Aenon iuxta Salitia, nomina haec duarum urbium sunt. Aenon oppidum est quatuor miliaribus distans a si chen ciuitate, a multitudine aquarum sic dictum. nam iaV Aena nubem apud Hebraeos significat. sed quia, ut ex Erech. 47. constat, est alterum Aenon terminus mi es, quod Haser Aenon dicitur, id est, atrium Aenon additum est ab Euangelista sIuxta Salim,Jo ab hoc distingueret oppidum in quo Ioannes baptizabat.
T Ieron. in Epist. quadam ad Eu
LS 1 1 grium, hanc salim eam esse ciuis
ratem assirma quae Gen. 3 3. dicitur S lem,Scquam Iae transiisse dicitur,queterat urbs Sichimorum in terra Chanaa, nee refert, inquit, utrum salem nM-tim dicatur,vocalibus enim Hebreti non utuntur,unde iacile variari possint.Alia qui Salem putant esse,quae postea Hiem talem dicta est , sed Hieronymus id non
recipit. Ambri in enarra. Psal. 27. ex nominum horum Aenon, & Salim signi cationibus, quaedam mysteria contemplatur: quae ad literalem nostram interuligentiam facere non videntur.
ri veniebant, A baptizabantur, nondum enim fuerat Ioannes missus in carcerem. COMMENTARIVS.
Uiam Baptirante Christo adhuc Ioannes baptizat, & ad eum populi usniunt : nec a baptizando destitit, quousque in carcerem missus est . hoe enim illa particula, s Nondum, I significat,ut notat Chrysostom. homil. 28. Diuino autem iactum est consilio, ut incipiente Christi baptismo, Ioannis ovis. αὐ- baptismus non omnino citaret, sed expectaret carcerem, ne in Christum in bapti- populi ii surgerent rati ipsius causa Ioannem non baptizare. Voluit enim uerit etiEDominus id potius Herodi adscribi ne ante tempus persecutio oriretur. si . mutetiam, quia hoc suo facto Ioannes Baptismum Christi probabat, εἰ suo pitta e excellentiorem confitebatur. si enim a celebri loco,in quo baptirabat, non P x. amplius baptirans recederet, existimassent omnes eum loco cessisse, quia b C ptizare noluit, aliter non cessurus; at dum cedit loco,&inalium minus - lebrem baptirandi causa se transfert, aperte baptisuium Christi approbat, di f. ut excellentiorem confiniat.
Facta est autem quaestio ex discipulis Ioannis cum I diis de purificatione.
Discipuli Ioannis non tam acto virtutis: quam ambitione quadam magistri gloriam de simul suam quaerentes, da vident plures Iudaeos ad Christi, quam ad Ioannis baptistium concurrere, de praeferri baptismum eius baptismo magistri: cum Iudaeis oontendunt: id quaestio orta est inter Iudaeos a Chrisio baptizatos, Sc Ioannis discipulos de purificatione,id est, de baptismo. Discipuli enim baptismum Ioannis nobiliorem baptismo Christi ,& illum,
nou hunc suscipiendum esse contendebant, Iudaei vero contrarium defendebant. Reci us autem haec verba superioribus connectuntiar in Graeco textu in
quo non legimus, Resta λὶ ista . . F. u est igitur, ut quod superius