장음표시 사용
211쪽
A legimus, nempe Ioannem eccisse loco celebriori occasionem fuisse huius con utentionis significaret Euangelista. Cum enim Ioannem a loco recessisse, & is Christi baptismum plures concurrere viderent, ecce tibi statim exorta coi tentio. Solent aliquando hae inter spirituales homines contentiones exiit re, miscenturque profana diuinis, quae sunt valde periculosa, eoque magis, quo aelo virtutis occultari sacilius mssunt: quales etiam pollea inter baptizatos a Christo non propter baptismum, quia unus erat, sed propter baptiarantes ministros obortas lites, acriter reprehendit Paulus I. Corinth. Permienuo bona tit autem Deus mala, ut bona eueniant. Ex hac enim contentione duo bona b c con' consecuta sunt, alterum quod Iudaei confirmati sunt magis in Christi baptiss- 'φς - ino- quod oppugnantibus alijs,defenditur, constantius tenetur: alterum quia hac occasione egregium,& insigne de Chritto tulit Ioannes testimoniti,
ruo se discipuli eius,& omncs alii Christo magis adhaeserunt,& veritas mani .emia est, quod paul b po it exponemus. unde recte Cyrillus lib. α .cap. 1 9.dicit. Hanc contentionem diuina factam disputatione colatender m. hinc enini gs excitatus ad longum de exquisium de Christo sermonem Baptista,quanta sit inter baptismum&ruptismum differentia, plane essendit.
- 1 - 'Υril. lib. .ea.38. aliter hune locum exponit. per hane enim puri sic
ti sit in tionem aspersiones, quae secundum le--zuenda. gem fiebant ad purificandum intelligit: dum enim Ioannis discipuli, inquit uaptismum Ioannis illis puri Mationibus meliorem esse contendebant, Iudaei autem non valentes se defendere a disti pulis Ioannis, qui iam sibi imiores quam Pharitat videbantur, εc talpi sinum i galibus purificationibus praeponebant. C Christi baptismi in laudibus efferre cin runt,non quidem quia ita sentirent, di ex animo id facerent, sed ad Ioannis
depressionem, ut depressis, cor sussque i Ioannis distipulis, victores ipsi vid
renturi ita exponit hunc locum Cyrili. At Chrysostom homi. 18.contentionem
hane de ipse baptis ino interpretarii Iudaeos ex animo, Christi bapti sinum praetulisse affirmat. idem Euthy.ddita mihi quoque visim est in commentari αQuod autem dicitur, contentionem ortam esse de purificatione, id significat
contentionem se ilicet esse, utra maior,& persectior esset purificatio, baptisini
Christi an Ioaunis de effectu autem con ptendunt. per hune enim baptis ni ex cerulentia cognoscitur ut melioris, sit quisnat 'rem puri scandi vim habet.
Et venerunt ad Ioannem, A dixerunt ei COMMENTARIVS. NON est dubium, quin discipuli Ioannis Baptistae ad ipsum venerint,
postquam contra Iudaeos praeualere non potuerunt existimabant epimquod Christus baptizaret, pluresque ad eum concurrerent, re laturum magistrum, iacturumque, aut dicturum aliquid, quo suam opinionem sortius tueri possent: Non solum autem nihil inde c nsecuti sunt, scd contrarium potius eis euenit: nam magi iter Iudaeos defendit, & contra discipulos sententiam tulit. Re vera autem quamuis sententia desiderio, & opinioni eorum tunc contraria suerit, eoru in tamen laluti fuit valde conueniens: Nam fidei veritatem ignorantibus manifestauit, & quod tuitiam erat,iniquam habentubus causta ostendit. cuius t stimonium tanto cortius,ec credibilius erat,qua
212쪽
, to causa haec noris ad ipsum spectabat: de eius enim baptismo erat contemtio, sd in causa propria contra se humiliter quidem sed vere iudicauit. Rabbi, qui erat tecum trans Iordanem,cui tu testim
nium perhibuisti ecce hic baptizat,& omnes
veniunt ad eum. VERBA discipulorum ad Ioannem , indignationis & irritamenti plena sintula
sunt. indignati enim Christi bapti ima suo praeferri, magistrum quibus verba visa modis possunt, ad iracundiam & indignationem incitare conantur: perpe inde singula verba. Primo. f Rabbi, J magistrum vocant, ut eum hoc nomine 'ad ipsos tuendo, & defendendos inducant: Est enim magistri discipulorum doctrinam, & assertiones protegere, tanquam propria. Secundo, s Qui erat tecum trans Iordanem, J deprimere nituntur ipso verbo Christum: non diacunt Christum, aut saltem, quem tu Christum vocas: quia contra se tunc cere visi effetit, nec dici int: quem bapti rasti, ut recte Chrysost. hom. 18.no. atat, he in memoriam, Patris vocem de coelo delapsam, reducant: sed, qui iscum erat trans Iordanem, quasi unus ex aliis, quos baptizasti. Tertio, fCui tu testimonium perhibuisti,Jquasi dicerent,quem tu beneficio affecisti,& honore prosccutus es,ut hoc verbo ad iram, velut in ingratuita impellant. Quarto. s Ecce hic baptizat, J quasi dicerent: usurpat tuum ossicium,& addunt aliquid veritati, s Ecce, hic baptizar, I cum re vera non ipse, sed discipuli, idinus nomine baptizarent: sed, ut irritent animum eius, dicunt, IEcce, hic baptizat. J Quinto, augent rem, ut magis continoueant, is omnes veniunt ad eum, J quasi dicerent, te de linquunt, ta ad eum conuertuntur: tua res agiatur, tuo honori consulimus. hoc autem verum non erat: non enim omnes v niebant ad Christum: cum ad Ioat,nem multos veniisse narratum sit. Istin lentes confitetur Christi baptismum ab omnibus praeferri, & fiunt praecones veritatis,quauis non eo animo id faciant,sed ut potius veritati sese opponat.
C Onuincunt haec verba haereticos
Christibi imum Ioannis, &oapti linum Christi. P; -- Rxsert, & impugnat hane haeresim August. lib. contra literas Petilia. cap.; ta sequentibus,&lib. s. de Baptis. cap.9& sequentibu , & aliis in locis, meminit etiam huiu haeresis Cyril. lib. 2. In Io.c. 1mali haeretici , etiamsi baptis inuin I annis a baptissimo Christi non distinguetiant, essicaciam tamen baptismi Chri sti non minuebant, sed baptis inum Ioanti nis supra modum extollebant,asserentes L utrumque peccata remisit se,& in re t e rorum ci missionem tam a Ioanne, qua
a Christo prortia baptisinata colla
Lisse. MuIto peius nostri temporis har- , retici sentiunt, qui non solum unum,dceundem in ministerio, & effracta l. Fciunt Christi, & Ioannis baptismum: sed neutrum remittendi peccata virtutem habuisse contendunt,in Christi b, Coui urptismum blasphemantes. Alii item amtiqui magis debacchantes, Christi baptismum inferiorem Ioannis secerunt Christi insebaptis ino, ut refert idem Cyril. libr. r. itotem sui ca. 7.quo in loco vel E.& pth habet lixe verba , Videbat Spiritus gratia illumi- nariis Euangelista, quam necessariunx esset ea narrare, quibus quantum Christi baptismus Ioannis baptisino praestarer, aperiretur: perspexit non multo post aliquos suturos, qui aut nullam ii ter haptismum, S bapti sinum diso rei tiam facerent, aut ob imperitiam. .
lusum hominum meliorem csse baptita
213쪽
A nuim Ioannis pararent et cauas tam tu
Iis temeritatis euertens, ipsum Baptisam exponit,huius questionis stagilem nodum suis discipulis dubitantibus dis. soluisse.haec Cyril. Et re vera totus hic eontextus hasnaereses resellit e tollit. Si enim v nus, εc idem esiet baptismus,
nulla erat contentionis causa, nec occa
so, immo discipuli Ioannis arsumenta contra Hebraeos, quod solui ab illis non Posser,habuissent, quo Ioannis bapti Gmum magnificarent, quE Christus pr babat,& quo uti volebat.Praeterea n in qualis esset uterque efficaciae, facile I annes disci puli, latisfacere potuit, qualem efficaciam significando, at non fiev iactum est,immo Christum praetulit, ut sponsum, ut filium Dei,& ut eum, in quem credere oportebat.in id est,quod in differentia baptismi, differentiam tantam miscet permnarum λ nisi ut concludati quantum est inter sponsum, & amicum spons: inter filium Dei, & merum hominis filium : inter eum, in quem,&eum, per quem est credendum: tantum inter unius, & alterius baptismum esse discriminis:Necopiis erat hac noua de-
eisione, si discipuli, qdae magister inre
dixeramnemoria retinuissent: nam prius docuerat Matth. 3. Ego baptizo vos in aqua in poenitentiam,qui post me enturus est, sortior me est, ipse vos bapti-xabit in Spiritu sancto. Si sortior est, qui post Ioannem baptizat,bisti sinus eius potentior, & efficacior est: si ille in aqua, hic autem baptietat in Syiritu
Sancio, maior est huius virtus, quam u-lius: Adueniens enim Spiritus sanctus vltra aquam plus efficiet, quam ipsi sola
aqua.Praeterea Ioannes venit praepar
re populum. Luc. i. Praeibis ante faciem domini parare vias eius,ergo baptismus Ioan. praeparatorius est Baptismi Chri- sti fieri igitur non potest,ut sint v 'α idem bapti sinus, aut aequalis efficaciae. 'uod enim eraeparaturi pr parante di inctum,ic ipso est persectius. Sunt sesecenta scripturae loca,& antiquorum P trum testimonia , quibus haec haeresi conuincitur,sed quae dicta sunt in praesenti suffciant. in alium enim locum longiorem, & exactiorem huius veritati distussionem mittimus.
Respondit Ioannes,& dixit,non potest homo accipere qui quam,nisi fuerit ei datum de coelo. R COMMENTARIV s. FIoannes intelligens se a discipulis Christo praeserti, & vi seipsum Christo
anteponeret, induci, respondet, id nulla ratione fieri debere,nec posse. Nemo , inquit, potest sibi maiorem praestantiam, &auctoritatem accipere; quam sit ei de coelo, id est,a Deo concessa.His verbis vanos discipulorum c
natus reprimit,assirinans se ccolestem mensuram nec velle, nec posse exced
re , & atten je, non loqui eum de hominum conatibus, & alsectibus vanis. possunt enim conari mensuram datam excedere ,& multi nomen Christi iam' usurpaverant, multi prophetarum ossici um sibi vendicauerant, cum non essent, tamen in rei veritat nec tales fuerunt, nec quod attentarunt consecuti
sunt. Simile quid docuit Paulus ad Romanos ii. Sapere ad sobrietatem, de unicuique sicut Deus diuisit mensuram fidei. simile quid etiam Dominus D thondit Pilato, Ioann. is. Potestatem non haberes aduersum me ullam, nisi tibi datum esset desuper. ANNOTATIO ; s. serri, nisi id de redito esseti Deo eor ces
Ioannea de Ius bii. ho. 23. haec verba de Chri sim. Cyril. lib. i. cap. 6o de seipsis haec seipsoωρο- uo enunciata exponit, ut sit se verba Ioannem protulisse dicit,& conueposset Chri s auctoritatem nimior est expositio,ium quia verba se
hinc baptiacandi accipere nec amore Mentiailiu sensu mali connectuntur,
214쪽
A rein sim fide Christoloqiteretur, v- mine, immo habet sermo hie quandam Dii senet voce, Hinno,)N6 potest homo: submissionε contrariam verbis discipumaxime,quia iii Grico sine articulo le- tomi'hi enim Ioannem esserre corian- itur,ut sigitiscetur, ris 'de Christo sed tur,at ille contra, Non potest,Jinquit, e quouis homine loqtii,nec etiam dixis shomo, qua si dicat Ego homo sum,ut sit, Nisi datu esset ei de io,J cum verE unus reliquoia,quod habeo,de caelo est, Christus esset Deus,q.ex ses bet apiiι at Christiu homo quide est,sed ille hostqvid habet. verba igitur de mero sui ho mo,n6 ut unus ex alijs,sed Dei filius est. . si ' I
Ipsi vos mihi testimonium perhibetis, quod dixerim, Non sum ego Christus,sed quia missus sum ante illum.
--xponit mensuram sibi de caelo datam: & hane ex verbis ipserum disci- Bila pulorum, nam ipsi dixerunt. s Cui tu testimonium perhibuisti: Jad mithoe eorum verbum dicens, vosips mihi testes estis,& eonfirmatis me dixisse: I Non sum ego Christus, 3 sed eius praecursor, & qui missus sum ut
praeirem,quasi diceret,mesura mihi data est,nempe praecursoris ossicium,esso uineit pro- autem Christus non sum, hanc non possum cxcedere mensuram, nec Christo PMi e 3 me anteponere, aut aequare. Discipuli testimonium allegarunt, sed quod de quale esset,quiacontra eorum erat intentionem,non expresserunt: at Ioannes suis verbis eos conuincit.Vos,inquit dicitis me testimonium perhibuisse, t stimonium autem hoc est,in quo mensuram meam aperui,& Christum ostendi. Tacite discipulos arguit, quasi diceret: iam ex me audieratis illum esse Christum Sc me csse praecursorem: illum Dominum, me seruum: non igitur erat cur turbarentini, si baptirantem & ab omnibus mihi praelatum vidistis. Reprehedit etiam tacite eos, quod se tentarent ut aliquid diceret:aut faceret contrarium has,quae testificatus erat,& ipsi nouerant: quasi diceret: Cum vos ipsi sciretis quiὸ ego iam de Christo testatus sim,non erat cur ad me veniretis sperantes contrarium aliquid dicturum.
Qui habet sponsam,sponsus est: amicus autem sponsi, qui stat, A Faudit eum,gaudio gaudet propter vocem sponsi.
Ioannem aegre laturum, quod Christus baptizaret, & plures ad eum con- Ioamostem currerent quasi id sibi Christus usurpasset, discipuli arbitrati sunt. Ioannes vero id se non ae reserre, nec aliquid in eo iniquuin committi : sed po ' , istius quod iustum est,feri,&se de hoc summopere gaudere, respondet. Uti, gaudere, tur autem similitudine corporalium rerum, quae talis est: Sponsus,&ami eus sponsi non sunt aequalis conditionis: ad sponsum sponsa pertinti zami, Teutilatici autem munus est, honoris gratia in sponsalitiis sponsum comitari, ipsum cum sponsa colloouentem audire de in hoc gaudere: non autem sponsams hi appetere . per haec significat Christum sponsum esse ecclesiae, se autem amicum Christi,non sponsum. non ergo aegre ferre de bat, neque iniustum aliquid existimare, quod plures ad Christum venirent: hoc enim erat spo
lam suo sponse copulari: neque es inuidcre oporrebat : nam id esset velle 'spou
215쪽
A sibi usurpare: ἰmmo gaudendum erat,quod Ecclesia, quae sponsa est suo sponso vniretur.ad Ioannem pertinebat Christo sponso adnare ministrodo,testimonium perhibendo, uincum sponsa Ecclesia iam colloquentem, dedocentem audire,&in hoc gaudere. Ambr.lib.de benedictione Patriarch.c. . hanc vocem sponsi, nuptialem vocem interpretatur quia nuptiae celebrantur
Hoc ergo gaudium meum impletum est.
VN D E haec verbainserantur, pauci considerant: cum illatione tam
dicuntur,fGaudium ergo meum impletum est: J inseruntur autem partim ex smilitudine posita, partim ex verbis discipulorum: ex similitudine quidem: cum spontiis non sit Ioannes , sed amicus sponsi, sequitur ipsius ecse tantum adilare, & vocem audire sponsi,& in eo gauderer ex discipulorum I autem verbis, quia ipsi retulerunt Christuin iam baptizare, omnes ad eum venire, quod idem est ac Christum iam sponsam Eccbesiam conuocare, cum ea colloqui, ipsi uniri. Hoc ergo audient Ioannes, quia iam ipsi adstiterat ipsum ostendendo, eique praecursorisor scium ministrando,infert ΓHoc ergo gaudium meum impletum est,J quasi dicate ad me, viad amicum pertinet audire vocem sponsi, ei adstare, di de voce eius ad sponsam suam gaudere.' iam adstiti de ipso testimonium perhibendor vos autem mihi ipsum baptiza,. re,ad ipsum omnes venire retulistis, haec iam vox eius est, qua suam sponsam alloquitur: hoc unicum struererat quod expiatabam, & quod ipsus est: non meum, qui ncn sum sponHis,sed eius amicus. ΓGaudium ergo meum inis tum est, J id est,completa sunt ea, de quibus gaudere ad me spectat: tantum
igitur best ut aegre feram ea,quae refertis, ut haec sint, de quibus me conu mi gaudere. Vocem sponsi audiuerat etiam Ioannes: nam &miracula, de praedicationem Christi, ex relatione aliorum, etiam antequam in carcerem coniectus esset,cognouit:vnde merito impletum gaudium suum dicit. His versi b: sinsinuat Ioannes suum osticium iamiam cessare,& imminere tempus locum dandi Christo,eique credendi, ut notat aulail. hcm. 13. quod verbis sequentibus magis exprimitur.
ANNOTATIOD Vplicia celebrata sint a Dei filio
sponsalia Iriora eum natura humana,quam in unitatem personae assumpsit ut persona Uerbi sponsus, natura humana sponsa dicatur, quae ipsi unita Verbo inseparabiliter est hanc diuinam unionε nuptias vocauit Greg.h 38. Eoang. I tercessit autem quidam velut para nymphus iti his sponsaliis, Angelus Gabriel
ad B. Uirginem, in hocmgotio missus. Has nuptias Euan.el illa iam nobis celebratas aperuit, dicens, Verbum caro
factum est. Posteriora sponsalia sintquet Christus Deus, & homo cum Ecclesia iniui eam in tantam evehendo dignitatem, ut sponsa sibi esset harum nuptiars Paulus ad Ephecs meminit, non soluna
celebratas iam,sed etiam a mundi principio praenunciatas doces: Propter hoe, inquit relinquet homo patrem,& mPtre,& adhaerebit uxori lux,& erunt duo in carne una, Sacramentum hoc masusi: ego autem dico in Christo & Ecclesia .i Est otia magna quaedam analogia ad nuptias,& ip6ialia corporalia, & ter ra. dici in his unio corporum,& anam'ru fit Ecclesia aute ita unitur Christo,ut virum corpus mysticum cum eo faciat, tisimus unusquisque membrum de membro, ut docet Paulus i . Cotarz.Est etiam ligamen magnum animorum,& spiritis ala fidei di cliaritatis vinculum. In his
216쪽
est: Neque eni in Christus Ecclassam, me Ecclesia Christum uream desereti Est rursis proles minaerosiuinis, quia innumeras gentes Ecclesia peperit Christo praeterea est conuiuium, quod innumst, fieri Glet: tantum 4; est in his spon-lalijs, ut Christus ipse fit cibus, & sanguis eius sit potus, Multa alia dici DCrent, sed haec sussiciant, quia ad sensum
literalem non sint valde necessaria. nuo tantum reseram,quet docuit Chrysest. hom. α 3. ini. Gin. unum,in hoc siculo tempus esse desponsationis: no tamen ini est omni ex parte unio persecta, qualis erit in futuro seculo. quod Dominus illa parabola decem virgis num Matth. 11. significauit, Exierunt omnes obuiam sponsis, Sc si, Misae, sed
quae paratae erant, intrauerunt ad n
ptiasmempe alteri us seculi,& elausa est
Ianua. propterea non tam vir , quam
sponsus Ecclesiae dicitur Christus. Ait rum longe aliter in hisce nuptiis euenire,quam in terrenis fieri soleat. Nam interrenis ante suturarum nuptiarum strupula tionem virginitas est , post vero non manet at in sponsione eum Christo contrarium sit: nam antequam anima Christo despondeatur , corrupta est: at
Christo copulata, virginitatem consequitur spiritus. Fuit autem hare sponsio Christi cum Eceleta multo ante pra dicta per prophetas: Ose. x. Sponsalia te mihi in fide,&iustitia. & MIomonis cantica plena sint harum nuptiarum promistionis vaticinijs. De hac loquiatur Ioannes Baptista, &recte quidem, i
quia i 2 paranynishus quidam fuit , sponsum indicans .nsata
Illum oportet crescere, me autem minui.Qui de sursum venit super omnes est . , C o Is M E N T A R I v s. SImilitu sine sponsi,&amici sponsi, Ioannes nisiis est discipulispersuade
re,Chrilluinei sese praestantiorem,meri idque omnes ad eum concurrer eiusque baptismum suo praeseret: ad se autem ut ad amicum sponsi pertin re de his gaudere, tanquam de coniunctione, & colloquio sponsi de sponsae: idque gaudium iam esse impletum.. Alia ratione id iplum persuadet. Lopo - tet,J inqMI, Lme minui, de illum Gestare, qua sit diceret : hactenus meum nomen celebrius extitit: hactenus multi me sponsum,&Christum ex illimarunt: sed iam tempus cst,ut veritas discernatur, ut ego cadam a nomine & opini ne, uam populus de me salso concepit, ille autem ascendat ad nomen, quod illi debctur. Rationem huius rei hanc reddit quia, s Qui de sursum venit, s per omnes est, I id elt: non mirum si id ita fiat, quia de sui sum venit, id est , Deus est: qui autem Deus, & homo est, super omnes nos, qui de terra sumus, est. Connectuntur verba haec recte superioribus, quasi dicat: ex quo mcum udium impletum est, oportet illum crescere ρ Quamdiu enim non loquetur sponsae,non praedicabat,non baptirabat,occultus erat, & minor vidcbatur ; at postea quam loqui ad sponsana per opera, S praedicationem incaepit, quod quidem ad meum gaudium, ut ad amicuin pertinebat; & quod ego uin mo desiderio expectabam crescet nomen eius apud omnes,& qui maior visus sui minor videbor, vi vcritas imitulat. His verbis,ut rccte annotat Chrys ih. homil. 18 . consolatur discipulos, Sc eorum animos ad sutura disponit: nam multo celebriorem adhuc hi illum fore praedicit, in dies nomen eius ill strius, suumque obscurius futurum. Γ Minui, & crescere, I non ad Christum, c ad anc Propi e Peruac scd rationc opicionis aliorum: unde rectἡ
217쪽
A dicit sum omnes est, defuturo,non sed depraesentit pntu BChristus super omnes est,etiam quando minor videbatur:&U argument incax,quali dicat: super omnes cum sit ustum est. nomen eius super oma Mebrari.
nitas eoatra rimos. Aduerte autem Grecam vocem, Armanos. παντων, ambiguam esse: nam & generis
masculini,& neutri esse potest, saper nes,& super omnia. Cyril. in neutro senere accipit: ut sit sensu, super omnia seu si per omnes res est: &ita Arri tu intelligere etiam videbantur. ne aliq. illo verbo. Delarsiim venit. J Diuia nitatem Christi sateri cogerentur, - ndebant illam particulam, de si - sum, non exponendam quas de Patris si hilanti pro perit: seu de cc lo venerit.Cui responsioni Cyrillus versetur dicem,Si non aliud illa signi.
caret particula, non recth diceretur per omnia,λε .per omnes, esse ereaturas: nam & Angelus potuit se de coelo descendere, tamen non super omnes esse diceretur:igitur diuinitas vera per i lem particulam exprimitur,ut desursim fit, quia de patris substantia vetus Deus procedens, nostram in terra assiimpsit naturam. Nullis ali, Cyrillus veram
e verbo diuinitatem Christi signiscari comprobat. Et certe si Ioannis propositum consideremus, particula id Ggnissit, quod maxime sequens sente tia confirmat, nempe super omnes est: quod autem addit Cyrillus, particulam id significare, de coelin id est, de sibilantia: puto non ex tili particula, nec ex eo quod sequitur rectE deduci . nam etiam si Pater carnem assii fisset, verum esset dicere, quod de sursum , α seper omnes est. satis i itur fuit hoc verbo diuinitatem Christi signiscari, qui,s De suisim,' dicitur venisse, iam- aus est, cuius sedes coelum est: nec adhue concluditur ex ista parti cada, nisi rati ne verbi adiuncti: non enim siper omnes diceretur esse , nisi, qui de sersiam venire dicitur, Deus esse lignificaretur. Euti m. praeter hanc alteram adhibet expositionem, s Super omnes est id est, nullo indiget, & sic neque meo india set testimonio, & ea est expositio Chrysost. mi L 19. tamen, quae dicta sit ni
Qui est de terra,de terra est, & de terra loMitur: qui de coelo venit , super omnes est :& quod vidit, 3c audi
Claristum sibi anteposuerat praecedentibus verbis, his autem doctrinam simul, & personam, & sibi, & omnibus antefert. &est sensus, Qui
principium habet de terra, seu qui de terra est, id est, non erigitur, nec in maiorem praestantiam extollitur, quam conueniati)s, qui de terra sunt, deducitrina eius etiam de terra est, id est, non est altior , quam ea, quae de te
renis principiis deduci potest. Nam unusquisiue ex his, quae oercipit , de sibi sunt cognita: sumit cognitionem ι At qui de caelo venit , id est, qui naturae est superioris,&diuinae: ille super omnes est: sicut caelo sihil est altius. sublimior etiam est doctrinae eius, quia quae vidit, & audiuit, ea testatur,
Doctrina in iis est, qua- iis magistet
218쪽
A & resere,cum i tur de csto veniat,coelestia, quae vidit, Scaudiuit, narrabit. οDuo illi,erba prior etiamsi repetitio quadam videatur, tamen no eundem sensum e sciunt sed respondent duobus tequentibus ι f Gi est de terra,J r spondet ei, s Qui de coelo venit, I maoὸ autem repetitur, s De terra est, re spondet ei, super omnes est, I ut fit sensus ι Qui originem, & naturam habet
teirenam, de terra est,idest, non confertur nisi terrenis, de inter ea habet sita praestantiam : atqui de coelo venit, idest, naturi diuinae, Sc coelestis: hic si oer omnes est,& non inter eos,qui de terra sunt, sed inter, Se super omnes h Det suam praestantiam. Ioan. 8. hoc idem Dominus 1 xit, vos de deorsim estis, ego desipernis lam. Doctrina autem,& scientia sequitur naturam, terrenus deterrenis; coelestis de diuinae naturae magister, de diuinis loquetur: nam quilibet, quae sibi cognata sunt cognoscit. Fere similis est sententia verbis saperioribus Christi , Nemo ascendit in coelum, nisi qui destendit de coelo . His autem duobus, s Mae vidit, de audiuit, I insinuat Christum filium
Dei a Patre procedentem,qui videre dicitur, quia verὰ suam, quae Patris est, egentiam videt: audire autem,quia essentiam & scientiam ha t a Patre: pr pterea saepe Christus dicit in sequentibus,quae loquitur, se audisse a Patre, ut inserius explicabimus, Cyril. lib. i. cap. 6 . hos duos sensus expressissesse adicit, quia scientia visi id auditu eiscitur. hos tamen in Christo locum non hibe ideo accommodatius est, quod diximus . 'Christus autem venisse de cPlo dicitur,quia natura diuinae est,& carnem sumpsi . venire enim est carnem ere. Nec dicitur,de Coelo est: sicut dicitur homo de terra esse: sed, s coelo enit, Jine ex coelorum substantia intelligatur, sicut homo ex terra, sed venit de coelo,quia naturae diuinae est quae coelum inhabitat: de terra autem
esse est,naturam habere terrenam se corpoream, qualis est homo, qui terrena
loquitur: quia quamuis multa, quae Dei sunt, proprio intellectit assequatur.
terram tamen non e xcedit, quia ex principijs terrenis tota eius cognitio deducitur,nempe ex motu, mutatione, & aliis, quae terrae communia sunt: nec
enim sermo est de fide, & cognitione reuelata: quam homo non habet ex se , nisi edoctus ab eo, qui de coelo venit, Per haec ergo verba Ioannes , & Chrianum,& doctrina eius sibi,& omnibus anteponit: cite discipulos exhortans,
CV M doctrinam Christi commendauerit tamquam coelestem, & diuina
incredulos nunc miratus arguit: quasi dicat: de coelo venit,coelestiumen oculatus testis: & tamen nemo accipit testimoni Lm eius: nemo credit ei. Verba haec paucitatem crederitium illius temporis significant. nemo inquit credi credebant quidem tune iam aliqui, tamen collatione eorum, qui tanto testi crcdere dc buerant, nemo dicitur credidisse. quod autem aliqui crediderint,stat, ni mamias lat. Vnde recte Cyrilaib. a. c. 68. Mis, loquit, verbis con- Mita bibacutiens quasi caput Baptista,& pedes manibus caedens, incredulitate hominu nes et totis
magnam admiratur . hoc idem dixerat Christus Nicodemo superius: Quod christimus loqui mur,& quod vidimus,lcstamur,& testimonium nostrum non a cipitis. Fuit autem prudens Euang listae consilium in hoc,quod post ea, quae non hab-- ipse facta narrauit aut pc si ea,quae Christum dixisse retulit, adiun it Ioannis
219쪽
mi autem accepit eius testimonium, signauit quia Deus vero . est. Quem enim misit Deus,verba Dei loquitur.
nais is . T Nςxed ii xem Iud*orum arguens,&credentium paucitatem verbis p M, testiitii A cedentibus admirans, 'uanti reserat,ei credidisse nuς docet,sQui, inquit veraeε evin testimonium accepit, & ei credidit,signauit, quia Deus est verax, J idest, ipsa φες q*k in fide quam habuitu vesut sigillo quodam suo, Deum esse veracem confirmauit: ' sicut cum quis narrat ea, quae ipse solus vidit, si quis dictis eius fidem habeat ipsa erediditas est signum, & sigillum quoddam quo qui credit, confirmat se reputare eum veracem: si enim talem non iudicasset, fidem eius dictis non habuisset. Fides ergo ,&credulita audientis,uelut sigillum est, quo cons mat loquenten esse veracem: sic qui credida Christo, ipsa fide Deum vera cem confitetur. Adiungit causam, quia: s Quem misit Deus, verba Dei l quitur, J qui igitur ei credit, non meri hominis, sed Dei verbis fidem adhubet. A contrario autem si argumentum deducas rimen incredulorum ςoni B peries,nempe,qui non credit ei mendacem facit Deum, quia verbis eius non credit. nam quem misit Devs, verba Dei loquitur. Vtrumque Ioannes Euangelista r. Epist. c. s . exposuit,ubi totus his explicatur locus, Qui credit , iu-quit,in filium Dei, habet testimonium Dei in te: qui non credit Aio, mendacem facit eum, quia non credit in testimoni siti, quod testificatus ei lincus hsilio sito.
I N declarationem siperiorum ver- .redit fide A rum aduertere oportet, quod nisi fila testetur Christus si ilicientissiniis testimoniis se Deum esse a Deo initium, filiumq; Dei eice, si Dei vera 'n. verba loqui ostendisse quamuis re vera ipse Deus esset, qui ei non eredidisset, non propterea Deum mendacem feci LV set: at cum miraculis, diuinE patratis operibus Et scripturarum testimoniis,siam diuinitatem probauerit,&se esse fitium missum i Deo, doctrinamque sua Dei esse confirmauerit: rectε sequitur, ut qui ei non credit; Deum mendacem saciat; quia verbis eius, quae eius fuisse potuit & debuit eredere, non habuit fidem. Attende rursis non esse dictum, mendacem Deum existimat, aut opina- . . tur, aut dicit: sed facit: quia non tam assensu, quam opere increduli Iudaei Deum mendacem seceret. Qita si unus' 'uisque interrogatus esset,lucredis Deatae mendacem respondisset, nullat nus immo veracem credo, adiunxisset
tamen: sed ego Christum non tae misi sun a Deo, nee filium Dei, nee verba
eius Dei es, verba credo: talia inci dulus diceret, qui licet mente Deum veracem crederet, tamen opere ipso me dacem faceret, dum re ipsis verbis eius
non haberet fidem, quae Dei esse verba& potuit, 3c debuit intelligere, pr pterea dictum est mendacε Gere Dea, potuisset quidem Ioannes Baptista hoc quod non deduximus, expreM dicere: inam audierant Iudaei vocem Patris decuelo, miracula Christus ediderat, do ctrinam sparserat suam. tamen quia adhuc non compleverat Christus uti testimoHium per iubere . propterea noluit
hoc exprimere. At Ioannes Euangelim sta id aperte anunclauit, de eo, qui te simonio eius persectb non credit,aisse mans,mendacem facit Deum, quia non
credit contentus est Baptista de hi qui crediderut assirinale, qui credidit Christi verbis, s signauit quia Deus verax est, I fides enim credenti, si sit 'um est,
confirmans Dei veracitatem . ut hoc etiam argumento discipulos ad crede dum Christo inducat. Rationem a te
220쪽
A tem, propter quam qui credit spirauit Demia esse veracem, ea dicit esset, quia qui missis est a Deo, verba Dei loquiat , ergo qui ei cre it, verbis Dei eredit. Ambro. in expo. Rom. 3. siue --ctor illorum commentariorum, aliter exponit,inquit enim sirimus verax est,ria misit christum, sicut promisit,&c vincit, csi iudicatur, quia dedit, quod daturus negabatur, dum enim tioner ditor et onendax' iudicatur Haee d orina vera est, sed ad sensim praesentem
Q sacit, quia sermo est de hi, qui Christi verbis non credunt, qui alia etiam de eausa praeteream, quam ponit hi brosius Deum mendacem sacere dicumvir. Cyril. lib. 12. Thesau. cap. I s. ex his verrus Christum Deum es e iniecti,n Qui nil iit,dictis Christi eredit,inum
veracem signasiergo Christus Deus est. Hare deductio re vera legitima est, ut etiam ipsemet lib. t. Ioan. cap. 69.exponit. Nam missio est diuina processio, missus enim a Deo dictus est Chr is his, quia de Patre procedens, homo iactus est, unde sit Patiemissus est, unius est Deum ipso substantiae, disie Pater in eo est, & verba eius, verba Dei simi. Haee
omnia vere deducuntur, &sensus verux
est,quem misit ille,verba Dei loquitur, quia ipse Deus est , & verba eius verba iei sunt. Tamen qui proteritus haereticus respondere possiet, ut verba Dei I quatur sat est missum esse a Deo ad docendum icet Deus non sit. Moyses enim verba Dei loquebatur, & si quis ei fid-dem non habuisset, mendacem Deum
secisset,lamen Deus non erat,propterea haec verba ut proter os quoque conuia cant, sint eum superioribus connecte da,quia de coelo est,de quae vidit: testatur. Haec diuinitatis sunt argumentum ,
missus ergo est,sed ut Deus,& Dei filius, εc verba Dei loquitur, non ut Moyses, Equi quae Deus oraecipiebat loquebatur, sed quia ipse est Deus,qui Ioquitur. Hic est huius loci sensis, in quo mirE Ioannes Christi doctrinam commendat, de quanti fit momenti fidem ei habere, manifestat.
- Non enim ad mensuram dat Deus Spiritum. C O M M E N T A R I V S.
Maro filii IX E R A T, quem misit Deus, hoc verbo intelligens filium Dei: nunem 'ix I I causam dicti sui reddit: s Non enim dat Deus spiritum ad mensuram: Iso uiri .nempe filium qui decoelo venit,&super omnes c est: non enim dat Deus ad mensuram, nec beneficia limitata impertit hominibus , siquidem fili uini suumqui super omnes est, dedit eis. Spiritum, bona Fspirit lia significare,quoru auct or est Spiritus sanctus,certu est ex Matth. 6. Quanto,inqui mapis Pater vester dabit spiritum bonum petetibus se. qua do ergo bona tribuit spiritualia, & ad vitam ac salutem aeternam pertinentia, dicitur spiritum dare. Ad mensuram autem Deus dat spiritum, quando gra tiam, fidem, Sc alia dona hominibus infundit, quae finita sunt: at quando filia suum dedit, non ad mensuram dedit. domi menim hoc infinitum est, de quor dono uenti cap. dicitur: si scires donum Dei. Hic est sensus verborum,
de connectuntur recte cum superioribus et Dictum enim est de coelo venissis, ec missiim esse a Deo,nempe Dei filium: recine, go sequitur,quia non ad mea stram Deus dat Spiritum,scd sicut ipse infinitus,ec omnem excedens mensi . Nun est, ita donum eius infinitum Se absque mesa sura est. Alijs verbis lianc sententiani docuit Paulus, dicens Deus, qui diues est in misericordia,i opten nimiam charitatem suam qua dilexit nos,conuiuificauit nos Christo
divitem in ausericordia vocat, quia dedit filium, ut nos viveremus: hoc ideo x est