장음표시 사용
321쪽
A cit PatrEsn incarnastione dedisse Christo homini, ut virum in semetipso habereti haec est vera Cyrilli s*ptentia. AlAug. aliter sentit, nempe ratione uiuini
nitatis suae filium dici a Patre hahere vii. tam in semetipse, qua pater dediti, quando ab aeterno genuit, non ergo est differentia inter Doctore, hos, vitam hane esse d iuinitatis,sed qua ratione Pater dicatur dedisse filio:& utraq; expositio est vera doctrina, & Verbis aptari conuenienter potest, tamen secuti sumus, Augustini, dc Chrysost. expissitionem. F temur quidem Christum Deum,&h minem esse, qui loquitur haec omnia,sed ni δ liqua profert ratione humanitatis, modo aliaua ratione diuinitatis, B quia Deus simul, & homo est . qua ratione Deus est,inquit,sed habere vitam in semetipsis, licui habet Pater: Se hane datam ei esse 1 Patre. Nam,ut Deu est, Dab aeter Nitam habet a Patre: ut ho- : ergo,R ut Deus accepit a Patre ha-Dere vitam in semet ipso: ut homo, per unionem ad verbusti in tepore: ut Deus. per naturalem generationem ab aeterno. Vtroq; igitur moab exponere possumusilc utrumque sensum verba admittunt. at locutio magis propria est, si pro 'cedat, ut Deus est : quia liet isto Patre vitam habet: ut autem homo est, non a solo Patre, sed a tota Trinitate:nam i ta Trinitas humanitati communicauit,& vniuit filii personam.Cum igitur verba lite de Patre pro ant, medit,Ji
quit, Pater Filio habere vitam, J in eo tensu exponi de ni, qui soli conuenit Patri, quando quidem exponi in eo sen Esu recte, et aptὸ verba possitat.
Et potestatem dedit ei iudicium facere.
diligenter superiora verba considerectus, duae sunt asserti es in eouo fimiationem eius veritatis, Vi a iudit verbum haeum,&credit ei,habet
vitam aeternam una affertio est tiriudicium non venit, altera transit a mo te ad vitam. Vt hanc secundam asseclionem exponeret, te confirmaret, ad-
iiinxit, quae hactenus dicta sunt, quibus ostendit se posse vivificare, Se a morte ad vitam reuocare. His veris verbis praesentibus priorem assertionem confirmat, quod in iudicium non venit. Vt totus horum verborum sensus bre- tuibus expositus verbis hic sit, Credentes in me non venient in iudicium comdemnationis, sed a morte in vitam reuocabuntur aeternam. possum autem
haec ego sacere, nam potestatem habeo vivificandi, quia vitam habeo in me mἡtipso, sicut pater, x potestatem habeo iudicandi, quia No sum ante tribu nal, omnes sunt iudicandi. Hic est contextus legitimus. Attende, si iudicandi nuda potestas consideretur, a patre ab aeterno, ut Deus, eam accepit. Vnam enim cum Patre ,&Spiritu sancto potestatemh bet supremam iudicandi, & peream iudicabit de facto vivos, dc mortuos, aenon de hac in praesenti sermo est, sed de potestate iudicandi vi sibiliter, de cor oraliter humanitati communicata. iram Christus ut iudex visibiliter appareit,dc vivos dc mortuos iudicabit, propterea non sola nuda,& ab sesuta pol hoc loco consideratur, sed ut per humanitatem exercenda est, 't sit sensus, Dedit potestatem iudicandi, nempe, ut per humanitatem suam iudiacium sensibile exerceret,&int manitate sua fieret iudex omnium. de hac materia diffusius egimus supra in annot. is. Hoc loco iudicium generaliter sinutur, quo ec mali damnantur, de boni probantur , in ultimo die.
322쪽
CONNECTUNTVR verba haec immediate praecedentibus. s Dedit ei
potestatem iudicium facere quia filius hominis est.J causam enim continent, cur Deus iudicem constituerit, s Quia 4 inquit , Γfilius hominis eii, Iquas dicat, homines voluit Deus per hominem iudicare, & sicut per hominem saluauit hominem, ita etiam per hominem eundem iudicabit.Sicut enim diuina misericordia multum commendatur in hoc, quod per hominem homitio saluauit, & non solum μlutem, sed etiam honorem deperditum recuperauit maxime enim honorificum naturae humanae fuit, ut in ea victor Drimon vinceretur sic iustitia Dei valde iustificatur in eo, quod homo iudicat hominem, de non quicunque, 'd ille idem, qui vitam expositit pro homine, ut condemnatio malorum omnino iusta appareat. quis enim iuitissimam seu-tenti un negabit eam, quam contra peccatores is proseret, qui in cruce suum singuinem pro eorum salutem fuditi vi ergo Deus est, vitam habet in semetipso,& supremam poteitatem cum patre,quam per humanitatem exercebit, quia filii isti munis est, accepta etiam potestate humana, ultra diuinam. Sic enim visibili iudicio omnes iudicabit. .
ANNOTATIO 1 s. VErbi praecedentia vat sed doctor Lbus connectuntur, & co niter varia est eorum expositio. Primo loco Oirysbst. hom.38.cum sequentibus co
iungit, s Quia filius hominis est, nolite mirari, Jo si sensus : Nplite mirari cume hinninem videatis: & audiatis 1 meritam in me ipso; & potestatem habere
iudicandi. Multum movi lirysbiio-mum ad hane seu tentiam a se periori separandam, haeresis Pauli Samosatensis. ne ergo occasionem arriperet confirmissi haeresim suam, si auditit, Dedit potestatem iudicium iacere, quia filius hominis est, sic enim ipse Paulus legebat, propterea haec verba Chrysostomus s parauit, ec sequentibus coniunxit. sed hoc certE non est ma ni mp menti, nam nihil aliud ha se ille ex his, praeter quam,quod homo Christi esset & hoc verum est, at esse simul Deu multa alia verba conuincunx, immo lain dem. nam, si homo hic, Deus non esset, potestatem iudicandi lion acciperet, na'
pote stas e Dei est, Et aecepisti dicitur,ut homo, quia per humanitate exerdenda sensibiliter est.Secundo loco Cy rilui. a. i , in alio extremo est. co
nectit n. edm si perioribus, sed non sola eum immediate praecedentibus,sed cum L anteriori etiam seliteit nempe, f- dit vita habere in semetips de dedit potestate iudicium facere,quia filius homii nis est 3 J.na ut homo per uni 'ne uti uiuaeς pit,& vitam hanc,& potestatem,ut in annotatione praecedeti declarauim ,& ti diximus, est ex sitio probabilis. Tertio loco Aug.iract. 22.cum sit perioribus copulat, sed est in immedia it prae- redentibus, s Dedit testatem iudieiu sfacere, quia filius hominis est; J & hoe secuti sumus in commentario, S legitimus hic videtur sensus; nam iudiciu hoe
per humanitatem exercendum erat, ε ut homo,iudex vivorum,& mortuorum
est. propterea caula est, qua iudieiiun sacere datii ei est, quia hominis filius est; , Uat vitam in semetipso habet,n6 quia ho. mo est. Propterea recte Aug. clim immediath praecedentibus connectit; idem tamen Christus est, qui vitam habet, Sc . statem tu is 'di habet, illud, ut 'Deus, hoe particulari modo, rationes a' exercit ij se insibilis, 'thomo. Τ uoc loco aduere hane potestatem , t QMnter quam, qui, homo est, Christus sibi datam diciti, secundam Cyrillii non esse artata Taltam,quam eam,quae ei ab aeterno est a eat . Patre:
323쪽
patre: sed d rahomini dicitur, ouando Christi, que est alia a suina, di tamen 'coniunctio cum humanitate facta est. s. rdin-ra,iritelligunt:& vera ead quomodo autem data sit, sequem ver- ctrina:sed locus hie etia de ipsamet potehu explicat. ΓDedit,J inquit, sintestatε state diuina, qua Christus perhumania iudieiii sacere, J id ei dedit, ut iudicet rat E exercebit,intellisitur conuenietera
visibiliter,&sensibiliter mundum,unde potestas enim humanitati inhaerens,v potestas aeterna est:sed teporaliter in v- Iut instrumennim quoddam est diuinae,nione data est iudicandum. Recentiores di aeternae potestatis. legenda sint, quae de potestate communicata humanitati scripsimus in annotatione I sit periori.
Nolite mirari hoc,quia venit hora, in qua omnes, qui in mon mentis sunt, audient vocem filii Dei, A procedent, qui bonna se cerunt in resurrectionem vitae, qui vero mala egerunt in resurrectionem iudicii.
DIXERAT iudicii potestatem sibi datam a patre: at quis audientium
cordibus verbum hoc incredibile visum est, vel forsan,dum haec audia Mnt, gestu aliquo exteriori, ut incredibile, refutarunt adiunxit, s Nolite mirari hoc, a id est, ne vobis hoc incredibile videatur , quia non solum haee mihi data est potestis,sed veniet profecto tempus,quando iudicium hoc fiet: nam omnes mes,ui audient vocem filii Dei, de procedent, seu erodibunt ex sepulchris, Seresurgent, sed non eodem modo omnes : qui enim boni ege-
tunt, resurgent in vitam aeternam, qui vero nuda, resurgent in damnationλ , Hie est sensus horum verborum:illud enim procedere in resurrectionem c mune est omnibus mortuis: sicut Sc commune est audire vocem Des. Hieronym. Epist. ad Panaachi. contra errores Ioannis Hierosolymitant. A dient, inquit, auribus, & procedent pedibus, at resurre'io vitae bonis, rosurrectio damnationis, &aeternae mortis propria est malis. Hoc loco vitae non pro vita sumitur, quae morti corporali contraria est: hac enim ratione omnes resurgent in vitammam nemo resurgit,nisi iterum vivat: sed sumitur sc pro vita beata, & gloriosa: vita namque damnatorum mors potius est, ut recte August. lib.M. ciuitaeap. t x. dici quod etiam superius annotauimus. Dicit autem , t Audient vocem fit si Dei, quia diuina virtute suscitandi sunt mortui, & haec vox est illa, de qua r. Thessal. . ipse Dominus in iussu, & ia voce Archangeli,'in tuta Dei descendet de coelo, & mortui qui in Christo sunt, resurgent primi. Ita hanc vocem exponit Cyrillus lib. a. cap. x s. quamuis mim fit Archangeli, est tamen ex iussu, & pr*cepto Dei, S: diuinaetius potentiae instrumentum. Ex his patet, quod supra dictum est, credentes scilicet non venire in iudicium, sed de morte in vitam transire. Qui autem dicantur credentes, qui non damnantur, sed vitam habent aeternam,exponit nune Dominus, nimirum non qui solam habent fidem , ut haeretici comine tantur, sed qui bona egerunt, qui fidei, charitatis opera coniunxerunt. Etuo non addidit. Venit hora de nunc est, sic iti prius dixerat, quia h*c resum i ctio non erat tacui latu . iti.
324쪽
eicit ovillus lib. i. e. i s. verbum. Noli te mirari ho J resert admiracula
u lλnguidi, ut sit sensus. Nolite mirari mem itici, languidum hunc sanasse, quia multo adhuc maiora sim facturiis. Sed non videtur hoc aptari pose conuenienteri non enim illi mirabantur tale iactum, d potius accusabant,& arguebant, & praeterea quia multae sententiae intercesseruntiam in verbis Christi ectilis Aug.trin. 22. ad praecedentia immediast refert de potestate iudicij sibi data, & seriana'. tior erilexpositio, si ad utrunque reseratur,nempe ad potestatem iudici , & ad - potestatem viviscandi mortuos, & reuocandi in aeteram vitam: haee enim duo
continuo contextu licta sunt,&, quae s quuntur , ad haec duo reseruntur: nam et
i Audientd inquit, suocem, filii Dei, dc
procedent in resarrectionem, J lite est potestas sistitandi: Rui bona egerunt,Jad virum, qui verbmala, ad damnatiotionem, hete est potestas iudicii , His etiam verbis declarat, qua ratione ii id si perius verbum sit intelligenda, s sole viviscat: a fi enim de vita aeterna
exponamus,quos vult vivificat: vult eos xii ficare, qui bona egerunt: si verb e ponamus de vivificatione illa miracul maonpro meritis eorum ed pro sin ab - latura suscitabit volumate.
A A Duertenda est generalis sol tentiath. a1 somnes,qui in monumentis sunt,4
prodibunt in resurrectionem: infantes enim, & praematurE etiam in maternis uteris morrui,surgentivi Iustinus quqst. Genti L resp. i 3.& Aug. lib. 22. Ciuit.ca. 33 asserunt,dc est communis eat holicorsi sententia & probat Aug.illo I. Corinth. ii sicut in Adam omnes moriuntur, ita in Christo omnes vivificantur: resurget autem,ut Iustinus dicit, ratione praediti, seu rationis ultim habentes:& secundum Aug. in ea corporis magnitudine,quam, si vixissent, habituri essent: an tamen in iudicio apparebunt,non ita ut prius, certinacae Gregor. Nullam orat.de ictu,
tibus praematurhabreptis dat utat,&im Desinare in eam sententiam videtur,ut isti dicio non sint comparituri : tame AU. lib., syreogno. εc epist. Io . ad vitalem, alijs in locis tenet, ad iudicium ventia ros esse,& propter peccatum, quod ab Adam contraxerunt,damnationis sententiam simituros: & ea est vera sente tia. In hoc tamen n6 est probandus Aug.
lidis .coni. Iulianae. 8.quod sentit storquendos, cuius contrarium tenet Greg.
Naz. in Orati in sanct. Baptis & Greg. Nysi loco citato,eaq; est communissima sententia. hete enim poena in infligenda est,qui mala opera egerunti Qusdsidi-c s, cur Dominus nihil de i, in verbis praesentibus locutus est: nam distinxit . eos, qui mala inerunt, & qui bona secemini: dico id esse fictum, quia de in. qur scredituri erant in eum,am fidem eius norecepturi, loquebariatiquos iudicio damnationis terrere, & beneficio resurrectionis vitae allicere intendebat tamen om- , nes generali sententia conclusit, qui in monumentis sint, suscitandos. Mortuos
corporaliter significat illo verbo,
in monumetis luntd ne de morte ala initiquet per peccatum est, intelligeremus. quamuis reverano omnes mortui sine in monumentis,sed ab eo, quod stequentius est, generalem usirpat locutionem. Hic diffusE tractare non est instituti no-sri,quamuis al/qua alia de reserrecti ne in cap. II. adreremus. pi Vnum tamen hie non est praetermidi cui Chiisi tendunor Dominus de hoc iudicios siniti iudiatum faciat mentionem, quando se Des eii membfilium esse, & verum Christum manifestatλRespondeo id meritbsactum esse: GIudaei multum errabant, ad tum unum Christi, & hunc gloriosiim tanquam regis,& iudicis expectantes, ideoque in humilitatem eius pr senteni impingebant: propterea Dominus admonet se iterum venturum,& facturum iudicium hoe,nec modo esse tempus iudicandi: tamen horam hane certissimὸ venturam. latius hse explicauimus capite primo, Ioanrus. Baptissae testimonium secundum exponentes, propterea nunc satis lit attiatici.
325쪽
Non possum ego a me ipso facere quicquam, sicut audio, iudico. ' i
COMMENTA RIVS. I X E R A T sibi iudicium datum,& re vera iudicaturum omnes secundua opera illorum, & hoe , quia filius hominis est. His verbis tacitae obj
ctioni respondet. posset enim aliquis obiicere, iudicium hoc,& discretioelia se non potest: quomodo enim homo omnium opera hominum noscere , O discernere poterit, ut proferat certum iudicium3 Respondet,s Ego a nisi piat non possum Acere quicquam, J id est, non ut homo tantuna iacio, quae racio sed, ut filius Dei, unius cum patre naturae: non humana scientia, aut potentia
sola utor, sed simul diuina. s sicut audio,iudico,J Clitistiis audietat ut Deus, uuia scientiam habebat a patre, eandςm cum palmis scientia: audiebat ut hi imo, quia scientiam humanam habebat a diuinitate communicatamaudicabat a 3 ergq, sicut audirebat,& non a seipso salo,non ergo ignorare aliquid poterat, quo iudicium minus rectum ferretur. mim dixerat: in quo iudicio nune dici
se non a semetipis operaturum,sed, quae audit, iudicatura. Loquitur ergo de se,ut homo etiam est, sicut & ut homo, etiam iudicaturus est. Resolutio huius d issicultatis h e mihi videtur, ut simul v tranq; expositio de c6iungamus: Christus enim potestate diuina, & humana, dc scientia diuina & humana iudicabat, dc utraqueterat a Patre. Cyrili. autem quamuis i
terpretetur de Christo ut homine etia, tamen alterum sequitur sensum,&Hw- ram connexionis rarionem. Sensus eius, d& connexio est ut se legis obseruatorent ostendat contra Iudaeorrum superiorem
calumniam, Ego,J inquit, sicut audio, iudico, J id est, secundum sensum verum legis iudico, &, f A me ipso non facio quicquam, J nihil ei contraria lacio: na
Christus licere pietatis opera in sabbato sacere, nec esse hoe contra legem, sed secundum legem iudicabat, & hoc vetaerat iudicium, ut paulo inserius dicetur , sicut igitur audiebat in lege, iudicabat. Ille se ii sus, 3e connexio violecta mihi
videntur: nee enim cohaerent sententia ut ordo verborum postulat,& verborum
significatio multum distrahitur. Ipsemet Cyrillus etiam exponit verba ratione diuinitatis, S aliter connectit: in quo
Uiry Ast. consentit, sed cum i mi; potius, sensum hunc explicauerimus, &
Erba haec, & secundum diuinam, ερ- Chi isto secundum humana natura in Chri- Deo, de ho. sto vera sunt. ipse enim,ut Dei Fili' est, ne vera iubila semetipso facit, sed sicut audit,ludicat: quia omnia, quae iaci omneq; iudicium a Patre habet, a quo ab arterno essentiam, &sapientiam accepit. Audire enim, est a Patre scientiam accipγre. non aliam, sed eandem omnino, quae patris est. Et haec sententia in hoc sensu est eadem cum superiori: Non potest
Filius iacere a semetipsis quicquam nisi quod viderit patrem iacientem in quo
si .hom. 38.& Cyrill .li. a c. i 46. Potest etiam intelligi de ipse Christo ut homo est, ipse enim nihil a se sacere potest, quia quidquid fecit Christus, non s0Ms homo facit, sed simul Deus, & quae scit, audit, quia scientia eius humana a diuina Irocedit, S ipsi est consormis, & in hocensu exponit etiam Cyrillus, loco citato. Hieron. lib. x. aduersus Pςlagianos
dicit Ecclesiam hete verba intelligere dicta a Christo ratione humanitatis ausumptae, &est accommodata expq sitio: nam verba hqc copnexa sint immediath praecedentibus, in quibus quia hominis
Filius est,se iudicium habere,& iudicata
326쪽
A Ux verbis presenti tali eruim ostender muri non est quod in connexione reeitanda tu, reauir. Alio ut illa verba, Isicut audio iud ico,J in hae sensum interpretantur,quasi uicarii non ad libitum,&indiscretris promeritis causae profeso iudicio,ideo iustum est. Sed hete expositio non facit ad sensum, nee adumposmin praesenMna e verba res
praecedentibus, i A me ipso M sacri quiequa, sicut a. liri iudieo, 3 quafidictu sit, no iacio a me,quia cui audio,ia dicor id est, non ex mea sciεtia la,Mex divina accipio Oinnia, ut rudiae: neq; e verba reddunt causam,cat rudiciumst iustum ni hoc sequitur postea, ubi altera causa adiator iustitiae sed respo det tacitet obiectioni, ut in tamentariae expositu est,ut ostendat nihil se posse latere,et ex hae parte iudicia n6 impediri.
Et iudicium meum iustum est, quia non quaero voluntatem mea sed voluntatem eius, i nauit me. COMMENTARI Us. a laesi tacitae respondet obiectioni,cum dici possit; si,ut homo iudieicitis
XLriis est omnes, iudicium rectum non est; nam humana voluntas non potest ita institiam,& aequitatem in tot hominum causis, quamuis omnia homo, cognosceret, lecti. Exclusa igitur obiectione priori scientiae,quia falli no' potest,excludit hanc etiam obiectionem iniquitatis: & dicit iudicium meum etiam iustumerit :nam no qusro voluntatem meam,id est,non facio secunduhumanam solam voluntate, sed secundum diuinam, in qua iniustitia esse non potest. Haec phrasis: sNon quaero volantatem meam, sed eius,qui misit me,Isgnificat se operari secundum humanam voluntatem,ita tamen,ut diuinae si conformis: & quae faciebat non ea ratione sacere, quia ut homo volebat,seu ut humanae suae voluntati satisfaceret. sed propter diuinam voluntatem,& beneplacitum: non quod haberet voluntatem aliquam a diuina discordem, cui nolabat issicere sedquod omnia quae volebat,& faciebat. ideo volebat,&
secietat,quia erant secundum diuinam voluntatem. Loquitur ut homo,& de humana voluntate,& aetibus eius: ut homo autem voluntatis actus, se opera, bene ito diuino conformat: & sic volebat,&operabatur ut homo,uti co- noscebat se ut Deum velle. Ad patre autem resere,ut se non solum Dei rei unam cum Patre,& eandem habere,ut Deus est, voluntatem ostendat.
Sino testimonium perhibeo de meipso,testimonium
e meum non est verum. τΡRaeclara diuinitatis suae myst a Christus Iudaeis aperuerat: ut in superiorum expositione verborum videre licet: nunc pr er eorum incredulitatem sua dominae veritatem testimonijs nititur confirmarer do quia illos paratam i ta mente obiectionem habere cernebat,nempE: Tu de te ips' loqueris,nullum sententiae testem, aut argumentum adsera, non credimus tibi, nec verum reputamus, quod tu loqueris: praeuenit Christus vel hoc ipso iam se Deum ostendens,qui mentes occultas cernebat, de dicit, Isi ego perhibeo testimonium de me ipso, I nec aliud adsero, quam humanam dice tu auctoritatem, Testimonium meum non est verum. 4 Intelligenda est sic sententia, quasi diceret, si ego solus de me inhibeo testimonium, testiamnium naeum non est verum me de se ipso leuimonium solus perhibet qua
327쪽
Adiet iis non aliquo argumento; nee probatione confii mar: qui en inisse se v
loquitur,mrgumentis efficacitas quae dicit probat, non de semetipso testia monium selus perhibet rargumenta enim, & ratio simul testimonium perhibent. Similiter qui secum aliquem testem produci sinon de se ipso solus teli tur .. Dicitur autem testimonium, quod de semetipso aliquis solus perhibet, non esse vcrum, non quod in se verum esse non pollit, sed quod fide dignunt
non sit, nec acceptandum ut verum. Et sic Athanas. exponit hoc verbum isa orat. contra gregales sabellii. Vetum enim, fide dignum exponit. At te de Christum loqui ut hominem: testimonium autem perhibere selum de se,. non esse aliud, quam humana tantum d tista proferre,& non aliquo arguine to eonfirmare,quam sola humana auctoritate loquentis . Erit ergo sensus hi ius sententiae, dii ego de me ipso testimo hium perhibeo, nec alio argumento, aut testimonio,quae assi maui, probo quam his verbis exterioribus, quae protuli,aut rationibus solis humanis,solaque auctoritate mea exteriori, quae a paret: testimonium meum nonaeit legitimum, nec dignum fide, nec verum reputandum , quamuis re vera verum sit at ii oti sic cit, quia non solus ego de me testor sed diuuiis argumentis utor, operibus nempe, & signis diurna tis . Hiceii sensus di nec est contrarium illud Iicia. 8. Si egoetellimoni uin pen hibeo de rete ipso, te: timonium meum verum Lit: nam loquebatur, ut Deus, - qiii non humanis verbis, sed diuinis factis de latestabatur-Haec in annot ti rnomagis explicantur
tiones. iupe mcum non est verum, Jsc exponit,ut dii xiα- semeleia sit per quandani conuenientia ut ali quando solet fieri,ac si diceret: Sit sanuvi vos dicitis, si non alia profero teli monia. Verba Cyri Lianr haec: Scio vos dicturos audete ipse testinaonium perhibes,& ideo teli imonium tuum verum
n6 est,nec molesi E sero haec verba qui pe quae per ignorantiam sunditis: pequσvolo propter testimonium meu vos mihi credere, alius est,sui de me testim
nium perhibet haec Cyrili. Christast
mus porro homo es& Euthy. aliter interpretantur, ut silensi. 3.s ne ii verum,' id est, vobis no reputatur uerum: videbar enim mentes eorum dicentes ,
ae ob sic te lites, Testimonii in de te ipsis
perhibes,ressi monium tuum non est verum:P pterea Prque iiit eos,& qu .d me inconceperant, aperuit: non ergodicit
non esse verum. sed ,quod illi in sua mente habebant, ostendit. sed hae expositi nes non omnem tot sunt dii scultatem: niuae Chryses omi est, verbis accommo
a'n potest. Aniavd ici tris rade. me ipsi te stimonium perhibeo; propterea testinionium meum non e ii verum in tunc enim pollet exponi non reputaturi
vobis verum: sed dieitur, s si perhibeo de me ipso te ili mouiu,testimonium mesi
non eli versi, quod minus corvenienter exponitur, non reputatur verum. Adde haec verba, quamuis occasiore sorsan tu
ternae cogitatio tris,& obiectionis illorii . dicta sint tamen Christus si qui suo no mine ea profert & alleuerat Cyrilli autem expositio aptior videtur,tamen adhuc patitur diis cultatem. Tertia ex possi itio est Athali in orat conc gregales sa- l
exponunt more humano loqui Christu , , , r& ut homo est , cuius testimonium solu, e : non est fide dignum, nee idoneum, ut re- ieipiatur. Et haee est vera expositio, Sc le pirima, sed explicatione in get.
uina se humana: cum enim homo esset,le Deus quaedam humana', quaedam diu D liuina. na opera exercebat. sicut aurem hi maiia nitas de ν Ner erant argumεtum, Si probationa radi o D turae hii manae, si eum ese verum hom i virum M nem: ita de diuina opera erant argumenta,eum esse verum Deum. Mando igituWia illa hiauatia. rura opera diuinatali -
328쪽
Amicta diuinitas quae erat in eo, perhi bus suis, & ego homo verbis meis est L Dbebat testimonium de horni ine, quod monuim peihibemus. In hoc sensu dia. erat verus Deus: quanto autem ille de immeis illud Ioannis, 3. Si ego te lit- se loquebatur ver duntaxat humanis, monium perhibeo de me ipse, tei imo dicens se esse Deum 3: Dei filium,tunc niuio meam verum et t. Ii aest expositio de seperhibebat testimonium, quia hu- ad mentem Athanasii. & Ambro &ea manis verbis sistis testabatur de serat eli legitima,& consormis illi sententiati quando simul operabatur, ut Deus, iam lo. io. Si n6 facio opera pati is mei, noli non solus homo reddebat testimonium, te mihi credere,siautem facto,si no vulsed Deus in illo,& perillum operas. hoe tis mihi credere, operibus credite, id est ergo quod dicit: Si ego ut homo,de est,si non alia argumenta habeo diuinime ipso tantum testimonium perhibeo, talis mea quam vobis praedico, nisi huid est , non utor ad meam diuinitatem mana verba, norite credere, uncentinprobandam alijs argumentis di proba- testimonium solus de me perhibeo, at sitionibus, quam verbis 8c operationibus lacio opera Dei, iam non solus testor humanis: testimonium ineum non est s- go de me,sed Deus ipse,qui in me est. Si de dignum, nec verum reputandum: at exponamus eum Cyrillo,h e verba sint non sic est,quia alius etiam reddit testi. prolata per modum permittentis, Non
monium: utor enim operibus diuinis,& est verum, J id est,sit sanE ut vos dicitis, a diuinitaς, quae in merit,mirandis signis testimonium meum non esse fide dignsi: a. de hoc homine,qui apparet,iestatur esse at rectius permoduaserentis dicta sunt, Deum.Iam ergo non solus ego ut homo, ut more hominum loquatur quorum te' merbistestimonium perhibeo, sed etiam stimonium,eum de se loquuntur fide di- Deus in me manens suis operibus id te- gnum non est, quando nullo alio nititur statur: proptereatestimonium meum S: argumento quam loquentis assertione-xeiba,quae de me loquor, omni fide dia Adhue hoc in sequenti sententia magis gna, & verissima sunt, quia Deus operi- .evlicabiuir.
Alius est, qui testimonium perhibet de me.
CONMENTARIVS.Cum dixisset, Si solus de metestimoniumperhibeo , testimonium verum
non est, adiungit alium etiam esse, qui leui monium perhibet de ipso hic C alius est pater. In cuius explicationem sciendum , christum in unitate suae se onae duas habere naturas , diuinam di humanam, duoque operationum genera, unum secund0m diuinam,alterum secundum humanam, ud magnum est utriusque discrimen, Nam sicut natura diuina non sibi erat propria: sed cum pater conamunis,quae secundum eam operabatur,non Christi solius, sed patris simul cinera erant, quando enim mortuos suscitabat, infirmos sanabat, aliaque huiusmodi edebat miracula,quiasecundum naturam diuinam primario ea essiciebat, erant di sua,& patris simul opera, tamen quia Matura hu-amna sibi propria erat,quia non per nae patris, sed suae tantum erat unita, uae sicundum eam faci at, sua erant opera propria, ut quando incedebat,itigabatur,sitiebat.orabatismiliaque opera hominis exercebat, opera haec. hominis, nonerantiestimonium diuinitatis suae sed illa priora, quae erant diau statis:quae quoniam &sbi,ut Deus elat,& patri erant comminia. hinc satium est, ut ea modo patri , modo sbi atione suae personae, attribueret: ali- qtrando ensen patrem dicebat de testimonium sacere,&operari quae faci bat , aliquando vero ipsemet ratione diuinae suae persenae, propter naturam undem cum patre dicebat de se, ut homine, scire testimonium, operari. X α mira
329쪽
A mira illa opera , ut eanctim se .habere cum patre naturam id non solum Eo minem c sse ostenderet. Ex hac cli,ctrina sententia praesens manifesta est Cumenina xt homo dixisset, Si ego tantuintestimonismi peria o de me, testimonium meum non est verum. Addit alium etiam esse, qui simul testimonium ferre nempe patrem ipsum,quia ratione diuinae naturae edebat miracula: diauinitatis resilinonium perhibentiarcum autem sibi potuisset etiam adscribere hac opera,& restimonium, tamen patri tribuit ut asium testem esse cofirmet. nam pater distinetiverat persona,& sic sunt duo testes,nenipe ipse cum patre. Alius Jergo patrcin sigi ificat cum quo ipse etiam ut Deus de homine testimonium perhibet, & sic non solus ipse sed una cum Patre testimonium perhibuit. Hic est sens huius sententiae ia
alnim esse Ioannem Baruam ii terpretantur,sed n6 videriir legitimii uterpretatio,n6 enim Chridus ubi pretpo ueret Ioannem Bapti l am,cum enim dixisset,s Si ego, J ut homo, aestimonium perhibeo M me ipso,teli imoni si meu ver ru non est, o adiecisset,s Alitis est, ciui testificatur,nempὶ Ioannes Baptisti diuinitatis ergotestimonituri esse oporte quod profert. Praetereamn sibi coniun.
me testimoniti perhibet: sed Patrem tysum,qui alius dicitur,maxime quia quaae sequutitur non cohaerent huic sensui,sed. magis contra d icunt Nam testiuionium Ioannis adfert potius ad homine argumentando,quia ipfi eo vli erant. mus et Athan.li. a. de unita Deitate Trinitatis, per alium Patrem interpretatur, ad n
tari;la ictum esse alium Patrem propten Edistinctionem persenalem filii. eandem interpretationem eo lectitur Cyrilli
Et sciri quia verum est testimonium eius ,. Moaperhibet de me C o M M E N T A R I v si
testi monium eius,J id est,ego etiam testificonia illius probo testimonium t non ego Bliri s d duo simus. Idem est scnsus cum illis Ioan .8. Si ego iud co,i inicium eum verum c st,quia non sum solus,sed ego,& qui iniit me P RGI non ex opinione, scd ex scientiates G
Vos misistisad Ioan nem, δἰ testimonium perhu buit veritati ANtequam hoe testimonium , quod lius de ipsb perhibet. produear,
rentiam suam eorundem Iudaeorum facto comprobat,ac si dicat,vosmet mihi testimonium quodammodo accumulastis: Nam, Milistis ad Ioannem, I teius testimonium inquireretis, ille autem, fPerhibuit testimonium v vitati, I idest, respondit veritatem, nempὸ negando se esse Christum, Se moeum iptum esse confitendo. Attende verboruenergiam,vt Chry.hon 69 aes uertit. vos,J inquit, sinisti is J id est, vos iudicatis Ioanni m dignum fide, Scidoneum testem. Ailae etiam a vobis ipsis inducti estis ire, non ego misi vos
ad eum , sed vo, ipsi ire seu microvoluistis ille autem, quem vos elegistis,
330쪽
a xerim testimonium perhibuit , dicendo non sum ego Christus, medius me DArum stat, quem vos nescitis, ipse est, non igitur est, cur iudicetis me solum testimonium de me proferre,nec cur illud repellatis.
rgo autem testinarunium ab homine non accipio, sed haec di eo. . ut vos salui sitis.
NE hoe testimonium putarent esse: propter quod dictum erat, Alius est.
qui testimonium perhibet de me,J propterea dicit, sEgo autem non a ripio ab homine testimonium,J idest, non haec narro,quasi velim Ioannis i stimonio meam tueri sententiam, non indigeo vllius hominis testimonio. quod si haec de Ioanne diri, id propter vos ipsos facio, ut salui sitis, id est, veristri met fustis doctrinam meam confi mem, tu impestam vos ad verita in .eognoscendam, & recipiendam, per quam salutem consequammi .nam quem vos voluntate vestra elegistis, ut de Christo perhiberet testimonium, ille i se testatus est veritatem , nempe me esse Christum. Non hoc expresse dicie Dominus, sed taci ε;nam sciebant Iudaei,de quo Ιὀannes testimonium perhibuerat, & hoc verbo amplius significavit: quam si seret testimonium perhibuit de meidicens enim testimonium perhibuit veritati,insinuat non solum a testimonium perhibuisse de ipso, sed adhuc verum suisse testimonium eius . seque verum esse Christum . . RAttende autem haec verba, I Haec dico, a non solum referri ad superiora,
vi ne putetis haec de Ioanne me narrasse,quod velim uti eius testimonio. inini sed etiam ad inseriora, & sequentia, quibus commendat Ioannem, pr mittit tamen se non haec dicere, quod eius captet testimonium. Superius capite primo explicuimus Ioannis testimonium non fuisse Christo necessarium,sed a Deo missum esse propter Iudaeorum incredulitatem, Mimbecillitatem: suia
scientissima enim testimonia Christus habuit praeter ipsius, propterea dicit superius, s vos misistis, J quasi diceret, Ego non remisi vos ad Ioannem, Semne dicit, L Ego Gn accipio testimonium ab homine, J quo verbo insinuae
tacite se esse Deum, dum generaliter testimonio hominis indigere se negata Nec hoc est contra ea, quae inserius dicuntur de Apostolis, qui testimo detin reddiderunt de Christo iam ad coelos ascendente: nam praesens sermo est de testimonio Christi praesentis,& suam doctrinam confirmantis.praeterea Apostoli testimonium reddiderunt per miracula, quae non hominis, sed Dei erant testimoniumat Ioannes nullum signum tale fecit. Hoc satis probat verba illa IAlius est, qui testimonium perhibet,J non de Ioanne intelligenda, quod adhuc in sequentibus magis confirmatur. FIlle erat lucerna ardens, ac lucens. .HAee, uti diximus in superiorum explicatione, eonnectuntur cum iis
verbis, i Haec dico, ut latui sitis. J Laudat enim Ioannem, & arguit I os, licet haec omnia non propterse, ut ipsius testimonio se tueri velit, dicit: sed propter ipsos Iudaeos, ve ipsorum dictis de sinis conuicti, veritatem. ulmis recipiant. Laudat ergo Ioannem,& idoneum testimonium fuisse cofirmatine autem dum dixit, suos misistis ad Ioannem, Jaliquis arbitraretur Domnum dicere, Ioannem testem dignum fide non absolutὰ suisse,sed respectusorum, qui talem putabant: propterea adiunxit non ex opinione Iudaeorii x 3 ontum.