장음표시 사용
451쪽
QVARS Euangelista eos non credidisse narrauerit, non omnes eo- dem modo emponunt. Cyri Uib.
cap. 3 a. dicit, ne tam friuola, & dei cta verba credentes dicere viderenti r ,
eo ab Euangelista dictum esse, Neque enim crethebant in eum; l idest , adia tastiuola,& deiecta dixerunt, eum ad vanam gloriam prouocantes,quia non credebant in eum; si enim credidissent, euutiq; nouissent, nec sic ei locuti fuissent. Chrysbst. homi L r. aliter respondet: nempe dictum esse non illos eredidis lepropter dust; prius est quia nimia, &aspera, & intempestiua quadam confideatia locuti suit ;alterum,quia an quet saceret, Dominus vect laeeret, in dubi si lreuocabant; quae duo si credidissent,etique non fecissent. Mihi visa est potius alio reserenda haec incredulitas ; non penon credebant esse Christum, propterea ut tu Iudaeam iret ubi id disternendum eis videbatur,inuitabant. eum & ipsi id scire cupiuerint: Quamobrem incredu-4i quidem erat, quia unde scire possent. iam habebant; tamen non aded increduit,ut id fieri posse omnino negarent; sed dubij eum ad locum certiorem remittebant. Hae igitur de causa dictum est. I Non eredebant in eum fratres; respexit enim Euangeli uacausam impelle
rem eos, ut haec dicerent, nempe incre
dulitatem ; ex qua p&cedebat tanta loquendi audacia,& indiscreta cosidentia.
Dixit ergo eis Iesus, tempus meum nondum aduenit, tempus autem vestrum semper est paratum. COMMENTARIV s.
TEM PORA haec ad ascensim in Hierusalem reseruntur: estque sea
sus, Nondum est templis commodum,ut ego profici scar in Hierusalem, . vobis omne tempus commodum est, aptum, ut quando libuerit illuc ire possitis. Hoc dicit Dominus,quia Iudaei vitae ipsustendebant insidias. eum-due interficere quaerebant, propterea more humano loquens, inquit, s Non- eum aduenittempus meum , J idest mihi aptum, Se commodum non est: vobis quibus nihil imminet illic periculi,quodcunque tempus est opportunum, Zelibere illuc ascendere potestis. Haec respondet Dominus, quia fratres ms Hieruulem ascendereeum inuitabant, &exhortabanturi verum Dominus se F excusauit, propterea Euangelista apposuit particulam s Erao, 3 ut causam re onsionis indicareteam esse, quia tunc fratres proficisci Hierosolymam
uni hortabantur. Perpende humilitatem Saluatoris, potuisset expresse eos L .i - i.
arguere dicens,vos impudenter ine offici j mei admonetis, quasi quae mihi sa Henda expediant ignorem. potuisset etiam eis responsum negare quasi incredulis , α audacibus, non tamen facit, sed causam cur tunc quando inuit tabatur, non ascenderit, reddit quias Nondum aduenit tempus meum . l li Lebn tamen verbis fratres tacitὰ arguit, quasi diceret; scio quid mihi faciendum sit, ii re vestro indigeo consilio; non asceodo nunc, quia nondum est meum tempus. Tempus vocat suum, quando cum minori periculo humano . more loquendo ascendere poterat, id autem suit quando iam furor Iudae
rum deferbuerat; qui primis festi diebus eum avide expectabant,ut in sequearibus patebit. ae
452쪽
-rispa rarit verba sit periora exponiit D πιε expos- V ctores Primo loco CVil. lib. 4 c. - 33. baee tempora ad mani testationem refert, ut sit sensiis Nondum aduenit tempus meum , 4 quando me sum gentibbus, & mundo toti manifestativus: onDeia saeto secundum Patris ordinem. Gen 'tibus sim ninnis standus, postquam , ta daeis reppellar: hoc tempus nondum aduenit: at vestram, quando ad meliora proficere possitis, semperesst paratum rquia nunc etiam vos potestis proficere,& ad melius reuocari: haec Dominus di cit, quia illi evm. manifestanduim se mundo exhortabantur. Ad hanc exhoma lationem refert Cyrillus responsionem istam .. Dc dolocomu . trare 28 de tempore glorificationis Christi exponit,Nondunt, iliqvit est tempus glorifieationis meae,prius enimoportet me humiliari, & mori, εe per hane humilatate ad gloriam meam ascendere: tempus au tem gloriar vesti ae inhoemudo est,ideo semper in palatum. Refert Auguinanc resiponsionem adi in quod fratres inducebant,nempe ut gloriam quetrere Teztio loco Euthymius ad 'lepus passionis resert in hune modum. Tempus, qvi,cs Diu nit, ut ego in Iudaeam vadam occidem 'dus,ad quod vos laboratis, nondum est rquid me urgetis ante tempus 3 tempus autem, quo vos in Iudaeam abeatis,sena- per est in promptu; mihi impedimento est tempus, qu nondum adest: vobis aucem nihil est impedimento, cum iam una cum Iudaeis sentiatis, haec Euthy mitis: quam expositionem adhrbet Chro sodomus homil. ε . sed sub dubio; hane tamen siperius exclusiimus, dum oste dimus fratres h e peruersa animi intemtione non haec esse locutos. Quarto loco idem Chryso. exponit, Qui estis v qui Ohi consulitis,&me docetis pleni pus meum nondum aduenit: quibus verbis insinuat expositionem, quam nos in Rcommentario sumus amplexi, ut ad is rhaec verba reserantur, q-d discipuli ea, ascendere tune Hierusalem occasione sesti exhortabantur: quorum intentioneret icta,Christusad verba re adet, no dum esse sibi aptum tempus, sicut erat te pus illorum: indicans pericula grauissima quae illic eum manebant, non autem eos: humano enim more loquitur: qui quatenus Deus erat, nullum periculum Hrmidabat
ut potest mundus odisse vos me autem odit: quia ego testimonium perhibeo de illinquo opera eius mala sunt .. COMMENTAR II S N
CA vs A V enrtempus sim mndum aduenerit,&ilsorum sirparatim exponit r quia vosmundus non odit, s Me autem odit, J propterea vox fine periculo versari ubique. semper potestis,ego autem minii P. Caula
autem odii explicat: quia opera eius mala reprehendo, mandus ergo repre hensionem nolens admittere, reprehensore occidere quaerit. Ta trecati sim
cur non odio eos habeat mundus, infinuat, quia i non reprehendunt, nec testimonium perhibent de mundo ; quod mala sunt opera eius. Mundi uni vocat malos homines,qui ousmundusplemiserat,sed praecipue Iud-s,quos fratres etiam nomine mundi significarunt. Γ Manisesta te mundo. I Dicite go se Iudaeis exosunt, quia eorum mala opera corrigebat,quam correkonerarcum fratresnon adhibuerint, a tali odio liberi erant, libereque cnm eis conuersari semper poterant. Dicitautem, s Non potest vos mund nsodisse Anon quod omnino impossibile sit, seu viGrego. Narian. orari Theol. exponit,
via inconsciit edest ut similes sibi similes odio prosequaut in eo, in qu
453쪽
.H similes sunt .solet aliquido similis sibi similibus ut dicitur, figulus lauro in n
uidere,sed non in eo,in quo similitudo eonsistit,est inuidentia,nec id est odii ratio. His verbis Dominus suam innocentiam indicat, qui propter iustam causis, persecutionem iniuste patiatur: sintiliter Iudaeorum malitiam ostendit, qui innocentem odio habeant, & simul fratrum incredulitatem taxat, ouod in eadem sint incredulitate,in qua & illi,eaq; de causa odio non sint ha- viti, proinde securEubique degere valeant.
cut 8c nos exponit: quanquam non
ut causam praecedentis septentiae, sed ut nouam aliam responsionem interpreta diat accommodatior est expositio, ut haee verba sint eausa, cur tepus suu nondum aduenisse, illoru autε esse paratum a Dominus dixerit, Et sic Chrysbi .hom.
r. sc Euthy. exponunt, & connectunt: tamen in hoe non mihi probatur, quod in euminterpretantur modum, Mundus
non potest odisse vos,4 quia idem sentit & ad idem Uditis cu ipso, nempe, tego Meldar. Iam enim saepius dixitnus
nullam rationem esse ,ex qua talis fratrum intentio constet: reci ius dicimus eos non odio habitos a mundo, nempe Iudaei quia non credebant,ut & ipsi, in Christium, nec vita,seu opera mala eora ab his epictensa erant: sed omnes h inam sapiebant, humna quaerebant.
Vos ascendite ad diem festum hunc, ego enim non ascendam ad .pdiem sestum istum,quia meum tempus nondum impletum est. CUM ME UTAR Ivs. NE ex verbisditasseatres hi, ab ascensu in Ilierusalem ad sinum perΡgendum retraherentur,neve Christum omnino non ascensurum conci- :rent,virumque remouet, s Ascendite vos,inqui ad diem festum hunc,Jc brandum: ne praetermittatis mei causa vel ulla alia ascendere,cum vestrum tempus semper sit paratum, at ego nondum ascendam: idest. nunc vobiscum non ascendo,quia tempus adhuc meum, quando me ire oportet, nondum est impletum; quo tamen impleto, ascendam. Non negat Dominus se omnino' ascensurum,led tunc cum eis non iturum, at expectaturu temporis sui oppo tunitatem,qua superueniente etiam erat venturus. Exhortatur fratres, ut i . . 8iss aeremonias,& festa obseruent ; nondum enim legis tunc obseruantia ces- lauerat: nc autem scandalizarentur, quod ipse nollet ire,non absoluto negat uit, Nee est illa sententia Saluatoris contra. ria ijs, quae experimur, ει quae scriptura
testaturr inter malos enim saepe suntOdia, iurgia, & persecutiones mutuae, nee etiam omnibus malis licebat ire reue liberE,& secuin in Iudaeam; sed sententia Domini est secundum materiam prisentem restringenda,vos non habetis impedimentum eundi, sicut ego habeo: non venim vos quaerunt Iudaei interficere, tacui mer quia vos mala opera eorum
arguistis,sicut ego iacio & feci: &vosia eade estis incredulitate ersa me, in qua illi. similis enim in eo, in quo similis est, uti distimus in eommentario alteri non aduersatur, nisi ex eausa aliqua dissimili. Et nota eausam unam, ear Iudaei Cina quaerebant interseere,non quia sabbato pter quam curabat,quauis id praetexerent, sed quia
eius correctionem. sustinere nolebant,
iuxta illud Sapien. i. Contrarius est operibus nostris, ct i mperat nobis peccata Minote.
454쪽
A uit, sed nondum sibi esse opportunum dixit, insinuans se etiam ad diem sestsi venturum. Per diem sestum, totum celebritatis tempus fgnificat, quod octo dicbus diu at: in serii enim dicitur, die sesto mediante ascendiue in tem plum,& tamen quarto die ascendit,ut ibi Gemus. ANNOTATIO ro.
Iffcestas est,qua ratione dictu sit,
ei Na ἡό II s Ego non ascenda di,seu non ascen
as edi se ad GO : Juc enim aliqui legunt, cum tamensem variae legamus.Christum ascendisse . Porphy--δε'm isto rius ut refert Hieronymus lib. a. contr.
s Pelagianos propter haec verba Christuincoii fiantiae, &mutati pius arguebat, quod cum dixerit se non iturum, posea mutato proposito tuerit. Primo i itur loco aliqui ea locausa a verba haec de textu tollunt sed temerε, & salso : essent enim etiam tollendasque sequuntur: DTempus meum nondum est impletumi J S tapien omnes Antiqui expolitores tam illa , quam ista lesular&exponunt, & codices omnes Latini d Graeci ea haben . Secundo loco alii ollunt pronomeri m. ii sinum , t ut legamus, Ego non ascendi ad diem festum, quasi Dominus non di- xerit se ad illum cliem stilum non asceri sitrum, sed ad aliquem non ascensarum Quod praeterquam te me: E etiam At salia asseritiar, vanum,& ridiculum estinam Dominus de eodem sesso loquebatur ,
ad quod fratres exhortabarur. PrΤterea, quia si dematur pronomen, & legamus seir I Non ascendam ad diem festum J pnificat se nee ad illum, nec ad ullum alium ascenserum : nam negotio sit generalior ablata, pronominis restrictione. Vansiuirur pilan est haec verba abradere, cssverus textus habeat s Non ascendam ad diem festum istum. Aliter tritur tertio loco resp5det Crril. lib, .c. 3s aerit enim verba negati ,. Acut Latine se nanti s Non ascenda,& illa terpretatur: Non aiaendam ad celorandum diem ii sic fissum, volens iam Iagnia scare se innitatum,& legis abrogatiore; quamuis enim permitteret fratribus ut celebrarent; ipsi inser olle iam ea servare indicabat: quod si pol ea ascendit, id celebrandi causa factum est, sed ut ducςreti vera trisui est Saluatoris enua
tiatio; s Non ascendam ad diem ses tuis
istum, J nec contraria facto, quia postea ascendit: propterea sorsan dictum est. non ascendam ad diem hunc setium, vox ascendite; & non dictum est absolui in ascendam: quae Cyrilli expositio patitur dissicultatem ; nam verbis sequentibus , LQuia tempus meum nondum est impletym, J haec causa non aptatur huic, quo ceIebrare nolit d i m se si um. Deinde ita tres maximum standalum passi Lissent.
si eum Ieris celebritatem tanta contem nere inte ilexissent una enim ex causis,
propter quas Dominus legem illam si Suare volui hea suit e in ipso Iudaei graviter scandalizarentur,ouod legem Micontepere visis esset praeterea quia diacitur inserius ascendi sie ad diem sestum. Quarto loco Aug. tradi. 1i .aliam respousione sequi videtur ; nempe, Nonastendam ad diem sessum hunc, Jgloria mea
quaerens , ad quam seat res exhortabantur, sQuia nodum est tempus impleti. J
quando meam storiam se in adepturus; sed huic expositioni obstat verbum pri- cedens, s Vos ascendite ad diem sestum,
ego non ascendam;Jnegarse ascensimum 'ad diem senum, ad que s tres astendere exhortatur, & tamen eos inducit ad
van: gloria: Adde quodsi rerius hane expo sitioncm reiciemus.Aliam idEAu- Fgust. adhibet expositione explicans illai verbaLVbi est ille λJnempe non ascendi . ad primum ves secundum diem sistum , ad quem vos me inuitatis; quarta verbdie ascendit ; sed quia hoemon existimo, ita sui se iactum , ατ in serius, dice M.
ista in expositionem non probo . Quinto oco aliqui nostro tempore
sic exponunt, monascendo ad diem stum,Iidest,nondum deliberaui,nec si tui quid facere io hae parte debeam, an ascensurus sim, nee M. Sed illa expositio suis digna est auctoribus, et sicut in aliis multis a fide Catholica recesserui, ita αin hoe errant; Nouerat enim Christus. .etiai priuao ineatirationis suae exo
455쪽
imia, esus reporibus sinutus erat, seopterea saepe dicebat, nondum venit nora,nondum tempus; quia tempus , in o priusdis Gerat & sciuerat iacien
sexto igitur loco est expositio legitim 5e vera Chrysostomi hom. . & Eus,m illud; f Non , Jabsolutam negatione non esse, sed limitatam, & restri tam, a nationis aliquid habentem,
quod Latinε dicimus, i Nondum ,J est
enim GraecE qiue vox est eadem in illis sequentibus, Nondum tempus meuis , Mimpletum, J tamen interpres vertitit Nondum. J Inferius etiam, Nemo iniecit in illum manus, quia nondu v
nerat hora eius:&iterum,Nondum erat mspiritus datus, quia Iesus nondum erat glorificatus; & superius cap.2. Nondum venit hora mea. &e. χω Nondum ascendi ad Patrem meum; in his omnibus se aliis eadem est dictio Graeca; sensus igitur est;Uos ascendite, ego nondum ascςndo,stuM ascenda nunc vobiscum: ascendam tamen postea; & huic sensiti accommodatur verbum sequens, s Quia tempus meum nondum est impletu, nemphmodb impletum non est, implebitur tamen postea, &runcascendam. Tempus suum appellat, ut in superiori sententia quando minori periculo humano loquens more,poterat comparere.
Hae eum dixisset, ipse mansit in Galilaea: ut antem ascenderiant satres eius,tunc x ipse ascendit ad diem festum,non manifestό,sed quasi in occulto.
COMMANTARI Us. α ANT O tempore manseritan Galilo, postquam ascenderut fratres
eius,incertum est,sicut etiam quando fratres ascenderint, postqua haec locutus est Dominus : id unum constat mansisse Dominu in Galilaea , donec fratres iter raperentnierusalem; Ustquam vero ipsi profecti sueriit, . Christum ascendisse; an uno,an pluribus diebus post illorum prosectionem, ignoratur: ascendit tamen,non in manifesto uti solebat, magno comitatu, M'mnibus notus; at nunc ascendit, non omnino occultus a venit enim cum li-scipulis,lsed quasi in occulto, quia no omnibus se manifestabat,in publicum ut solebat, prodiens. Haec non ad viam tantem,sed etiam ad locum, quo ibat,
pertinent: in Hierusalem enim non manifestus,sed occultus paucis notus illis primis diebus mansit. Attende Dominum venisse Hierusalem ,ita ut primo ς die festiuitatis adsuerit: sed occultus & non manifestus; tamen quarta die, .ut inserius dicetur,in templum publicὸ doctiuus ascendit: Nec obstat, quod eum fratres profecti essent: venisse dictus sit: nam solebant Iudaei citius venire in Hierusalem uno, aut pluribus diebus ante festum, ut fieri solet etiani apud nos, quando ad celebrandam insignem solemnitatem multi in locunt idem concurrunt; & hac rationes eri potuit,vt qi uis fratres prius profecti silit,Christus tamen peruenire Hierusale potuerit adeo tempestive,ut etiaprimo solamnitatis die interfuerit.Hoc significauit Euangelita direns ascei
disse Christum ad diem festum s In occulto, ut distinguat ab illo alio ascensu ad docendum in templum publico, qui factus est cum ibi esset. Quod paulo .
inferius exactius discutietur. Recto consilio latuit Christus; tum,ut Iudaeoriis ori aliquantulum cederet, qui tunc ximus erat, quando expectabatur venturus G doctum nempe primis diebus: tum vi sui excitaret desiderium:
atque ut sitam ponatiani ostenderet . qui Iudaeis ipsum illis diebus inquiu
456쪽
iv rentibus, Si contra eum murmurantibus apparuit , & tamen nihil eῖ nocere Typotuerunt. Si enim a principio apparuisset, Iudaeorum furor non fuisset alli snotus,ideoque postea miratae turdae dicebant, Ecce palam loquitur, & nemo
iudaei ergo quirebant eum in die festis,3 dicebant ubi estilles'
PA R TIC V L A s Ergo, Icausam,& illationem indicat; nempe, quia in 'occulto ascendit, nec re omnibus manifestum primis die sexti it,propterea quaerentes, IDicebant,ubi est ille λ J vox estrequirentium,de inuenire cupientitan; ea de causa Euangelistaduplici verbo eu cliis, maerebant, de dicebant,J ut significaret Iudaeos inquisuisse eum,ut inuenirent via esset; qui enim inquirunt ut inueniant, solent interrosare multos; ubi est hoc λ Vocem hanc eorum esse: qui eum insequebantur, & interficere quaerebant; affirmant: Chrysost. hom. 3. & Cyril. lib. . c. 3 7: ille ex summo odio aes mat sic locuatos cise , s Vbi est ille λ J quasi nominare non sustinentes; hae verbasserit id B ex arrogantia magna esse factum, quasi eum contemnentes: & hanc sententia diverbum illud Euangelistae probat. Γ Iudaei, J inquit, vocat enim Iudaos, non omnes,qui erant ex Israel, sed qui de Iuda,& qui erant in Hierusalem,de quibus paulo post dicitur, propter metum Iudaeor u hi enim erantprimi , O 'qui Christum maxime pertequebantur . vox ergo illa erat principum Iudaeo
rum, ec Pharisaeorum, qui Iudaei dicti sunt,ut a Galilaeis distinguerentur.Diei itamen probabiliter potest cum vox haec a multis sit prolat , Pubi est illeρ I a ouibusdam bono alii mo,ab aliis malo esse profectam ; nam sequitur quosda'
cie tui ba eum bonum, quosdammatum eiae dixisse, quidam ergo ex contem Ptu,quidam ex veneratione dicebant; f Vbi est ille λ1pam vox salla,J virili que sensum sacere selet ue oes requirebant,non tamen eodeaffecta, eadeq; tria terrogat no ex uno processiit animo: accommodatior tu est expositio prior.
Et murmurinultum erat in turba de eo: quidam enim dicebant. . quia bonusest: alij autem dicebant non,sed seducit tur-c: bas: nemo tamen palam loquebatur de illo
. propter metum Iudaeorum. . DVM Iudaei inquirerent,&nemo inueniret Christum nurba mutub comtendebat in partes contrarias diuisa :quidam enim partes Christi, quia dam contrarias agcbant ue hi xt bonum defendebant, illi ut seductorem accus sabant; ncius tamen audebat loqui publice, & liberE, Ppropter metum Iuta dolorum, ideli, principum,ru primorum, qui erant Hierosolymis; de axin δ' insequc bantur Christum: dumautem dicitur nemo tib res loque tur, tam hi,qui contra chrillum, quamqui pro Christo erant coprehendunturiquan-- tum enim ex verbis colligere licet,prohibuerant Iudaei omne de Christo se
monem, de contentionem, ut eius memoria omninbahromnium mentibus se
laretur;propterearemo audebat publice, de liberὰ loqui: Illud Itala nJ est in Graecoeadem, illa dictio, quae superius exposita est in illis verbis: Quaerit inii an elle. n .stonuis hom. 8 allud verbum,sseducit turbas, vocem esse a
457쪽
Sestprincipum Iud riam;at rectius ad turbas resertur: inter quas erat con- otentio & murmur,dum quidam pro Christo,quidam contra Christumsenti . bant,& occulte inter se loquebantur.
Ima autem die Sesto mediante ascendit Iesus initemplum, A docebat.
CVM solemnitas octo dierum spatio celebraretur, die quarta ,quae medium tempus est,Christus ascendit in templum,ut Euthymius refert. Et attendendum est non dici ascendisse Hierusalem, sed in templum: ille enim ascensus fuit prior,hic posterioriisse occultus,hie publicus,ille ad diem festu, hic ad docendum. Omnia haec Euangelista descripsit: priota enim ascensum ficti esse narraui postquam fratres e Galilaea profecti sunt, isque occultus sitit: posterior autem est census in templum, & de hoc nunc Euangelista lo-.quitur . Nec metet, quod Aug. traei. a 8 . dicit; exponere enim videtur hunc
ascensem de Galilaea in Hieruialem, quasi die quarta veneritad festum, sed iaa hic ascensiis narratus est ab Euangelista superius, & hic suit prima die niti, α nempe venitHierusalem,tamen occultus nutat, nec docui publice usque ad Mariam diem; quod his verbis dicitur
Tt mirabantur Iudaei dicentes, quomodo hictiteras scit cum non didiceritὰ
QVID docuerit Christus, Euanoesista praetermisit: dominam Tamen insignemfuisse insinuat,dum Iudςos,qui ipsum insequebantur,scut oc
ciderent quaerebant,in admirationem conuersos esse narrat,dicentes,' s in
modo literas scit, cum non didicerit λθ caeci Iudaei, non quid dicat & doceat considerant , It veritatem assequantur, sed quomodo docere possit . 'Et verb. consideratiotita, si uti fieri debuit saetasuiuet, eos ad credendum inducere suffciens erat: magnum enim veritatis, nempe Christum a Deo esse, argu-C mentum erat, staedisciplina ulla, tantam & tam mirabilem proserre doctri- Umam ; laudabilis tunc esset admiratio; atdum in sua persistuntinfidelitate, de inutile faciunt quod in maxima debuit utilitate conuerti, arauendi di insimurandi sunt maxime I Literas, J scientiam sacrae scripturr appellantide eam, uae, diuinor inesti steriorum; haec enim Graece Grammatica vocatur, latineliterae. α aim. . Quia ab infinita sacras literas nosti. Aei. . Comperto quod homines essent sinediteris. Quidam hanc admirationem eoru esse existimat, 'ui christisermonem susceperunt, & in pretio habuerunt; at verius est illorum sui sq,qui incredulierant,&haec proferebant, non ut laudarent; sed ut
. potius Dannoni tribuerente aut saltrian a Deo esset, in dubiu reuocarent: napauid inferius isti dixerunt,daemoniu habes:& rursus his dixi Dominus: Cognoscetis an mea doctrina a Deo sit, quasi id dubitassent: & ita Chryso. hom.
8. & Cyrilaiba. i . sentire videntur .Hi Iudaei doctrinam negare non poeterant,at laudare fugientes, quomodo eam habuerit, irantur &in dubium reuocautian exDeo sit, quam omne humanum i taenia excedere agnoscebat.
458쪽
Respondit eis Iesus, A dixit,inea doctrina non est mea, . sed eius, qui misit me.
EOR VM quamuis occaltas voces sentiens Dominus, ut veliti hoc suam diuinitatem ostenderet,ipsorum admirationi respondit,& unde has lites οβ de doctrinam acceperit,exposuit. s Doctrina,iisauit, Mea, J quam habeo, di quam audistis,s a non est, me non est, litas ab eo ut me misit: Isgnificat hanc doctrinam esse Dei patris; ab ipso enim eam accepit: non erago est,cur admiremini dicentes, Linoi nodo scit cum non didicerit quia a Deo Patre haec mea doctrina est: non a daemone, ut suspicamini. Docti inani Mirmat suam: quia eam habebat: non sumi,quia non eam a se habebat, sed i
Patre. Caetera in annotatione require.
Quam Pater haben ut enim una est essenua, ita Se una est utriusque scientia, oldoctrinar hoc tamen discrini inis est, Pater a nemine filius eam a Patre habet: & propterea verum est, quod dicit .s Mea doctrina n6 est mea,led eius,
rui mist me: Idicit suam & non suam:
d non modo eodem intespretada sunt hae: La enim era quia vere eam lcie tiam, Si doctrinam habebat,& habet; lassia autem, quia se eam hχω ν ta Patre accipiat. Vt homo autem est, scientiam habet,& doctrinam, non eandem cu Patre: sicut enim nam ra cu diueria, ita Aec doctrina Et scientia tali malitiae inhaerens diuersa est; diuersanr dico scientia et doctrinam, in se ipsa: est enim accidens & habitum antulus; ex parte, verbeorum, quae sciebat& docebat, eadem in cum sciertia Pari s propter identi- ..tatem eori Σ3, quae scit Sc docet Christ usui homo, sint eadem camias, q:iae scit,& docenda vult pater hinc a itur doctrim,quae Christi hominis est, si radiciu uia ipsi inest, non suam autem, uiari tui tutate , quae unita est proce it ac emanat. Propterea verὶ dicitur I ea. doctrina,J qaam ut homo habeo, s Non est mea, J sed Patris,quia ab eo accepta
est,& ab eo mihi data, & communicatae.
Tribuit Christiu Pauli qua diui ratissiae sunt, eum posset dicere; Mωsm,. nam ut homo Eabeo, a me ipso, qui n
iis & filius Dei sunt,est ; at Patri uise , it&rect δ, ut notat Chrysq. ho m. Arine ingenuus,neve Deo contrarius, neve se extollere videretur ; ut modestiam seruans neminem se iactare debere doceret,& ut auditorum imbecillitati rensileret. Cum igitur hic sententia duo admittat sensus veros,& quq ad rem sacere possi int, sacri Doctores modb uno,. modo alterum, aut hi unum, hi alteram seciuuntur. Ambro. lib α. de fide. cap ta lib. s. cap. 3. de Christo ut homine hanc sententiam exponit; similiter Au gust. lib. i. de Trinit. c. idem Augi lib. M cap. 1. de diuina. scientia, quam habet ut Deus interpretatur; affirmati en utroque modo intelligi posse. detract. 0: in an. etiam de diuina scien ctia exponit; sicut &Cyril. lib. cap. V i. & Chrysbst. hom. 8. Vtrouis modo exponas; lcntentia eadem est,& in umis
gue sensu. suam scientiam diuinam, seu Deuni , seu Dei situm esse his verbis Christus signi Pat; simul Eue iacto comprobat, quae occulse dicebantur reii laodo; ad contextum autem pra
struem magis facit, si de scien tia quam habuit, ut homo, erpretemur
459쪽
si quis voluerit voluntatem eius sacere, cognoscet de doctrina 'virum ex Deo sit,an ego a meipsodoquar C o M M E N T A P. I V.s . , Dei Patris. qu,
mea si domina: nempe,na 'Deo, an meim: id est, a me excogitata, si ut inuent , aut quaesita, Deoque contraria. A seipso vocat, quod opponitur u Debesie . Vt recide, nit Chryssi.l in. s aic si ditati cognὀscetari mea doctrina sit Dei, an ver ipsi conti tria. Rectὰ ergo se tur illos notala facere Deil voluntatem, standoquidenrnon cognoscebant, a quo effet doctrina Christi. Facis eitu arguit DominM: de eausam, cur non creddant, nec intelligant eius doctrinan indica Isimd Chrystioni. t .ia Cyrile IE ae. 3 aduert hae si citeret,il γω ite ium,inuiduim, oditum, Oae eo . tra me. Se contra Dei us uota n concepistis, tunc intelligetis meam do ' Eti iam, a quo sit: hae vos impcdiunt i cta de vera intelligetitia: que i ςniui Dei voluntatem quaerit De Mec qu*ci adueruntur omnino fugere, cognosiit meam doctrinam esse ori, re non hys num inuentum contrarium ipsi .
ut vos putatis.Attende,ediri sui Vuli mi secere voluntatem, dici eo ostere Christi Getanam, quia dispos Vin, ii dimentum habet cognotandi:tamen iumendi uitium necinarium si,quo id assequatur. sicut qui dia
enim mysteria hoc habent,utprius otin Avitust. tra&is. versa haec aliterere ' flantur,quam cognoscantur. Simili, sen. ni Vt ix voluntatem Patrisdi- se est ii orum verborsi,ut superius anno eatur ere, qui in Ch istum credit,ila tavimus c., uidit ait veritate Mesema illud Ioan HGest opus Des: tere ad la ,S qin mala age, Rhelueε dati, in eum,que misit ille rire eo stiri expositio est valde probabilis: tamen iesis: qui credit in me, cognostes dedom mmmdatiDostis Cyrilli&Chryso eritia me an a Deo sit inu illud Ii 7 quam in commentario sumus secuti.
N: On est contentus dbminus, causani, cur octrinam eius ruem non eo gnoscant aperire,& simul reio dum cognoscendi tradere,quae in superiori sententia fecit,sed probat doctrinam suam Dei esse, ut ex probatione etiaipsi id litelliganti E st antem probatio hscismi a semetipso foquitur,lid est, qui doctrinam propriam a ino alienam de separatam loqpitur his. hon rem proprium quaerit, ut ab auditoribus in pretio habeatur, ab illisque riam,& la iidem consequatur: at exadueris,qui non qu rit proprium hoc rem, nec gloria,sed Dei,profecto a se ipso no loquitur,sed a Deo.Hoc
460쪽
ae a Deo erat Maam his verbissolum intendit seessea Demnaeuiit e sicundum eius sum voluntatem docere, ab eoquEdui nam accepisse. hoc argumentum conficiti . Christus autem viliomo non ex ma praedicatione,& doctrina, quaerebat humanam gloriam & honorem, sed Dei Patris ; ad . cuius voluntatem obseruandam homines exhortabatur & cuius honori ia.omnibus consulebat non igitur doruina eius aliena erat a Deo.
auteni quaerit gloriam eiu , qui misit eum, hic verax biniustiti in eo non eg-
' Iteram parem argumentinoponineu eaim argumentum ab oppino xc sequentis ad opp tum m dentis,ux Piaectie; dicunt: ac si dia
.etiim esset: hQm' est, ergo anilii Iest, at no animal, ergo nec homo ζIta nunc, A scinetip*Jqqui urbe*'proprium inmodum.&h 0rem qu ris tyon qμ erit prurium honorem, urtur nonas etipso loquitur, sed*b eq,cuius honoren 'Rηrit Hoc nunculcit, cum enim sui clusuram pro 'h potuisset partem,quia semetipso loqui uti quaerit Propriam gloriam , insertrata; ebi; a codx ri0aQui ut qu*miorum eius,qui misi eum, d non autem proasi domitia pruinitHic, profecto, eii verax & non est iniustitia in eo.JNon intulit D M opera e insinu ligca Deo est, sed ver est,&iussus, seu non est iniustitia in eo,ut d . 3 moi μ'& πο suadesentit et haecen duo calumnibantqxaudaei , doctri pam quidem quiaseducebatiuitas: opem, tuu abbatum non custodiebati, Contra sumque calumniam intulit; qui gloriam Dei.ό aqqomissus est,no autem p upri m quaerit, hic verax est, quia doctrina eius 'eo cit,m daciis . enim non glorificatur Deus: iustitia etiam ineoso' est,qui qper eius iii sta sent non enim a transgrestaribus . honorificatur D . Perponde quam prudenter Mappocte h*c Dominu intulit: nam inter jllos multi contra loctrinam dixerant,sediicit turbas, ali/ quain ant eu interficere praetextu violationissabbati, propi .Pa lytici illius miraculi Ioan. s. ut paulo in ius ex bitur: proptereaDomin f ha cauois xe voluit verax est,&iueo inivium non est,simulatum v auo 'hab et,cx hoc verbo lud rum peruersumo iniquumanimum reprehendendi, tu propterspus mira bile ac planta Diuina virtute Sabbato perfectu multae ipsus insidiab tur: hie est horum verborum lςgitimus sensas. citcvtcrrillus lib. .c. .dicit Phara C risaeos illos arguit, qui propriam quaerentes Eloria, mendaces ec iniusti erat: mendaces quia holitinum traditiones diuinaedegi contrarias docebant, ini sti, quiadiuina madata erantirediebanthr Mattha s: cur transere uni nim.data Dei propter traditiones vestrasλ erant e m mendaces &iniusti contra Christum medaces,in diffvidend. populo in Christu crederet,iniusti,in morte innocetissimo Christo machinanda. Haec aute omnia acciderunt, uia non Dei,sed propria loriam,uaerebant,proprius commodisconsulentes.
Nonne Moyses dedit vobis legem, de nemobex vobis ficulegem: quid me quaeritis interliceres
YEttaliaee sic superioribus connei tuntur. Cum se veracem, &austum V in doctrina,le operibus dixisset,arguit nunc Iudaeos iniustitiae rutrans. Cressionis in eo, quod cumquaerantanterficere. ec est susetaonne legem