장음표시 사용
591쪽
t A sepiraret, & post separationem ipse potestatern habuit iterum coniungendi i eam corpori. Nam diuina persona unitam sibi habebet animam, & corpus:υιη '' quando autem volui inuicem separauit: & quando placuit , inuicem ea con-
iunxit: a se tamen nunquam remouit, ad modum hominis habentis ensem in reaionem. vagina, qui quando vult exerit ensem: tamen quia una manu vaginam, al- . tera ensem tenet, potest quando voluerit iterum mittere in vaginam: ita i , quodammodo Christus secit: habuit semper Dei filius humanitatem, sibi unita . tam , tamen per mortem animam a corpore veluti ensem a vagina separati ita utraque tamen parte unita suae diuinae personae manente, per resurrecti nem iterum animam corpori copulavit: quod non faceret, nisi Deus esset, i qui semper manebat, & perseuerabat idem, animam, &corpus inter seopa- . rata, sibi habens unita: sicut manet homo idem, ensem districium, & vagi nam habens. Merus autem homo se suscitare non posset, quia per mortem iam desinit esse hominis persena, quae ante erat, propterea ab alio suscitan diis est: at Christus seipsum suscitauit. Fuit igitur Christi mors hoc modo Chεi mors voluntaria,no solum quia voluntate acceptauit mori, hac enim ratione morsi martyrum etiam voluntaria erat: mori enim pro Christo elegerunt: tamen . di mortis vulnere inflicto non erat liberum Martyri animam in corpore delia voluntaria. i nere, uod tamen poterat Christus. propterea dicit, Nemo tollit a me, ego a d me ipso pono . nec a crimine mortis Christi propter hoc interfectores liberantur: nam causam escacem mortis,quantum in se est, ipsi dederunt, vi nisi ille homo Deus esset, mori esset ei necessarium. Hanc voluntariam mortemsgnificavit Isai. cap. 13. Oblatus, inquit, est, quia ipse voluit. Haec est ex phratio illius verbi, s Pono animam ut iterum sumam, J quae non tam ex- plicatio est, quam etiam probatio quaedam simul, ut ostendat etiamsi mori
tur,&animam ponat, posse tamen rursus eam sumere, Hoc loco Vtitur Ambrosi lib. de bono mortis cap. I o. ad probandam animae immortalitatem, ubi. multa de hoc docet.
Hoc mandatum accepi a patre meo.
c ALTERUM verbum superioris sententiae exponit, nempὸ, cur dictumo sit,Propterea dilexit me Pater: causa est: Quia hoc mandat rit mihi PD Fter ut ponerem quidcm animam, sed tamen iterum eam sumerein, & idcirco hoe illi in me placet,quia secundum eius voluntatem;& mandatum et t. Chrianus enim, ut homo tanquam insorior,& obediens Patri, cius praecepta seruauit.
M thiiv λ in locis Euagellito nis haee 1 I occurrit dissicultas: An Chrillus di i ha praeceptum, Zc mandatum Patris habu
rit de ijs,quae ad hominu salutem iactu. rus erat, oc maximὸ de morte si unda. Eam hoc in loco iudicauimus discutiet dam, qui primus est,ad quem eaetera oecurrentia loca polleates aemus.Cbrris
som. hom. s s. negat omnino Christum v Ilum habuis e praeceptum, aut mandatum Patris: sed omnia libere,& 06te λla charitate secisse,in qua sententia set per perfinit 'nam homic s. & et s. in hoe Euangelium, idem repetit: quibus in i
cis non est contet ux affirmare,sed adhue argumentis confirmare nititur,quae paulo inserius recitabimus. Explicat autem
implere mandatiua aut pcaecep rum nouelle
592쪽
A in aliud,quam voluta rate Patris respectu voluntatis humanae Christi: Christu' autem implere mandatum Patris idem esse, ac concordiam voluntatis suae humanς cum voluntate Patris, viridem velit cum Patre, sed propter audientiu infirmitate, humilibus dicit usum esse ver bis,Non Elus est Chryso. in hac sententia, led,quod valde miror etiam Basilius lib.de Spiritu sancto. e. 8. ubi negat Chrimini habuisse praecepta, & verba Ioa nis exponit esse intelligenda sie, Voluntatis actum,quem Pater ab aeterno com municat eum essentia Filio, dictum esse mandatum aut praeceptum: nam, quae i. vult Pater,silio communicauit. Conuenit igitur eum Chriso. in hoc,quod i. i orat Christum habuisse praeceptum,iame B in explicatione differt. Chrys stomus enim escordiani voluntatis Christi humanae cum voluntate Patris, vocat implere mandatum Patris: at Basilius etiaad diuinitatem refert, ut traditio volun.tatis paternae, ab aeterno filio exhibita. st hoc mandatum. cum Chusost. sentit Euthy. Aliter Cyril his sentit lib. Io. in Ioan. cap. 2 o. ubi assirmat Christum ut homo erat, habuisse praeceptum Patris,& implesse eius mandatum . similiter de Rugu. tract. 82. in Ioan. idem dicit Ambro. lib. de fide e. s. Clemens autem Alexi lib. Stromati in altero extrem est, negat enim mortem Christi ex Patris voluntate fuisse, sed ex permissione, in quod multum distata praecepto, & man dato. Haec tria antiqui Patres in hac difficultate scripta reliquerunt: at quia secunda sententia Cyrilli, &Augustini
certa est,& vera, eari explicare,&co Miristus ut conabor.
homo prae . sit igitur prima responsio: Christu,
septum ha- ut homo, habuit Patris, seu diuinitatis vult facie praeceptum, & mandatum ea omnia favi quς d i eiendi,quae ad salutem homanum Opera-
num eradi b tur, nempe praedicandi, miracula fa-
necesi uia. ciendi, sicuti praedicauit, & feeit, nihilque horum iaciebat,aut dicebat, nisi ex praescripto, & mandato Patris. Hanc
primam responsionem multis, deessica- robatur cibus rationibus comprobo. Primum φη icti pu - quidem argumentu sumitur ex scripturarum testimonio, Deutero. I 8 ubi de iisto venturo secundum omnis ca-
Ponam verba mea in ore eius, & loquetur, quae praecepero ei. Ioan. i 2. Qui misit,me Pater,ipse mandatum mihi dedit,quid dicam, & quid loquar. Ita. a sicut mandatum dedit mihi Pater,sie
facio. Ioan. Is . Si praecepta meas u
ueritis, manebitis in dile, one mea, Gcutdc ego praecepta Patris mei seruaui, de maneo in eius dilectione. Perpende parem facere rationem praecepti Patria respectu sit, ac praeceptorum stortam respectu discipulorum: quia utraque erat praecepta. Sunt huiusmodi alia etiam testimonia, cum igitur verba sintscriapturae ex xila, nec aliquod asirdum se quatur,li seruemus propriam eorum gniscationem, non video, qua ratione a ad improprias significationes recurre dum ut . Nec valet responsio Chrysesto mi dicentis, verba esse humilitatis propter infirmitatem audientium . Nam propter humilitatem non est veritas relinquenda, quae maxinis ex verborum significatione sumitur. Si enim sint verba humilitatis,ergo admittit Chrysostomus verba significare verum, di proprium praeceptum, infirmitati autem audientium potius contrarium id erat. nicum audistent, eum esse filium Dei, verum Deum potius scandalizati essent in verbo praecepti a mandati. Nam igitur ea de causa ita locutus est Dominus , sed quia veritas erat. Accedat his, i cus Pauli rem hanc convincens ad Phia dippen. 2. Factus obediens usque admor diem . Christus obediens fuit, Se ex ob dientia est mortuus, ergo habuit mandatum, non enim esse potest obedientia , neque ullus potest ulla rationeo dire, hin adsit mandat si, dc praeceptum, & qui tollit mandatum , seu praeceptum Christo,tollit eius obedientiam,quod in solutione argumsntoru, manifestius fiet. Se- ii e si cundum argumentum sumitur ex mul- pra ex seris, propter quae conuenientissima sitit hoc praeceptum dari Christo,quom aliqua sumsitur ex parte Dei aliqua ex parte Christi,aliqua ex parte Iudaeor ali- qua ex parte nostra: ex parte quide Dei
valde conueniens fuit:tu,quia ric volu
tas saluandi homice magis significatur
nobis, ut non satis illi fuerit Filio,quem sciebat
593쪽
n sciebat etiam,vi homine esse suae voluntati sumine conforme, signiscare quod sectendum era sed adhuc praecipere disposuerit, tum ut in hoc significaretur, quantum homo subditus sit, de Deo subi jci teneatur, cum humanitas verbo unita, ita sit Deo subiecta, ut praeceptu acceperit S mandatum. Ex parte aute Christi nitetiam conuenientissimu: tu
quia sicut Ada ex inobedientia Dei praeceptum transgrediendo, tota destruxit naturam humana: ita Christus obedientia sua Patris praeceptu seruando, totam reparavit: εc in eo maxime obedientia Christi erga Patre ostenditur,quod praeceptum arduum mortis seruauit, & Adainobedientia vituperatur, qui leue prae--ceptum,&iscit Enon custodiuit . quam collationem Paulusad Rom. s. tradidit,
nempe obedientiae unius, ad inobedie tiam alterius: tum etiam, quia Christus ea ratione maxime humilitatem exerce' bat si formam serui accipiens mandatu , α praeceptum quoque acceptaret vili mo. Ex parte autem Iudaeorum fuit etiaconueniens. hac enim ratione os eorum
obturabatur,qui Christum prFaricatorem diuinae legis appellabant: at Chri- stus in eo, in quo maxime trasgressionis
accusabatur, Dei mandatum & praeceptum seruabat,eaque ratione se etia Dominus aliquando defendebat, quod voluntatem Patris saceret. Ex parte etianosi ra id ibit conueniens, ut in eo cognoe scamus quanti sit faciendum Dei praecet pium,& quanto honore amplectendum. . preuit praeceptum Dei homo primus honorificauit nomo secundo exemplunobis dans, ut nos etiam honoremus debitam exhibentes obseruantiam,suoque exemplo docuit, qualiter nos praecepta,rrae daturus era obseruare deberemus, cui etiam ipse Patris seruauit manda-ra. 'Ex his omnibus veritas primae r . Θnsionis comprobatur.
Aliter chis . Alπr responsio est, Christo noti est
qua 1, impositim praeceptum a Patre, sicut nitimis homi bis. Explico: hominibus praecepta da F - malis quidem propter coercitione,
T. iustis, & bonis propter directionem &instructionem, Christus nee coercitio. ne, nec directione indigebat, etiam ut homo cuius intellectus plenus erat seni scientia, & euius voluntas erat consormis diuinet voluntati, nec declinue a rectitudine,nec ab eo,quod Deus volebat, poterat.
Praeterea hominibus dantur praecepta propter exercitium, & persecti nena virtutis,& meriti persenae iacietis Maius enim est meritum c teris paribus in actione quae ex obedientia,&mandato fit: at Christus n6 ea ratione mandatum habuit, cuius perfectio, Se sanctitas non habebat argumentu,quia ab instanti incarnationis sitit sim mε Deo gratus, nee quicquam sibi de nouo meruit, aut gratiae acquisiuit. Non igitur praeceptunabuit his de causis, sed propter alia, quae in secundo argumento pro prima responsione attulimus,quibus & hoc addimus . Opera Christi, si conseratur ad personam operantem, esse aequalis meriti,& quid E infiniti, quia,qui ea operab tur. Deus erat, & homo, infinith stratu Patri propter unione: at si inter se c6pτrentur,vnii esse maioris meriti, qua alteru comperiemus, plus enim fuit funderct
sanguinem situm, quam ieiunare. hae igitur ratione opera Christi persectiora erant, quae obedientiae,& maioris humilitatis erant, &idcircb ex praecepto operabatur 6 propter se,qui sibi nihil meriai quantum ad animae persectione, sed nobis, pro quibus meruit redemptionE:
non uno modo tantum, aut uno merito,
sed multis modis, & multis meritis, ut ubi abundauit delictum sit pra modum abundaret gratia Saluatoris & eius meritum,& iustitia .. Tertia responsio est: Christus,ut homoetiam praeeeptum habuit vitam ex ponendi pro nostra salute, ad hoc enim praecipue missus est, ut sanguine suo h minem liberaret: & hoc verba Ioannixa per th probant. Hoc,inquit, mandatum
accepi a Patre me' nem re ponendi anima pro ovibus,S i tersi sumend 8c illud c. 24. Oportu irChrillum pati,&sie intrare in floriam suam, & quae in hoe
Euangelio inserius exponemus, hoe idε confirmant, nee audiendus est in hac parte Clemens citatus in principio, audeert E declarandus est. Nam mors Christi dupliciter c6 paratur , aut ad inter seviores eius ea inserentes,& hac ratione
594쪽
a nin est in praecepto,immo eontra praecem quia Deus praecipit: Non occides:&De permissa est a Deo: aut consertur ad Chrilia acceptantem,& sic sint in pr cepto, nee haec doctrina est noua, nee vlla
ratione negari potest. Nam Martyres ex praecepto tenebantur morte subire pro fide, at interfectores contra praeceptum Dei agebant occidendo: cum Deus praue eipiat: Non occides: at si oceidere aliqui tetent e6tra iustitiam, ut ab ea nos auertant, tunc Deus praecipit,vt potius momtem subeamus quam a iusto, &quod est
inarta responsio est,hoc pr ceptum,& diuinum mandatum tune persecte innotuit Christo homini, quando humani. tas illa unita suit verbo: sicuti enim om. . B nium scientiam in sudit, ita tunc hanc or- dinationem manifestauit, tum per scientiam infulam, tum etiam per visione in.
verbo, immo tunc Christu homo acc imuit Patris mandatum,& consormissimam in omnibus, quae facienda da sponebantur,exhibuit voluntatem: quod ma-xsimi meriti pro nobis suit, & summi erga Patrem, & erga nos amor is . perest, ut nonnulla argumenta con- quae in eon. doctrina facta luamus, ex quo traiium ad rum solutione res haec lucidior sedi Pri- ducuntur. mum argumentum est Chrysex hom. 6. argumentatur enim ex verbis praesentibus. A me ipso pono animam mea, ergo non ex mandato Patris. Hoc argumentunon videtur efficax,moriendi enim man- datum est acceptandi mortem illatam a. C persecutoribus, quod Christus ut homo
secit: ponere autem a se animam, est ha- bere potestatem separandi eam a corpore, ut igitur homo acceptauit, & obedi- uit Patris mandato, quod exequebatur per potestate diuinam,nec haee pugnant niter se: sicut rogatus ut homo,voluit ad preces aliquorum per diuinem potentia miracula iacere, fie iussus a Patre vi h mo, voluit data mortis causa a perseeutoribus animam i corpore separare,nec impedire inimicorum gladium. Altersiargumentu facit idem Chrysi,st. eodem loco: Christus est pastor bonus: ergo ex se operatur, nec indiget hortatore. Hoc argumentum firmum non est; non enim
tore indiguerit, quia nee Instremos,
nec directione, nec incitamento opus eierat: sed aecepit mandatum propter ea , quae diximus in secunda resp6sione. setium argumentum est eiusdem hom. 68.
qui mandatum inquit,accipit, n6 est stimminus: at Christus vivificabat,quos
volebat : ergo non ex maneato operabarur. Hoc argumentum, habet aliquid voritati minus consonii. Si enim intelligat
Chrysostomus Christit vivificasse quos
volebat, etiam si non esset secundum voluntate Patris,hoc est filsum:sae' eni Christus dicit, Non veni, ut faciam voluntatem meam,sedrius qui misit me : si
haec verba vera sunt,uti sunt,inserat modo Chrysostomus, er o non erat sui Dominus. Simile est illud Matth. io. Sedere ad dexteram, vel sinistram non est meudare vobis,sed quibus paratum est a Patre meo. Dicendum igitur Christumo
hominem habuisse voluntatem consor mem diuinae voluntatis praecepto, nec
propterea desinit esse siti Dominus, id ess,liberi arbitrii, quia sponse,& n5 coase Deo eonformabat:vti etiam beati, qui domini si ae volantatis dicuntur,nec tamen diuinae voluntati, ac praecepto estrauenire possunt. Qirarium argumenta
est eiusdem ho m. s. quia Christus legislator erat,ergo non tenebatur lege. Hoeetiam non est firmum, nam Chrisius alia qua praecepta condidit,qui nobis dedit: at ipse i homo,alia a Patre, quo ut ho mo minor erat,habuit praecepta: sicut αmodo princeps non tenetur segibus si is, at tenetur legibus si perioris fer oportet .st tergo inter praecepta dii tinguere, habuit lipse praecepta Patris, praedicandi, opserandi,moriendi particularia: ipse autem alia nobis dedit, quod Ioa .is. docuiti Si
praecepta mea seruaueritis, ficu tego se
uaui praecepta Patris mei . Quintilata meia adiungere possumus, quia Christus, peccare non potuit . ergo praeceptu
non habui Sed hoc debile est:praecepta reperitur in enim pro his fiunt etiam, qui n6 possunt in iis, peccare Nam Deus praecipit multa An- qui gelis suis sanctis,quae ex madato saei ut, P nec peccare possiunt: neque vero est de ratione praecepti peccatum, vel non peccatum, sed quod ex sit perioris potestate procedat, die viserioris obedietia a
595쪽
ac reptetur. C&Judo hane disputationem ribus seriptura id esse iactuin significare o
ure argumento: vel potuit habere pret potuerit, quam ijs,que 'pissimό habe eeptum Christu vel non: si quis neget tur,& in principio adduxiniux.ltationea habere potuisse,saoth salsitatis eonum: autem illae /ltatae in contrarium probit tur: eum enim Christus,ut homo, sit potius fieri non potuisse, idcirco em minor Patre,subditus Patruo dies Pa- ex hae parte e meaees non sunt. Haec dineri, negari nulla ratione potest, Patrem suis aliquantum discussa sunt, ut multis potuisse praecipere:Si igitur id fieri po- locis exponendis, hac una annotatione . Misinon video quibus verbis expreuio- sitisfaceremus.
Dissensio iterum facta est inter Iudaeos propter sermones hos:dicebant autem multi ex ipsis: daemonium habet,&ins nit: quid eum auditis Θ
a COMMENTARIVS. E T rum dissensio fieta est inter Iudaeos, qualis illa,cuius capite nono se
est mentio: & schisma, inquit erat inter eos. Haec dissensio ex verbis, miraque doctrina Christi, illa veri ex mirabili iacto, quo coecum natum ill minauit,re rea est. quidam autem in tantum incredulitatis,& blasphemiae prolapsi sunt,ut,ouod ad lumen erat institutum, eorum vitio magis eos excinc ret:& quod ad diuinam virtutem recognoscendam ei scax erat, in eam obse randam conuerterint . Daemonio enim verbuni diuinum tribuunt, asserentes eum daemonium habere, quod eum insanire saceret, & dicere quae dicebat, Hic est enim sensiis: i Daemonium habet,& insanit,4 id est, monium habet, quo arreptus insanit,& sermones non ex propria mente ed ex diaboli agit tione effundit: qua blasphemia caeteros ab audiendo arcebant, Γ id, J inquiunt,sAuditis eum,J qui verba daemonis ipsum insanire facientis,loquitur quae stultus non capit, per insaniam dicta putat. Erat autem multorum haec pia vox, ut notat Euangelista.
Alii dicebant: haec verba non sunt daemonium habentis; nunquid
daemonium potest coecorum oculos aperire λALT ER A Iudaeorum pars Christi causim defendebat argumento optumo duri. ius opera daemonio non possunt adscribi,profecto nec verbarat hic coecum natum illuminauit, quod daemonium non potest facere: e go verba eius non sunt verba daemonium habentis, nec loquitur virline daemonis , qui virtute daemonis non operatur. Christus Dominus iniurias illorum contemnens, ta utilitatem,fidemue horum desperans,discessit,eos in sua contentione relinquens.
Facta sunt autem Encaenia in Hierosolymis,& hyems erat.
MON continuo haec, quae modo narrantur, facta sunt, scit aliquot i tercesse uni dies . enim in capite nono,ec huiu decimi superiori Oo parte
596쪽
A. parte gesta describuntiae, acta sunt paulo post sest uni Tabernaculortinaris, scaenopegiae, ut ex capite septimo,&oetatio constat: hoc in fine mensis No vembris,quando festum Encaeniorum , id est renouationis celebrabatur: hoc enim Graecuin vocabulum est, idem significans, quod apud Latinos renouautio, seu in nouatio . . Die enesin vigesima qui nix Nouembris; qui apud Iudaeos: erat mensis nonus, peragebatur il d festum quamlo tempore Machaba omni altare a Gentibus propha natum destrumam est, & nouum aedificarum: co stitutumque est, ut singulis annis festum hoc venturis temporibus celebrare . tur,quae quidem ex I. Machabaeor uni capit. qii arto uota sunt:&ex Ioseph, lib. a: Antiquid. p.ri .ea ratione Euan ista addidi 1Ethyems eram Iiami
enim initi iam hyxms instabat: nam post quatuor,vel quinq; dies erat initium Decembris, ubi hyemsincipit. sunt autem hi menses apudIudaeos lunaria
caeteraex annotatione require . .
lamone suit prina o templum aedifica. tum. Secundum,quando destructum l.Babylonin, post eaptiuitatem fuit reaedificatum. Tertium,quando altare selum quod prophana tumerata Getibus, su latum fuit, & nouum erectum tempore. Machabaeorum . . Primum celebrabatur septimo mense qui est Septemberi ut constat.ex. 3.RN I.Secundum tertia diemEsis Februarii, qui erat apud Hebraeos duodecimus, Si vocabatur Adam,ut aperth constat ex. i. Esdris. Sc inde depre- C henditur mendosos locus apud. Iosephulibr. ir. Antiquita cap. 4. ubi dicit sui Dse vigesima tertia mensis undecimi qui dieitur Adar duplex autem est medum, vitio praeli adscribendum: unum quia mensem undecimum dicit ab Hebraeis appellatum Adar: cum certa A indub tara res sit exscriptura Hester. 3. & 8. Adar esse ultimum,&duo Jecimum, qui apud nos est Februarius': at rerum, quia dicit die Wigesima tertia suillie festum celebratum ; eum tamen scripturae I. Esdr.6. tradat die tertia id fuisse gestum. Tertium autem fuit vigesima quinta Nouembris, sui est mensis nonus, ut constat ex i. Machab. q. cum igitur haec tria sint Encamiorum festa, dubium est, quod istorum fuerit praesen . sinum.
tarc es t Graecus auctor primum esse
- meminiti si ille statis D Aloiiauistitem ia H milia huius lectionis, Sc Beda , tertium
quos in commentariosumus secuti. In cprimis illud primum non suisse, certa res est; nam id celebratum est septimo m Me pauid post, sessum Tabernaculorum: at hoc praesens tempore hybeseno, ut Euangeli lia docet; non igitur il lud esse potest quod erat in primo men se Autumni de secundo,& tertio est dis
fi lias : nam utrumq; ad hyemem per tinere videtur ; secundum enim erat ad finem serε hyemis tertia Rebruarii; temtium autem ad initium , scilicet subianem Nouembris,& loquor iuxta coimpii rationem mensum Iudaeorum: nam viis gesima quinta mensis lunatus,non est viigesima quinta mensix laris: tame De. 'cembris iurariis non plus dillabat a vigesimaqui a Noe ebris lunaris,*va distat Decembri zlarix, a vigesima quinta Nouembrim etiam. laris; Diauidebant enim etiam ipsi in quatuor tempora annum Lunarem, & tres me ses singulis temporibus dabant. Ex his patet non esse qffcax argumentum, quo Recentiorum aliqui probant, non poster 'hoc sestum, Θe quo hic agitur, esse se- eundum; quia hoc astirmant suisse tempore veris; tamen non ita si re habet ς; Nam ex scriptura liquet, si iste tertia: Februarii, qui sensis ad syemem per .
tinet; quamuis sit prope veri Nec est . tiam firmum,quod alii afferunt, nemper ea de causa non posse esse tertium, quia
597쪽
i ci numenas, it terminusvnins potest ad rincipium alteri reserti ; et ita. Q.
tius hyemem dicimus adesse, quando incipit, quam quando definit. Adde,se- sum per octo dies celebratum esse, potuito aJumem pertinere , quae incipit mense Ilaeembri.
'oris Mihi probabilior est visa Aloini, δι
EM ua. Bedae sententia, ut hoc sistum sit Te letum :&id mihiduo niaximε persua dent : Vnum e quia quae gella narra tur ab hoc tempore usque ad Passionem Domini non possint aceommodari tempori quod . intercedit, a secundo festo usque ad Pascha: nam a tertia die Fe- iarij usque ad Pascha, quod erat de-1 - ei ma quarta Mariij, pauci diexinterce-
dunt, cum tamen:b hoc festo usque adi Pascha, quando passis est Dominus, ut, ex historia Ioannis,&aliorum Euan- , gelistarum pater, multa facta siunt,quae, tanta dierum paucitate facta fuisse, non est probabile; post hoe enim festum Do, minus recessit in Galilaeam ad locum,l ubi Ioannes baptizabat, & ibi dicitur
mansisse;necinansisse diceretur,nisi ali- quot commoratus esset ibi diebus, ubii multa gesa sunt, quae caeteri narrant Euangelistet; postea venit Bethaniam,&Iazarum quatriduanum suscitavit; ρο-
stea abi jt indocum dictu Ephren, icibi; morabatur cum disciquiis; morari non diceretur, nisi per multos ibi dies esset; rursis ante sex dies Pasthet iterum venit Sethaniam; haec omniafrosecto plures
Indicant dies, quam sin qui interteὸunt Dunter secundum innovationis festum, di Pascha. Alterum mihi persuadet, quia noti inuenitur in striptura singulis annis agi festa Encaeniorum, praeter ter lium, quod perpetub celebrandum institutum est.ut patet I. Machab. . quod si celebrata sunt,est valdE verisimile tepore Christi n6 celebrari ullum praeter tertium . quod si illa aliquando peracta sui per singulos annos, quod ex icriptuman6 habetur , illud setam primum unque ad captiuitatem celebratum esse videtu r; at post raptiuitassi loco ut ius sus cessit sestum reaedificationis Cum enim iam primum temptu fuisset destructum, non uvidetur , cur sesitum celebraretur
aliud praeterrestaurationi sicui successisse tertium probabile est, quod tempore a Christi obseruari exdosepho li a I.Antiqui.cap. etiam constat.Hete sunt,quimini visa sunt probabiliora. Est aute cirea illud verbum s Hyems erat,J notanda regula Greseslib. t. Mo- Uemia nisralaeap.1 aliquando in seriptura circun mirerita stantiaςte rarum & locorum, & alias etiam describi, in signiseationem, & ostensonema liquam, & ea ratione haee descripta est. ΓHyem linquit,s Erat;l ut frigidas Iudaeorum mentesigne ch ritatis destituta 'signiscaret: quamuis ad literam positum esse videatur,taminquam caussa sequentiς; verbi, s Deamin.bulabat,J qui acum Myms esset, frigus
erat; solent autem homines,cum stigent, .deambulare.
v AM v Is a Babyloniis illud templum suerit Anditiis euersum,eta
men reaedificatum, & restauratum est posteas &in memoriam vel ' rem idem Salomonis nomen porticus haec retinuit.Hancporticum ea
esse aliqui existimant cuius fit meritio 3.Reg s. viginti cubitoriam longitudinem. dedec 'latitudinem habentis: sed cum haec porticus,quae alio nomine in .
dicitur vestibulum, interior fueritin atrio Sacerdotum ,-in videtur verita mile Saloi nemineam intrasse , N ibi orasse, aut populi voces audisse, uti uti Doctores dicunt.Verisimilius est suiu ream porticum, cuius meminit Ioseph. lib. 6. dc bello Iudaico sexto capite. conis enim partem orientali in via
598쪽
a aedificatum erat templum, muro Salomon circumcinxit,& planitiem aggere muniuit, & in planitie porticum extruxit. haec erat prope atrium virorum, Icd proximum fuit atrio sacerdotu. In hac igitur porticu ambulabat Chimus intra icmplum.
Circundederunt ergo eum Iudaei dicebant ei.
INambulantem circundant,ut stare faciant, & commodius alloquatur eum. hoc enim illa particula LErgo,J indicat,quasi diceret: quia ambulabat, ci cui dederunt eum, ut nulla ex parte Christus diuerteret, sed sistens audituni sermonibus eorum praeberet:nos quid dicant audiamus.
Quousque animam nostram tollis a
s Ingunt desiderium vehemens agnostendi eum, cum tamen dolose accedant, Quo iisque, J inquiunt, s animam nostram tollisλJ id est, quamdiu nos suspensos,& incertos trahis3 nimium te nobis manifestare dissers, idcirco anxios & suspensos tenes,& discrucias. In his verbis duo mendacia proseruta Vnum est eos esse anxips, dc suspensos prsdesiderio cognoscendi,an sit Chrissius:in quo mentiebantur,Si enim anxij & suspensi fui sient, non dixissent i ties,daemonium habet:a Deo non est: a Galilaea non surgit: haec non sunt annmi dubij,& suspensi,& anxii: sed increduli & obstinati.Alterum est Christum eue causam huius dubitationis, & anxie tatis eorum, quia nondum, quis sit aperuit. Quousque J inquiunt, stoliis J. tu tollis: tu es in causia dc hoc etiam m endacium erat: nam Christus iam sufficientissime aperuerat,quis ipse esset, ut statim eis respondet: Non nurumest,si animus dolosus,& fraudulentus in mendacia prorumpat.
Si tu es Christus,dic nobis palam
O N 'n , sed tria mendacia fraudulentaliaee verba continent: unum 1 est sDic I inquiunt, strobis palam. J quasi dicerentatactenus non es P ram ,&libere, aperteque locutus, te ei in Christume hoc vero me uaciusta luperiora capita manifestant,quibus satis apertὰ indicauit. Alterum est, Dic palam, J quasi dicerent :s di aderis palatii credemus tibi, nec amplius suspense animo erimus: hoc etiam csse mendacium , vel quod paulo post secutum est , haerenus no a credidimus, id fuit ineauia, quod tu non es locutus palan suam enim credidi: si mus tibi si locutus suisses. Hac tria mendacia verbis istas vos, i, - 'ignific ri, facile est unicuique intelligere : Praeter mendacia autem fraus est,
i Eorum v Chrysostomus. Homil. 6o.& August. Tract. 43- annotarunt. hanc autem
explicuit Alcvinus: Existimabant enim Iudaei Christum M. M. turum Regem temporalem, in solio David sessurum visibiliter in hoc seorulo, ut superius diximus : quaerebant igitur, ut se Christum confiteretur, ut calumniandi statim cauiam arriperent, quod se Regem faceret, dcado
suem deferient; qui ematasse Regem , contradicit Caesi, at Dom
599쪽
ae nusseaudes eorum intelligens,&deelinans, ita se apertε Christum saleb Ptur eis, ut ex verbo non haberent, quod deserrent : ideirco frequentius se esse Dei filium, &a Patre missum 5e in scripti iris promi sum dieebat: quae aperta erat consessio quod esset Christus, idque Iudaei intelligebant: at nomen dissimulabat,quia illi non ut intelligerent sed ut accusarent, quaerebant. hac ergo fraude modo dicunt, s si tu es Christus dic nobis palam . J Attende Gii Chii autem non ea de causa sola, quia fraudulenter interrogabant, Christum no. Rus operi luisse id expresse respondere, sed ne tanquam legis transgressorem eum punitum esse Iudaisostea iactarent: idcirco operibus, quae accusari non poterant ii quam verbis respondebat,de loquebitur. Hanc causam reddit Chry- lostomus Hom. . in Ioan. cur Dominus non loquebatur de se magna, & si Nimia frequenter.
Respondit eis Iesus,loquor vobis, A non creditis.
MIrabili artificio, uno verbo se esse Christum, confitetur, Sc fraudem illorum declinat, & simul niendacia ipsorum reuincit . s Loquor, J inquit,s vobis,J ac si dicereriego nihil aliud facio, quando loqui & manifestare quod petitis. in Graeco est de praeterito, dixi iam vobis. ecce fatetur se esse
Christit ac tamen verbo non exprimit:dixi & tamen non creditis. Et perpende quomodo conuincit eos mendaci j,dixi,d os non creditis: non igitur verum est,quod insinuatis,me non esse locutum palammeeest verum,si locutus fuissem,vos credidissetis: na dixi,& tamen non cria distis,nec modo creditis: nec est verum a me vos teneri sitspensos, & anxios: nam iam ante hunc sermonem locutus sim aperte,& palam: Vnico igitur verbo,& veritatem aperit,dc omnia eorum repellit mendacia, simulque eorum laqueum declinat.
Opera quae ego facio in nomine Patris mei,haec testia monium perhibent de me.
Amue eos magῖs conuincit,ipsi enim petebant ut diceret, di verbo selo
manifestaret, ut crederent,hactenusque esse locutum negabant: adiu
nit ergo Dominus, non solum verbo manifestaui, quis essem, sed operibus: nam s Opera quae No lacio in nomine Patris mei, J id est, virtute diuinitatis, octendendo me es Dei filium, illa perhibent testimonium me esse verum Christum filium Dei: quomodo igitur dicitis, me non esse locutum palam quomodo petitis verbum,ut credatis quandoquidem & sermonibus, & miris operibus manifestaui me vobis,& tamen adhuc non creditis. Christus dicit se in nomine Patris opera secisse, quia faciebat opera virtute diuinitatis, in confirmationem huius veritatis se est e Dei filium a Patre missum: hoc enim fgnificat in nomine Patris opera sacere.
Sed vos non creditis: quia non estis ex ovibus meis, oves
meae vocem meam audiunt . CV M causam suae incredulitatis imprudenter Iudaei in Christum rei, cerent; postquam eos mendacii comicit. causam veram eorum N fr . Oo 3 duli-
600쪽
A dulitatis ape it. Et est sensus: non est, cirrvos in me causam incredulitatis Drebciatis , quasi non fuerim locutus: nam verbo de opere abunde me ma Inifestaui non sum ego causa, sed vos ipsi, & nequitia vestra, quia non est:
de numero ovium mearum 2 nam , foues meae vocem nidam audiunt, J mihi . . fidem habent, te voci obedium disii tales vos essetis,utique crederetis, at non creditis, LQuia ex ovibus meis non estis: Ihaec est causa illius incredulitatis ivestrae, non epo, nec taciturnitas mea, quam falso mihi imponitis. Attendo duo,unum eth in scriptura aliquando audire vocem, significare auditum exteriorem id interiorem apprehensionem, qua,quid dicatur, percipitur: lchoc audite Vm bonis 3 malis commune est. Psalm. 9 . Si vocem eius audieritis, nolite obdu- em quid si rare corda vestra ialterum est ultra praedicta,ctiam assensum , de obedientiam voci praestare,Isaiae 64.Omnes caede eorruetis:quia lucutu sum. 3 non audia si is . hoc posteriori modo in hoc loco accipitur Alterum annot ad uin est, tum dicit; Vocem meam audiunt,4 significare ipsum prius loqui, pr: us conuertere se ad oves: Si enina non se conuertisset pastor ad oves, nuaq iam oues secutae essent pallorem, nec eum adesse, nouissent: gratia est,quae praeuenit homines.
nomine numero istos incredulos Christusti ivsaaru esse negat, interpretatur electos,& eos, . quo im qui aeternam salutena consecuturi sunt, ' quos praedemnatos appellamus, de qui bus dieit Act. i Crediderunt, quotquot praedestinati erant ad vitam aeter nam.&raimo . Omnia sustineo pr ter electos. erit igitur superiorum M orum senses, non creditis,. quiae non estis de numero eorum , qui aeternam sunt salutem consecuturi, qui electi, α oues meae sunt. Aduersum hanc expota. tionem aliquae dissicultates occurriant. Vna est, quia tunc ratio, quam Christus. adfert, adaequata non videtur, Vos inquir,n6 creditis , quia non estis de metu electis: nam etiam sv electi non essent, C credere poterunt: multi enim.crediderunt, δι credunt in Christum,quisameni electi non sunt, nee salvabuntur, sed o-dent, α peribunt: non igitur ea est sapropria est, cur non credant,quia electi non sunt, credebat enim tunc Iudax,&electus non erat. Altera, est , quia non videtur causa vera, nam poteranTectoues &electi,&simul non credere iunci. quando dominus haec verba proserebat , iti enimerant in Crimumc dituri, ε electi inter eos, qui tamen im Christum praedicantem non credi deisinant, quod ipsemedAugustin. tractar.9M.
in Ioan docet. quovioda icitur dicti potest , vos non creditis quia non estis
de ovibus meis,& oues meae vocem mei
audiunt. l cum oueti & miihi electi tune
non crederent. Tertia est; quia si cavsa cur non credebant, erat, quia electi Ecpra Hestinati non erant, iam n6 Ligeia.' eorum potestate eredere videbatur, excusareque se potuissent dicentes,non credimus, quia Deus non nos elegit,nee denumero tuarum ovium fecit. Theopby- Threrbris lactus has oves aliter interpretatu ser- Hi sentetusandissicultates has prontiens,&dicit impu. ouexesse iustos,& vito bonos: in sit sen sus ti on creditis,quia non estis probi
nec virtutem & iustitiam sequimini,sed γmali de improbi estis Q Sed habet diis- eultates,&ista expositio: Prior est,quia non omnes, qui inchristum credun vinti probi sim sunt enim quora fides mortua est, hi crisunt,sideinque habent: sed .
non secundum eam viuunt:credebat Petrus in Christum, quando negauit eum, sed tunc iustitiam non complectebatur.. Alteraest, quia de his ibi is paulo i serius Christus dicit , Vitam aeternam do eis, do nemo potest eripere eas de: manu mea,haec non deo ailriis, qui iustitiam sequuntur dicta sint:sed de his,. qui in ea perseuerat usque ad finem, qui . incti dicuntur: verum quidem est om- ncs iustos oves esse,ut docet Hier: lib. 1- contra Iou.&AN.li.&cma. Iulce. 3.&li.