장음표시 사용
641쪽
D lius inquit: O resadmirationis plena, lasciis constricti erant pedes: nec ta-.Dmen impedimento fuerunt mortuo: maius erat robur impedimento . haec om.
nia secta suntin maiorem miraculi attestationem, nam prosin b, etiam si via uias fuisset, de monumento prodire sic impeditus solus de tam celeriter nomposset,'si virtus adfuisset diuina.
Dixit eis Iesus solvite eum A sinite abire ..PRaecipit ipsi sinet Iudaeis, ut soluant, Se oculis suis videant, manibusque
contrectent ligamina, quibus tenebatur, quib usque constrictus inced re nemo poterat, ipsumque viventenr, conspici an abireque iubet, ut ab omnibus viceatur vivus, de sanus. Commodior enim singulis dabatur occasio videndi, si non in uno loco staret, A ve rb vitae receptae ipse incessus m Jus,& illustrius erat argumentum: omnia enim haec facta sunt, ut omnis o casio calumniae, & falsa suspicio tolleretur, quod Ambroslib. I. EX .cap. 7. recte docuit dicens: suscitaturus Dominus Laetarum iussit,ut Iudaei remou prent lapidem de sepulchro, ut mortuum videntes, postea resuscitatum cro Ederent: Deinde vocavit Lararum, & resuri xit, Sc ligatis manibus, ac pediabus exiit foras, nonne poterat remouerelasdem, qui poterat mortuum resuscitare ρ & qui poterat defuncto vitam reddere, non potuit nexus soluere in lorum 3 cui vinctis pedibus gressum diait: huic non potuit ruptis vi culis incessum reddere 3 sed utique aduertimus, quod voluit primo demon- strare mortuum , ut oculis suis crederent, deinde resuscitare, tertio iubere,. ut ipsi vincula funeris soluerent, ut intus ista fides infundcretur infidelibus,, α per gradus quosdam credulitas nasceretur. haec.Ambro. .
ANNOTATIO is Q nior sint,quae miraculum resue
rectionis Larari inter caetera cel- Derrimum efficiunt. Quorum primum illud est quod omnium miraculorum,quq in suae diuinitatis manifestatione Clitia sus gessisi maximum est, auctore Augu sino sermo. sa:de ver b. Domini. Quod etiam Dominus verbis illis significauit. . Infimitas hae non es ad mortem, sed pro gloria Dei. ut lorificetur filius Dei ream, J quas diceret hoc opere mea ciuinitas est maximε confrmanda,& ex infirmitate hae procedet argumentitu . illiuiessicacissimum si miracula quidem diuinae potenti comparamus, unualtero non est maius, quia ab eadem omnipotentia effecti sunt, immo, ut dicit
August.tract. 17. in Ioann. miracula non
stat dicenda. Deum enim, cuiu est insevita potentia, quique ex nihilo secit omnia roturos sincitare ut alia huiusn di opera sacere, mirum non est . Respectu vero virtutis creatae,& potentiae r rum sectarum era sunt, & dicuntur miracula. Nam quo magis opus quoddam virtutem creaturae superat,eo non soluim, miraculam, sed etiam maius miraculum e cci fetur: interea quae naturalem & creatam potestatem, ac virtutem maximε excedunt, resurrectio mortuorum est: idcirco haee inter miracula primum i cum tenet. Nam tres mortuos a Christo
suscitatos legimus, inter quos Laχari rei surrectio uri rabalior fuit, quippe quae
virtutem creaturae magis transcendebat. Adde prophetas mortuos aliquos suscitasse,quatriduano vero,& talido lux Christus vitam restituit, tanto ergo mitabit: iis hoc opus,quanto raria, sitit ideo inter tera miracula hoc maxi est-Merito autem Dominus tantsi opus recbi in suae praedicationis fihem reserilauit:
tum propter Iudaeorum incredulitatem: sicut Medicus potentiora medic salaitauit
642쪽
A menta in prinei pio morbi,non adhibet,
sed quo mas uis ingrauescit, eo eificacioribus utitur remedijs, ita Christus crescente, & inualescente Iudaeorum infidelitate,& peniteacia maiora edidit
miracula, veritatemque firmioribus argumentis per se adere conatus eri tum etia propter Discipulos, & propter eos, ut in ipsim credebant, ut fic eorum fi-em magis confirmaret, & roboraret.
Nam imminebat passio eius, & mors, quae illis scandalo graui sutura erant. vi ergo signiscaret se non necessitate, aut inurmitate,aut culpa, sed si onth& diuino my isterio mori, idcirco morti proximus maximum proficit opus, & veritatis grauissimum profert argumentum. iacundum, quod huie miraculo est singulare, illud est, qudd plures ad Christuu conuertit, quam caetera omnia: Iudaeis enim magnam admirationem mouit, &auctorem verum esse Christum quamplurimis persuasit. Hoc Euangelista vermi illis fignificauit. Γ Multi ex Iudaeis,
qui venerant ad Mariam, & Martham, di viderant, quae secerat, erediderunt in eum. J turba etiam ex omni loco Hieroselymis id temporis celebrandi Paschatis ergo congregata obuiam venit Christo cum ramis acclamans, Benedictus, qui venit in nomine Domini rex Israel, Jverbis enim hisce Messiam esse palam confitebatur, quod factum est propter id miraculum, referente Euagelista pau-- lo inserius, s Propterea venit ei obuiam turba, quia audierat eum hoc fecisse Ggnum. J Denique omnium animos adeo commouit, ut aduersarii furore perest & veritate conuicti dicerent, s Totus mundus abit post eum. Tertium, quod hoc miraculum cel bre facit, illud est,nemini eorum,quibus christus vitam, aut sinitatem restituit, perfidos Iudaeos quicquam mali inferre ausos fuisse praeter Lazaro, quem, quia
multi p ropter illum credebant in Christum, occidere emitarunt, & nisi diuina virtute eos impedisset, utique interfecissenti quod argumeto est miraculum hoc
maximh omnium animos commouisse , lumenque veritatis eorum oculos perstrinxiisse. Nee hoc tantum contra L
rarum cogitarunnsed quodliorribilius
est, ipsi persecutores iam ante eoatra dChristu accensi,eo miraculo adeo exa
serunt, & inflammati sunt, ut communi consilio,& firmo animo illum naterficere decreuerint , testante Euangelissa, s Ab illo die cogitauerunt, ut interfice rent eum;J timuerunt enim,si eum disinitterent, omnes in eum credituros esse.
Quodque illorum animos illustrare, de
ad veritatem agnoscendam, attrahere
debuit, ipsorum v itio, & prauitatem is exeqcauit, & auertit. tanta est inuniae,& odi j vis;quae,qMirum cordaronsidet, eos magis, ac magis ad scelera , ac flagitia excogitanda,& perpetranda--
inartum, quod hoc miraeulum spectabile facit, ill id etiam est, totam DR diuinae dispensationis rationem in eo repraesentari; Lazarus enim figura,& BN Emam gessit peccatorum omnium, uti aD firmant Irene. lib. s.c. II. Augu.tractin'& Gregor. lika I. Mora. ca. s. Eius etiam resurrectionem eam, quae omnium sui
ra est in die ultimo lignificasse docent
Tertul lib. de resurreei. carnis & Ambr. lib. a. de poenit. eap. . Propter hunc venit Christus ex Galilaea ubi tuto eo versabatur in Iud am,in qua occisuς est. Quia propter reccatores carne indute passibilem, & de coelo, ubi immortalem agebat vitam, ad nos carne simpla d scendit,& occidi pro nobis voluit. Lararum etiam tacitaturus fietu, siem; tu, la- erymis,oratione utitur, & postrem Vtestate, & imperio excitat, si de sepuluchro extrahit; peccatores enim passim ne, & morte sita i peccato liberauit, et
in Patris gratiam restituit. Secundo vero aduentu potestate,& dominio arior' pomun morte in aeternam vitam eripieu quos enim passione & morte redemit, potestate, es maiestate mortuos sescit
oit. Haee singula in concionibus dissit prosecuti sumus,quae ad praesens instit tum non iaciunt, idcirco sit persedemus. Illud adnotandum est Epiphanium in catalogo dogmatum Manichaei restrie ex traditione haberi Lazarum triginta fuisse annorum, quando suscitatus est,
aliosque superuixisse triginta.
643쪽
Multi ergo ex Iudaeis, qui venerant ad Mariam, & Martham, xviderant, quae fecit Iesus crediderunt in eum.
COMMENTARI vs. IA M impleri incipiis, quod praedixerat Domit ira, Infirmitas haec est, vestiorificetur filius Dei per eam: ecce propter hoc tam mirabile opus inutia Iudaeorum, ques illuc vi sitandi sorores causa conuenerant,in Christum crediaderunt. Particula illa sErgo, J causam, cur crediderunt,indicat,nemre praecedens miraculum. Narrat autem Euangelista hos credentes de eorum fuisse numero, qui venerant ad consolandum, &vistandum sorores Laetari, veper hoc exprimat mortem Laetari occasionem dedita , ut isti crederent, sic. at eam verE pro gloria Dei evenisse.
Quidam autem ex ipsis abierunt ad pharisaeos , δἰ dixerunt eis, quae fecit Iesus.
NO N desuerunt perfidi, & obstinati,qui quo eonuerti debuerunt, Iores facts sunt: aliqui enim ex Iudaeis peruerso, & iniquo animo abierue ad Pharisaeos, & narrarunt quae fecit Dominus. Plures extitisse credentesquim deierentes, & calumniatores Euangelista indicat, dum eos multos,hos verb quosdam fuisse dicit. Calumniatores istos, Sc delatores de numero eoru fuisse, qui dicebant. ΓNonne hie, qui aperuit oculos coeci nati potuit facere, ut & hic non moreretur aismat Euthymius. s. aduerte incertum plane esse, quid hos Iudaeos impulerit ad annunciam 'ς dum Pharisaeis, quod fecit Iesus, signum. Annempε odium, quo una cum illis Dominum persequebanturian potius timor, ne de numero eorum, qui . in Christum crediderant, Iesumque confitebantur, esse viderentur: ut enirn sapra dictum est, Iudaei iam c6nspirauerant, ut si quis eum Christum confiteretur, extra synagogam fieret. Probabile est hosce timore id fecisse: nam erant de turba, in qua paucissimi Christum oderant. Ex hoc causam coniic re possumus, cur potius ad Pharisaeos, quam ad Pontifices abierint, cum hi illis maiores, Se principaliores fuerint: Nam Pharisaei erant obseruanti res, & legis zelum vehementiorem prae se ferebant; ad illos ergo isti adi runt, a quibus magis sibi timuerunt. Fieri etiam potuit hos nec timore.nec odio motos, sed quadam vana gloria, Scambitione, ut se L gis relum lia reostenderent, Se a Pharisaeis pluris fierent, maximὰ quia nouerant se eis rem pratissimam facere: affectus enim huiusmodi plurimum possunt, Sc animum a veritate agnoscenda avertunt ,& in errores, & iniquitates impellunt, vepluries diximus. Sive unum, siue alterum sit, hoc certum est Iudaeos illos de numero eorum fuisse, qui tanto viso miraculo non crediderunt: eodem enim facto quorundam cor emolescit ad fidem, quorundam obduratur ad incredulitatem, de nequitiam, sed non eadem causa: illi namque diuinae lucis radio oculos mentis diuina adiuti virtute aperuerunt: isti vero proprii
arbitrii malitia clauserunt. . Rr Colle-
644쪽
ollegerunt ergo Pontifices, &Hiarisaei concilium.
CV M audirent Pontifices, S: Pharispi signum mirabile,& inexpectitum,
quod Dominus secerat, & multitudine propter .id in eum credetium: mortem ei in serre disserendum amplius non est e censuerunt: idcirco conu cant concilium, & in unum conueniunt: ut quod omnibus fit suffragijs, &sententiis, firmius,& e scacius sit. Particula L Ergo,J causam,cur coucniunt, iudicat, nempe propter ea, quae de Christo iiarrata eis fuerunt.
csian ter se Pontifices, & Phariseri, ut a quid agendum sit deliberεt: multi enim simul rem exactius discutiunt, quam simguli , & quid in negotiis agendum sit, prouident. Sunt liac quinque, n mpό
concilium, personae conuocantes,& c6- uocatae, causa conuocationis, & finis. Concilium e st multorum conuentus, qui
. in arauibus negotiis, dissici libui easibus cogitur, & recte, ae iustε id fit, quando c tera i ulla sent. Persenae conuocantes sunt Pontifices, & Pharisaei. Pontifices quidem, utpost, apud quos erat auctoritas, & doctrina rerum E clesiasticarum , idcirco ipsorum erat conuocare, Pharisaei verbianquam iustigatores: conuocati sunt autem lesis doctores, ει primi Iudaeorum, hi se una eum Pontificibus, & Phariis is conC uenerunt. Hoc etiam recth fit,ut nego- Netoliae tia Ecclesiastica per eos tractentur, Scaletia stim discutiantur, a d quos est auctoritas, M. e. i. ες scienti : neque enim saeculares immeo dim miscere se debent in rebus religionis definiendis, & decernendis: erat enim negotium hoc de Messa, & Christo v mag noscendo, Ecclesiasticum,& ad re-ldionem maximE pertinens. Causam autem huius congregandae, Et eonuocandae multitudinis illa particula s Ergo,J indicat: fCollegerunt
ergo,i nemph cum audissent Christum tantum fecisse miraculum, multos ueta eum credere, idcirco conuocati sunt Ponti siees, & Pharisti cum caeteris: ut mutuo in re tam graui deliberarent, quid agendum esset: & hoe quidem reia fit: sunt enim euentus fraues in re
publica eonsiderandi, 3c tractandi, ac
consilium commune capiendum: ne si negligantur, damnum ,& detrimentum communitas patiatur. At si finis huius congregat nis consideretur, omnia haec tria, quae in se bona erant, ac prudenter fiebant, pessima inuenientur, tanto amplius, quanto ea erant in se bona, & laudabilia: finis Gnim huius conuocationis est c6tra Christum Dominum, ut constat ex ipsa consultatione, quae subsecuta est. Hic finis pessimus inscit tria praecedentia: ta . to enim peius concilium congregatur contra innocentem , & contra Christum, quanto masis congregandum Θrat pro ipso: similiter tanto damnabilius Doctores, Sc Pontifices conueniunt contra Christum: quanto magis ipsorum erat eum agnoscere, εc recipere, depopulo demonstrare. Rursis causa eos. penitus damnat . s Collegerunt ergo,2 squis unquam audiuit tale λ quia mo tuum quatriduanum suscitauit , pr
pterea conuenerunt contra insum : cum
causa haec eos mouere debuisset, ut coa-nenirent ad eum recipiendum, Sc v nerandum . Si quod homicidium re petrasset, iusta fuisset causa conuerue
di contra eum: at mortuum ad vitam reuocantem nemo damnare tentasset,
praeter eos, qui d labolica nequitia pleni erant, quibus rectE dictum est: Vos ex patre diabolo estis. Breuibus igntur verbis has partes Euangelista indieat : s Collegerunt, I ecce concilium: Pontifices, δc Pharisaei, J ecce personae
ce causam, illatio eata ex praecedent, bus sti
645쪽
A bus fili finem verd sequentia demon- Ia non est Euangelistae , sed ad inteL D strant. In aliquibus textibus , maxi- ligentiam ex sequentibus appositarmὶ qui in myssalibus leguntur, habetur, verum enim est, aduersis Iesi meo s Aduersus Iesum, J Ied haec particii- uenisse . .
inquiunt, facimus I vox haec est se mutuo accusantium, de insimulantium negligentiae, & tarditatis in decernendo eo, quod contra Christum fac ciendum eu, seque mutuo incitantium, & stimulantium, ut cito, & sine mo- ari Christum tollant de medio. Et est sensus: nimia tarditate , &periculosa negligentia detinemur in hoc negotio decernendo. Quanto consultius, de utilius miseri, & coeci isti consultores suam damnassent in credendo duritie,& persidiam dicentes: quid iacimus, nimio profecto, delethi sero somno pr imur, tandiu Christum recipere disserentes: graui nos exponimus potriculo, eius vocem non audientes.
Quia hic homo multa signa facit.
CG s A M tarditatis, et negligentiae suae in Christo de medio tollendo
exponunt: sQuia multa signa facit, a quasi dicerent: ipse non cessat signa eruere, & maiores semper progressus in suis operibus, quibus ad se homines trahit, facere: nos autem nihil eiscimus, sed eum libere quaecunque q. vult agere dimittimus, in nostra inertia perseuerantes. In sequenti annot a tione hanc sententiam accurati iis expositam inuenies.
Si dimittimus eum sic, omnes credent in eum, A ve nient Romani, A tollent nostrum I cum ,3e gentem. I ARDITATIs suae periculum, & necessitatem praesens eapiendi eoasilium, remediumque adhibendi, proserunt, quae talis est. Ille homo non casat signa facere, continuo maiora, ac maiora in sui testimonium miracula, & opera edendo: si autem nos dimittamus eum sic, negligamusque negotium istud, omnes in eum credent, quod si omnes in eum crediderint, maius malum eueniet nobis, nimirum, venient Romani, locumque no-- strum, id est, ciuitatem occupabunt, & tollent etiam gentem, nos omnes iacaptiuitatem redigentes, quasi Regem alium sequamur praeter Caesarem:
non igitur negligendum est hoc negotium, sed opportunum, & instans comi filium capiendum. Rr a Λ μ
646쪽
atacdisin quidem,quia erratiant in discursis, & illatione : deduxerunt enim
omnino contrariaris,quet ex principiis, S argumentis eorum consequebantur,
illos autem errare contigit quadriapties ter. Pi imo quide sie isti deducunt: s Iste homo multa signa facitd igitur oportet
in eum insurgamus, nec dine ramus amplius eum deviedio tollere.hic di: cursiis continet ut in illis verbis, s Quid faci-mu quia hic horio multa signa iacit,1
at coecus proisus est, & deprauatus di-
scursis:nam ex hoc principio, siliet, a mo multa signa tacit,1 quod ipsi sat
b tur non erat inserendum, ergo inu
hamur in eum, & obsistamus ei, sed potius recipiamus eum, & credamus ipsi, V annotant recte Augustia trin. 6. &Chryso stom. homil.63. sic enim admoniti iam suerant Isaiae 3 s. ubi ea miracula deseribit, quae facturus-erat Mecsas venturus, ut per ea ipsum Vnoscerent, & reeiperent. Chrisiis, etiam ca-
. pite praecedenti eos ad hoc induxerat: ibi mihi, inquit, non ereditis, operibus credite. 4δε liten discursus erecus id imittimus, inquiunt, eum sic, omne credenti in eum, J prosectb decepti sunt: immo quia non dimiserunt sic,sed occi ad derunt,o mnes crediderunt in eum. Hoe multo ante praedixerat Isaias cap. 13. Si, Posterit, inquit, pro pcccato animam tuam, videbit semen longaeuum, sociae apse Christus eis signi fimuit, capit. Ego si exaltatus fuero a terra omnia traham ad me ipsis m. Tertius discorsus est: si crediderint omnes in eun :sVenient Romani, & tollent Gentem, &locum d ratio recta non hoc insetendum Me diciabat: sed veniendi Romani, &credent etiam in eum: nam qui eoecos. illuminabat mortuos si scitabat, MIudaeos ad se conuerterat, Sol Pano etiam potuit Iet ad se trahere: non enim Romani habuerunt Deorum salsorum villam, quos ipsi tano inm veros cole bant talem, quem vel per mendacium talia sesisse miracula, sererentur e maxime quia multis testimonijs scriptur am praedictum erat senim venturas,& creditura, in Christum. Isi. r. rluent D ad .ςum omnes sentes , & ibunt populi multa. & capino. Ambulabunt gentes inlumine tuo, & Reges in splendore ortus tui. suntque multa huiusnodi testim nia. fi Romani non crederent,di . vi eos opprimere vellent, profecto ςius, qui mortuos suscitabat, auxilio fidcre debuerant, se contra Romanos priuatit ro . Nam innumeras Gentes contra eos
insurgentes, unius Prophetae interuenia a Deo dispersas,& super 'as esse experii eranti una Iudiis Holophernem o eidit, de exercitum eius dissipauit. Elisesaeus latrones execi cauit. Helias qui quagenarios duces igne de coelo immis socon ipsit. haec omnia exscripturis non ignorabant Iudeth nemo autem tam εta opera secerat,nec talia quata,& qua',
lia Christus secit. Quartus discursus est tacite insinvitus: Si non dimittimus se
Romani non venient, nec tollent i eum, & gentem. Decepti lant etiam ire hoc, Sc errarunt: immo Mia non diqu- serunt, sed occiderunt: propterea ven runt Romani,& tulerunt Iocum, & gemtem : hoe enim praedixerat Daniel. c.
Occidetur, inquit, Christus, & ciuitis eum stactuario dissipabit pol alus cum
duce venturo. quot etiam Dominus eis
significauit dicens, Luc. is. Non reli quem in te Iapidem super lapidem, e. quod non cognoueris tempus visitatim Vnis tuae. Et multo ante etiam Isa. cap. s.
Numer abo vos in gladio, & omnes cinde corruetis, roed quoa v Ucaui,& noli re pondistis: locutus sum,& M audistis:&iaciebatium luminoculis meim idcirco recte daeit Aug. lib. .Ciuit. p. 3 si Iudaei Christum non occidissent in sinresno permansissent. Vide quam csca c6 iniis suilla tim,& quam stulta. δ ullo te Dei u- iudicio latium est,ut excoecarentur,quieontra Deum coi. tum interrent, & non
solum excetc rentur, sed quibus vijs sipere mala tentarent, ea lem in ea proseas is inciderent, di in laqueo suo comprehenderetur, ut rectE annotat Basil. serm.
ce humilitate. est egregia doctrina
647쪽
uersio. ut dicit Augustin. libro doctr. Christ. cap. Q. dicunt enim, DOmnes credent, & venient Romani, & tollent locum. l Perpende hoc, aut enim exustimabant veram esse hanc fidem , esse-5ue verum Christum, aut non: si vera fide, ρ idae Christus erat, elegerunt inagis eonseruare temporale regnum, im credere, & quim veram fidem in Christum habere: nam verborum hieri est sensita,nE tollant Romam locum nostrum, iaciamus credant in eum: si item non exi stimabant esse veram si-ψem, potius dicendum erat: si dimittinius sic, credent omnes in eum, & relisio vera destruetur, ει fideles peribunt, maius enim erat damnum spirituale, ouim temporale . Athi troa eurarunt
Diritualia, sed temporalia; ac si dicem liner nos Princeps aliquis, impediamus haeresim, ne. perEat iurisdictio mea, & petestas, quasi hoc esset, quod
te omnia se conseruare primoneret:
profecto non sie dicendum esse sed nε
diuinus cultus tollatur, dc nh pereant Misiniae. Ethnicorum est, res fidei,&r . C Mionis accommodare temporalibus risti inorum verb, 5 fidelium, temporalia aecommodareirebus religi
tris,&spiritualibus, quartim detrimet to omne temporale postponendum dananum est. Sive ergo veram fidem . ramque Christum, siue salsam existi- maxint . . conuincuntur ista prae illisse temporalia spiritualibus: in quo etiam valde decepti sint. Nam vera res igi de fides non destruit, sed conseruat re gna temporalia, idcirco iustam ei Deus poenam infiixit. ut enim August. tra'. 49. dicit, quia temporale regnum spia rituali praetulerunt, utrumque amis runt. Nee isti coeci eonsiderarunt in scriptura numquam Deum eos punisse, quandiu verum cultum, sic mandata eius seruarunt, sed ciuando ea neglexeorunt, ut annotat Chrysoss. homil. 6
6t ex historia Achior Iudith s. iaetu id poterant Iudaei scire. debuerunt ergo a examinare, an verὶ credendumerat: a enim considerassent. εc eredidissentimeti profecto esse debuissent ex scripturis. se a Deo non puniendos, sed conserannis dbs, ec multiplicandos fore. vides istur quam emea, impi dc perversa haec fuerit consiliatio. Haec omnia iabbr
uissimis verbis istis continoi visasin ideirco in declarationem litterasis semi
K Vnus amem ex ipsis, Catellas nomine, cum edat Pon' . . tifex anni illius, dixit eis.
-i s CVTIENTI Bus aliis causam hanc, & quid deeernendum
L I non inuenientibus . Vnus ex eis , qui erat illius Uni summus Pontifex . Caiphas nomine, sententiam seri: ecquid sentiendum, & agendum sit , de cernit.: Dicitur autem sponti sex anni illi a quinquamuis summum lace doti um ad vitam secundum legem Exod. Σ3 . duraret. 5c filii laecedet eat parentibus, tamen auaritiarti ambitio id mutauerat: dabatur enim in si ulos annos, modo huic, modo illi pro Principum, & Praendium 3 arbitrio, ut refert Iosephus lib. 18. Antiquit. cap. 3. idcirco
Caiphas Pontifex anni illius dicitur. Iste auditis . cateris, protulit, quae se '
648쪽
Vos nescitis quicquam, nec cogitatis, quia expedit vobit, ut unus moriatur homo pro populis , A non
Fos arguit ignorantiae, quod nesciant,quid utile, si expediens stinue. nire, & decernere . s Nescitis, inquit, quicquam, a re causam, seu
ignorantiam explicat: quia non cogitatis, nec aduertitis, nec perpenditis vobis e xpedire unum potius mori, quam totum populum, & gentem perire, ac si diceret, pro communi salute, ne orianes pereant, unum etiam innocenum, una aliqua culpa occidere expedit. Attende hoc in loco di cultatem istorum totam in eo maxime versatam esse, quia xiam tollendi de medio, & interficiendi Christum non inueniebant, cuni in eo culea non es.sbi reperta, si enim peccatum inuenissent, propter quod iure occidi posset, concilio, & consultatione tanta non erat opus, necesset cur nescire isti di-B cti essetit . at cum innocens esset Chrillus,&ex alia parte eum interficero E vellent, qua ratione , quoue colore id fieri posset, non inueniebatur. Solus Caiphas consilium inuenisse visus est, nempe pro communitatis, & populi salute, ne gens, ta Iudaeorum natio periret: expedire etiam sine ulla cui pa hominem unum innocentem interficere. Hic est sensus, quem Caiphas
nurua , di ATTENDE Caiphae sententiam tua Ca, in eo, quem ipse conceperat sensis, . - ς iniquam fuisse, & falsam. Falsam quidem, quia innocentem nec lice nec exis
blicae ias ter rursus, quia expediens, &' utilis il lis ista occisio non fuit iuxta eorum sensum: nam temporalem poeuli conseruationem intendebar, cui oecisio Christi fuit potius contraria , cum propter cam vatiati sint,& euersi. Iniquam, quia contra iustitiam est innocentem Occidere, peccauitque grauissimE OLIbas cum omnibus consentientibu , ta- ea quae sententiam probantibus, de qua praedictum est Psalm. 4o. Verbum i quini constituerunt aduersum me. in hunc sensum verba Caiphae interpret tur etiam Chrysest. homil. 64. Atte de iniustitiam hos Iudaeos commisse, non solum, quia innocentem morti tradere decreverun sed etiam quia pro re illis tune incerta, mortem certo infligere statueriint: ouamuis enim certa resessci, nocitamen licebat, nee expediebat, multo minus in causa incerta. qua
iis in t c erat . t Vciuem mani, de tollent Gentem, te locum JIn hoc Caiphae decreto apparet, & constat inno- .eentia Christi, eonfessi iant enim mutita signa facere, nee causam ullam mor tis se in eo inuenire: excogitarunt a
tem fibi expedire 'hum mori pro omnium salute, nec inter se ubi serib res agebatur , seductorem, aut danionium Fhabentem, aut blasphemum, aut legistransgressorem elle proponunt,stiebant enim ipsi omnia haec facta esse ab ipsis, nee posse Christum horum conuinci. In Graeco, &in latinis exemplaribus legitur, fEx Idit nobis, J aliqui I natextus habent, Expedit vobis, I sensi, idem est. Aliqui adnotant, dici, t Vnus moriatur homo,J nismirum fic interpretantes, nisius qui Deus eli moriatur homo, sciliiscet in quantum .
annotatio solida non est, quia Graech legitur, H
649쪽
Hoc autem a semetipso non dixit, sed cum esset Pon sex anni illius , prophetauit.
r ER B A sunt haec Euangelistae adnot ntis verba Caiphae, non ab illo V met profecta esse, sed a Spiritu uncto, qui per os eius prophetauit,
uod i iturum erat, nempε mortem Christi uti iam iuturam, & expedientem saluti hominum, ut verbis sequelitibus explicatur. Cur autem Dominus per
. eum prophe asse sit dranatus,causam adfert:quia sErat Pontifex anni illius,acuamuis enim homo iniquus, de sceletius, tamen dignitas sancta erat, quod. rectE adu*rtunt August. trael. 9. de Chrysoli. hom.6 4. nempe non tolli dia nitati sanctitatem pis vitam malam ea iungentis. Sacerdos male vivere e a Leit: tameti s Merdotium t eo sanctum est, re quae potestatis eius sunt, vitia a noninficiunt, nec tollunt.
ANNOTATIO 13. Christi necessariam, &conuenientem
. sitis sepro hominum salute, ut a pecca- , ' BIICI ST .aliquis: quomodo is,&morte liberarentur. Priorem sen-
Caiphi, dictus est prophetasse,& sumptaetendebat Cayphas,quando hq c2 ' i ipiritu Dei haec pronuntiati,si impia, verba protulit, Posteriorem intendibae dc falsi protulit 3 Respon eo prophe- spiritus Sanctus, & ad eum mouit Caytasse quidem Caipham; tamen sensum pham, ut ea verba proferret Inter vir αspiritus sancti non percepisse, nec in , que sensum triplex est aiscrimen. Pri- tendisse, sed alium sensum lono diuer- mum Caiylia intendebat dicere expe- sum inaeis verbis concepisse. In cuius dire: ut Christum lineiscerent pro podeclarationem attende: sicut una dictio puli liberatione:at 'piratu, sanctas non plures habere sim ficationes, ira dc una se, sed mollem Christi elle expedien- oratio plures sensu, adiuersisque audi- rem Haec autem longe iant diueria: ainta varie accipi, & intelligi possunt.ExE- iusso persecutio allata, & martyri mors pia habemus in scriptura Ioannis 2. Sol - inflicta expediunt, ct optima iunt: at ' uite templum hoc, &in tribus diebus persequi, & occidere, pessimu. neu ip- ς C excitabo illud, Christus de morte, de sis persecutoribus Mati.26. Filius h res irrectione sui corporis loquebatur, minis vadit, sicut icriptum eii de illo . Iudaei autem de templi materialis euer vae autem homini illi, per quem hilus fione, di reaedificari'ne dictum intellis hominis tradetur: numerat illi,sa n tebant. Simile est Ioan. I 3. Qii sa- tus non flet Sic spiritu, sanctus momi Oi,iae citius. Christus traditionem a rem pati Ch istum, S mor em ab ipsis Iuda excogitatam significabat: Disci- acceptatam e pedietem,Sc necessat ram puli verb de ei bis emendis pro Paschae dixit, εc hoc ita erat ; Caipi e vero , praeparatione sermone interpretaban- Iudaeis, eum interficere, petiimum Hiici tur. Haee enim eo facta sunt, quia tales Secundum discrimen est, Caiphas intea sententiae diuersos patiebantur sensus, debat temporalem liberationem, ne
sint multa huiusnodi exempla. Hoc se ne Romani*enirent,& tollerent senidem in hisce verbis pro postis euenit, rem, & locum, di ad hoc euitandam ω quae duos admittunt sensis, Vivis est ex- dicavit expedire occidere unum, neminpediens fuisse unum morti tradere pro se Christum: At Spiritus unctus loque liberando toto populo, & es tota gens batur de liberatione a peccato,& m reia captiuitatem Romanorum tradere- aeterna, & salute spirituali animae, Nnu . Iuterest, mortera unius, nemμ corporis. Tertium discrimen, aiphas
650쪽
A 'pergentem populum Iudaicum intelligebat: n m id vocabulum aliquado ita accipitur, Luc. . Diligit gentem nostra, di Ioan. i 8. Gens tua, & Pontifices tui tradiderunt te mihi: At Spiritus sanctus uniuersaliter etiam gelites significabat: ad j quando enim sic accipitur, Lucae a. Lumen ad reuelationem gentium . prosilute ergo gentis totius, Iudaei, & gemtillis mors Christi necessaria suit, quod Euangelista significans, s Non solum,in seit, progente, sed ut filios Dei, qui 3 erant dispersi, &e.J Graece habetur cum articulo non solum pro ea gente, nem Iudaica γ fgnificat per hoc Euange--. lasta etiam pro omni gente Christum mortuum. Longe ergo diuersi sunt hi duo sensus. hinc duo sequuntur. Vnum
Cainam dictum est prophetalle, t amen no fuisse prophctam, ut notat oriisse n. tom.io. non solum propter ratione
Origensis dictus, qui Dothabitum, iicut non dicitur artifex propter unum i sed etiam mita non intelligebat Caiphas sensus Spiritus sancti: ad prophetiam enim necessaria est intelligentia. Vnde Ambr. serm. iin Psalm. ii 3. dixit Caipham unum imtendisse in inruerbis,& aliud sani Sin se, uti iam diximus . Alterum est Calypham peccasse in hac sententia , qui' proponebat sensum iniquum,& malum: at Spiritum sanctum non participaee' eius peccato, quia ipse sensum sanctissi mim intedit eisdem verbis, quibus Caiphas abutiis est in malum sensum prose rendo. Propter a chrys. lim. dici cor Caiphi nou fuisse motum a Spiritui qsancto,sed linguam, via ille pestimat tentione loquebatur. Dicitur aute prophetasse propter sensu sparuus sancti.
Quod Iesus moriturus erat pro gente, ae non tantum prs,
gente, sed ut filios Dei, qui erant dispersi,
pro natione illa Iudaica: rursus non solum pro Iudaeis Jeffetiam pro geribus, ut nempe multos filios Dei, elictos,nempe, di praedestitutos ita Dei filios qui . tunc erant in vari js erroribus, & inter gentium nationes dispersi, congreg tet in unum ouile, dc unam Eccli sam, in qua viverent, & sauitem conseque- rentur. Haec duo Caiphae verba exprimunt: sed ipse, quid diceret non per
cipiebat: nam dum dixis, Linori pro populo, J spiritata sanctus per populun
Iudaicam nationem jntelligebat dum veris dixit, idie tota gens reat, I Spiritus sanctus per Gentem, gentiles significabat, qui erant dispersi ab ovili Domini errantes: inter quos erant innumeribiles clecti morie Christi co uocandi, & saluandi: at Caiphas pertientem Don geritisses, sed ipsos Iudaeos .sgnificabat: per populum enim intelligebalinukitudinem ipsam Iudaeorum, per Gentem, nationem; nempe , ne si totius populus illi orum periret, o rio ipsa Iudaica eradicaretur,& a teretqr, illa est sensus. Vbi attende mo terre Christi fuisse neccssariani , Mutilcm mundi seluti foecidere vero eum fuit graue peccatum: sicut mors m ityrum glpriosa r. i' lium t en eos interficere . Illud spiritus sanctus praedixit, hoc Carphas expediensiud
cauit: idcirco spiritus fructus verum praedixit, iste nitan, dc iniquum