장음표시 사용
661쪽
a Mi md lis liquo interes inimius resurri filia rat inulta, s
longe illo tempore aberat . 1 iootes Pascha 3ute' duenerat tunc primis mi erus Iem,ndcirco aud eas rei novitaieni v it in rc christum , Lararun Diud si periora verba, actetustori in uncti is huius , ad et 'am sui neelim ' iam des cibendam diuerten=,non potuit narrare, quod ex aduentu Chri iti iax inania laetum est: modo autem describit dicens,Cum vemiserat Bethaiii .rro imo tempore paschalis, quando multa turba Hierusalem conuenire s . . e cumque tu iba nouisset eum ibi adeste simul & Lararum, erat citi in loeu, vicinus Hierusalam venit miraeuli magnitudine tracta,ut videret mortuum sataratum, d tanti viairaculi auctorem. f l
enitauerunt autem Principes sacerdotum,ut & Lazarum inter ficerent, quia multi propter illum abibantex Iudaeis, ς edebant i n Iesum
, facilis, is, iebant mitiai ptertantum miraculum ad Christum eon. α
ucrtebantur, at Principes sacerdotum in peius prolapsis, Cogitarunt,J nqn solum Christum,sed Et Lazarum interficere,Jquia multi videntes eum, magnitudine miraculi, di praesentia moti, in auctorem eius credebist. D e imoniaca haecestiniquitas, innocentem Laetarum occidere velle, itemque ea.de causa, quia propterillum imitti credebant inchristum . Perpende qui 'las hierant pallores, non eirantes oves ad verum pastorem reuὀcare, sta errare eat sacere, de oecidere studebant: Maena autem est in ista cogitat o- ne dementia quasi non posset etianimcisum, qui potuit quatriduanum scitare. Illa parti as Et,da tamenti est, ut sit sensus: non solum Chri illam , sed simuIetiam Latirum interficere cogitarunt. verbum autem sco irauerunt a Gracὸ est, id est consultarunt, di consilio comm lini dec eue i, sic-rurelius dictum est .i Ab illo die cogitauerunt, uti
Iii crasti m intesti turba multa, trux venerat ad diem sinum, icum audis siet,quia venit Iesus Hierosolymam, accepe- ii r
c . . . aic ἰ . . unt ramos Palmarum,&processerunt ' si erastinum, id est, die sequenti a coena venit Dominus Hierosolymam, I qu bd turbam de Curillo cogit ultera Moquentem, latere non potuit, Deo ista disponenter cum enim vidissent, qui venerant Bethaniam, Chri num iter versus Hierusalem capientem proabile est praecurrisse, & ce tiores eos, qui Hie fusalelii manebant secisse, breuique temporis spatio totam urbem funam peruagatam effer occurrix igitur ei turba multa extra flauiorem Om rimis palmarum in sigilum laetitiae, S: triumphi accli malida busti te perhonorificis verum Reaem Reguai recepit,
662쪽
regem temporalem surimitu credetant: Ugu.trae. so.Euthy. & 'neophy.ra vera tame victoria erat quam Christinis. i. αξ u 'hos palmarum in signo vici in cruce facturus erat Antiolandum in b. o istam riae turba portasie exis irruat. Erat enim sus est hune Domini ingressum sutaeaa -uit fluis consuetudo palmam victoribus dari: at te figuratum: Exo. a a.Praecepit enim Dors quae victoria haec esset, non eodem ex- minus agnum, cicimae quarta lunae implicant modo. Euthymius enim inter- molandom, in domum propriam uni . pretatur victoriam,quam de morte corse eviosq; adserri prius, nemph decima die secutus elatiisse: tato Lazaroia Augustini eiusdem mensiti quo die unus visq; unvero, quam consecuturus erat de Di laetitia agmim immolandum in domuni, bolo, & morte, & peccato incruce: at excipiebaRChristin igitur verus agnis huic obitat turbam non intellexisse id ιε pro totius mundi peccatis decima qua horis hanc victoria qua Christus ol, ta huius mensisdis immolandus: hodie, tinuerat,aut obtenturus eratadcirco hae quae est decima dies, cum laetitia et pomistentione ramos hos afferre non pote- pa magna Hierusalem, ubi erat oce dererat. Mihi non imm obabile videtur I riis ingreditur. Attende m sus . Ioa
daeorum more etiam palmarum ramos nem multa omisisse , quae alijnarrarunt
afferri ad laetitiam magnam significam Euangelistas. Nam Chrisius video C da, licet non praecessisset hostium victo- uitarem fleuit stiper illam, & malavs
ima, si e Sim iniri arcem templi ingressitu tura vaticinatus est, quae etiam nos pr. 2 est in hymnis,&caticis,&ramis palma termittimus, quia exterox Euangelistis artim,ut diabetur. r. lach. II. de sessum ta, modo interpretandi munus non rus προ-bernaculorum celebratum stat mra, mus. Illud tamen non est praetermitte
mis palinae.1. lo.&Iose .li DAn dum,hoesestum esse mani sellationisi liqui .cap. i reser Iudaeos bolitos cele- sus Christi, quo severum Melliam, et are hoe taberna'lorum sessum eum. Christum mula messestauit eo iam ramis mira hiilicis,& palmet hoc enim tempore, quo per mortem discessumis Hebraeis laetitiae magnaliae communis si r si ad modumtilis, cuius Euipsis iniis umeratinet soli palmae sed aliarum: maximὶDrspuitur, &agnoscitur, quan etiam arborum ramos portabant, vi ex do dimotis, repulsts nubibus,paulo in alijsettainconstat Euangelistis. Qi d te nitidu luce6ycchrissus mortis sitae
siquis c6tendar, rictoriam si nificari ut Besima, passura verus sol iustitiae,ma.
irrcitatis saporiu'loeis victoriae quae- pri ut itidis, Aretiere olus Costhaam memoria contineatur,quia hac cim. dens hoc facto non ne iscate,sed volun via Iudaei celebrabant, memores victo- tate mortem,' passionem Abiremisii a , qua Domi somnibus inimilis; Uni tam me . Hi, Eis hostabus stuperatis, eduxit eos an templa ut uinin MK S corda sua mirabili viris ac inter racii promissionis, mirrenum & te, qua mortQum 1 rarum suscitauit, mo
tum dic e possumus, turbis hami in uil sit, limitti nam is i , nec psi o mos palmarum etiam invictoris ritu inanimi tantalanitia honore,ut par quam sperabant cerussunai, Iocessissent. ν
a quod sicuiscat hiluuram,sivsalua, si Arqvaeest interiectio quae
663쪽
.R dam &precantu, quod Latinὸ dicimus, silua obsecro, qua voce sal torem Deum eonfitebantur, se salutem se ab ipso sperare proseres ant. quod tu ana. ratione libet prosequi copiosius.
sisη CVM hoc loco nonnulla amiotanJa εχ Iphimum estpion essena vocemi sinna,interiectionem nihil significasin, sed animi quandam de preeationem indicantem, utexistimauit Aug.tra. I.nam est verbum tertiae coniugationis. apud
Hebraeos idem signiscat cruod suo, seu saluum tae, estque adiuncia interiectiol n Jseqna, Jquae est deprecantis, ut sit
enses:salua obtaero. Aug.autem toti dictioni Hosanna trilniit, quod erat unius partis proprium. Alterua est,non esse vera' ,quod r
centiorum aliqui plus nimio sibi ilia i quirentes dicunt, particulam s na J essed unum ex Dei nominibus, at veritas est, ram Hieronymus in Epith. ad Dam im , ubi copiose de hae re tractat, docet, nimirum esse interiectionem deprecantis, quae dieitur fana,J & sna,4 quod lati Q signiscamus verbo obsecro . iacia obsecro.
Tertium est, aliquos legendum egeonstre IIIosianaa e si enim in tertia c6- iugatione , ubi .erba habent literami , ac ita Hiero in Episso. eitata censet corruptileri Hosanna, na verbum hoc sin pnt Turba ex Psal. ir.O Domine ulvum me sae, benedictus qui venit inu mine Domini, In hoc autem loco eum Iod legitur,ad hoc tamen dici potest,turbam locum quidem Psalmi huiris recitasse,tamen n6 exacth singulas literas rei liae: nam etiam addiderant filio David, C quod in illo Psumo non est, di ira etiam potvit seri, ut vextam hoc sine Iod r enauerint: na in Hebraeo sermone vir oue modo pronuntiatur, & legitur, nam 4 al. 8 s. saluum sae seruum tuum, si Iod, dicitur L sesialis. J3c Hieremia 3I. Saluum sae populum tuum: habe inretiam sine I M. Nulla igitur est corruptio sermonis etiam sine Iod. It communiter nunc recitat Ecclasa, 3e in Gauge iij, aegimus. Quartum est, multas huius dictioni, datas fuisse interpretatio si veterib Mas reeitat Atero. loro eitato si Chrysost.hom. 37. in Matth. aliqui enim gloriam , aliqui redemptionem, alij aliteri
interpretati sunt,ea tamen vera est,& la
sitima, quam ipse Hiero. adducis,nem- , saluum sae obseerodest enim verbum t Iaschanti, J in tertia eoniungatione ἀ-gnificans salutem sacere . a quo verbo. nomen Iesu tractam est, & haec significatio ex Matth.habetur, Uocabis, inquit, nomen eius Iesim, ipse enim saluum s ei et populum sitium, ubi sine dubio A selus usus est hoc eodem verbo. Quintum est, hoc verbo non precari turbam salutem Christo a Deo, quasi sit sensus , saluum sae Christum, ut nostro tempore aliqui sentiunt, eo deeepti, quia dictum legunt. Rosanna filio David. ablattiua I. existimantque esse easim verbi saluum sic filium David,& re vera interpretatio non est leaitima: salutem enim ab eo petebant suum sae, virecth Hiero. Matth. ai. de in Epist. ad Dama cdocet interpretans saluum sae, nemphpopulam, aut mundum, sine limitati ne mim ab eo salutem exorabant. Hanc veritatem id probat, quod in Pal. III. unde haec sumpta est acclamatio,hon habetur filio David,sed absoluth, salus pititur, o Domine saluum sae, salua obse- .ero, nempe nos omnes: non autem ausis issent Iudaei hane salutem ad Chri
mimi meomiertere. praeterea idem conmnat, quod fi salutem ipsi precarentur, non erat aliquid, in quo a caeteris hominibus eum dii linguerent: nee
quod Iudaeorum dii primi scandalizati idicerent, Audis quanta isti dicunt ad-bue confirmatur; nam hanc aedia mali nem esse ex Spiritu sancto ipsemet Dominus comprobauit, alligas versum David, Ex ore insantium pei secisti laudSErat igitur vox, verum Christum,& Saluatorem confitentium , alludentiumque ad nomen eius,Iesus enim dictus est noni salute sibi eonsequenda ,sed a salut- dida mundo. Saluator enim no saluatus diei iur Ita etiam nunc saluu fac, id est, saluos nos sac. Nee obstat ille casus, filio
664쪽
A Dauid , immo veritatem hane nostram Brobat, nam sensus hie est, ae si diceret, Hosanna filio David,id est,iure ac merito filio David, acclamamus, saluum fac, salua nos,liberauit enim David saepe poDulum, ira & nos filius eius promisius li- herabit. Est enim eum articulo, illi filio David. Hebraeus autem sermo concisis est,& breuis Walde. Et haec est vera interpretatio,omitiis alijs, quas nonnulli as
sextum est,non esse probaneum,quod
Recentiores asstrantii cinera hane via, oeem relictam ab Euana listis, Hinniis, quia erat propria acclamatio Iudaeotii, sicut Romanorum. io triumpho, sed hoc falsum est , non enim hoe verbo,fi sunt Hebraei,nisi quando salutem a Deo ipso petebant, nee ia victori a tali Melam tione usos legimus, relicii antem est, Meut & alia multa, quia eius significatio, ut inquit Hier6nymus in alio idiomate perseia exprimi non valet, tum etia
propter tantae celebritatis memoriam.
Benedictus, qui venit in nomine Domini ,Rex IsraeLC O M M E N T A R I V s. L Audis vox est, sicut quanqo etiam dicimus , tenedictus Dominus Deus.
, Deus enim benedicit homini bonaei faciendo, at homo benediacit Deo,eius laudes, ta perfectiones decantando, homo autem homini, tum benefaciendo,tum bene ei precando, tum demum laudando. verba haec la dis sunt. fBenedictus,qui venit in nomine Domini, I dicitur autem venire ire nomine Domini, sicut supra Ioan. s. dictum essi, Ego veni in nomine Patris mei, quia non istum a Deo missus erat, sed cum diuina phtestate, & virtute veniebat,per quam sanitates operabatur, S mortuos sulaitabat. Renenis
i tem Ilrael appellant,quia talem suturum Messiam sperabanti T
E: inuenit Iesus asellum,&sedit super eum.
CAeteri Euangelistae distinctus hoc narrant, idcirco Ioannes miserre sinmisit enim discipulos, ut soluerent asinam, & pullum, de adducerent et adeunt; ducentesque discipuli vestimenta sua posuerunt super eos, ut mol τIrus, & decentius sedered Dominiis, seditque super asellum, id est, pullum. Inuenisse autem dicit, quiamisit distipulos in castellum, qui inuenisse aiarum ,& pullum ducuntur.
. - - - I. Re Euangelista seper pullum asini. . Ei id ii ditarcserui: Matthaeus autem si ei ita ,si. pς nam, dc pullum.Hierona satin arim. 8cpui existimat sedisse super unum tantum, rem ph pultu, nec ei viderer verifimile sit per duos sedisse, modo sirper unum, poneλsuper alterum propter 'bremtatem viae: dis labat enim quindeeim stadijs Bethanta Euthymius eodem loco idem tene immo una animal interpretatur suisse,
qui asia , di pullita aeui di est: a
dis natoa,pullasveo aetate. Ad Chrysost.Hbnatas in Ioan. s. per virui se que sedisse, modo super utium, modo super alterum sentinae. mque Theoph. in Matri Auctor vero imperfecti, hora. 37. in Mat si per afinam sed flatamsi dicit. placet recentiori lilis uvi clam primsemE tiarat reuera probabilior,& versermulto est media, nemph siper utram esedisse :primo saper annam,qnae Iudae
mm poeulum significabat: postea superpullum,in quo ingressiis est Hierusaleae; μ sa --aemit Eurus ti-
665쪽
: per quem Genyes indomi- ,δc iugo legis non ssuetae signi sic abant ir. Hanc se utentia iri verba ργpbex', anegata ex Zacharia probanti Eere,i quit, Rex tuus sedens super asinam. c ar ex pullum asinae: ecce super utrunque se si ita affirmati probant etiam verba Eni
et ij x i. solui vir inque iussit,aeicere: Dominus his opus habet. Rarsis. adduxerunt asinam,hc pullam, & imposuerunt super eos vestimenta sua, & eum desupersedere secerunt: utrunque texerunt vestimentis, seper utrunque sedere Deerunt. Illud enim desuper,ambiguum est in Graeco,an super vestimenta,an s Wr animalia, sed parum hoe refert : enim utrique vestimenta imposuerint, quando dicitur:sedere secerunt desuper, intelligendum est aper utrunque,quem instruxerant. Praeterea significatio αν-- ster ij hoc idem confirma imam asina sa-daicum, pullus Gentilium populum si-inificabali uterque aute ad Dei, si Chri i populum pertinebat. Pr terea eum V a prophetae,& Matthaei indicent super utrunque sedisse: hoe enim nee Himeonyacus negare potest, nem- verba Matthaei,& Prophetae multo magis. ,stedere super: utrunque sedisse, dulta iapex
unum tantum,oportebat collam urge
tissimam esse, propter quam interpretari deberemus,& expistare in eo se Mut super unum tantum sederit th ec ratio, ac causa non est et Dicere enim breue esse spatium viae, nihil habet essi caelae: nam propter mysterium hoe saetum est a Do mino,non propter viae commoditatem: maiora enim spatia pedes eoissiceres lini, erat. nihil igirurest,quod remoueat
- a plano,& proprio sensu verborum seri aeae. Diceat recentiores tres Euata listas mentionem sacere,aselli, seu pulli. Plixe resp6nsio nihil concludit: tritum enim est, quod unus omisit alium' narrare, tisipe Ioan es resest, quae alii trςs
Evangelistae omiserunt. Dies Bidem Hebraeo apud Prophetam loco asinae leti thhamor J quod non asinam, sed asin im mastulini generis significat: at hoe ad rq m non Deit: nam LMatthaeusti Propheta se per duo animalia sedisse res runt: siue ergo asina,siue asinus fuerit ad veritatem seripturae sestinendam id non iacit. Adde secundum doctissimos,& ρο- titissimos linitiae huius,ut noue sexum hoc nomine sinificari & est locus expressus x. Reg. Ist. ubi in genere foeminino legitur. Adde verborum consecutionem , & connexionem indicare etiam rem ipsam:adduxisse enim asinam & pullum,discipuli reseruntur: pullus non pa- trem, sed matrem sequitur, &agnostit: aquando ergo simul nisse dieuntur, non asinus sed asina significatur.Graecum autem uocabulum A., ambisui generis est. Quod auteri Euthym. dicit unum esse animal asinum:& pullum, est contra stripturam expressam: nam Matthaeus pli rili numero ea exprimit, tant diastincta, di communis Doctorum sententia ira interpretatur. Multo darius, repericulosius id est quam si agereret su-- et utrunque sedisse,sicut veritas postulabit. Attendendum est autem olim apud Iudaeos in maiori Lisset pretio usust, lux tum ii, quam hodie st: solebantehim nobiles infidereas nis. Iud. io. Iair habebat triginta filios,se dentes se per . triti no pullos asinarii .& Iud. xx. Abdon habebat quadraginta filio , re triaginta nepotes, sedentes siper septuagi ta pullos assorium
i sicut scriptum est: si timere filia Siori: ecce Rex tuus vehit super pullum asinae C o M M E N Τ Α R I v s.
Y Rophetia est Zachariae s. nec recitat Euangelista omnia verba , ut mo-Y iis est, sed ea, quae ad rem, de qua agitur, faciunt. Propheta autem di- .cis, Exul insatis filia Sion, pro quo Euangelista sensum respiret en , L Noli, J
Dquit, iureiς: Fod verbum m suetudinem Christi & clemeytiam, qua
666쪽
in non adiudicandum, sed ad saluandum venerat significat,3 quo Iudaeiu, N: I totus mundus ad deponendum timorem,& capiendam laetitiam & exuli tionem inuitatur . Erat aurem Christus Rex, sed non qualem Iudaei illimbitrati sunt.
Haec non cognouerunt discipuli eius primina, sed quando glorificatus est Iesus,tunc recordati sunt,quia haec erant scripta de eo,& haec fecerunt eLNE quis arbitratus esset hanc prophetiam discipullas tune intellexisse. quando pullum, & asinam seluerunt, O adducentes vestimentis suis adornarun Christiumque super ea sedere secerunt, idcirco Euangelichaee verba addit: Non, inquit, tunc intellexerunt totum ilhid, quod fiebat, fui praedictum, at s .ando glorificatus est Iesus, id est,posta densionem Chri . si in coelos. misso Spiritu sancto illustrati sunt, nouerunt hoe totiun fuisse praedictum,& hanc prophetiam meo veram fuisse. IIlud verbuin, Haec se mpta erant de eo, & haec fecerunt ei,r idem significant,ae si diceret, Recorda. ηti sunt hae scripta fuisti de illla, & haec eadem fuisse facta sicurscripta erant. Hebrai simus mihi ridetur, ac si Lati ne dicas, haec, quae secerunt ei, seu, quae ficta sunt ei,scripta erant de illo: Aliqui,sLec iaceruntei: I administerium
..iscipulorum reserunt , nempe haec fecerunt ei ministrames: nam adduxo Tunt ei sinum, & pullium vestimentis appararunt- Euthymius resert ad audaeos,qui eum receperunt cum hymnis, &ramis: potius tamen ad ut L. 3ue referendum est:ut sit sensis, s Haec secerunt ela I id est omnia haec, quaeso icta sunt, Badaeis,& discipulis de eo prius eram scrip quod Austu vis T. ract. i. insinuare videtur.
stimonium ergo perhibebat turba quae erat cum eo, quan Laetariam vocavis de monumento, & suscitavi: eum Limonuis CAu sim Ioannes oplleo, propter quam mota est tanta multitudὀ, ut issum ita imitori sicὸ exciperent. nempὸ quia turba, quae aufuir Bethaniae, re auditie rat ocem illam magnam Christi Lazarum vocantis videram; tuum sese: ratum, reddebar palam testimonium omnibus, Christum tale ac tantum opii s secisse.Particob Rrgo,2 cirum habetillationem hanc ne G. auia turba mi illa fuit Bethalii .ae, dividit miniculum, d audiuitvlicem Chrs at idcirco per hi bat testimo no vnn, a firmatio Christum Lazarum mortuum suscitasse: Z: tui b. conuocauit tutibam, inque excitauit.
Propterea N obuiam venit ei turha, quia audierun uni fecisse hoc signum ,
AVdiens tota multitudo, & turba Itidaeorum, quod pars turbae testalis . tur, volt ei viam, di zyum tali honoreti uinis clama , verumque
667쪽
A Christum confitenseunt,qui mortuum quatriditanum suscitare potuit. Fuit a quidem exterior causi mouens miraculum hoe. sed nisi virtus Christi eorum corda mouisset,ia mentesillust et,adhuc in sua eo citate mansiisen t. sie sactum est in Evangelii praedicatione et opera enim exteriora, quamuis urge tissima, de maxima non sinciunt, nisi Spiritussata in virtus interius cor exciate illustret,& adiuuet.
Pharisaei ergo dixerunt ad semetipsos: videtis, quia nihil proficimus: ecce mundus totus post eum abiit.
svam confusi Pharisaei imbecillitaten, eontra Christum agnoseunt, oret
proprio confitentu dum mundum,idest, totam populi multitudine Christum sequi,& reciperepropriis vident oeulis,&audiunt auribus,nec ulla v lint ratione impedire . verba sunt ista indignantium, ac aegre serentium, uod ex Luc. ry. constat, idam inquit, Pharisaeorum de tutis δxerunt adlum: Magister,increpa discipulos tuos:& itaAug. tract. s I. haec Ioan . verba 2 interpretaturiat Chrys.Hom.61.vocem eorum, qui benevoli erant Christo, a esse assicinae, qui ipso eventu rerum conatus iniquos persequentiu reprimerestiactant. Euthyin. veram xpositionem probat. Legitima videtur prior, ut ex verbis Lucs colligitur.Particula Ergo, I causam indicat, nempe, quia viderunt turbam obviam venientem Christo, εἰ audierunt magnificas eius a clamationes propte rea haec inter se Pharisaei confusi, de dolentes, indigna loque proserebant.
Erant autem qui lam Gentiles ex his qui ascenderanti, ut adorarent in die sesto . G Entiles multos veni resilitos Hierusilem d euotionis gratia, ut adoriarent intemplo Deum Iudaeorum,certa res est Phabemus enim Actor.3. exemplum de Eunucho Cand is Reginae Aethiopiae & x. Machab. 3. Heli dorus adorauis, Sc obtulit oblationem ι Reges etiari Goetium dona miti bant, ut constat de Ciro,& Dario lib. I Esdrae. De horum numero erantisti, qui derant quando Dominus tanta est exceptus pompa. hisost. Hom.ss.lios Gentiles esse assii mat,qui fieri proselyti volamni. Inter linearis glossa , prosi trios ia,& orenncises lause affrinat,sed nulla ratio unum, aut alterum imare nos con pellit.Ex Euangilio selum habemus Gentiles fuisse,quos inter , tum solitos tunc ascendere,etiamsi circuncis non essent,nec circuncidi vellent, cercu eii ad oblationes autem, M sacrifieia Gentiles admitteba . . tur,non tamen ad esum agni,msi cucunia iamessenta: Iudaisinum profiterentur, t constat Avidi. Ia..
Hi ergo accesserunt ad Philippum, qui erat a Bethsaida
Galilaeae, δἰ rogabant eum,dicentes: mine
volumus Iesum videre. PArticula largo,Jqu ei sent hi Gentiles aliqua ex parte explicat: nam ex pracedemibus duci quae sequu unac si dii caesieram Gentiles, Oe pr
668쪽
&propterea,t Accesserunt ad Philippum,qui erat a Bethsaida Galilae2gem rtium, prope quam gentes habitabant, & quam multi Gentiles incolebant, de quorum numero hi erant et nam Euangelista ea ratione meminit Philidipum esse de Bethsaida Galileae, ulusq; est particula illativa, ut significaret bos esse de illorum numero, de idcirco accessisse ad Philippum, qui cum es set de Galilaea, de vicinus, aliquam cum eo habebant familiaritatem aut a nitionem. hic sensus legitimus videtur. Exponunt igitur Philippo, sed derio videndi Dominum teneri, aditumq; quaerere id assequendi. te et de quanta reuerentia Gentiles prosecuti in ine Christiam: non enim per ipsos accedere ausi sui it. Hos non interfuisse quandocum pompa ingressus est Dominus apparet :quia nondum Iesum viderant, sed venisse postea videatur,alcirco quaerebant eum videre .
Venit Philippus, A dicit Andreae, Andrae rursus, de Philippus dixerunt Iesu . ε
PHilippus Andreae resert tanquam maiori,ut dicit risostom Iloma sat nee ipse solus est ausus sed ambo simul rei erunt Domino.Chi ost. vir B que per se discipulum illud retardasse affrmat . quia audierant a Christo, in h viam gentium ne abieritis. Perpende discipulorum ordinem: cedebat enim unus alteri, ia rursus omnium reuerentiamurgamagistrum, ut nihil facere
praeter eius voluntatem voluerit. i i iesia i i
Iesus autem resipyndit eis, dicens venit hora, vicia rificetur filius hominis . M Agnum mysterium hic Aduentus Gentilium fgnificabat,quod Apost,
litunc non intellexerunt,nouit tamen,quem nihil latuit,Christus, erat enim gentes ad eum venturae,&conuocandae,postmorterritanten,&resurre. Etionem suam,dum enim in terris erat,non missus fuit, nisi ad oves , quaeps rierunt domus Isiael et at mortet sua gentes omnes congregaturus erat ad se, nomenque suum toti orbi manifestaturus. Hi igitur gentiles venientes, de desiderantes eum videre,velut oratores tachi erant totius gistilitatis significantes,tempus imminereiam mortis, Se passionis,ut r eam gentes videant tandem Saluatorem, idcirco ad Amistolos isti accedunt,quia r eos verbum Christi praedicandum eis erat. Dominus ergo quando adesse gentiles quae- rentes eum videre audiuit, futuram gentium conuersionem , de mortis suae
imminentis indicium, de velut pronosticum agmniit, ideo de sua morte, de gentium vocatione copiose locutus est dicens ,s Venit hora, I quasi dicat: gentium hic aduentus, adesse iam horam ,& tempus quando filius hominis clarificandus est, & notiscandus, non Iudaeis solum, sed gentibus omnibus,sgnificat, hocautem tempus, & hora est mortis, de padonis, pest quam prPdicandum est nomen meum mundo 1, dc.elarificandus sum gentibus, & populis,hic est sensus legitimiis, promissio enim gentium implenda erat post tysius Christi mortemb. Eieta eiu ia repue sincredidis Iudaeis, capMisei
669쪽
& Sacerdotum principum,cieterora ue incredulorum occuparunt, & im
pleuerunt inlinitinensius, horidi. Dieit autem, Clarificetur uius h
idest,qui apparci filiiis hominis noscatur esse sinitI verus Dei filius de mundi Nilus,ut omnes eum venerentur,& adorent .
Amen amen dico vobis: nisi manum frumenti cadens in terram mortuum fuerit, i psum solum nunet, si autem mose tuum fuerit, multum fructum affert.
' hanc clarificationem, & exponit simul qualiter furis
in ta sit, nempe per mortem . Vt enim granum frumenti seminatum nisi conmmpatur, & mortificetur, non multiplicatur, sed unum, &solitaritim m ninat si mortuum fuerit multiplicatur, granaq: multa facitisse Christus gra- a num cadens in terram, idest, filius Dei homo factus, si non mortuus fuisset, ut in sua perfectione solus mansisset: at per mortem suam multiplicem mictum' attulit fidelibus,iuxta illusIsa. 3 3. Si posuerit pro peccato animam sitam, via debit semen longaeuum. Granum igitur cadens in terram, Christus ipse est, mortificandum,ut, inquit, Augustinus tract.1 3.in infidelitate Iudsorum,muItiplicandum in fide omnium populorum:&attende unum, quod rectὸ ann tauit orige.Hom.8.in Hiere. Iudaeos existimata morte Christi se effecturos. ut nomen eius obscuraretur, cotrarium illis euenitriplaenim morte in muItis clarificatus est, renite, inquit, mitramus lignum in panem eius,& erad mus eum de terra viventium, & nomen eius non memoremur amplius. Aecontra,Christus inquit, si mortuum fuerit stranum frumenti multum fructis era. Iudaei e nolentes inseruierunt Cnristo,ut in gentibus, & populismnumeris clarincaretur. Quando ergo quaerundoccidere Iudaei, Gentiles veniunt videre Christum. Magnum mysterinm in hoc uti diximus ontineb tur. Attende Christum Deum, O hominem granum esse cadens in te ram, & nisi mortuus suisset,humanum genus redemptum non esset: non quia non potuisset saluare , sed quia id ita diuina voluntate dispositum erat, ut in mundum redimeret, &sic intelligendum est, s Ipsum solum m --- tantum persectione Christus mansisset, neminemque a morte liber t: mors enim eius non ex absoluta necessitate erat, quia usico opere meruit salutem hominum: sed ex ordinatione Diuina, sic enim Deus dia. Ilac ratione est accomodanda similitudo grani: nam granum pol rat m, tiplicari sine corruptione sui,at Deus hunc ordinem naturalem inst tuit, immo & potuit Deus sine grano multiplicare gramina, sicut etiam p iniit saluare sine filii incarnatione . Sunt igitur haec ex diuino a eneplacit. disposita. Attende rursus aliud esse cadere in terram, aliud mori v c dere in terram, significari ipsius Incarnationem, cui adhuc mori opus fuit, ut nos saluaret : Nihil enim n
bii ei profuisset, nisi mor tuui esset
670쪽
eaesit sIυ- in expretatio,, rem insereri edisit AH.tra'. omam P .hristus enim Mneralitur loquinar de haeresim tenueruntquidam dies Circiniis omnibus; in ipsiim secuturi,&qui celliones, quos non ibi a Catholica mortis eius emant furiiri fiuctus. Attende des,sed etiam ratio naturalis redargui orsiis ex his verbis occasionem accepi D & conuincit. Verba etiam, quae sequviisse,ali Oxerrandi grauiter existimarsit tur veritatem aperthostendunt. Veni licere sibi manibus pruri j auri
siquis trahi mihisti adime sequatiar,& ubi si ego,illic &mhi ister meus eriti
C o M M E N T A. R I v S. Ad doctrinam sepertas expositam exhortatur, nimirum utantindocto 'ha istin hoc mundo, & ρpportune quidem, eratenim iam proximus i- passioni, de misαι, in qua discipuli scandalum passuri erant, quibus mecic
, mentumprsseruans exhibuit, cocens mortem istam fructum maximum est turam . Atque etiam eum,qui salutem aeternam concupiscidi, mortem modo
aliquo subire debere, signi ans. Post hanc igitur doctrinam verbis superioribusexhibitam exhortatur eos nunc ad hanc mortem subeundam: Dan dicereime secandalizemini in morte mea,quia fructus est,& vita mudi, immo vos ohorser,& inuito,simul etiam omnes eos,qui mei ministri, & serui esse v runt i me sequantur: ego praecedo primi , post me veniant: non enim erit viae error,nec terminus mors, ubi dux ego,qui vita sum , praeeo :nam perusniet, qui the sequitur illuc, tubi ego sum, J idest, ad c listem psoriam: Non. . dicit, ubi ego tro,significans se Deum esse, qui est in coelo , similiter animam eius beatam esie, di Deo liui. Veniet ergo minister me sequens, ad Due dum Diuir itate mea,qua ego fruor. si sequendus est Christus, igitur non lueet se occidcre: Christus enim mortem illatam passus est sponte, ipse verb caii mortem non iacilli . Vuhitur diximu ircumcilliones haec verba
si quis mihi ministrauerit, honorificabis eum Paterme .. -
OMira clementia, & humilius Saluatoris nostri: ne enim dedignarerer aliquis vocem audire ministerii, L Si quis hi ministrauerit, I mim v :n dixit qui me sequitur,illuc perueniet, ubiego sum verbum ministran i repetis, de quod in t o offendere aures poterat ,remouetinosi diceret , dixi vobis,si quis mihi ministiat: non humile yde abiectum vobis hoc verbum deatur: luia qui mihi ministrat a Patre meo,qui Deus est, honorificabitur: si non vile,sbd gloriosum est a Deo Patre honorificati , hec vile profecto, sed illariosum valde & honorificu est mihi ministrare. Honorat Deusministros L hristi , dum eos facit honorabiles, & imeam prouehit dignitatem, deest audinem, ut honori Mentur ab hominibus de Angelu . Perpende in quantum