Opusculum tribus articulis absolutum. De præstantia doctrinæ ss. pp., præsertim Augustini in materia predestinationis, & gratiæ. Ubi de excellentia doctrinæ doctoris angelici. Ex operibus Grauinianis excerptum ..

171쪽

quod non ipse ditissmis scriptis fuisse

rit copiosissma varietate complexus. Bre uitas deinde, cuius eximis angustjs copia amplitudo contineri non potest, ea est, ut

quae tam veteres, ac recentes authores mix

innumeris, . immensis moluminibus od-prehedere potuerunt, hic intra mnius stridiae epitomes, hoc est summae Theologiae co- pendium, locupletissima breuitate, pleni fme, stricit fimeque concluserit. Brevitari mero, quae obscuritatis mater est, oe comes indiuidua,ita facilitatem omni seclusa disscultate copulauit, Ct ordines dispositione sentetiarum perspisultate, . verborum splendida claritate scriptores omnes longo post se reliquerit interuallo, σquod multo admirabilius est , csi in f riptis Ecclesiasticis multorum magni nominis Patrum caute, . f pensio pede legetibusprogrediendum ssit , ne in sententias quasdam parum tutas imprudenter impingant,

172쪽

pingant, huic mi mere diuino miro, tantia assertionum, sententiarumque fecuritas diuinitus obtigit mi in lectione etas lector omnis picione erroris liter, citra illam offfensam tutus, . fecurus expedito gradu expatiarissi, velutiper etiam regis communi Ecclesiasticorum Patrii incessu tritam , longe a deuijs illis particularum

sectareis femitis, ac diuerticulis, quae faepe incautos abductint in ambages inextri .cabiles, ' errores irremeabiles. Sed ne n

strae familiae testes assumamus. Gennadius Scholarius Patriarcha Constantinopolitanus D. Thoma, ait, nescio , an aliquis sectatorum plu quam ego,admiretur, in colat . Ego si quis suis scriptis animum adhibuerit, hunc nullis alijs indigere opinor. Cardinalis Hosius in consessione cἰ

3.abquot locos asseremus ex eorum libris tantum contra iustitiam iis putatiuam,

173쪽

udis Theologia Schia siler Principe, si

δε constat σα Ac primo quidem loco,eum,gia cum primis celebris habetur, Thomam

Aquinatem collocabimus.

Posseuinus in Bibliotheca selecta lib.

3. c. Ιχ. Theologiam S. Thomae mi.ris laudibus effert, Sc praecipue eiuS Sumam tanquam quintam essentiam suorum laborum, unde cap. I 3 .subdit,cum

autem si S.I homasadhuc esset in hac et rasuperstes, nemo sit quin libentius eum quam alios fusti is confuleret in eius si ma Theologiae percipienda, certe in primis lex alijsi usscriptis,quae ad ea sedem materias speciant,petenda erit,erfacilius fecuris ententia Sancti viri, quam ex quovis alio interpreteJ quatum existimat litic auctor S. Tho., Vt pro intelligendo S. ho., Thoma opus sit interpetre, ut securius eius mens percipiatur. IV imo ad hominem. nam Luther.

174쪽

l lib. de captiuit. Babylon cap. de su

s charistia nostrum D. Tho. Angelicum i Sanctum vocat. Sed sui oblitus in art. 37. haec habet. Si non credam Thomam, Aquinatem ess, Sanctum licet a Papa Canonicatum,nonsum haereticus .Ruando hi non sunt haeretici,qui Thomam negant, licet a Papa approbatum,m confirmatum

in suis libris. Sed suo se gladio iugulat,

nam ad credendam sanctitate S. Doct.

ex indefectibili Ecclesiae Canonigatio l ne astringitur,& fatendo velit,nolit api probationem s.Thomae,& si non om nibus diuinae legis quaestiunculis 3 in dogmatica parte D.Th.doctrinet illum adhaerere necesse ei quia non ta Tho

Ecclesiae uniuersalis,cuius authoritate, ut enervet sepissime truculenta bestia,

Orthodoxa dogmata Papistica,&Tho- millica inventa appellat , ut scripsimus

175쪽

t., .in Prolegom eum consutantes. Sedec Bucerus in illa audacem Vocem prorupit, ferulam S. Thomae expauescens

Tolle Thomam , oe ego Ecclesiam diis

pabo. Ioannes Casus Oxoniensin speculo iustionum moralium. Multi, tilodie cuaudiunt nomen Thomae superciba statim contrahunt , in distor qu ni talia ined si isti . etnam vel alteram quaestionem in illo sine praeiudicata fentelia legerint, detracta palea grammatulam comptam exoptat Grammatista puras Dumgranum,fullatas coria, aurum splendidissianium forsan fe inuenisse dixerint. Haec pauca de multis aduersariorum fidei nostrae testimonijs.

176쪽

S. Doctoris Thom. Aquinatis doctrina,

magnam in Ecclesia obtinet authoritatem , mnde merito Ange j licus Doctor, diuina moluntatis interpres

REspondeo dicendum, sicut dicit

Clemens Alex. lib. 2. Stroma tum c. a. quod Operfecta sapientia est , suae est diuinarum humanarum rerum scientia, quae vimery a complectitur, oecontinet j quare sapiens est perfectus, qui diuinarum , humanarum rerum cognitione superabundanter praeditus est. Sunt autem, ait, idem Clemens lib.

Σ. sapientiae viae variae , ete recti tramite incedamus ad viam meritatis ia autem

177쪽

est fides, de postea , amplius cognitio omnium, quaefacta siuat in hoc Mundo se- sibili naturalis contemplatio ; insuper

Occultorum secretorum Dei cognitio, sermonum, M parabolam, bc aenigmatum interpetratio , Sc disolutio ut ibidem ex scripturis idem Clemens insinuat ) . Qui ergo multiplices vias assequutus est, magis diuinam sapientiam participasse, dicendum est. Id de nostro Angelico dicendum,diuina namq mysteria eximia,qua praeditus fuit fide)no solum, quae ad virtutem Theologicale, pertinent, sed quae ad superexcellentem diuinorum mysteriorum cognitionem inter gratias gratis datas ab Apostolo recesentur,intellexit. De rebus inaturalibus apprime instriustus, qui de in eo admirabilis extitit,scientias natu

178쪽

hijs multa occulti, nec non, & diuinis reuelationibus instructus didicit. Nam si ut dicit idem Clemens qui Spiritum sanctum possidentprofunda Dei scruta tur: hoc e st,qui ea assequuntur, quae latent inprophetijs, n5 est mirum si dicta prophetica,Wobscuriora intellexerit S. D. qui Spiritu Dei,vitae sanctitate, & virginitatis dono fuit insignitus. Porro idem Sacitus diuinorum mysteriorum difficultates adeo mirifice

cnodauit tanta claritate,cum breuitate, cum copia, & securitate coniuncta, ut merito Angelici Doctoris, nonae sit bp- meritu S: Vt . n. angelorum superiorum,ppriu est inferiores illuminare, & quo perfectiores, eo intelligunt per paucio res species; sic Doctor Angelicus, quot verba pronunciat,tot principia statuit, ut declaratio sermonum diuinorum, det intel ctum paruulis ἱ Insuper , Uti

179쪽

eamdem claritatem S. Doctoris amplificemus,illud est admirabile, quod difficillimas res, & altisIimas simplici eloquio explicauit, quod admirabilius,

absq;inuolueris, Sc verborum inani o natu,sed neruoso,& plano dicendi stylo veritate assecutus sit: Talem. n. Do ctorem exquirebat idem Clemens Alex. a. strom. dicens. oportet eum, qui

minam gerit veritatis, non ins idiose, captoque conssilio, ac cura adhibita, dictio nem componere, sed conari tatum id,quod vult quoquomodo potest disponere et eos enim qui haerent di fionibus, oes in eis funt occupati, res is fae effigiunt. J Am plius tam multa scripsit de tam secure, ut intellectiones Angelicas sit aemulatus,vi enim illi in multitudine obiectorum cognitorum homines exuperant , sic suo modo Thomas,nullum . n. scriptorum genus fuit,in quo diligenter no fuerit

180쪽

i suetit versatus, acri ingenio cuncta di i scilia perlustrans, memoria incredibilii. snecies conseruans, securitate vero do-

, ctrinae, angelorum perfectionem quodammodo participauit: ut :n. in inteli, ligendo Angeli non errant, sic nullus1 .error in dogmate in S. Thoma depre-j hensus est. Circa vero ea, quae salua si de disceptari possunt,sic incedit,ut d bia pro dubiis; certa , ut certa pronuni ciet: non improbabilia, pro probabilii Jbus veditet, nec vetera pro nouiS com-x .mutet. His autem modis erudire fide-j les,ut scripsit Clemes a. Strom. . tia est quodammodo Angelica,ettrouis mo- do inuas, siue per manum, siue per linguin. operetur J sine errore quoq; describere, . facultatem humanam exuperat , Vnde, Aug.contra Donatist s. l. a. c. I. aliter . sapere quam resse habet, humana tenta, tio es . Nimis autem amando sententians ma