Tomus primus continens quinque libros Mosis scilicet Genesim Exodum Leuiticum Numeros ac Deutoronomium R.P. Antonij de Escobar y Mendoza Commentarij litterales, et morales in Vetus, ac Nouum Testamentum. Tomus nonus continens d. Pauli Epistolas Canon

발행: 1667년

분량: 387페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

101쪽

Omnia nos docet aduersa placide tolerare debere, melioris litae , 'aeresurrectionis spe.

DEo habentes administrationem , iuxta quod miserico diam consecuti sumus, non deficimus, α. sed abdicamusi occulta dedecoris , non ambulantes in astutia, neque adulterantes verbum Dei, sed in manifestatione veritatis commendantes nosmetipsos ad omnem conscientiam hominum, coram Deo. 3. Quod si etiam opertum est Euangeliuma . . A RQ 'xWm Nnu , qui pereunt, est opertum: . in quibu, deus huius taculi excaecauit mentes infidelium, ut non fulgeat illis illuminatio Euangelii gloriae Christi, qui est imago Dei. s. Non enim nosmetipsos praedicamus, sed Iesum Christum Dominum nostrum, nos autem seruos vestros per Iesum; 6. quoniam Deus, qui dixit de tenebris lucem splendescere, ipse iucoroe Dus nos Iis , illuminationem scientiae charitatis Dei in facie Christi Iesu. 7. Habemus autem thesaurum istum invasis fictilibus ut sublimitas sit virtutis Dei. & non ex nobis. 8. In omnibus tribulationem p timur, sed non angustiamur et aporiamur, sed non destituimur: s. persecutionem patimur, sed non de inquimur; deiicimur, sed non perimus.' io. semper mortificationem Iesu in corpore nostro circumferentes, ut de vita Iesu m nisestetur in corporibus nostris. II. Sempcr enim nos, qui vivimus, in mortem tradimur propter Iesum : ut 6c vita Iesu manifestetur in carne nostra mortali. I 2. Ergo mors in nobis operatur, vita autem in vobis. I . Habentes autem eum deπ spiritum fidei, sicut scriptum est: Credidi, propter quod locutus sum: de nos credimus, propicr quod Δ loquimur: Iq. scientes quoniam qui suceitauit Iesum, dc nos cum Iesu suscitabit, de constituet vobiscum. Iς. Omniam' propter vos tui gratia abundans, permultos in gratiarum actione, abundeeis gloriam Dei. 16. Propter quod non deficimus: sed licet is, qui soris est, noster homo corrumpatur, tamen is, qui intus est, renouatur de die in diem. 1 Id

enim, quod in praesenti est momentaneum M leue tribulationis nostrae, supra modum in sublimitate aeternum gloriae pondus operatur in nobis, 18. non contem plantibus nobis quae videntur, sed quae non videntur. Quae enim videntur temporalia sunt:quae autem non videntur,aeterna sunt.

co MMENTARII.

ia . . muneris Apostolici excellentia, .li.,. a. i 'bis misericorditer, ae gratiose eollata suta. . s. - vidimus non dochmia in illo exeolendo Geor mae Trini gerentes;non cessamus illud exequi e. n.. - illud volentibus impedire non .es - , . imi ' Constanter praedicanda est Verit M. dici,g. . ii quainuis idcirco labores subeundi eaeitentur Jera ideo la. Sed plane, liberε fungimur munere nostro, detentui et, si e rei ieimus . no ... c ilia dedecoris, seu peceata. nihil admittentes, ne occultἡ quidem, quod inelit oculpati possit, siaudes scilicet . de claneula rias artes, quibus a solent Pseudoapostoli sua Degere flagitia obtegere. ' Quam aptὸ peccata haec in moecina vocitant ut i sodeumque in peccatum deeseus perpetramis est. J' Quomodδ autem ess Agrea , c Meia, . id agua n e est, i occulte patratui Certe amata pectati est ροςςMo proprietas quantumcumque occulti illico ma. Σ.

nifestati.J Nos certe operam minus, ut elatale aperta Dianifestiniane veritinis tum doctrinae. tum inorum omnibus probemur etiam infidelibus , si seeundum conscientiam, de prout recta ratio dictat coram Deo voluerint iudieate. Buodsi positam claram proicationam nostram qiribusdam ei πιπια opertum, seu obiliolatum est Gau.tam nos iam . id non nobis, sed illo tum vitio in utari debet: nullis enim opo manet nis iis, qvi pereu, sponte sua, silicet, qui audire, eredere, saluari nolunt. Iuati infidelibus pro deo colitur,vnde ab ipsi et Christo Prineis is huius mundi vocatur, mentes ex ea ι tenebris infidelitatis.& uitiorum adeo

ut cratissima lux de gloriosus splendor' Christi . t mri ιν imasto Dei in illis noctuis Icilicet lucem fugientibus noties,lgeat. Christus Dei mise esse dicitur , quia Fisus a Patre

102쪽

in Epist. pauli ad corinthios L cis re r.

tib aeterno procedit ut imago ipsi simillima, ac Christi vitam quasi penicillo tra cribamus:

perstetissutia ipsum repraesentans , etiam in Semper enim nos, qui vivimus perpetuo illati, identitate cum ipso naturae eiusdem, &con- Christi Vitam, seu qui vitam ducimus vitae sequenter Deus verus de Deo vero progeni- Domini similem propter Iesum pene quotidiεms. morti adiudicamur, iis addicimur, ut vita Ie- s.f. 7.g. 9. C. l. 2. Non enim nosmet- se in nostro mortali te infirmo corpore mani- ipsi praedicamus, m. J Vt autem pareat, incre- Ditetur, Mors itaque in nobo operas m , di per . dulos sua culpa perire & non ministrorum continuas aerumnas nos depascitur; sed in bo. incuria, certum est nos non nosmetipsos prae num vestrum; nam hac via vobis vitas pstitua-

dicare inanis gloriae cupidos :sed Iesum Chria lis , seu animorum salus procuratur. . San- Mors sum Dominum nostrum : nos vero id unum prae guis enim Martyrum semen est Christiano ' 'st nobis serre, esse veluti seruos vestros. ut hunc rum. J Christiano ipsum Iesum vobis colendum praedicamus. Vers. I 3. t .is. I 6. xj. g. Habentes autem Canelona- ν Ex facti praeconis humilitate de demissio- eundem piritum , se J Hubentes cum Dauide

rum.

i. . is. ἡ ' ne doctrinae maiestas magis elucescit. J QM- eundem iritum sid i. seu eandem fidem ex eius

dem miritus assiatu, voce hilari Proserimus,lp- tribulationibus immmersus cecinit Psal. Mis doctes ut e tenebris siue carentia lucis lux ipsa splen- maiesta. desceret: is etiam miro quodam modo cordibus 1a1 Q. Credidi, propter quod lacutus sum. Cre- nostris illuxit ad illuminationem scientia clarita- didi,inquam, semper, dc adhuc credere pergo, tis Dei, id est, ut illuminemur, & vicissim quod Deus tu ita promi lla sua me ex omnibus alios illuminemus certa cognitione sublimi malis liberabit. Vnde & illud ipsum audactetrum mysteriorum , dc persectionum veri, ubique proloquor. Ita s nos credimus, spera unius, 3e solius Dei in facie Chosti, id est, per mus, confidimus: ideoque animose, atque in- . certam, solidamque cognixionem Christi, trepidὸ profitemur liberationis, ac resurre eiusque conuersationis, vitae , ac doctrinae. stlonis nostrae spem. Scientes, quoniam, qui Ie Quod enim in facie cognoscitur, certo, clare, sum a mortuis iciscitauit,& nos faciet aliquan solideque cognoscitur. Vita autem ac doctrina do resurgere,& nos vobiscum in caelesti gloria

Christi nos insolidam Dei notitiam,ac attribu- consiι tuet. Omnia enim vestra causa constantitorum nos deducit. Profecte, Habemus thesau- ac hilari animo a me perferuntur, ut ereptus

rum hune caelestis scientiae in vasis fictilibus, seu aliquando a periculis vobis restititar, ac in- in anima immortali quidem , sed circumdata gens illud beneficium , quod mihi ad salutem corpore luteo, stagili, caduco et ut toti orbi vestram procurandam mihi diuinitus suit con- constet, quod sublimitas , seu excellentia quae- cessiim, a me & vobis iugiter ad Dei gloriam cumque in nobis est, non nobis sit adseriben- reseratur. ' Accepta est admodum Deo gra- Aempta 1 da , Sed virtuti Dei, Cui etiam adscribendum, tiarum actio , pluribus expressa. Per multu, g Mia quod In omnibus huius scientiae,seu praedicatio- enim oblata in gloriam Des abundat.J Psepire ' λ. nis ministeriis, tribulationem patimur : Sed non quod non deficimus, aut segnescimus, sed etsi ex- νi sit ' 'ge tamen coaristamur, ut elabi non possimus. ternus homo noster, seu corpus ad interitum oriamur Graece , premimur inopia tum rerum vergit: internus tamen,seu animus nouas quo- externarum,tum animi,&conflij: caremus i- tidie vires aequirit, ne recentibus malis inlicet omni humano consilio,ac solatio, sed diui- gruentibus externus frangatur, qui interni vino non destituimur. Persequutionem inquamΡ- ribus stat, & robur acquirit. Quod quidenitimum, sed non derelinquimus , protectore Deo, velim vos ad gratiarum actionis materiam ube- qui per gratiam , ac prouidentiam siuam viam rem obseruare. Sed quidem tot assi icti calami operit, qua euadamus incolumes. Detis iis talibus, illas hilariter sustinemus integro ani- ex edito loco vasa fictiliat, sed Deo manum sub- mo corpore imminuto. Id enim, quod inpraesen iiciente , non conterimur, non desilinius in tia est momentaneum ct leue tribulationis nostra in- frusta , non perimus. Semper mortificationem δε- star plumae sit respectu immens ponderis glo-su, Graece , ' κραναν , passionem mortemque riae , quod supra modum in sublimitate opera- Domini circumferentes in corpore nostro, id est, tur in nobis, non ad unum, alter uinue saeculum

imitantes Christum in laboribus passionis de m iii aternum..' Cunctae hic tribulationes cuncta es, Memoria mortis eius. ' At eadem ipsa Christi laborum plumae in morem leuissimae apparent, si eum hulationes y ii QR memoria corpora ipsa tot affecta doloribus immenso gloriae cαlestis pondere componan '' i' v v

mam ut eoti obarmat, ut valeant ictus sustinere, iuxta ii ita laborum lud et Christo igitur passo in carne, O ses eadem impugnatim cogitatione armati. I .Pet. I J Vt ct vita Iesu manifestetur in corporibus nostris. id est,ut dum sem per tribulationibus agitamur,dum fame premimur,durn caedimur flagellis nostro in corpore

Christi vitam quasi penicillo transcribamus. Semper enim ηρι, qui vivimus perpetuo illam tutat caeternum inquam,duratura praemia nobis meriso νεα

adiicientur. Non contemplantibus, seu spectam mi, pondeiatibus, aut curantibus bona, aut mala huius vi- mron a tae, qua videntur , & nonni si breuissimo du- Π irant tempore t Sed animum attollentibus 'ad ea, quae nec dum videntur, sed certδ obuentura sunt, de aeternum nobiscum man -'

103쪽

Puturae gloriae praestantiam commendare pergit. Asior ut eo contendant pluribus curat Alicere.

Corvs enim, quoniam si terrestris domus nostra huius habitationis dissoluatur, quod aedificationem ex Deo habemus. a

domum non manu factam, aeternam in caelis. 2. Nam & in 'hoc ingemiscimus, habitationem nostram, quae de caelo est, superindui cupientes: 3. Si tamen velliti, non nudi inue- niamur. q. Nam qui sumus in hoc tabernaculo, ingemiscimus grauati: ed quod nolumus expoliari, sed super uel hiri;

ut absorbeatur quod mortale est, a vita. s. Qui autem efficit nos in hoc ipsum. Deus, qui dedit nobis pignus spiritus, ε. Audentes igitur semper, scientes quoniam dum sumus in corpore, peregrinamur a Domino: 7. Per fidem enim ambulamus , de non per speciem) 8. Audemus autem, de bonam voluntatem habeamus magis peregrinati a Corpore, id praesentes esse ad Dominum. 9. Et id eis contendimus siue absentes, siue praesentes, placere illi. I o. Omnes enim nos manifestari oportet ante Tribunal Christi, ut reserat unusquisque propria corporis, pro . ut gessit, siue bonum, siue malum. i x. Scientes ergo timorem Domini, hominibus suademus, Deo autem manifesti sumus. Spero autem de in conscientiis vestris manifestos nos esse. 12. Non iterum commendamus nos vobis, sed occasionem damus vobis gloriandi pro nobis: ut habeatis ad eos, qui in facie gloriantur, dc non in corde. I 3. Sive enim mente excedimus , Deo: liue sobrij sumus, vobis. i . Charitas enim Christi urget nos e aestimantes hoc, quoniam si vitiis pro omnibus mortuus est, ergo omnes mortui sunt: is. ω pro omnibus mortuus est Clitis us t vi, de qui vivunt, iam non sibi vivant, sed ei, qui pro ipiis mortuus est & resurrexit. io. Itaque nos ex hoc nemine in nouimus secundum carnem. Et si cognouimus secundum carnem Christum : sed nunc iam non nouimus. i7. Si qua ergo in Christo nova cieatura , vetera transierunt: ecce facta sunt omnia noua. 18. Omnia autem ex Deo, qui nos reconciliauit sibi per Christum i& dedit nobis ministerium reconciliationis. ly. Quoniam quidem Deus erat in Christo mundum teconcilians sibi, non reputans illis delicia ipsorum, bc posuit in nobis verbum reconciliationis. 2o. Pro Christo ergo legatione fungimur, tanquam Deo e hortante per nos. Obsecramus pro Christo, reconciliamini Deo. 21. Eum qui non nouerat peccatum, pro nobis peccatum secit, ut nos ei seeremur iustitia Dei in ipso.

COMMENTARII.

i se imus profecto quod quan-

do mortale eorpus nostrum d revis plane terrestris morte solvit in . habemus in Deo Lia ad sini m. leu domum animae nostrae prae paratam non mi, humana, sed diuina; non diίtiri. Dii; soluendam, ita aeternum duraturum Dolis. vel ta p,ue,. gloriam scilicet caelestem . qua statim a morte seu qui a Ve- donabimus. ii nihil purgandum supersti Finialibus deli enim seruo. qui vel irip ea fidelis suit, ais ' a 'enialibus abstinens ti dieitur: Dira in νυ-

ria damina habet quo foueatur. J Nam siti Lumortali cor pote veluti in carcere in luc tu i scimtis. cupient in illud caeleste domicilium nos manu nobis preparatu invehi in quas immortes tatis gloriosae mox stola exornati. Si tamen, seu dummodo gratiae ii ola induti ii ueniam ut ab omni vel leutissima ti,aeula ira muni , quae debeat illo igne iurgari. Nam

ct qui su-- . m. t sane quidem qui in hoe

corporis tabernaculo transferendo ad tum ii lum degimus, graui miseriarum pondere de- grauati in nrusi N. Attamen adstuc vivendi D se lδ .st. agnato aue bii haerentes . non tam cupimus ab amole tot corporis exui amietii. quam immortali super pvs 3

indui . ut a mortali vita mortalitas sane cor- ν. iiii

poris morte aboleretur : quod est impollibile. Chipua nori' o qua in dissi elle est, ammu ab amo te agnato tan est am- corporis siparatis. ' Vt autem non tam difficile se patem ut, se inpet memoriae habendum, P, Astiae domum hanc terream, non quidem vere do- se eadu

104쪽

vide t glmium , sed tabernaculum este viique necesserio ransferendum 4 VcV, 1. 6. 7. 3. 9. io. cui aurem 6ficit, qGraece , qui efecit. Qui verb destitiauit nos dum condidit in hoc ipsum, ut aliquando simus immoryales, & gloriosi est Deus. Ergo voluntati Dei nolentis nos gloria immortali frui, nisi corporis morte intercedente , debemus conformari. Sed ridis nobu interim pignus lyiri res, seu in iustificatione impertiit Spiritum sanctum, qui est pignus gloriae nobis & immortalitatis obuenturae. Qi od pignus si ad finem usque vitae tueamur , procul dubio illi, perseuenuir. Vnde Audentes sumus , seu audacter eonfidimus , fruituros aliquando gloria, immortali illa: ideo semper aequo animo tribulationes huius vitae subimus. Neque enim sumus in patria, sed in exilio, de initar peregrinorum , longe a Domno, seu procul ab illa

aeterna felicitate absumus. Solum namque --bulamus in prae senti per sidem , & non per δι- ciem . seu ,psiusmet Dei intuitjonena. Audomus

amens, seu audacter inhiamus, de bonam voluntatem habenam , Graece , pro AEccepto habemus, si ex corpore migremus in patriam, de praestates ibi Domitia sistamur. ' Preme hoc : sonam

futurae saeit, voluntatem habemus, peregri a corpore,ct ρυ

φφ mitem uentes esse ad Dominum. Moborati fixurae gloriae P. i. is noti Glom non expetimus diutius in carnerotiamur. manere , i md potius cupimus i corpore mox exire, ut in superis Domino praesuntemur.Juco contendimus placere , Domino non solum quando illi praetentes erimus, ct caeli incola, uti est in Syro. Sed etiam nunc quando δε- Pentes, adhuc tumu4 , seu peregrini. Omnes eoim nos manifestari oportet ante Christi Iudiei, tribunal : ut referar unusquitque Propria corporis, seu mercedem eorum, quae quisque in corpore mortali gessit siue probam, siue iniquum. luaieii no- Itaque vi Paulus nos alliciat ad Deo plavissimi me- cendi studium,ad memoriam reuocat nobi,

mona

'φ' turi iudici j sententiam. Iudicij enitis memoria tutis itinere est, i os ellicit sine obitaculo Vi

Dei honorem id facimus. Sive fibris simus in

sermone, de lauaibus propriis , vobis , seu in vcstri quoque gratiam id facimus, ut vos mo-dcitiam , de humilitatem doceamus. Illua Insini x

pycmz: sve mente excessimus , seu a mente alie, naxo idemur', dum nos commendamus. Se i st enim hominem laudare tam absonum est , v insaniae exprimat speciem.J Charitas enim Chri

sti urget nos , ut omnia in eius honorem, de vestrum commodum faciamus aestimantes. Graece, statuentes eno , & pro certo nonentes, Christia in pro omnibus mortuum fuisse,quia omnes morti aeternae propter peccatum crant obnoxii. Vt qui ει-- , non fibi υiliant Cons quens est, ut qui vitam a Christo hauserunt, illam illi acceptam referan , de iam non An non

suae gloriae vivant , sed eius , qui pro ipsis

mortuus est, Er resurrexit. Unde colligere potestis, me, qui hoc statuo, hoc suppono ; si aliquando me ipsum commendare videor, hanc laudem necellario 1 ine in Christurn refundi, cui tam debitorem me profiteor. ' Et qui- Quod chiridem a Christo accepisse iustificatiotiem. & re- '

surrectionis gloriosae spein , dona scilicet si I is

mortis eius merito coin pararam , nos facit gues ad nolle lingues ad quamcumque laudem exprimenia laudandos,

dam, niti ad ipsum gratitudinis ered fit refe-n m

neminem nouimus, ctc. J In Graeco est pro particula ex hos, particula ex inceps. Nos itaque adeo ab hominum captanda aestimatione ditin mei pluin commendare videor sumus alieni,ut ex incens istu ex quo tempore Vocati a Domino fuimus) neminem nouinini sicundum ea nem , seu nihili aestimatites omnes mortales, de quidquid mortalem hanc vitam spectatio famam , honores , laudes, fauores, dcc. Quin deipli in Christum licet aliquando viderimus, de

aestima ierinvissecunduin carnem eu nobis similem, de cognatum : iam vero augustius dα Christo sentimus, nec noui natis , ' c aestima

mur illum nisi foran in s ritum, id est , vi ho

ni inelii si ii ita Dei plenum , auctorem Omnia gratiae de salutis: atque ut tali vivimus, seruia Plaepetate. tiorum, in via lallitis properareq

Alis, ii ινη. Domini, Scientes ergo infit libit Her aduen- mus , &toto orbe praedicamiis. Quomodo igi-ran ant ad tutum formidabilem illum iudicii diem, sedu- tur hominum laudibus delectabitur,qui genti- lana operam damus , ut cuncti homines ad ir in t Cluisti fidem adducantur. Deo alutem manifesu

sumus , seu Deus, quem nihil potest latere scit

nae syncere ac candide agere, etsi me commendare videari spero autem vestro etiam iudicio, ac sententia me approbatum censeri. Non ιι rum commendamus nos vobis, cte. J Porris liaee a nobi, non idcircδ susius commemorantur, ut denud apud vos nostras videamur laudes celebrare i sed ut occasionem demus vobis . pro nobis.

seu de ii ., gloriandi apud pseudo apostolos, aliosque hypocritas, qui soliun tu facie , seu exterius , quidam laudanda gerunt . & inde gloriantur : cum in corde , seu in conscientiatiqerant sua nihil habeant,unde possint gloriati. ' Adeo concionato; studet Paulus Corinthios a suspicione remo Isi P v δμῆ uere , quod ipse assectarit proprias laudes proferre ; quia nihil sacro praeconi indecentius; quam suam vel dicendi petitiam, vel conceptuum acumen proprio ore laudare.J Sive enim mente excedimus. Graece, quo extatici, & men' te alienati abripimur, nempe multum laudando nos ipsos, de nostra iactando: Deo, seu adlis,& cognatus Cluisti sic de ipla nobilitate senatit λ Si qM ergo noua creatu a, seu si quis ergΛmecum iu Cbrigo nouiter recreatus,seu regene . ratus, atqiae in nouum hominem transformatus

ostr is nosse debet,quod vetera transierunt, id est, quae veteris di corrupta hominis sunt, carnales affectus: Haud hi amplius in animo dominari pollunt i sed nona debent esse omnia; non autem nostris vitibus: set omnia ex Deo, sex ex

Dei gratia,& beneficio; qui per Christi meritanos sibi reconciliauit: de nobis Apostolis dedit miniareiam, seu coinmisit officium cicone liandi homines eunt Deo e reconciliationem hanc verbo promulgando; & sacramentorum impertione procurando;ut suum effectum Io tiretur: stuariam quidem Deus erat in Chrissa sibi homines reconcilians , non re iam , seu

imputans illis delicta Userum sed gratis; de plene omnia remittens in Cistin . seu per Clitiastum seu per.& propter Christi merita, siue per infusionem gratiae iustificantis, quam nobis promeritus est Christus Dominus, Pro Christuergo, seu Christi nomine legatione fungi mora

M 3 quasi

106쪽

Ih Epist. Pauli ad Corinthios tr in t VI. .

quam essensorim ea hibeamus, ne obtrectatorum calumniis nos tum ministerium vituperati possit. Se i in omnibus potius nostras actiones, ac mores it 3 componere studemus, ut constet; nos solum expetere , veros Dei ministros ex

hiberi r idque potissim uni, gum in rebus adiauerss. summa egestate, & rerum angusti, V munu, Christianam tolerantiam exponimus. Inmtil- .ihi habes ait, quasi exigua non suiselai ad ν, iEti, - nauirus praedicationis exerendum.J plui . seuma est deees. verberabus vulneramur, sustinemus sed ii timetiectus, dum populi aduersum nos concitantantur, in laboribus aliis Euangelii causa tolera tis; castitate. seu puritate morum, nitere stude

Iovininus: hie labor, hoe opus. ' Interminab: li, inedi i ii . ς'bn pugila iudicitur ei, qui vult castitatis tu e ri suleorem4 Unde Paulus inter labores a se exanclatos eastitatis curam apposuit. In easti tale.J Sustinui item laborem in is,uia, seu studio & applieationes ientiae insulae mihi adim- Qua- petitos edocendos. - Non susseit Cone tona his, sis x0 ςm stare , laboret oportet in eligendo do

remittitii . ctrinam auditorum captui accommodata.J vn tiam lis te de ad mlinus cone tonandi vi par esto exercen-

ad dum,n5 solum seletitia, sed etiam prudentia est riui ,ualita ης enati a J Laborem addidi ii Iouis itis.. seu

tire .lk h. to erantia, de lenitate animi ut illorum , quoi clam ahquando corripere necessim est, querelis rei pondeam. Iosa tare, quae supercillio,& aspe ritati opponitur. In Spiritu sancto, ita scilieet agendo .ut appareat, nos spatitudiuino Regi, &esoritatis igne erga proximos succendi. In τὸν-λ inisectans iliae vetitatem exprimere, nullum adulationis verbum immiscendo. Iamrtare Dei, qua impios, Se refractarios coerce mus. per ama i time a dextris, es a stris. seu Lam in prosperis, quam in aduersis ubique iustitiae , aliarumque virtutum actionibus tan a. ., . 'V m armis utimur: unde nee prosperis eleua mi, ἡ- . in 'x, nec tui bamur aduerss. - Α it se ii hi ad Mosy- , P a dextris. seu in prosperis. Aauet

ominenda, se quidem , ne noceant, armari Hos oportet i

v.i ἡ;σ-, Gratis ad prospera comprimenda, ne demul aima homi ccndo noceant : quam aduersi quaeque debel- neuti iusta landa :J A ma , inquit, iustista, teli iamctitatis. . Qui enim iuste uiuit,validissimis testitur armis, queis Ae in piosperis, de in aduertis tutus eri sat. J Pisauita . o unsillisarem , seu inter laudes de eonuitia nobis est incedendum Si quiadem hominum iudisio quas seductores exponimur, cum tamen ueram & synee tam doctilianam ubique auditoribus proponamus. Sicus pia ignor, o Detriti. Quasi alieni, di peregrini conia temnimur tui tamen cunctis noti sumus. ias

morientes,s ecce titamus. Pene iam inter moltuos

annumeramur, cum tamen adhuc vitali potiamur aura. te ligari .s nari mortificat . Crudelibus Magistratuum tum Iudaeorum, tum Gentilium edictis quotidie eapitali sententia morti tradimur, sed Dei pietate piapediente, necdum imiis occisi. 23asi tristes, semper aut am ob aduersa, quibus pre nut tristes nos e se iudicamur: sed reuela temper gaudemus,quod digni habeamurn νο - usu

um uo tinuo. Egemus victu, amictu , aliis Que corpori necessariis: sed interim multos caelestibus bonis exundantes efiicimus. ω p-pti, hala ιιι Euangelicae paupertatis amore: tamen omnia interi in possidentes. Perinde enim contenti sumus e si omnia mundi bona ut propria possideremus. ' En Euangelicae pau- - -

tideat . nihil proprii debet habere : ii aliquid hoe mystes QPris habet, omnium poli cssionem amittet. um z nihil uixum plane est omnia pro particula minimi h f

Quas morientes Vinis tristes si vi tabores is Gon erat Paulus ignotus, moriens, tristis, testorum veri

egens, sed sos, sed quas. Quia labores, quibus usti premuntur non sunt labores veri. sed quasi tibis tarsia

Mootes ab illis videntur reputati, ob diuini uis amoris assectum J res.

pares ad G . iste. O Corinthii, libere. & apertἡ AE A MVobis loquimur i neque loquendo exsatiosiquia r aerarinam est nos viis per charitatem voli E

incntilliinam, qua ereta vos assicior. Nis Oila Σ: ''autilamum m nobis, seu in corde nostro angustum loeum obtinetis, sed admodum spatiosum : a molamini arum in visceristis Mini, id est, augustam. & exiguam charitatem vos nobis rependitis r it, ut nos non possinius in eordibus vestris spuit se habitare. re ashottot vos tanquam filios meos, ut

Diraremini de vos , atque ita Graim seu parem amoris remunerarionem nobis vicissim rependa his. Nolite iusti Leera. seu matrimonio iungictim in id si id est nolite commercium in his. quae ad religionem spectant habere cum haereiaticis. ω eni partusaris i iii cum iniquitau'Ain quae scii as lini au tenetras ' stua aurem

eon iam a Chri ii ad Resial ρ AH qua pars AHA e ih fiali ρ Ae s direret: sicut una inie- de morari non pollunt iustitia de iniquitas lux de tenebraei Christus & diabolus: ita impoc sibile deberet elle fideli Christicolae eum haeretico conuel sati. - Nine iustus ediscat a prauis i eiis studiose separati. J sui autem consensera civit,

Thmpl. D i cum idoli, ' Christiani sunt Tem tim huleii plum Deitam, scut ipse dixit Leui. 16.i 1. LM eis surim niam ista rati is ilis, ct inambulabo iniis eb,, O . 'tra iiDγtim Deis ct i erant misi popului. Quaenam igitur conuentio vobis Dei Templo cum idolis, & idololatris. Praptar quod exile ae medio eorum, ut Deus suadet apud Isaiam eap. 1 tiri.) ne imm do, se ii immunditiis eorum, puta luxuria, erapula, stu,idololatria aliisque sceleribus , de pestilenti doctrina inquinemini. Gego recipia tos, sera νο&s in pis Em ct G. vitieritis mihi in suos. & uos neminet etius mihi in statis ait Dominui omnipotens.

107쪽

Liber II. Commenta ij Literales & Morales

CAPUT VII

profert.

i As ergo habentes promissiones, charissimi,mundemns nos; ab omni inquinamento carnis M. spiritus, perficientes sancti- ficationem intimore Dei. a. Capite nos. Neminem laesit mus , neminem corrupimus, neminem circumuenimus.l 3. Non ad condemnationem vestram dico. Praediximus 3 enim qubdin cordibus nostris estis, ad commoriendum, Mad conuiuendum. 4. Multa mihi fiducia est apud vos, multa mihi gloriatio pro vobis: repletus sum consolatione , superabundo gaudio momni tribulatione nostra. I. Nam id cum venissemus in Macedoniam nullam requiem habuit caro nostra, sed omnem tribulationem passi sumus, soris pugnae. intus timores. 6. Sed qui eonsolatur humiles, consolatus est nos Deus in aduentu Titi. T. Non solum autem in aduentu eius, sed etiam in consolatione, qua conis solatus est in vobis, reserens nobis vestium desderium, vestium fletum . vestram aemulationem pro me, ita ut magis gauderem. s. Quoniam etsi contristavi vos in epistola , non me poenitet, etsi poeniteret, videns quod epistola illa etsi ad ii rami vos eontristavit 1 9. Nunc gaudio: non quia contristati estis, sed quia contristati estis ad poenitentiam. Contristati enim estis secundum Deum, ut in nullo detrimentum patiamini ex nobis. Io. Quae enim secundum Deum tristitiaest,po nitentiam in salutem stabilem operatur, saeculi autem tristitia mortem operatur. m. Ecce enim hoe ipsum, secundum Deum contristari vos, quantam in vobia operatur sollicituci lem: sed defensionem , sed indignationem, sed timorem, sed desiderium, sed aemulationem, sed vindictam, in omnibus exhibuistis vos, incontaminatos esse negotio. 12. Igitur, etsi scripsi vobis, non propter eum qui fecit iniuriam, nec propter eum qui passus est: sed ad manifestandam sollicitudinem nostram, quam habemus pro vobis. 13. Coram Deo : ideo consolati sumus. In consolatione autem nostra, abundantius magis gavisi sumus super gaudio Titi quia resectus est spiritus eius ab omnibus vobis. I . & ii quid apud illum de vobis gloriatus sum, non sum confusus: sed sicut omnia vobis in veritate locuti sumus , ita& elotiatio nostra, quae fuit ad Titum, veritas facta est, is. M viscera eius abundantius in vobis sunt : reminiscentes omnium vestrum obedientiam , quomodo cum timore & tremote excepistis illum. is. Gaudeo quod in omnibus confise do in vobis.

co MMENTARII.

renisualua in ptomissiones habeamus, nos fore

sim Dei filios, pel seriam pce niten tiam 5 eharis , -- mus ms ab omni inquinamento seu caritis, seu spiritias, seu ab omni soldesue eatnali, qualis est luxuria. fula, tietas: siue spirituali, qualis est super ia , ita, ambitio , inuidia : Horientes s si inionem in timora D.i, seu proficientes On-τ- ma tinuo in sanctitate per Dei timorem. ' Titiis iis S m. mor enim Dei filialis non solum inchoa-fectio insilia tio. sed de verae salictitatis est plenὸ perfe- . , ctio J capit. n. . Graecἡ . locine nos, seu concedite nobis locum apud vos non arctum,sed amispium , ut sinu charitatis vestrae lato exeipia

mur. Nec enim existimamus nos ullam cau

sam dedisse , cui Qestrae dilectionis sitiis ara retur nobis lath exeipiendis : si quidem Minn

nem lusimus, neminem com pιmm . neminem ci

cumuenimus. id est, nemini in fama laesione attulimus, neminem aut prauo exemplo, aut salia doctrina decipere curauimus, neminem ei ctiment a Graece decepimus, saudauimus, veplus emungetemus,quam par esset , nos habere. Non autem haee iues ad . mst se eoiae a

tionem, quas velim hae in parte eulpam vobis inurere. Iura enim nauisimas, seu sipra diximus,quod in eoidibus nostris estis ad Ommori dam .s Onatu Mam, seu aded nobis d lecti, iii .inai.

vi una vobiscum vivere, demoti parati simus. eipuo . eis.' Prosectd ideo Apostolus certus, quod inti. ca ui ab eo mo amore erga Corinthios flagrabat, cupiebat

ab illis etiam affectuose diligi, ut eis utilior

108쪽

in Epist. Pauli 'ad Corinthios L. Caput VI I L. ,

ei se posset. Nani quod a Praesule a subditis di- bona terrena amissa, aut non acquisita: de haec

Disto dicitur,libentius ab eis excipitur, & essi eacius executioni mandatur .l Multa mihi siducia est apud vos, seu dicendi libertas, & multa occasio milii de vobis eloriandi, incredibili solatio sum plenus, gaudio in ipsi sinet aerumnis

exundo. Causam mox aperiam. V s. s.so. 8. 9. Nam ct cum venissem, iis Macedoniam cte4 primum se minas recense-

, bo : Cum in Macedoniam accessi, nullam quietis particulam capere potui: sed ita omni ex parte perturbationi affectus fui, & in me omnium fere laborum facta si it collectio. Nam foris crebrae me & horribiles infidelium pugnae preminant: autem multorum fi delium imbecillitas perpesno eorum constantiae me tu , ac solicitudine medis cruciabat. Iam mei inter tribulationcs gaudi j causuri expono : de i conflatur humiles. Deus consola tus est & me tu adue ulu Titi, eo quod e Corintho reuersus , laeta de vobis mihi renunciauit. Non solum autem in aduentu eius e sed etiam iis consolatione, qua . refert mihi, assectum fuisse apud vos ex vestro prosectu Refert enim serii emendationis desiderium vestrum: fletum etiam de luctum pro peccatis, demum & einulationem

prome . seu zelum me, meumque honorem tuendi contra obtrectatores: ita ut his auditis, magis gauderem nunc, quam antea ob vestra

schismata, & alia delicta fueram contristatus:& haec notitia in tot tribulationibus maximum mi eiul ii fuit mihi solatium. ' Operarius Euangelicus, de proximi qui de proximi poenitudine exultat , An

P Riyudine gesos aemulatur. Gaudium enim est in ca-o 'gς κ- lo . vel de uno peceatore poenitentiam agen-

- th.J prosecto 2 si contristavi vos per primam Eρ stolam , dum vestra schismata re prehendi , incestuosima puniui , aliaque vitia taxaui, non me paenitet, non est , quod

doleam & si poeniteret , eo quod vos saltem ad linam contristarem, ideoque dolerem ex amoris affectu: Nunc tamen udo,non

quod contristati faetitis,sed quia contristatio, de dolor vester, poenitentiam extorsit: unde tristitia uberem fructu attulit. Contristati enim estis secundum Deum. seu secundum Dei desiderium adeo, ut in nullo prorsus detrimemum patiamitii ex nobis. siue ob epistolam nostrain, qua accer- hIl Cori. bius vos reprehendi. ' Edistat liinc Euange elonator di- lii praeco, nihil dicendum , ex quo auditores La , ex quo aliquo possitu allici incommodo,V.gr. in fama, in qu*4 in & similibus.Solum enim in crimina generatim auditosi debet insii rgere. J Hinc etiam elicio, illa sequi possit scripta c ile admodum commendanda, e qui- Illa scripta bus lector ad compunctionem allicitur. Hic si enim fuit epistolae D.Pauli effectus.Jzd. i. ' Versio. i. 3 1.33.1 4. 6. Uua enim secunia tot ad eom. dum Deum. sc. Prosecto tristitia , lacrymae, punctionem sispiria , maeror secundum Deum, seu Deo pla niςiNx eens', quae propter Deum Oisensum concipitur : non propter opes amissas, honores, vo-Hς ρή t ' luptates,aut mortem uxoris , mariti, filiorum. p mim Cordis enim tristitia, ex qua ali lent propeduntur la, fluere lacrymae Dretio si isima est, de prodige crymae nisi admodum impenditur,nis propter Deum amis-

- sum concipiatur.J Irastilia autem mundi est ob

sepe tum corporis tem animae mortem operatur.

Secundum igitur Deum contri stati estis: Ecce iam hoc ipsum quot & qu im uberes in vobis fuit Operatum. Operatur Iolicitudinem placan- Fructus tridi Deum. Operatur destnsioueis mei, seu eLficit, ut me defendatis conrra murmuraro' si aut diu res, qui me subtaxant, quod acrius vos in il- timi-Li prima epistola reprehenderiin, dc me erg, incestuosum illum seuerum egerim Iudicem. Operatur demum in vobis desiderium Deo satisfaciendi, de mores emendandi. Operatur iussignationem contra i psam culpam : timorem iterum recedendi : emutationem ad opera vir-

utis sectanda: sindicitam spiritualem aduecsus Corpus id asperitatibus contudendo. In om vibus exhibuistis,seu seudistis Syrus site vos incontaminatos esse negotio. seu omninb alienos, & iinmunes esse 2 peccato isto incestuosi. Igitur es scripsi obbis . haud id praestiti tantum propter eum qui alteri fecit iniuriam . seu non id egi obsolius adulteri salutem, nec soluin ut pcisque

cubinam sibi incestuosus fecit: sed etiam vi ostenderem solitudinem, quam pro communi

Ecclesiae vestrae bono, ac filute exero, nempe ut pestiferum scandalum publicum ab ea depellerem. ' Pelliferum apte scandalum Peeeatii sim Publicum vocitaui. peccatum publieum bini uvel unius muliorum a s Iolet corrumpQ se mo- eoi id=etia res. J Ideo consolati sumus. Ex consolatione au icin ia stra magna pars mihi obtigit ex gaudio, 'io Titus frater noster afficitur : eo quod spiritus eius uberem ex sanctis vestris moribus concepit notitiam , qua in Domino rcsectus fuit admodum. Eisi dum illum audio de vos istam affectuose loquelitem, gloriatur uem, non confundor: Od ut vobis aperte de more loquar eloriario nostra qua fuit ad Titum , seu quae de Tito illa relatione processit, meritas facta est. Coin perienim postea ex aliis oculatis testibus, me veritatem asseruille, quando de vestra probitate sum gloriatus. Et quidem post hanc meam de vestro spirituali prosectu gloriationem si cera Titi abundantius in zo-bιs Dut , seu eius assectus magis in vo v quam

antea propendet. Dum cx mutuo colloquio nostro fit memoria promptae omnium vestrum obedientiae : & quomodo eum cum timore , ct tremore excipims seu cum reuerentia , timentes,

ne quid in vobis annotaret, quod ipsi pos Iet displicere. Gaudeo, quod in omnibus ceodo in vobis, seu positim confidere. Id est , quod absaque ostensionis periculo possim libere vo- cussi biseum agere, monendo, corripiendo , pOL tua eetius esεcendo, praescribendo. ' Cum subditus certus de Rectes is est de Rectoris erga eum dilectionis aste ς ga eum d etia , prompte vel dissicilia exequitur imperia. J η An notarim hinc vero D. Pauli pru-e ilia exequiia dentiam , se enim optimum gerit medicum, tur mperia. qui iam pene sanata vulnera lenissimis ine Rςctor pru- dicamentis consolationis , & laudis curat, ut Dy' ' prioris obiurgationis v stura sanetur. Vt Rector ν otiε subdi. ediscat, post acrem correptionem blande a lo- tum blami. qui subditum .l alloquitur.

109쪽

Ad eleemos nam impendendam Solymitanis pauperibus, corim

tbios hortatur.

O T A M autem facimus vobis, fratres, gratiam Dei, quae data est in Ecclesis Macedoniae: z. quod in multo experimento tribulationis , abundantia gaudii ipsorum fuit; lc altissima paupertas eorum, abundauit in diuitias simplicitatis eorum: 3. quia secundum virtutem testimonium illis reddo , S supra virtutem voluntarii fuerunt, . Cum multa exhortatione obsecrantes nos gratiam, MCommunicationem ministerii, quod fit in Sanctos. s. Et non sicut sperauimus, sed semetipsos dederunt primum Domino, deinde nobis per voluntatem Dei; 6. ita ut rogaremus Titum, ut quemadmodum coepit, ita& perficiat in vobis etiam gratiam istam. T. Sed sicut in omnibus abundatis fide, oc sermone, M scientia . 8e omni sollicitudine, insuper 5c charitate vestra in nos , ut & in hac gratia abundetis. 8. Non quasi imperans dico : sed per aliorum sollicitudinem, etiam vestrae charitatis ingenium bonum comprobans. 9. Scitis enim gratiam Domini nostri Iesu Christi, quoniam propter vos egenus factus est, cum ei set diues, ut illius inopia vos diuites essetis. io. Et gonsilium in hoc do: hoc enim vobis utile est, qui non solum facere, sed & velle coepistis ab anno priore: Ir. nunc vel 5 M facto perficite: ut quemadmodum promptus est animus voluntatis. ita sit Sc perficiendi ex eo quod habetis. 12. Si enim voluntas prompta est; secundum id quod habet, accepta est, non secundum id quod non habet. I . Non enim ut aliis sit remisso, vobis autem tribulatio, sed ex aequali tate. I . In praesenti tempore vestra abundantia illorum inopiam suppleat: ve& illorum abundantia vestrae inopiae sit supplementum, ut fiat aequalitas, sicut scriptum est: is. Qui multum, non abundauit: Sc qui modicum, non minorauit. I 6. Gratias autem Deo, qui dedit eamdem sollicitudinem pro vobis in corde Titi, II. quoniam exhortationem quidem suscepit : sed cum sollitior esset, sua voluntate profectas est ad vos. I 8. Misimus etiam cum illo fratrem, cuius laus est in Evangelio per omnes Ecclesias: I9. non solum autem, sed te ordinatus est ab Ecclesiis comes peregrinationis nostrae, in hanc gratiam, quae ministratur a nobis ad Domini gloriam, δc destinatam voluntatem nostram: 2o. deuitantes hoc, ne quis nos vituperet in hac plenitudine, quae

ministratur a nobis. a. I. Providemus enim bona non solum coram Deo, sed etiam Coram hominibus. 22. Misimus autem cum illis de fratrem nostrum, quem probauimus in multis tapE sollicitum esse: nunc autem multo sollicitiorem, confidens multa in vos, 23. siue pro Tito, qui est socius meus, dc in vos adiutor, siue fratres nostri, Apostoli Ecclesiarum, gloria Christi. 2 . Ostensionem ergo. quae est charitatis vestrae, dc nostrae gloriae pro vobis, in illos ostendite in faciem Ecclesiarum. pauperes & Dei gratiam largitori conciliat, de vo rutis

acceptam tuetur. I Quod in multo, de molesto experimento trιbulatιonιs,malor ruit gaudii abun x eo , dantia: de altissima, seu maxima Paupertas eorum uat. abundauit, de redundauit ad largiendum diui- i

rin, seii eleemosynas copiosas simplicitatis, siue eromptae benignitatis, de candidae liberalitatis

tuae. ' Si altissima, seu maxima erat eorum Macedonum paupertas,quomodo dicitur, Pauperta. eorum abundauit ' Profecto quia uberrimi sunt redditus eleemosynae : unum exhibes

pauperi, centnm recipis.l η Largiuutus, m-quit,

o MMENTARII.

ERS. l. a. 3. 4. s. s. Notam au

tem facimus vobis fratres , m. lvolumus autem 5 fratres, Ir tiam Dei. qua data est in Ecclesiis Macedonia. seu Macedonum in pauperes eleemosynarum col Eleemosyua lationem. Apte eleeinosynam Dei gratiam νεοβ Dot annias, liberalitas eiaim cic munificentia in

110쪽

1n Epist. Pauli ad Corinthios α. Caput VII t py.

Qui expelli quIt , diuitii. QMd diuitiis eum altissima ino- vos velle Ierosolymitanos pauperes iuuare, α diues fiςxi, pia 3 Multum plane. Tanti enim sunt eleemo-Hςς φθ prouentus , ut qui inopia pressus expetae esse diues , id assequetur, si nonnihil ex vacuo suo penu alij inopi tribuat. J Macedones itaque etsi plane exhausti, & extreme pauperes, liberali stimε tamen de suo pauperibus aliis sucia vel pauperi, currendis obtulere. η Vnde patet, vel paupes 'eu QR ribus ,hvelint , non deficere modicum quid, iu=E quo aliis succurrant. J V uia secundum virtus

siueuitat testimamum illis reddo, seu iuxta illorum meritum charitatis illorum, nihil exaggerans, ira rationem expono. Nam illi supra virtutem, seu supra vires non prouocati, non rogati. sed voluntaris, ultronei sua pauperibus porrexerunt. Illa est eom- Illa quidem est commendabilis admodum bi ii. eleemos, ita , quae non petita egenti irrogatur elςς ο νη , id Dauidis carmine praedicatur : Beatvi,

quae paupera P

petenti qui intelBgit Iuper egenum , seu qui non rogatus

non utogatur.

intelligit proximi egestatem, illi succurrit. J

Cum multa exhortatione obsecranter nos,ut admit

teremus gratiam, seu gratuita dona, ct communicationem ministeris, seu vi S ips permitterentur conserre aliquid in Christianorum pauperum subsidium. Et non sii ut sperauimus , suos tantum facultates in eum usum obtulere : sed& semetipsos primum Domino , seu diuino cultui deseruituros : Deinde de nobis per voluntarem Dei, seu ut iussui, de nutui nostro, qui per Dei be .ieplacitum Dei ipsius vicarium agimus in omnibus obsequerentur. Ouae quidem insperata ipsorum liberalitas caui nil, m rogaremus Titum , ut sicut nos in Macedonia, ita de ipse Corinthi hanc bene coeptam eleemosynarum collectionem promouere satagat. Vt sciat in omnibus virtutinus abundatis , scilicet

inside, in piis colloquiis, & in omni solicitM-diue, ad promouendam Euangeli j gloriam : ita

charitas , seu amor in me vester sic abundans Ostentetur,ut meo monito meo huic grato animo obtemperantes, in hac gratia abundetis , seu ut in virtute liberalitatis erga pauperes fulgeatis, sicut in aliis virtutibus coruscare videmini. Hers. 8.9.ι o. it. I 2. 13. 4. Non quas imporans dico .ctc. J Non haec quasi iubens praescribo. Sed solum intendo, prae oculis obiecta

aliorum Alicitim e cordis, quam inopiae extremae labor excitat : vestra Charitatis ingenium, seu liberalem indolem comprobare, sue explo-Valde inge, rare. ' Preme particulam : Vestra charitasu ιλμ h genium. Profecto ingeniosa est admodum cha-pei sueeu iras: mille modos inuenit; queis valeat vel

vendum

in summa egestate temporis pauperibus subuenire.J Iam Christi exemplo eos excitare peringit. Scius enim , seu exploratam habetis eximiam gratιam Chrissi. seu beneficium gratuito nobis ab ipso collatum. Quoniam cum diues esse

set caeli,& terrae Dominus , tamen propter vos fustus est egenii, Graece, mendicus: ut illius temporalis inopia metito vos euaderetis diuites

in spiritualibus, scilicet, in caelesti doctrina, Ch sto pio in gratia, in iustitia, in gloria. Quid ς Nocto' d. , '. multum praestabitis , si Christo in pauperibus

sic ad idem gerendum alios prouocastis. η Ma- Valde est xime gratus est Deo , qui auctor, seu promoror est alicuius probae actionis gerendae.J Si - ζ' of ii,

tantas beneficiendi Solymitanis egenis Prom- est auctor, Pta est, secundum id quod quis habet . seu iuxta seu inuen facultates suas, accepta est Deo huiusmodi vo- ψx lamas,& praemio digna : non verδ secundum id, quod non habet accepta est, aut mensuratur eius meritum : quasi mereri non possit, si non habet, quod de facto donet. Nam potest,etiam. Eleemosynaes non multum det, tamen multum mere ri, dummodo quod dare potest , det prom- qua irate d-pte , de magno charitatis affectu. J Non ni, ted ex pi

itaque urgeo , ut tamam pecuniae vim con- xis

feratis, ut Solymitanis inde st onmimoda rem: so, Graece, relaxatio ab omni indigentia: vobis autem suboriatur inde indigentiae tribulatio. Sed velim, ex aqualitare, VOs ag re ut nimirum vos vestra superflua detis, pauperibus autem non desint necelsaria : de sic utrique ab extremitate recedatis. illarum abundantia, in is

bonis spiritualibus lupplementum sit vestra spi-

ritualis inopia r sicut vestra abundantia in bonis temporalibus illorum temporalem supplet inopiam rit flat aequalitas dum utrique datis id, quo abundatis, de recipitis id quo caretis. η Non cuncteris temporale subsidium paupe- Qui dat paruri impendere : quia plusquam das plane per pςxi , plus a

cipies e dum enim temporale parui momenti

donum pauperi impendis, a paupere donum recipis spirituale ineffabilis omnino ae stimatio nis. lnrs i s. r6.i . Vobis quidem accidet sicut, seu quod scriptimn est. Exo. 16.i8. iuxta Lxx j de antiquis Israelitis in deserto : 2 sui multum

manna collegerat , non ideo abundauit, aut plus caeteris habuit nam domum reuersus non plus, quam Gomor viritin reperiebat: σ qvi modicum manna collegerat, non minorauat, seu non minusquam mensuram Gomor plenam reperiebat:

Angelo inuis biliter hic quod deerat, supplente: illi e detrahente, quod supererat. Ita parest , vi de vos Christiani aequalitatem aliquam

rerum necessariarum curetis, sicut Deum fecisse in subministratione mannae sectile videtis.

Si quis paupere fame prellio sibi ultra necessaria, superflua reseruat, ex quibus pauper subleuari debuerat, id plan E disperdetu . Si vero, Depti allat,

ut pauperi donet, ex mensura necessarij victus quod paupe-alidii id detraxerit, caelitus simplebitur ita vi x 'eg e non minus,quam mentur in pleia in reppH-x l te deii,hii , Gratias autem Deo, qui dedit e domuelicitudinem ri paupeii pro vobis in corde Titi , qui quidem ut ego scri- donempto adhortor, coram verbis suit adhortatus. Buoniam exhortationem quidem , seu adhortandi vos ad eleemosynam nobis Titus muniissuscepit. Sed meis non egebat stimulis, cuin ex se sincitior esset ad hoc negotium proin Ouendum. Vnde sua voluntate, de sponte , me non multum rogante , profectus est, eum in finem ad

eum illa , .l Cum illo mittere libuit fratrem, pauνetibu,'' indigenti; seu mendico effecto , ut diuites vos euius laus eximia est in Evangelia Lucam scilia subuenire efficeret, subuenire studeatis 3 Itaque statres, cet, meum indiuidum comitem. Laus inquam laudabiliri,

me hoc non imperare dixi ,sed consilium in hoc eius eximia est in Evangelio non tantum praedi- l'' Ido. Me enim ιοbis valde utile est , qui non so- cando, sed etiam scribendo.' Laudabiles uni in d; soli iri v. lum facere eleemosynam coepistu , ted 9 velle, sunt, qui pie ad aliorum eruditionem libros bio, se iis id est, primi auctores fuistis, primi dixistis, scribunt.ὶ Laus inquam est eximia Lucae per bucu '. Am.de Esc. st a M.SS.in Scr. τIX. P.I. N a omisca

SEARCH

MENU NAVIGATION