장음표시 사용
281쪽
PROBABILIS MUScium alieno submittere , non tantum licitum ,
sed etiam & laudabile , & multum laudabile est a . 4 e. d. . DEMONSTRATIO XV. QUOD in moribus licite defendi, ac doceri po--test , potest etiam per se licite practicari M. Probabilis mus potest licite defendi, ac doc
asserit, licitum est d). Schola Auctoritate , & Praxi asserit licitum Probabilismum. Ergo licitus est. Q. e. d.
DEMONSTRATIO XVII. QUOD probabiliter ostenditur licitum, nequC-certo demonstratur illicitum, licitum est o. Probabilismus ostenditur saltem probabiliter licitus , neque certo probatur illicitus. Ergo licitus est. Q. e. d. In assumptione xv I, &xvIr Syllogismi quoad secundam partem vis tota, ut liquet, Demonstrationis continetur , quae secunda, & tertia Parte pertractabitur. . FINIs PRIMAE PARTIS. PRO-
282쪽
In qua ostenditur ex Scholae Authoritate, ae Praxi Probabilismum litatum esse . Τsi in prima parte ita probabilismus abunde sit Ratione lieitus demonstratus, ut omnino . superflua ulterior demonstratio videatur; tamen ad doctrinae ampliatudinem, consummatamqu*. persuasonem libet- Scholael etiam ipsius Authoritate, atque Praxi demonstrare; ut uel ex , hoc presertim appareat, non antiquitati incognitum, ac sexto dumtaxat dea vergente Saeculo inventum uis probabilioris adieriminantur , sed antiquum , A superioribus etiam saeculis cognitum extitisse . . S a sch
283쪽
ν 6 PROBABILIS MUSScholae autem nomine diversarum Scholarum Principes , eorumque simul sectatores intelligi mus . Quinam autem hi Principes sint , Pra monitione tertia Partis primae. diximus . Sed ut istorum meritum magis cognoscatur , & ad Lectorum utilitatem, totiusque operis illustrationem , praestat brevςm quamdam historiam ,
tum eorum, tum aliorum Doctorum, quos ii L.
dem adiecimus, praemittere, sicut ibidem polliciti sumus. i. Primus igitur tempore est S. Raymundus. Hic fuit ex ordine Praedicatorum, Vir doctus,& sanctus. Natus est anno Iao 3. , vita functus valde senex Ia93. . Primus composuisse. dicitur eam Summam de Moribus, quae iam nota est : de qua Summa . Clemens ipse VIII. in Bulla Canonietationis : Romana Catholica Ecclesia i6oi. haec habet. Couscripsit etiam Summam Casuum Conscientiae , qui solent in Foro Poenitentia frequenter occurrere , mamae Dominae , atque authoritatis , tam Confesariis , quam Paenitentibus valde utilem. σ necessariam. Hanc animadversionibus illustravit F. Wilhelmus, seu Guillelmus Rhedonensis Gallus Ordinis Praedicat rum, qui floruisse perhibetur ante medietatem Saeculi decimi tertii . Vide , si lubet , Editi nem huius Summae Veronensem 17 4. Edidit etiam Decretalium Collectionem jussu Gregorii IX , cuius fuit Capellanus, δc Poeni tentia
. a. B. Albertus Magnus ordinis Praedicatorum. Fuit Theologiae Professior primum Coloniae, ubi.
Auditorem habuit D. Thomam, deinde Parisiis, Magister Sacri Palatii , & Episcopus Rati sponensis . Vir doctissimus in qualibet facultate ,
284쪽
METH. MATH. DEMONsT. P II. 27 ita ut paucos pares habuisse legatur , & innumera composinit opera , quae iam edita sunt .
. Alexander Alensis ordinis Minorum, Vir eximiae Doctrinae , & summae pietatis . Fuit Prose r Theologiae Parisiis, & Magister S. Bonaventurae . Primus Summam integram Theologicam confecit , iussus ab Innocentio IU. , quam ob Auctoris mortem imperfectam , Alexandri IU. imperio, complevit , & perpolivit Guillelmus de Militona ordinis Minorum, eidemque Pontifici pnaesentavit . Pontifex vero opus a septuaginta duobus Parisiensibus Theologis recognitum, approbatum , & commend tum , edito Diplomate 'etiam approbavit, de confirmavit, ac Parisiensi Academiae sequendum,& docendum proposuit . Florebat Iaψo. nam occubuit Ia 3. Doctor Irrefragabilis, licet pro Saeculi more, tamen jure merito dictus est. . D. Thomas, & D. Bonaventura florebant post medium Saeculi terti idecimi ; nam an. I 27 . mortui sunt . Supervacaneum est de his plura
dicere, cum & illi, eorumque opera iam satis nota M. Fuerunt ambo eximiae Doctrinae, &sanctitatis, ambo Parisienses Theologiae Prosess Tes, ambo inter sanctos adscripti, ambo declarati Patres, & Doctores Ecclesiae, ac Primarii, & Praecipui inter eos, qui Theologiae , Magisterio excelluerunt, alter a Pio V., alter a Sixto V., amborum Doctrina ab Ecclesia est approbata, quo modo in prima Parte traditum est.
Ad haec D. Bonaventura fuit sui ordinis Generalis', Episcopus Albanensis , & Cardinalis . Hic ordinis Minorum , ille Ordinis Praedicatorum lumen, ac decus fuit . D. Thomas est
285쪽
a 8 PROBABILIS MUs Princeps Scholae Thomisticae longe omnium uniis versalissimae, ac celeberrimae; nam illum The logi majori ex parte sequuntur . Sancti vero Bonaventurae Doctrinam, praeter alios, Capuccinorum ordo potissimum amplectitur, & profitetur . S. Thomas Doctor Angelicus, S. Bonaventura Doctor Seraphicus nuncupatur.3. Henricus Goethais a Gandavo ordinis Servorum B. M. V. Coloniae Albertum Μagnum
audivit , & inter Gandavenses primus Doctoris Theologi nomen adeptus est , atque Theolo fiam in Gymnasio Parisiensi docuit. Floruit αmedietate Saeculi tertiidecimi , & anno Ia99. defunctus est. Scripsit multa, inter quae Quoia libeta , quae sunt hujus Doctoris praecipuum , aureumque opus . Doctor solemnis dictus est . Hunc veluti Principem Servitae sequuntur. 6. Ioannes Duns Scotus ordinis Μinorum . Floruit labente Saeculo tertiodecimo ; nam
r3o8. obiit. Fuit Vir subtilissimus , & doctissimus in Theologicis, Philosophicis, Mathematicis, aliisque, ut ex pluribus ejus operibus 1iluet. Est Princeps alterius valde celebris Sch ae, Scoticae, ac Subtilis nuncupatae, eumque Minoritae omnes ingenti numero, & latissime r: Orbem diffusi, aliique permulti sequuntur . Parisiis rimum, deinde Oxonii Theologiae Pro fessor fuit. Doctor Subtilis vocatur.
Romanus ordinis Heremitarum S. Augustini ;e vivis enim decessit an. I 3o6. . Hic primus ex suo ordine Parisiis Doctoratus Lauream accepit , & Theologiam profestis est . Fuit Αuditor, & Discipulus D. . Thomae, eiusque D ctrinam strenue defendit. Sui ordinis Genera
286쪽
METH. MATH. DEMONST. P. II. 27olis, & Cardinalis, & undequaque Doctissimus. Scripsit varii generis opera. Hic appellatur Doctor Fundatissimus , eumque Heremitarum O do in Ducem suae Scholae adoptavit. 8. Ioannes Bahonus Anglus ordinis Carme-litarum, Doctor Resolutus nuncupatus , Ut doctissimus, ac subtilissimus. Fuit enim insignis Philosophus , Theologus , suris peritus . Plura scripsit . Claruit sub ann. 13 3. . Est princeps Scholae Carmelitanae. 9. Gullielmus OKamus Anglus ordinis M 'rum, Scoti primum Discipulus , postea acerrimus Impugnator . Fuit Vir ingenio subtilis-1imo, sea nimis servido, ac doctissimus. Multa reliquit opera. Scholam vel inchoavit, vel maxime stabilivit Nominalium , unde istorum Princeps est. Claruit potissimum tempore Ioaa. XXII. , . Io. Horum omnium opera, quae usui in hanc rem esse poterant, quaeque in promptu fuerunt, legi, consului , expendi, contuli , ex iisdemque quae opportuna visa sunt in Adversaria comieci . Et quidem D. Thomae Theologorum facile Principis haec opera legi.
In Quatuor Sententiarum Primo, & Secundo Scripto. Nam in hos Libros semel, atque it rum scripsit. Quaestiones Disputatas. Quod libeta.
Ethicam αopuscula omnia certa, & genuina . . . D. Bonaventurae in Quatuor Sententiarum.
Seoti in Quatuor Sententiarum.
287쪽
a8o PROBABILIS MUS. Quodlibeta. Reportata Parisiensia.
Henrici Gandavensis Quodlibeta. aegidii Romani in Primum , & Secundum
Sententiarum . Nam Quartus Sententiarum , quod sciam , editus non est, & Tertius ad manum haberi non potuit.
, Bahoni in . Quatuor Sententiarum . .
Quod libeta. - Ohami in Quatuor Sententiarum. Alberti Magni in Quatuor Sententiarum. - Summam Theologiae. Alteram pariter Summam de Creaturis., Alexandri Alensis Summam Theologiae. . Sancti Raymundi Summam Casuum Con-
Ex horum Doctorum communi Doctrina opus compactum, atque elucubratum est . Quo fit , ut nihil sit a me positum, & affirmatum, quod non , licet aliunde certum sit . vel omnium , veL plurium , vel saltem alicujus ex his Principibus, aliisque adiectis Dodioribus authoritate etiam confirmari possit , quemadmodum Docti
experiri poterunt , & Eho in Prima Parte pro
re nata pluries ostendi. Non enim omnia sunt in singulis, quandoquidem non omnia a singulis , vel universe , vel eodem modo tractata sunt : est tamen simul in omnibus , unde res universa confici possit . Quae causa fuit , cur unius dumtaxat, aut alterius testimonio, cum res postulabat, siepe contentus fui. Non enim aliter potui. . II. Cur autem istorum tantum potissimum Antiquorum auctoritate , atque eTemplo utar , hisia
288쪽
ΜETH. MATH. DEMONST. PII. 28r hisque solis consensum totius Scholae concludam , cum alii plures m ni Doctores sint, qui postmodum in ea floruerunt, quique' pariter antiqui sunt ; praeter i eminentem horum aliquot sanctitatem , omnium vero iam cognitam doctrinam, ac venerandam ipsam primaevam ejusdem Scholae Theologicae vetustatem, duo praesertim i in causa sunt. Alterum, quod Probabilibris te toti antiquitati, ut supra dixi , & his praecipue Doctoribus , Probabilismum incognitum ruisse arbitrantur. Alterum, quod aliorum testimonia , aut exempla congeminare omnino supervacaneum est. Primo etenim hanc Spartam alii adornavere, qui omnium serme antiquorum textus, & exempla diligenter excusserunt , ut Doctis notum est. Tum posteriores priores em
scribere, hoc est non solum sententias, verum etiam verba ipsa passsim sequi solent. Tandem ex quo Scholastica methodus inventa est, in .mnes, qui studiis sacris dant operam , quique in hac propterea Controversia, partem habent , non enim alii, nempe proianis , aut politi
ribus studiis addicti habere solent non olum
hos Scholarum Ρrincipes magni faciunt, ac venerantur , sed etiam sub unius, vel alterius vexillo , aut expresse militant, his nunc adde etiam Suarium, & Vas quium, duarum aliarum
Scholarum quoque Principes, quos Praemon. 3. p. p. commemoravi) aut saltem unius, vel alterius, vel plurium simul opiniones sequuntur. Sed praesertim Scoti, .& D. Thomae, qui in Re Theologica utramque inter caeteros paginam i ciunt, quorumque Scholae frequentiores, & c lebriores, habentur, quamvis istius adhuc magis, illius minus. Quapropter si ostendatur tum ex
289쪽
eommuni horum omnium tantum Principum , aliorumque adie ctorum Doctorum , qui istos etiam aetate praecesserunt , scientia vero pares sunt, Doctrina, quod etiam prima Parte fecimus ; tum auctoritate , ac praxi, quod hac secunda facturi sumus, Probabilismum istis Doct ribus placuisse, is non poterit non esse antiquus, atque omnibus approbatus. Quamquam hoc negotium etiam communi solius Scoti , ac D Thomae Doctrina , ac auctoritate ob utriusque Scholae, ut dixi, celebritatem; vel D. Thomae,& D. Bonaventurae ob utriusque doctrinae , sis cuti in Supp. 2I. 22. ostendimus , approbati nem, facile terminari potest. Immo, ut tandem expromam quod res est, solius D. Thomae. Primo enim Probabilioristae sere omnes eius Sectatores sunt. Deinde tum . illi in reiiciendo, tum Pr babilistae in asserendo Probabilismo hoc potissimum Doctore utuntur, quia hunc illi maxime assirmant, hi negant maxime ab eo abhorruisse. Quocirca si ex hoc solo Principe , vel ea tantum sumantur , de quibus inter utrosque comveniat, vel etiam quae solum a Probabilioristis admittuntur, poterit certo lis haec demoniiratione vel absoluta , vel comparativa , seu ad hominem, ut Schola loquitur , tandem aliquando determinari omnibus his modis fuisse a me determinatam Lector ex opere toto cognoscet.
His explicatis secundam quoque Partem ingrediemur, postquam aliquot Canones, Praemonitiones, ac Suppositiones pro recta intelligentia de Auctorum mente , ac Praxi , praemis
290쪽
IN practicis moralibus hae locutiones: verius; certius , verosimilius y verior ; certior ; vero milior opinis s sententia es 1 m. non intelliguntur de veritate, & certitudine reali, ab luta , &obiectiva, sed de subjectiva, apparenti, & re
Tum quod ita intelliguntur etiam in speculativis, & politicis practicis a , quibus mo- a per ratia practica omnino similia sunt b ei, tum Cor. II. quod veritas realis , & obiectiva nequit esse Supp. I'. major, aut minor, quia indivisibilis est γ . b per
I . D. In practicis moralibus a comparativo ad po- c perstivum , etiam in diversis suppositis , ex Au- Cor.Desctorum mente, ac praxi valet consecutio. i i a. - U. G. Valet. opinio A est probabilior , aut tutior: ergo opinio B contradiAoria est prob bilis, aut tuta. Intelligitur cum conditionibus Cor. 8. Supp. 19. primae Partis: nam per se non valet d . per Cor. Hinc cum Auctores in prasticis mora- Gn.I2. libus, de oppositis opinionibus censendo, ver p. p. bis comparativis, probabilius ς melius ς verosem lius I tutius; probabilior; verior ; tutior ; melior sententia es, &c. , ex una parte utuntur , positam tanquam probabilem, ac tutam admise