장음표시 사용
231쪽
pisees , quemadnisdum una lucissubstantia Maum ex se profundit olensorem reum isto tamen discrimine , quod a fenfibiti Iumine splendor separari non potes , Filias autem seorsum, a Patre per fetuum subfiwt .... Rursus olendo. - exsit cum dumine , iuudque quodammodo eomplet nam sine splendo enon eo stit lumen )... at a Patre Filius procedit, o, tuum generat, at ipse non genitus est: ille quidem per insum perfectus ac primur tanquam Fa- ων, is, qui auctoκ β ut Filius consat, nihil a Filio aeeipiens ... Me autem tanquam ex causa perfectus Filius , alius ab ilis , cuius est fius , exsit , quippe qui a Patre, im ut fit,intatis fit, acceperit. Videtur eo loci Lusi bium agnoscere Filium non esse Patri coaeternum, atque ab ipso tanquam effectum ae causa separari, ac seorsum subsistere posse .. Verum , tametsa,. quae ant di Nicaenam Synodum duriora scripsit Eusebius - de SS. Trinitate , benisne emolliri possent ac exponi, certe quae subinde scripse , vix ullam excusationem admittunt. Libro enim I. contra Marcellum c. i. ostendit Christum Deum illum summum non esse , qui unicus est, sed diversum; quia Christus mediator est Deum inter, & homines, nemo autem, a ..ti sui Iaeti ius mediator esse potest . Unus, inquit, non est mediator idem , eum
D m. ευ. medius inter duον interponatur ... Veque natura rei patitur mediatorem de p. g. p. unoquoque definiri. Ideo non es unius alicujur se , Christus sed medius Ibid. D. necessario inter duos, ab utroque diversus , quorum flatuitur Mediator. Nones ergo exsimandam, bune esse Deum tuum , qui est super omnia Deus; nedum de numero Angelorum aliquem , sed medium utrorumve , si mediatorem . Et Lib. I. de Eces. Thei l. c. I t. probat unicum esse Deum, eumque Pa χ ρ. 6ρ. trem , qui Filii causa est, ac caput . Quod si autem, ait, vereantur ne duos deos pronuntiasse videatur , manr oportet, quod utcumque licet Fitium profiteamu Deum, adverte particulam utcumque unus tamen nostra sententia, .
Deus fit ; iue nimirum, qui stas principio. caret, qui ingenitus , qui propriam a se possidet divinitatem , . qui in insuper FiIio existendi causam talitem ex9endi. dedit .... sed i , caput quoquo Filii esse Deunx docet
7 φ. A. Ecclesis alumnum magnus Apostolus ... ita ut untis se Deus , is, unicus
fuerit, qui est Pater Fuit unigeniti , . unicum etiam e ut ipsius Christi . . Cum vero unieum fit principium, eaput etiam unicam fit, . quomodo fiet ut ni duo dii, nou unus, nempe iue fotas , qui nullum se superiorem habet, cui nultas alius eausam. subsistendi contulit A qui , ut suum peculium quoddam, deitatem imprincipiatam, is, ingeneratam eum Monarebica potestate suprema possidens, Filium participem feeit suae vitae, divinitatis. Et L. 2.c. NNeesse nou es , aut, eum duos deos fateri, qui duas admiserit ispostases. Nam
neque itur honore pares ponimus, neque ambas priucipio carentes,aut iveritas.
p. est, C. His profecto verbis non obscure signiscat Euiebius agnoscere se solum Patrem esse unicum illum, & summum Deum, qui est ingenitus. Quin & ipsa Epistola , quam statim a Conc. caeni Decreto ad Ecclesiam . Ain I.desuandi scripsit, licet arte summa Catholicum se simulet,. ipso tamen quasi Di ' V. invito erumpit Arianum virus. Scilicet frigide omnino ac jejune, imo &- τρ Arianorum more , voeem ὀμου ον interpretatur ac Filium Patri consub- Tiab ,1 o , quia non est portio iubstantiae Patris neque divisione,
L. t e. ii mutatione divinae naturae producitur, ad morem aliarum crea p. 16 Afi turarum, quibus longe excellentior est. An Vero quiritiam erat Arianus, qui Mio. p. ultro non admitteret An ista est nativa Nocis oluus insignificatio, quam T...d. animo praeconceptam habebant Patres Nicaeni non ita certe. Per consub-3 s. C. stantialem quippe naturam , intelligebant illi unam , & eamdem numero si
232쪽
gularem Dei in tribus personis indistinctam naturam. Verum, ait Eusebius. hisce verbis: consubstantialem Patri , indicari minam Fiato Dei eum faisne i creatis rebus esse similitudinem. In fine ejusdem Epistolae, Arianorum sensu Verbi internitatem expone re videtur . Licet etenim refugiat cum Arianis de Filio Dei dicere ; Ex non extantibus factus es ; fuit temp/M evando Non erat: priusquam gigneretur non erat ; postrema tamen Vmba isto dumtaxat lenta rejicit, quia certum est Christum esse Filium Dei ante corporalem nativitatem . Reeitem , inquit , absurdum putavimus bis mocibus 4 Non erat antequam g nitus est , anathema uicere , cum omnes fateantur Fi tum Dei fuisse, priusquam secundum carnem gigneretur ; cum quo recte sat , Filium non esse Patri coaeternum nec consubstantialem , sed eum dumtaxat ante omnes
creaturas conditum esse , tanquam instrumentum, quo ad rerum creati
nem Deus usus est, sicut reipsa sentiebant Ariani. Quapropter S.Athanasius L. de Decretis Synodi Nicaenae observat , Eusebium , ad fraudem dc sui excusationem fingendo se admittere aeternam Verbi generationem , Oatres suos Arianos incusasse , quasi dixissent Chhristum non extitisse Dei Filium ; priusquam ex B. Virgine carnem sumpsisset, quod certe nusquam illi asseruisse leguntur : uni Socino tanta servabatur impietas propugnanda . Denique in eadem Vistola Eusebius ait , Imperatorem ratiocinando
probare voluisse Verbum secundum divinam generationem esse ante Omnia hecula, Namque , inquit , antequam actu gigneretur, potentia erat in Patre , ingenita quadam ratione; quae loquendi ratio etiam Arianismum redolet . Quid enim , quaeso , significant verba ista r Chrsus filius est ante
omnia saecula, nisi, est ante omnes creatura, ex quarum numero tempus
est Istud porro aeternam Verbi generationem ac coexistentiam cum Patre an bene exprimit non puto: siquidem Ariani aperte profitebantur, Filium ante omnia tempora & saecula conditum, scut declarat ipsemet Arius iii Epistola ad Eusebium Nicomediensem , apud Theodoretum L. I. Histi cap.
Quid pariter denotant verba haec: Filius amequam actu Rigneretar, potentia erat in Fatre , nisi Filium non semper actu L nec ab aeterno genitum fuisse, sed in potentia dumtaxat ,fuisse in Patre antequam abu gigneretur Denique in Epist. ad Euprasionem Episcopum relata in VII. generali Synodo Ach.6. haec habet: enim Fi tum Patri eoexsere diximus, sed Patrem ante Filium fuisse . Porro ipse Filius Dei, haec nobis omnibus exactius co noscens, alterum Dinum, lyx minorem a Patre, Desectumque cognoscens, admodum valde pie nos id docet , dicens: Pater , qui misit me , magor me est. Et inteν alia: Quoniam Filius, pergit Eusebius:-ipse quidem Deus , sed non verus Deus. Si haec Arianum virus non spirant, nescio quid spirare possit. III. Eusebium impietatis Arianae bene multi gravissimi Scriptores accusant, quos recenset .doctissimus Valesius in fronte Ecclesiasticae Historiae ;ubi etiam, nec dissimulandum , nonnullos in ejus favorem appellat ἱ prae sertim Socratem, qui ejus fidem, quantum potest, vindicat; at, inquit Bam nius ad an. Christi PDbiopem dealbare nititur. Illos vero tum defensores, tum accusatores Eusebii, legere poteris apud Valesium loco mox indicato. Dices r. Multa scripsit ac secit Eusebius fidei Nicaenae plane consentanea. I. Subscripsit Nicaenae fidei , ae consubstantialem Patri Filium consessus est . II. Lib. i. de Ecclesiastica Theologia cap. 8. s. & Io. aperte pronuntiat, Filium esse ante omnia saecula genitum, non esse creat 'ram ex ni
39. B. C. Tertio, Scripto. rum testi
233쪽
hilo productam ; verum Deum esse . in Lib. q. Demonstr. Evangelacap. a. in fine, docet Filium ante tempora aeterna natum esse, anteire, di simul cum Patre semper existere M.
Resp. ad primum, distinguo. Eusebius Nicaeno Concilio subscripsit, fictoae dololb animo, quomodo etiam iubscripsere tandem Eusebius Nicomediensis, Teonas Marmaricae , & Secundus Ptolemaidis, concedo : animo sincero ac veritati addicto , nego. Subscrjserunt timore poenae, exilii, ac depositionis, non amore justitiae, seu veritatis; elapso enim periculo, ad vomitum redierunt . Ita respondent Patres Synodi VII. generalis Act. 6. Vertim , inquiunt , labiis illum dicimus veritatem eoiuisse , exarde autem longe ab ea fuisse , quemadmodum omnes Epistolae tiatus , O, Commen earia ostendunt. Quod fi aurem alias aliquando pro temporis , D, rei conditione mutatus apparuit, nune bos laudans , qui stabant a partibus Aric ne vero meritatem fimutans ; profecto ob id, fecundum Iacobum fratrem Domini, homo duplicis animi , inconstans in omnibus viis Dis dicetur .
Idem sere dixerat S. Athanasius Lib. de Decretis Synodi Nicenae , ubi postquam narravit Eusebium Caesariensem recusasse primum subscribere , postridie vero subscripsisse Nicaeno Symbolo, de illis Omnibus Arianorum
subscriptioniblis ait , mstmodum mutato animo tanquam canes eos ad
vomitum regressos esse , virosque suisse duplices corde, ae instabiles in omnibus viis suis. Ad secundum: fatemur nonnulla in speciem Catholica de Mysterio M.
Trinit. striosisse Eusebium , communi coeterorum Haereticorum more, qui sensa sua sub bicuris quibusdam , de specie tenus Catholicis verbis involvunt, ne facile latens illorum error detegatur, qui, statim ac vivide illi premuntur, in apertum erumpit. Itaque vocem , consubstantialem, admisit quidem , at excludendo dumtaxat sensum corporeum, & materialem Pauli Samola- eni, non eum spiritualem sensum, quem indicabant Patres Nicaeni; nempe ut perfecta unitas, & identitas essentiae seu substantiae Patris, & Filii significaretur. Ait , Filium ante saecula genitum; at nonne hoc ipsum dc afferebant Ariani, ut fatetur ipsemet Arius apud Theodore tum L. r. Histor. c. 3. Nihil autem aliud illi volebant, quam quod Filius ante omnem creaturam creatus fuisset. Negat Filium esse ex nihilo & ex non extantibus productum, sed quo sensu 3 quia Filius nec pars Dei elt, nec ex subiecta materiar quia & ipsemet Eusebius L q. Demonia. Evangel. cap. I. docet nullam omnino rem de nihilo esse, vel ex non extantibus produci; non dicit autem Eusebius Catholico . rum sensu, Filium esse ex non extantibus, quia Patri eoaeternus ac consubstantialis. Filium quoque non esse creaturam libenter affirmat Eusebius; sed reticendo intra se , non esse creaturam similem aliis creaturis . Denique , Filium ante tempora aeterna simul cum Patre extitisse assirmat quidem Lib. q. Demonstri Evangel. c. 3. attamen veram non intelligit aeterinita tem ; quia docet; Patrem prius extitisse, & Filium antequam gigneretur,
in ipso potentia & ratione quadam ingenita suisse.
Dices a. Eusebius inter Sanctos recensetur, cujus memoria cum religioso culiu celebratur die ar. Iunii, teste Usuaeso in Martyrolo io . Idem refert Notherus in Martyrologio. Patet etiam ex veteri Breviario Ecclesiae Lemovicensis, ubi tres leguntur pro festo S. Eusebii Caesariensis Lectiones. In eodem Breviario edito ann. I 87. per Hugonem Barbon , Collecta habetur
eodem die ri. Iunii, qua Eusebius Sanctus appellatur & inv atur, quod etiam constat ex Missali ejusdem Ecclesiae edito anno i 83. Parisiis, & ex
234쪽
Codice M. S Ecclesiae Parisiensis ante 'ingentos exarato. At verisimila non videtur, virum Ariana fuligine tinctum inter Sanctos ab Ecelesia te- serri & honorari. Res p. r. nos non affirmare Eusebium in errore suo pertinacem aci mortem usque perseverasse : judicium de sanctitate ipsius Deo reservamus; de doctrina ejus judicamus ex Scriptis. Quidquid sit de illa Eusebii sanctitate, istud nihilominus certo constat, Eusebium Concilio Tyriensi adversus Sanctuin
Athanasium praesuisse. atque Potamonem Hieropolitanum Episcopum, virum fidei confessione, ac tolerata constanter persecutione clarissimum, in faciem Eusebio exprobrasse, quod sedere auderet, dum staret Athanasius; quodque persecutionis tempore, cum sit lin carcere detinerentur, liber ipse Eusebius evaserit, se vero pro veritate oculum perdidisse . Te-ne, inquiebat , Eusebi, sedere, innocentem Albana sum a te Judieari Z Quis ista fus nere possit Dic, sodes. Vonne mecum persecutionis tempore in custodia fuisti l .Atque ego quidem oculum pro veratate perdidi, tu nutu corporis s. parte mutilatus es, neque martsrium subisi, sed vivus , integerque confi- Mjs ε'. is . Quanam ratione e custodia eis ii, nisi quod persecutoribus nefarium, num. r. facinus admissurum te esse recepisi, veI etiam admisisti Tom. r. Res . a. tantam non esse antiqui illius Breviarii Lemovicensis , uti nec a 4. Usu ardi auctoritatem, ut praevalere possit contra auctoritate in VII. Synodi generalis, ac S. Epiphanti mox laudati. Deceptioni haud dubie locunι -'' .ledit assinitas nominis Eusebii Caelariensiis , & Samosatelli : iste strenuus N. imit fidei Nicaenae assertor, eaque de causa a Constantino & Vale iue Imperatoribus Arianis male vexatus; vir sanctus, qui in odium fidei tegula obrutus ab Ariana muliere, martyr Occubuit. Irrepsit , ut merito conjicere licet, nomen Eusebii Caesariensi , in locum Samos Mees. De lapsu taberii S. Pontificis Liberius S. Ponti κ strenuus primum sitit fidei Nicenae & Athanasii
vindex. Constantium Imperatorem generosa, ac vere Christiana libertato increpavit, teste Athanago Epistola ad Solitarios . Unde in odium constantiae, ac de sensionis fidei Beroam in exilium mittitur ann- 33 . ibique rim. s. . per biennium commoratus , tandem aerumnis, taedio , ac recuperandae s Sed is suae amore victus, ac fractus, Imperatoris voluntati se facilem praebuit , damnavit Athanasium , rupta cum ipso communione , ac inito eum Orientalibus notoriis Arianis foedere, sermulae Syrmiens , quam S. Hilarius perfidiam Arianam appellat, demum subscripsit. A culpa,. eaque. Apud S. gravissima, excusari non posse Liberium , qui Athanasium deseruit, cu- H. .sra . jus causa cum Ecclesiae causa tam connexa erat , Omnes prostentur r an vero lapsus a fide suerit, approbata sormula fidei Syrmiensis plane Ariana , in dubium vocatur observa autem , tres distingui debere fidei Qrmulas, quae Syrmienses dicuntur, quas Socrates L. a. Huh. c. 3o. perperam asserit in Conc.Syrmiensian. 33r. contra i hotinum editas fuisse: certum quippe videtur , formulam ,. quae mλ-nifeste Arianam impietatem respirat. α quae secunda dicitur, supprimitque
suilla ; in eo quippe Concilio praecipuas partes agebat Basilius Ancyranus h jus sormulae declaratus hostis, quam in Ancyrana Synodo damnavit. Cominie notas leu observationes in. vitam gallice statiptam S. Athanasiiij. P. 89o.
235쪽
p. 8so. 3t Petavium in haeresim 73. S. Epiphan. pag. 3Ir. Ac seciuentibus Tres igitur illae Syrmienses sermulae diversia temporibus editae fuerunt.b ima in Concilio Syrmiensi adversus Photinum an. 3 I. a Marco Aretu T. .so graece scripta. Praeter Symbolum 27. Anathematismos complectitur: hanc P. 3 74. referunt S. Athanasius L. de Synodis Ariminens, & Seleuciens, S. Hilarius L. de Synodis, Socrates L. 2. Histor. cap. 3o. Formulam hanc expendit, ac in Catholicum sensum exponit S. Hilarius; econtra S. Athanasius L. de Synodis, illam ab aliis sormulis aperte Arianis non distinguit, in qua nec error Arianus damnatur, nec Filius dicitur consubstantialis, imo nec simialis r quin Anathematismo II. Filius Patri dicitur subjectus. Secunda fidei formula Syrmiensis scripta est Q. is' quae a S. Hilariola de )β'' Synodis, appellatur bl primia per Ostum Polamium apud Sarmium conserima. Latine primum edita, tum graece, ut observat S. Athanasius L. de Synodis, & Socrates L. a. Uist. 3o. In ea impietas Ariana orta fronte dita' funditur, Filius non dicitur Patri consubstantialis , imo nec umilis &c. Contra istam formulam summo ardore , ae studio insurrexit lusilius Ancyranus, quam in Concilio Ancyrano gravi perstrinxit censura . Tertiα denique formula Syrmiensis scripta est ann. yss. Iatine primum a Marco Aretuso, si Socrati & Maomeno fides habeatur . In ea vors UubstantiaIis , expungitur quidem, sed Filius dicitur similis cum Patre substantiae .. Hoe sngulare continet ista sormula , quod in fronte , ac titulo notentur Consules , annus , dies, & mensis, quo scripta illa suit , quod inauditum hue usque fuerat, cum fides non sit temporum, sed eadem immota semper subsistere debist : quo titulo explosam illam suisse observat S. Athanasius L. de Synodis. Disputant inter se eruditi, cui ex tribus istis Brmulis subseripserit Eu. sebius : an primae, quae ab Hilario benigne exponitur ἔ an secundae quae est aperte Ariana; an tertiae. Baronius ad an . Ch. 337. existimat ,
Liberium primae sermulae subscripsisse . Nondelius Lib. de Primatu pag. Mo. dc 48 . &. Petavius in observationibus ad S. Epiphanium p. 3I6.
secundae. Valesius autem tertiae.
Resp. isitur i. Liberium tertiae formulae non subscripsisse . Formulae quippe sibi oblatae subscripsit Liberius , ut ab exilio, quo Bemae detinebatur, intentalium, ad quos scripserat, favore revocareturi: at cum tertia illa formula. condita fuit anno 339. non tantum ab exilio Iuvocaturusum fuerat, sed & Romam, redierat, adierat, anno scilicet 338. Resp. a. longe probabilius esse , Liberium primae, quam excusat de explicat Sanctus Hilarius, non secundae, quae aperte Ariana est, formulae subscripsisse.
Probatur I. Quia , teste S. Hilario in Fragmentis , Fragmento 6. Rrmula, cui Liberius subscripsit, condita fuit a rurcissis, The ro, Basilio ,
Eudoxio. Demophilo, Cecropio,. Silvano &aliis, quos numero duos supra viginti recenset : atqui Praesules illi non secundam, 1 ed primam dumtaxat Rrmulam Syrmiensem conscripserunt. Namque I 8. S. Athanalius L. de Synodis, secundam sormulam Syrmiensem a solis intacto , valente, & Germinio conditam scribit. Quod si in Graeca versione additur: b, ab aliis . non ita in autographo Latino S. Hilarii. Et vero Concilium Antiochenum ab Anomaeis celebratum,. non aliis, quam tribus istis Episcopis jam appellatis, gratias alit ob eam conditam formulam. a. Illius formulae auctor esse non potuit Basilius Ancyranus, quam vix in lucem emisiam anathemate com fixit
236쪽
s κῆe in Synodo Ancyrana : illius pariter conscius, ac particeps esse non po- elate πheodotus Heracleensis. siquidem jam obierat anno circiter 3 s. anteqtiam Liberius in exilium amandatus fuisset : nec etiam Sylvanus Tarceri iis , qui adeo alienus fuit ad Anomaeorum errore, di pura haeresi Ariaria . ut pro Catholico habitus fuerit , ac orthodoxam de divinitate Filii Δoctrinam adversus A nomaeos in Concilio Seleuciensi coram Constantino Imperatore propugnaverit. Neque etiam Eudoxius Germanicae, Cecropius Nicomediae, Macedonius sive Constantinopolitanus , sive Mops uestenus . α Mareus Aretusius, hujus secundae formulae auctores & parentes dici 'vossunt ; isti enim omnes Orientales erant f secundae vero formulae praecipui auctores Occidentales fuerunt, Ursacius nempe, Valens, Polamius, ius sive auctor illius fuerit, sive tantum approbator. Adde, quod nOmen Germinii Syrmielisis Episcopi . qui eum infacio & Valente in secunda formula tamanda operam contulit, sicut nec Osius nec Potam ius, non legantur inter illos duos & viginti Praesules , quos appellat S. Hilarius e igitur Episcopi illi viginti duo non conscripserunt secundam sormulam Syrmiensem, sed primam , ac consequenter Liberius non secundae ,
sed primae subscripsit formulae.
Hujus momenti vim tantam ita sensit Petavius, ut non alia ratione telum illud declinare potuerit, quam fingendo subscriptiones illas Episcoporum ab aliquo sciolo peregrina manu in textu S. Hilarii irrepsisse: verum, nullo id argumento probat, sed ut meram conjecturam proponit. Probatur a. Quia si Liberius secundae formulae sibi a Ismophilo oblatae subscripsisset, eum haec Arianam impietatem undequaque respiret, haud du- hie nihil amplius ab illo exigere debuissent Ariani, & ab exilio statim a subscriptione revocatus ille ruisset : atqui tamen non ita contigit, Liberius
enim ad Episcopos Orientales scripsit, Epistolam refert Sanaus Hilarius 'Fragmento si ) rogans ut pro ea, qua apud Imperatorem valent, gratia, e suum ab exilio reditum obtineant, quem non prius obtinuit , quam alterieuidam Qrmulae , tumcum ad Imperatore Syrmium vocatus est , subscripsisset : haec autem formula non erat secunda Syrmiensis ipsimet Constantino Imperatori invisa , sed collectio quaedam fuit tum formulae adversus Photinum editae , tum illius , quae in Synodo Antiochena in Encaeniis
sancita fuit, ut constat ex Sozomeno L. q. Hist. c. I s.
'Dices i. formulam Syrmiensem , quam Liberius ipse scribens ad Orie tales declarat, se probasse , S. Hilarius in Fragmento 6. perfidiam ariaηam appellat ; eamque ob causam ter ipsi, ejusque sesiis dicit anathema:-ς
tbema tibi a me dictum, Liberi, 'eiis tuis .. iterum tibi anathema tertio, praevaricator Liberi . Atqui sola secunda λrmula Syrmiensis hoe nomine inscribitur apud Sanctum Hilarium L. de Synodis p. II 16. Exemplum blasphemiae apud Drmirum per Ofium Polamium conseviptae : pri- nam econtra excusat, ac benigne interpretatur, ut videre est ibidem p.
177. & sequentibus ; ergo formula, cui Liberius subscripsit , secunda est, non prima : nisi volueris Sanctum Hilarium ex levitate animi & inco- stanna primam illam in uiam modo excusasse in Libro de Synodis, remota indiam appellasse in Libro Fragmentorum , quod certe de Viro tam gravi, ac sapiente suspinari nefas. II. Santius Hieronymus in Catalogo Seripi. Ecel. cae. 97. ubi de Fortuna- Ttiano Aquilejensi, ait detestabdem eum fuisse, qui primus Liberium solli- Agitarint, fregerit , & ad substri iandam haeresim impulerit. Et in Chroni
237쪽
, Liberius, inquit, taedio victus exilii , in haereticam pravitatem sub scribens Romam quali victor intravit. III. Cum Demophilus obtulit Liberio Beroae degenti Brmulam fidei subscribendam, eam haud dubie Syrmiensem obtulit , quae Iam condita erat, & quae sola poterat Liberium Arianis conc; liale, dc reditum ab exilio ipsi promereri : atqui secunda larmula Syrmiensis jam condita erat, ac ibi a materat Liberium Arianis conciliare, & reditum ab exilio ipsi
Resp. ad primum , dist. maj. krmulam , cui subscripsit Liberius , perfidiam Arianam appellat Sanctus Hilarius , habita ratione consilii & fraudis aucto rum illius Qrmulae, imo & eventus, qui succellit, concedo: habita ratione verborum , ac sententiarum , quibus illa constat, nego. Sanctus itaque Hilarius abs' ue ulla levitatis & inconstantiae nota potuit formulam primam Syrmiensem mox non improbare, imo benigne interpretari, mox perscliam appellare, pro variis icilicet temporis circumstantiis. In Libro de Synodis, fornua lamma dein se , ac quantum ad verba ex pendit tantum . ac cupiens Orientales ad concordiam S unitatem , si fieri miset , adducere, eam benigne interpretatur : tum vero cognita inaude, ac perverso auctorum sormulae consilio, Liberii perspecta ignavia, qui latam contra S. Athanasium sententiam
probaverat, rupta etiam cum ipto unitatis communione, ac Litterarum commercio , eam dein sormulam perfidiam appellat in Libro Fragmentorum, quod nempe a perfidis, ac fraudulentis hominibus condita illa fuisset , quod Libcrio lapsus causa fuisset, atque in fidei detrimentum suppressisset vocem ouisbιο νοῦ quapropter in Libro contra Constantium Augustum , Synodum Syrmiensem contra Photinum, tanquam Arianam proscribit. Ad illud vero anathema , quod ter Liberio intorquet Hilarius, non una est responso. Alii merito dictum anathema existimant, propter approbatam a Liberio Arianorum contra Sanctum Athanasium damnationis lententiam : verba quippe ista: Anathema tibi a me dictum , Liberi, tum ab Hilario prolata esse putant , cum ejusdem Pontificis plenam ignaviae Epistolam accepit. Alii conficiunt, citata verba Hilarii sorte aliena manu ad marginem exscripta , exinde in textum irrepsime. Alii denique suspicantur, verba illa ab Hilario in quadam volatili, ac disesu in charta, simul cum Epistola Liberii ad Orientales, descripta primum fuisse, operi Historico, quod tunc mente volvebat, suo tempore, cum ab solveretur, inserenda . Ita serea sibi ent, qui grande aliquod opus meditantur,
fragmenta quaedam , sententias, verba prout se se menti objiciunt, obviae char tae mandare ad memoriam , & usum suo tempore applicandum : non raro au tein contingit, aliqua ex his, quae collecta fuerant, memorialia, re ipsa non
usurpari, sed rejici. Ita factitatum conjiciunt in causa praesenti: Hilarius lecta Liberii ad Orientales plena ignaviae Epistola, raptim eam chartae tradidit, adjecta ista indignantis animi notula , innathema Liberio , quae tamen subinde procul dubio suppressisset, si opus absolvisset, quod tunc meditabatur. At illud revera non absolvit : fragmenta dumtaxat quaedam dissuta Let febre fatis prdinata reliquit, quae viri' docti Nisolai Fabri opera ex Bibliotheca P. Pithoci edita sunt anno i 198. Conjecturae illud est fundamentum , Librum Fragmentorum, omnium judicio, scriptum ab Hilario suisse, quo tem Ore Liberius sibi restitutus Ecclesiae fidem egregie tuebatur; ac incredibile Videri, ut ei jam conecto, imo etiam acerrimo fidei patrono, tot anathemat
238쪽
diceret Hilarius, qui Orientalibus necdum recte sentientibus, quia tamen ad veritatem propius accederent , Libro d Synodis ita pepercit , ut nec laudes negarit . Verba sol ieruditorum Benedictinorum , praefatione tu Librum Fragmentorum S. Hilarii . Eamdem conjecturam probaverat , hi iamque secerat jam anno II ra. menellius ., in responsione ad D. de I s.' VI itte, occasione samosi Libet si , quo dictusde UVitte infamem denuntiationem a se factam universae Ecclesiae C stitutionis Clementis XI.
Viηeam Domini Sabaotb, confirmare iterata temeritate nititur.
Ad secundum , rei p. ab Hieronymo, & aliis nonnullis haereseos Incusari Liberium, tum quia sermulae subscripsit, quae , spectato auctorum consilio. legitime suspecta esse ipsi debuerat ; tum quia S. Athanasium damnavit , cujus de sensio publica tunc erat Ecclesiae iptius causa ; tum denique quia
societatem ac communicationem iniit cum apertis haereticis Arianis. Ad tertium , dico I. valde dubium ac incertum esse, an tunc secunda Syrmiensis somnula condita soret r neque enim ea de re quidqua in satis firmum, & clarum extat in antiquis Historiae Ecclesiasticae monumentis. a. Etsi supponeretur itinc conditam fuisse , & Liberio ad subscribendum oblatam illam formulam secundam , non inde certo concludi posset eam a Liberio probatam sui sis: potuit id pollulare Demophilus, nec obtinere a Liberio; ac verisimile est rem ita contigisse. Quapropter non ita premen
dum Pontificem ratus Demophilus , satis sibi esse judicavit, si eum induceret ad subscribendam aliam formulam dolo, & insidiis plenam , quam reipsa subscripsit : at tandem fraude detecta , Liberius priori suo fidei studio, & ardore collecto, ignaviae labem diluit, ac Episcopis Ariminensibus defieientibus invicio animo stetit publica fidei Catholicae professione , cujus causa post Synodum Ariminensem dure ad mortem usque a Constantio Imperatore divexatum illum fuisse , narrat Baronius ad ann. Christi asy. n. 33.
Osium Cordubenlam in Hispania Episcopum, virum tam gravem' totque Conciliorum parentem, secundae formulae Syrmiensi vi tormentorum compulsum subscripsisse , nemo est qui ignoret . Ita significat S. Hilarius P. et 136. Lib. de Synodis, ubi formula Syrmiensis sic legitur inscripta : Exemplum
hi phemiae apud Drmium per Osium, im Polamium conscriptae . In ea nec homo on, nec homoloinon legimus: quapropter S. Hilarius ibidem ajebat :oro vos, ne quisquam alius ex bis praeter senem Osium is ipsum tuum nimium fui sepuIchri remantem , reperiatur , qui tacendum esse existimetae utroque. Idem constat ex S. Phaebadio Aginnensi Epilcopo Lib. contra
Arianos, Epiphanio haeresi 73. Sulpitio Severo Lib. 2. Histor. sacrae. Non tamen in haeresi ad mortem usque perstitiise Osium ; sed in file ac pace Ecclesiae illum obiisse colligimus, tum ex S. Arhanasio, qui in Libris post mortem Osii scriptis honorifice de illo loquitur: Instante , inquit, morte , vim sibi illatam quo testamento declaravit, Arianamque haeresim feriis Di . ad
anathemate, vetuitque, ne quis illam reciperet. Tum ex S. Aug. Lib. 2. Contra Parmen. cap. q. ubi Osium etiam a calumniis Donatistarum vindi- Tom. .
Cat , eumque in pace, & communione Ecclesiae obiisse testatur. m7 . D. Locus hic esset ventilandi celebrem controversiam de fide Patrum Concilii T. . p. 39.
Ariminensis, an reipsa impietati Arianae illi consenserint; quod exemplum Novatores Lutherani, & Calvinistae vel ab ipso suae ab Ecclesia secessionis ini-etio nobis invidiose obiecerunt, ut ostenderent, Ecclesiam deficere aliquan- Tourneir de Trinitate. Tom. II. P d
239쪽
do posse in multitudIne Episcoponim, & in paucis omnino subsist ere . Verum momentum istud tam abunde a nobis praeoccupatum fuit in nostrῖs de Ecclesia Praelectionibus T. F.p.r32.praesertim Vero dc ex professo DaIq.& sequentibus , .utrem actam rursum hic agere superfluum omnino stret, maxime cum gravis- lima superstat nobis de ipsemet Mysterii, de quo agimus, veritate petractanda.
De Disinitate spiritus sancti. Din hic habemus Socinianae impietatis capita consutanda. Primum, Spiritum Sanctum veram non esse , ac subsistentem perlanam , sed meram dumtaxat Dei essicaciam , ac virtutem . Alterum, quod ex primo sequitur , Spiritum Sanctum natura de sub- .stantia Deum non esse, sed accidens quiadam seu qualitatem. Sit ita que
Spiritus Ianctus vera est, ac per se subsistens persona .. Probatur I .ex Scripturiscluae a contortis Socinianori expositionibus vindicantu .
Ex operationibus', quae personarum sunt, Spiritui .Sancto tribuuntur. Ex communi Scholae effato: Actiones fiant suppositorum ; si ergo Scriptura prorias Spiritui Sancto tribuat operationes, certissime concludendum erit, Spiritum Sanctum veram esse, ac subsistentem personam z atqui veras'.&quae personarum sunt, operationes Scripturas Spiritui Sancto tribuit, v. g. docere, IO. Iq. v. I F. testari; Io. I . U. 26. revelare futura, I. ad Timoth. q. v. I. scrutari profunda Dei, r. r. a. v. io. segregare nonnullos , illosque expresso mandato sacris Ministeriis deputare , Act. I I. V. ΣΟ.& c. 2o. V.28.uno ver, , operationes omnis generis exercere , ac dona multiplicis ordinis homnibus distribuere, i. r. ia. ubi Apostolus enumeratis multis donis coelestibus, Divisiones operationum sunt, ait U. 6. idem vero Deus , qui operatur omnia in omnibus . Unicuique autem datur mansfestatio Spiritus ad utilitatem . Atii quidem per Spiritum datur sermo sapientiae 'i alii autem sermo seientiae dcc. Et v. Ir. Haec autem omnia operatur unus atque idem Spiritus, dividens fingulis
prout vult . Ex quibus manifestum istud est , Spiritum Sanctum illum
ipsum esse Deum , qui omnia operatur in omnibus I ac consequenter veram esse, ac subsistentem personam , cui donorum coelestium distributio, .aliaeque hu1uscemodi operationes, quae personarum sunt, adscribuntur. Soeinianorum responsio. Duo reponunt Sociniani. I. Ex operationibus certo inferri non posse Spiritum Sanctum veram esse, ac subsistentem per nam , qui rebus iis tribuuntur, quae omnium judicio non sunt Verae persoriae, V.g.Sanctus Paulus I. Cor. I 3. v. q. charitati multa personaliλaccomodat, quod patiens sit, benigna, quod non aemuletur, non agat perperoma non infletur, non quaeras, quae suasum , non irritetur 9 e. atqui tamen chari xas virtus est, non persona. Pariter Rom. 7. v. 7. peccatum seducere dicitur ,
240쪽
oecidere. Et c. s. v. I9. Lex dicitur isqvi I. Io. V. 8. sanguis & aqua Uari dicuntur. Gen. q. v. Io. sanguis Abel clamare. Ps. I 8. V. I. Coeli& firmamentum anniatitant Dei gloriam . Ita Uvolhelius L de vera Religione e. t . II. Reponunt cum eodem Uvolhelio 'ibidem , actiones illas M onales Spiritui Mncto tribui a Scriptura per figuram protopOpejae , qlia VeIut persona inducitur loquens, eum tamen vera persona non sit . Duobus autem testimoniis figuram hanc probar Vvolhelius : r. quia Spiritus Sanctus diciis tur non a se laqui, sed ea solum; qu' accepit vi audivit, enarare rid porro dici non posset, persona divina. a. quia Rom. 8. v. 26. viritus functus interputat pro uobis gemitibus inenarrabilibus. Et V. 27. sui autem scrutatur corda ,scit quod des deret Spiritus; quia secundum Deum postuue pro ..Porro haec per figuram de Spiritu sancto dictat fuisse , nemo non intelligit: absonum quippe est dicere veram personam divinam , hoc est Deum, orare, gemitus fundere , suspirare &e. Si vero necesse est hic figuratam subintellisere locutionem quidni & in aliis locis, in quibus aliquid personale Spiritui Sancto tribuitur lRUeuitur Soeinianorum responsio . Primo quidem, quia nihil videtur esse distortum magis & obliquum isto adversariorum ratiocinandi modo: Iii hoc vel illo Salpturae Ioco figurata est locutio, neque vera designatur persona: ergo & in aliis pariter locis, in quibus idem loquendi m aus usurpatur., vera non designatur perssina . Ex sim ili ratiocinandi modo inserre quis posse i, Christum veram non esse personam , sed tantum Dei virtutem ,hac sapientiam , siquidem sapientiae divinae per figuram actiones personales tribuuntur. An ferrent vel ipsi Socinianti Subjecta itaque, de quibus agitur , distinguenda iunt I ac expendendum. I. an omnes personales actiones iis tanquam' veris personis tribuantur. a. an constanter dc ubique in Scripturis res illae , quibus actiones
Personales tribuuntur, tanquam personae habeantur. Porro naec duo accurate in Spiritum Sanctum concurrusin: .
I. Spiritui Sancto illae tribuuntur actiones, quae a soli personis elici possunt,& quae puris,qualitatibus seu accidentibus nunquam adscriptae leguntur, v. g..intelligere, velle deliberare, quae de Spiritu Sancto dicuntur , non
II. Spiritus Sanctus constanter dc ubique in divinis Scripturis tanquam vera substantia & vera persona describitur : res vero , quarum eκempla proseruntur , tanquam mere accidentia vel entia inanimata 'saepissime designantur ; non igitur aequa est ab istis ad Spiritum Sanctum illatio . . cconsecutio.
Cum igitur charitas dicitur patiens, non agere perteram , non irritari re. nomen charitatis abstractive sumi non debet, sea subjective seu comerete, pro homine scilicet charitate instructo; abstracta quippe non operaila' tur, sed concreta. Pariter peccatum decipere & oecidere dicitur non quidem active, ac proprie, sed meritorie, quia diabolus per illud decipit &Qccidit. Ita quoque lex proprie non loquitur, sed Legislator in lege seu per legem. Sanguis & aqua resari dicuntur passive, quia ex illis tinimonium assumityre sanguis eumat; Coeli Dei gloriam enarrant&c. non qui dem active seu effective, sed Objective. . . In his omnibus exemplis usu recepto, ac communi notum' est , Uirtutem agendi principalem non designari , sed tantum media , quibus per figuram consuetam actio principalis agentis exprimitur: neque vero in his P a. figit-