장음표시 사용
251쪽
non distis utitur persona ab ipis homine, quia. anima pars est enntiae hominis: si ergo nomen sumatur absolute pro natura mi , haud dubie non est persona. a. Deo distincta, sed ipsamet Dei natura seu essentia: si vero nomen Disitus relative, ac nationaliter sumatur pro divinarersona subsistente, ut hic intelligimus, persona est distincta ab eo, cuius iniritus dicitur, nempe a Deo Patre, & Rilio ; cum enim a Deo Patre &Filio pri dat, necesse est,. ut ab iis personalitate, ac hypostasi distinguatur. Instabis 2. Eo ipso modo Spiritus Sanctus in Deo est , quo spiritus hominis est in homine, eκ Apostolo I. Corinth. a. v. Ir. atqui spiritus hominis in homine non est tanquam vera personar ergo neque Spiritus Dei in ipso vera est persona; alias. in una persona, in g. Patris, duae ineluderentur personae, quod absurdum est . .
Resp. neso maj. dc Daritatem . Disparitas est, quia spiritus hominis est pars hominis, non persiona: Spiritus vero Dei non est pars Dei, sed vera persona. Neque ex Apostolo quidquam hic essicient Sociniani r hoc enim vult S. Paulus, neminem scire secretos animi motus, praeterhominem seu spiritum hominis , qur in ipso est, sicur nemo cognoscit, quae Dei sunt, nisi Spiritus Dei, qui ini Deo est. Similitudo spiritus. creati &. increati hic
attenditur dumtaxat ouantum ad modum cognoscendi , non ' vero quantum ad modum subsistendi : unde falso prorsus asserunt adversarii , in una persona plures esse non posse personas ; Filius enim de Pater sunt duae distinctae per nae, & tamen in se se invicem inexistunt et Pater in me es, is vo in Patre , ait Christus I n. io. v. Similiter plures immundorum spirituum personas in uno homine suisse, docet Historia Evangelica; ne vero plurex humanae personae intra se invicem esse possint, ob stat quantitas seu moles corporum, quae se se pervadere seu penetrare no ,
Instabis a. Baptizamur in Spiritu Sancto: sed id, in quo baptizamur, perstita non est ; baetizamur quippe in aqua , quae procul dubio non est persona.
Resp. nego min. Nonne, ipsi met fatentibus Socinianis , Christus vera est persona atqui tamen illo baptizari & nutriri; illum induere dicimur non est ergo, quod. offendantur viri illi delieati, ac fastidiosi, eam audiunt nos baptizari in Spiritu Sancto . Symbolicam, a figuratam eme loquendi
rationem non dissitemur, ductam ab effectu aquae, qua lavamur: 'uemadmodum enim externae corporis sordes per aquam, ita sordes animae per Baptismum Spiritus Sancti mundantur 3c abluuntur unde Spiritu Sancto nos baptizari recte dicimur, quia auctor est gratiae, qua ετ interius regeneramur, ac mundamur. Neque paritas aquae hic urgenda, quae vera non est persona: est enim dumtaxat symbolum seu instrumentum internae mundationis per gratiam. Insulso igitur coneludunt Sociniani, ex eo, quod baptizemur in aqua dc Spiritu Sancto, non magis dici debere Spiritum Sanctum veram esse personam , quam aquam ipsam; quasi vellent persectam esse paritatem inter aquam & Spiritum Sanctum : si ita effet , coni ueliteo asserere deberent nos non baptizari in nomine Spiritus, Sancti , a Spiritu nos non doceri, non illuminari &e. quia haec de aqua; afirmari nullatenus pomunt. Instabis Diritus Sanctus frequenter appellatur Dei donum e ergodivina non est nec esse potest persona : nihil quippe potest esse sui. ipsius donum. Resp. distinguo ant. Spiritus Sanctus dicitur donum Dei , personale ac subsistens, concedo r. accidentale , nego . Spiritus Sanctus est quidem
auctor donorum accidentalium , a quibus distinguitur ; ipse vere donum. est
252쪽
est Dei personale , ac subsistens; quia a Deo Patre & a Filio procedit cIia Christust, quem Sociniani non nerant esse veram personant , donum Dei dicitur Ioan. 3. Vers. . 26. imo semeptisum donavit seu obtulit in redemptionem & salutem omnium .hominum.
Instabis. . Spiritus Sanctus in die Pentecostes in multos .effusus & inter eos distributus legitur: atqui de vera & proprie dicta 'eersona dici istud
non potest; quomodo enim utra & eadem persona multis simul posset distribui 3 Pariter Spiritus .augeri vel . minui dicitur : ita Deus de Spiritu Moysis detraκit aliquid, quia septuaginta laesoribus impertiretur. Num..ri. v. I . Eltheus duplicem pro Te Spiritum postulat, L. a. Reg. cap. II. vers. s. Haec porro in divinam personam incrementi dc decrementi incapacem cadere non possunt.
Resp. Spiritum Sanctum, effusum quidem fuisse in multos , sed non distributum seu divisum; est enim unus atque idem Spiritus Sanctus , qin
omnia in Omnibus operatur, prout vult, a. r. I a. v. II. Quapropter distributiones variae, quae Hebr. a. v. q. reseruntur, active sumendae sunt .
Iro donis scilicet, quae Spiritus Sanctus distii buiis non passive , quasi i
amet Spiritus Sancti perlona aivideretur inter multos, quae una est induvidua & simplicissima . Falso supponunt perabsurdum esse dicere personam effundi. An , rogo, quid absurdum est dicere Spiritum Sanctum diffundi, quam dari Fidelibus Nonne Christus vera persona est illum tamen in Bapti uno induere, & in Eucharistia manducare dicimur: sicut igitur unus& idem Christus eodem tempore multis datur, cum quibus arctissime unitur tanquam cibus & potus ; ita & Spiritus Sanctus , qui vera persona est, multis tempore loco distantibus communicari potest. Est quidem
istud divinae virtutis, ac potentiae stupendum miraculum . cujus in creatis nullum vestigium, exemplum nullum occurrit ; attamen verum , ac . certissima fide tenentim. Cum Spiritus augeri vel minui dicitur, sensus apertus videtur, nempe dona Diritus Sancti aliquando minui, aliquando augeri. Porro nou. dissitemur, Spiritus Sancti nomine in Scripturis non raro dona , charismata coelestia intelligi : at contendimus, male omnino inde Socinianos colligere., nomine Spiritus Sancti semper , ac constanter dona coelestia, seu Dei virtutem & eificaciam, nunquam vero personam veram, ac subsistentem intelli sendam esse . Instabis s. Ioan. 7. v. 39. dicitura erat Spiritus datus, quia Iesus nondum erat glori Patus: quo loco, inquiunt, Spiritus pro donis usurpatur, non pro persona; scilicet, dona Spiritus Sancti effula in Apostolos non fuere, nisi postquam Coelos Christus repetiit. Αὸdunt, Spiritum
Sanctum mitti; divinam autem personam non mitti .
Resp. spiritum: Sanctum, antequam Christus gloriosus in Coelum ascenderet, datum quidem non fuisse cum tanta jonorum coelestium ubertate, ac copia, qua datus suit die Pentecostes at datus Iam suerat , siquidem in Baptismo Christi jam apparuerat, & Fidelibus etiam concessus. Revera quidem divina persona non mittitur per imperium, quia se superiorem non agnoscit; sed per consensum, ratione ossicii & originis mitti dicitur, quia ab alia persona procedit. De hae personarum in Deo missione paulo st dicturi sumus.. Objicies a. contra secundam Conclusionem, argumentum neg/tivum, quod proponit dc urget Crellius. r. Spiritus Sanctus nunquam in Scripturis directe .appellatur Deus; nusquam adorandus vel invocandus proponitur. 2. Cum
253쪽
Anostolus I. Corinth. 8. v. 6. enumerat beneficia Dei in homines, PatrA MFilii mentionem facit, nusquam Spiritus sancti. 3. Veteribus Philosophis incognitus suit Spiritus sanctus, imo & primis Chriaianis . Act. I i. v. 2. cum Paulus baptizatos interrogasset, an Spiritum sanctum recepissent, respon-ὸeriint: NeqQ dem si Spiritus Sanctus est, audivimus. Sed quod longe gravius videtur , ne in ipso quidem Concilio Constantinopolitano adversus Mac donium coacto , Spiritus Sanctus Deus expresse, ac directe nominatur. Resp. ad primum, falsum esse Spiritum sanctum in Scripturis expresse
Deum non appellari. Quidem: m significant ista,' quae laudavimus verba ex c. s. Act. Apos . . 3. , ait S. Petrus, cur tentavit Dibanas eor tuum mentiri te Spiritui sancto 3 ... non es mentitus hominibus , sed Deo. Spiritus ergo sanctus, cui Ananias mentitus fuerat, verus Deus est & appellatur. Ad secundum: cum una vel altera nominatur persona , alia non excluditur iis iam excludi debere probare debuisset Crellius. Ad tertium: mirum videri non debet, si Spiritus sanctus Philosophis veteribus cognitus non fuerit , tametsi cum Christianis commercio juncti suissent solebant enim Christiani obscurius de altissimis fidei nostrae mysteriis coram Paganis verba facere , ne sorte ab illis irriderentur. Illi vero, qui Paulo interroganti an Spiritum sanctum recepissent , responderunt , se nequidem audivilla an sit Spiritus sanctus; illi, inquam, Baptismo dumtaxat Ioannis baptizati suerant, non Baptismo Christi ; quapropter jubet Apostolus c. s. Act. Apostol. eos baptizari Baptismo Chiisti. In ipso autem Concilio Constantinopolitano, etsi Spiritus sanctus Deus expresse non appelletur, dicitur tamen cum Patie & Filio unam & consubstantialem habere naturam ; illum cum Patre & Filio adorandum & conglorificandum: an non , quaeso, idem est , ac si expresse, ac directe dixisset: Spiritus sanctus est Deus
Oboicies 3. Amos q. v. r3. juxta Versionem 7o. Spiritus creatus dicitur: Firmat tonitru , Θ creat spiritum . Io. I. dicitur a Filio factus , per quem facta sunt om nra. Matth. 3. v. II. cum igne comparatur: Ipse vos baptizabit in Spiritu sancto is igne.
Res p. ad primum, nomine spiritus , Prophetam loco citato non intelli-xere personam divinam , sed spiritum , qui ventu, dicitur, firmat tonitru ,ereat ventum' Da S. Hieronymus in hunc locum. Ad secundum: omnia quidem, quae secta sunt; per Filium facta sunt: at non omnia revera facta sunt; nisi pari ratione concludere vellet Crellius , Patrem a Filio factum
esse, quia per Filium omnia facta dicuntur: putidum sophisma est a petitione principit; supponit enim Spiritum sanctum esse factum, qui tamen 1 actus non est . Ad tertium e Spiritui sancto ignis adjungitur, non quod creata sit Spiritus scut ignis natura, absit; sed ut designentur operationes Spiritus sancti, ac linguae illae igneae, in quibus die Pentecostes apparuit. Objicies A. vel genitus est et ingenitus Spiritus sanctus : si genitus, ergo Filius; si ingenitus, erro est Pater; si aliquid aliud, ergo est creatura. Deinde, si Spiritus sanctus ab aliquo procedit, vel a Patre, vel a Filio, vel ab utroque : si a Patre, Filius α Spiritus sanctus fratres sunt; si a Filio , Spiritus sanctus Patris erit nepos : si ab utroque, utriusque Filius dicendus erit . Sic inepte olim, non minusquam impie, arguebant Haeretici SS. Trinitatis hostes . Res p. nego maj. Spiritus enim sanctus nec genitus, nec ingenitus dicitur, sed procedens; quo nomine, a Patre generante Filium, & a Filio genito, a Catholicis designari solet. Iam initio hujus Tractatus monuimus, argumenta illa, quae ex humana generatione petuntur, audienda hic non eme: ac
254쪽
ut cum S. Gregorio Naziangelio Oratione 3 . loquamvr , ideas & conceptus ex humana generatione petitos ad divinitatis explicandam naturam transferendos non esse : alioquin re varium sexum iii Deo inducemus , sicut in ereatis , quod est per sese absurdissimum . Licet vero Spiritus sanctus per veram generationem a Patre non procedat, eamdem tamen cum ipso naturam communicat: cur autem non sit, nec dicatur Filius, o altitudo i Generationem ejus quis enarrabit
Objicies denique: Nonnuli ex veteribus SS. Patribus vix Spiritum sanctum Deum appellare ausi fuere . S. Hilarius in Libris duodecim de Trinitate, a nomine Dei Spiritui sancto tribuendo abstinet. S. praeserti in Basilius non tantum eum Deum non appellat, sed Homil. II. quae est in sanctum Baptisma, negat Spiritum sanctum Deum esse dicen- eum . igitur, inquit, alienus est a soria Dei visitus ex ineffabili ore φρ' inessabiliter prolatus : neque ipse Deus es , sed Dei Spiritus , is apud Deum , ' 'qui a Deo mittitur , per Filium nobis funed latur. Quapropter in suspicionem haereseos a suis Monachis vocatum aliquando fuisse S. Basiliun , Patet o Epistola ipsius τ'. quam quidem accusationem merito diluit , tuamquam a nomine Dei abstineat , cum de Spiritu sancto mentionem habet. S. Basilio adjungi debet ejus en miastes ς. Gregorius Nazianetenus . si 'Oratione ao. quae funebris est in laudem S. Basilii , ubi cum ejus appro- 'bat rationem agendi, ad eum sententia accedere videtur. Resp. revera Monnullos e Veteribus ex oeconomia noluisse Spiritum sanctum Deum expresse appellare , quod in iis versarentur temporum circumstantiis, in quibus ob praepotentem Haereticorum factionem periculum crat, ne Catholici Praesules e suis Sedibus per vim dejecti, eas Haereticis D upandas relinquerent . Hinc. enim iurebant in Catholicos Ariani , i de Macedoniani, qui , si juilino inter se scedere vires omnes suas in Catholicos simul convertissent , fravissimum rei Catholicae damnum intuli Dsent : quaproPpter eκ prudent ceconomia tempori cedendum esse judicarunt , donec paulo sedato animorum furore , Iiceret aperte , quod senti-Ient , profiteri. Interim tamen non dissimulabant, imo palam in Scriptis declarabant unam & eamdem esse Spiritus sancti cum Patre & Filio su salatiam ; eum inter creaturas annumerandum non esse I nos in nomine
6piritus sancti, perinde ac Patris &. Filii baptizari, quod certe idem est , ac si Spiritum sanctum Deum appellassent.
PErsona , ex Boetio , definitur , natur.e rationatis individua substantia. Dicitur I. naturae rationalir; idest, intelligentis, seu ratione praeditae: aliae quippe substantiae singillares , vel subsistentiae vel hypostases aut is P sita vocari solent, non rerionae, quod nomen honoris est ac dignitatis. Dicitur a. individua substantia; idest , sngularis & ultimo terminata seu completa : est enim subsistentia, terminus, seu ultimum naturae coinplementu in , quo redditur cuilibet alteri tanquam supposito incommunicabilis ; character enim ille singularis ac peribnalis non potest communicari , alias confunderentur ac inter se permixtae forent personae. Disputant inter se Philolophi ac Theologi, quid supra naturam di substan- Tourneo de Trinitate. Tom. II. in tiam
255쪽
tiam addat subsistentia seu individuatio : an si aliquid reale distinctum a. natura ; an modus, an ipsamet natura persecta & completa 3 quam conatroversam illis ibi vendam, si tamen liquido solvi possit, relinquimus. De relationibus divinis , quibus personae in Deo , nostro intelligendi modo , constituuntur , & realiter a se invicem distinguuntur , quod sit illarum relationum Officium, qui numerus, quae affectiones seu proprietates, vel in ipso primo husus Tractatus aditu abunde satis disseruimus Alias igitur quaestiones, Schola quas proponit circa personas generatim di in communi spectatas, hic attingemus. Atque cum persona duo includat, naturam scilicet δc subsistentiam , circa utramque haec sunt expendenda. Primo circa subsistentiam: sintne in Deo tres subsistentiae relativae , &una absoluta tribus personis communis . a. An sint , ac dici possint in Deo tres existentiae relativae, & una absoluta. Secundo circa naturam : quaeritur i. An quaecumque in Deo sunt absoluta , tribus personis communia sint ; an vero per quamdam appropriationem , etiam inter absoluta Dei attributa quaedam sint personis pro pria. a. Cum natura divina una sit numero dc indistincta in tribus pers nis , quartitur an & quomodo una persona in alia insideat seu inexistat , quam ineκistentiam Theologi circum insessionem appellant. 3. Cum persona quaelibet certis notis ac caracheribus designetur, quaeritur quid dc quo-mplex sit in divinis notio. q. denique, cum persona in Scripturis ab alia mitti dicatur, quaeritur quid sit in divinis misso .
An sint in Deo admittendae tres subsistentiae relativae, is una absoluta
Tota sere de nomine est praesens controversia , quae ex varia pendet nominis su sentiae significatione. Subsistentia igitur sumitur i. pro ea substantiae modificatione , qua stut substantia sit ens per se subsistens , distinctum ab accidente, quod per se no subsistit , sed indiget subjecto , cui inhaereat . Sumitur z. Vel pro rei Salitate , si abstracte; vel pro toto, si concrete accipiatur: hoc est, vel pro personalitate , quod nomen abstractum est ; vel pro persona tota& integra , quod nomen concretum dicitur : atque hoc sensu concreto, sola hominis anima subsistens non est , quia pars est dumtaxat hominis , non totus homo ; nec humana pariter in Christo natura est subsistens , suta pars est Christi, non totus Christus. Olim apud Veteres subsistentia in concreto dumtaxat usurpabatur pro toto nempe subsistente : unde S. Ambrosius Sabellium arguebat, quod doceret , unam subsistentiam , hoc est unam personam , cte Patrem Fitium Θ Spiritum Sanctum. Iam diu est ex quo , communi ac recepto apud Theologos ulu , subsistentiam signiscat modum, seu formam quamdam, quae naturam ultimo complet ac terminat, eamque reddit alteri tanquam supposito in commu
Sensus igitur propositae quaestionis pst . . I. Suntne in Deo tres relativae subsistentiae , hoc est , tres modi , leurationes & formae subsistendi relativae , quibus personae subsistunt, ac a se invicem realiter distinguuntur ; an vero unica dumtaxat & communis
256쪽
uis quaedam datur subsistentia , qua singulae pertanae divinae subsistant ;quemadmodum unae ct singularis est in tribus perlanis natura divina, quatit ut tres perlonae sint unus Deus II. Sensus quaestionis est, utrum in Deo, praecisis per mentem relationibus re perisnalitatibus , detur singularis aliqua persectio absoluta , ac proinde communis tribus personis, per quam divina natura sit subsistens Cirea quam controversiam , more suo varias in partes abeunt Theologi , pro varia, quam sibi fingunt, nominis subsistentiae fignificatione. Durandus in I. Sent. dist. i 3. qu. a. n. 22. & sutas tertio Senta dist.
nonnulli, unicam videntur agnoscere subsistentiam abiblutam , per quam tres personae in se subsistant, non in alio. Duo illi distinguunt in peisOna: primum, quod in se ac per se, non in alio subsistat; alterum, quod alteri sit incommunicabilis. Quod personae in se subsistant, habent a subsistentia absoluta, inquiunt; quod vero sint incommunicabiles alteri tanquam supposito habent ab incommunicabilitate relativa . verum sententiabaec vel lubsistentiam aliter sumit, quam hic sumi soleat, nempe pronatura per se subsistente , non autem pro ultimo naturae complemento I vel etiam tres agnoscit relativas subsistentias e viκ enim scio quid per incommunicabilitates relativas milit intelligi , nisi subsiistentias relativas : sed
quidquid illud sit, parum curae nobis est II. Alii cum Caistano I. pari. quaest. 29. art. q. & quaest. 39. art. q3. Suared Lib. q. cap. q. quatuor admittunt 1ubsistentias, unam videlicet absolutam , & tres relati UaS. III. Alii eum Alensi s. pari. quaest. a. membr. 3. S. Bonaventura in I. dist. a. art. I qu. 33. Herinco Gandavens s. pari. quaest. 33. communiter tres dumtaxat agnoscunt relativas subsistentias , nullam vero absolutam , cui opinioni tanquam communiori subscribimus ..
Ttes sunt in Deo subsistentiae relativae. Multis SS. Patrum & antiquorum Staptorum testimoniis momentum xstud prosequitur, ac probat Petavius Lib. 4. de Trinitate cap.3. uae coii-suli possunt. Ratio autem Theologica manifesta est I. Quia sunt in Deo tres personae ; ergo tres subsistentiae relativae, persuas , veluti totidem sormas aut modificationes , personae constituuntur in ratione personae, & a se invicem distinguuntur. II. Quia quod est in Deo absolutum , unum est nec multiplicatur ;omnia quippe in Deo sunt unum & idem , ait commune Scholae effatum, ubi non obviat relationis oppositio; sed subsistentia multiplicatur in
III. In Mysteris Incarnationis subsistentia Verbi cum humanitate conjungitur : in illa subsistentia verbi divini propria est ac maxime singularis , ac consequenter relativa ; alias vix exponi posset , quomodo iOlus Filius sit incarnatus , non Pater , non Spiritus Sanctus .' siquidem in adversa sententia, subsistentia relativa non est , sed absoluta & communis a.
257쪽
Nulla est in Deo subsistantia communis di absoluta Probatur ; Qia ex communi ac recepto usu , subsistentia naturam singularem Ac individuam , hoc est, personam significat; est quippe, ut dictum
est , subsistentia, ultimus naturae termi aus, seu ultimum complementum, quo natura redditur alteri tanquam lapposito incommunicabilis: atqui non datur ejusmodi communis & absoluta subsistentia: tum quia natura divina , praecisis per mentem relationibus, revera non est ultimo completa & terminata, nec incommunicabilis ; imo communicatur a Patre Filio de Spirituis an .: tum quia si hujus modi absoluta labiistentia admitteretur , admittenda quoque torri persona quaedam in Deo communis Ac absoluta, ac consequenter non tres, ted quatuor peribnae in Deo eBent; quod certe fides Catholica non patitur: tum denique quia illud divinis peribnis commune est e non potest , per quod peribis in ieipsis constituuntur, ac a se invicem distinguutitur: atqui per subsistentias perlbnae in teipsis constituuntur
ac a s e invicem distinguuntur : ergo communes esse non possunt tribus,
divinis perlonis ; ergo nulla datur abloluta & eommunis subsistentia ἀUnde merito Sophronius Actione ri. UI. Spiodi dicebat , in Deo neque subsantiam confundi, neque ad unam subsistentiam posse deduci Scio quidem, Theologos , quos hic impus namus , per subsistentiam intelliger a turam per se existentem, seu per se subsistentem. qualem esse asserunt naturam divinam abstractam a suis relationibus; at scio etiam licitum non esis a communi re recepta nominis sbbsstentiae significatione recedere di subsistentia porro , ex mon dictis , ultimum significat naturae teris minum seu complementum , quo incommunicabilis redditur alteri tanquam supposito . Et certe subsistentia prout ab existentia distinguitur , alium non habet conceptum formassem, quam ultimi complementi naturae: vel enim subsistentia emcit ut natura sit independens a subiecto , vel ut sit aliquis totum , vel tandem ut sit ultimo terminata & concretar atqui Nec primum . nec secundum dici potest . Non primum , quia humanitas
Christi , etiam praecisa Verbi personalitate, independens est a sui esto, nec amen est subsistens. Non secundum,.quia anima separata est subsistens , Nec tamen est aliquod totum : superest igitur ut subsistentia sit ultimus
naturae terminus, per quem natura completur , ac incommunicabilis red.
dilux alteri tanquam supposito. e hujusmodἱ autem subsistentia communis non est nec abioluta, sed unicuique personae propria dc singularis. Neque vero satis intelligimus , ad quem usum utilis esse possit subit flentia illa communis & absoluta r illud enim omne praestant relatirae iubsistentiae , quod in adverse sententia praestat subsistentia communis , dc abibluta , maxime cum natura divina reipsa ac de facto non subsi,
stat , nisi in tribus subsistentiis , seu tribus divinis personis , nec alius Deus sit, nisi qui Ilarer est, Filius, ct Spiritus sanctus.
Soreuntur Objectiones. Objicies I. contra primam Conclusionem latio supponit naturam jam. constitutam ac subs stentem , . tanquam sui fundamentum '. ergo subsistentia relativa esse non potest.
258쪽
D E TRINITATE. 2 sReso. distinguo ant. Relatiis accidentalis & cathegorica, concedo : es sentialis seu substantialis , quales' suiu relationes divinae, ut in suo loco
Instabis t. Spiratio activa est etiam relatio subsistens: ergo sicut quatuor sunt in Deo relationes , ita & quatuor subsistentiae , non vero tres
tantum , ut seri Conclusio . . a
Resp. dist. ant. Spiratio activa est relatio etiam subsistens indistincta a paternitate & filiatione, concedo: distincta, nego. Etsi igitur spiratio activa sit vera relatio, non tamen personalia constituit , quia unius personae
propria non est, nec incommunicabilis, cum & Patri & Filio conveniat. qui nostro concipiendi modo jam in ratione perionae constituti 4ntelliguntur, Cum spiram Spiritum Sanctum. Instabis a. Ex S. Augustino Lib. 7. de Trinit. cap. q. Omnis res ad seipsum subsistit e quanto magis Deus ergo nulla est relativa subIistentia. Resp. dist. mai. Subsistit, idest, existit; ut cap. I. declarat se vocem Ibid. pat. hanc accipere, dum ait: Hoe es Deo esse, quod subsistere , concedo: su, 26t. C. sistit subsistentia proprie dicta, nego . Subsistentiam ergo ibi usurpat pro substantia. Objicies et. contra seeundam Conclusionem. Subsistentia absoluta est persectio simpliciter smplex, ut vocant Scholae Theologi: sed persectio simpliciter simplex Deo convenit, etiam abstractis relationibus seu relativis subsistentiis ; ergo subsistentia communis & absoluta admittenda est in Deo, praecisis etiam relationibus Resp. nego maj. Persectio etiam simpliciter simplex , ex iisdem Theologis, dicitur ea, quae melior est ipsa quam non ipsa, nec est incompot-sbilis cum alia perfectione maiori vel aequali : atqui subsistentia absolutare communis ineompossibilis est cum alia Dei persectione , nempe cum
secunditate re communicabilitate a redderet enim naturam divinam, alteri incommunicabilem, cum sit ultimus naturae terminus, seu ultimum complementum .
Instabis r. Persectio est simpliciter simpleκ , naturam per se subsistentem, ac completam esse , dc esse principium quod operationum I atqui subsistentia haec duo involvit: ergo &c. Res p. ad primum, distinguo: persectio est simpliciter simplex, naturam esse per se subsistentem, ac completam, complemento Mentiae & existentiae independentis ab alio tanquam a subjecto inhaesionis, concedo: complemento, quod reddat naturam alteri incommunicabilem, nego. Alias aut Deus sua foecunditate privaretur, aut persona quaedam. in Deo communis & absoluta admittenda foret ; ac consequenter quatuor, non tres dumtaxat forent in Deo personae. Consequentia evidens videtur, quia ubi
est substantia, ibi est natura uitiino completa, adeoque & persona. Ad seeundum: falso supponitur esse principium quod operationum suarum , in Deo involvere perfectionem absolutam: alias Filius, qui tale non habet ex sese principium, quod nempe accepit a Patre, privaretur aliqua persectione absoluta; subsistentia igitur , prout est ultimus naturae termi nus, s quaedam perfectio.est, abibluta non est, sed relativa. Instabis 2. Deus praeimellectus suis relationibus operatur , intelligit ,
vult, creat, conservat &c. erg subsistit: actiones quippe, ut vulgo arunt, sunt suppositoriam.
259쪽
Resp. nego maj. Deus enim non Operatur aut ad intra', aut ad extra, nisi
quatenus subsistit in tribus personis seu substantiis relativis; neque enim. ut dictum est , alius Deus est quam Pater, Filius, & Spiritus uinctus Re
vera mens nostra . praecita relationibus, Deum concipis tanquam ens absolutum , ac subsistens ς attamen non subsistit reipsa nisi in tribus subsallentiis confuse saltem conceptis: abstractio vero mentis nostrae nihil in reponit; atque tum ex infirmitate mentis nostrae, tum ex sublimitate inae cessa Mysterii, fit ut Deum concipiamus fine tribus persisnis qui tamen non agit nec operatur, nisi prout in tribus persenis subsistit. Instabis 3. Prius concipi debet Deus existens , quati operetur, vel ad Filium v. g. reseratur : Dperatio enim ut & relatio sequitur esta. Resp. Hujuscemodi ratiocinia locum habere posse in creatis , ubi op ratio oc relatio ad naturam ipsam non pertinent : at in Deo actio est ipsamet ejus entitas seu natura . Neque in divinis processionibus datur prius aut posterius sive temporis, sive naturae, sed tantum rationis quoad nos, & orisinis quantum ad personas r eodem enim instanti reali Deus Pater intelligit, & intelligendo producit, ac producendo intelligit, & ad Filium refertur ; ac crans quenter actio Dei per mentem abstracta a relationibus, non supponit in ipso subsistentiam revera ab Iutam, sicut nee personam absolutam , sed subsistentias dumtaxat relativas, non quidem clare, ac distincte expressas & cognitas, sed implicite saltem, ae confuser subsistentia quidem in creatis prior est iacultate & operatione , nota vero
in divinis , ubi esse , subsistere , & agere , idem est. . Instabis q. Gentiles & Iudaei, quibus incognita prorsus fuit trinitas personarum in Deo, Deum tamen subsistentem , ae tanquam veram pers
nam sibi animo efingebant f ergo personam, di personali intem quamdam
Resp. Nonnisi ex ignorantia Mysterii nostri aut errore Gentiles, ae Iudaeos istasse Deum unum esse Mona dc hypostasi , sicut unus est natura A essentia. Instabis s. Deus, etiam suis praeintellectus relationibus . idem est , ae
habens deitatem : habens autem deitatem concretum includit.& abstractum , ergo Deus sitis relationibus praeintei lectus vera est concreta persona. Resp. dist. min. Habens deitatem concretum sinita & abstractum sitnificat, divera ratione, concedor eadem ratione, nego . Nomen istud Deus,
clare quidem , ac distineis divinitatem seu formam abstractam significat . consule autem omne subjectum divinitatis, seu eas personas, quibus divinitas competit; id est, Patrem Filium dc spiritum sanctum. . . Instabis 6. Deus , praecisis etiam relationibus perfectus est, infinitus , subsistens, Mon subsistentia relativa; ergo absoluta. Resp. dist. ant. Deus, praecisis suis relationibus . persectus est , ac infinitus, persectione essentiae . concedo: persectione personali, insuecundus , nego . Distinguo pariter istam partem . Deus sine sitis relationibus
subsistens concipitur , hoc aest, per se existens, concedo .: hoc est, incommunicabilis alteri tanquam supposito, nego. reolaepius monuimus, nosi hic nomen subsistentiae usii are . non pro natura per se sit binente, qu tenus accidenti opponituta sed pro ultimo naturae complemen O . quo o eura redditur incommunieabilis alteri tanquam supposito: hoc vero sensu. nulla extat in Deo communis di absoluta subsistentia. Instabis 7. Natura divina , praeciss etiam relationibus . est incommu-
260쪽
nieabilis supposito ereato: hanc vero incommunicabilitatem habet a submstentia quadam absoluta. Res . Naturam divinam ex se im praecise , quia divina natura e1Fnon quatenus terminata perlanalitate, habstre quod sumsito creato eommunicari non possit: pugnat enim in terminis, naturam infinitam & in
Ereatam suopolito creato .necessitate naturae communikari.
Instabis 8. Etsi lapponeretur in Deo absoluta subsistentia ; non idcirco
tamen natura redderetur incommunicabilis: namque in ipso Patre divino natura haud dubie subsistens est, attamen communicatur Filio & Spiritui lancto; ergo licet illa subsistentia absoluta non communicaretur ut absoluta seu in genere entis absoluti , sub alia tamen ratione natu a communicaretur, sicut communicatur natura, quae est in Patre, ut absoluta est, non vit affecta, relatione paternitatis. Resp. nego ant. Ad probationem distinguo . Natura divina Patris communicatur Filio, quatenus absoluta est , nec assecta simulari subsisten seu relatione paternitatis , concedo: sub illa Brmali ratione , nego: alias Pater cum Alio confunderetur , ct induceretur error Sabellii . Praecipua vero ratio & causa , cur repugnet illa subsistentia communis di aviluta , est, ut diκimus , quia admitti deberet in Deo pressina quaedam absolutat, scut subsistentia absoluta & iis quatuor, non tres dumtaxat larent i a Deo personae. Instabis s. Tres personae divinae conveniunt in ratione subsistentiae, tres enim singulae subsistiant; ergo datur subsistentia communis & absoluta Rei p. dist. ant. Conveniunt per mentem, concedo: reipsa nego. Imo per illas subsistentias a se invicem distinguuntur,erho non conveniunt. Objicies denique nonnullos e M. Patribus ,. Augustinum L. I. de Trini--ε. . rate c. q. Hieronymum Epist. ad Damasum, Agathonem S. Pontificem Cone. Dro' in 'Epistola Syniaica relata Actione 4. VI. Synodi generalis , qui omnes 677. o unam in Deo subsistentiam seu hypostasim agnoscunt , haud dubie seq.
relativam; ergo absolutam . . ..
Resp. Veteres illos subsistentiae nomine aliquando naturam ipsam seu fu, stantiam intellaxime ; quo sensu certissimum est unam esse in Deo subsistentiam , hoe est naturam . Ostendemus postrema hujus Tractatus Quaessione, quam acres, ac molestae fuerint circa usum& significationem vocum essentiae, seu dissetitiones: at tandem his seliciter Britis, usu fixus, ae determinatus invaluit, ut nomine ripinam ct ona intelligeretur a nomine vero , natura seu substantia. AgathOni vero imponunt adversarii, expresse quippe asserit se credere & agnoscere ιrimn sub entiarum uix im substarii. . mod si in aliquibus editionibus Iegatur unam subsistentiam , mendum est..
Nonnulli, ut Richardus a S. Victore L. 6 de Trinitate seia Scotus in
I. dist. II. q. a. Suarra L. 3. de Trinitate c. s. de Uambertus, noster q. 3 dist. a. art. a. existimant praeter existentiam absolutam & communem,