장음표시 사용
231쪽
quam cum illis etiam vitam perdere nonpaterer murmuratorem, qui meum consilium causam esse liceret vestium perdendarum V
stes dico in hypothesi invicibiliter perdendas fuisse, meo concilio praestitum ne perderetiu etiam vita, quae alias perdidebetet Ergo de Sermanias Imperio pariformiter philosephator Essent perdenix centum mille animae pono numerum determinatum pro indeterminato magnum tamen,quoniam multae perduntur si non concluderetur Pax illa; decem mille,si concluderetur.Ergo in tali hypothesi, si Caesar Pace Religionis iubscripsit , non est dicendus decem mil Ie animas invexiore in infernum; ted nona nia mille liberasse,juxta doetrinam num.I33. quae est dictorum didicendorum omnium basis.Sed quia contra nostram conclusionem .docti inamque multa ha- bet,quae objiciat Ernestus,ommidiamus.
Ax Religionis art. r. Principibus qui tum defecerant, potestatem dedit haeresin in suis ditionibus stabiliendi, S: Catholicam Religionem funditus evertendi. Adeoque misi ros illos populos diabolo in perpetuum veluti oppignoravit,ut reliqui Germani in vera fide manerent. Conti a morem divinae bonitatis xjustitiae,quae ut alios servet,aliis viam salutis non claudit. Dcle nomen Potestatis,3 Potentiam repone,quoniam potestas libertatem significat, qualem se habere judicabat Pilatus,qui dicebat,Potestatem habeo demirim teinpotestatem habeo crucifigere te, Im,de. la,dedit tentiam, quoniam nec istam dedi ,sed repone,ptrmisit. Sed omissa vocum castigatione ad rem largumentum venio, omnia nego. Hoc enim quod Paci Religionis adfingit Ernestus habebant Principes Haeretici ante Pacem,hoc faciebant, nec erat,qui impedire posset. Et Caesar,ne miseri illi homines diabolo essent oppignorati,&ne possient ad Confessionem Augustanam. compelli, fecit quod emigraret alibi Catholicae vivere possent. Quam ob rem Catholicus, qui in Saxonia vivere sancte non permittitur, habet media ad salutem necessaria, videlicet jus emigrandi 5 transeundi ad Regionem catholicam. Si maluerit esse Luthermus, quam egredi, sibi imputet: se suae ruinae causa est, non Imperia. or. Si conqueiatur, quod non
insantia. De emigram nis/rivilegio.
232쪽
quando ticite permitilposse. Ius reformati
nulli Principi concesum est. CVILDerum da Principum otesate vincit. I, conscientia subditorum
possitis esse catholictis . Isimuli sua patria manere , not. conqueratur contra Caesarem , sed contra Saxonis Natio rum Protellantium iotentiam: quoniam Cae r utrumque ius servari voluit . noluerunt illi,quos armis compescere non potuit. Quam ob rem quidquid gravaminis hic catholicus sentit,fuit Principis malitiae,&Caelatas non volutati sed impotentia imputet,& pro cine emigrationis C aesari gratias agat, qxilitario fuso singuine ii lud saltem obtinuit quando Aiqua extorquere non potitit. Praeterea in Hypothesi Ernesti, proponatus h coiisse . Sit Pri a ceps, qui co utendat armis dece oppida infestam religio ac compeli
re;Caesi propugnat oppidati suis viribusvi potentiae dessidens ros
videt futurum este omnin5,ut omnia decem et v rtalitur, ni aliqua concordia intercedat; an non in talicai pCflet Caesi permittere ut
ille insolens, insuperabilis Princeps quatuor oppida deformet,
modo a deformatione reliquoriim abstineat , Et si polici talem conta tractum inire, nonne&posset illam instrumento publico debita solennitate firmare ' Dicereturne intest casu Caesar quatuor oppidorum miseros homines diabolo in perpetuum velut oppignoratio, ut reliquorum inco in vera religione manerent ean potius illos contra voluntatem, supra vires,necessitate aPrincipe libere inducta, di abolo traditos; hos a Caesare in manu potenti fraclito extento propugnatos Sed hic casus possibilem, non vero materiam existeti-tem concernit;nulli enim catholico Principi conceditur potestas in . Germania ut subditum invitum ad religioneAugustanam compcllat .
Adem PaxPrincipibus saecularibus, non solum in postcrum quoque concedit potest item deficiendi, sed subdia
tos etiam reformandi uti exari. i. MIL. colligitur,&um : petii praxis confirmat.Subiacent igitur miniae quoque subditorum arbitrio Principum Germanorum frustra clamante Deo: EZech. I 8. . . Ecce omnis anima meastunt.T indis enim
illas Pax Religionis Principibus eadem ratione seducendas, quaPilatus metu sui periculi perculsus, Christum tradidit Iudaeis crucifigendum .v.G. Aut ergo Pilatum absolve,am Ioan. I9.hanc Pace damna.
233쪽
Restondis omnia aut fere negando. Nego enimprimo ,hanc pacem concedere alicui Principi aut subdito licentiam aut potestatem deficiendici hanc enim sibi arrogarunt ante pacem, tam amplam ut Abbates coniugatos viderimus, nec habuerit Respublica vires, quibus haec portenta vitaret. Usum facti quem arrogaverat sibi male- morata gens, tollere Caesir non potuit ex toto,poti ut ex parte. Ergo
laudandus ipse , laudanda Religionis Pax , qua ex parte Luthe ranos coercet. Negosecundo stando Pacis Religio Diplomati posse Principes subditorum conscientia reformare quoniam posto emigrationis beneficio , nullus ad Heresin compellitur involuntarius. Ne tertia, Animas subiacere arbitrio Principum nemo enim habet ius in hominem, qui iure discedere potest,& discedendo iugum superioris effugere. Coqstaris exemplum Pilati esse ad rem adeoque nec Pilatum absolvo,necPacem Religionis damno sed admiror, ccccitatem Ernesti. Pone Christum esse sub eorum arbitrio qui quoniam vitae mortis non erant arbitri , dicebant, Nobis non licet iste cere quemquam , hoc est , pone illum fore occidendum a Iuleis , nec Pilatum potuisse illorum potentiam coercere; pone Pilatum sitiem coegisse illos,ut admitterent contractum, vi cuius Christoliceret aut egredi iliciosolymis liber, aut sussigi arbori; pone non mouissentcntiam, sed hoc solum pactiini
pronuntiasse.Tunc Caesarem & Pilatum conapone,& dicito, ut Pilatum absolνe,aut hancratam condemna, ego data hypot lacti, nec Pilatum,nec Pacem damnabo. At modo Pacem commendo, de Pila tum condemno; Pacem laudo; quia Caesar vitat in ipsa omnia mala quae potest;quae enim una re non potest non tenetur. Arguo Pilatum.
quia ne diceretur inimicus Tiberi , sedit pro tribunali,&politivc Christum innocentem contra conscientiani dictamcn damnavit, cum possietti deberet absolvere.
SUbditis imponitur necessitas aut haeresis amplectandae, aut iniustae emigrationis,art. iI.ut enim emigratioCatholicos est illecebra Apostasiae,propter amicam carni novi Evaneelii libertatoni ita iis dem inter haereticos est Lex exilii, ipsisque haereticis remora
Reformandi subditorum confitentia . nullipotes.
tem concei . Osenditu non esse ad rem C in
234쪽
conversionis. Innumeri hisce praesertim annis ad nos transissent,aut transirent si illis Catholicum Principem retinere aut sub Acatho- .lico veram fidem in patria profiteri liceret. Pauci sunt Abrahami, qui vocante Deo egrecliantur de terra sua , de cognatione sua, de domo patris sita Con. I 2. st . I. Multi se in patria facile inint. qui aegre foris mendicant. Denique si integra Communitas, oppidum,.
pagus emigrare vellci,an credamus aulid permissuros, status Prote stantes,a exuleslbcum apud nos reperturos, ubi considere,invictum habere aut quaerere queant e
Sed Ego maioris claritatis gratia, ut Euius ratiocinii visci robur reluceat, secundo calamo totum rescribo.Sic inquam Subditis Principum Catholicorum imponitur necessitas aut Fidei orthodoxae amplcctendae,aut emigrandi e tota territori catholico; Art.M. Ut enimcmigratio haereticis inter haereticos praebet facilem aditum ut ad nos veniant veram religionem admittant,
propter sinceramantiqui Evangelij veritatem talisdem interCallio licos est poem&ic exilii ipsitque Catholiris remora perversibnis., Innumeri im ex nostiis, his praesentibus&libertinis annis a nobis defecissent aut deficerent, si illis aut Acatholicum adquirere Priaci pem,aut sub Catholico falsam in patria fidem profiteri liceret Paucii lunt enim ita stulti ut Calvinus,qui ne cogeretur esse bonus in patria..
malitizesredi de terra sua, de cognatione sua,Z de dbino patris sui, multi enim se in patriadacile alunt , qui aegressoris medicant. Quod
proscriptionis ius communitates magnas strictiori vinculo orthodo- Religioni devinci . nam si tegra Communitas , oppi- CCCXI:
dum,Pagus,emigrare vellet,an credimus aut id permissiiros status Catholicos aut exules locum apud Protestantes reperturos,ubi con sideres victumhabere aut quaerere queant
Haec scita rescripsi, non quod alterum discursum approbem;. sed ur ostendam illum aeque pro Ernesto acpro nobis a principio ad fitiem miliare. Sed retorsione omisi Nego primo. Catholicis Principum haereticorum subditis imponi a Caesaremeassitatem aut ample .ctendi haeresilii aut emigrandi. Ipsi enim aliunde habebant. quod nec emigrare mec si manerent , nostram Fidem habero. possent.Haec duo mala patiebantur sub Principum potenti tyrannide; utrumque tollere Caesar dcsideravit, sed non potuit;& tandem i
235쪽
urpro viribus S posse periclitantes protegerer,primum abstulit,cum ius emigrationis extorsit. Ne sicurus , illam emigrationem esse iniustam.Nam si tenetur homo iure naturae. omnia necessalia ad salutem aeternam ponere silla emigratio ad hunc fitiem necessariacst, iniusta non est, sed potius debita Quod si dicas non esse in iustos,qui emigrant,sed qui emigrationem praecipiunt : respondeo illam de racto nulli a Caesarepraecipi, sed posse. Illam non praecipi constat exi- pGDiplomatis contextu illam praecipi a Caesare posse constat, quia Dona est ad aeternam salutem maxime necessaria. Accedit,qubdRespublica possit quemcumque civem, etiam sanctuml& innoce tem a talilbco proseribere, Fandb praesentia ipsius est publico bono nociva &ponitur exemplum manifestum in homine peste correpto,qui innoces est, Miamc separativa populo nec haec separatio est iniusta Cuius veritatis exemplum etiam manifectum ponitur in Ioanneris , natione Lusitano,qui a Rege Emanuele ad Carolum V. confugerat; cuiliscausa tametsi diceretur innocens cum bellum declarare Rex vellet,noluit profligum Hispania pati,i emigrare illum thaliam rcgionem coegit nec die aestiniustam emigrationem iniunxiss quaecumque enim emigratio ob bsnum publicum a Rep Hic in dicatur, iustaeae.
Acultas apostatandi omnibus tum Laicis tum Ecclesiasticis permittitur,arr. s. ωM. . Utrique enim autoritate Pacis Religionis,impune transire possetini ad Confessibnem Augu- 'stanam.O miseros Germanos quibus peccare licet Es μω enmmiiset,seisier nummiabimur, d qu conceditur, ait Cicero a Tuscul . Nego assumptum; non enim iis Pace sit; apostasia permittitur; sed quae tolli non potuiU, limitatur. . Illud quod mansit necessitatis sitici vitari non potuit; illud quod fuit sublatum , Caesaris diligentiae&pietati debetur An-neexduobus malis, quorum alterum velutrumque debuit necessarib permitti, non tenebatur Caesar potius alterum quam utrumque permitteres Parce Erneste materia, quam
tractamus,facilis est,nec illam capis.
236쪽
Ooperatio directa maxime cernitur ii autboritate iuris publici, qua Pax Religionis haeresi detrahit in fanaiana;luere tuis dat actionem,S praestat defentionem non minus quas a Catholicis, quodq; nulla excusatione colorari potet compellit sibditos etiam renitcntes ad haeresim nisi emigrare velint. Si enim maneant, non tum per pacem Religionis veram fidem illis profiteri in patria non licebit verum etiam compellentur per Principes suos,&sententifimCarseris, si renitantur,ut reformationi se subiiciant. ut bonis avitis acPatria,nulla alia quam veraeReligionis culpa cedaut ac in exilium abeant. Quorum illud sacrilegium,istud iniquuem prius autem tam aperte impium cst,lat licet daremus emigrationem necessitatis obtentu purgari posse, alterum optionis membrum fit inexcusabile , totamque disiunctionem vitiet. Haec simpliciolibus non immerito ingenerant opinionem utramque Religionem es se veram S approbatanam cum praesertim Catholici quoqtie Pacem.
Religionis pro lege fundamentali habeant.Quasi haerens tolerantia 5 defensio esse queat fundamentum Catholici Regiminis, ves imperii Germanici,quod tamdiu invicium fuit, quam tu megre Catholicum fuit; ruere caepit,cum haeresim recepit. Re pondeo me centies eidem objectioni respondere non velle. m infamia haereti detracta egi num de haeiacticorum actione num. de defensione num. Et omnia non solun licita sedi necessaria monstravi. Non posse subditos in haeresin compelli dixi&ostendinum.169. illud dilemma, Hur emigrandum,aut apsatana est, caepius ab Ernesto repetitum, a nobis clarissinae examinatum est num. Sed quia Ernestus tripudiat, Quaero prim. An Imperialis Camera vi Pacis, Religionis debeat privatum Catholicum Saxonem, qui nolit patria excedere, damnare ut relicta Religione Catholica Protestans fiat 3 Quoosecundo,Vtrum emigratio sit poena, quam debeat ille Saxo incurrere nulla alia quem veraeReligionis cul a tu ritertio, An-ne haec
utriu'ue Religionis toletantia possit simplicioribus ingenerare opinionem,utrumque Religionem esse veram S approbatam 3 Quaero
237쪽
ac 7 ant An talis opimo, si daretur , ester nociva, animabus aut i, publico Quaero qui itis, An haerediis tolerantia esse possit aut debeat fuit danaen tum politici regiminis Isti omnia involuit Ernestus; de debent
breviter CXplicari. RQ, ideo adprimum esse sexce uos casus similcs, Momnes expedi ii iuris. Nam si publica meretrix Republica inscripta S tot Tata sibi soli studeret, nec admitteret quemcumque sed sibi Iratum, p. 3ssa cogitat victi panari excederet,aut se prostitueret cuicumque. Si usurari ussiimili certoleiatus nolici omnibus mutuas pecunias dare,post icO-gi, ut aut non elletu ur.ia ius,aut satisfaceret me personarum discre tione cuicumque,qui pii nus&usuras Offcrret. Adeoque non video cur non possit Cis arca Camora pronuntiare illi aut cile migrandum aut defic1endum a fide. Porro ponere casum in quod itius velit e Ca tholicam profiteri religionem Sc manere in Saxoma impossibilis est quia nec possvirta credere,vclle incm, qui unicum ad illu medium re spuo; necvclle calefieri, qui ex nive egredi nolo. Accedit quod emi grationis ius nec sit tam rigidum ae tam certum quana ab Ernesto ponitur, videatur num. R stolide ad ecundum emigrationem nor esse poenain, sed cautelam medicinamve Saxoniae morbus est , ut nullum catholicum
toleret. Ergo quod possis inde egredi ut catholic vivas , poena non est, Livor est, medicina est, cautela est. Restondeo ad textium,concedendo esse aliquos qui hodie utramqueReligionem cste bonam existimant, posse tum aliis motivis,tumelia permissione publica in hunc ipsum enorem induci. Scimus enim essectiam homines,qui fornicarionem licitam credant, modo illam in lupanarivi pretio toluto iuxta publicas leges pcrmissionem committant; nominatim producere Hominem possum,cui certum est ebrietatem i x vino alieno proventcntem mortaliter peccaminosam esse,cui non persiadebis esse peccaminosam, si ex vino proprio xso luto proveniat.Inaequalia stantingenia hominum, etiam doci oriani. Ratio,quae alteri videtur fortis, ab altero omnino contemnitur c se plurimos materialiter haereticos video nec hoc negat, qui Pro vincias Germanas peragravit.
R 'rede ad quartum opinionem illam suturam utilem bono ρublico ii daretur Non enim inter Catholicos armis discutimus, p
An fornicatio, aut etiam A. brieta, ,si re tim solvatur
CCCXVIII. An materiasi haresis nocera
238쪽
funaiamentum cccxx. An Catholici exstoliaripose sint, ut dite
opiniones probabiles;utiaque enim pars manet tranquilla sua probis bitate contenta. Esset etiam utilis animabus,multos enim salvaret probabilitas,quos haeresis hodie condemnat Exciperem amo illos casus in quibus de rebus necessitate medii ad salutem aeternam requisii. tis,invincibiliter dubitaretur,tunc enim ignorantia ipsa , etsiliniirpe rabilis,nociva esset. Restondeo ad quintum haeresis tolerantiam Imperialis regiminis fundamentum non esse sed potitis Germaniae luem, Ergo tollatur, roscribatur,Ernestus inseret;&illi ego affectu&lingua colli posse: istecta re non posse. Potentes illi sunt,& indociles Hoceri no-unt,coerceri non potand, ideo permissionem necessitastino nautem voluntas invexit.
Emum speciali ratione Pax novae perditionis animarum rea crit, si1 Catholicam Rcligionem matholicos ex bonis&iuribus per hosce annos legitime recupcratis expellat,quod ante Pae Pragensem inaudituni fuit in m perio.biam Pax Religionis fotu concessit,ut Protestantes ea,quae Catholicis ante eripuerant,retinerent: non autem ut Catholicis eriperenmr, quae thm egitime tenebant,aut recuperarant. Ita indies cordatiores sumus in exitium nostrumsaliorum. Nam p aeterquam quod pacifici lii e pulsores actione criminosa sacrilega Deum ostendunt innumeras quoque animas vera side iam imbutas , aut propediem ibuendas denuo sub jugum haeresiis mittunt.
Re dino bona ab Haereticis erepta ab ipsis occupata&retenta bona aenobis semper possessa est ejusdem limae speciei, eodem iudicio ponderanda. Rem casu clarissio expolio. Petrus pallium perdidit,& si conetur recuperare,Vitam etiam per det. Paulus pallium perdiditi recuperavit , sed lacunda violentia 111 vaditur , repetit pallium , quod si non tradat, illud limul μvitam Paulus perdet.&Ioannes nunquam perdidit pallium, Miamano etitur a nebulonib. illud petentibus, paratis eum occidere,nisiico edat Et interrogo, An-m sis de Petro Paulo,&Ioanne divellimo dὰ iudia
239쪽
inὁicaturus In-noia potius asscrcies satius esse pallium solum ami tere, quam limul pallium vitam ques Rem tene Materiae nostiata plica dicito minus ellc malum perdere palliust solum; live in manibus haereticorumidiam sic, si essierit,dciae peruum s siveiarum manus nonvenerit quamsimulperderet alluim
A potestas incompetens est,quam pie iure 4 ino, neque . humanoiconceditur,potestatemfinciendaeac Reb: omis velatiamsimulem mares status Imperii neutro iure acceperunU: potestatem igitur sibi non competentem hac in reus irparunt S usurpant,rivositio per se patet omnis enim potestas a Deo aut homine datur,quam si neuter dedit,nemo habet. Imo non estpotestas nisiiDe om. 3.V. .nam illam, quam homines dant,
Sunt autem haec praecipua.Liberiasiueres profitendaees exercendae. SuspensioIutisdietimus Ecclesiasticaeerga haeresin Sohaereticos CeLsio, traditio bonorum Ecclesialticorum S subditorum Catholic rum. Renuntiatio Constitutionum vi ordinationum huic Paci ad-xersantiu .Hercaute esse extra sphaera potestatis politicae ostendimus. M mst iure naturae Caesari unctui esse, ut potius permi
240쪽
Lo - . R. IMPERII P Axritas humana ecclesiastica aut civilis ipsa sit ad aedificationem,& non, ad destructionem est adeoque non licebit Pontifici iubere alicub
go:Reliqua quibus propositio probatur,veratim ictu. c ipsa propositio:ad adsimptionis probationem venio, di meo primo Caesaremae
status libertatem haereseos profitendae concedere 'itoniam hanc li- bertatem temporum tempestas, Protestat NIn multiti id empotentia concedit Tax Religionis limittat,ut quae totam abolere non potuit,saltem deciscine diminuamue. go',undi Caesarem dc status
seculares iurisdictionem Ecclesiasticam αν haeresinae luereti a suspenisere nego id Actiun es, clesiasticis permodii unum i 4- liquid essea singulis Episcopis factum in proprio territorio concedo &quia esius idipium non intelligit,accuratius expono Pono est
sum,in quo Episcopus aut permissarus est haercticos moribus suis vi-- . vere,&iolos catholicos in pacevi quiere libernaturus;aut est incur-- serus haereticorum indignationem, manus fugitum catholicis desuturus itapericlitaturus,neutro gubernaturus;&in hoc casu dico,t -
neri hunc epistorum haereticos Deo iudiciuidos relinquere, cath licos xin Mogere mechys ictitare lueretic impedire pacen: &facere ut neutros gubernare possit. Se permis haereticis tolegantiam hanc, nec iuxta canones illos interpellaturos si Truehsessium; excipius, singuli Episcopi& Praelati unu1quisque in sua dioecesi erat
enim causa personalis specialis vide num I r. compromisciunt a &s tenebantur compromittere,alienaauthoritate nota egebant. νId mini.'o.maximo fiumi Pontistas, Qui non potest iubere ut tota auth in Mesesiastica mear, ei aliquam dormire quiesbere pernuitatur. δεν - , bona Ecclesiasticaliaereticishac Pu tradi;
quoniam eripiuntur potius, cum in hypothes quod decem autem intum nasteria peritura sint,Imperium decem perire tolera necem tum aut plura perdantur sus quari,subditos haeresitradi; vi enim, Pacis Religiosae extrahuntur,&iure emigrationis donantur, qui ante pacem vi cogebantur non egredi & eadem vi ad haeresin comia