장음표시 사용
231쪽
De ortu Animae Humanae. 23Ibus intersit, .aC earum quamvis veluti praestoletur. Tum Socrates, qui ex innatis, at-ve insitis rerum omnium sormis, ac spe ciebus animos diu ante corpora extitisse conclusit; putabat enim, ut est in Phaedone, pueros , aliosque homines, cum varias artes condiscunt, non tum primum discere,
sed recordari solum , ae reminisci eorum , quae jam ante animis impressa habuerint.bIagistri vestigiis, addita tamen animarum nit eu transmigratione , Plato institit, sic ait:
h. ec fatus opifex mundi) in eodem rursus
cratere, in q- mundi totius animam pπ- miscens tempera Derat, Superioris temperationis reliquias miscendo perfudit, modo quoddam eoaem, non tamen perfectas Similiter ς sed se secundo, et tertio gradu a primis descientes. Denique cum universum constituisset, astris parem n nerum distribuit animarum, singulis singulas adhibens, eisque. tamquam vehiculo impositis monstraυit universi naturam, ac leges f tales edixit: ostendens quidem primam Ommnibus generationem ordine quoddam unam fore, ne quis ab eo rninus aliquid. Sorti tur. Longo deindes ordine onumeratis, quin ab animis cum corpore copulatis committi poterunt , vitiis ita prosequitur : haec qui superaυerint, eos juste esse Dicturos ; ι juste vero, qui ab his fuerint superati. Atque illum, qui recte curriculum Diven di a natura datum confecerit, ad illud astrum, cui accommodatus fuerit, rever3um beatam vitam acturum. Contra Dero agentem cogi in ortu secundo, sexu mutato,
feri mulierem. Et qui ne tunc quidem s-nem peccandi faciet, quia tenus deprava tur , Calenus in brutorum naturam suis moribus similem permutari. origines denique immoderato Ρlatonicorum dogmatum amore abreptus & hoc doctrinae came
in suam philosophiam transtulit: docuit
232쪽
234 Psych. P. ra Sect. I. cap. n. nimirum, ut ex S. Augustino. a), & Flu et Io i b) discimus, omnes' animas primum ante mundum corporeum cum mundo intelligibili a Deo conditas; tum ob delicta quanodam admissa, procreato jam mundo corporeo , in haec corpora, velut carceres, de- '. trusas fuisse.
Post Origenem sententia haec paucos clari nominis de sensores habuit, ac sere eo devenit, ut penitus Emoreretur: id tamen ne fieret, nonnulli praecedente saeculo, ac praecipue Leibnitius, effecerunt, qui eamdem ex tenebris suis, in quibus melius latuisset, rursus in . lucem protraxerunt. Docet primum Leibnitius tam eas animas, quae cum tempore animae humanae futurae sunt, quam omnes aliorum animantium in parentum somine, regrediendo usque ad Adamum in hominibus contineri, atque adeo ipsas sim i mul cum mundo conditas, & ab ejus origi- . ne i in organico quoddam corpusculo velut inclusas fuisse. Deinde pro sua opinione' laudae S.am merdamum , Malebranchium , - Baylium, . Pitcamum, Hartsocherum , ali Os- que complures. Tum confirmari eamdem magnopere putat per observationes tam a Lemen hochio, quam ab aliis institutas, qui' microscopiorum ope minutissima animalcu- la vermiculorum instar in seminalibus cor- pusculis deprehenderunt. Postremo amplius sua sensa explicans ita ratiocinatur: mihi idism sis Heae rationibus Derisimile videtur , sanimas hominum eo in statu fuisse duntaxat animas antinales, id est, facultate solum sentiendi pr. editas: ratione, ac inreti lectu destitutas: easque hoc in Statu per- mansisse, dum homines illi, quorum animae futurae erant,conciperentur;atque tum interuiectum, et rationem obtinuisse, siDe medium naturale animam tantum sentientem eleDan
di ad statum rationalis eaetet, quod quidem
233쪽
De ortu animae mmanae. 235 difffcillimum captu est; sive Deus icti animae per singuIarem quamdam Nerationem, aut si quis velit, per GIiquam, quasi recreationem rationem indat: id quod facilius in- relligitur propterea, quod reiciatis alias quoque immeditas Dei in nostram animam actiones docet. Eadem repetit alias; sed tamquam se corrigens adjicit 9 meliuS fore, Iδ. γ. I. ut etiam singularis haec Dei om alio exclu- q. 396. daturi eam autem in rem dici posse, in
ingenti animarum, animatorumque corpusculorum numero illas animas, quae aliquando humanae futurae, O ut tales praeviSae Sint, jam quoque ratione donatas fuisse: reliquas vero tum animas, tum corpuscula organica, quae ad ferundationem a Deo nie. praedeStinata. non sint, inferioris IonSe ordi- Let nis esse. Lepidum est, quod Hanschius refert, ab ipso potum turcicum bibente, sibi aliquando in familiari colloquio dictum suisse e in hac fortasse phiala, est una Gliqua monaS, quae cum tempore anima rationalis evade Et quis jam cum Leibnitio ipso
non miretur non animadversum fuisse a sapientibus, opinionem ab illo in Theodicea propositam .suisse duntaxat ludum ingeniiv enditandi caussa adornatum , quod ipsum in epistola ad Psessium data, ac post ejus latrοδ.
mortem vulgata prosessus est, quemadmo- adstus.
dum Gerdillus scribit 3 Immo quis non mi-reι-P-9 .retur potuisse eruditissimis viris ita imponi, ut in eam quoque sententiam turmatim irent: quales fuerunt molfius, Daries ius,mulfingerus , Mejerus , Boelimius , ' in-chlerus, Baumeisterus, aliique λ ac Mejerus quidem modum omnem praetergressu' est , stande& sententiam, quae cum primis Ontologiae , dem Sce- ac psycholosiae principiis pugnat, defendendam suscepit; contendit nimirum possenadem secundum naturalem evolutionum secrit t.' ordinem ex prima classe obscure rupraesen- l, H,
234쪽
tantium transire ad secundam, inde ad tertiam, atque inverse rursus ab hac ad primam redire: quo, innuit naturaliter pro sus fieri posse, ut monas quae nunc quoddam corporis elementum est , ad altiorem clarae repraesentationis gradum elevata jam bestiae, dc haec tandem hominis Ianimam constituat. atque ut hanc suam opinationem tueretur absurdam excogitavit hypothesin, intellectum monadi finitae aliud non esse, ac potentiam Compositam sentiendi eim ausammengesetztes sinniiches Vermo-gen ): inde collegit; vis, quae adhuc solum obscuris repraesentationibus efficiendis pax est, Crescere potest, ut plures partes obtineat, tumque repraesentationes claras ess- cieti uuodsi adhuc creverit, perveniet ad
- distincias ; & vicissim vis, quae distincto repraesentat, potest debilitari, & amissis ordine partibus tandEm ad ultimum gradum detrudi. En monstruosum luxuriantis inge- nil partum Ultima demum, & sanIdr sententia eorum
est, qui docent tum animam a Deo creari, Cum tenero foetus Corpusculo copulari,
sive eidem insundi, cum istud eam saltem organizationem obtinet, quae ad aliquas actiones vitales perficiendas sufficit. Hi obprimum creatiani; ob alterum infusiani, vel induciani: ob ultimum coeaeistentianives.Furi 3ppen)ntur. Quri jati harum verior sit, ubde praee- sinu xistentia CLXIV. Hypothesis de pilaeeΗstentia ani- anima' nam um a Chaldaeis, AEgyptiis, 'tuag meia, Socrate, Platone, ac Origene admissa nec Phlia e phi- ιοόπωCa, nec Orthodoxa est. Imprimis enimiosophi- nulla ratione idonea nititur : indignum autem philosopho est aliquid sines ratione adonea asserere. Deinde in hac tapothesi omnium ani- Gen.ea. naarum Eadem utique foret ratio: atqui ex F. 7. indubitati sacrarum Litterarum auctoritate
235쪽
De ortu Animae Rumanae. 23 sicundum unanimem SS. PΡ. ac Τheologorum interpretationem anima Adae creata non est
nisi formato jam corpore : formaυit igitur Dominus Deus hominem de limo terrae, se inspiravit in faciem ejus spiraculum vitae ἔ st Jactus est homo in animam Diυentem. Et quod de prima anima dicitur , id procul dubio ad omnes alias applicandum est : igitur hypothesis haec nec philosophica, nec ortho
CoroIl. Iure itaque haec origenis opinio tum
ab Imperatore Iustiniano, tum a summo
Pontifice Anastasio , & denique a Concilioquinto cecumenico, quod erat Constantinopolitanum secundum, condemnata fuit. Schol. Verum expendamus nonnihIl ipsorum rationes. I. Ex eo, quod animae corporibus praestantiores sint, quod Pythagoraei innuisse videntur, nequaquam sequitur ipsas ante corpora condi debuisse; n'nne corpus humanum praestantius est aliis corporibus
reetilium, insectorum, plantarum, lapidum λEt tamen sexto tantum die , postquam omnia reliqua jam extitissent, Adar corpus sermatum est : non igitur haec divinae sapientiae regula.
a. Indignum ajunt Deo esse cuilibet generationi interesse. Sed ann istud cura, labore, aut vigilia Deo constat 3 Nonnes Deus ubique praesens est λ Omnia, & singula conservat 3 Ad finem provide gubernat 3 Verum de hoc alias . Deinde tametsi Deus
omnes animas ante mundum procrea8set, non minus tamen naturae serviret, ut ipsorum phrasi ut ac; dc quamvis generationem Iraestolari debuisset, ad eum siquidem 'so-um pertinuisset animam, licet pridem conditam , corpori recens generato immittere, dc arctissimo cum eo nexu copulare . Ipsae certes animae ultro in corpora non descendissent, ut taceam nexum hunc' ab-
236쪽
A38 cli P. II. Sect. I. C. VI. rumpere in nostra non esse potestate; alia autem quaepiam naturae lex sine risu confingi nequit. 5.) Si, quod Socrati placuit, ianimae ante compus existentes sublimi jam rerum scientia instructae suerunt, quo pacto accidit, ut repente adeo omnium obliviscerentur, nulliusque rei anteactae recordarentur λ Nonne recte cum Tullio dicam : non commemini, antequam Sum natuS, me miserum. Tu sirneliore memoria es , velim scire, ecquid de te recordere 8 Τanta certe. dissicultas , tantus labor in condiscendis artibus, ct liberalibus disciplinis exhauriendis satis ostendit nostrum discere non esse reminisci. At in poenam ait deli torum. istud animis evenisse. Verum qua id rationes Socrati inno- tuit; oblitus enim omnium est 3 Qua item' ratione Pythagoras, ut est apud Laertium , omnium , quae sibi antea contigissent , se meminisse contendit Θ
lam in imaeo narrat: illud autem, quod de migratione animarum humanarum in bel- . luina Corpora commentus est, adeo jam tum absurdum videbatur , ut multi , quos Chalcidius aliquo post tempore secutus est, contenderent, id in sensu solum morali intelligendum esse; de imitatione nempe vitiorum, ad exaggerandum turpissimum statum, quem animi, qui. se gravioribus sceleribus implicant, sortiantur. Vide Cud orthum.
, redundat ex immissione animarum culpa vacantium in haec corpora; nam quid confra justitiam divinam est, ut praeclare Clericus ratiocinatur , Si mentem omnium ignaram eo momento, quo creatur, immitti dicamus in Corpu3, quo tamquam organo ad discenda multa utatur, atque imprimis summae
237쪽
De ortu Animae Humanae. ala - heatitudinis viam; ad quam beatitudinem, si per incommoda quaedam perDeniat, estne, quod queratur Z quid est ea in re iniqui, si Deus felicitatem, quam non habet, D Iit aliqua molestia , eaque breDi tempore exantlanda,. veluti emi 3 Quod autem isti
contendunt in poenam delictorum ante commissorum animas in corpora detrudi, id i usies.
neque, qui neri queat, intelligi potest; vera nmque poenae ratio postulat, ut, qui ea afficitur, & se puniri, & cur puniatur, in sciat: neque ulla in eum poena cadit, qui U. criminis sibi Conscius non est. Iam 'ero animae ex ipsorum sententia, cum in corpora. immittuntur, generali ante actorum oblivione capiuntur : quo igitur pacto haec ammissio justae poenae rationem habeat,vid. Leibnitius. CLXV. Opinio geibnitii de praeexistentia Sed nee
anὶmarum humanarum in corpusculo Seminea, amnis Organico sustineri non potest. Vel enim omnes animae in corpusculo spermatico con-shki tentae intellectu, . & ratione revera carent I stineri ut primum : vel illae solum, quae a Deo prae- Poto t. Issae sunt in lucem non venturae; ut deinde Luibnatius asseruit: vel omnes univeriam his facultatibus praeditae sunt, licet inuin usu destitutae, ut Boelimius contendit; atqui nihil horum cum ration . sustineri potest. Non primum nam cum talis anima por singularem Dei operationem intelle ae & rationes
donaretur, transformaretur unum ens simplex an aliud contra ontol. q. I 84. : certe aequis repugnat, ut ex anima sensitiva esciatur rationalis; quam ut ex materia fiat spiritus
omnis immediata Dei actio miraculum est cosmol. p. 95. sch. i. ). Si igitur per miraculum anima elevanda sit ad gradum rationalis; cur ea non possit per simile miraculum
de novo creari 3 Alterum porro precario , &
238쪽
2 o Psych. P. II. Si ci. I. c. n. Contra Omnes analogiae leges, quas tanti Leib-nitius aestimat, asseritur; profecto si vel .unum corpusculum spermaticum animam rationalem continet, jam analogiae leges postulant, ut eadem reliquis quoque tribuatur . Sed nempe praedestinatae non sunt a Deo ad corpus humanum informandum; conjecturare hoc est, non docere; nonne plantarum sempi-Nia omnia aequalia, ct similia sunt λ Nonne I antherarum pulvisculi inter se non differunt ZEt tamen quot pulvisculi a Deo praevisi sunt non ingressuri in plantarum semina Quot Semina non abitura in plantas 3 Deinde plane non video, quomodo Leibnitius ad praevisionem Dei hac in re recurrere possit, cum tamen alias omnia ex caussis antegressis, &antecedente substantiarum statu intelligi posse putet . Restat igitur, ut omnes animae Corpusculo organico copulatae ratione pollere, atque homo ex vermiculo seminali quasi evolvi statuatur . At quis sibi istud persuadeat 3 Ex infinito prope animaculorum spermatico rum numero, quae in uno insunt homine, saepe nullum , saepe vix unum, aut alterum
ejus est felicitatis, ut in hominem trans sormetur: quid .igit ir illis animis rationalibris fiet λ Quo. devenient 8 Annes longa annorum
Serie expectare coguntur, ut in alio rursus
homine colligantur λ Quidquid horum dixeris, '
tam in rationis suffcientis principium, quam
in pervulga 1 illud: Deus, & natura nihil
otiose operatur, peccabis. Schol. Nec minoris .firmitatis sunt argumenta, quae ex morali doetrina, quacum haec opinio omnino non congruit, petuntur. DE-nique inde manifeste sequitur sanctissimam quoque Servatoris animam jam ab ipsa mundi origine in id genus corpusculo organico delituisse, quod aperte cum veritate. Pu tolli. a. Plura contra hanc sententiam inve- a. s. p. c. i Nes in Fortunato a Brixia ιγὶ, tum oc in
239쪽
-- Ammae Humanae. Igi. Vallisnemo a). Nunc adversariorum ratio- manus paucis respondebo. Leibnitius loco supra laudato Ex analogia argumentum ducit, quod enim, ait, in reliquis omnibus animalibus contingit, ab eo homo excipiendus non videtur : praesertim cum infinita Dei sapientia. persectam in omnibus suas operabus harmoniam postulet. Deindes has sententiae hujus praerogativas. Enumerat; quod primo tollantur dissiculta-
philosophia, & de peccato originali in theo-
. logia, quae omni aetate doctissimos etiam Iros magnoperct Cruciarunt: tum quod tam. 'reandas toties animas n2ces,aria miracula evitentur. Verum nusquam Leabnitius id ipsum de ceteris ani malibus demonstravit : quare, cum ad ana
. Circuli vitium prolabitur. Neque vero nova animarum creatione quid-
cat, quamque infra refutabo. Dissicultates formarum substantiarium origine in utraquΘ. sententia tolluntur, hoc solum discrimine, quod an lilius opinione aliae notae, eae'ue anenodabiles oriantur. Quamia autem Sand Stres quam infeliciter propa a: peccatI originalis ab uno in omnos hori, inde explicetur, norunt theologi, ad quos hoc argumentum pertinst. 'a.) Wolfius ita rationes concludit : mm De- theologι recte colligunt, quod hodie mhιl amplius creet, geu eae nihilo prodicat. SCrιpturae igitur conoenit creatio prιma statim creatione a Deo septa Sem, ut nominatim illos Storchengu Metaph. Lib. LII. Mαὶ De
240쪽
a a Psych. P. II. Sest. I. C. '. t heologos adduxisset; certe qui ita sentiunt, illi solum sunt, qui aliunde jam hypotliesi praeexistentiano m, aut traducianorum i v t. Quae suerit theologorum in concilio Lateranensi quinto sub Leone X. collecto-Pm sententia a , ex his eorum verbis liquet: Animam rationialem Pro p vim, cimibus infunditur, multitudine singulariter lesse multiplicabilem, multiplicatam,
multiplicandum. S. Augustinus b) ad S. l
Hieronymum scribens docet ex divina quiete nequaquam colligi, Deum hodis non amplius animas creare; siquidem laudatum lgeneseos locum sic potius intelligere oportet : Deum post diem septimum nullam amplius novam rerum speciem condidisse, quod non impedit, quo minus eas sutatantias deinceps procreet, quae ad conservationem, Sc propagationem specierum jam conditarum necessariae fuerint. Certe, si ODei quies adeo stricte, ut V olfius cum suis theologis putat, accipi deberet, Consequens
foret, Deum nec posse res creatas in singula momenta Conservare , quod tamen in theologia demonstratur; tantum enim nunCagit conservando , quantum Olim creando
egit. Et quid denique molfius de sanctissi- lma Christi Anima statuet λ. Sed altum de
ea tacet; credo, ne infirmitatem suae sententiae patefaciat. . '. Ex notionθ mundi optimi minhiems colligit, nihil hodie a Deo creari. At inanem . hanc esse notionem ostendi cosmol. g. 86 seqq.)s sed demus aliquid r sit mundus hic omnium possibilium optimus; notans dici
poterit ad mundum optimum pertinere quoque novam in tempore animarum creationem , quemadmodum & ipso, Ec alii optimismi patroni respondent, cum .ex ipsis quaeritur , quomodo in mundo optimo miracula Edi possint λ Nemps quidquid sentias, i seu statims mundum absolute, seu compa