장음표시 사용
241쪽
De ortu Animae mmamri rative ad finem tantum optimum, seu dicas cum molfio Mundum esse ens unum, cui
addi nihil, nihil demi po sit, ac per quod
Desus optime snem suum estn*eqvRtur 9 -- telligere debes eam rerum convexi Ῥοῦ quae per aeternum Dei decretum conStitu A. ta suit. Jam vero quid vetat dicere hanc novam in tempore ani marum *rocreatio maeque in illo decreto contἱntiri Et nonne corpusculum quodvis spermaticum ens unuis ; hi est, ens in genere suo per. 'um , ens per . quod Deus suum finem optime Cpnsequitur 3Hnser jam, sed risum tene: ergo illi
nihil addi, nihil demi potest; ergo illud
augeri, evolvi, & in corpus humanum mutari nequit. CLXVI Verisimillimum est animarm huma Animam nam tum a Deo creari or cum corpore. co- simul pulari, cum, hujus organa ad obeundas a- me/Τi, rectiones Ditales satis elaborata sunt. Etenim ,I.)illud verisimillime cum quavas anima imgya verisi-
fieri judicamus, quod cum prima factum fuis- milli- se novimus; atqui primam & creatam, &continuo cum corpore ad obeundas actiones vitales jam apto conjunstam fuisse constat; igitur hanc omnium animarum humanarum sortem esse probabilissime concludimus. 2.) Anima nostra ante Corpus humanum non existit . praec): ergo Cum corpore; sed corpus humanum existere vero sensu dici nequit, nisi cum ejus organa actionibus vitae peragendis suffciunt. 5.) Cum pars quaedam corporis destruitur, ita ut actiones vitales perfici nequeant, anima ab illo recedit:. ergo etiam anima ad corpus accedit, cum. In illo actioiaes vitales obiri ἰnci- .piunt.Est nimirum corpus instrumentum quoddam animae a Conditore datum , ut . ipso ad percipiendas res sensibiles utatur; huic autem usui, nisi vivum sit, servire nequit quare sicut anima illud jam mortuum dimittit; ita nondum vivum acquirere no a videtur. Quem-
242쪽
admodum autem verisimili mum est ala imam nisi cum corpore vivo non Conjungi; ita eam dem veri speciem habet, eam ante non EXI-stere ' cum enim nec ante mundum corpR-
praec.) condita sit, debuisset ea tempore quodam intermedio condi, quod longe a verorεcedere videtur. . . Dubium MIMI. I. Erit qui rata quoddam loco allatam non probet, putans Sequin, solvi ur. des animam corpori humano tum
dari, cum illud jam adultum ast. Sed pa
ritas hactenus non pertinet: de corporis vitalibus solum Sermo est, qui in motu cordis, &sanguinis, in 'Cuitione consistunt, Primi hominis Corpus integrum ex terrae limo. Deus formavit, aliorum deinceps corpora ex Semine naSci, ac paullatim, & quasi per gradus ad turitatem pervenire voluit: certum autem est corpus ante vero sensu Vi re, quas plenam maturitatem attingat. Cum Ig tu rocreatio, &conjunctio animae vitae Solum rporis alligari videatur, nihil refert, SiVeillud persecte maturum Sit, Sive non, SI modo vere vivat, quod paucorum. dierum intervallo fieri potest. Haec de anima. humanae ortu; nunc, ut promassa EXSOlvam, de animarum migratione, quam GraecI μῆ- vocant, pauca dicam . . .
tempo ibus inter Chaldaeos, & AEgyptios P νςhψ et libus subinde in totum sere orbem dit
fusa suit; extantque hodie Dia,fἱt. Indos Sinas, & Japones,art. Me- fere orientales populos, ut tς Pii-- bit, ejus reliquiae. Verum, quod commen iis obvenire necessum est, cum quivis pro arbitrio adderet, aut dem eret, varie pror' sus immutata fuit. Praecipuum tamen mquo plurimi consenserunt, doctrinae caput
243쪽
Erat : animas a. morte Corporis in aliud c -- 4 tinuo migrare, & quidem pro ratione me- inritorum, vel male factorum in corpus re-
gis, sapientis, divitis, vel plebsji, indocti,
pauperis, vel etiam belluae, cui nemps in priore vita mores similes fuerint. Qua ratione homines in hanc sententiam descen- clerint, docet Moshemius, cum orationem supra V. I6λ sch. i. adductam sic porro continuat: Hinc plana erat, se expedita Dia . aci mrsrationeS, itinera mentium. Primum . incredibilo erat, tot genios sceleribus sese. in Deum Contaminasse, quot domines Dixissent a nato orbe, quod viserent, uot-que Dicturi Semper esSent. Tunto, illis, de - quιbus loquιmur, DC a ratione remotius Dideri debebat, quod immensam fere mundo aetatem tribuerunt. Vide Iac, Perizonium. Atqui Itaque desnιtium, er certum quemdam numerum genιoωπι, qui in Dei majestatem pecasSent, ConStituere, O orbem veluti animorum ultro,citrΩque commeantium comminisci ratio ipsa fugitabat. Deinde non
poterant a Se impetrare, ut benignitati di-NInae consentaneum ducerent, ad tinnitum tempus tantis miseriis naturae suae particulas addicera. Quare rite purgatis mentibus reditum ad Deum patere non poterant non praecipere. Interim plerosque animos de nullet re minus cogitaro Didebant,quam de purgatione sua, contra Ditiis immersos nouas semper sordeS contrahere. Longin igitur illis exilium decernebant, menteSque corporct uno solutas ad alterum confestim abire praecipiebant, dum deformitatem exuissent, se maculas eluisSent Deo exosas. Quod jam
nominatim ad dogmatis hujus patronos atti- Euterpenet. Pythagoras unus omnium nobilissimus
illud ex AEgypto, ubi ejus natales Herodotus ponit, in Italiam transtulit, adeoque pertinaciter tuitus est, ut assereret mentem
244쪽
' 'suam primum in AEthalido Mercurii: filio funέ in Euphorbo, Hermotimo, aliisque, ut est aput Laertium, fuisse, donec cum Pythagorae corpore c8nsociaretur .. MagiStrum avido secuti sunt discipuli, ac quotquot huic disciplinae generi sis addixerunt, ab hac opiniones in Inime dimoveri poterant: inter. hos prae reliquis eminuerunt Pimaeus Loerus,. ac Ismpedocles ς hic certo similiter inEmi- .vit , cum se olim pusrum, puellam , ἰplantam, piscem fuissΘ commentus est : ab illo Plato eumdem e rorsm condidicit β. i 65. sciti ac ), & in Academiam intulit Uerum id mirum videri pot0st, quomodo haec pervulgata intep veis res doctrina dis animarum
migratione cum alia non minus univerSe- usitata, & omnῖno opposita O inferorum. poenis, & cruciatibus 'tanto tempore consistere quiverit: torsit certΘ ea res viros
eruditissimos; arcanum feliciter detexisse sibi Mos hemius videtur. Concidit', ait, haec
tota quaestio,. St. discrimen hoc tantum Oh- se Demus, . Guo isteres animum, rationis 'compotem, sen ta, vitaque praeditum sejunxerunt vide- β. schia a. Q Animus scilicet, in quo Sensus est, . qui unuS etiam excruciaris se gaudio perfundi potest, his philosophis auctoribus at inferos descendit, ibique out paenas sustinet, aut Doluptatibus asscitur. Is vero animus, qui ratione valet, in quem proprie nec dolor, nec volustias cadit, ad umbrarum haut pro i-ciscitur sedem, sed in alios homine3, aut bestias pro Dario sinita suo commigrcti, Orbem veluti quemdam itinere suo conscit. Perspexerunt hanc rem, non omni licet eae parte, juniores Platonici , Proclus singillatim, O vrianus, quos AEneasn --zaeus nominat in Theophragio. Quippe qui aperte praeceperunt, animum taminis, qui in bestiam post obitum cor Paris migrat ,,
245쪽
De ortu Ammae Rumanae . a Tymn esSe naturam illam , quae in homine isto sensit quondam e leonem enim, Gqui : Iam, aut aliud animal, quoa animus in-- grciditur hominis, propria, se peculiari in-
istructum esse anima sentienter Solum il-Iuiri animum in quo ratio est, ideo cum animatis bestiarum corporibus jungi, quod sensibus nimis , se cupiditatibus corporis obtemperasset: idcirco. im pisce illa, in quo Empedoeles' olim, quod ipse fassus est, existit, duplicem fuisse animum rationa-Iein, D sentientsin. Haec tamaen, quamquam specioses a Mo hemio dicta sint , omnis dubitatis tolli non videtur; nam ut
animum sentientem ad inferos descendere: ita rationalem vel statim, veI post toler vas aliquo tempore poenas ad superos, &beat rum sedet avolare veteres illi tradide- potius id argumento est, priscos Illos philosophos . raro sibi constantes suisεe, multaque quae 'minimo inim sei cohaererent, Iatminando conclusisse : cujus rei infinita In 1psorum Scriptis exempla prostant. Sed Iam nemo a mo exspectet, ut ineptiasidit nas fusiore orations refellam ; exposuisso illas resutasse est. N tamsn nihil dicam :- Cantra animorum migrationsm ita bestiarum
quode eorpora praei sensum communem,
--1mmensum nominem inter, & bestiam cliscrimen interesse docoe ut ea , quae suo laco de brutorum: animis, eorunaque ab humanis diffarentia.dic ni α Deinde neque migrationem in corpora tantum humana,
quod nominatim Hel montius cum Rabbinis
aliquot asserentibus Adae animam in Messiae, utpote Adae. secundi, corpus transitu- ram desendit , admitti cum ratione possct vel inds patet, quod cum In novo corpors anima nostra rursus delicta committere
posset, purgationis hujus nullus seret finis iunde circuitio haec iniuiita evaderet nec
246쪽
2 8 Psych. P. II. Secti L. cap. IV.
umquam transitus ad veram, Constanemquctbeatitatem, quam tacito naturae doctu appetimus, daretur. Tantem, quoi rei caput est, opinatio haec opponitur orthodoxo dogmati de recipiendo. a quovis praemio, ve I poena in suo corpore, prout in eo bene, vehmalo gesserit.
DE COMMERCIO ANIMAE CUM CORPORE.
GLXVII. Anima ni a. tametsi . corpus non sit, arctissimo tamen cum eo nexu copulatur; neque Enim illud, cum iubeo, deserere potest. ΕX: hoc porro nexu, qui abi altiori: Iadorandi Auctoris imperio repetendus,. mirabIle prorsus inter eneia toto genere divessa commercium promanat. Aequo istud sectionis huius argumentum constituit, in quo deduceri do ego ita versabor, ut primum in paelicissimis de animae sede, ac phaenomenis, quae huc pertinent, praemissis, in aptissima explicandi commercii rationem inquiram deindΘ vero excogitata adhuc, a philosophis systemata in e men paullo accuratius singulatim vocem
De Sede Animae, O Commercii moenOmems Anima CLXVIII. Ansma non in toto corpore, sed in olo in solo cerebro sentit. Veritas experimentis ς' ς', Q demonstratur. I. Secto, aue sortiter ligato nervo omnis illico sensus, & motus ea in paris petit, teste Merhavio. a. Iluc pertinet, quod Cartesius refert: Cum puellae cuidam
247쪽
De Sede Anim. se comm. Phaen. 4 9
manum .gi aDi mox,s assectam habenti uetarentur Oculi, quoties chirurgus accedebat, ne ) curationis apparatu turbaretur , eique post priue p aliquot dies brachium ad cubitum usque , n. I96. Ob gangraenam in eo serpentem, fuiSSet amputatum,se pann,in ejus locum ita substituti, ut eo se privatam esse plane ignoraret ', ipses
interim Darios dolores nunc in uno ejus manus, quae tibScissa erat, digito, nunc in alis se sentire querebatur. 5. comprena, gunt rurSMSMersi Dii verba e discussa, putrefacta medulla cerebri Omnis actio per neruos illos O- riundoS exerceri sueta stati v aboletur, licet .neroi in integritate sua perstessi. i)Innume--nοt. rabilibus exemplis, ait Hallerus, conStat, sen- in Boer. sorio illaeso, aut illaeso nervo artus alicujus, sed Dei cerebro laborante, vel nervo inter SCH-mriu Π, Θ cerebrum sensum omne m deleri . , ' CLXlX. Anima quoad suam substantiam δε non est actis in toto corpore, sed solum in
cerebro. Ibi Certe est anima, ubi sentit : sed Ium i anima non sentit in toto corpore, verum so
lum m cerobro praec. 1 igitur anima non 'nt actu an toto corpore, sed solum in cere bro. Accedit, quod intelligi iasquctat, quomo- do ens simplex omni exisnsione destitui lim , di nnitum omnibus corporis partibus quoad substastiam simul praesens adesse possit. cons.
coroll. ob eamdem rationem anima' non ese
in toto cerebro, ita ut quoad S. .im SubStRn- .
tiam singulis ejus partibus praesens adsit. schol. De veteribus generatim Cicero scribit. Quae Aliis cor ipsum animus esse Didetur ex quo Philo Q
eaecordes, Decordes, concordeSques dicuntur. Empedocles animum censet cordis suf- nes
- gustam sanguinem. Aliis Pars quaedam cere- bri Disa est animi principiatumtenere. Aliis . nec cor ipsum placet, nec Cerebri quamdam , ti. Partem esse animum, sed aliis in corde, alii. ιιn GerebFO diaeextam nimi esse sedem, L
248쪽
o ' ' λ' Erasistratus circa cerebri membransm,quam
epicranidem vocat; Herophilus in ventriculo, qui cerebri basis est; Pythagoras υiυiscam animae vim in corde: rationalem in capite; Diogenaes in dextro cordis ventriculo; Crysippus cum Stoicorum multis in cor-
De anim. de collocarunt . AristotΗles cum. Suis, ut a-ι. a. c. i. nim im definivit esse ενπιλειαμ την σωματις που. φυσικου. ζωεν ς'χουτοι in ναμω actum
primum corporis physici potentia vitam ha bentisse Ita eam per totum. corpus diffusam, ac totam in toto, &r totam in singulis ejus partibus residμe docuit, addens tamen eam, .
quamvis in. toto corpore sentiat, in solo ta- --- , men cerebro 'ratiocinari .. Venio ad recΗn- tiores. Hel monti, animam ad pylorum si
in Do machi; Digbaeus in septo lucido, Cartes iuspas .anim a) in glandula pineali i. . schol. a.
stituit, inrtesii sentesntiam, Ludovicus, Onrit. ad la Foro bὶ uberius excoluir, & contrarrare. a Bartolini oriectiones vindicavit. Lancis iusi, Minerus, ct de la 'myronius animadi sedem in c uporae calloso β. II. sch.) quaerendam esse contenderunt, quae opinio, hodie sapientibus cereris probabilior videtur. Anima CLX. . Anima probabilius non residet in Probabi- planctula lineali. Nam r. 3 glandula illa non ea, qua putavit Cartesius, ratione .in medio glandui, mrobri Suspienditur, ut Zmotibus. spirituum a- pineali. nimalium hinc inde agitari, & impelli possR, sed arteriis, & venis assigitur s. I . scheta.). g. Νervi ab organis sensoriis protensi illucta IVH. non pErtingunt, mi docet Mehravius fa) -5.ὶ in t-M-- pleinpius b, apud Lutam Tomi reserri 'Stau- dum medicum, S aiiatomicum Amstet amen-art. de sem rct perisse in glandula pineare ἰapillos, sens. t. i. se aliquando tam multos, ut fere plus lapillorum, quam glandulae esseis cuin tamen
249쪽
m sede Anim. D Comm. Phaen. 25riu vita.mens sana, se ConstanS fuisset, sensus, O motus ὶntegri.Similiter Bonetus scribit :Fre ricus olim hanc glandulam petri catam
Midit s tres miculos in eadem reperit celeberrimuS .Ru Schi S . CLX l .QAnima probabilius residet in corpore calloso cerebri Ibi enim probabilius anima residet,. unde nervi sensationibus, & motibus spontaneis, seu voluntariis, inservi entes originem ducunt, & per totum corpus diffunduntur; atqui istud fit in corpore Callosocerebri β, i S. sch. : igitur hanc esse veramantiarae sedem probabilius est. Adde experimentum V. de la Peyronii I. I 4. sch. I. allatum, rem conficies. noli. itaque sensorium commune s. I 4. coroll.) propria animas cum corpore coniunctae SedeS..S ML. Cum nervi motibus naturalibus seκ vitalibus insservientes in cerebello initium capiant, atque inde per Corpus distribuantur ia. sch. 9 anima autem in corpore calloso cerebri resideat, longe probabilius videtur vitam corporis ab aliqua animae actione directe nota pendere, sed eam permotiones mere mechanicas, ac visdructu conturenter producta & oriri, & conserv
mo Inde vero Recessaria consecutione fluit,. .nota tum corpus mori, cum anima abscedit, sed potius recedere animam cum corpus moritur; mortuo nimirum Corpore nequitanima v*lut instrumento ad objecta sensibilia percietenda uti: quare finis, cur ipsa
to fine lex quoque commercii tollitur. De his satis , jam ad enumeranda commercii phaenomena gradum faciam oCLXXII. Cum attentionem ad ea flectimus,
i quae in hoc cqmposito, quod anima , & corpore constat, perpetuo eyeniunt, advertimus,
Theat. t. a. p. 3O'. sed i corpore calloso a
250쪽
auea . Psych. P. II. Seci'. n. c. L. .
operationibus consensionem, sive harmoniam, quae in eo consistit, ut cum certis in corpore motibus certae in animo assectiones, &oum certis animi effectionibus certi in corpore motus perpetuo coexistatat. Hanc ha moniam philosophi commercium animae cum
CLXXIII. Phaenomenae hujus commercii constanti experientia notissima duplicis sunt
generis : alia animam arctissimo cum corpore nexu copulatam ostendunt, sutatque fere haec Ii. Quamprimum res quaepiam extra nos
sita organum sensorium rite consitu tum am-cit, ac tenuissimas ejus partes ad motum concitat, hicque motus iasrvulorum ad Sensorium commune propagaturi existit illico ejus rei in mente perceptio, quae eo Clarior, vel obscurior est, quo motus ille in organo sortior, vel debilior est; quaeque oritur, ac interit, cum motus ille oritur, aut interito Neque haec perceptio ipsi libera est s nisi enim vel profundissima quadam med itatione,
summo, aut affectu abrepta sit, non. poteStea objectum, a quo, organum pulsatur, non percipere. a. Dolores, re aegrotationes cor poris certo qusdam modo in animam, redundant ; nam eo male affecto, thsa quoque languet ; laeta contra, ae hilaris opserationes suas obit, cum illud recte constituitur. 5. Exoriente vehementiore sanguinis, aci diridi
hervet in corpore commotione oritu' quoque in anima perturbatio quaedam, ac idearum confusio, qui illa cessante iterum' cessat. CLXMV. Alim vicis,im artissimam corporis cum anima irationem manifestant: qualia sunt. I . , Quarumdam in dot store partium, si recte Comparatae sint, motus structurae ipsarum mechanicae consentanees ad nu tum, 'oc volitionem animas illico consequitur ita, ut inter volitionem, & hanc' motionem