장음표시 사용
141쪽
i3 ELEMENTO Ru Mmodum, ut ab aere a posterioribus tubi intro adacto, aperiatur, & ab aere retrocedere conante iterum objiciatur.
Ad tensionis usum, virgula instructum cst ferrea, longitudine pedis unius, aut paulo majore, pro ratione spatii posterioris liberi in tubo majore relicti, quadrangula, minoris admodula digiti latit dine, cui ad caput quod a posteriore parte instrumenti in tubum inseritur,arixus est nodulus,duum fere digitorum, rotundus, cylindri forma, diametro pro cavitate tubi exterioris, orbiculis aeneis vel ferreis revinctus, ac corio contectus , cavitatem
quidem tubi arcte occludens, sed ita ut ultro citroque rapi agique in tubum, & hoc pacto aer erumpens & irrumpens, in minima diffractus & comminutus, per valvulam, in capacitatem, quae interutrumque tubum est , compelli possit, atque in hunc finem aqua, vel oleo humectandus. Virgula in partem tubi posteriorem ita indita, ut non eximatur, ad onerationis actum, adeoque ipsum scio-petum, terrae imponitur crectum, ac super virgulam, ter, quater, vel saepius, valide tunditur. Ad explosionem autem, extrinsecus juxta operculum illud quod interiori tubo est obiectum, serramentum astructum est, ea ratione, ut attractum,& desuper incumbens ipsi operculo, ubi removeris cui
142쪽
NΑTu RALIu M. Lib. VII. isscui innitur, ipsum operculum versus superiora tubi exterioris, a foramine tubi interioris dejicere valeat, ut aeri incluso exitus praebeatur. Sed quia ferramentum, simul ac operculum a ramine tubidimoverit, praeterlabi juxta illud contingat, &proinde operculum subito ad foramen tubi recidat, ideo fit, ut pars tantum aeris inclusi foras prorumpere possit, ad ictum unum , & remanens aer, ad alios sex, vel octo ictus, ob eandem rationem,
sussiciat. in locum autem aeris identidem evolat iis, recens aer extrinsecus irruit, per valvulam,quae repente denuo clauditur, contrario nisu aeris ini rioris. XXXIX. His experimentis, &quia praeterea comperiamus, lucis solaris eiaculationes identidem per immane spatium medii coelestis, & aerii, ad inferiora transmitti, quas vicibus quasi infinitis, interea ex
tam longinquo iterari Sc renovetaei necesse est, certissime deprehenditur natura aerea, propter substantiae tenuitatem, in minima facile scissilis , Scemicationum lucidarum, Sc ignearum maxime susceptibilis. atque ipsum coeli medium, aere etiam multo magis, ob constitutionem materiae, conformem, ad similem modum esse alterabile Sc agitabile. HOC
143쪽
Aoe item simul ad refractiones radiorum, quae per magnum coeli, & aeris diaphanum,& per reliqua diaphana contingunt, propius speculandas, iapenitius intelligendas pertinet.
YO. Etenim in aeris, & coeli medio refractiones fieri, hoc est, radiorum, sive minimorum lucidorum ipsum diaphanum transmittentium, in latius extensionem, quae apparentem rerum magnitudinem vero majorem oculis nostris offert, patet, quia rationem habent ad se invicem, aqua, in qua major . si retractio, ad aerem, aer ad caelum, gravitatis,&densitatis vel tenuitatis. quibus proinde refractiones proportionales iisdem rationibus, &constitutioni materiae, Contingere necesse est.
144쪽
L I B. VIII. 'φΜ Theoremata L Raeter calidum, in naturis, insigni activita- ' te sunt, acria & acida.
Acrium & acidorum, alia per se esui vel potui apta sunt, alia eis per se nimia acrimonia sint, paucitate tamen, vel aliorum admixtione, temperata. &salutaria reddi possunt.
III. Acida & acria, non tam ictuum acrimonia,quam partium subtilitate materias dividunt, utpote partibus suis exilibus materias intrantia, penetrantia,& partes partibus permutantia, arctistimas compages facile resolvunt.
Erodentia vero & corrumpentia , ejaculandi activitate potissimum materiam subruunt Sc cor
145쪽
Huius generis sunt nonnulla, quae extrinsecus partibus quasi caustica applicari possunt, intro vero si assumantur, naturam corrumpant, Sc exul
Ex hoc genere sunt venena, quorum alia, quamvis initio uni minutissima, tempore tamen Proxima quaeque corrumpcndo & vitiando, maxima fie-pe incrementa capiunt, & partes corporis praecipuas occupant, alia subito enecant.
Haec nonnunquam longo xempore in corpore humano latere possitiat, praesertim si admodum sint exilia, quamdiu nempe natura his praestruere obsepimenta & involucra potis est, quamvis postea incremento capto, infractis cladstris, acrius invadant, de quibus stupendum est , quod nonnullatam exili ut visum fugiat, exitium parent.
occupant autem illam praecipue corporis partem, quae secundiim hujusmodi materiam potissimum commoveri idonea est, ut cor, cerebrum , nervos, praecordia. ita v. g. canis rabidi venc num prae-
146쪽
NATu R Liu M. Lib. VIII. i3ρpraecordia, & lienem invadit, quia illis partibus particulae hujusmodi variae insunt, quae ad terr rem & metum in corde motum potissimum commoventur , atque ibidem humores terrifici generentur, & illorum quasi semina & principia conti
rinena pleraque, & activitatis violentia partes quas invadunt, destruunt L corrumpunt,& ipsa iubstantia sui noxia L exitiosa sunt, utpote naturae inimica, multa potissimiam substantiae inimico contactu partes conturbant, Sc subito exitio sunt, qualia sunt venenatorum animalium , morsu vel compunctione injecta , quae ubi in vivam partis sub stantiam penetraverunt, per sanguini circulationem in venas sparguntur, & ad cor, vel partem illam quam praecipue asticiant, rapiuntur, quae proinde non tam activitatis acrimonia & impetu partem destruere possunt, utpote tantillo subeuntia, quam substantia sua inimica L infesta partes adi gunt, ut consternatione & fuga statuni suum nat ratem perturbent Sc confundant. ι ,
Natura, alia aliis sunt similia, alia dissimilia, illa S a
147쪽
i o ELEMENTORUM invicem consensia amicitiae, haec dissensu inimicitiae assici apta.
Dissimilia, alia ad quid similia sunt, quae scilicet
invicem certa proportione & positu in ordinatam compositionis fabricam conjungi desiderant, alia simpliciter inter se sunt dissimilia, & in his alia in noxia, alia quibusdam noxia &exitiosa sunt, qualia sunt venena, quae substantiae ratione liquoribus corporis , vel sanguini commixta, partibus perni
Sed ex eorum genere quae sebstantia noxia sunt, alia partim substantia , partim violentis minimorum ictibus & ejaculationibus infesta sunt, alia solo substantiae inimico contactu nocent, huius generis est opium , quod vel perexigua quantitate sumptum exitiosum est, quippe quod non ut acti ne acre vel calidum destruit, nec ut iners Sc frigidum partes turbat, hujusinodi enim esse optum non deprehenditur, sed quod ut substantia inimi- . cum natura perhorrescit, Sc refugit, adeo ut spiritus vitales ab illo contacti obstupescant, & actio omnis organorum sensus, & cognitionis,& nat ratium functionum, interrumpatur. EX
148쪽
NATu RALiu M. Lib. VIII. I iXIII. . Ex genere dissimilium, quamvis non simpliciter talia sunt, censeri possunt, respectu nostri, medicamenta, v. g. quae bilem flavam, bilem atron, iapituitam eximunt, utpote quae da tura nostra fastidit & nauseat, quamvis laborantibus subveniant, quod tamen ea ratione faciunt, quia humori mor-bifieo similia sunt, humoribus enim corporis iasanguini permixta, per circulationem sanguinis,
per omnes Velias, meatus, & partes corporis tr
ducuntur, & propter naturae similitudinem caussae morbificae, vasa, vel partes corporis insidenti, agglutinantur, & tandem caussae morbi Mae juncta,
una cum ceteris quae e sanguine excrementitia excernuntur, per ordinarios ductus, & mesenterium in intestina, & exinde foras expelluntur. FORISMA LMotus naturae expellendorum, Ultio orum, massumpi rum, Parii, atque inter se divers contrarii, utpote quos natuara molitur, pro ratione noxiorum, Pel incommosso Acientium , in commemoratis istis, introrsim per inferiora, in aliis, ex interioribus extrorsqm, insperiora, exteriora, quocunque incumbunt, eo stat promo endi, nunquam vero interpellandi , sisendi, vel in contrarinm retorquendi.
149쪽
i a J ' ELEM ENTO Ru M. XIV Sal se ipsum ab externo a corruptione vindicat, unde nec ab interno corruptibile, id est, ab internis minimorum suorum ictibus, si enim ab externo esset remi ubile, pariter esset ab interno, Sc siquidem ab interno, pariter resolubile esset ab exte no , quocunque modo materia salis aperitetur Se disjiceretur , idem pariter contingere possctet alio
Salis substantia est fixa, quae non exhalat vel exspirat, & inde spiritus salis non ascendit, nisi summa ignis violentia. - . XVI. Sal non est ex genere calidorum. calid perpetuis minimorum explosionibus versus interna, Sc
sal in terias alias quibus miscetur, a Corruptio- .ne vindicat, id autem eo maestat, quod fixa sua substantia, ictus externi corruptoris excludit, & praeterea materiam quasi per minima dividit Sc pene- trat, si enim crasse divideret, relinquerentur quae
150쪽
NATu R A Liu M. Lib. VIII. i 3 ab interno & externo essent solubilia & corruptibilia. XV Sal est ex genere acrium , utpota qui partium subtilitate solummodo , spe ictuum e se emissorum impulsu, materiam exactissima divisionς p
XIX, Spiritus vero salium esse calidos, & minimorum suorum eiaculationes calidas emittere, satis ostendit ebullitio illa, Sc ectrvescentia qua materias subeunt & dissolvunt.
Ex his quae hactenus disputata sunt, pondus si gae deprehenditur in universum, triplex, fugae frigidi , fugae vacui, fugae dissimilis vel inimicae substantiae. i
Pondus fugae frigidi est, vel naturaliter se cogentis in unum, vel praeter naturam se constringentis, hunudi, vel liquoris, sive liquidi.