장음표시 사용
131쪽
Iaa S. MUNONIs COMMENT.er non viderunt. θ avdire , qua auditis, ct metis audierunt. De hoc anno accepto . oc hoc die retributionis A postolus ait I : Ecce nune tempus acceptabile , ecce nune dies salutis . Et dicebant:
- Nonne hie ect filius Ioseph 3 Hoc igitur solum mu
.nus habere videbatur, quod extraneus non erat,
quod ejus parentes noverant, & quod ibi nutritus fuerat a . Si enim aliunde venisset, eisque omnino incognitus esset, tunc eis per omnia venerabilis . omnique reverentia dignus haberetur. 3 Utique dicitis in hane similitudinem: Medice , eura te ipsum . auanta audivimus facta in Capham naum , fac ter hie in patria tua. Hoc enim der gando dicebant. & ea , quae de ipso audierant, non credebant. Et tale est, ac si dicerent: Si Medicus es , si infirmos curare . 8c languores pellere potes , quod nos non credimus , cura prius te ipsum, cura carnem tuam , parentes scilicet. vicinos, propinquos, dc patriam tuam,&ea, quae in Capharnaum. ec aliis civitatibus te secisse audivimus, fac dc hic in patria tua, ut nos videamus . Ait autem: Amen dico vobis , quia nemo Propheta acceptus ea in patria sua . Ideo, inquit, non curo patriam meam , quia ei acceptus non sum , quia fidem in ea non invenio , &quia
o II. corino. Ur. 2. a Beda : Ruanta Nazarenorum caecitas, qui eum quem in verbi; factisque Christum esse cognoscunt, ob generis tam
132쪽
IN LUCAM 1 a quia mihi, sicut ceteri, non credunt 'in patria mea i). Delectatur in verbis meis, admiratur in sermonibus meis, dc scandalizatur in parentibus meis : tantoque me minus Cognoscit, quanto plus prae ceteris me notum habuit. D veritate dico vobis : multa vidua erant in diebus Elia in V. rari, quando clausum es Coelum annis tribus , smensibus sex, cum facta esset fames magna in Om. ni terra ; θ ad nullam illarum missus est Elias. nisi in Sareptam Sidonia , ad mulierem viduam . Non ad vos , inquit, missus sum : non Vos curare,& sanare veni, quia non ad omnes viduas missus
est Elias . Hoc enim ille significabat; di quod ego in veritate, hoc ille in umbra faciebat. Illam ego viduam curare, illam cibis spiritualibus f tiate , dc ab omni fame , dc penuria iripere umni, de qua scriptum est a): Hiduam ejus bened leens benedicam , pauperex ejus saturabo panibus . Haec enim vidua est sancta Ecclesia 3ὶ universali
i missus n. 46. Me ad invidiam civium refert. Non miaiocriter invidia ἔ-itur , quae civicae caritatis oblita, in acerba odia causas amoris inflectit &c. r) U. CXXXI. II. 3 ros n. So. Diximus enim in libm alio s de viduis cap. 3. J illa, quam Elias directus est, typum E clesiae praemissum ... Populus ille ex alienigenis comeratus , populus ille ante leprosus &c. Ante Ambrosium Origenes homil. in Luc. Puto plus juxta sacramentum , quam juxta litteram verum esse quod dicituri licεt Ieremias in Anathotpatria sua non merit acceptus , & Isaias, quaecumque fuit Patria illius, & reliqui P lietaei Sed magis mihi videtur sic in leb
133쪽
I- s. BRUNONII CoΜΜANT. ter, dc unaquaeque fidelium anima singulariter intelligi potes . Venit enim Dominus vocare omnes , praedicare omnibus , sed non venit sanare,& a fame eripere omnes. Nisi enim venisset, &locutus eis fuisset , peccatum non haberent, nunc autem excusationem non habent de peccatis suis Praedicante itaque Domino , Coelum aperitur ,
fames tollitur , dc fideles animae coelesti nectare inebriantur . E contra autem infidelibus, & iniquis minatur dicens I : Ecce ego immittam it vos non famem panis, neque Atim aqua . sed audiendi Verbum Dei . Sequitur , Et multi leprosierant in Israel sub Elisere Propheta , nemo eorum mundatus en, nisi Namaan 'rus . Similitudo eadem , quae superior . Multi enim leprosi multi
sunt peccatores . Unus Naaman unus populus
Gentium, sive unusquisque fidelis intelliguntur.
Hic autem ad Dominum veniens , & ejus tandem sermonibus credens . baptizatus , sanatus , dc mundatus est. Et repleti sunt omnes in Srnagoga ira, hae audientes . Ira repleti sunt, quoniam haec
adversum se dicta fuisse intellexerunt, seque imdiu
tellis, ut dicamus; patriam Bisse omnium Prophetarum, populum Ercumcisionis, & hanc non recepisse Prophetas, de eorum vaticinia : porro nationes quae loni, merant a Prophetis. & eorum notitiam non habebant, suscepisse vaticinium, Nemo est ergo Propheta acceptus in patria tua is, oc eli in populo Iudaeorum . Nos autem, qui eramus alieni a . Testamento, di peregrini a promissionibus, toto Prophetas
sorde suscepimus . si Amos VIII. II.
134쪽
1 N L U C A Μ IasdIgnos aestimari agnoverunt, quos ille talis, tantusque Propheta visitare debuiiset . Et surrexerunt , ct ejecerunt illum extra civitatem, is duae runt illum usque ad supercilium montis , super quem cimitas illorum erat aediscata, ut praecipitarent eum. Ipse autem transiens per medium illarum ibat. Sae viant homines , quantum' Velint, fremant, Mirascantur; securus est Dominus , nihil timet,
omnia in potestate habet, dc nisi ipse velit, teneri non potet i . Non tamen resistit, sed per
medium inimicorum transiens, Canes contemnit
hinc inde latrantes a . Et descendit in Capharnaum civitatem Galilaa , ibique docebat eos subbaatis , o stupebant in doctrina ejus , quia in potesate erat sermo ipsius. In potestate namque erat seriamo ipsius ; quia neque quid diceret excogitabat, neque blandiendo cuilibet loquebatur; sed sieu tpotestatem habens, majoribus , dc minoribus , lelanguoribus , dc daemonibus imperabat. Et in Θnagoga erat homo habens dsmonium immundum , ct exclamavit τοce magua dicens: Sine . In hoc enim , quod Sine clamabat, se jam teneri signia ficabat. Dicebat ergo , Noli nos pellere . Noli nos inquietare . Sine, dc dimitte nos 3 . Gid
- 1 Beda; simul intestim , non ex necessitate filisse, sed
voluntariam corporis passionem ; nec captum a Iudaeis, sed a se oblatum . Etenim qu do 'ult, capitur ἔ quando vult, labitur; quando vult, iuspenditur; quando vult., non tenutur. a Hacten. homil. 3, Explicat Beda paululum a me vexando quies . In Grin
135쪽
nobis , ex tibi, Iesu Nazarene 3 Quid non sequeris Z Tu coelum, nos terram ; tu justos, nos peccatores habeamus. Nihil nobis commune est.
Displicet nobis. quod tibi placet; placet nobis, quod tibi displicet. Venim perdere nos . Scio te, qui sis sanctus Dei . Totiens enim Dominus daemonia perdit, quotiens vires, & nocendi potestatem eis aufert. Sed unde daemonia Christum cognoscunt, nisi in ejus virtute , quam serre non possunt Quid enim, eo praesente, & loquente, malignos spiritus sensisse putamus, qui in ejus discipulis ejus nomen ferre non poterant PLEx increpavit illum Iesus dicens : Obmutesce, ct exi ab illo . Et eum damouit m projecisset illum in m dium , exiit ab illo, nihilque eum nocuit. Apparet, Cum quanta violentia, & indignatione hominem reliquerit, cum eum in medium relinquendo pro jecerit . Nihil tamen ei nocuit . quia nihil ei nocere potuit I . XVI.
eo ἔα bie In rara, quod Interpres reddidit imperativo sine . mem Graeca vox b ter apin Mareum I. a . ubi hae paritis historia narratur, licet Graecam particulam latine Interpres non reddideris; sed alia ; id nobis & tibi Iesu Naetarene p venisti perdere nos &e. me etiam omittit Itala versio . Erasmus γω ta rectius accipi, is sit adverbium Graecis, nobis inter jectio exclamantis . Gratius quo profitetur non assentiri D p rantibus , aut verbum esse, aut interjectionem ex Qerbo, sed Η braeum rin & unde Graii fecerim εα, quod apud P Ilum in Prometheo α α εα ἐα, pro quo lasims ah. De eadem Graea voce Georgius Rapbelius in Adnotation. to. I. p.364. ex striam. Cum sensus tonstet, haec negligenda . i conciliationem Lata cum Marco Icribente I. 26. Et di
136쪽
IN LUCAM' Ia XVI. I rictuin est autem, cum turba irrueis rent in eum . tit audirent Verbum Dei, ct ipse Rabat secus Hagnum Genesareth a . Stagnu in Genesareth ipsum est , quod mare Galilaeae 3 . Unde
dc Matthaeus haec eadem scribens cit-: Ambulans autem Iesus sectis mare Galina vidit duos fratres , Simonem , qui vocatur Petrus , ct Andraeam
fratrem ejus , mirrentes rete in mare, erant enim
Piscatores , O vocavit eos. Matthaeus itaque, aliis omnibus , quae in hoc Evangelio narrantur, prae . termissis, solam Apostolorum vocationem scribit. Lucas autem non solum Apostolorum vocatio. nem , sed & alia , quae tunc temporis Dominus egit, latius narrat . Nemo hic narrationis ordinem quaerat, ubi ea , quae posterius scribuntur. . tempore priora inveniuntur . Et viduiduas naves nantes secus stagnum : piscatores autem defenderant , G lavabant retia . Duae naves duo populi
. sunt,see rem eum spiritus immundus & exclamans voce magna , exiit ab eo, V. apud Bedam Interpretes. i) Luc. v. I.
seu mare Gallisae appellatum eii; regio item adiacens, terra Genesareth dicta elia Vid. s. Hieron. in cap. xiv. Matth. OBedam lac ; ex quo hoc , ut puto, desumsit: ait enim B da r Stranum Genesareth idem dicunt elle , quod mare Galblaeae, vel mare Tiberiadis ia.. Hebraeae linguae consuetudine Omnis aquarum congregatio, sive dulcis, si ve sessa, mare nuncup tur : qui lacus , interfluente Iordane CXL. Iladiis in longitudinem , & XL. extenditur in latitudinem. O Matth. Iv. Id.
137쪽
sunt, Iudaeorum scilicet, dc gentium si di Pisc,
tores autem utriusque populi Doctores , & Re ctores intelliguntur ; & in altera quidem Pontifices , & Sacerdotes , in altera vero Philosephi, & Poetae piscari solebant. Retia autem lavare est suae praedicationis sententias exponere, & dulucidare sa). Ascendens autem in unam navim, . erat Simonis , rogavit eum , ut a terra reduceret
3 pugillum, O sedens Leebat de navicula turbas . In naviculam Simonis Dominus ascendit, quia ad
Synagogam, & Iudaeorum populum praedicare venit. Unde ipse ait 3 : Non sum missus, nis
ad oves , qua perierunt domus I rael. De hac enim Simonis navicula Apia olus ait: 4 eratus. eit Petro in Apostolatu circumcisionis, operatus es mihi inter Ganus . Simonis igitur navicula Syn goga est, in qua Dominus residens turbas doc :bat, quia ibi Evangelia praedicavit, quibus omanes gentes docentur , di ad fidem vocantur. vi sivit autem loqui, dixit ad Simonem : Oue in
altum, laxate retia vecti a in capturam. Tunc enim i)-Duae naves seeus stagnum positae, elacum: isio & praeputium taurant. α) Item Maa a Pistatores sunt Ecesesiae Doctores , qui nos
rete fidei comprehenses... terrae viventium advehunt . Quasi enim quaaliun retia piscantium stini complexae praedicantium dictiones. ia te Bedam Ambrosim l. Iv. in Luc. n. II. α' sunt autem Apostolorum quae laxari jubentur retia, nisi ve borum complexiones , & qui si quidam orationis sitius, de disputationum recessius, qui eos quos coeperint non amittant p
138쪽
Inbue AM' Iayenim Dominin loqui cessavit , quando post paιsionem suam a praedicatione quievit I) . Et tunc quidem praecepit Simoni, aliisque Apostolis o
nibus , ut navicalam in altum ducerent , & retia in capturam laxarent, dicens ait: Ite in univem sum mundum, Π adicate Mogelium omni creatura. Itemque : a Ite , docete omnes gentes, baptizantes eos in Nomine Patris, est Filii, di Spiritus San Nare igitur est mundus . Unde Psalmista 3): Hoc mare magnum, est spatiosum, illic reptilia, qua .rum non ect numerus. cujus altitudine , & profundo sic ait: Deus niner refugium , vim
rus , alutor in tribuIationibus , qua invenerunt nos nimis. Propterea non timebimus, dum conturbia tur tetra, ct transferentur montes in cor maris .
Retia vero Evangelia sunt, quorum sententiis Ldeles animae capiuntur , & illaqueantur . Multa enim retia, multosque Piscatores habet Ecclesia. Et respondens Simon dixit illi: Praeeptor, per totam noctem laborantes nihil cepimus . Sic enim dc Syn goga , quamvis multum laborasset, retia misisset, Scripturas exposuisset , Legem , dc Prophetas Praedicasset, tamen quia hoc in nocte, id est, in tenebris ignorantiae iaciebat, siquidem , quod diceret , non intelligebat, valde paucos ex gentili
ti Bedat ut quod dicit item Petro; se me in altum & l
xate retia vestra in capturam, ad remotiores gentes, quibus postea praedicatum est, pertineat.
139쪽
i3o BRUNONI s COMMXNT. populo capere . dc ad se convertere potuit . In verbo autem tuo laxabo rete . Et euin hoe feessent . concluserant piscium multitudinem eopiosam. Hoc est
enim , quod per Psalmistam dicitur : i Annum tiata , is locutus sum. multiplicati sunt super numerum . Itemque : a Mihi autem nimis honorificati
sunt amici tui. Deus , nimis eonfortatus est principatus eorum. Dinumerabo eos , edi stiper arenam mutitiplieabuntur . Rumpebatur autem rete eorum, is annuerunt seriis, qui erant in alia nase, ut venirent. θ afvυarent eos. Et venerunt , ct impleverunt ambas naviculas , ita ut mergerentur . Tunc enim
Ecclesiae Apostolorum rete rumpitur , quando Iudaei , Haeretici, & Infideles violentis argument tionibus hvangelicae praedicationi contradicunt .
33 Unde Apoliolus : lium mihi magnum
apertum est, ct evidens , ct adυersarii multi. --niunt igitur his in adjutorium socii de alia navi, quia ex aliis omni,is Ecclesiis Epilaopi, & Saeerdotesti Ps xxxire. 6.
3ὶ lib. i I. qq. Evangel. qtiaest. a. Quod etiam re tia rumpedantur significat hominum carnalium uiustitudinem tantam futuram in Ecclesia . ut etiam diruptione pacis , exeuntibus inde haeresibus & schisimatibus , tanta remaneret, S tanta esset futura illi amissio fidei & bonorum morum , ut Christo ilicere videatur talis Ecclesia ; exi a me &α Beda quoque: Prae multitudine pisciuita rete rumpebatur, quia nunc ad confessionem fidei etiam cum electis reprobi tanti intrant, qui Udam quoque Ecclesiam haeresibus scindant.
140쪽
IN LUcAM I3Idotes undique in unum conveniunt, veritatem aperiunt. haereticos dapnant, dc eos , quos illi fraudulenter deceperant, ad sidem , dc Ecclesiam revocant. cum videret Simon Petrus procidit ad genua Iesu dicens: Exi a me , quia homo peccatorsum , Domine . Stupor enim circumdederat eum , omnes, qui cum illo erant, in raptura piscium , quam caeperant. Similiter aurem Iacobum , ct Ioannem
Dios Lbedat, qui erant socii Simonis. Apostolus enim dicit: ij sulta sunt mundi eligit Deus, ut perdat sapientia ; ct infirma mundi elegit Deus,
ut confundat fortia; ct ea, qua non sunt , ut ea, qua sunt, iastrueret. Itemque: sa) Qia non e gnovit mundus per sapientiam Dominum , placuit ' Deo per stultos pradicatores salvos facere credentes . Quis igitur non opstupescat Quis non miretur, er tales Praedicatores m dum conversum, Phuosophos superatos . mundi Sapientiam destructam , & intra fidei retia, atque in Ecclesiae n viculam tantam fidelium piscium multitudinem esse collectam, praesertim cum praedicarent Christium Crucifixum , Iudaeis quidem scandalum, Gentibus autem stultitiam 3 Sed quid significat, quod simon Petrus ait: Exi a me, Domine , quia homo peccator sum , nisi hoc, quod i a Canticis Eanticorum Ecclesia dicit: 3 Fuge . dilecte mi , assi