Alexandri Massaria ... Disputationes duae. Una de scopis mittendi sanguinem, altera de purgatione principio morborum. Tertio editae, cum Additamento apologetico ad priorem. Pars prima secunda

발행: 1622년

분량: 519페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

271쪽

gnus, sine periculo, paruus iure debeat aestimari. Quod autem Aduersarius a morbi magnitudine ad morbi acuti e transeat,illud equide puto male, praeterque omnem rem factum fuisse. Lis est , virum Hippocrates ex periculo Pythionis iure morbi magnitudinem collegerit quod ego affirmo, ille negat. Itaque illi probandum

suerat, morbum periculosum non necessarid magnum esse; minime vero non necessario esse acutum; de quo nulla est lis, & conuenit inter omnes; cum nulli dubium sit, quin morbi quoque diuturni possint esse periculos.

Verum, postquam illi placet omnia perpetuo miscere,& confundere,ego itidem assirmo omnes morbos,tam diuturnos, quam acutos, cum aegri periculo coniunctos,quicunque tandem,& qualescunque illi fuerint,iae necessarid magnos atque iis omnibus venae sectionem conuenire, dummodo per vires, &aetatem liceat. Quod posterius magis distincte,& certe demonstrabitui. Quae Aduersarius deinde affert cum Galeno , de natura morbi, ac praecipuὸ de causis,propter quas Pythion laborauit, iam de hac te inter nos conuenit, qui illi concedimus omnia sine ulla. recusatione: nec certe fuerat,vt ille hanc eandem cantilenam millies repeteret, &inculcaret: cum facile,& libenter fateamur huiusmodi singulares scopos, singulares quoque indicationes afferre I minime vero indicationem sectionis venae; quam Hippocrates, Galenus,& nos cum illis docemus ex scopo c5muni,& quidem emianentissimo imorbi magnitudine perpetuo eliciendam esse.Id quod ex Galenica interpretatioue fit certi intrium, & euidentissimum. Et si enim Pythion laborabat,& copia, & fluxione sanguinis, non tamen ille inquit, Hippocratem propterea de-ouisse illi sanguinem mittere, sed quod ipse esset in periculo constitutus. Ac su- HI acum ratione. Etenim quamquam homo immoderata, summa, immensa, infinita sanguinis plenitudine,& suxione laborat, nisi hinc magnum aliquod periculum immineat, nunquam ad sectionem venae accedcndum est. Ac sane hoc iplum, quod ab Aduersario pro tuae positionis confirmatione assumtur ,& tantopere exaggeratur, maximὰ illum debuit a somno excitare,atque ad veritatis lumen reuocaret Ubi enim tot sunt, ac tanti scopi,quot,& quantos ille essingere conatur, Galenus tamen caeteris omnibus praetermissis, unicum aegrotantis periculum refert,quo de venae sectione facienda decernat, quodnam maius. clariusque argumentum potest adduci, illos alias indicationes , suam quemque praestare, venam secandam nullo pacto indicaret, hanc a solo morbi periculo, ac vehementia esse desumendam

. Sed rationes Aduersari j persequamur; qui posterius haec habet. Quod porro

Galenus dicat, siquidem ille in veris suis operibus , in se stantibus magnis morbis semper missione sanguinis utitur, eo pertinet, ut doceat non conuenire generosum praesidiu exercere, nisi magnus sit morbus, quia in paruis nunquam expedit., , Quis enim hac de re dubitat Vulgatissimum enim illud est , magnum remedinmnon conuenire,nisi magno morbo actu,aut potentia. γ Responsio egregia,qua m is xime cupio studiosos diligenter attedere.Ac primum qui de id possem animaduertere, Aduersarium Galeni verba,nec integia, nec fideliter affcrre,quod sorte ille viderit,uel uni eum hunc Galeni locum tota illius disciplina sunditus euertere: quod certe crimen in eo turpius videtur,qui,ut supra vidimus, illud ipsum plurimis pr elarissimis viri sinu rere non est veri ius. Sed ad ea venio, quae maioris sunt poderis,

272쪽

θι δὲ ῶς - φὶς , ὀν τῆ δ.γήσει. Quod si in veris suis operibus, magnis infe stantibus morbis semper missione sanguinis utitur , simul cum ea duo haec lo-la respicien vetatem pariter atque aegri vires , & in his ipsis libris de Vulgaribus morbis octauo die cuidam ait missum fuisse sanguinem, nihil aliud ex cognare

possumus, quam quod in aegris quidem non praetcritu fuerit hoc remediu, in narrat one vero praeteritum, ut clarum. Haec porro interprete Aduersario co pertinent, ut doceant,genero sui sectionis venae praesidiu non conuenire, nisi morbus fuerit magnus. Interprete autem Massaria eo pertinent, ut doceant, in magnis

morbis semper missione sanguinis esse utendum quotiescuq aegroti aetas,& vires simul cum morbi magnitudine conuentur. Ia illud videamus,utra magis rationi,& Galenicae menti consentiant.Galenus hanc pulcherrimam Pythionis historia explanaturus, cum ille primo die cum febre acuta in duo symptomata, manuum tremore,& deliriu incurrist et,omni u. primu huiusmodi affectuu causas inquirit,& ratione reddit. Ex quibus collisit variis laborantibus principibus partibus, niaximisq; vigentibus internis causis aegrum in magno vitae discrimine suisse costitutii Hinc deuenies ad curationem probe scies,quod alias docuerat, in morbis periculosis cile alienissimum a ratione ad minora praesidia primu aggredi, protinus de insigni remedio cogitans oportebat inquit Hippocratem, cum animad- teret hominem in periculo elie,ad sanguinis missionem accederc,aut primo die,

si nullum contineret venter cibum crudu,aut omnino altero: hocque magis,quod primo die exposito, scripserit. Altero die Onia sunt exaccrbata. Videtur enim increscere morbus, no quasi paruus,aut a qualibet prosectus a sectione corporis sed cisi ipse ingens, tum causam habens non levem. Quoniam vero Hippocrates, neq; in Pythione, neque aliis multis aegrotis, qui niis sonem sanguinis requirere videbatur, huius remedij inctione facit; quaerit Galenus , quamobrom id fictum fuerit;qui respondet, necesse clic alterutrum;vel illis sanguinem detractum no suille vel Hipp remedium in narratione pr. aetermisisse Chun aulcm ab omni probabilitate,& ratione sit alienum, sanguinem & Pythioni,& caeteris aegrotis non fuisse detractum,quicumque huiusmodi remedium rcquirebant,cum vir esset huius remedii amantissmus,& scribat aliquando,se cuidam aegroto octava die sanguine misisse .concludit remedium ab Hipp. scribendo,fuisse praetermissum. Qua quidere demum, ca, constanti,& demonstrativa ratione. confirmat per haec verba. Si in veris suis operibus magnis infestatibus morbis &c.Hae sumatim nisi omnia me

fili ut est verillima,atq; euidentissima huius Gal. loci interpretatio .Ex qua facile

si intelligere quam mirabiliter ille aduersaria interpretatione suerit corruptus. Galenus propositum habet docere,& confirmare,Hippocratem Pythioni sanguinem misiste quod hac potissimum ratione probat,quoniam ille in germanis suis opetibus, magnis infestantibus morbis, constantibus aegri viribus, atque aetate, semper sanguinis missione utitur. Quod si haec Galenica verba non alio tendunt ut Aduersario placet quam hoc insigne remediu, nisi in magno morbo administra dum non esse,quaeso haec doctrina,& confirmatio,quam vana,qua futilis,qua praeter rem,quam nulla est. Quis non intelligit,quanto interuallo duae huiusmodi propositiones inter se distentὶ Prima Gai .Hipp. in magnis morbis, simul ad haec. duo sola respiciens,aegri aetatem,& vires, semper missione laguinis uritur.Alaeva,

273쪽

,s A POLOGIAE

A duersarii, Hippocrates , ω Galenus docent, non conuenire generosem remedium exercere, nisi morbus sit magnus: quia in laruis nunquam expedit. Prima Galeni, vete, sapienter,essicienter,&perspicue probat, quod ille probandum susceperat. Altera Aduersarij nihil prorsus ad re, loquitur. Praeterea, si per Aduersarium Galenus posita sententia non aliud nos docet, quam missionem languinis in

morbis tantummodo magnis conuenire,obsecro te, quamobrem ille ad magnitu- 'dinem morbi considerationem aetatis, ac virium voluit adiungere Sed forte res

est inanifestior, quam ut indigeat maiore exaggeratione, dc amplificatione. Verumtamen nequeo me continere, quin postremo hoc loco illud quoque addam : Aduersarium summa veritatis vi adductum incauth id fateti,quod omnibus modis conatur oppugnare. Etenim si rrusso sanguinis fine morbi magnitudine nunquam debet exerceri, an non ille fatetur admissionem sanguinis morbi magnitudinem necet Iaci , requiri Quod autem semper necellatio requititur, ut inter principes icopos reponatur, necesse est.

AD CAPUT XII. XIII. XIIII. XV.

as su

De acta se usu remedisrum cosiatio doctrinae Aduersarij ct Gulini.

- DVERsARivs postiem a parte capit. xij.& toto cap. xiij.agit aduersus scopum principem, qui pertinet ad aetatem : quae quidem importune, ac praeter rem videntur in hunc locum fuisse inserta; eum ille deinceps de hac ipsa re peculiarem Disputationem instituat; in quam certe opportunius haec omnia pomi lient, ac debuissent reserti. sed

mihi studenti, quam maxime fieri potest, breuitati, statutum est totam huiusmodi disputationem silentio praeterire, quod illa propemodurn mihi videatur minoris momenti,neque aliud in praesentia propositum habeam, quam de principe scopo,

magnitudinis morbi potissimum sermonem habere; de quo inter me, & Aduer sa- tua non solum principalis, sed fere sola controuersia constituta est. Itaque primam partem cap. xl l .perpendamus,in qua principio non ulla sunt Galeni doctrinae contentient ia; quae nisi posterius fuissent ab illo contaminata, sorte omnem litem, de controuersiam dirimere potuissent . illius verba haec fiantA Quamobre duo erunt primi,ac principes scopi,magnitudo morbi, ac virum robur,ille tanquam indicans remedium , hic ver δ non prohibens illud: ita ut ex amborum praesentia statim admittendum sanguinem,& ex absentia,aut amborum, aut alterutrius nunquam sanguis mitti possit. γ Quae quidem ut maiorem fidem acquirant, Galeni testimoniis confirmantur, quae sunt huiusmodi. De duobus hisce scopis locutus est Galenus, cum ait. Quando si valens suerit morbus cum virium robore nemo est utique, qui sanguinem non mittat. Idem scribit libro de Missione sanguinis ,&c.Vbi horum duntaxat i coporum meminit, quasi totius operis conclusionem,& epilogum facies ad scopos pertinete,de quibus multa supra dixerat. Ac apertassime eode tib c.'.quo loci eos ipsos scopos,tu primos,tum etia principes appellavit,quia ad eos alij propemodu omnes resertiniurie ius verba afferre placet,quia contra nauatores medicos

magni momenti videntur mihi. Caeterum ptimi sinquit principesque mittendi sanguinis scopi sunt,magnitudo morbi, & laborantis robur ,&c. , O magna vis veritatis,quod Cicero aliquando exclamauit, quae contra hominum i ngen ta calliditatem, tolertiatu, contraque fictas omnium insidias facile se per ipsi defendat. Haec

274쪽

LIBER I. DISPUTATIO I. 3

Haec quide Galeni doctrinae,& veritati co sentientia sunt. Haec nos fatemur, profitemur, docemus, praedicamus, defendimus, quaecunque Aduersarius in pra entia perspicuε, & palam de Galeni sententia scribit, & confitctur, Duos eme primos, ac principes scopos mittendi sanguinis Tertium, qui pertinet ad aetatem nihil inoror in praesentia,de quo posterius litigabimus Alterum magnitudinem

morbi,tanquam' indicantem:alterum virium robur,tanquam haud impedientem remedium. Hisce duobus scopis co sentientibus,licere,Vno vel altero,vel utroque deficientibus, non licere sanguinem mittere: Galenum , ubicunque serio, & ex principali proposito,vel vi Aduersarius loquitur, quas totius operis conclus nemi& epilogum iacit, horum dutaxat scoporum meminisse: Ad huiusmodi scopos, quos Galenus vere primos,principesque appellat, caeteros omnes,qui secundari j sunt, facile reserri. Quod si Aduersarius scuti aequum fuerat,in iis voluissiet acquiescere,ad Galeni metem sine dubio S ad veritatem locutus fuisset,praeclareque potui set totam rem definire , & omnibus controuersiis finem imponere. Verum ad bonam frugem addita aietania, ad veritatem addito mendacio, omnia inquinata, corrupta, contaminata sunt. Etenim afferens locum Galeni: quando si valens fuerit morbus cum viri uin robore , nemo est utique , qui sanguinem non mittat. s Consideranda inquit sunt haec verba.Nemo est utique,qui sanguinem is non mittat. Siquidem in iis ipsis nemo non videt Galenum agere de actu , & ,, executionc huius remedij, non aulcm de eo , quod ipsum primo indicat; quia is quod indicat, non est protinus executioni demandandum. . Ego vero cum hanc totam verborum seriem,tam Galeni quam Aduersarij dili- ,,

enter,& attento animo considerauerim; sicuti ex una parte mihi videor,& qui- ise apertissime Galeni verba, eorumque sensum intelligere; ita ex altera ingenue ,, fateor, cum nemo non id videat, me caeteris caeciorem esse, prorsusque ignorare, i,

quidnam Aduersarius hac sua acutissima, & subtilissima notatione sibi velit quino satis capio quod effugium ille capiat ex ea distinctione,de actu, & executione

remedii: ut certe ille potius se occultarc qua pugnare videatur. Quaeso enim nonne indicationes ad esum,& operationem, sue cxecutionem dirigutorὶ immo vcro,quid aliud Galenus nomine indicationis intelligit, quam sequentis, sue agedi insinuationei Dele actu,& executione remedio ru, iam cos deratio indicationum inutilis,& nulla est Nec certe interpretatio & excusatio,qua Aduersarius adhibet, quicqua valet. Quia quod ingicat,no est protinus executioni madandum,

scuti praediximus. γ Namq; ille principio capitis docuerat,& vere docuerat,magnitudine morbi indicare quide missione sanguinis, sed sine robore virili remediu non esse adhibedu. At verδ,si ambo hir usmodi scopi coveniant scuti prosecto in praesentia apud Galenu coueniunt. i Quado si valens fuerit morbus cum robore viri u l mihi quide certὸ & remedium,& remedij executioncm videntur ,

indicare. Itaque noua haec,& comentitia aduersaria cogitatio, iis verbis Galenum agere de actu;& executione huius remedij, non autem de eo,quod ipsum primo indicat mihi videtur subtilior,quam ut a tardo ingenio quale non inuitus fateolme habere, intelligi possit. Sed ad alterum locum progrediamur,qui non minore notatione, rie etiam admiratione est dignus qua prior fuerit. Galenus pluribus

locis suam ipsus , nec non Hippocratis sententia de scopis mittendi sanguinem aperte declarauit ; sed hic unus locus, prae caeteris omnibus usque adeo illustris, efficax, ela solidus semper mihi visus est, ut equidem satis mirari non Possim,

275쪽

38 APOLOGIAE

quamobrem non omnes in eo facile,& libenter acquiescant. Verum noua cogor admiratione obstupescere , ac simul dolore assici ; unum inuentum esse hominem , & quidem celeberrimi nominis , qui tantum abest, ut voluerit in ipso acquiescere, ut nou sit veritus illum mirabiliter corrumpere, de ad suae opinionis patrocinium asciscere. Verba Gale circa haec sunt. Primi autem,ac maxime proprij sanguinis mittendi scopi sunt,morbi magnitudo.& robur laborantis. Et hanc primam est e syndromen dicere oportet, haud plet rica, in qua missio sanguinis obseruata sit. Quippe in illa & haec coprehenditur,ut quae morbi magnitudinem adaugeat. Si mihi, lector, optio detur,ut qui buscunque verbis,& modis possim vetus decretu exponam, Sc confirmem, Duos principes esse scopos mittendi sanguine,magnitudinem morbi, ac robur virium, cosiderationemque plenitudinis prorsus nulla esse, nisi quatenus illa morbi magnitudinem affert,equide nescirem nec magis propriis, perspicuisque verbis, nec magis exquisita ratione id essicere. Ac sanὸ Aduersarius quoque,du Galeno consentit,probe mihi visus est hunc ipsum locum explicare, per h. xc verba. Quasi dicere voluerit Galenus,syndromes, idest concursus omni usignoru indicantium sanguinem esse mittendu non est plethorica illa Menodoti,a nobis toties reprobata, sed solum satisfacit ad obeundum hoc opus morbi magnitudo, dc robur virium. γ' Egregie.Verum quae sequutur,dum a Galeno deficit. vetere illius more, ,, omnia deformant,& peruertunt. s Quia cum morbi magnitudines ille inquit )A comprehendimus etiam plenitudine, cuius causa morbi magnitudo adaugetur. A Cosiderent quaeso hunc locum nouatores,ac pauca certe ut libere dicam respi- ,, cientes,ut cum Aristotele loquata, nam si syndromes indicans usum,& executio- ,, nem huius remedi j est morbi magnitudo,& robur virtu,& sub ipsa magnitudine,, continetur plenitudo,utique Galenus significauit morbi magnitudine a plenituis di ne dii ibi loquebatur de phlebotomia,quatenus vacuatiuu erat praeli diu , M o nodoti cosuetudine syndromen proponens. Ergd semper quado gratia vacuatio, , nis, nos ipsi morbi magnitudine indicare dicimus detractionc sanguinis, copleri ctimur plenitudiu emit Equidem,etsi inuitus hoc turpe nouatoris nome recipio,

is tam graui admonitione, & rogatione excitatus,etiam, atque etiam hunc locumis considcraui,& quantum mens a potuit,ad multa respexi. Atque ut libere diri cam sicuti ex una parte sententia Galani summam perspicuitatem, & veritatem is mihi videtur continerc, ita ex altera, sententia Aduertari j mihi videtur vehemenis ter absurda, falsa a Galeni doctrina,& omni ratione aliena,in primis vero iis nonis co sentire,quae illii ipsum audiuimus paulo supra scripsisse,& docuisse.Age porrori utraque breuiter perpe damus,qui iterum cogemur posterius has sordes mouere. Clim Galenus proximo superiore octauo capite docuisici sanguine mittedum esse, non solum ubi adest plenitudo vel ad vires, vel ad vasa, sed etia citra plenitudinem, incipiente Phlegmone,aut propter ictum aut dolore , aut partiu imbecillitatem: siqui de ipse dolor sanguinem ad inflammationis locum trahit;&inulto-cies partiu imbecillitas inflammatione: citra totius corporis plenitudine excitat, atque id longiore oratione confrinasset, mox initio praeientis capitis hanc sen- , rentiain concludit, atque Hippocratis testimonio cofirmat per hac verba. Rectε- igitur in iis,quae de Victu Acutorii morboru nroposita, & Gii putata sunt, admo- is nemur,ut sanguinem mittamus,ubi morbus fuerit magnus,& aetas florentis aet

is cis, illique robur ad erit. Per per quoquc Menodotus in sola syndrome plethorica vocata venae sectionem obicruari tradit. Contra enim in uniuersum scopi

276쪽

LIBER I. DISPUTATIO I. 3s

mittendi sanguinis plenitudinem in se primo haud complectuntur, sest suspieionem eius , quod adhuc fit mali. Nam si magnum fore appareat, sanguinem 'mittemus,etiamsi nulla plenitudinis nota adest &c. Haec Galenus. Quae quid iri '' etsi cuique satis esse potuisIcnt,tamen rem longe maximi momenti voluit adhuc Vmagis comprobare de illustrare. Qui statim haec habet. Primi autem , S maxime Vproprij sanguinis mittendi scopi sunt, morbi magnitudo, & robur laborantis & '& hanc primam esse syndromem dicere oportet,baud plethorica, in qua sangui- 'nis missio obseruata sit:quippe in illa, se haec comprehenditur,ut quae morbi m 'gnitudinem adaugeat &c. Ego vero puto esse neminem, qui ex hac simplici ver- Vborum sei te non Licile intelligat, qualis fucrit sententia Galent. Tres nimirum Messe proprios . primos, ac principes scopos mittendi sangu in is, Morbi magni tudinem , robur virium , vigcntem aetatem , Plenitudinemque primo , & per 'se hoc remedium non indicare, sed hac latum modo una ratione, li ea morbi magnitudinem asterat, vctallatura sit. Quae quidem mihi videtur aded plane , s tamque fuisse exposita, ut superuacaneum putem in ea explicanda longius laborare. Sententia autem Aduersarij cst ni fallor in morbi magnitudine plenitudi-uem prortiis contineri: adeo ut nulla morbi magnitudo sine plenitudine valeat

missionere sanguinis indicarc.Quae quidem mihi videtur duplicem sensum posse

afferre. Alterum oumcm plenitudinem morbi magnitudinem efficere. Alterum, morbi magnitudinem sine plenitudine non poste consistere. At vero utrumque a Galeni sententia esse alienissi ruum, unico illius testimonio mihi videor cuidentissime posse demonstrare. Qui laribit ad hunc modum. Cum omnia hςc recte di. , , cta sint nimirum ab Hippocrate, in morbis magnis sanguino mittendum, dcc. ta- ,, men quosda non recte usos fuisse putandum est:quo quide numero Menodotus MEmpiricus est qui in tota n lethorica vocata syndrome sanguinis missionem ob- seruari assirmat.Nos autem & ea haud existente sanguinem mittimus, ubi vehe- , , mens dolor repente hominem prehenderit, vel pars aliqua fracta fuerit, vel os e ,, suo articulo motum sit.Non autem temper sanguinem niit timuς,etiamsi pletho. isti ea syndrome facta est, scd frictione, de balneis multis, & abstinentia bidui,aut is

uidui. ad id quod naturalc cst, reducimus .Quaru eandcm sententia Galenus, im- ,, toti vero eadem verba commemorat lib. . Meth. c. 6. In quibus Aduersarium sere , ,

Menodoti personam sustinentem praeclare & grauit cr mihi videtur arguisse, di- isserte docens, quoida morbos esse magnos sine plenitudine, in quibus ille sanguinem mittere consueuit ,Nec non plenitudinem, Vel insignem, in qua scilicet plethorica lyndrome facta est,morbI magnitudine haud efficere, ac propterea missione sanguinis non indigere sed frictionibus,ac leuioribus praesidiis minui, atque ad naturalem habitu reduci. Verum quid ago pluribus Si per Aduersat iu delententia Caleni plenitudo semper in morbi magnitudine coprehenditur, quamobrem ille ipse paulo supra dixit, scopos mitte di sanguinis plenitudinem in septimo non complecti Haec nunquam inter se cohaerebunt: neque Aducrsarius quocunque te vertat,quomodocunque,& quantu cunque laboret,& se torqueatvmquam poterit apud Galenum inuenire, missionem sanguinis a plenitudine indicari; iii si unica ea ratione ,si illa morbi magnitudine vel afferat,vel augeat , sicuti Galeni verba facile,& expedite explicant. Quod si tandem vir acutissimus,solertissimus ingeniosissim ua id semel vcre possit inuenire,& demonstrare, parati

sumus voluntariam conditionc accipere, ac fateri,nos tota causa cecidisse, illum-oue gloriosam victoriam rcportasse. Sed i lector mihi credeὶ annum magnum Platonis oportebit nos expectare. C

277쪽

APOLOGIAE

Quoniam verb,sicuti diximus de hoc ipso scopo plenitudinis, posterius quo-: de l poversarius illud unum agit, quomodo scopi mittendi sanguinis modo tres , modoque rursum coacti erimus disputare haec ti praesenti capite, ac toto primo libro sint satis. Quod enim spectat ad duo postrema capita xiiij. 8c xv. in quibus Ad- quatuor,quinque, & plures a Galeno statuantur 1, quod itidem fecit superioribus capitibus,secundo,&tertio nos huiusmodi tractationem ad locum accommodatiorem, nempe Disputationem tertiam statuimus reseruare. Vt ita,&breuitatis,& ordinis,& quibus maxime studemus,quantum fieri potest, ratione habeamus.

Finis Primi Libri

ALEXANDRIMASSARI AAD DISPVT ATIONEM DE

SCOPIS MITTENDI fANGUINEM

Additamentum Apologeticum.

LIBER SECUNDUS.

Di ista tio Secunda. AD CAPUT PRIMUM.

Hippocratis o Galeni sententiam caeteris praeferendam.

E c v N B Λ haec secundi libri Di tatio, an indicatio sumpta a magnitudine morbi sit distincta ab indieatione petita ab ipso morbo,eiusus causa, maxime ad rem pertinet:siquidem haec potissimum in controuersa,& contentione versatur adco ut sortasse hac unica disputatione i ta lis,dc causa praeclare videatur polle definiri.Itaque nos quoque diligenter hunc locum tractabimus, eoque magis,quod Aciuersarius scribat, s Quodda hac nostra aetate.iam primu de hoc argumento emersisse paradoxum,immo verius cacodoxum, humano generi quam maxime periculosum.contra Hipp.Gal.Avicenia , omniuq; medicorum sententiam excogitatu;in quo conuenire,& assentiti maxime impiu, atque detestandum ducit. γ Quaerela grauissima. Vnae utinam non ad se ipsum,' suamque ipsus opinione verissimε pertineat.Quod etsi spero progrelsone disputationis,me aperte,palamque esse demonstraturum, amen nequeo me continere.

278쪽

quin hoc quoque primo disputationis vestibulo libere dicam, quid de huiusmodita detestanda opinione sentiam . In quam profecto sententiam testor D.O. M. non sollim summa Hipp.& Gal.authoritate, & ratione, sed etiam quinquaginta propemodum annorum diligenti obseruatione me adductum fuisse. Ea vero est; illos medicos, quicumque Hipp. & Gal. doctrinam de tribus principibus scopis

mittendi sanguinis amplectuntur, & intelligunt, probeque sciunt eiusmodi remedium adhibere , quod constat inter omnes ad vitam hominis esse quam maxime necessarium,omnes degenere humano bene mereri,& ubicumq; medicinam faciunt, magna eu sua ipsorum laude, & utilitate inter caeteros eminere uic principem locum obtinere.Contra vero alteros, qui ab Hipp. & GaL doctrinam deficientes, pluribus, ac fere infinitis huius remedii scopis inquirendis perpetu δ ancipites,& soliciti, ne serunt,& nequeunt se exelicare, praecipitemque occasionem. probe tanti administrandi remedii perdunt i penumero, omnes de humano genere malo mereri; in primis autem ae parentibus, fratribus, filiis,micis, qui praecaeteris illorum fidei,& curae se ipsos solent committere,de comendare; demumque inter rudes,de ignavos plebeiosque medicastros, non sine magno eorum dedecore 3c damno perpetuo ab omnibus haberi Sed ad rem. Quoniam Aduersa rius hoc deinceps primo capite non aliud agit, quam ut nonnullas repotat sibi obiectas rationes,quae ex nostra Disputatione ad verbum petitae iunt, statim ad secundum caput aggredior.

De abstracto se concireto ede indicatione secanda venae in morbis. Duex sartu; posito,atque exposito titulo Disputationis, ad suam redit

cantilenam, ad quam posterius quoque redibit millies, Indicationes sumi a natura motbi,& caetera id genuS:qua,ut ne nos quoque coclem crimine cum illo polluamur,non sunt rursum inepte referenda: atque ebnrinus quod nos illi omnia libenter donamus,& concedimus, quaecumque de huiusn odi indicationum argumento ab illo ex Gal.tradita sunt. Od supra non

semel diximus. Verum neque hic lepidi quidam tales desunt. i Secundo loco ponamus magnitudinem a magno inuicem non allicr distingui,quam abstractum a 'concreto,ut albedo,& album. Abstractum quidem significat formam in commu ni,quatenus determinatum subiectum non denotat, concretum vero subiectum 'ea forma praeditum,S c. , Quae confusa,tenebricos inuoluta, implicata i sta po- ' sitici est 3 In bona philosoPhia abstractum non significat formam in communi,

quatenus determinatum subie stum,&c. propterea quia abstramim non denota subtemim, nec determinatum,nec indeterini natum: dc concretum non necessa rid denotat subiectum determinatum,sed plerumque indeterminatum. Praeterea distinctio mese ad rem applicatur: quoniam magnitudo est abstractum: at vero morbi magnitudo non est abstractum. Peccat demum Aduersarius, qui morbum magnum facit. modo concretum ad differentiam magnitudinis , modo abstractum ad differentiam corporis magno morbo laborantis. Dispeiateam , si intelligit quid sit abstractum , & concretum. Rursus aliud eiaciam ponamus verismum principium: omnem Indicationem , quaecumque ipsa sit, ab aliquo primo exordiri, ac progredi, postea ab eo per intermedias ciliarentias ad alias minus communes, dcc. I Error, de contradictio mirabilis.

279쪽

rcntias ad minus communes, tu proprias progreditur: at vero hae differentiae pro priae suas habent indicationes, ergo hae quoque indicationes a primo Ordiuntur,& ad proprias differentias progrediuntur: atque ita res abibit in infinitum. Sed ad utiliora pergamus. Haec igitur toti cs repetita,& inculcata doctrina de indicationibus nihil ad rem pertinet. Siquidem,quod ego quoq; saepius cogor repetere, praeter omnes singulares indicationes, una est generalis, ac principalis a morbi magnitudine;quam Hipp.omnitim primus inuenit,& Gal. summis laudibus tantopere extulit:quam Aciuersarius nequit aequo animo perferre. Id quod exempla

si ab illo posita demonstrant ,& confirmant euidentissime. i Statuito ille inquit

A luxationem adesse crurum; huius contrarium determinatum non est alteratio,

A. quae calido fit, frigido, humido ,sicco; s ed repositio,&recta costitutio in loco suo: - nec potest quisquam sanare illam particulam alterando : immo vero si quispiam δε ita tentaret, dubio omni procul ludibrio foret omnibus. Statuito summam pleia nitudinem, qualem in bono Athletarum habitu sibi proponit Hipp. Huius con

is trari uni erit summa inanitio.Quis ad tantam veniat dementiam,vi huic aut suineia mam caliditatem,aut frigiditatem opponat' aut ustionem , aut membri amputatione Aa ut aliud eiusdem genetis quidpiam' γ Haec ille. Egregie subtilis, & elegans scriptor , sed , qui libenter in rebus nullius momenti, atque euidentiis mis oleum,& operam perdit. Caeterum tam ille proprias. dc singulas res,aperti sthnaique indicationes proponat, experiamur nos quoque , an praetercas, aliam communem, δc quidem insignem , ted Aduersario, & quamplurimi. ignotam,morbi magnitudinem possimus inuenire Age, Socrati sint luxata crura Nouimus omnes, praeter communem indicationem , cuilibet e plebe notam , ut membrum luxatum reponatur, suas quoque esse indicationes, ut me brum in directum primum retrahatur, deinde ad proprium stum adducatur. Sed praeter huiuimodi indicationes a singulari morbi natura sumptas, an est quis tam rei medicae imperitus,& infans, tam fmguisugus, qui antequam ollam proprium locum reponantur Socrati ex brachio, fortasse utrisque brachiis nolit sanguinem mittere 3 Quod si Aduersarius clamet, remedium non indicari ex rei natura, ne que illud huic morbo contrarium esse determinatum, sed repositionem,ille Galculus doctrinam sucrene, an ficta nescivi tantoperet profitetur, & admiratur,audiat. Qui haec habet. Nos autem & sine plethorica syndrome venam secamus, cum dolor vehemens hominem statim prehenderit, vel pars aliqua fracta fuerit, vel os ex loco pulsum sit , vel alius quispiam articulus contractus, reductusque fuerit. An Galenus usque adeo stupidus fuit, & bardus,qui proprias, singulares, peculiares,& determinatas indicationes non intelligeret aliamque sectionis vcnae indicationem afferret,quae per Aduoersarium, & a natura huiusmodi morborum , Sc ab omni medendi methodo est aliena 'Alterum est exemplum summae plenitudinis qualem in bono Athletarum habitu sbi proponit Hlpyocr. de quo se multa mihi veniunt in mentem dicenda. Ac primum quod Aduersarius inquit -'Huius contrarium erit summa inanitio. ὶ σῶν mihi videtur distare a. A doctrina Hipp.& Gal. Ille. n. haec habet, Neque euacuationes ad extremum dil-- cendae:periculosum. n. sed qualis fuerit natura eius, qui habet perferre ad hoc duri cere conuenit. Hic vero, ut corpori sit nutricationi locus, bonum habitum sine is mora soluere oportet. Eius autem solutio est evacuatio. Et hanc quoque oportet

280쪽

non vltra modum facere cum sit immodica vacuatio non minus immoderata repletione periculosa. Deinde id mihi liceat addere, huiusino di bonu habitum, achimmam plenitudinem non alio praesidio,quam sectione venae solui posse, S debere. Id quod res ipsa plane demonstrat,omne'; interpretes,& veteres& recentes docent apertissime. Postremd id non vercbor assirmare, de repetere, talem, rantam plenitudinem,qualis fortasse,& quanta vix reperiri, aut cocipi animo potest, neq; summa vacuationem, neq; sectionem venae possie indicare , nisi illi prae- terea generalis princepsq; indicatio morbi magnitudinis accedat.Habitus Athle- - . tarum inquit Hipp.)qui ad summu bonitatis attingunt,periculosi. si in extremo constiterint.Neq; n.possunt in eode permanere,&quiescere. Cum vero no quie- stant, nec possint in melius proficere, reliquu est, ut in deterius decidant. His de is causis bonum habitu statim soluere expedit. Sic Gal.Necessariu est hanc disposi- tione esse periculosam.Cum n.vasa cibis, & potibus fuerint stipramodu repleta, , periculii est, ne disrupantur,aut calor nativus stranguletur, aut extinguatur. Itaque hunc babitu soluere oportet, haudquaqua morates, sed anticipantes solutio-De pcri culti. Ex quo loco,&exeplo aduersus Aduersarium,& Menodoticos mihi videor non solii probabilem, sed forte etiam necessariam ratione posse colligere. Namq; ii summa, atque omnibus numeris ab soliua plenitudo sine praesenti, vel imminenti periculo non indicat sectione venae uitillo minus quaecumque leuior fuerit plenitudo poterit hoc remediu indicare. Sed antequam finio id ncqueo silentio praetcrire. Adversarius postremo capite , post multa summam colligit suae disputationis per haec verba. Quaestio est, an indicatio sumpta a magnitudine morbi in eo,quod magis, ac minus duntaxat, an autem essentialiter differat ab indicatione quam suggerit morbus magnus, &c. γ Quaestio ad nos non pertinet. Neque enim quaerimus, an differat indicatio a magnitudine morbi, & a morbo magno, in sit prorsus eadem; sed an indicatio, quae a morbi magnitudine sumitur, differat a propria ipsius morbi indicatione: dicam uno verbo, An morbus magnus indicet venae sectionem: immo vero , an tres fiat praecipui adaequati, ut aiunt scopi mittendi sanguinem, magnitudo morbi, robur virium,aetas. Ita quae inrcndum fuerat, nec res ad cauillos,& elenchos sophisticos deducenda.

AD CAPITA III. IIII. V. VI.

I diligenter quatuor haec capita considerentur , ca forte nihil aliud

continent,quam toties decantatam,& decantandam fabellam. Indicationes sumi ex natura morbi. Morbos sine materia minimc vacuationem,sed solam alterationem: morbos cum materia minime alterationem, sed vacuationem indicare,& alia id genus..uae quidem cum pudeat me, ac taedeat tam frequenter commemorare,& repetere,in postcrum mihi statutum

est perpetuo silentio praetermittere. Verum si quae sunt notatione digna, ea sigillatina,quam breuissime scri potest,perpendantur.

AD CAPUT III.

Morbi magnitudo duplex:aduersarii errano contradicrio IL L V D primum notandum est , Aduersarium hoc tertio capite , scuti alias frequenter, loqui solum de propria, singulari, & specifica , ut aiunt, magni Disitigod by Cooste

SEARCH

MENU NAVIGATION