장음표시 사용
121쪽
est ad assensum praemissae Theologicae naturaliter
notae non sussicere illam certitudinem moralem adhaesionis , quae remquet facultatem dubitandi prudenter. Ant. prob. vel motivum seu formale obiectum quo nititur assensus excludens potentiam dubitandi prudenter, aliquando ad falsum inclinat vel nunquam ; si primum,relinquit facultatem dubitandi prudenter, quia non est alienum a recta ratione de eo dubitare quod subinde contingit aliter se habere; si secundum,non relinquit potentiam physicam, seu vim sufficientem ad dubitandum. Resp. de multis non potest dubitari prudenter, de
quibus tamen potest ambigi physice, quia subinde
contingit ea falsa esse ; v. g. virum sis oriundus his parentibus, utrum sacerdos hostiam vel calicem ve-rὸ consecrauerit, &α quando nulla occurrit specialis ratio dubitandi. Item rudiores & indocti non possunt prudenter dubitare, saltem in moralibus & practicis, de eo quod viti probi & sapientes asserunt, &ramen possunt physice, cum subinde contingat id falsum esse. Ob. 3. Assensus circa Conclusionem Theologicam non postulat certitudinem adhaesionis physicam, sed
contentus est ea morali certitudine quae dubitationem prudentem excludit,ergo nec assensus circa praemissam Theologicam naturaliter notam.
. Resp. Conc. Ant. nego cons. quia Theologicusassensus cum sit infallibiliter verus postulat motivum infallibiliter verum, ergo cum assensus utriusque praemissae sit motivum assensus conclusionis, uterque debet esse infallibiliter verus ι aliunde autem nullus assensus merε naturalis est in fallibiliter verus nisi sit euidens , adeoque afferat certitudinem adhaesionis
seu impotentiam dubitandi physicam. Ideb autem Theologicus assensus sibi non veadicat certitudinem adbaesionis
122쪽
adhesionis Physica, ted eam solam moralem qua e cluditur facultas dubitandi prudenter, quia nititur actu fidei Theologicae saltem ut partiali motivo, qui hanc solam certitudinem adii sionis obtinet;& aliunde nulla cognitio potest excedere certitudinem sui motivi etiam partialis.
SΕrmo est de Theologia simpliciter,non autem de
. Prima Sent. Theologia est habitus in substantia supernaturalis & per se infusus, proindeque simpliciter dicenda est supernaturalis & infusa. Ita Heriauaeus , Scotus , Suar. & Molina , id etiam indicane Bonau.Alens. Aureol .Henricus δc Thom. q. r. art. 3. ad 3. aiens Theologiam esse velut impressionem quandam diuinae icientiae. Secunda sent.Theologia est habitus mere naturaialis & acquisitus. Ita vas'. & alijsentientes Theologiam esse habitum fidei humanae,uel opinionis. Tertia sent. Theologia est habitus intrinsece naturalis & acquisitus , extrinsece tamen supernaturalis &infusus, scilicet ex parte formalis obiecti seu motivi ; proindeque simpliciter & ab lute dicenda est naturalis & acquisita , secundum quid autem supernaturalis 6c infusa ; Ita Maeratius, Valent. Al
Quarra sent. Theologia est habitus intrinsece seu quoad substantiam supernaturalis & infusus, quoad modum tamen naturalis & acquisitus, absoluteave
123쪽
& simpliciter nominanda est naturalis & acquisita. Ita Fonseca & Gillius, quod etiam indicant Bann.&Zumel. cuid sentiendum sit. Prima Conclus. Theologia est habitus intrinsece& substantialiter supernaturalis ; Ita aut hores I.& 4.
Prob. Assensus Theologicus cst entitatiue supernaturalis, ergo & habitus. Conseq. ab omnibus recipitur , quia habitus entitatiue naturalis non potest
esse principium connaturale actus entitatiue supernaturalis. Ant. prob. I. quia omnis actus nἰtens formali obiecto supernaturali est supernaturalis quoad substantiam ; assensus autem Theologicus nititur actu diuinae fidei, quem supernaturalem esse suppono ex tracti de fide, tanquam formali obiecto. Neque obstat quod nitatur etiam naturali assensu tanquam partiali motiuo , quia motivum in adaequatὰ seu partialiter tantum supernaturale sufficit ad deri-uandam supernaturalitatem in actum Cuius motivum est, ut constat ex actu fidei diuinae cuius moiatiuum , scilicet authoritas diuina reuelans , non est adaequale supernaturale. Idem anteced. Prob. a. quia nullum ens naturalis
ordinis per se ac necessarid pendet a causa supernaturali quatenus talis est , siquidem natura sicut non abundat in superfluis, ita non deficit in necessariis, sibique sufficiens est in genere suo ; atqui Theologicus assensus connaturaliter & necessario pendet ab actu fidei entitatiue supernaturali ut sic , tanquam a causa efficiente saltem morali, ergo est ordinis supernaturalis, seu quod idem est supernaturalis entita
Prob. 3. si Theologicus assensus quoad substantiam naturalis esset,ordo essentialis seu transcendentalis
124쪽
talis quem habet ad actum fidei diui me, tanquam ac, motivum , esset quoque naturalis,cum omnia habitudo esse itialis eo ipso quo essentialis est, sit eiusdem ordinis cum suo proxiino subiecto,nec quicquam entitatiue supernaturale posit essentiale esse rei entitati-ue naturali, at hoc dici nequit, siquidem relatio ψο-cificatur a suo termino. Prob. Actus voluntatis, quorum formale obie- ctum supernaturale est, sitiit sepern turales quoad substantiam, ut constat ex actibus virtutum Theologicarum, & Moralium supernatqralium: ergo etiam
actus Intellectus, quia nulla solida ratio di sparitatis afferri potest. Prob. s. Actus connaturaliter pendens ab habitu supernaturali tanquam a causa efficiente phy sica est supernaturalis quoad substamiam, ut constat ex actibus visionis beatificae, fidei, spei & charitatis ; assen- .sus autem Theologicus connaturaliter pendet ab habitu supernaturali dia inae fidei tanquὶm a principio elicitivo actus fidei quem habet pro formali obiecto. Neque obstat quod ab hoc habitu remote solum ac mediate pendear ; hoc enim non obstat quin per se ac ex natura sua vere ab illo pendeat. Ob Intellectus assensum Theologicum elicit prout est potentia naturalis, non autem prout est potentia obedientialis, ergo Theologicus assensus naturalis est quoad substantiam. Conseq.constat, quia non datur potentia naturalis ad actum entitatiue supernaturalem, sed obedientialis tantum. Ant. prob. quia intellectus positis assensibus & conditionibus praerequisitis ad assensum Conclusionis potest assensum
hunc per suam virtutem naturalem elicere.
Resp. nego Ant. & ad illius probationem dico eam non esse uniuersaliter veram , sed tantum de ausensu Conclusionis entitatiue naturali. Dices
125쪽
Dices 1. Potest intellectus naturaliter elicere assensum ipsi connaturalem seu connatui aliter debitum ;atqui assensus Theologicus est ipsi connaturaliter debitus positis alliensibus praeuiis ad ipsum . ergo. Dist. ma. Connaturalem , nulla facta hypothesi lupernaturali, concedo ; connaturalem ex hyposte si supernaturali, nego : actus amoris & gaudii beatifici coh- natur 'ssunt voluntati, supposita vi sioliae beatifica,
neque tamen ab ea naturaliter seu per virtutem naturalem elici possunt. Dices r. Theologicus assensus non respicit actum fidei diuinae quatenus supernaturalis est, sed praecise , quatenus est assensus fidei diuinae seu diuina reuelaiatione tanquam motivo ac formali obiecto nitens; vnde si datur duplex diuina fides, una ordinis naturalis, altera ordinis supernaturalis, non magis postulat intellectum assentiri praemiise reuelatae per fidem supernaturalem , quam per fidem naturalem, ergo non derivat ab illo supernaturalitatem. R. I. Dato Ant. Nego Cons. Pari enim iure dici potest formale obiectum supernaturale actus voluntatis ab hoc non respici quatenus supernaturale , sed
quatenus bonum & amabile. quo tamen non obstante derivat ex eo supernaturalitatem.
R. 2. Nego Ant. Licet enim Theologicus assensus in genere non respiciat actum fidei diuinae supernatur Acm, sed praecise actum fidei diuinae , abstrahendo ab eius naturalitate vel supernaturalitate λ qui tamen ex praemissa fide supernaturali credita elici dus est, eam essentiast ter respicit, non qua Theologicus assensus praecis Ε, sed qua Theologicus assensus talis. Secunda Conclus Theologia est habitus ex genere suo infusus, proindeque simpliciter & absolute dicenda est infusa; Ita aut hores primae sent.
Prob. Omnis habitus in substantia supernaturalis est habitu S
126쪽
habitus per se seu ex natura sua infusus; atqui Theologia est habitus substantialiter supernaturalis; ergo, Min. constat ex prima Conclusione. Ma. Prob. Ille habitus per se seu ex genere suo nobis infunditur,
quem per naturae vires seu naturali essicientia nostrorum actuum naturalium acquirere non possumus; atqui I heologiae habitus eiu simodi est. Maior est S. Th.
Quia supernaturalis actus quatenus talis est,supponichabitum supernaturalem tanquam principi u sine quo connaturaliter produci non potest, nec proinde illum producere potest; alioqui e stet illo prior 5 posterior, prior ut causa eius, posterior ut effectus eius, proindeque prior & posterior seipso, quod implicat. Confirmant aliqui hanc & praecedentem Conclusonem ex scriptura scientiam quandam gratiae donis annumerante ; sapientiae I O .v. io. Ephes 4. V. II. I. COr. I 2. v. 8. Sc 3. Quae scientia ex Caiet. Mol. Valent. post August. lib. i .Trinit .cap. i. Theologia est; sed haec confirmatio supponit omne gratiae donum esse supernaturale quoad substantiam, de quo in Trach. de gratia. Tertia Concluso.Theologia est habitus naturalis& acquisitus quoad modum , & proinde secundum quid . prob. quia acquiritur per discursum quemadmodum habitus naturales , hoc tamen discrimine, quod habitus naturales producantur ab actibus naturalibus tanquam a causis essicientibus Physicis, Theologia vero caeterique habitus supernaturales ab actibus supernaturalibus, tanquam a causis moralibus. NOTANDA .
I. Theologia est gratia, quia est habitus entitatiue supernaturalis ac mr se infusus,non gratis data, quia citra proprium studium non infunditur ; nec gratum facien S,
127쪽
'ciens, quia haec directe ac per se in utilitatem solius habentis ordinatur, Theologia vero directe ac per se ad utilitatem totius Ecclesiae resertur; sed media inter gratum facientem, & gratis datam, quia hoc partici-Pat gratum facientis, quod citra pramiam dispositionem non in unditur, & hoc gratiae gratis datae,quod directe ac per se in aliorum bonum ordinetur. Potius tamen annumςranda est gratiis gratis datis, quam gratum facientibus, iuxta haec, aliis autem datur sermo scientiae, hoc est Theologiae, ut grauissimi
Σ. Dixi sub initium Quaestionis se onem esse deTheologia simpliciter, quia satis constat Theologiam opinatiuam osse simpliciter naturalem & acquisitam, cum formale obiectum quo immediate nititur, nempe actus fidei humanae vel opinionis,sit naturalis ordinis. 3. Habitris supernales , ac per se infus distinguuntur a naturalibus & per so acquisitis penes motiua seu formalia obiecta , quae necessario diuersa sunt: non autem penes materialia quae possunt eadem esse, cum habitus fidei diuinae qui supernaturalis est , habeat pro materiali obiecto etiam veritates naturales, ut Dei existentiam , unitatem, ac prouidentiam ; Mhabitus fidei humanae ae opinionis qui naturales sunt, habeant pro materiali obiecto etiam veritates supernaturales ut incarnationis & beatificae visionis existentiam .Hactenus de natura Theologiae.
128쪽
Auibore M. Geruasio Bijonio, Cenomanensi, Doctore Iheologo.
RAT 3 A ex eo dicta quod aratis de- , tur, teste Aristot.lib. i .Rher. ad Theo- , dceteia,cap. . Iii l.lib. .Etymol.cap.3. Augulf.trad. 3. in Ioan & Serm. 6I.de Vesb. Dom. p. I. Et nomen congruit rei nominatae, cum gratia sit res quae donatur gratis, hoc est ex pura beneuolentia , iuxta haec Rom. D. Si autem gratia , am nou ex operibus ,alioquigratia iam non est gratia, de cap. 4. Et qui operatur merces non
Yr secundum gratiam ,sed secundum debisum.
129쪽
Quod autem aliqui tradunt gratiam ex eo gratis dari,& gratiam dici, quod detur sine ullo debito ex parte
dantis,& sine ullo iure ex parte accipientis,abest a vero,siquidem de ratione gratiae est,ut sit vel amor beneuolentiar,vel donum ex eo profectum;quod autem datur sine ullo debito ex parte dantis,& sine ullo iureox parte accipiendis,dari nihilominus potest ex amore concupiscentiae,& spe commodi reportandi. E. 'Itaque gratia in genere idem est ac donum gratuitum , seu ex pura beneuolentia profectumi; non
citaui intuitu obsequij ante praestiti. Et quia diuersa genera sunt huiusmodi donorum , diuersa quoque
sunt genera gratiarum, iuxta haec χ. Cor. I 2. Diuisionesgratiarum siunt, sc. quae tamen omnia ad duo reis ducuntur, nempe ad amorem beneuolentiae,& ad donum ex eo prosectum. I. Igitur gratia significat amorem beneuolentiae,quia hic amor est primum donum gratuitum, seu beneficium & origo caeterorum Omnium, nullum enim donum anterius se praesupponit, taeteris amem donis omnibus praesupponi rur , iuxta
haec Ioan. 3. Sic Deus dilexit mundum visitum suum unigenitum daret. Hoc sensu accipitur in scriptura cum dicitur homo inuenisse gratiam apud Deum, Ut Noe Genes. 6. Moses Exodi a 3. Virgo Luc. I. Et cum homo dicitur inuenisse gratiam apud hominem , ut Gen. O.& Exod. 3.& apud prophanos authores,cum dicitur quis inire gratiam cum aliquo, recipi aut restitui in gratiam cum aliquo. et significat donum ex amore beneuolentiae profectum,ut Ephes. 4. Rom. S.& La.& saepe alibi.
3. Abiae acceptiones nominis gratiae ab his deductae sunt, I. enim quod personam aliquam reddit amabilem, ipsique amorem conciliat, gratia dicitur, ut pulchritudo, corporis ornatus, sermonis elegantia, &c
Psal. DUDsa estgratia in labiis tuis. Prouerb. I. Id a
130쪽
Fallax graiia ct vana est pulchritudo. Eccles. s. Lingua su aris gratiota j in bono homine abundat t& cap. 26. Gratia syper gratiam mulier sancita or pudorata,
amor humanus supponit bonitatem in suo obiecto, diu mus ponit; ideoque donum quod homini conciliat amorem diuinum dicitur gratia, S quia est eius effectus,& quia incentivum,quod autem conciliat amorem humanum, gratia dicitur ex eo praeci se, quod illius incitamentum & causa sit, adeoque improprie lum & analogi cc. i. gratitudo eiusque ossicium gratia dicitur, quia gratia, hoc est, amor beneuolentiae, donumque ab eo profectum eam postulat & parit. Ita sumitur in Script. 2. Reg. 2. & II. Colossi 3.& i. Cor. Io. & apud prophanos authores, cum dicitur quis habere, aut referre gratiam alteri. Hinc illud Sophoclis,gratia gratiam parit; hoc est, beneficium, seu donum gratuitum, gratitudinem postulat & infert,&S. Tho m. i. a. q. Io 6. art. I. post Tullium, lib. 1. de Inuentione , & August. lib. 83. quaest. in quaest. 36. virtutcm gratitudinis gratiam appellat. . Gratia pro dono gratuito seu beneficio conuenit Deo actiu),uo autem passive, hoc est, Deus potest beneficium conseri e seu gratiam facere, non recipere,
Prior pars Deus est principium bonorum
omnium creatorum,iuxta haec Rom. II. suoniam ex
ipso, ct in ipse, ct per ipsum sunt omia : Posterior prob.
a .quia quisquis Deo aliquid tribuit ; retribuit, clim illud ipsum quod Deo tribuit , a Deo acceperit; nec proinde id quod tribuit,donum gratuitum seu beneficium est sed retributio, seu obsequium debitum, I. Pa rati p. 29. Tuassist omnia , ct quae de manu tua accepimus dedimus tibi , & Rom. 1 i. Quis prior dedit illi, stresribuetur ei. Non possumus quicquam exhibere Deo, quod non sit illi debitum saltem ex religione &gratitudine. P . a. quia beatius est dare quam a i-