장음표시 사용
141쪽
De gratia scpernaturali quoadsubminiam,s quoad modum. GRaria quoad substantia supernaturalis ea est,quςm se,intrinsece ac entitatiue,ordinis supernaturalis est; quoad modum autem supernaturalis ea dicitur, quae in se, intrinsece ac entitatiuὸ naturalis ordinis est , & solum ratione modi quo confertur,natura lem ordine praetergreditur. Ad cuius gratiae rationem duo exigit SuareΣProleg. 3. cap. 6.n. I 6. Primum est ut naturae debita non si ex vi suae conditionis,aut dignia ratis naturalis & cosequenter ex vi naturalis prouidetiς Dei ac secudu lege ordinata & naturae colentanea; quia quicquid hoc modo debetur, natura no excedit; nec adeo supernaturale est. Alter uest ut Deus in ea exhibeda praestet aliquid supra comune naturae cursum, hoc est, supr, id quod possut causae seclidae cu generali Dei cocursu.& prout suo cursui ac naturali operadi modo permittutur quJdquid enim a causis secudit soalo generali cocursu adiutis proficiscitur nec in substatia, nec in modo supernaturale est. Itaq; necessiariu est, ut Deus speciale aliquid c5ferat,vel mutado communem causaru ordine, vel eas aliter applicando quam per se applicarentur,vel concurrendo in ωrdine ad finem supernaturalem,vel aliud quid simile praestando.
De Gratia creata , ct incerata. PARS PRIMA. detur gratia in reata, DI uisonem gratiae in creatam increatam recipiunt , Thom. I. a. suaest. I Io. SuareZGellar- minus, & alii quos citam; aliqui tamen quo acristid rum membrum scilicet gratiam increatam , eam reii ciuiar, quia August. lib. de Praed. Sanct. cap. Io. in eo
distinguit praedistinatione a gratia. quod praedestinatio si praeparatio gratiae , gratia vero sit ipsa donatio, adeoque
142쪽
tio sit praeparatio gratiae, gratia veibsit ipsa donatio,
adeoque vult gratiain esse donum creatum & temporale, nec agnoscit quicquam increatum & aeternum, cui gratiae ratio proprie conueniat. Conclusio. Admittenda est gratia increata. Prob. I. quia persona Verbi,quatenus comunicata humauitati
Christi per unione hypostaticam & substantialem,est
gratia respectu eius;& tres personae diuinae,quatenus comunicatae iustis per unione accidentale,puta gratia formaliter sanctificantesunt gratia respectu ipsoru; si- '. quide & persona verbi respectu humanitatis assilptς,&tres personae diuinae respectu iustoru sui donu gratuitu,& supernaturale,quod ad grati et ratione semcit. Ideoq;Isid.lib.7. Etym .c. 3.ait Spiritu Sanctu,quia non meritis nostris,sed volutate diuina gratis datur;gratia nuncupari .Et consonant haec Augucrm. 3I. de Verbis Domini. c. I. Gratia quippe Dei, donu Dei est donu autem mari m ipse Spiritu anctus est,s ideo gratia diaritur. Hic memineris nomen & rationem doni per appropriatione specialiter tribui Spiritui facto,quia procedit per amore, qui est primu donu & ratio donandi, cu tam e tres personae diuinae per iustificatione aequaliter c5municetur,& donetur ; secus est de V erbo c. parate ad humanitate assupta, huius enim speciale donii est ut unionis hypostaticet. Quod si personet divinet
sunt gratia,ergo cum sint increat , ut gratia increata. Prob. 2Aiuinae voluixtis actus quibus ad homines indebite ac supernaturaliter afficitur,ut praedestinatio &electio,sunt gratiae,ergo cu sint increati, sui gratiae in Creatae. Anterob. I.ex Scriptura Ephes. I. Praedestinauit nosseo m n propositum voluntatis sua in laudem gloria gratia ua,hoc est,ut exponit Thom. gratuitae Voluntatis suae;& Rom. 4.Propositu hoc nomi natur propo situ gratiae,&c. H. electio grati p& Sap. i6.per gratiam
143쪽
tuitus Dei amor significatur. Deniq; tu Scriptura dicit alique inuenisse gratia apud Deu , per gratia denotat singulare & supernaturale Dei amore erga ipsu. Prob. a. cx August. Haeresi 88. ubi distinguit gratia qua prς-
destinati sumus,in adoptione filioru,& eam qua eruimur de potestate tenebraru;quarum prior est increata,posterior creata. Quod & praestat cum Patribus Α- fricanis epist.' s. Prob. 3.Dei affectus erga homines indebiti ac stipernaturales, sunt beneficia supernaturalia, ergo sunt gratiae, cum aliud aAgratiae quidditatem non requiratur quim beneficium supernaturale, ergo cum sint increati, sunt gratiae increata . Dei amor erga nos est primu Dei erga nos beneficiu, naturale vel supernaturale, prout amor aut naturalis & debitus, aut supernaturalis & indebitus est , a caeterorum beneficiorum radix & causa est ; ideoque sacrae literae omnia Dei erga nos beneficia in diuinum amorem refundunt. Ioan . *. Sic Deus dilexis mundum . Et Elthecet. Dens qui diues est in miFricordia propter vim iam charitatem suam qua dilexit nos, cum essemus mortui peccato, conuiuificauit nos in Christo. Nulliadon uatit beneficium est laim gratuitum quim amor, quo supposito,alia beneficia quae ab illo tanquam effectus a causa proficiscuntur,ex vi eius aliquo modo debita sunt. Ad fundamentum aduersariorum dicendum est, August. loco cit. non loqui de gratia uniuerse,sed solum de gratia creata.
Angratia increatasit aterna in ratione gratia.
Constat gratia increatam, si materialiter &entiis
latiue consideretur,aeternam esse,sed dubium est
an sit aeterna , si spectetur formaliter & in ration
144쪽
PRIMA CONchvsio. Affectus supernaturales ac indebiti diuinat voluntatis erga homines,Vt praedestinatio & electio, sunt sorinaliter gratiae ab aeterno. Ita Suar. Proleg. 3 .n. . & prob. quia ab aeterno sunt formaliter dona seu beneficia supernaturalia. Ob .ab aeterno non fuerunt homines quibus hi actus
donarentur,ergo non fuerunt dona ab aeterno ; ergo nec suerunt actu dona & gratiae. Resp. dist. ant. non fuerunt formaliter & in se,concedo,non fuerunt obisiective in mente diuina,nego. Deus enim ab aeterno vidjt homines actu existetes non quidem ab aeterno,
sed in tempore, & ijs actu existetatibus per sua libera
decreta voluit & praeparauit bona supernaturalia;quq decreta donauit hominibus eo ipso quo circa homi Des illa concepit,quia non dantur hominibus per inhaesionem aut assectionem alicuius formae intrinsecae, quae inhaesio, & affectio actualem hominis existentia
Praerequirit, sed se ipsis,seu per actuale ipsorum
SECUNDA Co Netvs I o. Diuinitas & personae diuinae non sunt ab aeterno gratiae,sed in tempore,hoc est,licet aeternae sint quoad tuam realitatem,temporales tamen sunt quoad gratiar denominationem. Ita Suari loco cit.&prob. quia non donantur hominibus nisi mediante aliquo eitectu temporali , V.g. persona verbi non est humanitati Christi donata in unitatem suppositi,nisi per temporale eius assumptionem , nec tres personae diuinae donantur iustis,nis per tempor tem eorum iustificationem, ad eum veniemus, ct mansiouran apud eum faciemus. Ioan . . Charitas Dei diffuse est in cordibus nostri per spiritum Dnritum qui datus
est nobis Rom. 8. Personae diuinae fuerunt ab aeterno donabiles, sed non ab aeterno donatae. Infer i. Prior gratia increata fit ab aeterno sine ulla physica hominis mutatione, posterior autem fit in
145쪽
tempore eum interna & physica eius mutatione. 2. Prior antecedit gratiam creatam,ab eaque separabilis
est; posterior eam subsequitur , nec sine illa stare po- . test. 3. cum scriptura dicit nos iustificari,& sanctificari
Per gratiam, ita significatur gratia creata , ut non excludatur increata, quae simul cum creata datur; imo subinde utraque diserte ac expresse declaratur , Ut
Rom . 8. Chiaritas Dei disse est in cordibus nostris per Epiritum fandium qui datus es nobis. & Tit . 3. Non ex operibus iustitia. ct c. TERTi A CONc Lus Io. Et si diuinitas & personae diuinae non sint complete ac persecte dona & g ratiae nisi in tempore,ab aeterno tamen fuerunt dona Scgratiae saltem incomplete;adeoque Secunda Conclatio , quam insistens in communi Theologorum doctrina posui, accipienda est de gratia completa & perfecta in ratione gratiae. Prob. quia prout sui obiecto liberi decreti quo Deus ab aeterno essicaciter voluit eas hominibus communieare, sunt actu dona & gratiae si non perfecte & complete, saltem inchoate; nec sunt tantum donabiles sed actu donatae saliem imperfecte
etiam antequam in tempore per gratiam creatam ad
Caeterum licet nomen & notio gratiar proprie conueniat enti creato & increato , simpliciter tamen, &quasi per antonomasiam nomine gratiae significari solet donu creatum,ut constat, cum ex scriptis August.& aliorum Patrum contra Pelag. & Se mi pelag. tum
ex communi usu Theologorum ; & ratio esse potest, quia sic clarius & distinctius de utraque loquimur. De gratia creata Theologi. I. i. praecipue disputat, de personis enim diuinis, de praedellinatione & electione,caeterisque actibus diuinae voluntatis humanae naturae conditionem excedentibus, prima parte agunx.
146쪽
creatam , miscenda quaedam sunt de increata imo li- CCt gratia increa materialiter sumpta sit obiectum I,pastis, prout i a formaliter gracia e st, id primae' secundae obiecti ertiner.
De gratia interna , ct en rna. Licet omnis gratia quae fit homini ad interna eius perfectionem ordinetur;aliquae tameu per se non assiciunt illum intrinsecE, sed extrinsece tantum ; dc ideo gratia quae homini fit,in interna de externam a Theologis tribuitur.
Quid Gratia laterna ct euer SVareet docet has voces bifariam sumi posse. i. sicut gratia interna dicatur ea omnis & sola,quae homini vere inhaeret,externa vero ea quae proprie no inhaeret.2.ita ut gratia interna dicatur ea quae & spiri tualis est,& intime unitur,siue per inhaesionem ut habitus&actus supernaturales, siue per inhabitationem,ac in timam assistentiam,quo modo Spiritus sanctus unitur iustis; externa vero sit ea quae vel spiritualis non est, vel intime non unitur. Sed definiendum quid per has voles a Patribus & Theologis si gnificetur, cum gratiam partiuntur in internam ct externam. Videtur in hac diuisione per gratiam internam ea signific1ri, quae intrinsece homine assicit,nec sub externum sensum cadit. Cum autem duobus modis hominem intrinsecus assicere possit scilicet in formando&silpernaturaliter inhabitando;primo modo intrinsece assicivi motiones gratiar auxiliantis in intellectu, de interno sensu, in volutate,& appetitu sensitivo, habitus supernaturales siue operatiui ut virtutes Theologicae , virtutes morales per se infusar,dona Spiritus sancti & lumen gloriae; siue non ,ut gratiasormalitecfauctificans, si a chatitate distinguitur, & character;
147쪽
actus si per naturales intellectus& voluntatis a prςdictis habitibus eliciti: vivo hypostatica, quae licet humanitati Chiisti non inhaereat, cum sit sub satiatis,catame insormat : Secundo modo personae diuinae,quatenus inhabitant homini non per c sientiam , praesentiam Sc potentiam, quia hic modus inhabitandi naturalis et . ac rebus omnibus creatis communi , sed per dona gratiae creatae, ut per unionem hypostatica, qua Veibum inhabitat humanitati assisaeptae per modum termini eam complentis & perficientis in ratione sim positi. ac speciali titulo per essentiam, praesentiam de potentiam; per motioncs internas gratiae auxiliantis, quatum interuciatu Deiis inhabitat nobis ut rector, motor & adiuror, per gratiam sorae aliter sanctificantem qua inhabitat ut pater & amicus ; i. Cor. 6 Q os
adhaeret Deo Spiritus es. & 3. Nescitis quia femplum Dei ellis, Spiritus citas habitat in vobis3 dc per
g Oriam, quae est gratia consummata, qua inhabitat ut summum borru perfecte possessum ; denique per omnem habitum & actum supernaturalem, quo inhabitat ut auctor gratiae, ac donorum supernaturalium, sed cum hac limitatione,quod per habitus&actus qui nec sunt gratia formaliter sanctificans, nec eam connaturaliter inserunt, aut supponunt, non dicitur inhabitare simpliciter & absolute , sed solum secundum quid& inchoato;com inquam gratia his duobus modis intrinseca homini esse possit,in hac diuisione per gratia
internam intelligitur ea quae intrinsecus hominem a Dficit vel informando vel supernaturaliter inhabita lo,no Veto ea praecise que intrinseca est per modusormet informantis: quod non alio argumeto quam communi sensu & viu Patru ac Theologorum, quo solo haec diuisio fulcitur,adstruendum est. Addidi ad rationem internae gratiae pertinere ut sub ρxteriorem sensum non cadat, quia species intentionale quae supernatu
148쪽
tali & indebita prouidentia sensibus externis imprini muntur,licet intrinsece illos informent,in gratiis ex- ternis reponi solent , quod ab obiectis externis proueniant,& externo sensu percipiantur. se Perspecto uno membro diuisionis ignorari alterunon potest; si enim gratia interna ea est quae intrins ce hominem afficit ; & sub exteriorem sensum non cadit,consequens est ut externa illa sit,quae aut intrinsece n5 asscit,aut externo sensia percipitur. Itaque ad gratiam externam pertinent.I inus diuinae voluntatis quibus homo supernaturaliter attingitur,ut praedestinatio & electio. h. pecies intentionales sensibus ex ternis modo aliquo supernaturali & indebito contagnatae,& obiecta quibus hoc modo immittuntur, ut externa praedicatio, & propositio divinae legis,quam Greg.Hom. 3 2 .in Ezec vocat gratiam doctrinae, gna enim omnipotentis Dei gratia es, inquit, cum in quo agentibus durus a doctoritassermo increpationis profer , tur. 3. Christus,eiusque redemptio,Missae sacrificiu, &sacramenta per eum instituta,& prae caeteris sacram eis tum altaris , quod Rer antonomasiam Eucharistia, id est,bona gratia dicitur, quia Christum gratiae auctorem continet . 4. miracula. s occasiones bene operandi
supernaturaliter praeparatae , occasiones peccandi supernaturaliter ablatae,teste August. Solitoq. I 3 .& is,&lib. s o:Homiliarum,hom. 23. ubi Deum ita loquentu inducit, regebam te mihἰ, seruabam te mihi ut adtilterium non committeres ; suaser defuit, ut suasor deesset ego feri r locus ct tempus defuit ut hac deessene ego feci; agno sie ergo gratiam, sc. Denique omnis exterior es-fectus prouidentiae diuinae supernaturalis, ordinatus ad salutem hominum siue omnium i siue aliquorum, siue promouens bonum, siueetemouens malum.
149쪽
De auxilio Gratiae. Ia P ARS SECUN D A.
t. q. . - . . . Obieritioues. . . .
Od. i Id solum intrinsecum est quod se habet
per modum partis constituentis,uue essentialis. sue integrantis,aut per modum formae informantis, aut materiae seu potentiae passiuae formam sustentantis : atqui personae diuinae quatenus supernaturaliter inhabitant & assistunt, nullo istorum modorum hominem respiciunt, ergo non sunt internae gratia . 'θ. Intrinsecum non modo in hac angusta significatione accipitur, scd&latius pro eo omni quod intime assistit & inhabitat; Deus enim proprie ac sine metaphora , per suam essentiam rebus omnibus existentibus intrinsecus est , aer quem inspiramus,alimentum quod sulci pjmus, proprie intra nos est. Ob. 1. Praedestinatio electio,& alij actus supcr- naturales,diuinae voluntatis intrinsece hominem afficiunt supernaturaliter allistendo & inhabitando ergo gratiis interioribus annumerandi sunt. Resp. dis .ant. identice , quatenus cum essentia diuina sic assistente identificantur, concedo; sormaliter & secundum suam Propriam rationem, nego, quia sic spectati hominem respiciunt tanquam terminum & obiectum, adeoque solum extrinsecus ipsum attingunt. Ob. 3. Supernaturales immutationes interni sensus & appetitus,materiales & sensibiles sunt, imo ab obiectis externis ministerio externorum sensuum stibinde proficiscutur, ergo ad gratiam externam per
tinem.Resp. Concedo ant. nego cons. quia nihilomidus exteriores sensus praetereunt,adeoque internae Sc
uina lege ac doctrina fidei distinguit ergo in ijs rationem gratiae non agnoscit. Ress .ibi glariam anguste sumit pro gratia interna, ut detegat iter aeιs Itones
150쪽
Pelagianorum, ostendatque praeter diuinam legem ac doctrinam fidei, earumque praedicationem , spiritum interioris gratiae ad salutem necessarium est , de qua late ad Psal. 8 . Quod autem non neget quin diuina lux & doctrina fidei earumque propositio verae gratiae sint constat ex lib. de Spiritu tu litera cap. 3 . ubi inter opera gratiae ponit suasiones ad bonum per exter- na obiecta visibilia, pcr cvangelicas exhortationes &mandata legis,quod etiam docet lib. 83.quaest,q. 68.&qχ. ad Simpl.& lib I .de Pec.cap. 12. ubi inter magna beneficia gratiar computat co loco nasci ubi quis pos-st in doctrina fidei erudir est comment. in huc Psal. I 34, Educens nubes ab extremo terra,& lib. 1 o. Homit. Hom. 23.& s6. Idemque tradam Chrysbst. lib. . de Sacerdotio post medium, Prospes contra Collat. cap. I . Greg. Hom. I 2. in Ezech.&HOm. IT. in Evang. &lib. I o. Moral .capa i. Et ratio est, qu bd externum Dei verbum sit quasi diuinum instrumentum' quo Deus utitur ad interioris gratiae beneficia conferenda.
ARTICVLVS V. De gratia gratis data, ct gratum facientem.
HAnc diuisione tradit S.Thom. I. 2. q. I I I .art. I.&Scholastici communiter eam recipiunt, licet membra eius eo dim sensu non omnes exponant.
Notio membrorum huius dis sionis. P RiMA C a Nccvsio. Per gratiam gratum facientem intelligitur ea quae per se primo dirigi tur de ordinatur ad hominem in quo est sanctifican-ddm Sc amabilem Deo reddendum , per gratis datam ea quae per se primo ad hoc non ordinatur: ita omnes. Omnis gratia est gratis data alioqui non esset gratia, sed cum aliquae hoc solo titulo sint gratiae sal rem per se primo quod sint dona gratuita, aliae praeterea quod Dei amorem & benmolentiam homini conciliens, pilores