장음표시 사용
221쪽
mo , tanquam , prima regula bene operandi , con quens est ut voluntas ab hoc fine abstracta,sit i potentior ad boni operis exercitium , sicut intellectus a primis principiis per ignoratione aut errorem, auersus, impotentior est ad discurrendum circa verum.lta AluareΣ. Resplotest quidem homo auerti a Deo ut fine Q- pernaturali per originale peccatum,quatenus inducit priuationem gratiae adoptionis, aliorumq; habituum. supernaturaliu , per quos formaliter homo ad Deum ut finem supernaturalem positive conuertitur & dirigitur;non autem a Deo ut fine naturali, quia haec sit per conuersionem appetitus ad bonum commutabile, quae in origin peccato, cum sit pura priuatio , nec ullum hominibus id contrahentis actu includat, quo. assiciatur ab bonum creatum,non repeI itur. Sed esto, peccatum origin. hominem auertat a Deo etiam ut fine naturali, haec tamen auersio, nec est aliqua forma physica, natut ς superaddita,nec priuatio persectionis connaturalis , sed ipsum peccatum Originale , aut moralis effectus seu denominatio iaconsequens, quae non potest vel inclinationem ad bonum minuere, vel propensionem ad malum au-
'gere. ob. vltimo posset homo in puris naturalibus Devi
Vt naturae aut horem super omnia diligere, & quamcunque grauem tentationem vincere, saltem modico tempore, quod tamen non potest in statu naturae
lapsae,i gitur in hoc infirmior Sc deterior est. Nego Anteced.in utroque enim statu id potest,uel in neutro, ut ex infra dicendis constabit.
222쪽
An homo M statu natura lapsesse saltem extrinsece
debilior ad bene operandum, quam inpuris naturalibus
SI homo est inirinsece debilior ad bonum operandum in statu naturae lapsae,quiim esset in puris naturalibus , vel debilior est per ordinem ad Deum,
quia negat cogitationes congruas ad bene operandum quas in statu purae naturae concessit ; vel per ordinem ad alias causas exteriores, puti mundum& daemonem,quia potentiores sunt ad eum tentandu, cum tamen non siit potentior ad resistendum,aut quia licet potentiores non sint ad eum tentandum, ipse tamen impotentior est ad resistendum. Affirmant nonnulli debiliorem elle pet habitudinem ad Deum , & dicunt homini puram naturam obtinenti deberi, per modum concursus naturalis, cogitationes congruas , ad praestandum bonum morale ipsius naturae proportionatum , aut saltem non
esse indebitas , cum sint beneficium ei sic spectat consentaneutra homini autem lapso esse indebitas, quia per peccatum contraxit debitum seu dignitatem iis carendi, & iis priuari iuste potest in poenam
Hprum authorum sententia duobus modis accipi potest, I .itavi velint homini lapso , non obstantibus Christi meritis , negari re ipsa in poenam peccati mo- tiones aliquas congruas ad bene operandum, quibus in statu put ae naturae donatus fuisset , adeoque hominem lapsum , este reipsa de in actu secundo impotentiorem ad bene operandum ex parte auxilij per Deum praestandi, quam ciIςt in puris naturalibus; a. ita ut velint homini lapso condonari quidem per merita Chri sti debitum carendi cogitationibus Congruis,quo d per peccatum naturae contraxit, nec pro-
223쪽
inde hominem lapsum esse re ipsa debiliorem ad bene operandum ex parte Dei, quim fuisset in puris natu ratibus; sed tamen ex vi lapsus. & in actu primo esse debiliorem, quia si pro sua ind ignitate, ac prout exigit conditio status , tractaretur, huiusmodi cogitationibus re ipsa de in actu secundo destitueretur. P.R IMA Co N c L V s I O .Homo in statu naturae lapis non est de facto extrinlece debilior ad praestan- dum bonum morale ipsus naturae pio portionat inn, sue ex parte Dei, siue ex parte mundi & Dannonis. quam esset in statu purae naturae. Ita S. Thom . . . q, JO' & clarius in 1. d. 28. q. I .art. I.& 2. & alii communiter Theologi, qui metiuntur facultatem naturalem hominis lapsi ex facultate naturali hominis in. purae naturae statu existentis, & quicquid est huic postibile per naturae vires, homini etiam lapia possi-
pileel se constanter asserunt. i Prob. i. quia patres, quos citant Bellarm. Valentia, Staplet onus, S alii, aequalem vim ad bene op randum, Sc qniuersim easdem omnino facultates naturales honiim lapso, homini puram naturam ob
i prob. 2.ex parte Dei, quia licet supponeremus hoeminem per naturae peccatum excidisse a cogitationibus congruis, nihilominus sentiendum esset debitum hoc per merita Christi redemptoris ei condonari, quando quidem per ea condonatur etiam debitum carendi at xiliis supernaturalibus. c Confirm. I.quia non est potior ratio cur homo post. lapsum i reipsa priuetur auxiliis ex con naturali Dei
prouidentia ipsi debitis qui in internis facultatibus; nec S.Dronysius , 5e alii Patres ac Theologi aientes naturalia post peccatum mansisse integra, magis iaaffirmant d* naturalibus intrinsecis, quam de natia ratibus exti in secis, atqui homo lapsus non est rei Ps
224쪽
riuatus bonis & nersectionibus naturalibus internis,ut constat ex dictis art .δc s. ergo nec e Sternis. Neque dicas hominem ex vi lapsus incurrisse debitum carendi auxilio congruae cogitationis ad bene Sperandum, quod alioqui ex naturali Dei prouidentia ipsi concederetur,non autem carendi facultatibus& bonis internis naturalibus; cum enim hoc auxi lium supponatur aeque proportionatum Sc connatu-τale , ac internae persectiones, non potius contraxit debitum eo carendi per peccatum natiuae , quam carendi perfectionibus intrinsecis; imo non videtur incurrere potuisse debitum carendi hoc auxilio, quia simul incurreret debitum carendi facultatibuS naturalibus ratione quarum id postulat. Confirm. a. quia non est quamobrem dicatur homo lapsus, alijs poenis re ipsa multari ob peccatum
naturae, quam iis quarum comminatio praecepto diuino adiuncta est, Genes. 1. in quotamque die comederis ex eo, morte morieris ; his autem verbis non aliam Poenam Deus comminatur, quam priuationem gratiae adoptionis, aliorumque donorum supernatur Plium Zc indebitorum eius intuitu concessor una,Vt Idocet Suar. prole g. q.cap. 9. num. λ.
Prob. 3. ex parte Daemonis, quia supposita Christi
redemptione pro explorato habendum est , aut Daemonem non esse fortiorem & propensiorem ad tentandum quam esset in statu purae naturae, aut hominem esse potentiorem ad resistendum.
Dices hominem purum non fuisse tentandum ab Augelo, ac proinde cum homo lapsus ab eo tentetur, infirmiorem esse ad bene operandum quam fuis-s set in puris naturalibus.1 Dist. Ant. ab Angelo puro , id est, naturam ange licam puram & labis expertem obtinente, con Cedo :i ab Angelo lapso , seu Daemone, nego : quod si con
225쪽
rendas alienum esse a Dei prouidentia homini puto
consentanea, vi permittat eum tentari, seu ad malum instigari a Daemone, nulla tamen erit conseq. quia hoc dato statuendum est hominem praeuentum& adjutum gratiae auxiliis per Christi merita inspiratis , aeque laltem paratum ac potentem esse ad bene opeandum Daemone repugnante, quam esset in puris naturalibus, nulla incursante Daemonis tenta
S E c v N O A CON c L V s I O .Primi nostri parentes in actu primo & ex vi lapsus, impotentiores fuerunt ad praestandu bonum morale naturalis ordinis, tum ex parte Dei, tum ex pute mundi & Daemonis,' quam fuissent in sta a purae naturae. qPiob. i .de impotentia ex parte Dei, quia per suum pecca iam actuale auet terunt se a Deo vltimo fine, tum naturali tum supenaturali, di promeriti sunt
priuationem sitae ac existentiae ut sentit Suar.cap. citato , n. 6. adeoque Omnium bonorum naturalium:
ego Deus iuste &. condigne potuit, condonando illis priuationem existentiae ac facultatum natriraliunx internarum , priuath illos in poenam peccati auxilio congi u e cogitationis a i bene operandum ; hoc est, negare cogitationem, ex qua re ipsa & in actu secundo sequatur victoria tentationis ι & exercitium boni operis ad naxuralem ordinem pertinentis, & soldmconcedere sufficientem ; puta eam ex qua possit sequi victoria tentationis , & bona operatio , reipsa
I Proba.de impotentia ex parte mundi &' Daemonis , tum quia Deus in ultionem peccati iuste illos priuare potuit externa protectione ab incitamentis peccandi per Daemones homines, & alias creatri-ras offerendis; tum quia, subtractis auxilijs congrua rum cogitationum, imparatiores existerent ad repri-
226쪽
4iandas peccati ansas & illecebraS. s. TERTIA CONCLusio. Posteri Adami per generationis naturalis viam ab eo delapsi, non sunt etiam in actu primo, & ex vi peccati capitalis ac originalis ex eo accersiti, debiliores ad praestandum bonum morale, hominis naturae proportionatum,quam essent in puris naturalibus. Ita Suar. cap. cisalo. iProb. I. de impotentia ex parte Dei; posteri Adaminec per peccatum capitale primi parentis , per
peccatum originale, quibus peccatum naturae conti- Detur,contrahunt debitum carendi motionibus congruis ad bonum operandum , ex connaturali Dei prouidentia homini puram naturam obtinenti debitis, ergo per peccatum naturae non fiunt extrinsecEdebiliores etiam in actu prono ad bene operandum, ex parte auxilii per Deum ut auctorem naturae praestandi. Ant. prob. I .quia solum per haec peccata contrahunt debitum carendi donis per obedientiam primi parentis ad eos transmittendis;per hanc autem ad eos transfundi debuerunt sola dona supernaturaliaeu indebita , non etiam dotes per Deum Vt naturae aut horem debitae. Adamus non fuit caput morale ad propagandam humanam naturam cum suis genuinis
dotibus ac perfectionibus , sed caput physicum , seu
quod idem e Meam non traduxit ad polleros per modum .causae cficientis moralis, sed per modum causae essicientis physicae. i. .: . Prob. 1. si posteri Adami per peccatum naturae contrahun; debitum carendi auxilio cogitationis congruae ad bene operandum, sequitur paruulos cum origin peccato decedentes nullum unquam opus Maoraliter bonum effecturos e nullam unquam tentationem aduersus legem naturalem perfecta victolia supesarii ros ; siquidem rei pla multantur Us poeΗrus quibus digni sunt, adeoque, cum ob peccatu
227쪽
capitale primi parentis & suum originale digni silc
perpetua carentia congruae cogitationis, reipsa per totam aeternitatem illa destituentur: neque enim p tandum est eos incurrille p dictum reatum seu debitum , sed diuinitus illis condonari, M eo non obstante motiones congruas ad bene operandum illis
indulgeri , siquidem dotes a quibus Adami posteri per peccatum primi parentis exciderunt,non nisi per merita Christi restitiiuntur, Christus autem pamuu lis cum peccato originali defunctis , cum sint intermino damnationis , opera sua merstoria non applicuit, nec proinde quicquam in actu secundolis promeruit. Video dici posse Christum non quid. direxisse sua bona opera in fauorem damnatorum poena damni & sensus, direxisse tamen in fauorem damnatorum sola poena damni ; sed hoc alienum esta communi doctrina Theologorum , qui ab lutea fine exceptione pronunciant, Christum non esse ca. put damnatorum ut sc , desectu influxus seu appli :cationis meritorum.
Itaque si Deus neque Chistum , neque ullum aliud remedium Adami posteris prouidisset, ademergendum a peccato natum, & ad recuperandum statum gratiae, tamen secluso propriae voluntatis , & libertatis per actuale peccatum abusu , non privasset eos auxilio congruae cogitationis, homini puro , seu naturam labis expertem obtinenti debito;quandoquidem per peccatum naturae non contrahunt debitura earendi donis & perfectionibus connaturalibus, siue internis , siue externis ; imo si per totum tempus vitae mortalis , & passibilis legem naturalem sine ullo graui peccato seruauissent, per sua opera moraliter bona felicitatem aliquam Garnatum proportionatam, saltem quoad animam. promeruissent, eamque post obitum reipsa cfusecuta
228쪽
il sustent, ut tradit Suar.cap. citato tr. ij. et . . Ob. I. August. in proposit. I . in epist. ad Rom dicit liberum arbitrium perfectam fuisse su ' primo Iomine, in nobis vero ante gratiam , non esse liberumh arbitriam ut non peccemus ; & Fulgent. lib. de Ini caria. & gra tia cap. a 3.sentit Adamum peccando, cogi- randi cyra ad Deum pertinens protinus amisisse faculi tatem ; sic iacuisse oppressum ditione peccati, ut nulla - tenus initium aliquod bo ne voluntatis habere potuisset,
i nisi hoc Deo gratis donante sumpsisset. Itidem Prolperi lib. i. de vocat. gentium capit.T.i Resp. Auguis. vult hominem in statu naturae in-i tegrae potu ille seruare omnia praecepta legis naturalis collective sine ullo graui peccato , non sol uni potestate antecedente ac sufficiente , sed & potestate morali, & quidem longo tempore, sine gratia, in statu autem naturae lapsae , id quidem polle ani recedenter, non autem moraliter sine gratia , saltem j longo tempore , defectu integritatis seu iustitiae fori imitem comprimentis. Citatis verbis illimediate adini limgit ; sed tantum ut peccare nolimus, quibus ad- . mittit in homine lapso non peccandi affectum antei gratiam , e quidem honestiun ; neque enim solumi significat affectum ex indifferenti motivo elicitum: i ergo cum hic pisectus supponat congruam cogita, tionem, admittit in homine lapso cogitationem con- gruam ante gratiam , ergo existimat & cogitationes, aliquas congruas esse homini connaturales, & Ada ι mi posteros ab iis per peccatum naturae non excidi sini se ; si enim essent si pernaturales , essent ab Olutea gratiae , & si essent quidem connaturales ac dcbitae ante naturam lapsam , sed post lapsum indebitae, el- , sent gr tiae post lapsum i. Fulgentius loquitur de Cogitatione & volantau, ' re quae ad salutem supernatucalem. per se conse-
229쪽
rat, adeoque de cogitatione & voluntate ordinis supernaturalis, I. quia ex communi usu SS. patrum , per bonam cogitationem. & voluntatem simpliciter ac sine addito , haec significantur. 2. quia Fulgentius loquitur etiam de cogitatione sufficienti. nemo aurem dicit nos in Adamo amisisse cogitationem sufficientem ad bonum/morale praestandum. 3. quia pro ratione subdit, nos in Adamo ess. spoliatos vestimento fidei. Ob. 1 .peccatum mortale facit hominem positiue indignum omni auxilio congruae cogitationis ad bene operandum , atqui peccatum origin . est mortale, cum ex Trident. sess. s. decreto depec. Orig. can. a. sit mors assimae, & gratiam , quae est supernaturalis animae vita, per se excludat. Dist. Ma. peccatum mortale actuale seu propria voluntata contractum , concedo ; peccatum mortale originaea aliena voluntate conrractum , nego et homo per mortale peccatum actuale, voluntarie ac per a usum sitae libertatis auertit se a Deo, non modo prout est finis vlimus supernaturalis, sed & prout
est finis ultimus naturalis, ergo aequum est ut priuetur auxiliis tum naturalibus, tum supernaturalibus , quibus ad Deum alterutro modo spectatuni reipsa perducatur; per peccatum autem origin. non abutitur sua libertate, nec voluntarie se auertit a Deo , sed necessario incidit in auersionem aliena voluntatis abutia inductam ; unde iustum quidem est ut priuetur donis supernaturalibus per bonum ustini alienae voluntatis ad eum transmittendis, non autem ut priuetur bpnis connaturalibus. Ob. R. peccatum origin. simpliciter denominae hominem filium irae ac inimicum Dei, Ergo facit ho- inem indignum auxilio congruo ad bene operandum , id est ex quo reipsa sequatur bona operatio, si-
230쪽
quidem huius auxilii collatio Dei fauor est, facit in tem indignum omni Dei fauore. Resp. Concedo ant. nego conseq. quia non facit hominem inimicum Dei per modum offensae propria voluntate contractae , sed per modum offensae aliena voluntate inductae, quae parit quidem debitum seu dignitatem carendi fauoribus ac beneficiis supernaturalibus, non autem carendi beneficiis connaturalibus seu ex vi naturae debitis. Ob. 4. damnati reipsa priuantur auxilio congruo ad bene operandum moraliter, & priuantur in vitionem delicti latione cuius damnati sunt, atqui paruuli cum originali peccato ile iuncti propter hoc peccatum sunt damnati , ergo propter hoc auxilio illo priuan
Resp. dist. ma. damnati ad poenam priuatiuam &positivam , seu damni & sensus, in ultionem peccati actualis, concedo : damnati ad poenam priuatiuam
De variis circa gratiam Christi erroribus. CIrca Christi gratiam errauerunt Iudaei,Palagia ni,sub quibus Semipelagiani,& Lutherani, sub
quibus omnes sectarii tum veteres, tum recentioreS, libertatem quae gratiae fundamentum est impugnantes,comprehenduntur.
Iudaeos etiam ad Christum conuersos de illius gra tia male sensisse constat ex Actis Apost.epist.Pauli ad Galatas,& ad Rom. Tertuli. lib. contra Iudaeos, August.epist.ys.& serm. i 3. de verbis Apostol.cap. 4.