장음표시 사용
441쪽
tegro &lapso,ad virtutum naturalium actus elicien- HOS & recipiendos. 2. pars prob. quia homo in statu Naturae integrae, cum caret multis & magnis parandae scientiae impedimentis quibus in hoc statu conflictamur , v errore , passibilitate, rebellione appetitus sentientis &c. peritior esset in speculatiuis & practicis quam modo simus,adeoque cum praeuia cognitio agendorum & fugiendorum sit conditio ex parte intellectus necessaria,ut voluntas si physice& complere potens ad ea prosequenda, et auersanda, esset physice potantior ad virtutum naturalium actus , quoad
3. Conclusio. Homo in natura integra, sine nouo gratiae auxilio, potentior existeret ad virtutum natural tu . actus efficiendos,potentia morali& consequente qua
inlapsia λ . de potetia morali, quia immunis esset ab errore , ab internis mali Darmonis suggestionibus, a 'rebellione appetitus sentientis, passibilitate, aliisque incommodis naturae lapsae insidentibus, quibus tan- am spinis,pedicis& lapidibus offensionis, virtuitis
iter operosum lubricum & molestum efficitur: a leoque vel omnes. vel permultos naturalium virtutum
actus facile posset exequi, quo sin hoc statu sine ingenti negotio & difficultate praestare non possumus. prob. de potentia consequente, quia impotentia consequens ut plurimum oritur ex operis praestandi arduitate d est,ideo solemus opus aliquod omittere, licet simus physice potentes ad id praestandum , quia dissicile & laboriosum est cum igitur omnes,aut per multi naturalium virtutum actus, qui nobis operosi,& dissiciles sunt, homini naturam integram obtinenti faciles est ni,plures re ipsa exerceret sine auxilio gratiae,quam homo lapsus. Α, Conclusio , Probabile est hominem in statu na, gurκ integrae, sine nouo gratiae auxilio, potuisse mo-
442쪽
raliter. id est sine graui dissicultate, quoscunque
natural jum virtutum actus operari, Deumque vi naturae auctorem super omnia diligere. Prob. quia id communiter docenti Theologi cum S. Thoma r. a. q. IO9. art. 3. in cor p. his verbis; homo in statu naturae integrae , poterat operari virtute suae naturae bonum quod est sibi connaturale, absque superadditione gratuiti doni, licet non absque auxilro Dei mota irentis : diligere autem Deum super omnia est quiddam connatui ale homini, Bec. & ideo dicendum est, quod homo in statu naturae integrae non .isdigebat dono gratiae supperadditae naturalibus bonis,ad diligendum Deum naturaliter super omnia,t icet indigeret auxilio Dei ad hoc eum mouentis, sed in statu naturae corruptae indiget homo etiam ad hoc , auxilio gratiae naturam sanantis. loquitur de potentia morali, non de phrsea , squidem negat homini lapso eam
potentiam ad bene operandum quam concedit ho- .mini integro ; at homiui lapso non negat potentiam physicam ad diligendum Deum ut naturae auctorem super omnia,& ad caeteros virtutum naturalium actus cssiciendos. a. per auxilium Dei mouentis intelligit generalem Dei conculsum, qui ex communi philosophorum & Iheologorum lententia , non est aliud quit m actualis Dei operatio , identificata operationi creaturae qua simul cum ea coagit,& in eius effectum influit i ex mente autem Thomist. importat praeterea physicam prini' otionem seu praedetemni nationem, qua prima causa secundas applicat ad operandum prius ordine naturae qι ,.Ii operemur,& quam iis actu
Prob.qui: h mo in statu naturae integrae immunis erat ab e i io e,ab internis maligni spiritus tentationi-b s, at i hcllione appetitus sentientis , possibilitate, aliasqkae id xcitus impedimcntis, quibus in hoc statu
443쪽
naturalis virtutis exercitium obsidetur ac dissicile redditur; hic autem per potentiam moralem intelligitur ea qua possiimus aliquid , sine graui, & quae cordatum ho minem terreat,dissicultate. ' i
Confirmatur,quia virtutis actus ex duplici tantum capite arduus dici potest, nimirum quod sit laboriosus & molestus, aut quod physicas naturae vires prae tergrediatur , quia ratione omnes actus intrinlece supernaturales dicuntur ardui & dissiciles, licet eorum aliqui non sint labario si Sc molesti,ut affectus simplicis complacentiae ad Deum quatenus est auctor bonorum lupernaturalium: At virluxum naturalium ainctus neutro ex capite dissiciles fuerunt in statu inno-ccntiar ; non ex primo quia homo erat impassibilis, non ex secundo qua hi actus sunt homini connaturales & proportionati. , s. Conclusio.Spectata ratione,probabilius est hominem in statu natulae integrae non potuisse moraliter, sine nouo auxilio diuinae gratiae,quosdam naturalium virtutum actus exercere, puta , quorum exercitium postulat abdicationem bonorum ad quae hamana natura valde assicitur, cuiusmodi fiunt honor, fama,voluptates sensuum, vita &c. Itaque homo naturam integram obtinens . non poterat moraliter , sine nouo gratiae auxilio , Deum ut naturae auctorem tu per omnia diligere , aut concipere propositum essicax exequendi Omnia eius placita , quia hi actus includunt abdicationem multorum bonorum charissimorum, quae ad implenda voluntatis diuinae placita necessaria est, neque decretum essicax seruandi placita mansuetudinis, temperantiae, castitatis, fortitudinis, in quo
Ob. homo id potest moraliter qnod non est ipsi arduum & dissicilς,atqui ni illus virtutis Daturalis actus ε homini naturam integram obtinenti dissicilis suit.
444쪽
Minor prob. quia neque dissicilis fuit ob impropor-t ionem , siquidem humana natura cum generali Dei auxilio phy sice lassiciens est ad quoscunque naturalis virtutis actus ericiendos ; neque ob poenam &molestiam in exercitio' eius subeundam, siquidem homo in statu innocentiae, impassibilis,id est ab omni motu amicti uo immunis erat; neque ob rebellionem appetitus concupiscentis aduersus spiritum, siquidem
donum integritatis omnes eius motus inordinatos
prohibcbat. Nego Min. Sc ad eius probationem dico erupisse dissicultatem ex cogitatione bonorum ob cultum virtutis abdicandorum, supposito innato appetitu ad illa. Ad haec, homo in statu innocentiae habebat ex nais tura sua, Ac sine ullo gratiae dono, physicam potentia non modo ad virtutis actus qui exerceri ab eo poteram in sensit composio , seu retentis omnibus illius status praerogati uis,sed etiam ad eos qui ab ipso pret- stari poterant in sensu diuiso, id est sublatis illius status priuilegiis,ut integritate & impassibilitate, cum eam haberet in pura natura; V. G. poterat physice & antecedenter concipere propositum seu decretum essicax Obtemperandi mandatis diuinis, etiam sub venialiduntaxat culpa Obligantibus, imo insistendi omnibus
eius consiliis & placitis,etsi Daemon non modo ex te rius quoque tentaret,etsi appetitus sentiens contrariis motibus vehementissimis reluctaretur, etsi tormenta acerbissima subeunda essent, vitaque ipsa per mortem atrocissimam profundeda esset iis exequendis; neque ramen , sine nouo gratiae auxilio , poterat moraliter huiusmodi actus perficeie, ergo non est absolute dicendum, hominem in statu innocentiae potuisse moraliter quoscunque naturalium virtutu actus exercere.
o. Conclusio. Non poterat homo in statu Iuno centiae
445쪽
hiar,sine nouo gratiae auxilio,conseque ter & essicac ter exercere semper & constanter Omnes virtutum naturalium actus, etiam quos poterat moraliter,
Prob. quia hare est hominis infirmitas,ut sub libero arbitrio saepe abuatur, omittendo bonos actus etiam debitos ex praecepto , quos facile posset exhibere, MCommittendo actus prohibitos a quibus facile posset abstinere. unde primi parentes fructum vetitum comederunt,cuius tamen esu priuare se facile poserant. VAE STto Iu De necessitate Gratia auxiliantis adseruandam legem
a. o Vobus modis seruari potest naturalis legis pri4LIceptum,scilicet quoad substantiam, & quoad
modum; quoad substantiam seruatur praeceptum aD srmat tuum quando exercetur actus praeceptus;negativum quando non exercetur actus prohibitus.Quoad modum vero utrumque seruatur, quando in eius obseruatione interuenit aliquis actus de condigno vel de congruo gratiae & gloriae meritorius,aut ad gratia per se disponens,quam distinctionem approbant Pius Greg. i 3.in bulla contra Baium eam reiiciente. Hic quaeritur an possit homo gratiae auxilio destitutus seruare praecepta naturalis legis non quoad modum, de quo infra q. s.se quoad substantiam,vitando omnia peccata iis opposita. a. ad obseruandum praeceptum negativum quoad substantiam, nullus positiuus actus absolute necessarius est, licet ut plurimum aliquis interueniat; adseruanda vero a firmantiua,quae motivum actMs Nota imperant,quia non pertinet ad eius substantiam quae sola sub praecepturo cadit, cuius generis sunt Virta
446쪽
um acquisitarum positiva praecepta vel omnia, vel altem plurima , ad haec , inquam , sine ullo peccato seruanda sussicit actus indifferens, si homo non tenetur suos omnes actus in suum ultimum finem formaliter aut virtualiter ordinare ; secus est de praeceptis motiuu actus imperantibus , quod ad substantia eius pertineat tanqua specificatiuu seu formale obiectum per ordine ad quod in specie sua constituitur , euius. modi est praeceptu diligendi Deu, haec enim nonnisi per bonu actu impleri possunt. 3, Tentario quinque modis superari potest. I. peractum aliquo modo gratiae & gloriae meritorium,aut ad gratiam per se disponentem. χ . per actum moraliter bonum, sed nullatenus gratiae & gloriae meritorium , aut ad gratiam per se intrinsece disponentem; cuiusmodi est quilibet actus naturali3 virtutis secundum se praecise spectatus. 3. per illum indifferentem indiuiduo, si datur aliquis huiusmodi actus. . eello voluntatis actu, homine circa tentationem mere negative se habente. s. ex affectu alterius peccati, quando scilicet peccatum ad quod impellit tentatio, per aliud peccatum vitatur, ut tentatio contra iustitiam per affectum fornicationis, contra misericordiam per affectum superbiae , de quo August. lib. a I. ciuit . cap. 16. Hic quaeritur an gratia Christi necessaria sit homini lapso ad superandam tentationem non primo modo,de quo infra q. s. nec quinto , cum nullum peccatum ad auxilium gratiae referendum sit, nec Christus, per cuius passionem ac mortem gratiae omnes quibus tentationes superamus, nobis conceduntur, passus & mortuus fuerit ut uno peccato aliud vitemus, & consequenter ut peccemus. Quaesiis igitur hoc loco est, an homini lapso gratia Christi ne- , cessaria sit ad tentationes naturali legi repugnantes, tribus aliis modis superandas i aut potius quaeritur,
447쪽
virlim homo lapsus sine auxilio gratiae per Chridu, possit vitare omnia collective peccata naturali legi repugnantia,sive id praestando bonum aliquem actum exerceat, siue nullum, siue postiue se habeat, siue mere negative: hic enim praecise agitur de in ga peccati, & victoria tentationum aduersus legem natur lem.
. Sermo Est de homine adulto habente rationis ae libertatis usum sufficienten ad peccandum, sit contra legem naturalem iaciatmec agitur de breuissim aliquo tempore , in quo nullae aut leues occurrant tentationes, sed de longo temporis interuello.
ARΤICVLVS II. An possit homo in natura lapsa Ieruare omnia colle His
Naturalis legispraecepta, proindeque omnes collemue tentationes idis repugnantes vincere , sine auxilio gratia Z . 1. Oncluso. Homo in natura lapsa potest physice & antecedenter, sine ullo gratiae auxilio, seruare omnia collective naturalis legis praecepta nota peccando etiam venialiter contra illa,proindeque Q. Perare omnes tentationes iis repugnantes , toto Vitae tempore, ita VasqueZ, Maeratius,& alij communiter, licet multi confuse loquantur, nec suam mentem satis ductarent. Prob. I.quia lege natarali tenetur ad id praestanduri& tenetur etiamsi absit omne gratiae auxilium;siquidem ad id obligaretur in purae naturae statu. qui Omnem gratiam etiam naturalis ordinis excludit, ut ostentum est suprὶ q. 3. art. a. p. 3. conclus. I. Nulla
autem lex obligare potest ad id quod potentiam physicam & ad operandum lassicientem excedit. Prob. 2.humana voluntas habet vim physicam se Gsicientem ad ea prosequend a Sc auersanda, quae na-
Iurale lumen intellectys ei prsponit tanquam obiecta
448쪽
. Prob. I . ex script . Rom. 7. Video Hiam legem in membris meis repugnantem legi mentis meae , oe captiuantem
me in lege peccati, qua eii in membris meis Infelix ego qMis me liberabit de corpore mortis huius Z i ex legem iesidentem in membris , intelligit fomitem seu motus in ordinatos appetitus sentientis; per legem mentis , significat dictamen rectae rationis per quod intellectus practicus voluntati proponit quid agendum, de non agendum sit, adeoque praecepta cuiuscunque' legis tum naturalis tum positivae, maxime vero quatenus per ipsum indicantur placita legis naturalis. cum ijs praecipue lex membrorum obsistat & reluctetur ; & cum subdit, sitiis me liberabit sc. ait se concupiscentiae motus effrenes,quibus ad violada utriunque legis praecepta vehementissime impellitur, non ita poste coerceri,quin ea infringat, nisi gratia Christi consortetur & robustior fiat. Audiamus Fulgentium lib. de Incam. Christi cap. 16.De corpore mortis hiatis , non liberum hominis arbitrium, neque legit Ductum mandatum , se ola nos liberat gratia Dei per D- Chri tum. Et a. Cor. Idoneos nos fecit ministros noui testamenti ; non litera sed spiritu; litera enim occidit, spiritus autem vivificat, per spiritum' intelligitur interioris gratiae auxilium quod i Spiritu sancto subministratur; literae nomine potissimum significatur icae decalogi lapideis tabulis insculpta , vi tradit August. lib. de spiritu & litera cap. I .& liquet ex textu ; dico poti iasinarum, ne excludam leges caeremoniales Sc iudiciales his tabulis minime contentas. Lex autem dicitur Occidere , illiusque promulgatio ibidem vocatur mini-nratio mortis damnationis, quia cum praescribat quid agendum & non agendum sit, neque tamen spiritum interioris gratiae ad praestanda ea quae pra
stribit necessarium sobmivisti et, solus enim Christus per
449쪽
uos adiuuare ad non peccandum , quia per 'sam nobis reuelatur oe aperitur intelligentia mandatorum , ut sciamus D d appetere , q-td x itare debeamus, non auistem per illam nobispraestari, ut quod faciendum cognouerimus, etiam facere diligamus inque valeamus , Ana. thema sit. Et can. s. uuinque dixerit, gratiam iustifcationis ideo nobis dari, ut quod facere per tiberum iubemur arbitrium, fac dias implere possimus per gratiam , quasi es gratia minime daretur non quidem facilὸ, sed tamen posimus implere Auina maniata, a thema sit. Per gratiam iustificationis, non intelligit formaliter sanctificantem , quam Patres in Pelagianos disputantes gratiam remissionis peccatorum vocare solent, sed auxilium internae motionis,seu Sratiae actualis excitantis& adiuuantis nos ad bene operandum , & ad superandas tentationes: quam conri- ὶlia & Patres gratiam iustificationis, & iustificantem ae sanctificantem ideo vocant,quia nos mouet & adiuuat ad veram iustitiam & sanctitateri obtinendam& adaugendam , ut notat Maeratius disp. s. sect. 4.D. 8. itidem Innocentisi primus epist. ad Carthag. concilii Patres,quae est yi .inter epistesas August.& epist: ad Mileuitani concilii patres, quae est 93. Prob. 3.ex Patribus : August. epilla'. Hilario , per cuius literas rogatus fuerat, an Christiani Syracusivete dicerent, posse hominem naturae viribus Dei mandata custodire, sic respondet ε, illud te o quod dicunt , Iusticere homini liberum arbitrium ad dominica
pracepta implenda .etiamsi Dei gratia or Spiritus stirino ad opera bona non adiuuetur, omnino anathem
tirandum est, ct omnibus execrationibia detestaniam. Et epist.' s. egratiam dixerit Pelagi uri esse Aperum arbitrium ,siue remissionem peccatorum, siue tegit praeceptum , nihil eorum dicit quod per subministrationem semcti Spiritus pertinet ad concupissentias tentationes
450쪽
vicendas. Et paulo post , undefatis apparet, quodi ad non peccandum , id eri , ad non male facientam,
quamuis esse non dubitetur arbiti sum Doluutatis, tamen eius potestas non susscit, nisi adi uuetur infirmitas. Itidem lib.de gratia,& lib. arbitrio cap. I S. Lmierm.
s. de Quadragesima , ideo dat praceptum Deus 2 ut
excitet desiderium st praestet auxilium. Caprianus in Orat. Dominica. Nemo suis viribus fortis es , sed Dei indulgentia ct miseericordia tutus est. His ac similibus testimoniis, quibus negant Patres& concilia poste hominem in natura lapsa, liberi arbitrii gratiar auxilio destituit viribus, naturalis legis praecepta custodire, non loquuntur de potentia physica, cum homo etiam in natura lapsa vires physice susscientes ex se habeat ad omnia illa praecepta etiam collective obseruanda sine ullo peccato etiam veniali , de quo conclus I. nec de sola potentia mortali, quasi velint posse quidem hominem lapsum naturae viribus totam implere legem naturalem etiam poten- Iia consequente, id est,ita ut re ipsa impleat , sed cum multo labore ac negotio , cum etiam gratia supposita regnum caedorum vim patiatur,& violenti rapiant illud; sed de potentia efficaci & consequente qua homo sic aliquid potest vi re ipsa essiciat. Dices I. concilia & PP. citatis locis disputare de custodia diuinae legis uniuersae, prout praecepta tum naturalia, tum supernaturalia complectitur,& negare hominem posse illam totam implere, ratione praeceptorum stipernaturalium quae illius potentiam non modo essicacem & consequentem , sed etiam physi
eam & antecedentem exuperant; certant enim courra Pelagium, asserentem omnia diuina praeceps a per liberi arbitrii mere naturaliter operantis vires posse impleri, & quidem prout oportet ad salutem. Ast.&concilia Patres subinde loqui desola lege naturali