장음표시 사용
51쪽
esiisdem est in re Deo,& patre, ratione diuinitatist esse eiusdem nobiscum essentiae, ratione humanitatis. Naturasina essentia duplicem,quoniam,cim sit medius inter Deuatque homines conciliator, sic eum oportebat naturalem inter haec extrema intcrcedentem proprietatem conse uare, ut tactvtruque, quo reuera in scipso, & per seipsum terrest a costitibus deuinciret, & coniungeret,&hominum naturam ex materia constantem, quae , peccato e
pusnata deuictaq; fuerat, ad Deum de patrem, liberam,&siluam,DEq3 amantem,de diuinitate affectam non e dem essentiae ratione,sed sancta assumptiae 2 se carnis potestate, q- explicari non potest, diuinitatis factam particupem secum adducereti et qui ab initio nos etiam procre uit Deus,idem & homo non consilio, & voluntate solani, sed re ipsa esse cognoscatur. Nec in esse postasi, seu persona duplicem,quandoquidem,ut unus, ct idem erat,a tequam carnem assumeret,sic post carnem assumpta re mansit,cum ex verbi humanitate nihil accesserit, nihild cesserit sanctae Trinitati. me quidem pro nobis cruciaiatus & mortem esse perpesiam, eundem tamen omnino diuinitate nullis cruciatibus,aut affectionibus obnoxium i misisse, ut & salus ellit nostra in morte unigeniti iiiij Des, o mirabilemJerium,& omnem dicendi vim superans ct diuina essentiae eius apud patrem glinia de splendor perpetuo sine ulla iiii minutione permaneret.
MAgnum assumptae a Deo camis mysteriu, semper
mysterium manet. Non soliam quia dum facultati eorum,qui struatur,propinione vidctur rnde maim,qprs se fert, arcanum habet reconditum. Vcrum etiam quia id ipsum,quod apparet, magis occultum,&s cretum est, q ut ulla ratione, quo sit,percipi valeat. Deus enim essentia sublimior,ratione sibi iam seperantesii
psit essentiam, & pro hominibus tantus chas in homines amor suis ex hominum essentia factus homo, modu,quo factus est, arcanum retinet, quippe qui supra mortin, δέ vim,de imoiugentiam humanam saetus est homo. si uis tantum excellit dicendi facultate, ut audeat,
aut possit crescar quo coprehensus sit Deus, qu modo earo line semine generata sit, quomodo sime corruptione mulieris partus extiterit o vissio nullo intere lente homine mater euaselli Quomodo mater partu virginitatem non luente virgo pera anseris Et ut extremo loco, quod primum est,ssicam, quo Deus saltus sit homo'Et,u, maius mssinum continet,quomodo po essentiam secundum persoriam in carne existcns, per esim-tiam secundum pericinam totus semper in patre fueriti QN de totus sit natura Deus, de totus natura ita factus sit homo, vet nec diuinam nec humanam naturam abii ccrct, sta ambas sine conlatione coniunctas conseruarcti Haec fides la comprehcndit,quae mentem & cogitationem superantia verbis nequeunt demonstrari.
Amma diuino mandato recedens, in causa sint, ut hominis principium sit cum voluptate, finis cum
dolare. Nam cum voluptate gignitur, cum dolore moritur. Christas aut factus obediens alium ex spiritu omtum hominibus largitus es . cuius initium a dolore quiddexcolendar virtutis,& laboribus nascitur,finis aut voluitatem,&quietem consequitur. Quamobrem di ipse, cum vellet homo fieri, quavis semine noluerit generari, mo temtamen perferre voluit, non ut voluptatis, quae nuta
sectat, esset poena,sed ut nos damnatos absilueret,&morte sua mortem nostram interimeret, dc conciliaret nobis immortalitatem.
Eiusdem. A quum ivii , ut Drus, qui natura & bonus, de sa
piens,& iustus, 3c potens est, neque in bonus h minis a se procreati despicare infirmitatem: de vii sapiens esus curatidae rationem cognitam haberet: de vii iustus eos,qui volentes semisuti sese subiecerant, nulla violentia in fibertatem vindicaret: Ze uti potens ad hoc perficiendum vires de facultatem obtineret.
Eiusdem.1 Uud declarat, et dictum est, bonitatem DU, quod n5
despexit humanam imbocillitatem. Modus isse omni mente rationeq; praestantior, quo nostram camem assimpst, ipsus indicat sapientiam. Nam qui persectus est Deus,factus est homo perscctus. Ita manentibus in una Hupostas siue persena duabus naturis, ut sine confusione copularent ita Namrae ad patiendum idoneae susceptio,i sus iustitiam demonstrat. Sus cpit. n.humanam namram victam cum ossius esus affectionibus, quae tamen essent a culpa liberae.Nam quae cum peccato coniunctae sunt, non sunt naturales, sed voluntarim Et per hanc,non autem perilud quicquam, Diabolum,qui cie nobis victoriam repcu'tauerat,profligauit, de vicit, & re simili similem conflauauit.Potentii illius ostendit, quod Deus potuit homo fieri. d. n.hoe maius t Desndc, quod illis,qua passus est contraria sumministrauit. Pro imbecillitate enim si mum robur Pro laboribus,quietem: Pro breui morte vitam largitus est sempitcrnam. Pro iis denique quibus ipse in came sua priuatus est,ea,quae natura Ma amisim recuperauit.
DT verbum rarae semes generatum, spiritu volentibus semper gesieratur.Mores virtutM; quas co pus esus constituuntsermones in si ritu habiti tamquam animam a lentem vero Theologica contemplatio.
Ei dem. a V sne peccato factus est homo, omnnino sne
mutatione in diuinitatem hominem diuinum eia sciet. Eumq; per se tantum extollet, quantum per illum sese summisit. In seculis enim suturis, ut ait Apostolus patefient excellentes diuitis bonitatis erga nos Dei.
Ei dem. a Vemadmodum in lana eandida, si eolore purpu
rae imbuatur, non duo sunt, sed unus colori sic in mente humana Deo assumpta diuinaq; reddita, non duo sunt principes Deus, de meras,sed unus,qui me tem diuinam reddidit Deus.
tribu genus ducentem missin, Aue, inquit, gratia plena, Dominus tecum. His illa cum esset pertumbata,rursum ait Angelus ad eam: Ne timeas Maria.Ιnue e. r. nim enim gratiam apud Deum. Et paries fisum,& vocatas nomen tius Iesiam. Ipse enim saluum faciet populum sium a peccatis eorum. Iesu enim significat Semato rem. Ita autem haesitant dicent risi ominio fiet istuc Poniam vinim non cognoscit At Anmus ademidiat:
52쪽
dixit:Spiri sineres seperueniet in te,&vinus altissim
obumbrabit tibi:Ideoq;,& quod nascetur sanctum voca bitur filius Desint isti, ecce,inquit ancilla Domini. Fiat mihi secundu verbum tuum Post albentum igitur sani, vi ginis,Spiritus sanctus exserinone Domini quem Angulus dixerat desccndit in eam, ipsamq; purgauit, S: vim illi ad suscipiendam Verbi Diuinitatem,& al renerandum P buit. Ea tunc ei in sua manens hypostis Dei dissimi sapientia,& virius,filius Des,eiusdean essentis cim patre tanquam diuinum semen obumbrauit Abiq; cx callis, de purissimis eius sanguinibus compegit carnem animatam anima ratione menteq; praedita,primitias nonne masti, non semine,sed diuino artificio per Spiritum sanctum: figura non paulatim per accessiones periem, sed uno eodemq; momento temporis absoluta. Ipsium autem Dei Verbum ita cum came coniunctum est hypostasi, ut simul di caro si ierit,& Dei Verbi caro.Simul&caro fuerit animata rationem enim; praedita,& Dei Verbi caro animata ratione menteq; predita,Itaque non hominem Deum esse facta sed Deum iactum esse hominem dicimus.Nam qui natu raperiectis est Deus,idem natura fietias est homo pressimis,non natura mutatus, nec dispositionis sipeciem praebens sed assiimpta ex sancta Virgine came ratione mcteq; animata, De in ipso habebat,ut si x,& cum ipse erat per hypotasim coniunctatae confusione,sne immutatione sine inversione. Neq; enim diuinitatis siuae naturam in ca
nis naturam conuertit,neque camis suae naturam in Idae diuinitatis naturam commutauit.Neque diuina sua nati ra,& ex natura, tuam suscepit,humana, naturam una compostam reddidit.
ΗAee voces Diuinitas,&humanitas essentia siue naturam significantiste vero Deus,&honiis modo essentiam indicant, & eum dicimus: Deus essentia est,quae comprehendi non potest;&, Deus est unus. M do p. senas declarat, de quibus ita dicitur, ut species de suis indiuiduis Quemadmodum in eo scripturae soco: Propterea unxit te Deus Deus tuus.Ecce enim hic patrem, &titam significauit.Et cum legis in alio loco: Homo quida erat in regione Ausuiddilab enim sitas indicatur. niam ut in Domino nos Iesu Christo duas naturas
agnoscimus,& unam tantum personam, quae ex utraque constat natura,Proinde Cis naturas contemplamur,diuinitatem,&humanitatem dicimus. Quando autem ex natura contantem perionam, si ex Vtraque natura constare
e sideretur,eam tum Chris 'tum Deum, tum homi nem ex aequo, &Deum hominem factim nominamus. Sin ex in tum Deum duntaxat,de filium Des,tum homunem solum appellamus ait aliquando quidem ex sublimioribus rationibus,aliquando autem ex humilioribus consideratur. Vnus enim est, siue hoc, siue illo modo similiter existitium cum Diuinitatem dicimus, eam humanitatis proprietatibus non denominamus,Neque enim dicimur, Divinitatem pari,aut creatam esse. Nec rurium de came, aut Humanitate Diuinitatis i fietates enutiamus. Quando quidem nec came nec inanitatem increatam a pestimus fit persen siue exma,sive ex utraq; parte n minemus,utriusq; naturae proprietates attribuimus. Et
nim Christa quemdmodum virum; est,sic etiam dici
turdum Deus,&homo:tum creatus, & increatus,tum patru& no pristinetiam cum ex una tantu parte, vel Deus aut filius Dei maminatur, coniunctae sibi naturae seu carnis
sucipit proprietates,liem; Deus passis, de Donaimis glo
nae asilaus ouci,noii quatenus Deus,sed quatenus homo, dicitur: vel homo, aut tilius hominis vocatur,estentiae diuianae proprietates,& dignitates admittit, vocatum; puer lus ante secuti,&homo sinc principio, non quatenus est ruinitus,aut homo,sed quatinus Deus existens ante secula in nouissimis natus est sicculis. Atque haec quidem est ratio mutuae in aeq; attributionis utriusq; naturAqua suas utraq; proprietates alteri vicissim prinet,propterea quod unam,& eandem pibnam constituuntam: mutilo comprehedunt.Ex quo fit,ut de Christo possimus dicere. Hic jIeus noster, in terra visus est, &cum hominibus versatus. Et hic homo nec creatus est,nec patitur, nec Vsso termino circunsciabitur.
Eiusdem, tolam diuinam naturam in unasuarum personarum toti humanae uatrurae coniunctam esse,
non autem partem parti, Quae , dem oratio necessis
ris est etiam aduersus illas, in seneti, ο erus
dem essentiae Trinitare tres asserunt esse 'pu
lares sentias. Cap. LXX. O commune,& uniuersum, ac velim totu quiddaconstituunt,ea desubiectis sibi paribus dicuntur. Itaq; cum essentia commune,& univcrsum quiddasit,ac totius rationem obtineat, persena autem pars spars inquam,non quod naturae partem habeat,pariem non habeat,sed numero pars, ut individuum,numero enim, non
natura petibnae differunt essentia dicitur de persena. Quoniam in unaquaq; eiusdem species personarum est esse ita persecta. mobrem perib essentia non disserunt
inter sie,sed accidentibus,accidentia voco characteres,ac notas illas proprias,quae personam, non autem essentiam
designant1ic enim personam definiunt, risit essentia cuaccidentibus c&uncta. repeti a habet id, quod est
commune cum premria nota copulatum. Essentia autem
non per se subsistit,smin persenis consideratur.Itaq; cum Vna patitur personarum,ormis Histia,per quam estpe sona,in una suarum personarum dicitur passa. Nec tamen sequitur necaeario, ut omnes eiusdem speciei presinae iamia cum illa,quae passa est,ipsae quoq: passae dicantur. Sic ergo confitemur,totam Diuinitatis natura in singulis personis sbis esse persectam,totam in patre,totam in filio, t
tam in spiritu sancto. ocirca&persedius Deus in pater,& perfectus Deus si filius,& persectus Deus est spiritus sanctus.Siche inhumanitate assiimpta ab uno sanctae Trinitatis Deo Verbo totam,& persectam Diuinitatis naturam, in una suarum personarum, toti humanae naturae,
non autem partem patri suisse colunctim dicimus. Nam, vi diuinus in t Apostoliis,in ipse inhabitat omnis pleniutudo Diuinitatis corporallicritas in carne cius. Et Paulldiscipulias in rebus diuinis explicandis occinissimus Dionysiusine tota inquit, in una suarum personarum communicauit.Nee tamen cogemur dicere, omnes, seu tres
sanctae Diuinitatis persenas omnibus limanitatis perstanis secundum personas esse coniunctas.Nucta enim aliams approbationis,&vollantatis ratione pater,& spiritus sanctus assumptae a Deo Verbo unanitati communicarunt. Totam veru Dinimitatis essentia toti humanae naturae coniunctam asibimus. a nihil eorum, quae naturae nostrae Deus Verbum inseruit,cum iniud nos procrearet, dimisi, sed omnia suscepit, nempe corpus,animam mentς, rati neque praeditam, Aceorim proprietates innim l enim,
harum aliqua pane earet,non est hoc tu enim
53쪽
totus assumpsit,& totus toti coniunetiis ut toti salutem largirenir. hod enim non esset assumptum seret incurabile. Coiunctum igitur est carni Vcibum laci, & Deus per mentem inter Dci puritatem, & camis erasilaidinem intercedentem. Nam animae quidem carnisq; princeps es mens, utpote purissima ipsius animae pars,Deus autem tys rus mentis,quae cum emit praestantiori, principatu ostendit suum. Sic authin cum priuantiori coniungitur, atq; illi obtriuitur,vet faciat quaecunq; voluntas diuina privscribit. Mens est diuinitatis sibi per personam coniunctae locus, quemadmodum&caro. Non autem simul inhabitat, ut opinionis errore decipiuntur lorici, qui quomodo, in quium,quod unum tantum modium capit, duos modios continebit Iirrant imperiti,quia ratione corporea diiudicam ea,quae a materia fiunt remotissima. Quomodo enim Christus dicetur perfectus Deus,& homo perfectus,&ῶusdem cum patre,& nobiscum est lx,si partem diuinan tum cum parte natum humanae in seipsi, colungat. Porro dicimus naturam nostram mortuis surrexisse,& in Mium ascendisse,&ssedisse ad dexteram patris,non quod omnes omnitun hominum pcrsonae fiurrexerint, & ad dexteram patris consederint, sed θ omnis natura noltra haec in
Christi persona sit consecuta.Nos inquit Diuinus Apostolus consurgere,ct consedere iacit in Christo.Praeterea dicimus coniun monem hanc ex communibus essent iis consectam.Nam omnis es lentia ut commune atque uniuersiam
quiddam omnta sibi subiectas per nas coplectitur . Nec licet naturam siue eskntiam ullam singillai cm, priuataq; reperire.Siccnim esset necessarium, perionas ipsas essensiae de eiusdem esse,& diueti Et sanctam Trinitatem Eusdem esse, diueribi: essentita quantum pertinet ad Diuiniatatem Eadem igitur natura in lingulis personis considera- tutari quando dicimus,Verbi naturam carncm assumpsi cse,diuinitatem ex Beatorum Athanasiij, talis; sententiacam esse coniunctam asti amus. mobrem non possimus dicere Verbi naturam esse passam, neq; enim Diuianitas in ipso passa est.Dicentes autem naturam humanam
suisse pallam in Garisto,non omnes hominum persenas significamus, sed in natura humana c hristum esse passum constemur. Quare clim Verbi naturam dicimus, ipsim
Visum indicamus. Verbum autem de essentia communitatem obtinet,&personae proprictatem.
EVndem igitur etiam post humanam camem assumptam unum filium Dei,& filium hominis,unsi Christum, unum Dominum,unigenitum filium,&Ver bum Dei, Iesum Dominum nolinam confitemur.Duos ipsius ortus venerantes, unum quidem ex patre ante secula omni causa Se ratione tum lcmporis, una natura superi rem. Nicrum vite in nouissimis temporibus propter nos, de ex nobis,& supra nos.Propter nos, quia propter silate nostramari nobis, quia ex maere natus es h homo legitimo pari s tempor . si Pra nos,quia sine semine, exspiritu
sancto, di sancta Virgin sepra pariendi lcgem. Nec Deumlum istim praedicimus a nosi a seiunctum humanitate,
nec solum hominem remotum adiutri itate.Nec alium, a que alium sed unum,di eunde simul Deum, atq; homunem Deum persectum,& perserim hominem,tot si Deside totum hominem eundem tinum Deum etiam eum carnesiua,& totum hominem etiam cum summa diuinitate,
ut dicentes,persectum Deum di persectum hominem ab-
Blutam,&nulla re deficientem naturarum plenitudinem ostendamus,dicentes autem totum' eum, &tinum limminem unicam de singularem personam declaremus. Vna item Des Vcrbi naturam carnem assumpsisse confitemur, idest, carnis essentiam, ut beatus Cytisus intelligit. Cameigitur Verbum assumpsit, nec tamen a natura sua recessit materiae experie.Et cum totam carnem assumpserit, totutamen nullo termino circunscribitur. Corpore minuator, atque contrahitiir,de Diuinitate non circunscribitum cum
Eus caro super Diuinitate,quae circunscribi no potes , n5
extendatur. Totus ergo perfectus cst Deus,non totum autem Deus,neq; enim istum Deus, sed inam homo. D totus honis perfectus,non autem totum homo, neq; enim solum homo,Veriam etiam Deus. t totum quidem natu ram constituat,totus autem peismam. Itemq; naturae sit aliud,alius autem peribnx.In omnibus erat, & si a --nia etiam in utero diuinae genitrici san hoc tamen ea potissimum actione, qua carnem induebat. silud sciendum quassis dicamus Domini naturas inter se mutuo commea inre,id tamen a natura diuina proficisci. Ipsa enim, ut 6 per omnia commeat,transit, ac ponetrat, per ipsam vero nihil. Atq; ipsa quidem dignitarcs suas carni sic elargitur, ut nihil patiatur,& camis astectionum Umers maneat. Nas nobis sol actiones impertit a nostris nil est accipit, quanto magis id selis author ipse praestabiti
Atura vel cogitatione stola,& nuda hosideratur, per se enim non subliliit : ves communita in omnibus esus leni specto personis,cas ipsa coniungens. Et dicitur inspccie. aut communit considerata natura eade, quae assumptis accidentibus in una persima. Et dicitur in indiuiduo considoata,periona eadem esse, quae in specie consideratur. Deus imi r Verbum carnem asia mens nm nuda,& seu coptatione comprchoniam naturam accent neq; enimi testac amcm alsumere, iid decipere, &carnis assumptionem continger Neq; naturam illa, quae in specie consideratur,neq; cnim persenas omnes accepit
sed naturam in indiuiduo,quae eadem est cum illa,quae est insipecie Primitias enim accepit nostra: massae non per se subsistentem, Squae prius esset individuum, ut sic ab ipso assumeretur,sed quae uisea ipsus existeret persona. Nam
ipsa dei Verbi hypothisis sue ps a,eamis hi postasis sue
persena extimatq; ita Verbum eam sectum est, sine inci . ratione tamen, de caro Verbum sine commutatione. Et Deus, homo:&homo, Deus ob hanc per personam comi unctionem. apropter idem est dicere,naturam Verbi,
Ze naturam in indiui uo. Neque enim id individuum, seu personam propriὸ de singulariter declarat, neque personarum communitatem,seu communem natura, quae in una
petibnarum consideratur, & expenditur. Aliud igitur est coniunctio aliud ramis assumptio. Coniunctio enim Maindicat copulationem, cum quo autem sat ipsa coniun- non declarat. At camis,seu quod idem est human tatis assumptio cu carne, siue cum hole coniunctionem demonstrat,quemadmodu&ignitio ut ita dicam meum, e Minctionemostendit. .
Praeterea confitemur,eum omnes naturales de eulpa carentes asse nes hominis suscepisse. tum erum
54쪽
hothinem,&que sunt hominis, assumpsit omnia, preter peccinim.Hoc enim neque naturale Mneq; nobis insitua procreatore, sed Diaboli situ in libero nostro proposito nobis volentibus non alitem inuitis coaluit, & propagatuest,dominioq; potitum.At naturales,&vitio, culpaq; v cates affectones sunt illae, qus in potestite noli a no sunt, quae nimirum ex admissi peccati damnatione, & noxa invitam humanam irruerunt.' fames,siti lassitudo,dola, lachrymae interitus mortis causa,timo angor, ex quo sudores, sanguinis guttae, Angriorum,propter natum imbecillitatem subsidium, & con latio, haec, & alia id genus, e omnibus insunt hominibus naturaliter, omnia stuc
pit,vi omnia prorsus sancta redderet. Naturales aute omnes afflictiones,& ex natura,&sbpra natura erant in Christo Ex natura enim in eo mouebantur, cum permittebat cami,ut quae propria illius sunt, pateretur,atq; sentiret.Su-Pra naturam vero, quoniam naturales in Domino motus,
di affectiones eius volimrati non imperabant. Nihil enim in eo coactum, inuitum,& necessarium consideratur, sed omnia voluntaria Volens enim tauriit, volem sitiuit, v lans timuit, volens mortuus est
PAter est pater,non fisus.Filius est filius,non pater.Spiritus sinctus est spiritus sanctus, non pater, aut filius. Proprietas enim immobilis est. Quae si moueariar, de concidat,quomodo proprietas permanebit Iccirco filius
Dei fit hominis filius, ut proprietas firma de immobilis maneat.Nam cum sit filius Ddi, iactus est filius hominis, ita
carnem assium ex Virgine,ut non recederet a filii proprietate.
rumpatrum. SI ignis in suo Deo manens cum ferro e&ungitur, mundo magis ille,qui est omnipotens, immobilis manens assumpte carni coniunctus est,ut qui totus erat in patre,totus in illa esset assumptione. aequidem ratio si natura vim superat,nil mirum est,quando fisus,& Verbum ipsa est natura practantius. Si mens animae corpus incolenti coluncta quolibet progreditur ipsam animam non derclinquens, de impenetrabilis ut ita diram per omnia commeat,& penetrat, super uacaneum est duutare, quomodo filius, & Dcus nec patrem relinquens, nec coelum deserem in terram descend rit,&cum nequeat comprehendi ,st ab minis & corpore comprehensius. Nam si res procreata hanc obtinet pol statem,qualis erit pivcreator ipse, admirabilis huius , quae verbis explicari non potest,elargitori Totum Verbum,qui Deus m,carnem assumpsit, & totum nequit comprehendi. inamobrem di totum erat in sinu Dei de patris, di totum simul in utero diuinae matris, Me ut nullo termino comprehensum,hic autem ut indutu
Camem assumens Verbθ& Deus, &in omnibus erat, ut ma compri;& sup omnia,quia nullo termino aut loco circuns in potest,aut comprehendi in utero distinae matris, quoniam assempti mem camis ha peragebat, Vt non circunscribereri tamen: Et in ipsa assumptione propter ramis coninctionem, quam nuta item modo circunscriptus esciebat Factus aute est homu propter nos,
& ex nobis,3 supra nos. Quoniam &pros lute nostra,&ex mullere, ex virgine. Iam ante mundi constitutionem ut Deus humana caranem assumera, praefinitum erat. Nuquam autem ante sanctissimam Mariam diuinae carnis assumptione dignum repertum est domiciliu Vbi autem repertum est, humana carnem assumpsit Deus. iideo in desiposa Vimine comcipi voltat,ut S matrimonium cuius initium spositi sunt,
commendaret,& ei virginitatem anteponeret. Humanitas quae per coniunctionem in una eadoq; persena assumpta vi, ex ipsa coniunctione, & communione effecta diuina in statimq; ab humana natare torminis norecedens, excepentes & magnificas diuinitatis dotes aceepit, ut A: vitam tribueret,& esset omnipotes, & omnia cerneret Dicitur aut serua,& ignara, di aliis eiusmodi nominibus appetit Squis ut inquit Gregorius Theologus
sola nuda cogitatione separet id, qΨ videtur, ab eo,quod intelligitur.In bac autem Chrillus obnoxius fuit naturalibus & culpa carentibus affectionibus, ut nec a propria
natura discederet ,& severe carnem humana assumpsisse confirmaret,& doloribus fiuis nostros curaret,& naturalibus affectionibus eas, quae sunt pneternaturam aboleret, S: deniq; ut eas vincens ipse tanqhomo nobis simili natu ra secum coniunctis& cognitis victoriam ipsim largiro. tur. Peccatum cnim non m affectio naturalis, &quaecim; ad peccatum pertinent.
Vt ignis serrum ignitum, & illustre reddens frigiditatis& nigredinis eius particeps ipse non eficitur, ita Diviniatas v irtutem suam Humanitati communicam eius no accipit imbecissitatem. Puritas quidem eum sordibus nostri veriatur, sed ipsae tamen sordes puritatem non inficiunt. Lux enim inquit
in tenebris lucet, & tenebrae eam non comprehenderunt. Nam cum tenebrae presentia radiorum expellanmsisses t men 1 tenebris non obscuratur.
Vnum dicitur in iis quidem,quae ni eiusdem essentiae, cum eadem est natura,& diuerse personae.Ex quo illud,&tria unum sunt. In iis autem,quq Auersae sunt essentix,unudicitur, elis eadem persena est, & diuerse naturae ex quo
illud:& vimque unum. Vnum autem no natura, sed comi unctione duarum naturarum in una persona.
Quemadmodum unum est ex eorum numero quq multiplici ratione dicuntur. Dicitur enim unum vel numero, ut exempli gratia, Petrust ves specie, ut homo: vel genere, ut animat:uc etiam duo.Nam & numero dicuntur duo, ut Petrus &Paulas:&specie,ut homo & equus: & genere,ut
essentia & color. Quando igitur duo in ovisto dicimus, no numero in ligimus duo, quoniam est unica petibna, sed sipecie duo,hoe est,natura,quae duplex in illo vi. Dicit
enim Gregorius Theologus, utrunque esse unum non natura, sed coniunetione, Et Aristotcles materiam S sommam unum esse dicit numero, specie autem duo. Dupliac huc vitam oportet proponere aduersius eos, qui via
quidem species mina reperiri concedunt indiuidua, as autem species in uno aluiduo nec reperiri nec dici posse
Item dicitur ves essentia, seu, quod idem est, natura, Vt Petrus Ze Paulus idem natura fiuit: ves genere, ut bos &equus idem sunt genere. Vtriusque enim genus est animal rationis expers:ves specie,n Titus &Tunothaeus Hesunt specie,min sub homine sumam dives numero,ut quod multa habet nomina,mdius enta,ensis,mucro idem Pu- mero, his enim unum stabiicitur vesanaico, seu conu nientia, t proponione, rimis, & oculusi sunt Pr
55쪽
porsone..cul estninoculus in corpore, idem est mAm animo:vel persona, et in Christo, eius enim diueris natarae per na iciem sunt, liue Unum.
I uas in Christo naturas cogitatione quidem dicimus esse discreta: quantitatis,ut quae sola cogitatione dividantur zre autem dicinius eas esse quantitatis continua, ut quaere ipsa non dividantur. audiuersa sum, multis modis concursu mutuo pos stini ita coniungi, et unum sint.Ves mixtione, ut in iis, quae liquida sunt,quale est vinum,& aqua.Ves ac o, ut in iis, quae fiunt arida,quale in triticum, hordeum. V el imbibitione,ut in humido,&sicco, qualis est terra, Sc aqua . Vesremixtione ut in diuinis farinis. Ves contaione, ut in iis, quae liquefiunt,qxialia sunt auri im,& argentum,& cera, &pix. Vescoli gruentia, ut in lapidibus. appositione,ut in tabulis.Vel coniunctione,ut in lampade,quae ex igne proficiscitur,ct: rutilam coniungiti inVel essentia, ut in indiuiduis, Malos sint Petrus & Paulus,aut aliqui vel equi,vel boues aut alia animalia.Vel habitu, H in amicis & sententiis
in unam voluntatem conuenientibus . Vel compositione,
ut in anima, corpore. Vci persona id, quod de Bla diuinitate, R humanitate in Christo dicitur. Hoc autem coniunctionis genus primus tradidit Sanctiis Cyrillus, cum repugnaret N estorio, qui duarum in Christo naturarum cophilationem habitu seri docebat.Execrandae enim illius rei istens opinioni coniunistionem, quae sit per h Postium,
siue peribi am induxit,qua duae naturae in una 'Ona,noautcm in duabus,ut magis suis asserebat Nestorius, copulantur. Dicitur autem haec & per essentiam coniunctio, ipvera sit,nota autem sela opinione fingatur. Aliter etiam ea,quae diuersesiam tacntiae per unam personam sic coniunguntur,ut unum sint, sua cuique ves post colunctione seruata proprietate. ε quidem coniunctio quadrat c iam animae de corpori in unam coeuntibus personam,ut Damascenus edocuit.
Eiusdem dicitur esse personae id, quod in una eademq; persona cum alio , quo differt essentia coniungitur, ut in anima quoq; si & corpore.
Omnibus rebus immixtus est Deus per potentiam natura cuiusq; regentem&consermantem,ssus autem de Deus eum humanitate assumpta mixtus est pcrpersonam. Qua ratione patri coniunctus est Christus,eadem & nobis coniunctus cst,per naturam nimirum. Et qua ratione disteri apatre,eademanobis etiam differt nempe perpem senam tibi autem por per nam in unum copulatur, per naturam vero diuiditur.Et cum patre quidem, & nobis est eiusdem natum,no autem eiusdem persenae, secum autem ipse ciusdem personae,non autem eiusdem naturae. In eo naq; naturae sunt duae,& una duntaxat pcrsona. Qirando id, quod compositum est, earum partium, ex quibus constat, nominibus appestare non pomunus, tunc
ipsam naturam unam absolute dicero costaeuimus.Vt compus, quod ex quatuor constat clementiS,terra,aqua, aure,& igne,ciam propric nec terram, nec aquam, n c atrem,
nec ignem nominare possimus, quod haec simplicia sint, i id compositum, unam iesum naturam corporis appellamus sic item hominem,cum propriὸ nec anima, nec cor- m,ex quibus compositus est, vocare valetamus,quod alia it animae, aba corporis, alia hominis definitio, unam ex utroque constantem naturam dicimus. Quaquam scripturae mos est,ut libraetate spiritin utens ex parte tollim don minet. In Christo autem coniunctio est musinodi, vi ve bis nequeat explicari, immo ne hominis quide mente comprestendi.Neque enim aliam sibi personam Verta adium
xit,sed naturam humanam ea ratione,quam ipse nouit, assumpsit persenae suae.& in se ipse,ut magis proprie dicam,
supposuit. Quyniam autem ipsum, qui ex Diuinitate comitat & humanitate,parium,quae in ipsis cclulatae sunt,n minibus proprie possumus appellare, Pprie.n. illii & Deudicimus, & hominem proprie nominamus, merito ippicrant edictam causam duas ipsi im naturas, no autem unam, Ut taxtera,que composita sunt,dicimus.nec tres,neq; enim homine duas dicimus naturas, licet ex duabus, ut demo stratum est,naturis constet. . Omnis compositio ex partibus proximo componentiubus nuncupatur. Itaque ut domum, non ex terra, & aqua,
sed ex lapidibus,& lagris: hominemq* non ex quatuin He- mentis sta in anima,& corpore coponi dicimus: Sic Christum ex diuinitate,& humanitate, non enim paniumpam tes consideramus,sed cas partes ibus, quae ipximae & su
Si homo constat ex corpore, anima,ut duabus natu ris,Chrillus utique ex tribus naturis constabit. At vescam habet homo naturam. Nam sicci alia corporis natura sit, alia anime ratione praeditae, horum tamen congressio naturam unam hominis conficit. Et quandiu coniuncta manent, homo dicitur. postea ι seiuncta sunt,non amphus homo, scd pars una cadaucr, altera anima ratione praedita. Vnam intur habet homo naturam compositam.
Si assumpta humanitas est Verbi propria, quae humanitatis assumptae propriae sunt, erunt etiam Verbi propria, Fcci eis se ipsum non subiiciat, sed illi coicet, quae sua sunt
quanius non eo modo,quo ea a se possidentur. Hanc autem uiuae tributionis rationem vocamus, qua natu se vicissim capiunt, & quae utraque propria sunt, sibi mutuo tribuunt. Ae tametii vicissim ac mutuo haes inter se commeare dicimus, hoc tamen ex diuina proprie natura pendet, quae per omnia transit, commeat, & penetrat, uti vult, per illam autem nihil. Haec mutua tributio ves in nominibus consideratur, ut
cum hominem dicimus Deum, dcum hominem. Vel in robus, Illaec est duplex Nam aut aequalis es & dissimilis, ut in Deo litae facto,& in homines acto Deo. Uccet enim tantum assumptus homo factus sit Deus, quantum Deus
hominem assumens factus est homo. Per corpus enim &animam,& mentem utrunq; factum est, non similiteri men: Deus enim per naturam factus est homo,homo autε
per gratiam Deus. Aut similis, S iniqualis, ut in anima a Deo homini Data, ut in carne ab homine Deo & Verbo tributa.Imago enim Dei est, &,quoad seri potest, Deo similis anima, aequalis autem nullo modo. Et tunc quidem . id dedit,quod pinstantius crat, post autem id, quod erat deletius,accepit. Verum animaduertendum cst, quantius aliquando dicamus Deum hominem, aliquando hominEDeum, Divinitatem tamen hominem , aut humanitatem
Et si nullum potest exemplum cxcogitari, quod planὸ rem propositam exprimat,nos tamen aliquod afferre c nabimur, quod quidem lirci magnitudini minus respon, debit, appositὸ tamen utcunque veritatem adumbrabit. Quemadmodum ii totus exardescat aere vel potius sit totus ignis, figuum autem sari frustulum in illum coniiciatur, resemd erit illud sic assici, ut nihil aliud, quis
ignis esse videatur,attamen issi essentiae ratio permanebit. Eodem modo natura humana diuinae conisancta,sic ab dola comprehcnsa est di siupcrata,vi non amplius natura hominis de videatur hac de causa patres nostri, quod ex m
56쪽
dixinint. Ideoq; propter unam horum persenam 8e i dissblabilem coniunetiorem unum item his adorationiscinum deberi. Ριtibna nim in Christo differentiam non admittimus, ne quartam personam in sancta Trinitate confingamus.
Naturarum autem agnoscimus disserentiam, ne carnem eiusdem per natura essentiae cu Christo credamus esse. Si tres essent aureae statuae, quarum una auro, aut CPravndiq; illineretur,aliquod damnum haec in propria cLsentia faccret,an duas naturas veras,& integras suam nimirum unam,& aliam illitam,& adiuncta conseruaret, cum tamen ob id non quatuor euaderent statuae, sed tres omnino ut antea permanerent'Hoc modo, ut ex paruis magna coiiciamus,&obscuris quibusdam .simulachris veritatem
pervestigemus, duas in Christo naturas & unam persena
considera, ut nulla Trinitati propter humanitatis naturam assumptam fiat accessio. Natura enim in assumpta, non aut a persona.Itaque post eius etiam assumptionem mansit una Diuinitas,&Trinitas personarum. Non per mutationem,aut inuasionem, aut consulto
nem animata Domini caro diuina dicitur facta, & nominatur Deus, sed propter summam persenae coniuncti nem. Nam & Deus dicitur factus homo, propterea quod humanitati doniunctus est. Et Deus ipse, & eius humani. ras diuina dicitur propter verisiimam item illius in pers
na copulationcm. Post hanc autem copulationem natu
non consus, cum suis proprietatibus manserunt. Aurum enim illitum ligno idem permanet. Lignum vero& auri dignitatem lucratur, nec desinit esse lignum, nec propria
naturam derelinquit. Verbum & Deus aut uniuersum,aut singularem assumpsi t hominem. Si uniuersum, oculis non cerneretur. Na- rura enim uniuersa non est conspicua. Pneterea multas haberet personas: Plures enim genus uniuersum complectitur. Nec eiusdem esset nobiscum essentiae.Nos enim si naus indiuidua. Et multa eluis i incommoda sequerentur.Sin hominem assumpsit singularem, duas deprehendetur habere persenas. Reliquum igitur est, ut neutrum ac sumpserit singularis, hoc est,indiuidui naturam honian ius,cuius ipse petibna fuit. Singularis autem hominis nil tura communis quidem est, sed in indiuiduo. Singula rem vero dicimus hominem, ut individuum spectri, nomanimam solam, aut corpus sellam, sed quod ex utroque
Quat in natura humana sunt vitio reprehensioneq; aliena,m Christus partim supra homines accepit, pariimVt homines,pariim abiectius, quis homines .Supra homines suit,quod sine semine conceptus est,quod ex vi ne natus, & caetera horum similia. Hominum more suli, quod diuinae oenitricis uterum infantulus tumefecit,quod nouem mensium spatio narus est, quod haust lac, quod
plorauit,& id genus alia.Abiectius & humlius; quam pro
nominum consuetudine, suit, quod ciui species in cruce turpis apparuit,& cum ignominia, de deficiens, ut inquit Esaias,supra filios nunum. Quodq; prius quis uir nes,qui simul in crucem rusti erant, prae clauorum dolore
mortuus est. Adde di illud, si placet, quodsub misi sorma hortulani se post resurrectionem conspiciendum pG-buit, & Apostolis cicatrices, & loca vulnerum ostendit, quodq; ciuum cepit.Nam reEqui homines posteaqua laerint in vitam reuocari,fulgebunt ut sol,nec ullas eoru eluia modi cicatrices in corpore, aut vinierum loca retinebit,
υ Filius laci,atq; idem Deus,&conceptus,&natus eta
dicito,& docuisse,& res admirandas secisse, & ut paucis
omnia complecta tum egisse,ium passus esse, & mortuus& surrexisse. oniam assumptae camis ipse filii per na, quae quidem caro sine semine penita nullam aliam propria personam habuit.Quocirca cum asimentis & aslumptae 'humanae naturae una sit eademq; presbna, ipse dicitur &agere& pati ex eius, quod asinmpsit, natura . Et quae illius
pruria sunt,sibi ascis sit ut propria, quippe qui sit eius hypostasis,atq; persena,Vt demonstrauimus: Deum humanitatem induisse& in carne passum esse dicimus. Diuinitatem Nero nec humanitatem assumpsisse, nec passam esse dicimus si volumus proprie loqui.Nam&virgo Deum quidem genuit,Diuinitalcm autem non g nuit.Αt una Diuinitatis petibna naturam assumpsit humanam.Hic autem est filius Dei, ut qui in coelis est filius,filius item esset in terris,& lprietas immobilis permancret.Giagni enim non naturae fiuit,sed personae. Etenim si filisset naturae,non in eadem natura & genitum & ingenitum cratitisset. Verum quia virgo genuit Christum,qui Deus est, Sehomo, pane praestantiori de excellentiori Dei genitrix appellat. 4anqua & assumptae naturae plbna diuina est, e cassumpta naturara ipsam coluntrione diuina ereddita.
illa,quae collegimus ex Chrysostomodumpta sunt
ex libro, i inscribitur,de c4-ione Dei, cuMissatisor essesertur Gregorius 1se Pontifex, Excepto μη to,quod est Basilii Magni.
EX & Pronhelae,quorum plenitudo Christus est,omnia, quaeium ad ipsum Christum, tum etiam ad sancta pertinent Trinitatem, sit btiliter perscripse itSed diuina facta est prouidentia,ut multo suse sparsa,disseminataq; sint, de obscure posita, neciladhuc essent infantes Iudaei,nec,que sublimiora sunt,possent percipere, ad indignas opiniones declinarent,& quod ab omni afferuone remotissimu inseassectionibus obnoxium arbitraretur. Etenim cita Deus in Horeb eos alloqui coepisset,eiusmodi oratione suam imbecillitatem excusarunt,non persemus,inquientes, au revocem Domini Dei nostri, n ignem hunc magnum Ex', a 2. videbimus amplius, nemoriamur. Et dixit Dominus ad me: laec sunt verba Mosis scribentis Mene omnia sunt lota D G δε ti. Prophetam suscitabo eis de medio fratrum sitorum similem tibi,& ponam verba mea in ore eius, 3e loquetur ad eos omnia,quae piaecepero illi. Haec quidem ita se habent. Verborum autem haec est sententia. Quoniam ipsi me nequeunt audire,prophetam suscitabo eis, me quae si quunmo qui nuntiabit illis ea, quae, ut nunc qifidem rescit, intctigerenόn possitiit. Quae nimirum ad Patrem, de Fisum,&Spiritum sanctum,&ad diuinam humanaena rumperiinent assumptionem, dc aha quae per Euangeliuymul ara sunt.uuaen simile tibi,sistudine in legibus sanciendis potissimu indicat At Iesus Naue neq; ad lata visi, &oracula,m Moses,admissus neq; legislator, ut ille,suit,nm; icta iniit fratia,quanta ille. ristus vero cu in ierena dis legibusissi similis suerit,in iniquis,uti Dominus, ani Euthy. Mon. G
57쪽
GRutiQuod autem filius Naue non sit ille Propheta, γε Deus pollicinis est,ita collige.Dixit Moses ad populum in
Deuti l8. Deuteronomio:Prophetamὸ fratribus nostris suibrabit tibi Dominus Deus tuus.Αthlius Naue multo ante per mis nus Mosis a Deo fuerat declaratus,vi in Leuitico legimus. Min ergo praeter hunc orat Liscitandus. ludaei. vese quae in Deuteronomii fine post monem Mosis scripta fiunt, via demur ignorare. Sic autem habenti Non surrexit Pro pheta 4n Israesescut Moses, quem nouit Dominus meie ad faciem.Consentaneum quidem erat, ut cum Deus Mosi dixisset,se prophetam suscitarimim cis,tunc ipse Moses populo denuntiaret At cuin id in Horeb accepisset,postea in Deuteronomio Moopulum rescit dedita opera expectans Iesu fili Naue declarationem, ne hunc esse prophetam illum similem sibi suspicarentur. Posteaq vero declaratus est Naue filius,tum demum illud populo exponit.Et de equidem hactenus. Cum autem innumerabilia prope loca sint in facta scriptura,que ves ante denuntiant ea,que ad Christiam pertinent, ves indicantilla,quae ad tincta spectant Trinitatem,nos omittemus multa,& ea pnvcipue, quae si maligne detorquentes conantur aliter interpretari , ne inprobe contradicendi occasionem praebeamus. Eucli. 3. Omnes enim Ista liue,ut inquit Ezecties, fiunt contenti si,&duri corde,Pauca tantilaa eaq; adeo perspicua, ut resutari nequeant, proponemus, qi in ves persuadeant, veseos pertinaces, & obitinatos, atque dementes esse comuincant.
ET dixit Deus: aciamus hordinem ad imaginem & similitudinem nostram Pater nimirum eos alloquitur, qui ex ipsius sunt essentia,quos in summa procreationis mundi dignitate socios habet . Neque vero reserenda fuit ead hebr sermonis proprietatem, qua numerinphara indicans pro illo,qui unum significat,vsurpatur Nas hae loquendi consuetudine in voluerimus, ubino oportet,conluone replebimus contradicentes.
quas praeessentem,&cossoquentem inducens, eum qui cum inuitur,tacite demoniurat, non quod nobis cognitionem inuideat,sed ut nos illius arcani incendat cupiditate, ius vestigia indicat,& semina qua clam subiicit. Et nim quae labore parta sunt,cum laetitia percipimus,di enterii; confiniamus. vero sicile comparamus, despicὸ re,&negligere consumimus.Itaque via quadam & ordine nos ad unigeniti intelliaetiam ducit,& allicitiesqui se
monis, qui per Uocem emertur non erat necem nanarae illi corporis experti, cum posset cogitata linc ver bis similagenu communicare. Vox enim propter auditu, 3c auditus vocis est gratia.Vbi aute nec aci est,nec Engua, nec aures, nec obhquae illa aurium semitae sonos aduen- sum, qui in capite est,perducentes, ibi verba non siint no.
cessari ed ex ipsis cordis, ut ita dicam,aut animi notioni bus cogitationes patefiunt.Quamobrem scriptura sapienter,&scitia ut diximus, hanc figuram usia i , ut mentem nositam ad personam,cum qua sermo invitust , inuestis gandam impellat. 'aruit autem illi Deus ad quercum Mambrae, si dente ipsis in ostio tabernaculi sui, in meridies pia Gn. at ciens autem oculis suis vidit.Et ecce tresviri steterunt seper eum,& videns cucurrit in occursum eis, & adorauit super terram,& dixit: Domine si utiq; inueni gratis
coram te, ne transeas seruum tuum. Et paulo post. Dixit autem ad eum:Vbi Sara uxor tua Ble autem respondens dixit ecce in tabernaculo. Et ait, reuertens veniam ad te,& quae sequutur te scriptum est,Deu apparuisse Abraham,tres autem fuisse,qui apparuerunt. Et cum sint tres, sermo cum vno tantum instituitur, ut constet omnino, unam esse trium persenarum Diuinitatem. Quod si unum quidem esse dixeris Deum, Angelos autem duos,quom do potuerunt cum Domino consideres
Ex eodem libro. Ex eodem libro.
bis,qui semus nimirum in una Gai nitate personam. Hoc enim de si cum ironia dictum est, unam tamen duntaxat personam significare non potestita eodem libro. ET dixit Deus: Venite,destendamus,&ctaandamus
Enguam eo napud enim,Venite, duos saltem si- ificat.Et unus est,mu loquit. Ex quo trinitas pers declaratur. M autem qui elusilem potestatis& essentiae iunt,a uatur, venitrii uira, hoc faciamus, facile apparet. oasi stes ministros allocutu respondem, siue omnes,quod abserdum est, sed paucos dixeris, cum id nullo scripturaefestimonio sinum sit,ut susum improbabimus. Quomodo loquitur Deus tesne modo quo loquimur nos Impium sit,ita sentire.Nam eonctum antimum& primus ille mentis intelligentis motus est sermo Dei,quem sic exponit,& exprimit scriptura,ri significet,iniant om drirocreare,ominem volitisse, alicuitas opera id v hvste prestare. Poterat enim ut ab initioso, sic omnia perseqά.In princirio fecit Deus resum & terram. mi desecishicem, postea firmas min.Nunc autem Dom
taminus phait super Sodomam, &Gomorrham su
phur Rignem Domino de coelo.Quae qui deve m. a 3 Da & duas indicat personas,& idem conssu, aequalem; declarant potestatem. Duas autem consequirer tertia quoniam mutuo inter se vinculo ita coniun sunt, ut
separari non posilat. Deuteronomii. AVSIsrae', minus Deus tuus, Dominus unus est.
Ilud Dominus,&Dein,& Dominus tres peianas ostendit ud autem,Vnus est, Divinitatem dc Im
1N Deo laudabo verbum. In Domino laudabo se O PIM. i nem In Deo Draui, non timebo,quid faciat mihi ho Pin. νmossit mrsiun gmnata Deo sacrificium laudis, & redde altissimo votam,& inuoca me in die tribulationi nix. Et sum:Vivit Domin &benedictus Deus. O inest Pω- ntur Deus salatis meae. Item, in lumine tuo videbimus lu- Psius i. men, e est,in filio tuo videbimus spiritum sanistina .Pcripstim enim mulio clarius patrem & Spiritum sanctum cognouimus Multa praeterea reperiemus quibus sancta Trinitas indicatur. Hymnus etiam Angelicus Ille, sanctus, Et Loactis, sanctus Dominus ternae santa tu e γratione
58쪽
tres personas demonstrat,semes autem Dominum nominans,unicam declarat Diuinitatem. Verum multo significantius Dauid de patre de filio loquitur, ex persona patris ad filium ex utero,inquiens, genui te. Per uterum pater . nam decre essentiam, S naturam intelligi. Quem autem poteris alium sine tempore genitum inuenire Ex pers na autem lilii, Dominus, inquictis, dixit ad me, filius meus es tu, go hodie genui te Illud enim: hodie genui te, orirem eius in tempore ex virgine ligniscat.Cmui,pro eo,quod
est,te gigni mihi placuit, vel procreatri. Huic autem per
sonaeti hi congruit etiam ill ad Solomonis: Dominus creauit me, de quae sequuntur. Dcinde subiicit. Ante omnes lius generat me. Illud enim. creauit ine tum illius in t pore humanum signi licat.At illud ante Omncs colles, alterum illum coelestein,&sine tempore, Nante secula declaratalae David, Vcrbo,inquit Domini coeli firmati sunt, de spiritu oris esus omnis virtus eorum. Dominu appellat Patrem. Verbii autem tilium ipsius. Dyniam ita se habet cum patre, Ut cum mente verbum,& oratio, Italom propter ortum qui sine villa ibit affectione, verum etiam pr pter coniunctioncm cum patre, de quia voluntatem eius nuntiat Spiritum vers vocat Spiritum sanctum. Item de Verbo, de filio,misit verbum sitam, inquit, sanauit eos. Pater nimirum misit filium, di sanauit ignorantiae morbo laborantes. At de spiritu sancto, Mittes,inquit, si iritu tuli, de creabuntur, noua utiq; creatione. Et renovabis faciem ternae,quae consenuit in peccatis. Neq; vero vocalibus instrumentis enuntiatum hoc verbum in aera diti unditur,atque dissoluitur.Sic enim alibi dicit: In seculum, Domine, Verbum tuum pia an et in casso. Nec spirinis ille sit ira di instrumentis inpellitur,aut spargitur,& dissipatur. Hiccnim coryoribus contingunt. Perspicuum igitur ess, Vc bum, se spiritum in sua utrunque existere pers a,& essem una, & creatorem. Preterea Iob dicit: Vivit Deii , qui ita me iudicauit, de omni poloes qui amaram reddudit animam meam, & spiritus Dei mihi in naribus circumit Et Zacharias ex peribna Dci & patris, ego vobiscium inquit,sum, de Verbum meum,&spiritus meusa t Esaias, nunc,inquat, Domi inu misit me,& spiritus esus.
Diuis Iacob ad duas uxores sitas: Et ditat mihi Ang lus Dei in somnis: Vidi quaecunq; fecit tibi Labam,& quae sequuntur. Deinde, ego,inquit, sum Deu qui apparui tibi in loco .Si Angris erat mis e mam ro minii tantium testatum, quomodo se ipsem appetulat Deum An utique filius erat,qui Dei,&patris est Angelu hoc est, nuntius,ut mentis index est vernum, & stimo, mentis enim,& animi sensum indicat i Post humana enim
carnem assumptam nuntians nobis patris nomen, numia-ui,inquit, nomen tuum hominibus. Et mam consilii Angelas vocatur ab Esaia. Et Magnus consit harius, de Dei Humis,& potens. Quis porro consiliarius Des, nisi qui eius dem est essentis,ei demi; potestati λδc dignitatis aequati filius Consilium volimrasq; patris es hominiim ratus per Euangelica mandata. Patris vero At filii consitae dem voluntas fgnificatur. Quod autem filius hie& Deus carnem humanam induerit, ostendit idem Esaias, Pueri inquiens, natus est nobis,& filius datus est nobis. Pr pto nos enim natus est puerisse filius, & nobis in ve latus est. Nam de illo, qui vere fisus est, non autem de quolibet fiso haec praedixit Propheta. Et us eri ad--raudum praedlaat . QEd autem admumdum, eum
qui sim'citer filius sit, puerum nasci ἰ Quamobrem &clariora deinceps subiecit, ut Diuinitatem illius,&dist renuam inter eum, de reliquos, qui simpliciter filii sunt,
HIc est Deus noster:& non a stimabitur Hus adue
Ius eum. Deinde addit. Post haec in terris visias est, Bari Φ.&cum hominibus conuersatus cst. Et Esaias Ecce, m. inquit,Deus noster. Ipse veniet, & laluabit nos . Afferens autem lignum adu tus cius in carne sub ungit: Tuoc aperientur oculi caecori im Sc aures surdorum audient. Tunc saliet, ut ceruus,claudus, Se dilata crit lingua balborum.
Quae quidem omnia re ipsa periccta humanam carnem ab illo assumptam indicio certissimo testantur. Idemq; rursius ait: Non legatius, non Angelus, sed ipse Dominus scruauit eos. tagatus enim est intercessor,qualis fuit Mosses, &siquis alius post Mosem Ac perlegatos quidem, atque Angelos mulis sFenumero seruati sunt,ut Ii, quos vel Molcs vel Iesus Naue filius,& alii eiusmodi rexerunt, & gubemanant.Et qui fuerunt fiub Erechia,quo quide tempore Am 4.Reg. ygesus una nocte centum octoginta quioquc millia Assyrio R. 8δr-ς rum deleuit. Haec profecto Dei peregrinationem clarus, me pat faciunt.
Abit Dominus ipse vobis signum. ce virgo comcipiet,& pariet filium. Omnis enim, quae scinam in utero gerit, non est virgo Haec autem foetum in utero ger ens erit virgo.Qum quidem ut admirabile testimonium atq; indicium proponitur.
Enisdem. A Dequam sciri puer bonum, aut malum, dissuade
mastis eligere num i nam pucro dices co- a. r. ueniret tus Christus peccariam impati non fecit, Ela 48. nee inuentus est dolus in ore eius,idin, neque re, neque verbis peccauit. Minum autem omnium nullus oinquis
Ttu Bethhem terra Iuda, nequaquam minima es in Mich. r. principibus Iuda Ex te enim mihi exibit diix,qui regat populum meum IsHU .Voriam ut ostenderet hune non esse hominem nudum & solam, sed cu Deo conluctum,adiecit: itus Eus ab initio, diebus seculi. Actioncs,inquit, eius ad Diuinitat per tinctes, vclonus Eus, ab initio,inseculi interuallo iocae, ab omni aeternitate. Zorobabes autem Babilone natus est. Vides exquisitiis
me subductam rationem ad lacum usq; , in quo natus cst christus.
Mebam in visione noctis,&ecce cum nubibus ece F quas filius hominis veniebat, de ad antiquum dierum aeresiit, Sad eius e spectum adductus est, Darum de Matus est illi honor, de imperium, de regnum, Ee nrapo i,tribus Enguae s iunt illi. Potestas eius, potestas sempitertia, quae non pertransilit, & regnum illius non euertetur. Ecquis est laic quas filius hominis, qui
potestatem accipit abst utam in omnes, ac sempiternam thomo dem omnino millus, sed ipse Deus &
59쪽
mr. Deus iudicium tuum iustitianimam sis R. .Christias mini & vu Deus Rex est,&filius RG s.la in homo factus est Rex,& filius Regis, impe Datndis.Ex quo postea, Data est, inquit, mihi omnis potestas in coelo, in terra. Ad quem Pater,postquam, ut ii Ino,potestarenti accepit,sede, inquit, a dextris meis.Dixit psit 1 .s eoim ut ait David)Dominus Domino meo, sede, dextris meis , donec ponam inimicos tuos scabellum pedum tuorum.Q itinam sunt hi duo Domini ipsius Dauidis , nisi hos esse concesseris At cum dixisset David: Deus iudiciutuum Regi da,& que smiiuntur, subierit, quoniam ante solam permanet nomen eius, nomen illud utique quod iulam Diam,aut filium esse demolliat.Semper enim virul que fuit.Ecquis igitur eiusmodi Rex,nisi hic eui se erutomnes gentes,nili Christo Quem nisi Christum collaudarent,beata in q; predicauenant sin adhuc ipsum expectas, quoad p currat hassecadum seruatoris descensum e pectas,eum aderit mundi finis.Nam cum duo sint Christi
descensus,Vnus,cum ad naturam humanam asstimendam venit,alter, esim veniet adiudicandum orbem uniuersum, prior iam fuit, cuius praecursis, tanquam alter Elias Ioannes exaestit,pollerior erit,& Eliam tanquant alterum Ioannem habebit praeursorem. Ambo enim sum eiusdem Spiritus, & eiusdem grati atque virtutis,quatenus Christum
Vnctus ille,& Messia quem expectatis, est purus h mo,an Deus & homo Nam si purus homo est,non in ille, quem p discnim Prophete,qui signa ei diuinitatis adiunxerunt, ut ipsium a puris,&meris hominibus hararet.vos
autem a quibus aliis didicissis notas, de signa illius, quem
expectatis i Sin Deus est&homo, nonne anin uertitis, vos aliam Diuinitatis persenam confiterit Neq; cnim dicetis hunc esse patrem.Nam puer, inquit, natus est nobis fita non autem pater Iam Λlinias,& Christin, & unctus psil. idem est Intelligite insipientes in populo,&stulit aliqua 4 a. do sapite.Et Esaias viri alloquitur,caeri,inqui&, inqueste, di sumi audite. -Mne caeci eius ait omnino sensibus careth Eequariclo igitur nominum ambiguitates, aut verborum significationes, aut dictionum proprietates distingueris,qui s veritas comprehenditur
DAuid ex peripna Christi,edsilium inquit,malignan
tium obsedit me. Foderunt manus meas, & pedes meos,din merauerunt omnia ossa mea. Diuiseret sibi vestimenta mea,& seper vestem meam miseriint se temHaec millis,quae narrantur in angeliis planὸ congruentia cuinam alii,nisi Chri diccs conuenire Eadem per Esaiam de se pra4xit Christis. Dorsum meum percutientibus prisci, genas vellentibus, & aciem ab ignori minia conspuentium non auerti. Et rurium Daniel, Ο derunt, inquit, inescam meam sel, Sin sitimo potaus
rimi me aceto. si haec intelliges depopulo in eaptiuitate constituto,cum constet eum, licet da multa pem
Ierit, huiusmodi tamen non fiasse potetam,sententia mara . . facile reseretur. Mortem ipsius pra Esaias, ut is,
inquiens, ad occisionem auctus est. Verum ut cognosceres eam nobis Ibisse salutarem, rursum idem, livore Wiit, cius sanati omnει simus. Vt intestigeres autem obmus mortem Iudaeorum penus ad exitii peruetusti sillac de dabo Impios' eius Uultura. Qiiid enim Iudae rim impietate fiasitiosius,qui eum, quotini muta benescia acceperam, intersiae ru
Non relinques, inquit David, animam meam in in
semo, nec dabis fan tam tuum videre corruptim Pta. I sne, nepe, Tis.Deinde, notos, inquit steisthmihi dies vitae. Oseas multo clarius ait:& lanabit nos post dies, Os Lin die tertia,S: esurgemus,& vivemusti in conspectu eius. Haec autem dicta sunt expersina eorum,qui dormierant, quorum corpora cum Christo suri excrunt tertio die, quos trexit ipse,& apparuerunt multis ,ut angelium doceti Quinetiam Iosi nus Haebri sin.xviij.libro de antiquitate Iutavium de Christo loquitur ad laune modum. Fuit eodem tempore Iesus,vir sapiens, si tamen cum appellare virum fas est. Erat enim mirabili ira operum eiiccior, de doctor hominum,qui cu voluptate quae vcra sunt, ample, citantur.Ac multos quidem tum ex Iudans, tu exesiis gemtibus adiunxit sibi. Hic erat Uiristus. Quem nostrae gentis principibus accusantibus Pilato damnatum cruci ais xcrunt Iudaei.Nec tamen qui eum prius dilexerant, doctrinam ipsius promulgare dcstiterum.Tertio nanq; post die se ruritis viventem illis conspiciendum praebuit. Cum dclise & alia de ipse innumerabilia diuini prophetae pra- dixissent.
Aetare solitudo sitiens. Exultet linido, & stoint
quasi lilium.Ethcadeseria lordanis exultabunt,& M.qtaria Libani data est ei.& honor ea est. e senia' su qui/em nec sunt unqtiam,neque fient. Qins enim lsblitudinem diloca deserea deligat ad habitandum nisi sorte Christianos Monachos dixeris. Spiritu aute planὸ contigerant.Nam gentium Ecclesia nutas antea Mictus serentium erat quaedam Hluti selitudo, in qua deetebant viti rum se .Haec Dei cognitionem salutem: sitiens utatur, de tauhat,& florcet, studiuum pulchritudine, &suauitate deconita.Data autem est illi gloria Iabani, hoc est, antiqui populi, quem de camelam vocat, cuius. mria & h
nor est pietas religio,& amicitia Dei,& glariae, legisq; si1-blimitas, & diuinorum munerum copia,atque gratiarum abundantia.Et rursum, 'resterili quae no paris, erum Esi. 34pe,& clama,quae no parturis. oniam mini sunt filii magis deseris,quis habentis virum. sterilis enim erat Ecclesia,quam ostenssimus,nec ullos anteferebat virtutum s - .Post autem pietatem S religionem amplexa murum secta insitoriam mater, Iudaieamq; Synagogam, cuius antea virerat Deus, qui eam dissesnt, &prouidentia sua si clxit, ac tuebatur, ves etiam lex, vicit tacundia rates. Rursum ex persena Dei & patris sidium & Deum alloquentis sie ait Esaias: Ecce dedite in faedus gentium, vi terram constituas, & solitudinis suscipias lameditatem di quae loquuntur. Quod etiam per Dauidem filio polliciatus est, & dabo inquiens gentes haressitatem tuam. Ac Pol εipse quidem Dauid patrem ad hoc hortabatur, constitue, inquiens, Domine legistatorem super eos. At Esaias ex Pul. 'huius legislatoris persona , Lex, inquit, egredietur a me in lucem gentium, & in brachio meo gentes sperabunt. Q Masa es illa lex, praeter angesicam linae Est. rates in ignorantiae tenebris aberrantes illustrauit Nam lex qui Mosaica multis iam annis antecesserat. Iam de nou Euangesti testamento rursum Maias ante locutus Sion, inquiens, eodbit lex, & ferino -- DLamini ex . Siquidem Dominus noster Iesiis tabis inuiciamonte Sion sedeas.&docens, num minuitate
60쪽
uitate Hierusalem verians legem, & do minam Euangelieam tradidit. Neq; enim de Molesca ime Propheta nunc loquitur. Qui enim id fieri queati cum ea non in Sion,nec inHierusalem sed in monte Sina suerit lata,multo antequanatus esset Esaias, quemadmodum Euangello mulio post ipsum Esaiam tempore promulgata fiest tQuapropter ap-mesi e dixit, Exibit. Qm antiqua lex iam exierat. Hoc autem tempus Hieremias item pronunciauit his verbis Ecce veniunt dies, dicit Dominus, & setiam vobiscum foedus nouum,non secundum Iud foedus, qucH intui cum pati
bus vestris,qua die manum eorum apprehendi, ut educ rem eos de terra Aegypti, quonia missi foedus meum non
obseruarunt,& ego neglia eos Haec,& his similia obscuri tradita sunt, ne delerentur libri. Nam qui Chrisium priusentem,S res admirabiles eis cientem, & certissima diuinitatis suae afferentem indicia contuentes non suscepcru sed egerim in crucem. .sprophetiis pepercissem de ipsis laquentibus, si eas nulla contectas umbra, sed apertas, ac nutis accepissisti Iam vero nos Chrissi nomine appellatum iri praedixit
Esaias, Vos, inquiens, tollet euerietq, Dominus. Illis a tem, qui seruient mihi, nouum nomen imponet, quod in uniueria terra celebrautur. Idemq; rursus, videbunt, inquit, getes gloriam tuam,& omnes reges iussitiam Et v cabitur nomen nouum, quod ipse Dominua pronuti abit.
Hoc cas item praedixit, Et erit, inquiens, in nouissimis temporibus nomen eius illustie in uniuersa terra. Et nomine illius multi populi appellabuntur. Et ibunt in viis eius,&vivent in ipsis.
ET in te prireabuntur. Qm in te Dominus est. Et non
est Deus preter te.Et non cognouimus. Illud,& precabuntur in te, praesignificat eos, qui crediderunt in Christi m. ud autem;-in te Deus tu, in came assumpta premons bat Diuinitatem. At illud;Tu enim es Dcus, ct non cognouimus, excusationem indicat Iud eorum in iudicio sutum,quae stulta,atque inanis erit. Si Christius impostar fuit,quo quae predixit, entu cω probata sunt omniat Ut ea,quae ad templi desti uctionem, quae ad ciuitatem Hierololmorum expugnandam, Lucrtendamq; S ad internecionem Iudaeorum,quaeq; ad discipulos suos, de ad res admiranda qixein nomine ibo erant facturi,pertinentia prenuntiauit t
lacta volu ne sis orationes in Iudaeos continentur. SI virum aliquem venerandum, atq; praeclarum in cauponam,aut latronum diuersorium adductum cerne res, eumq; deinde contumesis di verberibus affectu gratiissima. Eorum debacchantium probra perpeti animaduerteres,propteresne cauponam ut diuersorium illud admirandum missimares, quod illuc insignis de vir adductus esset an potius detestireris ea, quae perspiceres, di ab illis abhorreres, quod talis viri, tam indignis m dis aeceptus esset ilem eiusnodiiseo esse puta syn Iudeorum, qui Mosem & Preseras in illam ad- ignomnia potius assciunt,quis honore. Etenim cum dicant,eos ni nil esse loeutos de Christo,deq; dius humanitate, immo vero voces eorum hoc indicantes --
rumpant, n&me manifesta illos iniciunt ignomniat Nade serapidis templum hos libros a Ptolainaeo des pios
continebat. neq; tamen ob id quisquam templam illud
sanctum existimabit.Ipsi quidem libri propriam habebat
sanctitatem, sed eam templo non imperti ni propter impuritatem eorum, qui illuc ingredi inantur. id Amni a. Reg. r.
nonne Arcam captam in templum suum introduxcrunt,
quod tamen permansit impurum Aequum igitur est, I viros, & eorum synagosam ideo potissimum execrari, quod in Mosein, de Prophetas insistunt, & debaccantur. Librorum enim lectio,ii fides absit,nec locum, nec legento sanctos possit ni essicere. Itaq; merito in eos dictu es hi Donius scinis factus est mihi locus vester. Scipentis i quam crudus,& execrande fers Nisi Prophetas haberct, di sacros libros legerent, non essent tam detestabiles de
prophani.Nunc autem nullam merct veniam, qui cum praecones habeam veritatis, aduersus illos, veritatem; depugnant.
Iudaicis cclebritatibus non soliam tempus,sed etiam locum obseruandum,prascripsit De I xempli gratia tem Dem. t c. Pus ad Pascha celebrandum praefinitum erat,di xiiij. me sis primi, locus autem Hierosilauma. Ac cum celebritate tempora essent diuersa,locus erat unus. Cumq; 3 pracmpto tempore, & loco recedere nefas esset, necessitati tamen concedebatur, ut tempus in obsiniando paschate minus Obseruarctur.Locum autem nullo pacto licebat noObscnaare.Non poteris,inquit,celebrare Pascha in ullam Dem. a. rum ciuitanam, a tibi Deus tradet, praei' illam, quam
Dominus Deus ingerit Quid Sibine ipse aduersat ut iii eum uno in loco iubeat, sacrificare, cum ipsum locum sieeuertit,ut ad eum Iuctri nequeat accedere Minime vcro, sta quemadmodum illis ne victimas quidem initio via
bat concedere , quas tamen, cum illos insanos, anxios, &earum ita cupidos intestigeret, ut nili immolandi potest tem accepissent, ad simulachrorum cultum ultro ossent pnxcipites ruituri, eo consilio concessit, ut eos simulachris ad se colendum couerteret, minore malo permisi ne ingrauius inc Terent, sic sapientissima breuis sinia'; ratione illas sustulit,cum in una tantum ciuitate immolat e
permitteret,hanc autem euertendam, ac des dam curaret,ut, in extra illam niactare victimas per lasem non siceret,ea sublata victimae tollo tur. Totus enim terram
orbis, quod quidem mirabile est, Iuctas conceditur, ubi sacrificare non licet, 3 la autem Hierusalem excluduntur, in qua una illis, ut acrificent, permissimi est. Nam ut
architectus,si lactis fundamentis,erectitq; parietibus, fa- .stigii testudinem ad lapidem unum in m o positum d
uinciat,eo lapide sublato totu euenit aediscium. Ita Deus esim quoia m vesuti sacrificiorum vinculiam Hierusali: collauisse hac euersa victimas immolassi ius abrogauit. .
Eiusdem a a d aut Deus sacrificandi leges tulit, non quod
ipse victimis placaret sed quia Iuchrorum tam qua infantiu indulgeret imbecillitati, per Esaiam ostendit, Non es , inquit, mihi voluntas in votas . cnus m. νήsiam.Holocausta arietum, & adipem agnorum,& san tinem taurorum, &hircorum nolo. Quis enim exquisiuit haec e manibus vestris si obtuleritis siliginem, inane sustumentiam, iudium mihi H.Et rursem non honorassi me, inquit, victimis nee donis seruisti mihi. Et per Hieremia Hier. 6. Unquit, thus e saba sertis & Cnamomum ex terra longinqua in Etrursum, Hollamus a vestra, inquit, non placu runt irata Etrurium Dilocausta vestra eum victimis v stiis ossit anima mea. Ad haecM6 Iocutus sum,inquit,patribus vestris devictimis, neque de holocaustaniandaui illis.