장음표시 사용
141쪽
ios DA RE META PHYSICA modi evidentiam non facere, ut, si rei ipsius nais turam consideramus, fallere omninoe non possit . Certe in hoc rerum ordine vix , aut nullo modo fallet: at potest, quod non habent ressimus Ioannes Voωerius in Polymathia , praesertim cap. i6. seqq.
. Postremo si inlustria Historia facta , qua omnibus certissimσ palabantur ct postea falsa esse
demonstratum es, pereensere .eiaean P longum esset et unum tamen alterum adducam. Deleis Sardanapali morte Veterum Asoriorum imperio , tria alia imperia inde exstitisse ,- alterum Novorum 6-Briorum a Nino iuniori conditam , alterum Bab Ioniorum a Telem seu Nubonassare tertium Me dorum ab Arbace satrape regio Medorum , adeo exploratum videtur celebrioribus Chronologis, quasi suis oculis cernerent. Veruntamen doliis ur Pri- deaux in Histor. Iudaeorum L.I. initio plane eonficit, non nisi duo imperia sata esse , Ea Ioniorum, Albriorum: s qui etiam Mediam obtinuere 2 eumdemque esse Tigiat-Pileser e, Arbacem. Tertium vero illud imperium Nodorum ab his sejunctum insomnia referri debere. Item bistoriam LXXII. interpretum .eram esse, non solum veteres Iudaei , -Cbrisiani pro eerro habuere , sed etiam in pr entia sunt homines nos inepti. qui id tu dubium vocare nefas putent . Tamen ejusmodi historiam, quam a Pseudo-Arsea, Pseudo. Aristobuio Veteres hauserunt , omnia
142쪽
' A LIBER TTRTIus. ιο denter , quae naturae viribus mutari Ad aliter se h here non possunt . Verbo dicam r. si .aliquot Histori ei , qui aliquid litteris produnt, vel sanantur,. vel fallant, miraculum nullum est, nec ad infinitamo a . Dei centures Iaeulentotae demonstrarunt . Nee at quis amplius ex'Veterum temmonio incitur, quam Ptolemaei Philadelphi tempore fuctam esse versionem Graecam legis, aeui postea sub aliis Ptolemaeis .ersionem additam reliquoram Iibrorum . Videsis Priadeaux loco cit. Part. II. l. I9. pag. m. 33O. seqq. Ο Roneuita ad Natal. AIex. Hist. Eccles Saeculi Iudissert. I r. ἔ unico - . Praeterea' seu supremum eonsuum dorum ex LXXI. Ienioribus eo ostram , a Rusis semporibus ad Christum usque durasse , penes quos esset summa reipuhlie ,- ,--G-que de feris, profanis rebus, Aon modo veteres Iudaei ,-T D distae, sed plerique omnes Recenriores, qui de Re
creto ponunt . Veram eum in Tihliis x quam , etiam cum maxime opus esset commemorare, de re
eursu ad tale consuum mentio fiat: sed ad yudices Reves Pone. exist xi nos uti Deus jusseratas Deute nom. c.κvn. v.8.osaepe'alibi J elare conficitur , nullum 6 modi eonstitim exsitisse , pratem quam ad tempus sub Mose is deferto et quod tamen alio modδ se ischebat. Non nisi Herodis Magni , ct mrsi temporibus in Elangeliis, e . Actibus Apostolorum , post ad destructionem noue Tem pii cte. de rasi eoVIto sermo habetar et quod ita s
143쪽
tos DE RE METAPHYsICA Dei potentiam confugere necesse habemus. Contra si leges naturae fallant , miraculum agnoscere &fateri debemus , idque Deo auctori tribuere. si I.
Haec autem quidentia Sc certitudo νocatur moralis , quod ex ea hominum mores , actiones , ceteraque , quibus vitae humanae ratio continetur , proficiscuntur , S gubernantur . Nam ea V, qu aecvidentia morali constant , ita certa hominibus videntur , ut ipsi non disimili modo ex tali iudicio' i vitam
tum esse videtur . P. Gabinias. Proeonsui Syriae νfuso fugatoque lexandro , Arsobuli ponti is antea viiii ct exauctorati filio , atque Hireano patruo in Deerdotium restituto , Iudaeam in v. paris res , teste Iosepho , divisit , sit uiisque svula eon- filia adminiserandis rebus , praeter animadversionem morris se dedit edi constituit, Gadaris , Amathunis re , Hierieunte, Sephoris Galilaea , cy Hierosοινωin quod ultimum illud est, in quo Gripus morte damnatus est . Hoc primum animadmersum G. Pe-tavio de Doctrina Temporum L.II. cap. 2 . fusiusaeeuratius expositum est a yae uelatio .de I Existencede Dieu Dissert.III. cha p. a. me , ut mittam bellum Trojanum, quod Dio Grysostomus , Hornius , alii que inter fabulas referant et utque alia hujusmora missa faciam , fatis demonstrant, quam Deile etiam in rebus ob omnibus admissis errores subesse , nosque
si J Vera evidentia Μoralis nou kn testimonio
duorum , vel trium auctorum etiam oeulatorum eos
Assit: sed in tesimonio vel omnium, .el fere omnium, . qui rem viderunt, Ouibyscam versamur, uri di ximus supro .
144쪽
LIBER TERTIus. I 9 vitam suam instituant, quam si eam oeulis terneis rent, nec ullus superesset dubitandi locus. e. g. Cum certum moraliter sit, exstare Constantinopolim , qui aliquid negotii Constantinopoli habent , ac ad eam accedere debent , tam fidenter de illa metropoli loquuntur, & scribunt, atque ad eam viissendam se parant, & iter capessunt, quam si suis oeulis eam vidissent. Cumque in hac vita pleraque ex aliorum testimonio habeamus, quae ad vitam nostram regendam necessaria sunt, iccirco moraliseertitudo magni sus est in vita civili, ex eaque plurimae primae veritates desumi possunt.
146쪽
LUSITAN RUM ADOLESCENTIUM. LIBER g ARTUS' ἱ
DE ALTERA ONTOLOGIAE PARTE, ΝΕΜPE.. UEGENERALIA ia DPOSITIONIBUS , QUAE AD OMNES SCIENTIAS i PERTINENT , DISSERITUR., e C Αν UT I.
ERIORI libro de modo cognoscendi primas veritates in singulis disti plinis disputavimus. Nilnc de primis illis veritatibus , quae ad omnia pertinent quae sub nostram considerationem cadunt, dicendum esse videtur. Et quidem omnia , quae nostrae investigationiae disputationi subiiciuntur, generalia quaedam conside
147쪽
ria D g R E M s T A p Η Y s I C Asidera*ti sisterunt, qvie si recte cognoscimus ν: multo facilius S elarius singulas partes , ct , ut ita di- eam , facies obiecti, quod examinandum sumimus , explorare poterimus ; quo distinctius objectum. ipsum cognoscamus , id est verum in singulis rebus invenire possimus . Plurima autem de qualibet re quaeri & investigari possunt: sed quae non nihil disputationis habent , haec sere sunt. I. Omnis res , quae sub ferinonem cadit, vel est , vel non est. a. vel habet hanc , vel aliam essentiam . vel est substantia, vel modus eius . 4. MIest finita , vel infinita. s. vel possibilis , vel inponsibilis. 6. vel simplex , vel composita . 7. Vel per fecta , vel inperfecta . 8. vel bona , vel mala. 9. .el ordine posita , vel non . ι o. vel pulcra , vel desormis. II. Vel necessaria , vel contingens. I a. vel naturalis , vel non naturalis.' i 3. vel multum durat. Vel parum. I 4. vel est caussa , vel effectus. I s. vel ad aliquem finem ordinatur, vel secus . Haec aliaque eius generis illico investiganti se offerunt, ct in omni disputatione identidem occurrunte eX eorumque cognitione non modo clarius rem quam que cognoscimus , S ad interrogationes respondemus , Uerum etiam , quod mente concipimus, aliise X planare quimus. Igitur & omnia haec definienda sunt quam accuratissime: & ex eorum definitione aliqua axiomata ducenda sunt, quae nobis opitulen tur ad veritatem in singulis argumentis inveniendam . inanesque disputationes fugiendas . Quod nos hoc libro eodem ordine efficiemus, quo eas ante
Sed illud ante monemus , quidquid obscuritatis, atque adeo disputationis occurrit in iis, de quiri
148쪽
quibus In scholis acriter disputatur, ex hoe capite fere seinper proficuti , quod Plutosephi eadem vocabula certa significatione non usurpent; sed modo uni Vocabulo quamdam notionem' supponant , modo aliam . Ex quo consequitur, ut non intelligentes alteri quo sensu ea alteri usurpent , temperare sibi non possint, quin aliquid contra dicant, & sine ullo sine altercentur . . are optime consultum iri puto tironum utilitati , si vocabula, semen omnium disceptationum , accurate exposuerimus , ut & ipsi plane sua sensa declarent, Sc ceteros sine labore intelliingant, temperentque a protervis contentionibus aquae tempus omne consumunt magno S ingeniorum , ct disciplinarum omnium damno. st J ' P CA-si J Vehementer hoe Ioeo disputant Philosephi , praesertim Lethnigiani, o. 'MOlfans, de priueipio Contradictionis, Rationis lassicientis . Contradi Elionis prime. -- λε Mom-riora potest simul esse ,& non esse et seu alio modo : Unum S idem ens non potest constare proprietatibus inter se pugnantibus. Rationis su lentis est: Nulla res est reapse sine ratione lassicienti cur potius sit, quam non sit . Sed nihil, mea sententia , ejusmodi decertatione est inutilius . Nam omnes philosophi Dogma-riei ante Leibaizi- , ese Wolfium primum axioma admiserunt: propterea quod es perspicuum est , O utile ἰnterdum ad eonfutandum eos, qui fervore disputat;osis abrepti ea negant, qua ante concesserunt. Immo ne Sceptiei quidem ipsi id neearunt: ut habemur ex Laertio L. IIII.sios. io 6.- vrico Pyrr. Hyp.L.I. s.62. Porro ejusmodi axioma expresse post
149쪽
RE S , S mi Philosophis Latine loquentibus
sunt vocabula homonyma . Ens definitur vulgo , id quo est , Ieu exsistit. Sed haec definitio nihil amplius , nec clarius exponit, quam nomen eur .
Ouare nocinisi iis probari poterit, qui amant ea pluriis positum non esse principium omnis cognitionἰs , lueu-ιenter Ulait Loelius, os eudens plerosque homineo recte iudieare, quis de tali axiomate umquam au dierint . Ruamquam fatendum est, eor ideo recte judieare, quia omnibus perspieuum est, sngulas res, quae sunt , esse et Ο , s animum adverterint ,ἐntelligent etIam , salsum esse quod simul sint, &non sint is autem sensu tale axioma diei possis prima veritas, supra exposuimus . Item Ratio lassiciens an rebur neeessarἰis vetus est axioma omnἰum Philosophorum, qui eonstanter aiunt, nullum effiactum sine caussa, id est, sine ratione cursit, exsisterer seu alio modo et posita caussa filo modo necessaria, poni effectum . Etiam ιn rebas Iiberis, nempe determinationibus voluntatis ereata, saepe ratio fulsisiens loeum babet. enim ignorat mentem nostram Mem sibi ponere bonum vel vere ex flens , vel apparens: atque ad id eonsequendam adiumenta seu media utiliora eligere Sed Leibalaiani estiee-
150쪽
Lralla QuARTu s. r Is pluribus exponere , quae uno vocabulo aeque elare explicare possent. Quod vitium tam frequens est quorumdam Philosophorum , ut nullum magis , ut hoc libro demonstrabimus et quapropter sedulo cavendum est. Philosophi tamen nomen latius accipiunt , eoque etiam denotant id , quod non exsistit in praesentia, sed exsistere potest: id est, vel e si laturum, Vel possibile r quasi dicant, habere exsistentiam veIsuturam , vel possibilem , ideoque adversari nihilo. Quare idea entis , & idea rei positivae idem signi
re volunt f is est eorum scopui etiam in eaussis li- heris perpetuo valere , idque adeo , ut evenire nuL o modo possit, ut ex pluribus mediis aeque aptiι ad Anem , posit voluntas nostra unum pro lubitu eligere . ct sibi esse ratio tu ens suae electionis . Immo .ero etiam ue Deo fere eodem modo disputant, uisio vitam stern qnt ad suam illam harmoniam Praestabi. litam , qua explicari putanr complexionem animi O eorporis. Hae tamen negant alii , ct eoutendunt, ἐn rebus liberIι nullam necessitatem anteeedentem
esse , ex qua sequatur effectus; sed unieam eoussam esse libertatem vel iram , veι infinitam : tam per. Dieue eonficiunt , Harmoniam illam Fatali mo . Idealismo , aliisque erroribus aperte favere. Sed de his ἐn Psychologia disputabimus. Videatur Moni. glia Dissert. contro i Fatalisti Part. I. seet. I. O UOI-
di potest Clare ius in Eriistosis ad Leibnigium , qui Ostendit, tale priueipium Omaino opponi libertati di