장음표시 사용
181쪽
et salsam probare miraculis. Ergo illis flandum est, ubi digitum Dei esse evidentius apparet; alia ut salsa repudianda sunt.
OBII IUNT. I. Impossibile est homini discernere inter miracula primi et secundi ordinis , vel inter miracula proprie et improprie dicta. Ergo etc.
PROB. ANT, Nemo hominum ita omnes naturae leges coguoscit, ut possit certo pronuntiare, an effectus aliquis
insolitus revera naturae vires excedat. Ergo elc. RESP. NEG. ANT. GENERALITER SUMPTUM. Quamvis multa nobis sitit in rerum natura incognita: plura tamen etiam ex constanti sensuum relatione. omnium lemporum et locorum experientia tam certa sunt, ut absque omni
erroris periculo pronuntiari possit, effectum his legibus
contrarium omnes naturas creatae vires excedere. Nam
cum idem non possit simul esse et non esse , sequitur praeter ordinem naturae fieri, quidquid cognitis, et uniformibus naturae legibus adversatur. Unde si tempore teqiii noxii ad vocem hominis , qui Dei nomine ageret, sol nobis per viginti quatuor horas lueeret; nemo possct hune esseolum occultis naturae viribus adscribere . cumrognitis naturae legibus, de quibus certitudinem physicam in summo gradu habemus, contradiceret, et non possint in rerum natura leges eontradictoriae existere. Hic igitur applicari possunt omnia illa argumenta quibus a philo-5ophis probatur sensuum relationem constantem et uni- rmem cer litui linem essicere plenam et persectam. Nota uisu in praeterea est, cum de probanda revelationis diis vini tale agitur, non unum aliumve evenium ejusmodi
182쪽
aiserri, sed plurimos, talesque qui evidenter omnes ita turae vires excedunt: quod facile inspicere poterit, qui- eumque velit miracula examinare, in Pentaleucho et evangeliis relata Hoc principium ; leges naturales betie cognitas interrumpi non posse per essectus ex aliis legibus naturalibus incognitis ortis . D. Bergier a te de M orate elim tom. V., et Deisme restite, letti e XII. egregie evolvit ex ordine morali et divina provideritia, qua res
omnes humanae sapientissime administrantur. Incertae essent et instabiles res omnes, ad vitam et mores hominumquam maxime pertinentes, si fieri posset , ut cognitum semel naturae ordinem aliae ignotae leges interturbent. OsaIcIUNT II. Miracula non possunt esse criter tu veri latis, si de eorum existentia certi esse non possumus; atqui etc. Ergo etc.
PROB. Itiracula hominum testimonio probanda esSeul; atqui impossibile est effectus supernaturales hominurritestimonio probari. Ergo etc.
BMP. DIST. HIN. In quantum supernaturales Sunt .conc. in quantum iacta Sunt, nem Duo, cum de miraculo agitur, investiganda sunt; an iactum revera conligerit; 2.9 an laetum sit eventus supernaturalis. Primum ex
regulis, quas sana philosophia de faciorum probatione tradit, disjudicandum est, et sicut facta quaecumque naturalia testimoniis probari debet. Non enim de modo supernaturali , quo essectus producitur, sed de ipso es-
sectu, quoad physicam suam substantiam spectato, testimonium datur. Quod putem essectus ejusmodi supernaturalis sit; hoc ipse sensus communis et recta ratio ex cognitis naturae legibus dedueit. Sic cum de resurrectione Lagazi agitur , ex testimonio hominum nobis certo e n-
stat , Lazarum suisse mortuum , - per quatuor iam dies in sepulchro laluisse, ad Christi vocem vivum prodisse, ac Postmodum inter homines vixisse. Quis timet homities
183쪽
de liis testati posses Verum ubi haec semel probata sum, necessario sequitur, eum per miraculum fuisse ad vitam
INST. I. Contra miraculum stat constans experientia squa discimus omnia in mundo evenire secundum leges a Deo constitutas: atqui nulla est tanta vis testimonii , ut hane certitudinem infringere possit. Ergo ele. Bra P. NEG. MIN. Quaecumque sit illa experientia, tamen nonnisi physicam certitudinem parere potest: haec autem miraculum non excludit. Dum dicitur. nos certos esse rem iuxta constantes naturae Ieges eventuram; Sem per intelligitur: nisi Deus velit ex speciali providentian se constitutum rerum ordinem interpellare. Cum enim Deus hoc possit, ut ipse Rousseau non dissiletur , hoe Solum prohandum est, an etiam voluerit; quo essecto
ii dirma sunt argumenta ex communi naturae ordine de eumpta. Porro notandum est, miracula leges naturales ion tollere, non immulare; neque vim in serre naturae. Cursus enim rerum naturalis stabilis et fixus permanet,
quando Deus praeter communem ordinem esseclum ali in quem immediale per suam omnipotentiam producit. IXsTANT II. Quo factum aliquod ex natura sua minus Probalγile est; eo majus requiritur auctoritalis pondustid illud probandum ; atqui miraculum utpote contratiaturae ordinem saelum nullum habet probabilitatis gradum ; ergo Dulla auctoritate potest fieri credit,ile. ΙIES P. Hoc argumentum merum est sospbisma, quod Varia certi ludinis genera confundit. Itaque distingui potest minor. Nullum habet probabilitatis gradum ex legibus naturae et experientia , cono. ex hominum testimonio , neg. Falemur, experientiam et ordinem naturae commu-Dem, non lanium miraculum non probare. sed illi potius obesse. Cum autem non sit impossit,ile, ordinem naturae a Deo suspendi , tota probatio. ex testimonio sumendae. t. Neque id dissitemur, rem, quo magi, est insolita,
184쪽
e6 essε accuratius inquirendam , et non, sussicere meras
probabilitates ; sed proprie dictam certitudinem , quae
OsricrusT III. Nullus sere populus est, qui nou
miracula quaedam iactet in religionis suae confirmationem patrata. Ergo miracula non possunt esse medium veram revelationem a salsa discernendi. RESP. Nm. ComΕQ. Argumentum nihil aliud probat, quani omnes populos in hae semper persuasione suisse, quod miraculum sit invictum veritalis argumentum. Igitur falsa et ficta miracula veris fidem noti detrahunt , sed adaugent potius; nisi enim vera lacta suissent miracula, nunquam salsa confingi aut credi potuissent. Ex eo quod philosophi cum varias oppositasque sententias defendunt, omnes sibi evidentiam vindicent : merito concluditur
evidentiam esse tutissimam veritatis regulam. Verum , sicut philosophorum non pauci faIlacem evidentiae umbram pro re ipsa amplectuntur , et eorum error versa evidentiae nocere non potest; ita falsarum religionum cultores salsis miraculis gloriantur , nec eorum error Potest verorum. miraculorum vim elidere. OBIICIUNT IV. Inter , regulas , quae ad discernenda miracula stabiliuntur, aliquae sunt, quae apertum circulum continent, ut cum miracula dicuntur primum ex
doctrina disjudicanda esse, ut ipsa postmodum doctrinae
BESP. Noli currimus in circulo vitioso, quia diligenter
distinguimus inter miracula primi ordinis et certo divina , et ea, quae dubia sunt. Praecipuum revelationis fundamentum sunt signa illa eminenter divina , quae omnipotentis Dei operationem per so et primo intuitu manifestant. Iis autem, quae iam distinctum, non habent divinos polentiae characterem, vim probandi non attribuimus, nisi re mature perpensa divina esse appareat. . Praeterea observandum est, reguIus illas maxime. valui
185쪽
salsas religiones, quae sita quoque miracula praetendunt. Ex hac parte plures attulimus, quae ceria sunt salsitatis argumenta. Sic evidens est, miraculum , quod in confirmationem impiae superstitionis patratum dicitur , ai-Minum esse non posse. Aliae, eum salsitatis notas removent, Probant miraculum posse esse diuinum. Aliae iterum P sitivos veritatis characteres continetiu ut cum miraculum a viro essicitur sanctitate conspicuo , qui doctrinam an . Duntiat sanciam , et dignam . quae sigillo divinae auctoritatis muniatur. Has scilicet regulae, etsi plenam et M seclam probationem non contineant, praesumptionem tamen pariunt quam maximam, a Deo lactum esse istud, quod est mirabile ita oculis nostris. Adde, quod non ideo in circulo versemur, quando duo sese mutuo confirmant, et sustentant; id enim in rebus innumeris contingit. Verissime v. g. dicitur. ti triri non posse hominem , nisi vivat; nec vivere nisi nutriatur. Si dubia sunt miracula, ex religione disiudicari possunt: at ubi dubia adhue est religio, ex miraeulis
certis et evidentibus sertur iudicium. - Π Iaut juger dela Gestine par les miraeles, dii Paseat s Pensdes de M. Pascat chap. XXVII. - petasM IJ. ti faut iuger des miractis 'ar la doctrine. La Metrine discerne tis miracles; et les miraeles discernent la doctrine. Tovi recta est reai;
mala cela ne se contred ι Pas M.
OBIIcIUNT V. Prodigia non pauca olim iacia sunt in gratiam Paganae , aut mahumetanae religionis; atqui nec pagana, nec ma humetana religio divina diei potest: ergo miracula non probant religionis, in cuius gratiam sicla sunt, divinitatem. PROB. MAI. Celeberrimae sunt apud prophanos auctores Isidis et aesculapii curationes; Vespasianum, cum
Alexandriae moraretur, ecem visum restituisse et aegrum
manu admota Mnasse , ex Tacito et Suetonio Gualata
186쪽
I7 Isimilia narrantur de Hadriano imperatore; magna sunt let prorsus mirabilia , quas Pythagorae altribuuntur, et postmodum Apuleio seeundi saeculi phiIosopho: at nullus
laniam apud veteres celebritalem habet . quam Apollo-lonius Danaeus , cujus myracula non minus splendida fuerunt, ac ea , quae in evangelio narrantur. His addi potest strages gallici exercitus sub Brenno duce, quae apud Delphos conligisse narratur, et quam Gallis revera diis vinitus infletam fuisse negari non potest. Ergo etc. Brap. I. Omnia illa prodigia , quae cum tanta considentia a Dei stis objiciuntur, ad duas classes revocari
possunt; alia scilicet sunt essectus mere naturales ; alia autem commentitia esse, et inter sabulas releganda ope
REsP. II. Etiamsi admitteretur, aliqua ex illis prodigiis esse miracula improprie dicta; nihil iamen exinde cotisceretur a vel quia patratu non sunt in confirmationem alicujus doctrinae; vel quia ex regulis jam stabilitis
omnis illorum sis infringeretur. Hinc valere debet g Deralis haec responsio; vel in eonfirmationem idololatriae facta sunt illa miracula, vel non : si primum , manife-Stum est ea divina esse non posse ex regula ΙΙ.; si secundum , nihil exinde contra nos inferri potest. Brap. III. Speciatim ad facta in probatione relata. I. v Isidis et aesculapii curationes vel subulae sunt, vel ope medicamentorum saetae. a.' Iamblieus et Porphyrius, qui Pythagorae miracula celebrant, coaevi non sunt, sed pluribus saeculis Pythagorae recentiores; nec alium finem in scribendo habuerunt, quam ut miraculis Christi fidem detraherint.
merus erant ludus in gratiam hujus imperatoris adornatus. ει Tacito discimus, Vespasianum propositionem sibi
187쪽
I factam tunc primum risu excepisse, eaque tandem accesasisse, cui rei utilitatem inspiceret. Nam cum a militibus imperator renuntiatus suisset s et ad capessendum imperium Romam pergeret, multum ipsius intererat, ut crederetur apud vulgus, eum sub numinum praesidio esse , ac singulari apud eos gratia valere.
sacias addit auetorem ex quo haec lacta deprompsit,
tur fundamentis. De miraculis ejus ci vaticiniis auctores eoaevi silent; Philostrati autem, qui centum postea annis vitam ejus scripsit, nulla est auctoritas nec monumentorum, quibus usus est. Vitam scilicet illam conlexui ex chartis, quas illi Julia Augusta Septimii Severi uxor , tradiderat, et quae a Damide quodam Apollonii discipulo scriptae dicebantur. Quaeri nunc merito potest, an Damidi illi fides adhiberi possit , qui scripta sua
evulgare auSUS non erat, cum adhuc recens suisset saetorum memoria8 An Philostratus nihil ex suo addiderit, cum tota haec historia ideo conscripta videatur, ut miraculorum Christi auctoritas imminueretur .' Quod stragem altinet Gallornm apiid Delphos Irespondemus I.9 non deesse inter christianos auctores ,
qui hanc cladum divinitus immissam fuisse asserunt , non quidem ad confirmationem cultus idolatriet , sed ad sacrilegii vindictam defensionemque religionis in genere. Ita sentiunt inter alios DD. Prideaux et Bollin. u. δAlii cum Waburlon prodigia illa artibus sacerdotum tria buunt. 5.R Alii . demum historiam in multis partibus sabulosam esse contendunt.
De miraculis Mahumetis alio loco dicetur.
188쪽
OBSERVANDA. . t : I. Prophetiae nomen a verbo graeco προφητεια derivatur, quod idem est ac praedictio. Si ' Prophetia in stricto sensu sumitur, est praedictis certa futuri alicullus e ius qui ex naturatibus causis prae-pideri non Potuis. Dicitur I.' Praedictio certa . ut excludantur conjecturae mere probabiles, aut praedictiones temerariae absque rei praescientia factae, et quasi casu quandoque veras esse contingit. mentus futuri , ut distinguatur a rerum Praeteritarum, vel praesentium, sed abditarum manifestatione. 3.' Qui ex naturatibus causis Praevideri non μο- tuit. Sicque differt ab illa futurorum notitia , quae in perpecta causarum secundarum conneXione nititur , quales sunt praesagitiones physicorum, medicorum , aut politicorum , saepe Probabiles , ali
II. Hanc Prophetiae definitionem praemittendam
censuimus, ne nos in praesenti investigatione vocis Prophetiae diversa acceptatio conturbet; nam haee vox multa et varia sonat non profanis tantum, sed et sueris auctoribus. Sic et praeteritorum et Prae sentium datur Prophetia . . . . Prophetiza nobis,
189쪽
quis est qui te percussit. . . niebat impi us satelles auli. XXVI , 68 , qui colapho Iesum ceciderat. Sic quaecumque inter Naaman et Giegi paeta fuerant, Elisaeus perspecta habuit IV. Reg. V. J. Sumitur etiam pro patratione miraculorum s Ecel. XLVIIL 14 ; non raro cantorem sacrum dein nominat, aut hominem rerum divinarum medita. tioni et praedicationi addictum, inde illi prophetarum greges aut cunei, de quibus scripturae saepius. Igitur quando legimus V. Reg. XJ, Saulum
obvium habuisse cuneum prophetarum, et BC es sisse ad eos, et prophetasse in medio eorum; existimandum est chorum notari psallentium et saltantium hominum, quos cum viderent Saul et socii ejus, affatu divino ita sunt permoti, ut ipsos cantandi quoque et psallendi libido incesserit. Quinimo prophetae nomen attributum legimus non tantum falsis prophetis i Ezech. XIV. et alibi. , sed et poetis ethnicis Ad Tit. I. ia. I et hominibus furentibus et mente captis I. Reg. XVIII. J. III. Eaedem quaestiones hic fieri possunt, quae, circa miracula factae sunt. Nam omnis Prophetia genus quoddam miraculi est; nihil enim magis vires naturae creatae superat, quam illae rerum suturarum praedictiones, quae nullum habent in naturalium causarum consideratione praesidium. Quaeritur itaque r.' an possibiles sint Τ a.' An soli Deo attribui debeant Τ 3.' An sint eertum revelationis divinae eriterium Τ Respondebimus totidem propositionibus, quibus regulae quaedam subjicientur in discernendis prophetiis adhibendae. ἰ
190쪽
Prophetia stricae rumpta est possibilis. Pao3ΑTua. Prophetia etiam in sensu stricto accepta nec Deo repugnat, nec homini. Ergo etc.
aeterno natas habeat et perspectas; eas etiam homini manifestare Potest.
cognitionis capax est, solo enim lumine naturali adjutus eventus plurimos praevidet: ergo etiam 1 pernaturali luce coIlustratus, et a Deo edoctus, ea Praescire potest, quae creatam omnem intelligentiam effugiunt.
Solus Deus est causa essciens proρhetiae stricte sun tae. Paos. I. Solus Deus potest esse causa essiciens illius cognitionis, quae omnem creatae intelligehtiae vim superat, atqui talis est prophetia stricte sumpla; ergo etc. Pllos. Hul. Prophetia stricte sumpta est insallibilis praedictio rei suturae, quae in sua causa co-