장음표시 사용
171쪽
adeo, ut ad ideas , quae per mentem transeunt, P xum attendat, dum in ilia contemplatione pentius est defixus, committere, ut magna Pars durationis istius elabatur, ipsis non animadvertente, & tempus illud multo, quam revera est, brevius putare. Si vero somnus durationis partes distantes vulgo adunat; propterea est, quod, dum scanino sumus obruti, nullam ideartim successionem in mente habeamus. Si ho
mo enim in somnis forte aliquid videat, & variae ideae semet fin mente ejus successive perceptibiles reddant, habet tunc, durante istiusmodi somnio, sensum
durationis se longitudinis istius. Unde mihi palam
est, homines ideas suas durationis desumere a res xione in jeriem idearum , quas succesIive mentes iura subire animadvertunt , ' qua sine animadversione impossibile est , ut rerum , quotquot in mundo sunt , Eupationis notionem aliquam habeant IM . f. V. Potest quidem aliquis , qui mentis aciem
retro in cogitationum suarum successionem & numerum nectendo , notionem aut id am durationis nactus est, notionem istam rebus applicare, quae tempore,
quo cogitat, haudquaquam existunt; prout is , qui visur aut tactua adminiculo extensionis ideam e cor-
is ) Libenter exposcerem a Lockio, se ipso dormiente , pedi
durant ne entia λ Si astrinaretur, ergo duratio en is non pen
dct a sola perceptione , ut vidctur ipse cogitasse ἔ si negaret , dubito quin dueret , nihil exiitcre extra nΟ , ted omnia in nobis iiivenire , quod tanquam abiurdum a philosophia refellitur. Sed ut textum enodemna , est considerandum , quod Lockius hie confundit diitationem δε jectivam cum objeenva . Hane appello habita ratione ad quio perdurabile , illam ad perceptio nem ipsius entis . Si aliquid ex itiit , & crc dis durare , e . t quia sumst complementum possibilitatis , nulla habita rara eaA AEntem suam , concipitur duratio si postea ita creditur, quatenus percipitur . scis luccessivis perceptionibus coexi-stre , concipitur duratio sinjeeliva . Ad hane sane requiritur vigilans, non ad illam , ut ex allata desinitione internosium. Di it so by Cooste
172쪽
cap. XLV. . impius mod2. Ila. oribus cepit, potest eam dista iniis tribuere , in quius nec per Visiun, nec per tactu in , corpus aliquod percipitur. Quare etiam ii homo nullum.habeat lenium longitudinis illius durationis, quae ipso dormiet Le. aut non cogitaute, Praeteriit: quoniam vero di
rum de noctium revolutionem observavit, de illarum durationis longitudo visa eii ipsi regularis Sc conitans esse, ex supposito, quod revolutio ilia eodem modo, tempore quo dormivir, aut cogitationum expers suit, quo aliis temporibus palaeta suerit, animo sibi fingere potest durationis longitudinem, quae sonino tribuitiar. Ei vero Adamus de Eval dum soli erant m mum
do pro usitata quiete nocturna , totas istas vigintiquatuor horas in imo continuo somno transegissent , viginti quaruor horarum istarum duratio sui siet illis irrecuperabiliter amissa , de ex illorum teinpolia computo aeternum excidisset 55 .
Iia successionis haus a motu es .
Hoc modo ex refiexione in varias ideas , stumum una pos aliam intellectui co aret ἔ L G nis notionem ad istamur ; quam si quis putaverit potius ex observatione motus per sentos oriri )., in nostra, fortasse, opinione erit, quamprimum con fideraverit, motum haud secus lucce fionis ideam . . L a , in
- s6 Vulgo putant, duratio in esse ens succissi upa ex eo quia eius partes nunquam omnes simul ex illuut . kd una altetifuc cedit , non secus Rc perennis siusmnis cursus, . qu 3proprurconcipiunt ideami dui ἔi nis ex idea mota: aequabuis ac colatinui, quod Auctor adveItici reeielae Cya di. I. tia
173쪽
in mente producere.; quam quatenus inibi fri,ducat seriem continuam idea tim diu inguibilium . Homo enim corpus intuens, quod revera movetur, nulltim adhuc motum percipit, nisi motus ille taearum iti cessuarum seriem conflantem Producat, v. g. qui mari nimis pacato utitur , procul a telluris conspectu , luce serena', per horam sortasse continuam , solem , aut mare , aut navim intuebitur, nec tamea
ullum omnino motum in quovis illorum perciperet ἔetiamsi certissimn m sit, duo istorum , & sorsan Omnia, temporis istius curriculo, procul mota suille : si quando vero persenserit , illorum alterutrum cum alio corpore distantiam commutasse , ut Primum motus ille novam aliquam ideam in ipso producat, tunc motum fuisse percipi e π) . Ubicumque vero aliquis ita positus est , ut corpora cirumambientia ruiescant , atque ipse haud motum quendana sentiat,
inter quiescendum in re aliqua cogitationes Posu rit , sentiet cogitationum suarunt varias ideas in an mo , quarum aliae post alias Ordine comparent , atque eo pacto successionem reperiet, ubi motum nullum observare poterat.
VI l. Atque haec, puto, ratio est, cur motus valde tardi, etiamsi conliantes.snt , haud a nobis percipiantur ἰ quoniam in progressu illorum ab alia parte sensibili in aliam , eorum distantiae mutatio adeo tarda est, ut nullas in nobis novas ideas excitet, Tu si post longum temporis intervallum M unius pust alteram successionem: atque ita, cum non inarum
s Distinguitur motus apparens R motu vero : in illo non
movetur res, etsi moveri videatur; in hoc multoties movetUr aet si quiescere credamus: hoc evenit quando angulus, oui dicitur Uticus , non mutatur vel non videtur mutari , ut ii videas hominem longe Ambulare . vel ad te directe venire. Illud quai do motu communi ducimur, ut res nobis in nave positae, quas non moveri, percipimus. Diuiti le
174쪽
novarum lar tem constantem essiciat, quarum una alteram immediate in animo sequitur, nullam motus perceptionem habemus; quoniam enim iste motus in continua successione consiliit, 'successionein iliam percipere nequimus, sine successione constanti variarum id arum, quae oriuntur ab eo VIII. Contra. res, quae celeritet adeo m Uemtur. ut distinguibiles motuum suorum distantias haud distinete sensibus imprimant , atque ita haud seriem aliquam Mearum in animo essicialit, haudqvaqvam etiam percipiuntur. Quod enim breviori tempore in circulo circumsertur, quam idearum nostrarum aliae aliis in animis succedere solent, non moveri observatur, verum videtur esse persectus, & integer circulus istius materiae , aut coloris, & nou Para cim
Isaram comitarias cereum habet celeritatis eradum.
PΕnes itaque alios iudicium esse velim, annon Prom
babile sit ; isarum nostrarum alias , dum vigi-. Iamus , aliis in animo ad certas quasdam distantias succedere , simulacrorum serme ritu , quae in laternae interiori parte candelae calore circumrotamur et haec illarum turmatim apparentia, etiamsi aliquando se Iasse celerior , nonnunquam tardior sit ἔ tamen , in igilante , albitror , haud varia & multiplex est rideae sae fecundum celerisapem raraeiratemque successo-πιs unius I in ineram in mentibus nostis, certis mishi videntur finibus circumscribi , ultra quos nec mu in inserri, nec celeritas adhiberi potest.
175쪽
164 Duratio 1 simplices Lib. II.
in mente producere.; quam quatencs initi pii ducat seriem continuam Meartim distinguibilium . Homo enim corrus inluens, quod revera movetur, nullLm adhuc motum percipit, nisi motus ille taearum γυ- cessivarum seriem constantem producat, V. g. qui mari nimis pacato utitur , procul a telluris conspectu , luce ferena , per horam fortasse continuam , solem , aut mare , aut navim intuebitur, nec tamen ullum omnino motum in quovis illorum perciperet ;etiamsi certissimn m sit, duo istorum , & forsan omnia, temporis istius curriculo, procul mota stille : si quando vero persenserit , illorum alterutrum cum alio corpore distantiam commutasse , ut primum motus ille novam aliquam ideam in ipso prodacat, tunc motum sui se percipi e π) . Ubicumque vero aliquis ita positus est , ut corpora ciruinambientia ruiescant , atque ipse haud motum quendamisentiat,
inter quiescendum in re aliqua cogitationes post rit , sentiet cogitationum suarum varias idea in aniamo , quarum aliae post alias Ordine comparent , atque eo pacto successionem reperiet, ubi motum nullum observare Poterat. h. VI l. Atque haec, puto, ratio est, cur morus vasta tardi, etiamsi conliantes sint , haud a nobis percipiantur οῦ quoniam in progressu illorum ab alia parte sensibili in aliam , eorum distantiae mutatio adeo tarda est, ut nullas in nobis novas ideas excitet, nis post longum temporis intervallum Sc unius pastalteram successionem: atque ita, cum non inarum
s Distinguitis motus apparens a motu vero : n illo non movetur res, etsi moveri videatur; in hoc multoties movetur .el si quiescere credamus: hoc evenit quando angulus , qui dici tur tyιιcus . Non mutatur vel non videtur mutari , ut ii videns hominem longe Ambulare, vel ad te diredie venire. Illud quando motu communi ducimur, ut res nobis in nave positae, quas
176쪽
novarum seriem constantem efficiat, quarum una alteram immediate in animo sequitur, nullam motus perceptionem habemus; quoniam enim iste motus in continua succestione consiliit, 'successionem illam percipere nequimus, sine successione constanti variarum iri arum, quae oriuntur ab eo . VIlI. Contra. res, quae celeriter adeo mOUentur', ut dii linguibiles motuum suorum distantias haud clistinete sensibus imprimant, atque ita haud seriem aliquam idearum in animo essiciant, haudqvaqvam etiam percipitiarer . Quod enim breuiori tempore in Circulo circumfertur, quam idearum nostrarum aliae aliis in animis succedere solent, non moveri observatur, verum videtur eise persectus, & isteger circulus istius materiae , aut coloris, ta noti Para cireuli in motu 'b. IX.
Isaram comisatus cereum habet celeritatis eradum.
PEnes itaque alios judicium esse velim, annon prombabile st; isarum nostrarum alias , dum vigi- Iamus , aliis in animo ad certas quasdam dὶhantias succedere, simulacrorum serme ritu, quae in laternae interiori parte candelae calore circumrotantur e haec illarum turmatim apparentia, etiam si aliquando se Iasse celerior , nonnunquam tardior si ; tamen , invigilante , albitror , haud varia Sc multiplex est rideae i' secvndtim celerita em ordiraremque successo πιs unius sin ineram in menribus nostris, cerris mi hi videntur finibus circumscribi , ultra quos nec mo xa inferri, nec celeritas adhiberi potest.
177쪽
. X. Muae hujusce conjecturae ratio est, quod o servavi . nos in impressionibus in quosvis e sensibus nostris factis , non nisi . ad certum pradum aut celeritatis aut tarditatis quamvis successonem percipere posse ; quae si , verbi caula , valde celeris si . se sum amittimus successonis iis in ictus, in quibus Iiquido patet , realem esse successionem . Si plumbea
glans ex ingenti hombarda emissa per cameram penetret , 8c in transitu membrum aliquod aut caria ana partem hominis , secum rapiat ; luce Varius est necesse elise , ut in eo casu haec duo opposta cam*rae latera succei sive feriat e perspicitum etiam est , necelsum esse, ut unam partem carnis priino tangat, ct in alteram; atque ita successue; credo tamen, Neminem ex iis qui senserunt unquam vulneris istiusmodi dolorem, aut ejusmodi bombardae letum in duos distantes inter se parietes saevientem , audiverunt , succeIlionem aliquam, aut in dolore isto, aut in ictus adeo celeri fragore percipere potuisse. Id genus duratio. in qua nullam percipi mos Reeessionem , insans
Vocatur ataue ea est , quae in animis nosyris vestis rantum ideae tempus Occ ar, sine alterius luccessione, at proinde in illa nullam omnino successionem rem
Ex. iis quae tum superiori . tum hol para grapho tradit Auctor . collit tur , tantiam ab se , qui d Actiones animae cum actionibus corporis comparatae dici queant γdici c res , ut inimice, instanti quamplairibus contincantur : quin lirmn e cori radicendum si actiones corporis cum actionibus animae con paratas plerumque esse adeo cclere, , ut in unico instanti quam-Plurus continc Rntur . Temporis spar um , in quo glans plumbea ex ineenti hombarda emissa parietem perter brat . cam rRm p. netrat . arane alium quoque parietem puri rar. est inlatum poditio durationis , quae in animis nostris intus ιantaem ideae temρων oeeωρaι: hoc unicum instans eri , δέ in hoc instanti contini ntur, ut pntet, actiones , amplures . Haec omniR pugnant cum iis,
quae superius nisseruit c. 9 6. io ubi uid quae adnot. ''ὶ Ι HI BLE .i ') Nullam adinvenio hic contradictiooem ut eredit iuu-
178쪽
XI. Hoc etiam accidit , ubi mores adeo raraeus es , ut Mearum recentium turbam constantem sensi-hus adeo celeriter suppeditare nequeat , ut posset mens novas in se recipere 58 ; quapropter cogitationum noli rarum Meae alter e , cum inter illas, quae a corpore moto sensibus nostris offeruntur, locum in mente inveniant , ibi motus senius amittitur ; atque
corpus etiamsi realiter moveatur . cum tamen cum
aliis quibusdam corporibus haud distantiam percepti-hilem ea celeritate mutet, qua animorum nostrorum iudae naturaliter se invicem magno comitatu sequuntur . idcirco quiescere videtur , prout videre est in horologiorum indicibus , solariorum umbris , & aliis diuturnis, verum tardis, motibus, & in quibus etiamsi post definita intervalla , per distanti e mutationem motum suisse semimus , tamen motionem ipsam non Percipimus.
strang ; Ioe 3s I ochii citatus videri potest , nec non illustraotio allata ab ipso illustiante , ut & quoque nostra ; ibidem
considerat adlionem animae , nulla habita raticine ad sensus , hie quoad impressiones ab obieetis organo sensorio factas . In maxima celeritnte contunduntur triti r se impressiones , per Consequens percipiuntur consule . Ceteroquin anuna videt quod sibi repraesentatur, haec praesentatio pendet ab energia spirituum,ae rapiditate . & mechanismo nostrae constitutionis et quapropter aea omnia quibusdam terminis circumscripta videmus . nec uno tempore plura concypi possunt ratione ora norum, quae sunt seno sui d*cata . hac de re t m anat. intellen κα rem. i. stiue in Gradus mi tationis organo sensorio factus, est tum infiitiis te minimus, ct tum 2ero confunditur.
179쪽
ira Dorario oe smplices Lib. II. b. XII.
Successo haec omnis alterius successionis mensura es . CEnseo itaque , consanrem oe reRularem idearum successionem in vigilante esse quas omnium aliarum juccessionum menyti ramilia, s quaedam res celeritate ideas nostras superent, uti cum duo soni , aut duae doloris sensationes &c. in successione sua unius tantum ideae durationem comprehendant ἰ adt ubi motus aus quaedam successo adeo tarda est , ut non paribus letatur gradibus cum id is in ' animis nostris, nec eam , qua illae mentem lubeunt , celeritatem aequet, 59) veluti cum uua quaedam, aut plures ideaean. cui su tuo Ordinario in animum , medio tempore inter illas, introeunt, quae visui repraesentantur per
diversas perceptibiles dii tantias corporis , quod in motu est , aut per sonos , , odores sibi invicem Recedentes ; ibi etiam constantis continuae successi Dis sensus amittitur , nec eum nisi cum intermediis quibusdam quietis intervallis perientiscimus.
Mens in tina inuariata Mea diu Lerere nequit. XI verum est, mentis nostrae ideas, quamdiu aliquas m ibi habemus , mutari constanter & perenni successione variari, dicet aliquis , impossibile esse , ut quis
t 9 in sensu modo ex plurato simi dchet . Si res superatati m repraesen at oris . quim , vidimus , pendere ab actu m- Pr Tota s consectae . 8e rapiditate spirituim , vel deficiat ab illo, quod perd r a tarditarc Wovete integrae impresionis , habitu ratione ad acti m terras ntationis, non habetur tum constantas Rcc utlauae successionis sensus. Diuiti eo by Cooste
180쪽
Cap. XIV. - istius mori. Iisj uis diu in unius eviussam rei cogitatione haereret 'i hujus locutionis sensus sit , posse hominem unam eandemque ideam niamero Duplicem in animo suo fine ulla variatione aiuturno tempore habere, credo , illud laetu haud possibile esse. cujus, s cum nescius sm . quomodo mentis nostiae ideae sermentur , ex qua echnaantur materia , unde lucem sua in mutuentur , &qua ratione se nobis conspiciendas praebeatnt non aliam rationem reddere possum praeter experientiam:& vellem , ut quis experientiam faceret , utrum
unam simplicem id am diu invariatam in animo sito sine ulla alia retinere possit. i h. X lv. Experimenti gratia , sumat sibi figuram
aliquam , vel certum quemdam lucis aut albedinis gradum, aut aliam, quam maluerit rem, quamcui que ; in eo casu, m bictor , dissicile erit ipsi alias omnes ideas ex animo excludere : verum quaedam , quae sunt generis diversi , aut variata ejusdem ideae notio i quae considerationes novain esticiunt ideam quamcunque adhibuerit cautionem, constanter sibi invicem in cogitationibus succedent.
q. XU. In hoc casu , nihil aliud , arbitror , quis
agere potest, nisi ideas observare, quarum aliae aliis in intellectu succedunt; aut revocare sibi & adsciscere eas, quas desiderat, vel quae usui sunt: novarum vexo constantem successionem , puto , nequit impedire , etiamsi communiter penes ipsum est eligere , utrum ad eas diligenter attendere velit, nec ne. 6O .
t in Anἰ- unico actu percipit quod sibi reptiesentat, & sor
san perceptiove consocia , deficit postea rario sufficiens , quπilli Odhalcat. Nath. matici contemplantur unicam ligurae notam, ut impendunt icturus non in una perceptione . in pluribus p t; us . qi ae ad ip:Rm notam detegendam inserv ut i . Hoc non starte . non d squirendi m est hic an anima possit diu in tinnidea iminorati vci semper labat in iovam ; sui scit conciperonnimam reveru ex ora in Pliam labere ; quaprupicr ex hac icia