장음표시 사용
181쪽
Ideae quomodocunque factae motus fensem nullumia se includunt. UTrum diversae hae taeae in mente humana per motus quosda in effetantur . non hic disputaturus sum: hoc certus scio , ita illarum apparentia nullam motus id am 'includi; & nisi homo ι iam motus aliunde obtineret, credo, eum nullam Omnino habiturum, quod satis nostro huic initi tuto facit, & satis dei. anon strat , idearum animadversionem in antinos no-Bros sue cedentium illud esse, auod successionis & durationis ideam nobis exhibet, de sine ea nullas omnino id genus ideas haberemus . Haud motus igitur est, verum continua itaearum series. in pnimis nostris , dum vigilamus, quae durationis ideam nobis sumeditat, cuius motus haud aliter nos sensu quodam assicit , nisi quatenus causa est constantis idearam successionis in animis nostris, prout superius monstravimus: nee minus claram ' successionis & durationis id am , ex aliarum idearum serie in animis nostris sbi invicem succedentium sne motus cujusdam Mea , quam per satum istarturi serieiri nanciscimur . quae Oritur ex ea , quam per Mottim habemus . continua & iensibili distantiae mutatione inter duo corpora, & proinde durationis Mea haud nilnus animis nostris obversaretur , si nullo motus sensu Omnino afficeremur.
CVm durationis ideam hoc modo nacti s mus , pr
xime menti naturaliter incumbit ; communis hujusce durationis mensuram aliquam invenire , cujus
adminiculo , de variis ejus longitudinibus judicium terre, & ordinem, in quo res diversae existunt, di
182쪽
sinete spe eulari possit, sine quo cognitio nostra plurimum confusa foret, & magna pars historis inutilis
redderetur . Haec durationis consideratio , quatenus definitis terminatur periodis de certis mensuris aut
' his despnatur, illud, opinor, est, quod Proprie vereque Tempus apsellamus. SI . f. XvIII.
Oponet, tir Monea re oris mensura roram durationem in peris sos aequa. ea es dar.
IN extensione mea iuranda nihil aliud requiritur
praeter mensurae, qua utimur, applicationem ad rem istam , cujus extensonem scire studemus; in duratione vero niensuranda hoc fieri nequit , quoniam illae duae diversae partes successionis adhiberi possunt ad se invicem metiendas. Cum itaque nihil sit. Atinis rionis mensura. pyseter extensonem, fieri nequit, ut durationis , quae in iuccessione perpetuo uuenti eo sistit , ad manum habeamus statam aliquam nec va Tiantem mensuram , perinde ac certarum longitudi-
. num σε Sunt qui definiunt tempus per se durationem entis, qC dis & originem hahuit. & finem est habiturum se I U Genui . H. mei p. prior. e P. VII. 3. LAVIII pag. s8. in . ali; is per in is dinem in successuis is V. Mum inst mea 3. -s. . Quanimis imaginationi indulgent.. sbi repraetentant temptis tanquin .ns compostum , ax partibus succcnivis continuis conitans , de Perdurans . seu contemplaritur tanquam rediam lineam . quae gia an tur a fluxu puneii i V m . c tot Iat. p. 44s. . 68a l. Quocutique modo contem plemur tempus. semper ratione Pius sco cessionis adipiscimur ideam : nos animo robis restae lent vi compostom ex partibus successivis, quatenus corc pimus . darii sueeessionem; pariter lincae rectae comparamus, & iri in t P spercipimus , quRtenus obser Vamus . alteram partem exi r 're . una parte rectae lineae descripta * per conseqi ei s qudicru' dor. vitis periodis, ut ait Lockius , durationem constare, con 'P -
183쪽
ara Duratio oe simplices Ilib. II.
num extensionis , uti digitorum , pedum , ulnarum dic. quae in permanentibus materiae partibus definiuntur . Nihil itaque satis idoneum esse potuit , quod mensura esset temporis , nisi quod totum durationis suae tempus in partes plane aequales , Per perio Sconstanter iteratas distribuerit, partes istae durationis, quae non distinguuntur, aut saltem quae non conside- Tantur, tanquam distinciae Sr mensuratae per ejusmodi periodos, haud proprie adeo cadunt sub notionem temporis , ut liquido ex phrasibus hujusmodi patet , videlicet ante rempus omine , bc cum rempus esse
g. XIX. Diurnas annuasque solis conuersones, utP te quae ab initio , constantes . regulares & ab omni genere humano animadversae suere , quaeque s bi invicem aequales esse supponuntur , ') homines haud immerito ρm durationis mensura usurparunt . Cum vero dierum ti annorum distinctio pendeat e mota solis , hinc nata est falsa ista opinio, motum & da rationem sibi invicem mpnsuras esset homines enim in rem ris longitudine mensuranda, minutorum, h
in Supponuntur , ex eo quia non sunt te vera aequales : in uodam anni tempore dies lex uno ad alium solis transitum Luper eodem meridiano computando in maior est, in altero minor . Hinc est, quod horologia, quae juxta medium solare tempus diristuntur , cum tempore solari vero comparata , nunc celeriora , nunc tardiora videntur. Maxima acceleratio, quae est I ' 'OV. Rccidit circa tr. Februarii , maxima retardatio , quae i6' i
constat. est cirea Kalendas Novembris . SOAVE.s' Haee SUAVIS reflexis suggerit mihi in mentem quod olim legi in opusculo Domini de Pomanelie de mundorum plurali
tate . Ibidem ait Auctor ,, nos multoties credimus , horologium is exacte non perm re , ex eo quia videmus ante vel post ho-
,, ram ab ipso designatam, solem occidere & potest evenire , quod se horologium a recta mensura in nihilo distet, & videatur dista is re ratione bolis , qui ad regulam non conficiat suum mi
184쪽
rarum 4 dierum, mensum annorum , &e. ideis assueti, de quibus, irilia quadam temporis aut durati cis mentione , se statun cogitaste perceperunt, quae
Omnes temporis portiones mensuratae erant Per m
tus corporum caelestium , soliti erant tempus ti motum inter se invicem confundere ἡ aut putare saltem , ea Decessario inter se connexa esse: cum tamen constans
quaedam & periodica apparentia, aut idearum alter tio in spatiis durationis, quae videntur aequid istantia, si eonstans sit & ubique obtervari possit, aeque inserviet ad temporis intervalla distinguenda , ac illa , quibus vulgo utimur . Suppo sito enim , quod sol , quem quidam ignem.esie Putarunt, ad eandem tem poris distantiam accentus fuisset , qua nunc quotidie ad eundem meridianum revertitur , & deinde post
duodecim horas aut circiter , rursus extingueretur , quodque annuae conversionis spatio, sensibile lucis Mcaloris incrementum , & decrementum pariter cepisset ; annon regulares isti ulnaodi apparentiae omnibus,quiirem istam animadstertere postunt , aeque s ne accum motu prodessent ad durationis distantias inen su-Tandas , si apparentiae enim constantes serent, universaliter observabiles & in periodis aequi distantibus , si motu carerent haud minus generi humano usui se rent in tempore mensurando. 62ὶ.
6αὶ Non est , quod reliquἰs Recessionibus nequeat tempus merari ; tantum motu partito in periodis communiter mensura tur , quantum successio ab illa nobis excitata aequalis est , ae permeabilis, vel est Laltem ejusmodi ante caeteras .
185쪽
A . . . Quae enim e gelatio , aut germinatio plantae , ubique terutrum ad periodos sequid istantes r Hiens usui aeque foret hominibus ad annos mensurandos , ac motus sta is; proinde noUimus , Americanos quosdam solitos suilla annos suos metiri per avium qua-ffundam ad stata quaedam tempora reditum, de ad alia eis celsum . Febris enim paroxysmus ; lamis aut sitis sensus ἰ odor aliquis . aut sapor , aut alia quaedami sea ad pera os aequid stantes conssηυν rediens , di se omnibus ubique Obiervandam exhibens satis foret ad 1accestionis cursus metiendos , & distinguendas tem diporis dili antias. Ita videmus eae eos natos tempus Perannos reste numerare , quorum tamen conversiones
Per motus, quos nequaquam percipiunt , distinguere nequeunt . Atque rogo , uisim caecus , qui vel Peraeliatis calorem , & hyettiis seims ; per verni floris odorem , aut frugum autumnalium saporem annos suos metiretur , non meliorem haberet temporis rael suram, quam Romani ante reformatum per Iulium Caesarem calendarium . aut plurimae aliae ge tes , quarum anni haud obstante solis motu , quo se uti fingunt , valde sunt irregulares nec illud Chronologiae parum difficultatis affert , quod accur tae annorum longitudines , quibus multae nationes usa sunt. cognitu snt difficiles; multum enim a se invia cena , be a vero solis motu omnes discreparunt ; at que ii sol a rerum creatione ad diluvium usque m tum suum constante r in aequatore peregisset , atque
ita lumen & calorem suum distribuisset ad partes omnes terrae habitabilis, fecissetque dierum omnium aequalem longitudinem, sine avnua ipsius ad tropicos
186쪽
Cop. XIV. isivs mog. - Ita variatione, quemadmodum scriptor ingeniosus ) n per supposuit haud concepxu iacile eis e puto , qu modo haud obstante solis motu homines in uiui
do anteHluviano a rerum initio tempur per annuos cursus , aut quasdam Periodos mes irentur ,. quibus nullae erant notae sensabiles, Per quas iacile distingui possent .
Nulis duae parte/ durationis aestuales esse cerro
possunt. DIcet, sortasse , aliquis, sne motu retulari solis
nimirum aut alterias rei alicujus , quomodo sciri posset , talea periodos fuisse aequales i ad illud respondeo , aliarum quarundam apparentiarum redeuntium aequalitatem eodem modo sciri posse , quo sciebant primitus, aut se scire putabant dierum aequalitatem, quod laesum est, 'con)ecturain de iis facie do , per Mearum seriem , quae mediis intervallis per mentem humanam transierant, cumque idearum isi rum ope , in diebus naturalibus inaequ*lit tem , nul-Iam vero in artificialibus invenisient , inde putarunt dies artificiales si ve νυχθwam aequalia fuisse , atque id sufficere arbitrati sunt, ut pro mensura iis uterentur ; etianas postea examen accuratius in diurnis solis conversonibus inaequalitatem detexit , & nescimus, annon annus etiam inaequalis si . Interiin t men hae per suppositam suam & apparentem aequalitatem , aeque usui sunt ad tempus metiendum , etiamsi non ad durationis Partes accurate Inensu
ra 'ὶ I melligit sine dubio Burnesium , qui librem edidit inscrἔ-orum : Telluris T earia Sacra; in quo ostenditie videtur , quid
umo felicia ingenii, ted exiguo iudicio tuaeditus esiicero i ossis.
187쪽
I 6 Durario ει simplices Libu II. randas ) ac si eas perseera aequales este , demon
strari posset . Caute itaque distinguendum est inter durationem ipsam, & inensuras , quibus utimur , ut Iongitudinem ejus dignoscamus. Duratio in se i peeta ri debet , tanquam unum eundemque aequalem unilamnemque curtum constanter retinens ; illud vero de nulla mensurarum istius, quibus utimur, dici potest , nec certo scire pol sumus , assigilatas illarum partes aut periodos duratione sibi invicem aequales esse ; duae enim successivae longitudines durationis ,
utcunque mensti ratae, nunquam aequales esse, demonstrati possiant. Motus solis, quem mundas tam diu , adeoque catafidenter pro perferta durationis mensura usurp:ivit , in diversis suis partibus. prout superius retilli, inaequalis esse deprehensus est: atque etiamsi homines recentiores usi sint pendulo , utpote cujus magis aequabilis est & regularis, quam solis, vel ut illud dicam ), quod veritati maxime consentaneuin eli terrae mutus ; si quis tamen interrogaretur , quomodo certo sciat , duas successivas penduli libras aequales esse ρ haud sacile prorsus ita esse penitus sbi persuaderet et quoniam certi ' esse nequimus , motus Istius causam , quae nos latet , aequabilem semper operationem habituram ; atque certo scimus, medium, in quo pendulum movetur, haud constanter idem esse, quorum alterutrius Variatio, ejusmodi periodorum aequalitatem variare potest , & eo pacto exquisitae inius mensurae per motum certitudinem labefactare,
Perinde ac aliarum periodorum ceterarum quantumvis apparentiarum , durationis notione clara adhuc remanente, quamvis nullae istius mensurae nostrae accurate demonstrari queant. Quoniam igitur nullae duae
successionis portiones simul consistere possunt, impos-
') I oquitur Auctor ex hypothesi Copermeana , quae solem in entro hujus universi ponit & terrain planetam iacit.
188쪽
cap. XIV. sepius mori. Iresbile est , accuraram illarum aequalitatem ad amussim cognoscere . Nos pro mensura temporis, iis uti cogimur, quae constanter successivas habent appare tias ad certas periodos , quae videntur aequidistantes esse ; cujus amarentis aequalitatis non aliam habemus mea ram, nisi quam l.learum noserarum series in memorias nostras recondidit , una cum aliis quibus da in rationibus probabilibus, quae nobis de illarum arriualitate Periuadeant.
UNum mihi mirum videtur , quod, cum Omnes
rempus Per motum magnorum ti visibilum cor- Porum universi mons urarent, illud tamen mensuris motus esse non definiretur ; cum perspicuum si omnibus, qui de re ista vel minimum cogitant, ad motum mensurandum spatii considerationem haud minus necessariam esse, quam temporis; ti qui paulo ulterius rem cons derabunt, videbunt, rei motae molem necessario
etiam ab iis spectandam esse, quibus propositum est,
motum ita mensurare, ut rei tuna de eo judicium ferre possint.Nec quidem motus ad durationem mensurandam aliter conducit, nisi quatenus sensibiles quaedam ideae, quarum inter periodos aequales esse intercapedines videntur, circulos suos orbesque constanter adminiaculo ejus conficiunt. Si soli. enim motus aeque inaequalis esset, ac navis ventis inaequalibus non- Nunquam valde tardus , alias valde inaequaliter c ter , aut si constanter aequaliter celer haud tamen circularis, nec easdem emceret apparentias , haudquaquam nobis magis usui foret ad tempus mensurandum, quam motus Cometae, qui valde inaequalis esse videtur.
189쪽
rs Duratio 2' iis ires. Lib. II. b. XXIII. φ
tionem haud magis necessaria sunt, quam digiti, Pede . ulnae, & . nulliaria, in materia quadam notata, ad extensonem . Etiamsi enim nos in haereundi r laga usu allorum constanti, tanquam periodorum solis circuitu designatarum , aut istiusmodi reribdolum partium notarum , talium longitudinum dc rationis Meas in animis nostris detiximus , quas temporis partibus omnibus applicamus, quarum comsideratum sumus longitudines, aliae tamen mundi r giones esse possunt, in quibus seque minus mensuris
hisce nostris . ac in Iap ta digitis, Pedibus, & n siris mἱlliaribus , utuntur . Aliquio tamen hisce an logum esse necesse est . Sine quibusdam enim rex laribus periodicis conversionibus haud possibile isset,
ut nosmet mensuraremus, aut notam saceremus aliis durationis cujusdam longitudinem , etiamsi eodem tempore. tantundem , quantum nunc, motus seret in iverso, haud distributi tamen in periodos regula Tra , quaeque aequidistantes esse videntur . Diversae utem mensurae, quae circa temporis computun usurpari possunt , durationis notionem , quae res men- fui anda est. haud secus immutant, quam pedis aut cubiti diversae menturae extensionis notionem in iis alter an , qui mensuris istis utuntur .
190쪽
ΜΕns eum seinet talem mensuram temporis , qualis est annuus solis circuitus, nacta fuerit, potest mensuram istam durationi applicare, in qua ista mentura ipsa existebat, cum qua item, secundum existentis realitatem, nullum omnino commer-eium habebat: si quis enim diceret, Abraham uin natum fuisse anno 27I 2. Iulianae periodi , aeque i telligibile esset, ac si ab orbe condito ordiremur , etiam si per quaedam retro secula nec solis, nec aliustinus motus flaret. Etsi enim periodus Iuliana plur hus annorum centenis prius ortum habuisse suppon tum, quam vel dies, vel noctes, aut anni quibuidam folia conversionibus revera desitharentur, tamen pereoni tum illud haud minus recte durationes metiarinur, quam si revera sol tunc temporis extitisset ,& eundem, quem nunc , motum rudinarium servasset. Durationis idea anavae solis revolutioni aequalis , haud disseilius m cogitationibus nostris durationi amplicarer, tibi nullus erat sol, aut motus, quam Meae Pedis, aut ulnae, a corporibus hic desumpta, in coingitationibus nostris applicari potest distantiis, ultra mundi eonfinia, ubi corpora nulla reperienda sunt. q. XXV. Supposito Unuit, corpus illud, quod hujus universi fines constituit, inso. milliaribus aut millionibus milliarium hinc distare scum finitum enim sit hoc universum ad certam locari distantiam necesse est) qu
madmodum supponimus 5639. annosa corporis ullius existentia, in primo rerum ortu, ad hoc usque tempus praeteriisse, possumus in cogitationibus nostris, ania mensuram hane diarationi ante creationem , aut ultra durationem corporum ac motus Perinde applicare , as Possumus hanc mensuram milliatis spatio ultra M a ex-