De regularium et sæcularium clericorum juribus et officiis liber singularis auctore Mariano Verhoeven

91쪽

nulexisset, e. g. in casu nostro, S. Congregationi Episemporum si Regularium causam suum committero, ille ne Recundo quidem anno beneficium haberet exhibendi ueta. Quare videndum est. ut primo anno, postquam ab Ordinarii sententia nypellaverit, S. Congregationein roget, ut pellationsem reci 'iat, et saltem anno Secundo ueta ad eam transmittat; quod, si ob iustam causam Praestare non

potest, longius lompus a S. Congregatione petere debet, antequam praefinitum tempuS elabatur. Ubi haec omnia observaverit appellans, ipsius non intinrest, utrum S. Congregatio rem intra hi nium definiat, an ad longius tempus sentcntiam desiuitivam protrabat; nam etsi iudex debeat eurium. ut quantocius liti finem imponat, lapsus tamen longioris temporis appellanti noeere non debet, quum per ipsum iunc nou steterit, quominus res promptius desiliretur. Atque haee erunt, quae de methodo tuterponendae legitimae appellationis summatim breviterque dicenda vid

bantur. Unusquisque autem tacito intelligit, omnino esse standum in sententia memoratae S. Congregationis, ac nefas esse ab hac ad aliam auctoritatem appellare; quum ea a Summo Principe eonstituta sit, et ejus loco ac nomine controversias dirimat. XI.

Reliquum est ut videamus, quid juris Sit, si regulares

monaSterium, aut ecclesiam, aut collegium, aliumve locum regularem aedificent, non servatis iis, quae SS. Canonibus et Pontificiis constitutionibus servanda praescribuntur, et

peculiare privilegium aedificandi a Sede Apostolica non

obtinuerint. Ex communi Doctorum sententia inprimis certum est, ejusmodi aedificationem irritam et inanem esse,

ac propterea ne jus quidem tribuere aedificantibus in sedificio inhabitandi. Illud aperte constat ex verbis conStiiu- Duiliaco by Corale

92쪽

tionis Urbani VIII, Romanus Pontistae, quibus de Iarat,

1 ι α irritum ei inane. si secus Super his a quoquam, quavis auctoritate, Scienter vel ignoranter, contigerit attentari. ου Praeterea explorati juris est, ordinarium, in cujus diceresi regulares monasterium vel ecelesiam, aliudvo sedilicium hujus generis construere. Vel in con- Structo so recipere ausint, praescriptis soleninitatibus

neglectis, legitime posse eos abigere et Dxpellere, ae ce Suris e lesiasticis coercere. Urbanus VIII enim laudatae stitutione eonceptis verbis edixit, 3 4 : α Quocirca v nerabilibns Fratribus Patriarchis, Archiepiseopis. Episeopis et aliis locorum ordinariis committimus sti mandamus, quatenus imi. . . Pretaesentes litteras et in eis e tenta quaecumque solemniter publieari faciant, illas et illa ab omuibus et singulis, ad quos spectat, et pro tempore sp tabit. in iolabiliter obsorvari; contradictores quomodolibet et rehelles per censuras et poenas ρcci si asticas aliaque opportuna juris et laeti remedia, appellatione postposita, compeScendo. nPoenae autem, quibus Subjiciuntur regula ros ita aedifi- eam do, hae sunt : privatio vocis activae et passivae, privatio omnium ossiciorum et inhabilitas ad quodvis ossicin m obtinendum, item excommunicatio latae sontsentiae; ut iterum perspicuum eSt ex constitutione Urbani VIII, cujus ipsa verba late attulimus, Supra, I, n. l.

De monasteriis et ecclesiis suppressis ae oratoriis publicis

qua a regularibus acquirerentur. l. Proemittitur, quae fuerit sors monasteriorum et eceleri rum regularium, quin aerumnosis perturbatae reipublieae Gallie in temporibus de laeto suppressa fuerunt.

93쪽

- 84 sed eia, quae aute conventionem inter Gubernium Gallieanum et Summum Pontifeem Pium VII initam ad eumdem ordinem perι inuerunt et a republiea Gallicana tune vendita fuerunt secundum leges ciuilas ιune vigentes. Unde estpeitur. eorumdem regularium jura in iis residendi sacrave munera exereendi etiam amissa et eaetincta rase, nec ea recuperari per nodam acquisitionem ejusdem oedifrii. III. Nec obstat, Sedem Apostolieam violentam istam regularium ordinum suppressionem numquam approbavi83e. IV. Ostenditur, P ejusmodi jura longe minus recuperari per aequisitionem monasterii vel ecclesiae, quin ante perturbationem Gallicanam, non ejusdem, sed alterius ordinis fuerunt. Dicitur. 2' quid censendum sit de regularium ecclesiis, quae post eonventionem inter S. Sedem et Gubernium Gallieanum aliena toe fuerunt vel quae etiamnum a Gubernio retinentur. 5' uuid de ecclesiis regularium, quae in

ea thedrales vel par hiales fuerunt erretae' M uuid de iis,

quin post conventionem concessae fuerunt in dotationem parochialium ecclesiarum.

V. Regulares non possunt mitti in legitimam possessionem oratorii publiei, nisi servatis solemnitatibus juris ad erectionem ecclesiae regularium requisitis.

Hactenus egimus de jure parochi, intra cujus parochiae

fines novum monaSterium vel nova ecclesia regularium

est aedificanda; restat igitur, ut dicamus de jure regularium residendi et sacra munera persolvendi in monasteriis et ecclesiis Suppressis atque oratoriis publicis, si quuhodio acquirerent. At De tutius, quam par est, argumentum hoc pateat , de iis tantum monasteriis et ecclesiis regularium locuturi sumus, quae a Gubernio Gallicano calamitosis perturbatae Gallicanae reipublicae temporibus, saeculo proxime elapso ad finem: ergente, per summum Diuiti red by Coosl

94쪽

quidem nefas, suppreSsae fuerunt. Utile autem erit, hic praemittere, quo modo respublica ista de monasteriis et ecclesiis illis disposuerit, ut saciliorem nobis viam Sternamus decernendi, quid de jure regularium in eadem monasteria et ecclesias hodie statuendum sit. Primo quidem omnibus compertum eSt, complures ex iis sedibus, statim ac regulares vi depulsi essent, a Gubernio venditas suisse secundum leges tunc vigentes. At quum, conventione inita die 35 mensis julii 180s inter Gubernium Gallicanum et Summum Pontificem Pium VII, cultus catholicae Religionis in universa republica Gallicana restitueretur, ejusdem actu S articulo xii Gubernium se ossicio adstrinxit tradendi Episcoporum dispositionia omnia templa metropolitana, cathedralia, parochi alia,

atque alia, quin non alienata erant, cultui neeeSSaria. a Inter ea porro, quae cultui necessaria reputata fuerunt, aliquae erant ecclesiae regularium suppressae; illa vero, quae cultui non necessaria visa sunt, in dominio Gubernii

remanSerunt.

At postea quum evidenter constaret fructus et redditus ecclesiarum parochialium tam exiguos esse, ut non posset ex iis divino cultui decenter provideri, Gubernium alia quaedam bona ecclesiastica in labricas istarum ecclesiarum contulit, ac praesertim eccleSias parochiarum, quae per novam circumscriptionem fuerant Suppressae, et capellas congregationum et mona Steriorum, quae in territorio parochiarum recenter circumscriptarum sitae erant. Illas autem regularium ecclesias, quae in usum reipublicae,e. g. in commeatus, jam destinatae erant, Gubernium re

95쪽

- 86 II De singulis illis aedificiorum generibus ex ordine Si gulat i m loquemur. Ei ut ab iis monasteriis et ecclesiis ingularium exordiamur, quae ante conventionem inter Gubernium Gallicanum et Summum Pontificem Pium VII initam alienata suerunt, de his inprimis notandum est, superiores regniarium Ordinum, ad quos ea antea pertinuerunt, jure quodam suo postulare non POSM, ut aedes istae gratuito, vel numerata etiam pecunia, ipSis restituantur; quandoquidem in praedicta conventione cloci ratur, pacificam et legitimam esse posSossionem ac prinprietatem illorum, qui eas a Gubernio acquisiverant, his Verbis: art. xiii :u Sancilias Sua, pro pacis bono felicique religionis restitutione, declara L eos, qui bona Ecclesiae

alienata acquisiverunt, molestiam nullam habitur , --que a se, neque a Romanis Ponti seibus successoribus suis, ac c Sequenter proprietas eorumdem honorum,

reditus et jura iis inhaerenita, immutabilia penes lySoserunt atque ab ipsis enusam habent s. v uuae omnia ii dem verbis confirmavit idem Pontifex Maximus in con- constitutione Melesia Chrisιi, data anno 1801. viu Κalendas septembris. Quod si verba memorati Rederis alia quam dubitalionem haberent, ea tamen sublata eswι per responsum S. Poenitentiariae ad Celsissimum Dominum De Mean, Archiepiscopum Mectiliniensem, datum diel 5 junii an . 827, his verbis : π Si bona ecclsesiastica O cupata a Gubernio Gallico fuerint ante initum concordatum diei 45 mensis Julii 180 , et eorum alienatio conSen tanea suerit legibus tunc vigentibus, eadem hona in eorum emptorum dominim et potestatem translata eMe, ac iis licere de dictis bonis tamquam de propriis libere di ponere; eos hortando atque obsecrando tantum, ut, siqua pia onera bonis dictis inhaerebant, pro ea pietate et Diuitiaco by Gorale

96쪽

religione, qua catholicos stagmare decet, implerct non

omitiant. BConstat igitur, aedificia, de quibus agimus, nulla amplius ratione hodie pertinere ad regulares, ad quos olim pertinuerunt, ut ideo etiam extinctum esse eorum dena regularium jus in iis residendi, sacramenta administrandi, aliave munera Sacra exercendi. Nam quum S. Sedes declamaverit, in dominium et potestatem emptorum translata esse illa aedificia, hoc ipso etiam decrevit, regulares in posterum

in iisdom residere aut sacra munera exercere non amplius posse rure suo; quum jus hujusmodi ovidenter strinponeret omptori hiis obligationem Saltem esse regulares non impediendi, quominus in iisdem resideant; atque ita verum non eSset, emptores liberam habere de iis tamquam de propriis disponendi facultatem. Λgo vero, si jura ista regularium in praedicta monast ria et ecclesias sunt extincta, dicendum etiam est, ipsos eadem non recuperare, nisi Servatis de jure servandis. Unde si in his regionibus hodie contingeret, ut regniares cujusdam ordinis, solemni latibuS juris, quas supra expo. Suimus, non Obsservatis, redimerent monasterium vel ecclesiam, quae ante perturbatam rempublicam Gallicanam fuissent ejusdem ordinis, et a Gubernio ante memoratum laedus alienatu, decidendum esSet, ipsos peream nudi aedificii redemptionem pristina iura non recuperavisse; ac propterea, antequam haec ipsis restitu

rentur, necessarium PSSe, ut ea omnia observatrentur, quae

ad novum monasterium vel ecclesium landandum a jure praescripta esse monebamuS. Quapropter regulares in vicinia jam existentes et parochus laci vocari et audiri deberent, antequam denuo possessionem legitime capere et restitui possent illi, qui monasterium vel ecclesiam ita redemissent. Et, si vocuti et auditi probarent, ex ista restitutione grave damnum sibi imminere, legitime impedire possent, ne emptores in possessionem inducerentur. Neque tacta redemptio ipsis ullo modo prodesset, quum jura.et pontificiae constitutiones non ita respiciant nudam Dissili Cooste

97쪽

et malerialem aedificationem vel acquisitionem monasteriorum et ecclesiarum, sed potius jus in iis residendi et Sacra munera exercendi, ae praejudicium quod aliis inde potest asserri. III. At forsan quis opponet, iura regularium residendi et

sacra munera persolvendi in monasteriis et ecclesiis, quae ante perturbationem reipublicae Gallicanae pertinebant ad eumdem ordinem, non extincta esse, ideo quod neque violentam regularium ordinum SuppreSSionem, neque rapinam illorum bonorum Summus Pontifex umquam directo vel in directe ratam habuit aut approbavit; ac proinde, si hodie hujusmodi sedes a superioribus ejusdem ordinis redimerentur, ipsos iterum eadem jura et officiuquae antea, in iis exercere pOSse, neglectis solemnitatibus juris alias requisitis, praesertim quia jura ista potius

Suspensa quam extinctu Sive amissa dicuntur. Ad haec respondemus : etsi omnino verum Sit, a Summo

Pontifice suppreSsionem illam, quam respublica Gallicana, tam divina quam humana jura Proculcando, Sacrilege consummavit, nulla ratione umquam probatam fuisse, negari tamen non potest, ipsum de bonis ecclesiasticis, quae ex occasione perturbationis in Galliis, et suppressionis regularium ordinum inde secutae, alienata suerant,

peculiarem dixisse legem, licet non nisi aegerrimo ad id induci potuerit, ut pei Spicuum est ex graviSSimis S. mem. Pii VII verbis isὶ: α Constantes proposito ad Omnia Suerificia pro bono unitatis descendendi, ad quae Salva religione descendi potest, ut etiam pro viribus nostris

tranquillitati Galliarum eooperemur, quae denuo lotae turbarentur, si bona ecclesiastica alienata iterum essent

consili. Eoelesta christi.

98쪽

repetenda, et ut, quod imiissimum est, felix catholicae

religionis restitutio fiat, praedeceSSOrum nOStrorum exempla sectantes, declaramus, etc. o Ex verbi S autem quae Sequuntur, et ex reSponso S. Poenitentiariae, quae jam Supra reserebamuS, palam est, Summum Pontificem. suprema qua pollet in Ecclesia Dei auctoritate, decrevisse. emptores illorum bonorum inposterum non esse inquietandos, et ipsos tuta conscientia bona illa iamquam res proprias relinere vel alienare posse. Atqui hoc ipso quod Summus Pontifex id constituit, etiam decrevit, ut modo obServabamus, jura regularium in iis bonis adhuc residendi non amplius existere; quia Simul stare nequit, ut regulares habeant jus residendi in aliqua sede, et dominus aedis habeat jus eos impediendi, ne resideant. Praeterea jura hujus generis, etsi ineorporalia sint, cohaerent tamen loco; atque adeo, amissa proprietate et legitima possessione loci, ea quoque amittuntur; unde nec ulla ratio est dicendi, jura illa esse tantum suspenSa. IV. Ea quae modo disputavimus de redemptione monasteriorum et ecclesiarum, a republica Gallicana alienatorum ante conventionem initam inter praedictum Gubernium et Sedem Apostolicam, intelligenda sunt de caSu, quo superiores ordinis alicujus redimerent ejusmodi sedem, quae ad eumdem Ordinem antea pertinuisSet. Sed ea, quae probavimus, etiam latius patent, et ad plures alios casus referri possunt, ut nunc OStendemus. Ac 1' quidem extra dubium est, si regulares quidam monasterium vel ecclesiam sibi compararent, quae non fuissent riusdem, sed alterius ordinis, ipsos omnia juris Praescripta Observare debere, perinde ac si ex integro et recenter tale aedificium erigerent; quum numquam ha- Duiliaco by Corale

99쪽

buerint jus in iis residendi, quod jus propterea modo Iegitimo aequirere deberent si . 2' Sed hic quaeri potest, quid censendum Sit de monasteriis et ecclesiis regularium, quae post praememor tum foedus u Gubrenio vendita suerunt, vel quae Gube nium etiamnum possidet: an si regulares aliquam ex his aedibus redimerent, quae antea eiusdem ordinis fuerunt,

idem decidendum est, quod num. ii, col. 87, r Ponden dum esse existimavimus In hanc rem hoc unum praemonemus, nos ad promtitam quaestionem tantum respondere, quatenus agitur de

monasteriis et ecclesiis in Belgica ditione sitis. De his autem dubium emo nequit, quin idem resolvendiam Sit, quod de bonis ecclosiasticis ante diem 15 mensis Julii 18ola republica Gallicana alienatis resolvimus; quia ex per tiari indulto S. mem. Grogorii XVI, dato die 16 septem.

Mis l855, declaratio arti si xuI Saepius memoratae m ventionis extensa est ad hona, quae Gubernium occupavit, Sive ea jam alienasset, sive adhuc retineret; ut perspicuum est ex litteris encyclicis, quas mense januario l854 ad dioecosanos suos dederunt m ' et II ' Praesules Archiepiscopus Mech liniensis caeterique Belgii Antistites, his

verbis :α Nous archeveque et exeques de Ia Belgique, a tous

100쪽

inutus is que nons obtinsions une ira ou une declarationsolennelle conforme a noue droit constitution net, qui deelarat restitues a l'Egli se les biens qui, quoique compris dans les Iois relatives h l 'occupation des hicus ecclosia liques, n 'ont cependant pas et e salsis de lait par lego Vernement, parce que leur origine tui etait rest6e in

pou voir qui nous a etsi consere. nou S ilhesarons , au nomde N. S. P. tu pupo Grogo ire XVI, que t 'art. 5 dei adite convention s'eiend u tous los nutros hiens doni ii a etsilait montion ci-dessus, et qui ont ete alienos par le gou-verne ment Ou sunt reSths en sa poSSOSSion l . nPatet igitur, regulares in Belgio hoc indulto pontificio jura sua in ecclesias, monasteria aliave hona, qu:D magistratus civilis post initum foedus vel alienavit vel relinuit, non minus amisisse, quam in bona antea alienala. Undo fit ut etiamsi ecclesias istas vel monasteria modo redim rent, non tamen hoc ipso pristina jura spiritualia recuperarent.

5 Deinde, quod ad illas regularium ecclesias spectat. quae post praedictam conventionem in cathedrules aut parochia Ios suerunt crectae, dicendum etiam omnino videtur, regulares jura sua in easdem amisisse; quia Summus Pontifex Pius VII, acceptando articulum xu conVeΠ-lionis, tacite saltem voluit, ut ecclesiae etiam regularium, de facto Suppressae, in cultum Catholicae religionis restituerentur, et ut ecclesiae istae perpetuo in posterum cathedrales vel parochiales manerent. Hoc si voluit Summus Pontifex, profecto sequitur, regulares pristina sua jura in easdem quoque amiSiSSe. 4' Atque eodem sere modo ratiocinandum esse videtur de capellis et ecclesiis regularium, quae postea a Gubernio