장음표시 사용
181쪽
ntraque mansit extra orbitam Probabilis mi , qui de opinionibus non certis , sed tantum probabilibus agit. Vide Eaparzam , perspicue hune. & singulos alios textus exponentem a . 3o4. Audi vero Sapientiss. Virum, & Juris pertissimum Thomam Sanchea , qui b Sacror. Canon. hac in parte sensum exponit, inquiens et In dubiis esse amplectendum . quod
statias eii , ct in quo nullum peccati periculam versatur, intelligi debet de dubia practico , ctrum non est consilium , Ies vere praeceptum , ut docent Silves t.. ver. Dubium qu. 2. 3. 4. . Navarr. Cap. Si quis autem De poenit. dist. 7.naM. 42., Corduba lib. 2. βασιtionar. qu. 3. propor. 3. Exemplum sit: dubitas practice an his, O nune tenearis jejunare: teneris, dum id dubium . non deponitur, quia alias actur fleres cum conscientia practice dubia .gos. Dixi autem in dubiis . quando scillaetzere dubium est, intellectu neutri parti adberente ; Iecus autem est , quando probabiliter opinatur alIeram parum miπαι tutam , tunc enim potest eam amplecti ; oe in hoc sensu taπ- tum consilii est amplecti id, quod tutius eli. Sic docent S. Antonin. I. par. tit. 3. cap. IO. 3. IO. col. 7. persu Pro cujus enodatione .
182쪽
Aηgelus verbo opinio num. a. , Silatat. u. I. in fine , Navarr. Cap. Consideret in princ. de paenit. dist. s. 38. , G Iicrr. Vuaest. Canonis. lib. I. 3I. na. 4I., Henrig. alios referens lib. I . de irregul. cap. 3. π . q. Me . Et confert ad hoc opinio probabilissima multo. rum , GIserens ex duabus opinionibus prohobialibus fas esse minur probab;lem eligere. 3o6. Quodsi Thom. Sanchez audire detrectaveris , audi , obsecro , Praestantiss. Ord. S. Dominici Scriptores, domesticos, familiares . S. Raym. de Penna fori , B. Alberi Mag.,
S. Thom ., S. Antonin. , quorum verba supra
retulimus 1 nu. 228. ad 237.: audi Sotum a , dicentem : Euando sani opiniones probabiles in. ter Doctores, utramlibet sequarii , in Iulo ha. bes conscentiam, & Doctiss. Banc et , qui apud Liguor. Q : multa iant, ait, quae tutius est facere, ct simul eriam tutius est non se cre,
dere obligatum ad illa facienda , nisi moraliter eonstet de tali obligatione ; quae quidem ver-ha mirum quantum claritatis, aut luminis ad. ferant nostrae controversiae ; Silvest. item Pri ras, Mag. Sac. Pal. qui c rem exemplo confirmavit , inquiens: Licet sit tutius statim con
183쪽
Cisterc., cujus sententia est ca) : Non esse discrimen ullum alicujus momenti, quantum a securitatem eonscientiae, ister opinionem proba biliorem , ct minus probabilem; dummodo uIra. que sit pere probabilis. 3o7. Objiciunt s. , atque in nos retorquentProbabilioris tae S. S. Thomae , & Antonini auctoritatem: S. Thom. b) apud Gaaganigamnum. s9. In his . ait, quα non pertinent adfdem bonos mores, absque periculo auditores
utramque opinionem 1 equi poἷiunt et ergo quum exceptio firmet regulam in contrarium . in aliis , quae fidem , & mores spectant , sive quum agitur de operationis licitudine, audi.
tores utramque opinionem sequi absque periculo non possunt: ergo sequi debent probabiliorem .go 8. Res p. S. Thom. ut supra num. 229.2ῖO. 23 I. 232. 233. Ostendi, apertissime Pro.
babilis mo , prout illa serebat aetas , Suffraga tum fuisse , & numquam , ut ostendam modo; quidpiam Probabilis mo contrarium protulisse. In quod lib. igitur 3. hanc qu. S. D Oct. solvendam proposuerat z Utrum Discipuli , sequentes diversas opiniones Magistrorum excuIentur a peccato erroris Et respondet : Dicendum .
quod diversae opiniones Doctorum ii quidem
non a) Lorca de actib. hum. disp. 39. mem. I. prob. I.
184쪽
non pertineant ad sidem, bonta mores . abs. que periculo auditores lutramque opinionem sequi possunt e & addit Ru MI ino , quae pertinent ad fidem ,
cusatur, Ii sequatur erroπeam opinionem alicuis
jus Magistri. Alioquin immunes a peccaso fuis- sevi , qui sequuti runt Arii, Ne stolii, ct alio
rum Heresiarcharum opiniones . . . assentit opinioni alterius Meth tr contra manifestum Scripturae testimoηium, sive contra id. quod publice tenetur Iecundum Ecclesiae auctoritatem , non potest erroris visio excusari. - 3O9. Itaque S.ThO. solummodo adserit, eum qui in rebus, ad fidem, & bonos mores pertinentibus , erroneam , aut Divin. Litteris, vel publicae doctrinae Ecclesiae contrariam, opinionem sequitur , excusari non posse ζ atqui sequens opinionem minus . sed solide probabilem, erroneam Opinionem non sequitur, multoque minus contrariam Divin. Litter. , aut Eccl. doctrinae rnamque opinio erronea in his quae ad fidem.& mores pertinent, juxta Suar. ob est, quae conclusioni certae Theologicae contradicit; juxta Turrecrem D , quae veritati revelatae opponitur ; opinio autem solide , licet minus probabilis dumtaxat opponitur opinioni improbabili , & probabiliori, non vero conclusioni Theologicae , nec revelatae veritati et ergo ' S. Τho.
Suar. de viri. theol. disp. I9. Sec. 2. nu. I a Q I urre crem. lib. q. in Sum. de Eccl. par. z. cap. 8.
185쪽
S. Tho. adserens excusari non posse eum, qui in rebus, ad fidem , & mores pertinentibus opinionem erroneam Sequitur , minime adseruit . eum, qui minus , at solide probabilem sequitur, excusari non posse.
3Io. Unde optimo quidem jure V. Ioan Nider D scribit , S. Nomas in quodlib. 3.art. io. ubi dicit, quod quando diversae opiniones D. D. Sacrae Script. Sacror. Interpretum nos pertinent expresie ad fidem , ct bonos mores , tunc absque periculo unam sequi
possunt; ibi enim locum babet illud Apost. ad
Rom. I 4.: Unusquisque in leuIu Iuo abundet. Et iterum de illo, qui assentit opinioni Magistrati . quae non est maοifeste contra Script. IosIimonium . nec contra suud, quod publice te. netur in Eccl. . nequaquam hunc condemnat et atqui actio. de cujus licitudine T. T. solidis, validisque rationibus disceptant. expreIIe vetita non est, neque verbo Dei scripto , aut publi. cae Eccl. istitutioni manis te contraria. ergo qui illam ponit, nequaquam hic reprehenditura S. Thoma . 311. Objicit item nobis Praelector in nota I. ad cit. num. alium locum eX qu Od- lib. 8. art. 13. . &, ne tempus terat, ad Con tenson, Concinam . & Billuart. . illum ads Tentes, nos mittit: locus autem est iste: uui manente dubitatione, plures praebendas habet.
186쪽
pericato se committit, ct ric procu dubio te
cat, utpote magιι amant beneflciuin temporale, quam propriam Ialutem: ergo qui in illa, st. milibusque aliis quaest. minus probabilem mi nusque tutam partem amplectitur , periculo peccandi se exponit, & peccat juxta D. Tho.
3Ia. Res p. S. Tho. ipso in cit. loco men- . tem suam explicat in hunc modum: Ex conscientia autem obligatur aliquis ad peceatum , sise habeat certam fidem de contrario ejus, quod agit, sive etiam habeat opinionem eum aliqua dubitatione. Illud autem, quod agitareontra Iegem temper est malum, nec excusatur per hoc quod est secundum conscientiam. Et similiter quod est contra conscentiam, eIt Maalum , quamvis non sit contra legem: quod aurem neque contra conscientiam, neque contra D. gem eri, non poteIt rare peccatum.
3I3. Dicendum eri ergo, pergit S. Tho. . quod quando duae opiniones sunt contrariae de
eodem , oportet alteram esse veram , alteram
falsam . Aut ergo ille, qui facit contra opinionem Magistrorum , ur , puta. habendo plurer
praebendar , facit conra veram Vinionem, iis , quum faciat contra legem Dei, non excusatur a peccato , quamvis non faciat contra conis scientiam , ric enim contra legem Dei facis. Aut illa opinio non est vera, Ied magis contria ria, quom iIu tequitur, ita ut sere liceas ba. bere
187쪽
kere plures praebendar: tuης distinguendum
est: quia aut talis habet conscientiam de eoniatrario . ct sic iterum peccat, contra conIcientiam faciens, quamvis nou contra legem . Aut non baseet conscientiam de contrario , seu ceristitudinem , sed tantum in quamdam dubitationem inducitur ex contrarietate opinionum ;
sic , si manente tali dubitatione cnota bene si manente sali duθitatione , plures praebendas habet, periculo se committit . rie proculdubio peccat , utpote magis amans beneficium temporale , quam propriam animae salutem. 3I4. S.Tho. igitur docet, illud, quod agitur
eontra legem, semper esse malum , quia nempe , quum opus vere est Contra legem , vere materialiter malum est, neque ab hac materiali
irrectitudine excusari potest, seu liberari per hoc quod operans recundum conscientiam operatar . Vel enim ea erronea conscientia , qua quis legem non esse credit, quum vere sit. est vincibiliter erronea, vel in vincibiliter: Si vincibiliter erronea est , operans juxta conscientiam eam falsam , & contra veram legem, non modo materialis, verum etiam formalis peccati reus fit: Si est in vincibiliter erronea, obnoxius quidem formali peccato non est, at est obnoxius materiali. Unde verum est, illud quod agitur contra Iegem semper esse malum,
quin per hoc, quod eit recundam conicentiam a sua
188쪽
a sua contra legem oppositione , seu materiali irrecti tu dine ) possit excusari. 3Is. Et ratio est, quia ipso S. Tho. doctore. Ο id , quod bonum eri scilicet materialiter pote si accipere rationem mali ; vel id, quod est materialiter) malum, rationem boni pro .pter apprehensionem ς quandoquidem acturhumanus, ut Ipse S. Doct. scribit b , Iudicatur virtuosus , pel vitiosus secundum bonum apprebensum , non ιecundum materiale obje. Nam a I .gi 6. Quamobrem in ipso loco quod lib. addidit S. Tho. in serius se z Error conscientia quandoque habet vim absolvendi , sive excurandi a formali culpa , quando rcilicet procedit ex ignorantia ejur , quod quis Icire nou tenetur. Et in tali, casu , quampis factum de se seu materialiter sis mortale , tamen intendens peccare venialiter peccat venialia ter . . . adde: & judicans non peccare ne venialiter quidem, ne venialiter quidem peccat ): Euandoque vero error conscientiae non
habet vim absolpendi a formali culpa vel excusandi, quando scilicet ipse error peccatumeli, ut quum procedit ex ignorantia ejus , quod quis scire tenetur, ct poteit . Quod quidem
189쪽
apprime'congruit cum dictis io Summa bi)videlicet: Propter negligentiam ignorantia eo. rum . fus quis Icire tenetur, est peccatum, non autem imputatur homini ad negligentiam, si nesciat es , quae scire non potest: unde Borum ignorantia invincibilis dicisur, quia studio superari non potest . O propter Boe talis ignorantia , quum non lit voluntaria , eo quod non est in potestate nostra eam repellere , non
3I7. Certam hanc S. Tho. doctrinam confirmare juvat exemplis tum Monachorum Cas. sinensium apud Baron. Sup. cit., tum S. Uiniscentii Ferrerii. ut in ejus vitae historia perhibetur , & aliorum. , qui tempore schismati' verum , honumque reputantes, quod re vera falsum erat malumque, Pseudo aer Pontificis partes sectabantur. Illi Monachi Perri Leonis. S. Vincentius Petri de Luna ad Pontificatum rura probabiliora prosecto censebant, errabant tamen, & eo errore ducti, malerialiter, pec
Cabant , quin majoris probabilitatis falso judicio a materiali operandi irrectitudine libe- Tarentur , quamvis liberarentur 1 formati . 3 Ι 8. Unde quum ProbabiIioristae periculum illud peccandi tam crebro nobis Obtrudunt, inculcant, distinguere cum S. Thoma deberent periculum peccandi materialiter a periculo peccandi formaliter ; dc ingenue fateri, Omnes,
190쪽
omnino omnes , qui iuxta opinionem minus totam, etiam probabiliorem operantur, periculo materialiter contra legem operandi seeXponere , quum plane ignoretur , sitne rea pse falsa , an vera illa probabilior opinio et ne, minem vero, etiam qui juxta opinionem mi. nus tutam, ac solide quamvis minus probabilem operatur, Sese exponere periculo sormali.
ter peccaudi; quum prudenter se gerat , &Certum reflexum practicum judicium effores et de licitudine actionis. 3 I9. Postremo S. Tho. in ipso , quem Recent. objecit, loco transitum faciens ab erronea ad conscientiam. dubiam , docuit utiq.e periculo se exponere , ct sic proculdubio pec. care eum , qui manente dubitatione operatur , quod minus est tutum. Id ipsum autem Proinhabilistae fatentur , atque eum . qui in dubitatione , ε contrarietate opinionum suborta. permanens, absque reflexo practico . certoque judicio actionem ponit, de cujus prohibitione dubitat, proculdubio sermaliter peccare adse- , verant ; & quidem sormaliter etiam pecc8lurum adfirmant , tametsi juxta probabiliorem operaretur ; quia etiam operando juxta probabiliorem , sciens prudeos propter praeae dubium se exponeret periculo peccandi. 32o. Illud vero potissimum , ac primo IO- Co in eod. num. 39. nobis opponit GaZZauiga , quod S. Tho. scripsit quod lib. 9. Art. I