D. Aurelii Augustini, ... Confessiones libri tredecim. Quibus nunc primùm est adiectus rerum , & verborum index

41쪽

ferare.

quam mihi tu non tacebas M in illa contemnebaris a me filio eius, filio ancillae tuae seruo tuo, Sed nesciebam, α praeceps

ibam tanta caecitate, ud inter coetaneos. meos puderet me minoris dedecoris,.qua

audiebam eos iactantes flagitia sua, M. tanto gloriantes magis , quanto m 'gis durpes essent:& libebat malum facere, nosolum libidine facti, Verumetiam laudis. id dignum est vituperatione, nisi vitium Z Ego ne vituperarer, vitiosior fiebam: & ubi non suberat quo admisso squarer perditis, fingebam me fecisse

quod non feceram : ne viderer abiectior. quo eram innocciitior,& ne villior haberer quo eram castior. Ecce cum quibus comitibus iter agebam platearum Babyloniet, re volutabat in coeno eius laquam in cinamoin f,& Vnguentis pretiosis, Minium bilico eius quo tenacius hqrerem, calcabat me inimicus inuisibilis:& sedacebat me, quia ego seductilis eram. Non enim Mulaquet iam de medio Babylonis fugerat, sed ibat in cetteris eius tardior macer carnis meς, sicut monuit me pudicitiam , ita curauit, quod de me a viro suo audierat. Iamque pestilentiosum &in posterum periculosum sentiebat, . coercere termino coniugalis affectus si resecari ad viuum non poterat,non curauit hoc, quia metus erat ne impediretur spes mea compede uxoria: Non spes illa,

quam in te futuri siculi habebat Mater,

42쪽

sea spes literarum,quas ut nossem nimis

volebat parens uterque. Ille quia de te Prope nihil cogitabat, de me autem ina-.Dianua autem,quia non solum nullo detrimento sed etiam nonnullo adiumento

ad te adipiscendum profutura existima-bat usitata illa studia doctrinet. Ita enim

coniicio,recolens ut possum mores Parta. tum meorum. Relaxabantur etiam mihi

ad ludendum haben et vltra temperamentum seueri tatis, in distblutionem assectionum variarum,& in omnibus erat caligo intercludens mihi, Deus meus serenitatem veritatis tus,& prodibat tanquam ex dire iniquitas mea. Furtum Augustini . C AP.. IIII. .

FVxtum certὸ punit lex tua Domine,& IU. lex scripta in cordibus hominii,quam ne ipsa quide delet iniquitas, Quis enim .

fur quo animo furem patitur Nec co- piosus adactum. inopia. Et ego furtum facere volui,& feci, nulla compulsus egestate, nec penuxta, sed fastidio iustitiet, &. sagina iniquitatis. Nam id furatus sum

quod mihi abundabat,& multo melius Nec ea re volebam sevi,quam furto appetebam, sed ipso furto,& peccato. Arbor aerat pirus in vicinia vines nostrae pomis onusta , nec forma , nec sapore illecebrosis.. Ad hanc excutiendam , atque asportandam , nequissimi adolescentuli perierimus noctu 1memresta ,quousque' ludum

43쪽

ludum de pestilenti et more in areis pro duxeramus, & abstulimus inde onera in sentia non ad nostras epulas,sed vel pro iicienda porcis, etiamsi aliquid inde co medimus,dum tamen fieret a nobis quod

eo liberer quo non licerct. Ecce cor meum Deus meus,ecce cor meum, quod

miseratus es in imo abyssi. Dicat tibi nunc ecce cor meum,quid ibi quaerebat ut essem gratis malus,& malitis mei; causa nulla esset nisi malitia.Foeda erat, Mamavi eam. Amavi perire, amavi defectum meum non illud, ad quod deficiebam , sed defectam ipsiim meum amauiturpis animς, α dissiliens a firmamento tuo in exterminium, non dedecore alia quid,sed dedecus appetens.

Neminem preMire sine causa.

FT enim species est pulchris corpori

bus,& auro & argento & omnibus, Min contactu carnis congruenti a valet plurimu , c terisque sensibus est sua cuique accommodata modificatio corporum, habet etiam honor temporalis,& imperitandi, atque superandi potentia suum decus unde etiam vindictet auiditas oritur , & tgmen in cuncta liqc adipiscenda non est egrediendum abs te Domine,neque deuiadum fi lege tua. Et vita qua hic vivimus habet illecebram suam, propter

quen

44쪽

quendam modum decoris sui, & conuenientiam cum his omnibus infimis pul-i. chris. Amicit a quoque hominum charonodo dulcis est, propter unitatem de mulsetis animis. Propter uniuersa haec, atque huiusmodi peccatu admittitur, dum immoderata in ista inclinatione cum extrema bona sint, meliora & summa deseruntur,tu domine Deus noster,& veritas tua,

α lex tua. Habent enim & haec ima delectationes, sed non sicut Deus mcus , qui fecit omnia , quia in ipso delectatur iustus , & ipse est deliciae rectorum corde. Cum itaq; de facinore quaeritur qua caasa factum sit, credi non solet nisi cum appetitus adipiscendi alicuius illorum bonorum,quae infima diximus, este potuisse

apparuerit, aut metus amittcndi. Pulchra sunt enim & decora, qCanquam prae bonis superioribus & opibus beatificis abiecta,& iacentia. Homicidium iecit. Cur fecitZAdamauit eius coniungem,aut praedium, aut voluit de praedari unde viveret, aut timuit ab illo tale aliquid amittere, aut laesus ulcisci se exarsit. Num homicidium sine causa faceret ipso homicidio. delectatus3 Quis crediderit 3Na & de quo dictum est , vecordi & nimis crudeli homine, quod gratuito potius malus atque

crudelis erat, praedicta est tamen causa,ne per otium inquit torpesceret manus, aut

animus. Quare id quoq; λ Cur ita3Visci licet illa exercitatione scelerum capta Vr-

45쪽

-2 CONFESSIONvMhe, honores, mperia, diuitias assequeretur,& careret metu legum, & difficultate rei im, propter inopiam rei familiaris,&conscientiam scelerum. Nec ipse igitur Catilina amauit facinora sua, sia utique aliud, cuius causa illa faciebat. Omnia boni specie nos ad Ῥitia iuuitaui,in solo Deo esse νera σs emedia.c A IL I.

OVid ergo miser in te amaui, A furtu

meum, o facinus illud meum nocturnum sextide cimi anni aetatis mea: λ Non enim pulchrum eras cum furtu esses,aut vero aliquides, vi loquar ad te Θ Pulcia aerant poma illa quae .furati sumus, quoniam creatura tua erant, pulcherrim omnium, creator omnium, Deus bone, Deus summum bonum,& Bonum verum me u.

Pulchra erat illa poma sed non ipsa concupiuit anima mea miserabilis. Erat enim nulli meliorum copia, illa autem decerpsi,tatum ut furarer . Nam decerpta proieci ,epulatus inde solam iniquitatε, qua laetabar frues. Nam & si quid illorum pomorum intrauit in os meum, cond: mentum ibi facinus erat,&nue Domine Deus meus, quaero quid me in furto delectauerit,&ecce species nulla est. Non dico. sicut in quitate atque prudenti a, sed neque sicut in mete hominis atque memoria,& sensibus Sc vegetate vita,neq; sicut

speciosa

46쪽

speciosa sunt sydera, & decora locis suis,

M terra,& mare plena foetibus,qui succc dimi nascendo decedentibus, non saltem ut est qua da defectiva species,& umbiatica vitiis falletibus.Nam &superbia celsitudinem imitatur cum tu sis unus super omnia Deus ex istis. Et ambitio quid nisi honores quaerit & gloria, clim tu sis prae cunctis honor adus unus& gloriosus in aeternum. Et cimitia poteitatem timeri vult. Quis autem timendus, nisi unus

Deus i cuius potestati eripi , aut subtrahi quid pote is, quando aut ubi, aur quo ,vel a quo potest 3 Et blanditiae lasciuientium

amat olunt: ' ed neque blandius est ali quid tu a charitate, nec amatur quicquam salubrius quam illa prae cunctis formosa re luminosa veritas tua. Et curio sitas ab-fectare videtur studium scientiae , cum taomnia summe noueris. Ignorantia quoque ipsa atque stultitia, simplicitatis re innocentiae nomine tegitur, quia te simplicius quicquam non reperitur. Quid autem te innocentius, quandoquide opera tua malis inimica su ut Et ignauia quasi quietem appetit. QEae vero quies certa praeter Dominum Z Luxuria satietatem atque abundantiam se cupit vocari, tu tamen es plenitudo,& indeficiens copia incorruptibilis suauitatis. Effusio libera . litatis obtendit umbram , sed bonorum omnium largitor amuentissimus tu e . Auaritia multa possidere vult, & tu posse, fide.

47쪽

eo NFESs Io NWMsides omnia. Inuidia de excelletia litigat, quid te excellentius Z Ira vindictam quaerit, te iustius quis vindicat Timor insoliata & repentina exhorrescit rebus quae amantur aduersantia,dum praecauet secuinritati. Tibi enim quid insolitum,quid re .pentinum3 Aut quis a te scaparat quod diligis 3 Aut ubi,nisi apud te, Iarma securitas3 Tristitia rebus amissis contabescit, quibus se oblectabat eupiditas , quia ita sibi nollet, sicut tibi auferri nihil potest. Ita

fornicatur anima cum auertitur abs te, Aquaerit extra te ea quae pura & liquida noinuenit, nisi csi in redit ad te. Perverse te imitantur omnes,qui longese a te faciut,& extollunt se aduersum te. Sed etiam fiete imitando indicant Creatorem te esse omnis naturae,& ideo non esse quo a te omnino recedatur. Quid ergo in illo furtato ego dilexi, & in quo Dominum meum vel vitiose atque peruerse imitatus sum λAn libuit facere contra legem,saltem fallacia , quia potentatu non poteram , Ut mancam libertatem captiuus imitarer faciendo impune, quod non liceret, tenebrosa omnipotentiae similitudiner Gratias agit Deopro remissionepeccatorum, quodque a multis seruatus st. C A P. VII.

E Cce ille seruus fugiens Dominum

suum, S consecutus umbram. O putredo

48쪽

tredo , 5 monstrum vitae, & mortis profunditas i Potuit ne Iibete q: od non licebat Θ non obabud nisi quia non licebat λ id retribuam Domitio , quod Iec Olit haec memoria mea . & an ma mea non metu i inde λ Diligam te Domine Mgrat as agam , & conti hcar nom: n tuo, quoniam tanta di m sist mihi mala & nefaria opera mea. Iar ς tui; leptato & mia sericordiar tue, quod peccata ii ea an-

quam glaciem soluisti ; grati et tu deputodi quaecunque non feci mala. id enim non facere potui, qui etiam gratuitum facinus amaui ZEt omnia mihi dimissaeia se fateor : & quae mea sponte feci mala,&qu e te duce non feci. iam is est homianum,qui suam cogitans infirmitatem, a

det viribu suis tribuere . astitatem atque innocent am suam : ut minus amet te,

quasi minus ei necessaria fuerit misertia cordia tua, qua donas peecata conuersis ad te Qui enim vocatus a te secutus cst vocem tuam,& vitavit eaquet me de meipso recordantem & fatentem legit: non me derideat ab eo medico aegrum sanari, a quo sibi praestitum cst t no aegrotaret, Vel potius ut mimis aegrotaret, Et ideo te tantundem, imo vero amplius diliga cquia per quem me videt tantis peccato

Tum meorum languoribus exui, per eum

se videt tantis peccatorum languoribus non implicari.

49쪽

O Vid erat ille affectus animi ' Certe

enim plane turpis erat nimis, & vae . mihi crat,qui habebam illum. Sed tamen quid erat roelicta quis intelligit Z Risus erat . quasi titillato corde, quod fallebamus eos, qui haec a nobis fieri non putabant, es vel ementer nolebant. Cur ergo eo me delectabar , quo id non faciebam solus 3 . An quia etiam nemo facile solus ridet Nemo quidem facile , sed tamen etiam solos & singulos immines, cum alius nemo praesens est, vincit risus aliquando, si aliquid nimis ridiculum, vel sensibus occurrerit, vel animo. At ego illud solus non

facerem, non facerem omnIno solus. Ε - cc est coram te Deus meus viva recordatio animae meae. Solus non facerem furtum illud , in quo me non libebat id quod furabar, sed quia furabar,quod me solum

facere prorsus non liberet, nec facerem. O nimis inimica amicitia, seductio mentis inuest igabilis, ex ludo,& ioco nocendi auiditas,& alieni damni appetitus, nulla lucri mei,nulla ulciscendi libidine, sed cum dicitur: Eamus, faciamus, & pudet non esse impudentem.

In Deo

50쪽

Amore quem venabatur capitur.

CAPUT LΕni Carthaginem , & circunis strepebat me un iique sartago

flagitiosorum amorum. Non dum amabam , & amare amabam,& secretiore indigentia oderam muminus indigentem Quetrebam quid ama- rem,amas amare, & oderam securitatem,& viam sine muscipulis. Oniam fames mihi erat intus ab interiori cibo teipso Deus meus,&ea fame no esuriebam, sederam sine desiderio alimentorum inco ruptibilium, non quia plenus eis eram, sed quo inanior eo fastidiosior , & ideo non bene valebat anima mea, dc vlaerosa proiiciebat se foras miserabiliter scalpiauida contactu sensibilium. Sed si non haberent animam , non utique amarentur.

Amare & amari dulce mihi t rat, magis si etiam amantis corpore fruerer . Venam

C igitur