장음표시 사용
61쪽
Christianam Religionem flagrant, odium
deponant, ejusdem nobiscum erunt sententiae ὴ cum omnes , qui retro oderant
inquit Tertullianus Apologet. cap. I. rei ignorasant quale esset quo i oderant, Iimul ut desinunt i norare, cessento odisse. Ex his limαι Chri fiant utique de comperto , o incipiunt odisse quod fuerant , profiteri quod oderant . De obstinatis
vero sithdit antiquuς ille Scriptor . -- sint nescire , quia iam oderunt, adeo quod
nesciunt, praeiudicant id esse, quias It iant,
Obiiciunt secundo : Gentilium Religio, inquiunt Infideles, Virique: increduli , anticulor est Christiana Religione , suosque nabet Uates & oracula : Ut quid ergo Christiani, reiectis oraculis , Vatum Religionis Gentilium , recipiunt
Vaticinia Prophetarum , qui fuerunt in Religione Hebraeoriim Praeterea, si quis legat Libros Prophetarum , quales nune habent Christiani , statim comperiet, nullum prorsus in Vaticinus serva ri ordinem, sed ea sine ullo delectu collecta, nullaque habita ratione temporum, sparsim, & conflasse narrari, ac suς deque omnia misceri. Non possunt itaque Christiani probate, Libros Prophetarum, qualeς nunc habent , fuisse ab antiquis Prophetis Religionis Idaeorum exaratos, eosque divina pollere aut horitate.
Respondeo ad singulas huius objectionis partes . Et primum quidem dico , false Infideles Virosque incredulos su ponere, Gentilium Religionem antiqui rem esse Christiana Religione . Quamvis enim , Christiana Religio , quantum ad nomen , recentior sit Gentilium, Hebraeorumve Religione , nihilo-smius, quantum ad rei, seu doctrinae veritatem , antiquissima est , & Mundo coaeva ; tum quia nullus , sive in Lege Naturae, sive in Lege Μosaica, salutem aeternam adipisci potuit absque Fide in
mediatorem Jesum Christum venturum ;tum quia etiam , tota quanta est Sacra
Veteris Testamenti Historia, s vespectetur Lex Mosaica , quam exhibet, sive
considerentur figura involucra , quibus obvelatur, sive expendantur Ritus, Canemoniae, Festa , Saerificia , Patriar-
t charum , Iudicum , & Regum Gesta ,
aliaque id genus , quae a capite ad cal- eem complectitur Monumenta ; tota , inquam, Sacra Veteris Testamenti Hil storia collimat in Iesum Christum , qui est finis & totius Legis plenitudo , ini quem venturum Adamus , Patriarchae ,
t Prophetae , aliique in Veteri Lege Iustiteredentes, salvi fasti sunt, indeque, non nomine suidem , sed re , iure optimo
Chrisiani appellandi , quod ex fae qua
v imus, uuam ea ademque Dixerunt, In
i carnationem , Passonem , Resurrectionem l Chrisei credentes futuram, quam nos cre i di,ntis esse faciam, ut inquit S. Augininus l. ad Bonifacium contra duaς Epistolas Pelagianorum . Legi potest super hac re Eusebius i. r. Hi Iloriae Ecclesiast. c. q. ubi ostendit, omne , qui in Veteri Lege iustitiae testimonio fuerunt probati , si non nomine , re tamen, Christianos nuncupari debere , & ad Christum , piusque Ecclesiam pertinuisse , eo quod per Fidem ei constanter adhaeserunt . Cur autem Christiani Gentilium Vaticinia , quae circumseruntur, reiiciant , & Prophetarum qui fuerunt in Veteri Lege, Uracula suscipiant; multiplex ratio at signari potest. In primiς, Christiani ea, quae Gentiles iactant, Oracula re- iciunt , quia, sicut advertit Cicero Lib. de Diυinatione, vel erant false eonficta , vel ambigua Sacerdotum, simplicem
Sc incautam gentem decipientium, vel obscura Responsa, quς in utramque partem converti poterant, scut patet ex illo
Oraculo : Aio te eacida Romanos cincerepsisse. Secundo, his Gentilium oracula tendebant vel ad nefariam superstitionem
in populorum animis magis ac magis coninfirmandam , vel ad lucrum . quo impii Sacerdotes ea sacrilega arte locupletati &auri fame inescati, commodis suis inserviebant , populi ora obliniebant , atque marsupia mille fraudulentis artibus emungebant, vel ad bella & negotia saecularia felicius administranda , ut nimirum rebelles aliquando & tumultuantes populos a gerendiet bellis vel avocarent , vel speciolo divinae promissionix obtentu ad bella redderent alacriores , vel alios id
genus pessimos fines, quos sibi praestitue.
62쪽
bant callidissimi illi Sacerdotes, qui populo plus aequo credulo ut sucum sacerent omnem suam industriam conserebant. Demum , Christiani Vatieini a Gentilium ideo explodunt ac detestantur, quia lire Vaticinia nihil aliud erant, quam illusiones &fallaciae Daemonum, qui , sicut eleganter ait Lactantius eap. 17. Libri a. Divinarum Institutionum, in Oraculis vel maxinis fa epes, o mentus prosperos rerum , denιfuei am nuru saepe Rempublicam periculis imminentibus liberatam , otia pericula G refregis denunci erunt, sacrifriis placati everterunt. Sed omnia illa fallaciae si ut &e. Nec certe aliud, quam fallaciae esse possunt ista Daemonum Vaticinia, quia Daemones licet praestire possint & praedicere futura,
quae ex naturali rerum ordine & dispositi ne necessario consequuntur, ut Eclypses, anni tempestates oec. quanquam cic in iis facile decipiantur, cum Deus aliquando rerum naturalem ordinem immutet non tamen ea, quae sita sunt extra naturalem eausarum s undarum ordinem, vel
ex liberis Dei deeretis pendent , praescire ac prinunciare possunt. Propter istas,& alias eiusmodi rationes Christiani reji-eiunt & execrantur Gentilium Vaticinia,& versiae vice Prophetarum , qui in Ueteri Lege suerunt, siimmo consensu recipiunt , & maxima veneratione oracula prosequuntur, tum quia ham Prophetarum Veteris Testamenti Oracula tendunt ad unius Dei cultum propagandum, ad ex- eitandos homines ad amorem verae virtutis,
ad genuinam pietatem, ad eos a sensibilibus & eaduci; bonis ad hoiritualia & aeterna promovendos, ad expectationem, seu adventum Iesu Christi veri Messiae , Redemptoris nostri : Tum quia etiam Prophetae Veteris Tellamenti Incarnationem , i& quae foectant Iesu Christi Oeconomiam, lNativitatem, Passionem, Resurrectionem, lAscensionem in Coelum . Spiritus Sancti:
Missionem, Religionis Christianae institu- l
tionem & per totum orbem propagationem, Gentium conversionem, Iudaeorum 'rejectionem , & alia bene multa, quorum lnotitia ex naturali causarum secundarum
dispositione oriri minime potest, tam UMrie, dilucide, & luculenter pridixerunt, ut non rerum suturarum Vaticinia, sed rerum iam gestarum historis videantur, indeque Porphyrius, Gentilis Philosophus, &insensus Religionis Christiant hostis, oce sionem sumpserit Librum Prophetis Dani Iis calumniandi, sicut testatur Sanctus Hi in Prooemio in Danielim his ve bis i Cujus, seu Porphyrii, impugnatio, testimomum veritatis es : Tanta enim ditiorum fides fuit, ut Propheta incredulis hominibus non υideatur futura dixi'sse, sed narrasse praeterita. Quantum vero ad id, quod dicunt Infideles , Virique inereduli , Libros , quales nunc habent Chriss iani, non fuisse ab antiquis Prophetis scriptos, eo quod in illis disturbato ordine , nullaque habita ratione temporum Prophetis sint descripti; Respondeo, tantum abesse, ut ex illo Prophetiarum disturbato ordine, qui reperitur in Libris, quales habent Christiani, colligi possit, illos Libros ab antiquis Pro elis non
esse exaratos, ut potius inde contrarium omnino elici debeat. Ex ea siquidem imordinata Prophetiarum dispositione a paret , illos Christianorum Libros non esse humanς mentis opus, Tm concinne, conserte ac contexte singulas cum delemi & ordine explicantis, & rationum colitrentiam sequentis ; sed potiuς Libros illos concinnatos esse ab hominibus, afflatu est et i instinctis , & res futuras per intercisa & salebrosa promentibus Oracula . Norunt quippe omnes , solemne esse viris , divino motu impulsis, & sacro furore correptis, non rationis humant dictata sequi & seriem rerum , aut accuratam temporum ratiougmtexere, sed potiuς, prout coelestis se dat spiritus, disssipato & perturbato ordine divina fundere oracula. Preterquam quod, Christiani, sicut superius ollendimus, Prophetarum Libros, quales nunc habent, none suis Scriniis protulerunt, sed ex JuM rum, qui Christians Religionis sunt iniensissimi hostes, manibus acceperunt. inodliquido probat , Prophetarum Libros , quales nune has ni Christiani, a Prophetis Ueteris Tellamenti, longe antequam Iesus Christus nasceretur, suille conscriptos.
63쪽
Arguunt tertio Infideles , Virique increduli i solent Christiani probare ,
ium Christum esse verum Messiam , Prophetarum oraculis praedimam , ex
Μiraculis , quae ipse , eiusque Discipuli
ediderunt ; atqui argumentum ex his miraculis petitum nullius momenti aeroboris est . Primo , quia hςc miracula artibvs D monis facta sunt . Secundo , quia hic miracula , qui a Jesu Christo, eiusque Discipulis patrata perhibentur , adscribi debent rationibuet seminalibus , seu occultis naturae causis ,
qui tamen Viris simplicibus, quibus areant illi caust exploratς non erant , Videbantur miracula, quamvis revera non
essent . Tertio , quia miracula secerunt etiam Gentiles, sicut reserunt Scriptores
de silonio Thianam, qui sub Domitiano, Imperatore, vixit, & de Vespasiano,
Imperatore , qui sputo e cum curavit .
Denisue, si Iesus Christus, eius,ue Discipuli tam patentia miraeula edidissent, nulla mens numana reluctari potuisset illorum miraculorum evidentis , atqui tamen Iudit, ae Gentiles his miraculis etiamnum reluctantur, nec adduci possunt,
ut credant Iesum Christum esse verum Messiam , Prophetarum oraculis prςdictum ; elumbe itaque est illud argumentum, quod ex Jesu Christi, eiusque Di stipulorum miraculis in Infideles , into quere selent Christiani. Respondeo, sat superque in Dissertatione, quam in Tractatu De M tritis, σannismu CAristi, de miraculis ab ipso editis habiturus sum, a me demonstratum iri; miracula,qui Iesu ς Christus in maxima omnium luce patravit, non artibus inmonum, non pronunciationi nominis Tetrvrammaton, non occultis naturi causis, sed soli , qua pollebat, virtuti divinς accepta referri debere, & inter anile fabulas reponenda esse ea miracula, quς nonnulli Scriptores sive ab Apollonia Thianaeo, sive a Vespasiano, Imperatore, edita esse, memori prodiderunt. Quapropter plenius de his alibi dicturus, breviter hie ad sngula hujus obiectionis eapita respondebo . Ad primum dico, miracula Iesu Christi, eiusque discipulorum non resis adscribi artibus Dimonum, tum quia Iesu Christus
eiusque Distipuli plures mortuos ad vitam
revocarunt , resurrectio autem mortu
rum non potest este nisi a Deo, sicut superius diximus t Tum quia etiam per miracula, qui Iesus Christus, eiusque Discipuli ediderunt, extinfitiam est Diaboli Regnum , profligata penitus Idololatria, &christiana Religio stabilita, roborata, a longe lateque altasa. Tum quia denique ipsi met Judii inficiari non potuerunt Veritatem miraculorum Christi & Apostol rum. De Christo enim Pharisti, & Sare dotum Prinei pes inquiebant : Quid faciamus, quia hic homo multa signa facιι Ioannis c. II. De Apostolis vero aiebant: Quia faciemus hominiltis istis, quoniam quidem notum senum factum est per eos manifestum esto non possumus negares Actia cap. g. Addi quoque potest, Iesum Christum se natuet authorem & Dominum aperte probasse , quando Apostolis suis
contulit omnimodam potestatem Operandi miracula , Matthti eapit. Io. diu cens: Infirmos curate, mortuos fuscitate, i rosis mundate , Daemones elicite. H cdixit Jesus Christus, & fadta sunt : Nam
Apostoli post eius mortem & resurrectionem universum orbem miraculis impleverant, quin & potestatem illam patrandi miracula a Jesu Chtisto acceptam se cessoribus suis transmiserant, adeo ut ab ipso natantis Christiant Religionis exo dio ad hane usque ςtatem nostram semper fuerint in Ecclesia Viri, qui sanctitate insisnes miraculis claruerunt . F teor quidem minus state nostra frequentia esti miraeula, quam fuerint in primribus Eeclesii steulis ; sed hoc Muxint mirum videri debet, quia Christiana Religio eum nune altas iam radices egerit,& per totum orbem sit propagata, non amplius eget illis adminiculis, seu novis miraculis, sue ad eontinendos Fideles, sive ad revincendos Hςreticos, sive ad subigendas gentes, qui Jesu Christo necdum credidemni. uuanquam nostra etiam tempestate in gratiam Religionis Christianς fieri vera miracula, nou solum testantur indubitata monumenta , & Historiς virorum pietate insignium a Seriptoribus probatissimi fidei concinnatς ,
verum etiam rigidum eorum examen, cui
64쪽
subiecta sunt, priusquam eonam Autho' l De Μiraculis Christi, ad quam, ut bre
res solemni Eeclesiae ritu Sanctorum F ivitati consulam , Lectorem in praesentia sis ascribantur. l remitto. Ad alterum obiectionis eaput dico , insanire Infideles , virosque incredulos , qui outant , miracula a Jesu Christo ,& Apostolis edita , rationibus seminalibus , & occultis naturae causis esse adseribenda . Quis enim non videt , nisi mentis oculos clauserit , miracula , quibus Jesus Christiis , ejusque Apostoli mortuos suscitarunt, tribui non posse rationibus seminalibus, & occultis naturae inditis , eum de ratione miraculi sit , ut superet naturae vires , & ab eo solo , qui supra naturam eis , seu natur imperare potest, procedatὶ Alioquin dicant nobis, si placet, Infideles , virique increduli , qui factum sit , ut , post adventum Iesu Christi, hi soli , qui Christiana Religione erant initiati , miracula operari potuerint , Iudaei vero, &Gentiles , ad similia edenda prodigia , seminales illas rationes commorere nequiverint , licet multi essent inter illos excellenti ingenio praediti Philoso-Di , eiusdem naturae ac Apostoli , &Distipuli Jesu Christi, eodem simul uterentur Sole, Coelo, &Aere, in iisdemque Prorsus versarentur circumstantiis loci , & temporis λAd tertium obiectionis eaput de miraculis , quae a Gentilibus , praesertim ab Imperatore Vespasiano , & Apollonis
Thiano, patrata circumseruntur , dico , haec miracula tanquam commentitia reii-
ei debere, vel quia nulla idoneorum testium fide suffulta sunt, vel quia contigerunt in recessu , nocte , coram uno aut altero , quorum oculis falis rerum specie per astus Sacerdotum imponi facile potuit. Cornelius Taciis, Lib. 4. His . refert de caeco ab Imperatore V pasiano, illuminato , consultos Medicos respondisse, vim luminis in eo non suisse ex
sam , eumque potuisse sanari sublati; obstaculis . Apollonium Thiameum insirim Magum fuisse , qui praestigiis &fallaciis , hoe est , malis Daemonum artibus incautos decipiebat, & intuentium oculos mafieis illusionibuq saueitabat , eopiose satis ostendam in Dissertatione Gravesen de Mysteriis Tom. I. Ad ultimum obiectionis eaput dico , ideo Iudaeos, & Gentileg evidentiae miraculorum , quae Iesus Chris his , eiusque Discipuli ediderunt , etiamnum reluctari, nihilque de sua pertinacia remittere, quia terrena sive Iudaismi, sive Ethnicismi cupiditate excaecati , erubescunt praesuperbia se vinci a Christianis, & eonfiteri , tam se , quam parentes esse dee pios . Hine Jesus Christus dixit de Iudaeis, qui perspectis miraculis , quae ipse
patraverat, increduli tamen permanebant: Sι opera non fecessim in eis, quae nemo alius fecit, peccatum non haberent, nunc autem υiderunt , o oderunt me , oe Patrem metim. Sed, ut adimpleretu remo, qui in Lege eorum siriptus es: quia odio habu runt me gratis, Ictannis cap. II. Vers. 24.& 23. Quin , & in libris Ueterum Hebraeorum, maxime in Moda Zara Thal-mudis Hierosolymitant , & in Midroch Cheleth, legitur, haustus veneni, & se pentum morsus nomine Iesu sanatos suisse ; nec tamen illi verpi ac recutitieredunt in Iesum . Ipsi quoque Mali metam miraculis a Iesu Christo patratis mem habent , quamvis Christianam Religionem aspernentur . optimo it que iure de Iudaeis , Gentillhus , Μ hometanis , aliisque id genus viris incredulis dicere possum , quod Apostolus
Patitas Epiuolae ad Romanos cap. I. ait
de Gentilibus Philosophis : Quod notum es Dei , manifestum es tu istis , Deus
enim 1ltis mani es it . Inoi ilia enim ipsius a creatura muri, per ea, quae fatia sunt, intellecta con piciuntur , se Ltema quoque eius virtus , m divinitas ita ut sui inexcusabiles , quia cum eo gnoυerum Deum, non sicut Deum glori emerunt , aut gratias egerunt , sed e nuerum. σn cmitationibus suis , o ob u- rarum est 1usipiens cor eorum . Addo et-2m , inumeros Iudaeos , & doctissimos Gentiles, qui miraculorum vel Iesse Christi vel Apostolorum testes erant oculati , Christianae Religioni nomen dedisse , eosque , ut superius observavimus , pro defensione veritatis miraculorum, & d
65쪽
ctrinae Iesu Christi constanter martyrii palmam fuisse adeptos . Quod quidem argumento est , solam pertinaciam in causa sitisse, cur, alii Judaei , Centiles Virique increduli, quos Deus ut Apo-lstolus Pati itis Epist. ad Romanos cad. I. lv. 24. ait trauidit in desideria cordis eο- srum , Christianam Religionem non sueta irint amplexi. obiiciunt quarto Infideles , virique increduli : Gentilium Historiam eo potissimum nomine repudiant Christiani , quod ipsa , ut aiunt , scateat naemiis , fabulis , vitiis , & turpissimis Deorum
moribus , obscaemisque amoribus conspu cetur , quibus ad flagitiosam vitam &ad effraenem explendam carnis libidi- inem mortales provocantur. Atqui etiam 'Libri , ex quibus Christiani probant . Iesem Christum esse Messam , naeniis S fabulis reserti sunt , & in his describuntur vitae Patriarchiarum , & Prophetarum, qui passionibus , & vitiis dediti fuerunt ; igitur eodem iure , quo Christiani Hilloriam Centilium damnant , poterunt & Gentiles reiicere libros , ex quibus Chri litani probant , Jesum Christum eise Messiam . Minorem Propositionem pluribus momentis probant Infideles, virique increduli, & primo dicunt , ab Authore Libri Geneseos referri serpentis eum Heva colloquium , divinam prohibitionem factam Adamo de non edendo pomo, deceptionem Adami , & Hei: e , qui , cum sapientissimi a Deo conditi dicantur , nihilosecius , velut pueri , persuasi sunt a Se
pente, ut contra Dei praecentum de vetito illo pomo ederent . Narrat quoque ejusdem Libri Geneseos Author enor
mem ac minime commensuratam poe
nam, a Deo impositam Adamo, & Hevae, pro tantula, tamque par i momenti transgressione , immo illiuet poenae in omnes omnino Adaini pollero; derivationem ac propagationem . Addu insu- . per idem Authar, Deum Serpenti deceptori hane poenam intuli lia , ut terram comederet , & super pectus suum gradiretur . duasi vero SerpenS , ante peccatum Adami , fuisset pedibus instructus,& postea ob poenam pedibus suerit mu-
tilatus t Quae omnia nugae , naeniae , δε sabulae sunt , vel experientiae , rectaeque rationi penitus opposita . Praeterea ,
in libris , ex quibus Christiani probant Iesum Chri ibim - esse Mestiam , describuntur vitae Patriarcharum , & Prophetarum , quae multis vitiis , & turpissimis amoribus scedantur : in his quippe narratur primo , quod Moyses homicidium in aegynto commiserit , bella crudeliter gesIerit , & Hebraeis , quorum Dux erat , author fuerit , ut vasa aurea , & argentea , ceteramque AEgyptiorum sup ellectilem stilla rarentur , suumque in usum vendicarent . Secundo , in hiς Christianorum libris legitur , quod Patriarcha Noenius, bibens vinum, ebriatus sit. Tertio, quod Patriarcha Abrahamus non contentus conjuge sua Sara ,
impudice sum ancilla sua Agar volutatus sit. Quarto, quod Patriam' a Iacob , ut impotenti libidini suae indulgeret , non solum Liam, & Rac Delem, duas germanaς sorores, sibi Matrimonio copularit , sed etiam earum famulaς in uxores d Xerit . Quinto , quod Patriarcha Itidas cum Num sua Thamar incestum habuerit coitum . Sexto, quod Loth , de Sodomae incendio liberatus , cum duabus filiabus suis , vino in gurgitatus , impudice commixtus sit. Septimo, quod Pr pheta Osee de semicaria muliere filios Procreaverit. Octavo, quod David , Rex juda , adulterium , & homicid: iam patraverit. Nono, quod Satanon, Rex itidem Juda, libidini adeo fraena laxaverit,
ut septingentas uxores , 8c trecentaq concubinas habuerit . Cum igitur libria ex quibus Christiani probant , Jesum christum esse Mestiam, tot nugis , sabulis ,& propudiosis amoribus respersi sint , non major eis debet conclinari aut horitas ea , quae tribui solet Historiae Gentilium . Respondeo primo , haec , qΠς ab Infidelibus , virisque incredulis pro fabulis habentur , si acrias ac penitus inspiciantur, rectae rationi , & divinae dispositioni omnino congruere . Quod enim
Deus iusserit Adamo , ut ab esu pomi abstineret , fuit ossicium subiectionis , & obedientiae , Deo debitae , iniunctum Adamo , jure videlicet supremi
66쪽
dominii poscente , ut Deus subdito suo praeceptum aliquod imponeret . Colloquium quod spectat Heme cum Diabolo,
Serpentis omano utente , eique praevaricationem madente , non est etiam creditu dissicile , quia Diabolus per Serpentem allocutus eth Hream, sicut olim per Pythonissam , & per Idola Gentilium sisa olim fundebat oracula . Hrea autem ideo decepta fuit ae Diabolo , per Serpentem l 'uente , quia sibi persuasit , virtute aliqua supernaturali Serpentem loqui, & ad vocem Serpentis , eam spe .ivinitatis assequendae lactantis , non satis attendens , aestu ambitionis abrepta tentationi succubuit , & Adamum, maritum suum , in eandem praevaricati nem , ita permittente Deo pertraxit Iussit quidem Deus , ut Serpens super pectus sinum gradiretur , non quod an- lex pedibus esset instructus , & pollea pedibus fuerit inutilatus , seὸ Deus, ad puniendum Serpentem , secit , ut ea , tuae antehac erant Serpenti naturalia , cilicet comedere terram , & gradiri su-Pra pectus suum , verterentur ipsi post peccatum Adami in poenam . & infamiam et non secus ac Iris ante diluvium universale omnino naturalis erat , sed
post diluvium evasit signum pacti Deum inter & homines initi . Quod denique
Deus nou solum Adamum , ob inobedientiae peccatum, sed etiam omnes eius posteros donis ae privilegiis concessiqPrivaverit se eosque miseriis , & ealamitatibuς obnoxios esse voluerit , poena esta Dei iustitia peccato Adami ,. primi
omnium hominum parentis , irrogata Ex qua poena ad omnes Adami posteros transmissa nobis pleraque elucescunt , quae alioqui nullo pacto a nobis comprehendi possent . Inde enim primo intelligimus peccati originalis ad omnes Adami posteros transfusionem , & causam cur omnis homo nunc nasciuir eum ignorantia in intellectu ,. cum malitia ita voluntate , cum propensione ad m, tum M cum lucta passionum , totque miseriis , & poenis subiaceat Quae dissicultas plerosque eordatos ex Gentilibus viros vehementer olim torquebat , e ramque ingenia , quantumvis acutissi-
ma , penitus absorbuit , ut ostendit CI. Blasius Paschalis in suis Cogitatis tit.
Praeterea , ex ejusdem poenae ad omnes Adami posteros derivatione cognoscimus necessitatem adventus Messiae , seu R demptoris ad rer arandum genus humanum , primigenia Protoparentis Adami labe perditum , & summam erga nos charitatem Dei , qui ab exordio Mundi se ohstrinxit ad mittendum illum Reparatorem, seu instiam , quando vid licet imprecando Serpenti , qui Hevam ad peccandum induxerat , dixit : Ipsa conteret caput tuum , idest , Reparator , seu Messias , quem aliquando , ad resarcienda damna generi humano per peceatum Adami illata missurus sum , quique ex muliere nasciturus est , conteret caput tuum . Tantum i itur abes , ut haec , quae Author libri Geneseos refert, pro tabulis haberi debeant , scut effutiunt Infideles , virique increduli , ut
potius maxime commendent veritatem,& antiquitatem Sacrae veteris Testamenti Hilloriae , quae nos docet , quo pacto Deus hune condiderit Munὸum , aperit nobis originem , naturam , statum , &conditionem Adami , primi omnium hominum parentis , in selicissimo innocentiae statu , ejusdemque Adami , &omnium illins posterorum , post lapsum
miserias , pamas ac calamitates ', ac denique certam facit promissionem a Deo
datam ab exordio Mundi de mittendo Redemptore , seu Messia , ad reparandum genus humanum , peccato Adami collapsum , multisque plagis sauciatum ,
quorum omnium notitiae ne vel minimum quidem in Historiis Gentilium a
Respondeo secundo , in libris , ex quibus Christiani probant se Iesum Christum esse verum Messiam , referri quidem , sed non laudari & approbari ol scaenos quorundam amores , seu Lothi eum suis filiabus , & Iucia cum nuru sua Thamara incestum ς Davidis Regis adulterium , & homicidium ; Salomonis libidinem , & Idololatriam ; hi , inquam , turpissimi' quorundam amo ' ,& vitin in Sacris Christianorum libris
narrantur , sed nore approbantur . At ,
67쪽
in Historia Gentilium non solum reseruntur , sed laudibus extolluntur impu- diei Deorum mores , stupra , & adulteria. Porro Patriarchae veteris Testamenti Abrahamus, Isaacus, Ac Jacobus, quos laseiviae ins mulant Infideles virique increduli , facile ab hoc vitio vindicari possunt . Vivebant quippe illi Patriarchae post diluvium , quando Deus Polygamiam, seu uxorum nluralitatem , permisit ad multiplicandum genus humanum , aquis diluvii ext initum .. Quid igitur mirum , si illi Patriarchae polidi-
juviani , iuxta dispensationem ipsis a
Deo concellam , .non lasciviendi , sed gignendi causa , plures uxores duxerint Non peccavit Uliam Propheta Osee, dum nupsit sornicariae , seu meretrici , quia , iubente Deo , illam meretricem , relicta sornicatione , ad meliorem frugem conversam , uxorem duxit , & ex ea filios procreavit . Quod Noemi ebrietatem spectat , ex suit ab omni culpa immunis , quia iclopinata suit , Est non ab intemperantia prosecta. Noemus si1 quidem vinum antea non gustaverat , neque sciebat , qua mensura vino uti debebat. Qio factum est, ut per ignorantiam involuntariam, inculpabilem in ebrietate inciderit. Denique , Myses non peccavit , bella cum variis populis gerendo , quia nulla nocendi cupid: rate , non libidine dominandi , non ulci-
. scendi erudelitate haec bella suscepit , sed Autliore Deo, qui etiam, tanquam
supremus rerum Ommum Dominus ,- vcrluit , ut Hebraei , cui duris ac iniquis laboribus absque ulla mercede fuerant ab aegyptiis tempore. captivitatis Oppressi , ditarentur terrenis bonis , quibus .fgyptii , verum Deum ignorantes , ad superstitiosum salsorum. suorum Numinum: cultum in Iniuriam Creatoris abutebantur . Excusent nunc Gentiles eadem facilitate , si possint , vitia ,& spureissimos amores Deorum suorum , quoς inter Bacchias temulentus fuit , Mars homicida , qui etiam cum Venere adulterium commilit ; Mercurius fur ac nebulo , qui nihil ao famam sui reliquit , nisi memoriam fraudum suarum.
iid omnium horum paur Iupiter ,
qui , ne parum videretur , si in expugnanda sceminarum pudicitia maculosus esset , etiam sexui suo iniuriam se-cit Praeturmitto obscaenitateς Veneris omnium albidinibus prollitulae non Deorum tantum, sed & hominum . Tentarum quidem Poetae his horrendis uitiis& flagitiosis Deorum amoribus , varii figuris, & coloribus venustatem , & leporem carminibus suis addere , & ea obtentu aliquo , specieque velare ; sed oleum , & operam perdiderunt . Quin ipsi mei Gentiles , tantisper eruditi, elusii modi splendidas , ted fictas , de Diis, suiς narrationes reiecerunt tanquam inal nes fabulas excogitatas a Poetis , qui-l bus quaelibet fingendi semper filii summa potestas.l obiiciunt ouinto infideles , viriquel increduli , multaque opponunt momenta contra antiquitatem , & authoritatem l Librorum, ex quibus Christiani probant, Jesum Christum esse Mestiam . Et primo quidem dicunt , Libroς veteris Te si amenti periisse omnino in captivitate' Babylonica , sicut legitur Lib. EUnel cap. Ia. vel combustos omnino fuisse in Antiochi , Regis Syriae , persecutione , i quam describens Author Libri primi Machabaeorum , haec habet : Et Librosi Legis Dei comboferami igni , findi utes eos, i cr apud quem inveniebantur Libri Tes t metiti Domini fecundum E dium Regis , t teuci tabant eum. Quo pacto igitur Chri l stiani ex Libris veteris Teii amenti , quil omnino perierunt , probare possunt, Ie i sum Chri lium esse verum Messiam at Deo in Lege promissum Secundo, non habent ampli in Christiani Librorum veteri et Testamenti Autographa , quae prumi Scriptores propria manu eXararuat , sed eos duntaxat Codices habent , quos ab Odra , post solutam Captivitatem Babylonicam , aut dictatos , aut correctos fuisse affirmant . Quomodo igitur Christiani certo probare poterunt , C dices Scripturae veteris Teilamenti, quos nunc habent , conformes esse originariis veteris Testamenti Librorum Exemplaribus , , quae ampliuς non extant , GDque Codices ab Esdra non fuisse immutatos di interpolatos Tertio , multa addi -
68쪽
additamenta , quae libRis veteris Test menti , praesertim Pentateueho Moysis , e posterioribus Seriptoribus facta , tiltro satemur ipsimet Christiani , ape te probant , libros veteris Testamenti , n uales nune habent Christiani , aut fulsi
se vitiatos & adulteratos , aut a recen tioribus Scriptoribus concinnatos . Denique , ex bene multis Antilogiis , leue mradictionibus , quae offenduntur in libris tam veteris , quam novi Test menti , quales nunc habent Christiani , M in quibus eliquandis , vel eonciliandis insudant Interpretes , facile eolligitur , libros veteris Testamenti , quibus inuntur Christiani , nec antiquos , nec Sacros & a Deo inspiratos Authores habere, omn laque Scripta Novi Testamenti , quae stib nominibos Apostolorum &Evangelistarum circumseruntur, esse suinposititia, & a Christianis conscripra post Apostolorum & Evangelistarum tem-
Respondeo ad singula illa momenta ,& ad primum, dico , libros veteris T. stamenti, ex quibus Christiani probant , Iesum Christum esse verum Messiam, nee in excidio Hierosolymitano , nee in Captivitate Babylonicis in uuam Judaeos abduxit Nabuchodonosorus, Assyriorum Rex, periisse , nee in persecutione Ant Ochi , Regis Syriae , fuisse omnino eombustos . Tempore siquidem exeidii Hiero lymitani , quod sub Sedecia , Rege Iuda, cou-tigit , Propheta Himmios , iussu Nabu-αardan militiae Regis Nabuchodonosori Magistri tutus ab omni injuria Hieroselymis remansit , ac penes se consedivavit Scripturae Sacrae Codiem . Quin& Iudaei , praesertim Ezechiel , Mard ehaeus , Tobias , & alii , qui undecim
annis ante excidium Hierosolymitanum in Captivitatem Babylonicam , una cum
Joahim , Rege Iuda , suerunt abducti ,
secum Sacros iaripturae Codices aspo tarunt, & in ea captivitate asservarunt . Iudaei quippe , ut nemo nescit , praeter
Saetos illos Codices , qui in Templo Hierosolymitano , & in Synasogli maxima cura & religione custodie tur , adhuc penes se multa Sacrorum Codicum e laria conservabant , eaque sed
lo legebant . Praeterquam quod , fieri
haud potuit, ut Pentateuchus Samarit nus , quo utebantar Samaritani , hane funestam cladem , seu Hierosolymorum conflagrationem pateretur . Scio , A thorem libri quarti Esdrae asserere , omneς Seripturae Sacrae libros , vel in excidio Hieroselymitano crematos , vel iaCaptivitate Babylonica penitus abolitos csse , eoscue poli Captivitatem Babylonicam ab Erara , Spiritu Sancto amato, de verbo ad verbum fuisse denuo dictatos , sed ille author , quisquis ille sit , nullam meretur fidem ; tum quia Ecclesia hune quartum librem Esdrae ad Ap eryphorum Classem ablegat et tum quia hie liber multis scatet tabulis . Convenit tamen inter viros eruditos , Scripta Sacrae Codices , qui in Captivitate Ba- lonica , ob populi incuriam , ne8le& in 'aliquot locis depravati fuerant , deinde , post laxatam eamdem captivitatem , emendatos & in unum eorpus redactos esse ab Esdra, qui etiam Scripturae Saerae Codicum characteres h braicos immutavit , eisque eharacteres Chaldaiem , queis Iudaei , ob diutu nam Captivitatem Babylonicam magis erant assueti , suffecit. Sed neque in persecutione Antis i , Syriae R is , perire potuerunt omnes Scripturae Saerae Codices, quia licet Antiochus , caeco furore abreptus , plurima Seripturae Sacrae Volumina flammis voracibus addixerit, non potuit tamen gras. sari in omnes Seripi. Sacrae Codices ,
tuos Iudaei . per totum orbem dimisi ,
umma veneratione conseri Mnt . Haec
siquidem Antiochi Regis perlecutio particularis fuit , nec saeviit in unive sum orbem , ae subinde innumeri Scripturae Saerae Codices sacrilegas flammastaeile evaserunt. Ad alterum momentum reFndeo ,Αre typa , seu primigenia ticrorum Librorum Exemplaria intercidisse , quia non erant amplius Ecclesiae necessaria ; Christianos attamen certos esse , quod veteris Testamenti Libri , quos nunc habent , ad Exemplaria origin ria sint exacti , tum quia Deus permi tere unquam haud potuit , ut hi Sacri
69쪽
Libri , ad instructionem Fidelium , ad
veri cultus & Religionis incrementum n seripti, omnino interirent; tum quia Chri iliani in iisdem Sacrae Scripturae Codicibus , quos nunc habent , eandem vident Seripi. Sae. styli simplicitatem ,
antiquitatem , sublimitatem , cum veritate Evangelica consentionem , ceterasque dotes , quibus Seripi. Sac. aliis libris longe antecellit , tum quia etiam Christiani aporime sciunt , Esdram , divino lumine illustratum , correctioni ruripti Sacrae, post tutam motivitatem Babylonicam, incubuisse , ejusque correctionem publica Synagogae authoritate fuisse comprobatam, sicut late commonstrat Illustrissimus Abrincensis Episcopus Dauiel melius in Libro de Demonseratione Ευaugelica, Propos . p. 262. Tum quia denique ex perpetua Saeculorum serie, &conlianti Iudaeorum consensione omnes Christiani compertum ae exploratum habent illos veteris Testamenti Libros , quos nune habent , ab his Saeris Seri--oribus , quorum nominibus sunt insi- niti, conscriptos fuisse, sicut nemo duitat Platonis , Arytotelis , Ciceronis , Varronis, aliorumque Gentilium Seriptorum Libros, ab his suisse compositos, quia eontinua temporum tibi succedentium serie hi Libri , qui sub eorum nominibus eircumseruntur , semper laudatis illis Seriptoribus fuerant asserti aevindicati. Ad tartium momentum dim, Esdram post laxatam eaptivitatem Babylonicam , vel alium Sacrum Scriptorem .divino afflatum numine , quaedam Saeris Libris, sed praesertim Pentateucho Moysς addidisse verba, nonnulla etiam nomina immutasse , ut narrat o Moysis faeilius intelligeretur ab iis , quibus vetera V bium, montium & locorum nomina erantiMota. At nemo, me hercle , eo desipiat, ut cum Aristarchis & huius talis incredulis viris dicere audeat , aliquem , post obitum Moysis, novos ritus, novas caeremonias sub ementito mysis nomine venditasse , promulgasse , novamque& plane commentitiam seri isse ac toti populo Iudaico obtrusisse Historiam .
Nam si quis , post obitum Mori. , id
tentare vel exequi aus; quisset , omni proculdubio tam insignis impostura, quae nulla arte celari potuisset , tam a Judaeis, quam a Gentilibus retecta & consutata fuisset. Ad ultimum momentum respondeo , non veras & reales , sed apparentes duntaxat in Sacris Libris reperiri Antii pias , seu contradictiones , quae a Sancti; patribus & Scripturae Sacrae inter pretibus sueriint iam explanatae, quaeque
tantum abest, ut Sacrorum Librorum authoritatem deprimant , ut potius maiorem illis fidem conellient, quia per ejus modi difficultates & apparentes Antii gias, quae interdum in Sacris Libris currunt , bona , & sincera fides Merorum Scriptorum omnibus innotesiit, nullique amplius supereis suspicandi locus , Sacros Scriptores quasi ex compacto &conspiratione inter se facta animum ad deseribendam Historiam tam Sacram , quam Evangelicam appulisse . Praete quam quod tum ma protervia est , Authoritatem Sacrarum Scripturarum, tam irrefragabilibus aliunde momentis fultam , vel ex hoc uno . difficultatum , &apparentium Antilogiarum , quae in his
identidem occurranu, capite , aut et Vare , aut negare velle , lex quo nullus Grammaticus , aut Criticus profanos Authores Homerum , Pindarum , Horatium, Ciceronem, , alios Gentiles Scriptores calumniandi occasonem arripere
vellet . Experientia quippe constat, in Libris Prophanorum , seu Gentilium Scriptorum, passim salebrosa , & implexa ostendi loca , quae Lectoribus crucem figunt, ac summum facessunt nee
tium , in quibus . explanandis Delio , ut aiunt , natatore , & Oedippo opus est. Inde tot Commentaria in antiquos P tas , linatores , & Philosobhos hactenus edita sunt , & nova quotidie prodeunt . Cur autem in Saeris Libris quaedam o scura loca , & nonnullae apparentes r Periantur contradidi iones ; duae possunt inerri rationes . Primo , quia ita Deus voluit ad exercenda hominum ingenia , vel ad domandam superbiam nostram , vel ad ostendendam sublimitatem arca norum , seu altitudinem Mylteriorum , qui-
70쪽
quibus gravida est Scriptura Saera . S iereduli : non minus stupendis mirae eundo , quia post multorum saeculorumllis praefulsit Maiametes, quam ipse Chr myriades , quaedam Scriptum Sacre locais his , & doctrina Matimetis , sicut πω obscura , & quasi tenebrarum caligineitendunt ejus discipuli , his characteri- involuta evaserunt , mutatis. videlicet imibus insignitur, quibus veram , & a Deo quendi formulis , - quae omnibus eranu prosectam fuisse probatur ; atqui tamen notat ea aetate , qua Sacri Seriptores li-lChruliani dicunt , Mahιmetem esse im-hros publicarunt , vel ignoratis rebus &lpollorem , eiusque Legem , seu doctri- factis unicuique his temporibus expi inam , ceu falsam , impiam , & flagiti ratis , deinceps vero oblivione deletis ,Isam execrantur , quidni igitur idem de ex quibus genuina Sacrorum Scriptorum Christo , eiusque doctrina a Mahom
intelligentia dependet , cuiusmodi suntlianis , aliisque qui Iesum Christum ,
situs Locorum, Provinciarum, Urbium,iut verum Messiam agnoscere , eiusque nomina, prodrietates Plantarum , & A-ldoctrinam recipere nolunt , dici pol
nimalium pondera , & mensurae , Α l rit ὶ Maiorem Pro positionem probant I tes, & Scientiae prophana' ; mores , seu i fideles virique increduli primo ex M coniuetudines , quae in variis Regioni- hometis historia , descripta ab eius D, hus tum temporis obtinebant , Leges , t scipuliς , qui tessantur , Mahomeris d Proverbia , Sectae , & opiniones , quae , Arinam fuisse a Deo revelatam , illum
tam apud Iudaeos, quam apud alias N fuisse virum divinitus amatum , multistiones circumserebantur; ut nihil in prae- miraculis , ac prodigiis conspicuum , &sentia dicam de figuris , metaphoris, al- , Religionis ab eo institutae gloriam ,
legoriis , Hebraismis , Graecismis , Ge l amplitudinem , propagationem V aliaque fraphie is , & Chronologicis dissicultati-' id genus maxima beneficia , ei a Deo
us , quibus obscurus nonnunquam red-' eoncessa , & oculis omnium patentiaditur Scripturae Saera stylus . Quod a ostentant . Non videtur autem potiortem dictitant Infideles , virique inere-' ratio , cur credatur Historiae Iesu Chriduli, Scripta Apostolorum atque Evan- sti ab ipsus Discipulis descriptae , quam gelistarum , quae nune habent Christia- l ut fides adhibeatur Historiae Matimetio, ni , esse supposititia , eaque ab ipsismet quam illiuς Discipuli litteriς manda-
Christianis, post Apollo orum, & Evan- runt . Praeterea , inquiunt Infideles , Vi gelis arum tempora fuisse exarata ; pu-l rique increduli, Lex, seu doctrina Μ tidum mendacium est , quod faeile r i hom/ris , non solum in brevi temporis sellitur , prim ,: quia S. Perrux eap. a. spatio orbis maximam partem occupa suae secundae Epistolae laudat S. rauIil .it , & a diυersis Nationibus suscepta Epistolas , aliquo tune fuisse in mani-l est , sed etiam eius cultores , seu Ma bus etiam indoctorum . Secundo , Di- hometani selicibus bellorum eventibus stipuli Apostolorum , sicut L Clemens , ,e victoriis Christianos superamni , Papa, S. Ignatius, Martyr, & S. POb iomniaque Palcestinae loea , ubi jacta eamus , superstitibus Magistris , testimo-JRnt' Christianae Religionis iundame nia ex eorum Scriptis depromunt ad in- ta , ire suam potestatem redegerunt . struendos Fideles t Tereio 3 L De us , Credibile autem non est, Deum per- Auditor S. Pobcarpi, & S. JHimus Hinimittere voluisse , ut Mahometis Religio reticos sui temporis ex Scriptis Apost lae doctrina , si falsa suisset , tam latelorum revincunt, idemque praestitere San-lpropagaretur , ejusque Sectarii faustis cti Patres, qui eos proxime exceperunt, bellorum eventibus , ae victoriis Reliquos inter censentur Oris res , & Te igionem , ae doctrinam Iesu Christi , ruilianus, qur ultimus capit. I. libri ori- quam si iam esse veram praedicant Chrimi contra Marcionem exprobrat huic Hae-' stiani , in toto sernie Oriente exter retico, quod Gangelia eo erit, idest , t minarent. mutilaverit. l Res,. pluribue momentis demonst' iobjiciunt sexto Infideles , vitique i ' posse, Mahomeris doctrinam salsam, im-C 4 piam,