장음표시 사용
121쪽
dicatam necessarium est, ut non aegrotet ἴδε in Aeginam nauig iri, ut pecuniam recipiat. Item violent uiri δε vis ue hoc autem est, quod praeter Propositum,&electionem obstri, prohibet sviolentum enim nec effarium dicitur, quare etiam triste ut Euenus quoque ait, omnis nanque nece si aria res tristis est,ic vis necessitas quaedaest quemadmodum Sophocles dicit, Etiam vi me cogit hae facere
Et recte necessitas videtur inuitabile quiddam
esse; contrarium enim uoluntario,in secundum cogitationem motui est. Item, quod non contingit aliter se habere, neces e dicimus, ita se habere; iecudis hoc necessarium citerauerioque
omnia dicuntur quodammodo necessaria nam
ipsum necessarium aut agere, aut pati tunc dicitur, cum no cotingat propter illud, quod uim infert, secundum propositum fieri, tanquam illa existente necessitate, propter qKam non contingit aliter. Et in eis, quae concautis uiuedi, dc boni sunt, similiter; cum enim non contingat hicin uicem ipsum bonu, nisi uero ipsum uiuere,, esse sine quibusdam, haec necessaria, & haec causa necessitas quadam est. Item demonstratio necessariori est: quonia non contingit aliter se habere, ii simpliciter demonstratu est. Huius uero causeapsa prima, si impossibile est aliter se habere, Aquibus fit syllogismus . Quorunda itaq; alia est
causa, ut necessaria sint: quo ruda uero nihil, sed propter lige, alia necessario sunt Qua rei proprie necessctariu est, quod simplex elis hoc. n. non Pot multipliciter se haberete quapropter ne aliter' aliter etenim multio liciter se haberet Si agitur aliqua perpetua.& immobilia sunt, nihil
122쪽
Argumentum cap. 7. Scrἰbuntur Octo modi, quibus aliqua Acuntur nurire quidem per acciden=, o quinque per se postea omnes in unum reducit; quibu adiungitur modus, quo unitas a perfectione sumitur unum item num ratorum principium esse describit . o diuisionens 'nitatis aliam dat,scilicet unum numero, specie,s nere, o proportione . G denique quot modis aliquid
dicatur multa,narrat primκm igitur narratur tro
modi unitati accidentalis, ubi scriptum est secun dum accidens quidem, Coriscui ideinde proponuntur quales sint, qui per se ibi illorum vero qui per fea quorum primus est hae quidem dicuntur 1secundus
salio item modo unum dicitur) tertius s dicuntur ausem --,num J quartus sitem unum ea dicuntur Iqmntus, O vltimus et sta omnino quorumcunque apostea reducuntur omnes ad unum primum ob le gitur svniuersaliter nanque quotcunque ymodu autem,quo nitas a perfectione sumitur,est ibi sitem ess quidem J num item numeratorum principium esse
describit sic 'ni autem esse principium I deniquescribis aliam diuisionem unius magis logica , ubi inquis Ditem alia numeres,quo pacto autem aliquid dicatuν multa, exponit ibi manifestum auιem etiam est.2VNum dicitur uno modo secundum aeci Tex. .
dens, altero per se. Secundum accidens quidem, ut Coriscus dc musicum,in Coriscus muscus. id eui enim est dicere Coriscus is usicum, di Coriscus musicus rin musicu iustum, de musicus iustus Coriscus . Cuncta etenim haec uinnum d n secundum accidens. iustum quidem de musicum, quoniam uni lubstantia accidunt: muri sicum
123쪽
scum vero de Coriscus, quoniam alterum alteri accidit simillae etiam quodammodo musicus Coriscus cum Corisco unum est,' altera Partium earum quae in oratione sunt, alteri accidit; ' , t puta musicum Corisco dc musicus Coriscus iusto Cotisco, quoniam utriusque pars una eideunt accidit; nihil enim differt, aut Corisco musi-inum accidere, aut isti hoc. Similiter autem, tam si de genere, quam si de aliquo uniuersalium nominum accidens dicatur, utputa, quod idem homo,& musicus homo; aut enim homini qui una est substantia, musicum accidit aut qm ambo alicui singularium accidunt, veluti Corisco; non tamen eodem modo ambo insunt sed hoc quide, ut genus fortassis,init in substantia, illud vero ut habitus, aut passio substantiae Quaecunque itaque secundum accidens unum dictitur, hoc move s Q dicuntur Illorum vero, quae per se unum di ' cuntur, haec quidem dicuntur, eo quod cotinua sunt,ut fascis vinculo, d ligna viscoslinea quoq;
etia, si curua sit, sed continua, una dicitur, sicuti artium etiam una quaeq; crus, brachium Exiis autem ipsis illa magis unum sunt, qu natura, quam arte cotinua sunt. Continuum vero dicitur, cuius unus per se motus,& non potest aliter esse; unus vero, qui indivisibilis; in diuisibilis
autem es: undum tempus . Secundum se autem continua, quicunque no tactu unum sunt; si enim pones inuicem tangentia ligna, nydices ea nu, neque lignum, neque corpus, nec aliquid continuit esse. Igitur alta, uaeciaque omnino cotinua sui, unum dicuntur, etiam si habeant flexione; rid huc magis,quq non habent, ut tibia, aut femur, quam crus quoniam contingit unum non esse motum cruris; dc recta magis quam curua, nu
124쪽
es, curvam vero, angulum habenteminina, non unam dicimus: quoniam cotingitin non simul eius, motum,&simul esse, rect fuero semper simul nullaque particula magnitudinem hahens, haec quidem quiescit, haec uero mouetur,uemadmodum curvae s Alio item modo uni risicitur, cum subiectum sit forma in disterens. In 'clifferens autem,quorum forma indivisibilis secundum sensum est. subiectum uero, aut primu, aut ultimum ad fines etenim uinu unu ,in aqua una dicitur, quatenus indivisibilis secudum formam est liquoresque omnes, ut oleu, uinu, ωliquabilia unum; dic utur, quoniam omnium ultimum subiectum idem est, aqua nanque lae hic
omnia sunt si icuntur autem unum,in quoiu ex. I. unum genus differens oppositis differet ijs .ac cucta haec unum dicuntur, quoniam unum est genus subiectum distereti j s. ut homo, equus, cani . unum quid, quoniam omnia animalia, & quodam simili modo, sicuti materia una. Haec autqnq; quidem ita unum dicuntur, quadoq; uero superiore genere, quod idem dicitur, si ultimae generis species sunt, illa aut superiora ipsis ut- puta triagulus duorum qualium laterum una , eadem figura cum triangulo trium squalium laterum est ambo etenim trianguli, sed nonrjdem trianguli. IItem unum ea dicuntur, quo Tex Itrum ratio quod quid erat esse dicens, indiuisibilis ad alia est, quod quid erat esse rei significantem Dipsa enim per seipsam omnis ratio diuisibilis.sic enimi auctum,in diminutum una est, quoniam ratio una, quemadmodum in superficiebus est ipsius specie una. Et omnino quorumcunque intellectio, ciuae quod quid erat
esse intelligit, indivisibilis est, neq; separari Pot
125쪽
Nec tempore, nec loco, nec ratione, hare maxime unum sunt. de horum, quaecunque substantis sunt uniuersaliter nanque quotcunque non habent diuisionem, quatenus non habent, a tenus unum dicuntur, ut puta, si prout homo no
habet diuisionem, unus est homo: φ si prout aniina al, unum animat: P si prout magnitudo, una
magnitudo. Plurimaliaque unu dicuntur, eo
aliquid num aut agunt, aut patiuntur, aut habent, aut ad aliquid unum sunt. Quae vero Psimo unum diri illa iunti quorum substantia una e
ria uero, aut continuatione, aut forma , aut rationes numeramus etenim tanquam plura , aut quae non coatinua sunt, aut quorum torma non, I.Σb ei, una, aut quorum ratio non est una. Item est quidem, ut quodcunque dicamus continuitate unum esse, modo quantum & continuum sit: est autem ut non aliquid totum sit. hoc autem, si n5 habeant formam unam . non enim dicemus similiter unum, cum uiderimus partes calceamentiquomodocunque compositas, propter conti nuitatem sed si ita, ut caueamentum sit, a quandam formam habeat, tunc unum . Quare maxime linearum i circuli linea una est, quoniam to
Tex. iacta, di persecta est SNni autem esse, principium est alicui numero esse; prima enim me sura prina 2.xbT cipium est 3 quo nanque pri in cognoscimus, hoc prima cutisque generis mensura . Principium itaque scibilis circa unumquodque ipsum
unum s non est autem ide in cuctis generibus unum; sed hic quidem die sis, hic vero vocalitia ut .muta; grauit aris aut aliud, motus aliud. Vbiqi aut ipsum unum aut quantitate aut forma indivisibile. hidagirair, quod secundum quantu,
Ps Q ut quiantium , indivisibile est 3 quod qui dein
126쪽
omnino sine positione eit, dicitur unitas equo vero omnino Δ positionem habens, Punctum: quod autem iecudum unum linea quod uero iecundum duo superficies quod autem omnino, d in tria secundum quantum diui libi-Ie, corpus, econuerto; in duo quidem diuisibile, superficies est; quod uero in unu linea quod
autem nequaquam secundum quantitate diuisibile est, punctum, desunt ras est; quae quidem sine Positione, unitas: quod uero habet positione. Punctum. Item alia numero, alia genere, alia specie, alia analogia unum sunt. Numero quidem, quorum materia una Specie uero , quor ratio una.Genere autem, quori eadem pretdicationis figura.Secundum analogiam uero, quaecunquC se hiit. ut ad aliud. Semper autem posteriora ie-quuntur praecedentiaci te uia quRcunque numero, specie quoque unum sunt: quεcunque uero species, non etiam numero, sed genere cuncta unum sunt, quscunque etiam specie: quaecunque autem genere, non omnia specie, sed secundu analogiam: quaecunque uero analogia unum, non omnia genere Manifestum autem etia est, quod Multa quoque uni opposite dicunturs quaedam enim, te quod non sint continua, Quaedam uero eo quod diuisibilem secundum speciem materiam habeant, aut primam, aut uiatimam; quaedam autem, e quod rationes, quod quid erat esse dicentes, plures sint Argumentum cap. 1. IDiuidit eris, per se, o per accidens postea entis
per aeeidens tres modo exponit deinde narrat tres
emis,perse diuisiones, unam eniis in decem praedica-
127쪽
eundiam accidens aidemJhine narpat ινε, di sibi entis p se, primὸ indecim praeditam foeta se uero esse dicunturifecundία es in animis uir ἔν rara Utertii ut actu, potentia, dicen, fa n messe, psum n,. ς το , si s dicitur, aliud secundum accidens aliud M per se. Secundum accidens quidem,ut iustumusicum esse dicimus, Fhominem musicil aemusicum hominem similiter dicentes, tecm dicimus musicum aedificare;quia aecidit disie' tori musico esse, aut musico sat fieatori. hoe ete
nim hoc esse disere signifieat ho huiraee Tre. Ita igitur de his qus dicta sunt, cum hominEdicinius musicum esse.& musicu hominem, aut album muscum,suehune album hoc quidem quoniam ambo idem acciduntsillud vero, Quoniam enti accidit.Hoc autem musicum hominε quoniam huic musicum accidit, ita etia dicitur album esse,quoniam cui accidit, illud est Ouae agitur secundum accidens esse dicuntur Gadiscutur, aut quoniam eide entiam bo insu t, aut Tex. 1 --ΠxMnest,aut quoniam ipsum est , ut inest de quo ipsum praedicatur. sPer se vero esse dicuntur,muscunque significant pridicationis figuras;quoties enim dicuntur, toties ipsum ense significant.Cum ergo.eorum , quς predicari tur qugdam ipsum quid est significant, que clam quatriqusdam quantum , quaedam ara liquid
quando hora craq; ideiri ipsum os fgnificat.
128쪽
nihil enim differt, homo conualescens est, audhomo conualescit; dc homo ambulans vel ince- clans est, aut homo ambulat, vel incedit limiliter in aliis quoq;. Item ipsum esse,& ipsum est
fgnificat quod verum est, ipsum vero non esse, quod non verum , sed falsum similiter , tam in affirmatione. quam in negatione ut puta, quod Socrates musicus est, quoniam verum hoc est raut quod Socrates non albus, quoniam verum
quod autem diameter non sit in commensura inhilis, qm salsum est. Item ipsum esse, desipsumens, quoddam eoru,qus dicta sunt, potentia dici posse significat, quoddam actu; videns et enim ιcimus esse, quod potentia, ut dicitur, videt, quod actu. ipsum quoq; sciens similiter,& quod Potest uti scientia,& quod iam utitur ac etiam quiescens, tum illud, cui iam inest quies, tum auod quiescere potest . Similiter autem in sub antijsa etenim ercurium in lapide dicimus, esse,& lineae medietatem, ac triticum, quod noesiam matur u est.quando vero possibile, quaodo non in alijs determinandum est. Argumentum cap.
Enumerat quatuor modos substantia,eos' ad duo oducit primus eis substantia dicuntur Jsecundu, alius ueri modΛs J tertius litem quacunque partieu' tri quartum his uerbis exponit btem quod quid erat esse Dyo tremo reducit duos modo postremas ad a.
Los,ubi inquit Paccidit igitur duobus modis JSVbstantia die untdc simplicia corpora, ut terra, ignis, aqua, dc quae talia sunt,in uniuersanter corpora, d quae ex hiscosistut animalia dc
129쪽
dς monia ac eorum particuli; haec ver omnia dicuntur substantia , quoniam non dici n-tur de subiecto, sed de eis citera. Alio vero modo quodcunque fuerit causa existentiae, talibus rque in existens, ctuae non dicuntur de subiecto. ut anima animali. Item quaecunque Particulae in existentes sunt in talibus, definietes,4 quod quid significantes, quibus peremptis, lotum perimitur ut superficie .corpus, ut quidam aiunt, dilinea tu perficies, .uniuersaliter numerus videtur quibusdam talis esse eo et enim Perem. yto nihil esse, desomnia terminare . Item quod
quid erat est e cuius ratio definitio est in hoc niuscuiusque substantia substantia dicitar Aecidit igitur duobus modis substantiam dici in ipsum ultimii subiectu, quod nodicitur de alio: ec id, quod cum quod quid sit, iam separabile fuerit.tale vero cuiusque sorma, dc species.
Argumentum caP. IO. Debmνat multos Octos, quibui Hiqua irim eme di exis tu siue per se, siue per accides. re quid diuersum, disserens, simile, oppositum, diuersium specie detia-xat.qua sint eadem per accidens demoni rat sic Deadem vers quadamIecundum accidens J qua per se
secundum quos pote se cognosti, quod aliqua se ορρο- fita dieεni fer quibus 2 quot modis dicantur
contraria,ibi legimus contraria dicuntur Jρολῆν ἐ
130쪽
' Adem vero, quaedana secundum accidens d Te xam 1am alterum alteri accidit musicus vero ho. vero hoc huic trunque illorum etenim liciu
dicuntur; non enim est velum dicere, quod omi II In Rςςidςnii vero non per se
nam videtur Socrates, de Socrates musi e Ca
Socrates enim non de multis, qua 'noti mira Socrates, sicut omni h ζ qu,dii 'I
, turbata dicuntur eadem. Quadam ver per se 1 - cuta' unum; etenim quorum materia ut scecie aut numero una, adem dicuntur & quota
a pii idem vi duobus enim laso v. itur . Diue sa 'es dicuntur, quorum aut species plures a Fatc Ira, aut ratio substantia &omi in d;.2
sunt, cum idem quid sitis a. ur: ἡ V se
qua plura eadem, quam diuersa passi sunt Mquorum qualitas una ac secundum uacu noua contrariorum alterari contingit fruod tu,