장음표시 사용
211쪽
fit, vel corrumpitur altera vero etiam, dum est. Latet autem praecipue quod quaerituri in his, quae non de alijs dicuntur, ut puta quaeritur homo quid est: ebrio od simpliciter dicitur, neque determina turritiod haec vel hoc oportet igitur recte disponentes quaerere; quod si no commu
ne fit eius quod nihil est quaerere, eius, quod Tex o aliquid quaerere. Cum autem in abere dc existere ipsum esse oporteat, manifestum est, quod pio P. et quid est ipsam materiam quaerit. ut puta haec sunt domus. Propter quid quia haec exi. stant, quod erat domui esse: homo hoc , ausi corpus hoc tale habens qua res causa materia. qu si itur haec autem est forma , qua aliquid est haec autem est substanti L. Patet itaqueri uod de simplicibus non est aliqua quaesito, neque do
ctrina, sed alius talium qu stionis modus. Cum vero quod cx aliquo compositum ita ut unum totum sit, non est ut cumulus, sedit syllaba. syllaba vero non est ipsa elemeia,nec idem , quod B, bc A. nec caro ignis in terra . dissolutis nanque , haec quidem amplius non sunt, ut caro de syllaba: elementa vero ignis: terra sunt. est ergo syllaba aliquid. non solum elementa, Oca Iisi muta, sed etiam aliquid aliud. o caro noni
solum ignis: terra , aut calidum frigidum sed etiam aliquid aliud . Si igitur necesse est illud quoque aut elementum , aut ex e mentis e sie: si elementum quidem rursus eadem ratio erit ex hoc enimi igne,in terra erit caro , item alio: quare in in sinitum progredietur,si vero ex elemento, patet quod non ex uno , sed ex
pluribus quam id ipsum erit quare iterum de
hoc eandem rationem dicemus, quam de carne, aut syllaba. Videbitur autem esse Aliquid M
212쪽
Ie, non ele mentum, ac causana, sed ho carnem aioc vero syllabati esse . simili terri de cς-tetis Llubstantia vero cuiuique quidem oe hoc ira imaue prima ipsius esse causa est. Cum autem quae dana rerum non iubilanziae sint, sed quaecunque suo flantiae secundum naturam , dc natura constituta sint, . deri pollit profecto ali ciuibus haec quoque natura lubstantiam es e,quae non elementit, sed principi urn Pst elen Ie n. Ium ulcia tur, in quod existe in ditii i-
ut materiam utputa syllaba ii suu Α,
213쪽
s conti ando ad dicenda. 'ex. 3. vsique ad I .agit de principi1 rerum sensi bilium de materia, et forma. tex. I s. que ad I 6. tractat de snione materiai σforma adinvicem. Argumentum cap. I.
Arist. docet, quomodo copuletur hie Γιer eisisse periore: deinde in omni sensibili ne se materiam, nos autum in omnibus eodem modo declarat . proponit tiro in generali intentionem suam , ubi ait Lex his tur, quae dicta sunt 3 postea resumit quadam eorum , qua dicta sunt in sentim dicens substantiae utri quadam ab omnibus J deinde iungit ad racedensis, rubi ai scωm aut qkod quid erat esseJ in omnisensibi ti inesse materiamo formam scribit, ubi ait s6 7 bites uero cunctas antia materiam habent D ιim.
214쪽
tim ostendit materiam nou eodem modo esse in om-οnibus sic se, sequuntur hane etiam J
X his igitur, quae dicta sunt, collige Tex
re oportet, ac congregando summatim finem imponere. Dictum atatem est , quod substantiarum causae, principia dc elementa quae Iunmtur . Subitantiae vero quaedam ab omnibus con-
cessae iunt, de quibusdam autem separatim e nuntiauerunt quidem . Concest, quidem , quatnaturales sunt, ut ignis, terra, aqua, Mostera sim Plicia corpora deinde plantae,in partes earum, animalia,& partes eorum: tandem talum, d Partes Coeli Separatim autem substantias qui
dam esse dicunt formas, & mathematica. Alias vero accidit ex rationibus substantia esse, quod quid erat esse .lubiectum raten aliter genus magis quam species iniuersale quam singula xia Vniuersali vero & genesii deaeritioque copulantur . eadem nanque ratione substantiae viden tu esse. Cum autem quod quid erat esse suhstantia, huius autem ratio definiti, ideo de definitione, & decipiis per se determinatum est. Quoniam vero definitio ratio, ratio autem partes Lai et necesse quoque de parte erat viae re quaenam substantiae partes, di quae non bessi has de finitionis quoque esse oportet. Item etiam nec uniuersale substantia est neque genus. De Ide is vero, in athematicis posterius considerandum e R. etenim praeter sensibiles substantias, has Qui dem esse dicunt. Nunc vero de concessis subitani ijs tractemus . hae autem sunt quae sensibiles fant f sensibiles vero cunctς ubstantis Hai etia ς habent.Est autem lubstatia i lipsum, quod subii
215쪽
citur aliter quidem materia ic aliter ratio .m teriam autem dico, quae, cum non quod quid amctu sit, potentia est quod quid. Aliter autem rarior in forma, quod cum sit quod quid, ratione e parabile est Tertium vero, quod ex his en , cuiustreneratio soli as,in corruptio est, & separabile simpliciter earum enim substantiarum, quς secundum rationem, quaedam sunt separabiles, Tea 6, uuaedam vero non 'Quod autem materia quodue substantia est, patet. In cunctis nanque odi positis transmutationibus est aliquod trans mutationis subiectum , ut puta secundum locum,
quod nunc hic rursus alibi in secundum augmentalionem, quod nunc latum, rursus manus, aut maius, desse cundu alterationem, quod nunc sanum. rursus aegrum; sinuliter autem dc secun- du substantia, quod nunc in generatione, rursus
in corruptione d nuc quide subiectum, ut quod quid, rursus aut e subiectum,ut secundu priuatio ἰe Et sequuntur hac et aliae Irant mutationes, clterarum vero aut unam, aut duas hse non sequitur; non enim est necesse, si quid materia habet calorem, hoc generabilem etiam' corruptibi. Iem habere. Verum quet inter simpliciter fieri,&no sim Pliciter, disteretia sit, in Physicis dictu est.
Argumentum ca2.24 Ar : it Arist. ex differen in rerum elidentaliabu, in mes substantia sensibili formam es, popilicem definitionem esse omnium declarat, sed prius
copidat sermonem cum praeessentibus dicens seum autem qi adam J deinde ividit caput in duat arates.in prima i et Mestigat diis rentia, in rebus sensibili. bus ritiae formale principium demonstrant secundi
216쪽
quadam eo rollaria concludit circa primum duo considerantur, primo differentia accidentati rerum sensebilium , sed prius narrat spinionem Democrιsi itas Democritus igitur tres J quam affirmat insufficiente
esse sies videntur autem multa differentiae secundὀostendit, quomodo praedicta differentia se habeant ad
ea, quorum sunt, ubi inqui quia patet quod Iermodo adsubisantiam ubi ait f. manifestum igitur ex his Jex pradictis concludit duo corollaria, Morum primum est qu. diuersarum materiarum diuersa funt forma, ibi inquit Lmanifestum itaque J secundum eis, quὸd illud, quod in definitιone ponitur, comparatur ad aliud, ut actus, o aliud, ut materia, his verbis. quia eorum,qui definiunt. JCVm autem quaedam, ut subiecta , t mate 'rex L. ria concedatur ubstantia haec autem est, 'us potentia est, restat illam, quae ut tactus subsantia seu libilium est, quanam sit dicere. Democritus igitur tres disterentias esse videtur existimare: subiectum enim corpus materiam num idem . diis erre autem, aut rhysmo, quod est figura aut trope, quod e si situs: aut diathige, quod est ordo . videntur autem multae disterentiae eia feci ut putariusdam compositione dicuntur mais telis sicuti quaecunque mistura, quemadmodum melicratum qu tam clauo ut arcasquς-dam ligamine, falcis 'u dam glutine , ut iis herariusdam pluribus ex hisa quςdam positi
ne, ut limen o superliminare iis enim , eo quod modo quodam sita sint disterunt; qusdam tempore , ut coena, di prandium, qusdam loco ut venit; quςdam sensibilium passionibus, ut duritie Ze mollities, de densitate dc raritate, di siccitate&humiditate ι quadam quibusdam ex his, in a quadam
217쪽
quaedam omni b. his. dc omnino quaeda redudantia, quaedam defectu . Quare patet, qdin ipsum est, toties dicitur, lime enim est quonia ita situestet esse, ii ipsu in poni ignificat o glacie esse, sic densari. Quorunda vero esse dc his omni b.
definietur: eo ci quaedam miscentur, quaedam temperantur, quaedam ligantur, quaedam de santur, quaedam steris disterenti j v tuntur, sicuti manus aut pes . Accipienda igitur genera disteretia Ium. haec. n. p Iincipia existentia erunt ut quq in magis de minus, aut denso,& raro, d e teris talibus . cuncta etenim haec redundantia dc defectus sunt. Quod si quid figura, aut leuitate , aut asperitate, omnia recto de curuo, his vero esse e rit misceri, opposito aut e modo, no esse. Manifestu igitur ex his est si substantia causa est, ut Vnum quoq; sit, in his quae redu est quaena uti rusingula sint causa est. Substantia itaq; nihil
horu est, neque combina iurat tamen propoItiona
Tox. 6. te in unoquoq;. Et quemadmodu in substat iis, quod de materia praedicatur, ipse actus est, desinalijs definitionibus maxime utputa, si limen oportebit definire lignum, aut lapide sic positum dicemus, domum, lateres, aut ligna sic posita. An etiam dc cuius causa in quibuida est. Si vero glaciem, aquam congelata, aut sic densata .c 5 sonatia vero est acuti grauis mistio talis .eodeaute modori in cς teris . Manifestu itaq; ex his
est, actus alius alterius materiae, ratio.quo Iuridam. n. compositio, quorunda mistio, quorudam aliquid aliud eorum, quae dicta sunt. Qua- Ie eorum', qui definiunt, hi quide qui dicunt. quid est domus i lapides, lateres, ligna, pote ia
a Omudicant. materia. n. haec sunt. Qtii vero vas
e ora seruatauu reru: coryotu, aut aliquid aliud talo
218쪽
tale addentes actum dicunt. Qui porro haec ambo componunt, tertiam,in quae ex his elimibstatiam. videtur etenim ea quidem, quae ex differet iis ratio fit, formaein actus esse: quae vero ex his quae insunt, materiae magis. Similiter, quas Archytas apibat. definitiones etenim simul utriusque sunt utputa quid est Serenitas quies in multitudine aeris materia quide aer et actus vero dc
substantia quies . quid est Tranquillitas maris
planities.subiectu quide,ut materia, mare actus
vero.& forma planities Manifestum itaq; ex dictis est, quaenam sensibilis substantia, de quomodo sit. etenim haec quidem ut materia is aut.
ut forma, quoniam actus: tertia vero ex his. Argumentum cap. 3. Ruatuo narrat Arist. de forma. quod forma κοῦ es tota quidditas ex nominis significationes deinde ustea si aliquid prater partes materiau tertio nee secvndum eseseparata, verum ingenerabilis , n- corruptibili r quarto quὸ sit similes numeris in in qua parte declaratur . ac secundum ea , qua Plato dixit, cum de principi formali tractauit . priamum uitia tradit per hane quastionem Poportet autenon ignoraredo demonstrat ad quid tendat quastio dicens s sed hae ad aliud quidem J secundum per du-Aium explanat ibi non videtur itaque quarentibus Jeertu forma esse sempiternas, ae incorruptibile de-elarat diceni necesse autem est Inec esse secunda esse separatas, ut putauit Plato , demonstra ibi si veνὸeorruptibilium substantiaJyltim usimilat quatuor modi stibsantia numeris primo manifestum oeetiam est J secundo Per quemadmodum de numero abrato Dieitio se numeru oporte aliquid esse θηημι so quemadmodum.)
219쪽
Tex. 'Portet autem non ignorare, Paliquando I latet utrum nomen compositam substantiam significet, an actum formam aut puta domus utrum est signum communis quod operimentum est ex lapidibus,in lateribus sic positis ran actu sic formae, quod est Operimentum r& linea , virum dualitas in longitudine, an quod dualitas . Et animal, virum anima in cortiore, an anima haec enim substantia de actusi cuius corporis. Erit autem utique in utrinque animal, non ut una ratione dictum , sed ut Tex. I. ad unum η Sed haec ad aliud quidem aliquid conserunt ad quaestionem autem substantiae
sensibilis nihil. etenim quod quid erat esse formae dc actui adest . anima nanque canimae esse idem est . homini vero: homo non iden i, nisi id anima homo dicatur . sic autem alicui quidem , alicui vero non . Non videtur itaque quaerentibus, quod syllaba ex elementis , compositione sit, neque domus lateres, com positio . Et hoc recte . Compositio enim dc mistio non est ex his, quorum est compositio , aut mistio, si mi Iiter nec aliorum siputa limen postione, non ex limine positio , sed magis istud ex illa nec homo est ipsum animalin bipes, sed aliquid esse oportet quod praeter haec est, si
haec materia sunt, sed nec elementum , nec ex elementis, sed substantia, quod materiam auferentes dicunt. Si itaque hoc ipsius essescausa, de hoc substantia , ipsam substantiam utique non dicerent . Necesse autem est, aut sempiternam hanc esse, aut corruptibilem , absque eoqiro corrumpatur .factam esse , absque eo quod fiat Ostensum autem est in declarat timin aliis, quod tormam nullus facit, neque gene
220쪽
ratur, sed emeitur hoc fit autem quod ex his: Si 'ero corruptibilium substantiae sunt separa tae, nondum est manifestum Nattamen, quod quorundam non contingit, parer, ut ea quae non possunt praeter particularia esse , ut domu aut vas s Fortassis igitur nec substantiae sunt ex snaec pia, nec aliorum quicquam , quaecunque
et non natura consistunt naturam etenim solam
Antisthenici, hoc pacto pariter indocti diibi istabant, habet aliquid occasionis ut soluatur
quod non est ipsum quid est definire defitii'tionem enim longum esse sermonemo sed qua Ie quid est contingit etiam docere quem a d. modum argentum quid est, non : quod autem quale stannum. Quare substantiae est quidem. cuius contingit definitionem, rationem esse. vlputa compositae sue sens bilis iue intelle Gualis sit ex quibus autem hoc priuris, non est siquidem aliquid de aliquo significat ratiociennitiua oportet hoc quidem ut materiam illud ver ut formam esse . Manis , Q rictum autem hoc etiam est, quod si Ii quomodo substantiae numeri sunt, ita sunt non quemadmodum quidam dicunt, unitatum . Nam' definitio numerus quidam est, diuisibia Iis etenina' in indivisibilia, non enim infinitae Tationes numerus vero tale quid est. Et quemadmodum de numero , ablato aut addito aliquo ex quibus numerus est, non est amplius Idem timerus, sed diuersus , etiam si mini, murra auferatur, aut addatur Lita nee defitiitio nec ipsum quid erat esse erit amplius, ablato Ii quo aut addito, Et numerum oportet aliquid