장음표시 사용
221쪽
esse, quo unus , quod nunc non habent dieere quo unus, si unus est: aut enim non est, sed quasi congeries Da at si est; dicendum est quidnam illud sit, quod unum ex multis facit. Et definitio una ex similiter autem nec hanc dicere habet..Υ hoc merito accidit . eiusdem enim orationis substantia est, ut unum: non ut quidam aiunt, ut unitas quaedam existens, aut punctum, sed a
ctus inatura quaedam unaquaeque . Et quem admodum nec numerus habet magis Minus,
ita neque substantia quae secudum formam est. sed si est quisem, ea est , quae secundum materiam est. De generatione igitur, ac corruptione dictarum substantiarum , quomodo accidit,
quoque modo impossibile est , deque reductio.
ne ad numerum hactenus determinatum sit. Argumentum cap. . ad de materia sciri oporteat, O quomodo materia in omnibur inuematur hoc loco scribit Eri'. diuiditur eaput intres arter.in prima agitur de prinor Σο cipio ma eriali per comparationem ad ea , quae sunte materia.unde hoe duo considerantur prim omnium si una, vel plures materiae ubi legitur sede materiali ver substantia J secundo tractatu demat νia per omparationem ad alias ausias rim. per comparationem ad agentem siris contingit autemna exiflente materia J deinde per comparationem ad aliar ausas, fecundMm quod materia es cognitionis principium dicens s cum ita crvi equisiquam J stendit simul, quomodo fit materia in substanti: mr- σκνalibiariis verbis de naturalibu autem J- quaxnodo ea attribuitur accidentibus siris nec quincunque natura quidem J Terti materi comparaturis ad
222쪽
ad ransinutationem unius ad alterum unde apparee quo modo diuersimode fiat transmutatio in diuersis sic sum autem quadam ab Aue generatione d praeterea mouet duas quaisioner, quarum prima est, quo pacto materias habeat ad contraria, ubi ait syabet istut dubitationemJ secunda est, quod omne ex quo sit aliquid, videtur es materia ut ve/bis sat quadam
tere quod etsi ex eodem omnia primo, aut eisdem tanquam primis in eadem sit materia o principium illis quae fiunt, est tantenqilaedam cuiusque propria pituitae primaritia texta, ipsa dulcia aut pinguia e bilis vero , amara, aut aliqua alia . Fortassis autem haec ex eo .dem . Fiunt autem plures materiae eiusdem , cum alterius altera sit, ut puta pituita ex pingui dulci, si pingue ex dulci ex bilis vero esse, ob resolutionem in primam materiam . Dupliciter enim hoc ex hoc , aut quoniam ex eo quod praecedet, aut quoniam ex eo quod resolutum fuerit in principium . Contingit autem , una existente materia, diuersa fieri propter mouentem causam si ex ligno fit arca Iectus. Quorundam autem diuersa materia ne ee Tatio , diuersis existentibus', ut puta serra nunquam fiet ex ligno, nec est hoc in causa mouente . non enim faciet serram ex lana , alit Iigno . Si autem idem eontingit ex alia materia facere . 1 Patet , quod principium de ars , quae T .i, est ut mouens, eadem est etenim . si materia
diuersa Et mouens,in ipsumquod factum est . Cum itaque quisquam quaenam sit causa quae xat quoniam multipliciter causae dicuntur oes
223쪽
eontingentes causas dicere oportet utputassio. minis, quae causa ut materi, nempe menstrua. quae vero ut mouens t nempe semen, quae vero
ut forma quod quid erat esse . quae autem ut huius caula finis fortassis autem hae ambae idem sunt. Oportet autem proximas causas di Cere . quo materia , non ignem vel terram , sed
propriam . In naturalibus igitur di generabili. hus substantiis necesse est ita procedere, si quis xeoth procedet: siquidem hae, totque causae sunt,
di oportet causas cognoscere . De naturalibus autem , sed perpetuis substant ijs alia ratio est. fortassis etenim quaedam no habent materiam, aut non talem , sed solum quae secundum locum mobilis est. Nec quaecunque natura qui dem , non autem sunt 1 ubstantiae his materia
est, sed quod subiicitur substantia Irputa quae causa eclipsis quae materia, non enim est , sed
Luna est , quae patitur . quae causa ut mouens , Tex. I atq; corrupens lumea terra .s Cuius vero ca forsan no est, querbist forma, roci sedio manifesta x5, nisi cuipsa causa sit .vtputa, qui declipsis triuatio luminis si vero addatur, terra in medio interposita, haec est cum ipsa causa ratio De somno vero non est manifestum quid est timum , quod patitur, sed nunquid animata ita. attamen hoc secundum aliquid . dc quid primum, eor, an aliquid aliud deinde , a quordeinde quae passio, quae illius .non totius quia talis immobilitas, ita . sed haec, eo quod Τς aliquid patiatu ipsum primum Cum auIem uaedam absque generationem eorruptione ini,d non sint , ut puta puncta si sint quidem in omnino specie sin formae non enim a
albedo fit, sed lignum album, si ex aliquo cialiqvid
224쪽
aliquid fit omne quod filo profecto non om.
nia contraria fiunt vicinini, sed aliter albus ho-i ex nigro homine, & albedo ex nigredine . Nec omnium materia est, sed quorunis unque ἀ generatio,in transmutatio inuicem sunt quae cunque vero absque eo quod iransmutentur sunt, aut non , horum matelia non est . Habet autem dubitalionem , quonam modo ad con- traiia cuiusque materia se habeat vi puta , si corpus potentia sanum , contraritim vel O sani tali infirmitas, utrum ambo potentia in qua Potentia vinum e lacetum huius qui denti si secundum habitum d secundit in formam ma- teria est, illius vero secundum corrup;ionem de priuationem prater naturam DΑ quadam du- Ditatio est , cur vinum non sit materia aceti, ne
que potentia acetum , tam eis fiat ex eo acetu, vivens potentia mortuus, an non, sed securi dua accidens corruptiones. Ipsa vero anima - lis materia secundum corrup .ionem mortui potentia Materia .aqua quoque aceti est . ut et enim ex illis, quem admi dum ex die nox de quaecunque ila inuicem transmutpntur, ad ma- teriam oportet redire ut pula me mortuo a Diomat, primum ad materiam , deinde animal de acetum ad aquam, deinde vinum Argumentum cap. s. m. nam sit causa ceu dcfinitiones, est mater ε dinum sint in omnibus , crinionis materia, ne ονεκυι bitationis solutione notum facit prim moti et dubitationem , ubi inquita de dubitatione aia ιem , Da Jo scribit duas a tones demonstranter
i quaesionem dubitabilem esse, quarum prima est Omq
225쪽
Petra arique quachnque Pseeunda L praeterea postea fluit dubitationem , sed rim proponit unde appareat via ad solationem dicens s manifestum itaque sudeinde soluit bis etenim dubitari es eadem Jo soluit etiam eam in Agathema. rici sies est autem materia quadam Jultim quanotum ad ea, erus sunt omnino a materia separata ubi inquit quacunque uero neque intelligibilem Jpogea excludi quorundam pinionem circa quastionem . Prim narrat eorum opistionem , Mai s ob hane autem dubitationem J quas stini
ne excludit si s attamen eadem Liatim as,ignat causas erroris praedictorum et causa verὸ Texa sic dubitatione autem dicta&circa defini-
Ita tiones in circa numeros , quae causa est, ut unum sint omnium nanque . quaecunqὶ
plares partes hahent, .non est totum quasi coaceruati, sed ipsum totum est aliquid aliud praeter partes , est aliqua causa . Namin in colporibus quibusdam tactus est causa , ut unum sint e quibusdam vero viscositas , aut aliqua alia talis passio . definitio vero oratio est una, non coniunctione, ut Ilias , sed eo quod unius est. Quid est igitur, quod hominem facit v- num in cur unum,in non multa sunt animal
di bipes , praesertim si , quemadmodum quidam dicunt, si quid ipsum animal, di ipsum
hi pec cur enim non illa homo est &er ut secundum participationem homines non hominis unius, sed duorum animalis lipedis . omnino profecto hona o non erit unum , sed plura animal,& bipes manifestum itaque est
226쪽
rei'dicere, non est possibile reddere ratio nem dc soluere dubitationem . Quod si, quem admodum dicimus, hoc quidem materia, hoc vero forma est,&hoc quidem potentia, hoc vero acti, profecto non videtur amplius dubi latio esse quod quaeritur . Etenim dubitati est eadem , ac si definitio vestis esset aes rotun, dum esse etenim lioc nomen rationis signum ei quare quod quaeritur est, quaenam caula sit, ut rotundum, aes unum sint, amplius vero non apparet dubitati, quoniam hoc quidem materia, illud vero forma est. Quae igietur hu-
ius causa est, ut quod potentia est actu, sit in Quibuscunque generatio est, praeter illud, quod fecit nulla enim alia causa est, ut actis phara sit, quae potentia sphaera erat sed hoc erat ip- fum quid erat esse utrique . Est autem male iota , quaedam intelligibilis, quaedam sensibilis, semper rationis hoc quid c materia , hoc ex. I ε vero actus est , ut circulus ligura plana AE Quae Cunque ero neque intelligibilem, nequo sensibilem materiam habent, statim unum a quiddam esse, numquodque esto quemad modum ipsum ens hoc quiddam , hoc qua- 1e, quan 'um quare non inest in definitionibus nec ens, nec unum et ipsum quid erati esse statim unum quiddam est , quemadmo- dum cens quiddam . Propterea non 'aliqua alia causa vili istorum , ut unum sint, nec ut eris quiddam sint . statim etenim , num , Quodque est, en quiddam , is num quid
dam , non ut in genere is ente4 vn , nec tant, quam sint separata praeter particularia Ob haei statem dubitationem quidam particiPationem aiunt , d causam quandam Particieationi. M
227쪽
quidnam sit illud participare dubitant. Quidam copulam animae, sicuti Lycophron ait, scietiam esse ipsius scire di animae. Quidam compositio
nem , aut coniunctionem animae cum corpore, ipsum vivere . Attamen eadem de omnibus ra. tio erit, etenim ipsum sanum esse, aut copula, aut compositio, aut coniunctio animae de sanitatis erit,dc aes esse triangulum, compositio risin trianguli, de album esse compositio superficiei di albedinis Causa vero est , quoniam potentiq& actus rationem quaerunt unientem δε diste-xeni iam: est autem, ut dictum est, ultima mate-xia dc forma idem dc hoc quidem potentia, hoc vero actu. Quare simile est quq rere quid, nam unius causa sit,in ut unum sit .vnum enim quiddam numquodque in quod potentia in quod actum unum quodammodo est. Qua. se nulli alia causa est, nisi si quid fuit, ta quam ex potentia in actum mo
uen . Quaecunque ver non habent materiam, cun
cta simpliciter entia sunt ipsumi
228쪽
A tex. I. 3ue ad a. narrat Phil intentionem suam. . ε ex. 2. 'ue ad h.determina deente, ut diaidi tur per potentiam, o actum. iactex.i Uque ad 22.agit copi e de actu. quid sit, O quot modis dicatur,m prior potentia ratιone, quomodo tempore etiam Argumentum cap. I. Ait M potentiam sicundumse in activam, cyp.ssiua secundum eius modo , impotentiam similiter ex priuationis desinitione, et natura decLreat de cyia imbus dixit, o dicturus sit, proponit ibi sede primo itaque ented quot modi cui dicatur potentia,scribit
si s -id igitη multipliciter J ex radictis Oncluis dit, quod potentia faciendi, o patiendi est quodammodo una dicenset manifestsi igitur eis J impotentia νο quid sit, Emquid priuatio palam facit ibi Patum ροunti quoque o impotens a
229쪽
ne referuntur, hoc ei de sub . stantia, dictum est: nam secundit in substantiae rationem coetera. dicuntur entia, quantum, --qua e ac catera , quae ita dicuntur: cuncta etenim habebunt substantiae a.
tionem , ut in primis sermonibus disseruimus. Cum autem ens dicatur, hoc quidem quid , aut
quantitas, aut qua lita , tenua in , dc actum ac opus, determinemus elia,
de potentia, actu. Et primo de potentia , aeuidem, quae dicitur maxime proprie, non lane est viilis ad quod nunc volumus potentia anque lactus in plus est, quam illa, quae fecunda motum hium dicuntur. Sed cum de ea dixeramus in determinationibus de actu, declarabi-- mus etiam de alijs caiiod igitur multipliciter potentia dc posse dicatur, determinatum est inobis in aliis . Harum vero quaecunq; quidem
aequi uoce dicuntur potentiae, praeteran It tantur.
Quaedam etenim similitudine quadam dicuntur, ut in Geometriai possibilia ac impc,ssibilia die inius, eo quod quodammodo sint, aut non sint. ificunque vero ad eandem formam omnes, aliqtia principia sunt ii ad unam prima dicuntur, quae est principium trai mutationis in alio, prout aliud est. Aliqua enim est patiendi potentia, quae in ipso patiente principium est transinutationis passiuae .est ab alio, Pro ut aliud est. Aliqua vero habitus impossibilitatis, quae in deisterius est,& corruptionis quae est ab alio, prout aliud est, principio transmutatiuo in his enim omnibus desinitionibus inest primae Potentis
230쪽
rsio . Rursus autem lue potentiae dicuntur aut ipsius faciendi solum, aut patiendi, aut ipsiusiqne quare in halum quoque rationibus quodanim udo insunt priorum potentiarum rationes
Manilis stum igitur est, quod quodammodo qui, dem una est ipsius facere di pati potentia Upotens enim est, di eo quod ipsum habeat patiendi potentiam, Meo quod aliud ab eo' quodam modo vero alia. Hae enim in patiente est, pro D. 2IT merea enim quod habet aliquod principium, de quod materia aliquod sincipium est, patitur quod patitur,&aliud ab alio. pingue nanque com sustibile est cedens vero sic prestibile, di similiter deis steris. Haec vero in faciente, ut puta calia uiri, aedificariua hoc quidem in calefactivo haec vero in aedificatore Propter' ito nullum . prout con naturale factum , ipsum a seipsis patiatur. unum etenim, di non aliud est . At impotentia quoque, impotens, atque quae tali potentiq. contraria est, priuatio eae quare eiusdem di se cundum idem potentia Impotentiaque omnis Pituatio auxe multifariam dicitur: etenim quod ion haber, quod natura aptum est, si non habet, aut omnino , aut eum natura aptum sit, sui sic si puta omnino inaux quomodocunqueri
in quibusdam autem si natura apta habere, uti habeatnt, priuari ea dicimus. titia . Argumentum caP. 2. Potentia quo distinguantur ratione subiecti , in Taruo sunt, deciam Drist. .rationales, o irrationaler, in m. pacto,ationales an opposita irrationales in