장음표시 사용
81쪽
tex. t. que ad 6icet scien Iam hane uersar ela.. e. ens, inqMantum ens,es rea substantiam , acciadens, uni. ur, c multa, re omnia contraria.
tex. 7. i. que aga lubitat an unius scientiae sit Onsiderare de substantia, o de princip s soluit A ex. s. usi ue ad 29.probat de primo de monti rasinianis principio oportex primum philosephum disserere quale sit, exponit, quo antiqui circa considerationem talis principis errauerunt, declarat. Argumentum cap. t. 'SeIentIam Metaph s uersari circa ens, irras bstantiam, accidens, tanquam eius aquatum sub tectum probat Arist ecatur caput in duas partes .in prima tria aguntur: prim aliquam ese scientiam,euiui subiectum sit ens, bi in nit,test quidem scientiaJfecundo declarat hane non e se aliquam starticulari iam scienti eum iris hae autem nulli earum Iultimo ossendit eam ese scientiam , qua strat manibus habetur dicens scum aut principia infecunda parte Pluit hane
82쪽
yuaestisnem,san huiusscientiae si considerati de
stant 1s, accidentibus . primo probat esse proprium eius considerare o deisAbstant i, de accidentibur,mbi inquit sent utpaeum multipti citer Istemid quόd principaliter de substanti , his uerbis Pubique autem . proprieJ ultimo quod de omnibus substant, ita Γο--κis autem generisIs scientia quaedam, quae specula τςx I.
tur ens, prout ens est, o quae ei petse insunti: Haec autem nulli earum, quae in parte dicuntur, eadem est; nullae nanque stetarum uniuersalite de ente, prout ens est, considerant, sed
eius aliquam partem abscidentes, quod ei accidit speculantur, ut Mathematica scientiae. Cum autem principia, supiemas causas quaeramus, Patet quod alicuius natur per se necesse est eas esse. Si igitur illi etiam , qui en tium elementa quaerebant, ista principia quaerebant, necesse est
etiam elementa entis non secundum accidens esse, sed prout entia sunt. Quare nobis quoqueentis,prout entis primas causas accipiendu est.
s Ens autem multipliciter quidem dicitur, verua dinum, unamque quandam naturam in non aequi uoce , sed quemadmodii omne salubre ad sanitatem,quoddam eo qu*d conseruat: quoddam, eo iacit. quoddam, eon signum sanii tas: quoddam vero capax eius eii. Et medicina laad medicinam : quoddam enim, eo quod habet
medicinam, medicinale dicitur: quoddam propterea matura aptum ad eam sit quodda, proaPterea 'Opus medicinae sit eo de modo stera quoq; acci Eiemus. Ioin ens multii liciter qui deni dicitur, sed totu ad num Princi 2 iu Pae-
83쪽
Elam enim, quoniam substantiae, entia dIcuntur: quaedam, quoniam passiones substantiae: quaeda, quoniam via ad lubitantiam, aut corruptiones, aut priuationes, aut qualitates; aut affectiva, aut generativa substantiae, siue ebru, quae ad uti stantiam dicuntur, aut ad aliquorum ex his negationes, aut substantias. Quare dc ipsum non eris, esse non ens dicimus . Eiemadmodum igitur sa- . ..t notum omnium una scientia est , itara deiste tris est. Non enim solum eorum, quae secundum unum dicuntur,ve Ilim etiam eoIum, quae ad .mam naturam dicuntur, unius scientia est specu Iari etenim haec etiam quodammodo secudum unum dicuntur Patet itaque unius esse, de entia prout entia, speculari. Vbique autem proprie prirni, bc ex quo stera pendent, propter quod dicuntur, scientia. Quod si hoc substantia est, oportet profecto, ut substantiarum principia δε causa Philosophus habeat. Omnis aut e generis,in sensus unus unius,in scientia velut Grammatica, una extilens, Omnes voces speculatur. Quareentis quoque quo species sunt, di species Pe- cierum Peculari unius scientia genere est Argumentum a P. 2.2 δ d ad hanc scientiam spectet onsiderat ἰο --
iuscunque substantia' postea ait 'hi t Philosophi essco asiderare de partibur unius dicens quare quo υ-ntur specie est Od aut e philosophia distinguaturiis, fame entis declarat sic satur,tot philosophia parte a
84쪽
S itaque ens . unum idem , ac narratura ex. 3. sunt, propterea quod se in uicer sequcturi quem ad inodum principi uiam, de cauti sed non M. io una ratione significant rr,irilial quidem Iei, IL, si etiam sinat liter putabimus, quin immo magis proderit ridem enim unus homo , d ens homo ac hoino.& non significat diuersum aliquid secundam ditctanem repetit in , id est homo &ὶ mo, d unus homo Patet autem, quod non separatur cras . nec in generatione, nec incorruptione, similiter di in uno. Qitare manifectum est, quod additio in his idem significat,ac tuod nunt. nillil aliud est praeter ens . I tem c iusque substantia unum est, non secundiam accides: similiter desipsum ens quod tzis . Quare quot unius species, ei desentis sunt, de quibusi piunt quid est speculari, eiusdem genere scieri id cit. dico autem ut puta de eodem, simili, cae oerisque huiuscemodi fere autem Omnia contra 1ia ad hoc principium reducuntur.' Conside ex. 6. xata sunt autem hac in electione contrariorum. Atque ro philosophiae partes sunt, quot substan tiae . quare necesse est, ut aliqua earum prirna,in alia sequens sit sunt autem subinde habentia genera,ipsum, numiniens e quare ei iam scientiae sequentur ista. Philosophus nanque est, ut il-Ie, qui Mathematicus dicitur in haec enim habet partes. ac prima quaeda,in secuda scie ita est. cst CI quoque consequenter in Mathematibus.
Argumentum cap. 3. Vnum c multa, quae unq; opposita ad eande scientiam, numere, quo docet iuris . . st ima phi
85쪽
ad nullam scientiam particularem attinet dixἰdit caput in duas partem in prima narrat multa , primὸnuod considerare de oppositis pertineat ad hanc scientiam, ubi inquit scorterum cum unius ymodus autem,nu philosophus habet de ipsis contrariis c Oppositis
determinare est, u inquit square cum vn m multiplieite J insecunda parte probat , quod de omnibus:=adictis Phylos di bet considerare . orio proponit ita sis hilosophum est de omnibus Per Uendit ribus rationibus, quarum prima est scum itaque Mni,sprout AniusJ secunda sinium autem es J tertia si eis
rollarium ex praedictis, ubi ai si propterea non Ureometra e Geterureta,eum unius sit opposita speculati, ni vero Opponitur pluralitas, negatione quoque, piluationem unius cst stecutari: pro. pterea quod utroque modo unum speculatur id, cuius est negatio, aut priuatio, siue quae simpli. citer dicitur, quod non inest illi, siue alicui generi .ibi siquidem uni di ne lenita est, praeter illud, Quod in negatione negatio nanque ab lentia blius est, in priuatione vero iubiecta quaedamnatura fit,de qua priuatio dicitur .vni autem plaralitas opponitur. qua Ie etiam prat dictis oppossita diuersum, dissimile,& inaequale, quaecutique alia, quae aut secundum eadem dicuntur,auti cundum pluralitatem in unitatem cognoscere dictae scientiae est ex quibus unum quide est,
ipsa contrarietas . contrarietas enim disterentia quaedam, differentia vero diuersitas Quare cum
unum mutii Pliciter dicatur, haec quoque mulit pliciter quidem dicentur . Vnius tamen est cuncti cognoscere . non enim si multi iliciter, ideo abi teIius.
86쪽
terius sed si neque secunuum unum, neque ad autem ad primum cuncta reducuntur vlo ut lingula dicuntur , sic attribuendum est ad prumum an unoquoque praedicamento, quoio do
tionem habere . hoc amem unum erat eorum
Iosophi, qui eru, qui considerabit,si idem foedies 'socrates sedensa aut si unum uni conti
Cum itaque unius, prout nitis, entis proiit en is gni ip tet, quod illius scientiae est,' quid est cognoscere, re accidentia eis. Et non in hoc errant, qui de his considerant, tam oua in no philosophantes , sed quonia substatia. de qua nihil sciunt,prior est. Na, quemadmoduo numeri, prout numerus est, propris passionea
sunt, ut impar las Paritas, commenturatio, aequa
immobili mobili, &leui graui aliqua Prypiis iuncti Menti prout ens est, quaeda pro
xare nil rehi est signu autem est ri Dialectis
87쪽
G de sophistae eandem quide qui Philosophii
subeunt figintam Sopii illica enim apparens Lo Ium Sapientia est. Dialectio quoq; de omnibus disputant, ens, et a comune omnibus est. Displiiant aute in de hi q. f. hq haec propria Philoso Phiae stant; circa idem ni in genus Sophistica, dc Dialectica vertatur cum Philosophisi xierum Philolopletis ab hac quida modo potestatis . ab illa ris electione vii differt. Dialectica aurem intentativa Aequi bus Philosopbia est eognitiva: Sophilii civero apparens, exii os ero iii inime
Tex. 6. I litem contrariorum es ora coardinari priua. io est .in cuncta ad ens cito mens, in unum de Pharalitatem reducunturi, ut puta status quidem. 22 unius est. motus verbi luraliratis Entia vero, substantia fere cuncti concedunt ex contrariis
copositam esse; omnes etenim Plincipia aiunt esse eontraria quidam patet impar, quida calidu frigida quida finem de infinitum, quida ami
citia contentionem AE tera uoq; Omnia vi. dentur relucta dinu S. Pinalitatem, accipia tur . n. reducti a a nobis triarcipiti ero dc omni rio, d quae ab aliis, in haec tanquam in genera cadunt.Manifestu itaq: ex his etia est, pinius scie tiae est ens, prout ens est, speculari. Cuncta e te Mim, aut contraria, aut ea contrari jόprinei pia venti contrarior si untimac pluralitatis haec autem unius scientiae suetam. unum dicantur, siue ro: diculi fortassis ieritas se haber. Et quamuis num multipliciter dicatur, ad primum tamen M tera reducentur,& contraria sitniliter. Ac pro .pterea I ens, aut unum non est uniuersale, & idem in omnibus, aut separatum, sic illi ortassis non est haec nihil onti nus ad unum, illa vero coe sequenter. Et Proite Iea non est Geometrae qui
88쪽
contrarium, aut persectuna, aut unum, aut ens
aut idem, aut diuersum sit, speculari, nisi ex sup posito Quod igitur unius scientiae est ena, prout en est,in quae ei prout enti insunt specula μxi, manifestum est, dies non solui substantiarii, velum etiam eorum, qua substant ijs insunt, ea . dem speculativa est, ac illorum, quae dicta sunt. M de priori de posteriori, genere 1 pecie, dctor O , o Parte, cite iisq; laui uicem odi. Argumentum cap. . ad hanc scientiam pertineat considerare triama principia demonstrationi , dissuta , einde Hye-νite esse a primo Philo1 demon Danda , etiam exponit principium qualesit primo dubitatione mo-iae ibi Laicendum est autem ydeinde soluit his verbias patet lique ypostea eo/ifirmat talem Olationem Us e eram dup.primosos omnibus enim se undo pro ster quod nemo Jhis narratis exciadit errore ali quorum' cs e naruralium Pulti rerinfer conclusisne in principaliter intentam cilices hod Philos erat
considerare de omni sub tantia , dicem Dux .ditaque PhilosophiJIed hod Philos consideret primum priu-πipium narrat his veνbita decet autem iliam J deind.
e tendit quid sit principium firmiyiimκmi, siue cer'
iij mum dicem Pomnium autem certimmum Pultimo declarat quomodo ab aliquibus circa pra dictum prnicipium sit erratum Q hoc dust primo contradicentibus radicto 'rincipio , ubi inquit Psunt autern quidam J secu=id his , qui volebant illud demonstro re, si s conantur autem quidam De praterea doca quomodo demonstratiιr, ita sei autem etiam J
DIcendum aute est, utrum unius, an alterius o. 7 scietiae est de lusce linia thematibus dris E a gnitates
89쪽
Initates nominantur,inde substantia specula. xi .Patet itaque quod unius est, di eius, qua philosophi est, cossideratio omnibus enim entibus insunt, sed non alicui generi separatim ab aliis.
omnes quidem tuntur, quia entis, PIO ut entis sunt.vnumquodque autem genus en S. at eatenus utuntur quatenus eis satis est hoc autem
est quantum illiid continet genus, de quo demostrationes afferunt. Quare, cum pateat Quod,prout entia sunt, eis insunt Choc nanque his comis
mune est illi iis de his speculatio est, cuius est petente, prout ens est, cognoscere. Propter quod nemo eorum, qui particulariter considerant, conatat aliquid de his, siue quatenus vera, siue non, dicere nec enim Geometra, nec Arithmeticus,
sed naturalium quidem merito hoc facientes. soli nanque putabant de de tora natura , .deente considerare. Cum autem aliquis adhuc superior Naturali sit natura nanque unum quoddam entis genus est' illius uniuersalis, circa primam substantiam speculatiui profectis fuerit de his etiam consideratio .e autem Natur Iis sapientia quaedam, sed non prima. Quscunque vero quidam eorum, qui de vetitate dicunt,quo nam modo oportet admitti, dicere conantur, propter ignorantiam Resoluti
rum hoc factui; oportet enim accedere lis edoctu sed nequaqua. dum audiunt quς rere. Qubditaque Philosophi,in eius qui de tota substantia,quis ad natura fert, speculatur, etia de principiis syllogisticis est considerare, manifestum
90쪽
Iosophus. Omnium autem certissimum princia Pium est, circa quod impossibile est mentiri. Notissimum etenim, ut huiuscemodi sit, necesse est
gnoscere illum necesse est, qui aliquid cogno-
patet. Quid autem illud sit, deinceps dicamus II dem enim simul inesse.& non inta idem. Tec secundum idem impossibile est ocinu cunque
annotata hoc autem omnium est principiorum
nem . naposiabile nanque est quempiam idem
od si non contingit inesse eidem contraria r
trona consueta. contraria vero opinio opinioni
trarias, qua de ea re haberetur menda . Quare
omnes demonstrantes ad hane iis iam PG:g
nem reducunt 3 natura etenim haec aeterIrtim
bitrari . tuntur autem hac oratione millii quoque eorum, qui de natura tractant. Nos au