장음표시 사용
261쪽
probare, ec quod debemus conari, de eventum Deo committere. Non opus est pro potentia sua in hoe negotio multiam disputare & litigate, sed longe sis.cus est impotentiam suam connivit sc coram Deo accusare, α potentiam apud ipsum quaerere in mediis eo sine institutis. Possumus 'nos lacere no- sinun officium, etsi eventus maneat m nibus Dei repositus. Citra omne dubium conruium Dei &intentio Christi. qualiscunque sit, nunquam tamen est impedimentum nostri ossicit. Est extra dubium, quod nomo nullis viribus, quas a Deo accepit, ita utitur. uti debet uti, sed vario abusu Deo dat iustam
causam secrensendi & puniendi. Di quoque extra omne dubium, quod non desectu divinae opis , sed propria culpa pereant, qui pereunt. Conemur igitur
vitare culpam, conemur facere quod tenemur facere,ec eventum Deo committamus, confitentes,quod
cum secimus quicquid possumus. Deus tamen non est noster debitor, sed quod nos maneamus debitores Dei, rei aeternat con emnationis, quamdiu non simus participes regenerationis de justificationis per Christum. Si hae humili moderatione vellemus claudete ac obstruere cui statem nostrae rationis in hae materia, liberaremus nos ab impura Pelagianorum hortes, & Deile esset sepelire omnes Obas Sc tam noxium schisma stiper hac materia. Sed id agas 3 Hoe demum est resistere Spiritui S. eum obes de gloriaris te habere gratiam communem ac si cientem, & tamen tam audacter pergis in persecutione gratiae dc in resistentia contra dictamina spiritus S. Cenὸ non est leve peccatum in hominibus, qui tantum communis gratiae habent, &de viribus gratiae communis tantopere gloriantur,sundamentales Euangelii articulos tam constanterpetvenere, tam calumniosὸ traducere, tam claris tibi S: Spiritus s. dictaminibus nunquam cedere, et Eccles Dei schismaticis Actis adeo contristare, ec tot conscientias proborum hominum turbare, non est. inquam, hoc leve peccatum. Glorientur qui hoc faciunt de bona conscientia, sed an hoc eum bona consiletitia possit consistere, & an talis conscientia judicium extremi diei possit sustinere, id nos non judicabimus, sed committimus ei, cui Elibri Sc fis est judicare conscientias. Nemo interim audeat sunt menta Euangelii pervertere, veritatem calumniari, Ecclesiarn scindere, ε conscientias tutabare. Qui enim Scripturam intelligunt, sciunt plus periculi ei se in his actionibus, quam ut praetextu bo-
co scientiae possit tolli. Non statuo curiξ quod sit
ultra vires eat hedrae Academicae argumenta, quae pro potentia hominum in hac causa adseruntur, re- lallere, solvere, obtundere; sed tantum doceo, quo pacto ex cathedra Ecclesiastica scimpulis infirmiorum omnium tutissimὰ possit satisfieti,praeseitim cum habeamus Paulum exemplo suo nobis praeeuntem,
Videtis itaque , quod haec resistentia eontra Spiritum S. cujus accus intur Iudaei a Stephano in nostro textu , nee efficaciam de necellitatem specialis gratiae refutet . nec dogma de gratia universali, ut in schola Pelagiana sonat, stabiliat, sed tantum doceat, Judaeos, gratia externae vocationis , quae electis & multis reprobis communis est, esse abiisses, & gratiam Spiritus in Evangelio oblatam non tantum non ieceriss e,sed etiam respuisse dc repultile.
Sed quaestio hic est, an resistere Spiritili S. idem sit, quod peccare in Spiritum s. de quo Matth. Ita v. 3αὶ Rest. Quin multi Judaeonina, quibuscum Stephano hic sermo est, & praecipue ex Pliatisaeis edui ibis ac Pontificibus, in Spiritum S. peccaverint, non est dubium, Christo ita testante, Matth ti. Sed tamen omnibus Iudaeis hoc impingendum non est, quippe de quibus Christus testatur, quod inscii Dominum gloriae crucifixerint, Luc. 23. 3 . Duobus modis possumus resistere Spiritui S.I. Cum nolumus ei esse subjecti; cum nolumus ei per verbum nobis loquenti obedire , cum dicimus , ut Iob. 2I. 13, I , I s. Cum Deus per Spiritum vocat ad poenitentiam, de nemo est qui sequitur, sed omnes permanent in suis viis. Hoc vocat Scri- inura detentionem veritatis in injustitia, Rom. t.
contemnete invitationem ad coenam Dominicam,
Luc. I de Matth. ix. Hoc modo Iudaei resistebant Spiritui S. Etsi enim haberent Prophetarum clarissima testimonia; etsi Christi doctrinam efficacissimam, de initacula maxima; cis Apostolorum summa diligentia invitabantur ad Christum, tamcn paucissimi erant, qui veniebant, caeteri omnes resistebant Spiritui S.
2. Cum eum etiam persequimur, oppugnamus, irritamus, Scinaceibamus, ut est Esia. s. io. Sare Spiritus tam elate pet vel bum operatur in animis hominum, ut Velitatem non tantum intelligant , sed etiam convicti sint quod sit veritas, εἰ tamen tam Diabolicὰ malitios sint, ut eam non tanton non recipiant, eique obedianti sed etiam oderint M
persequantui. Et hoc propriE est Peccatum in Spi-
262쪽
thum s. cujus aliqui quidem Judaeorum sierunt iei,
sed non omnes. Nostrum est hoc Iudaeorum peccatum ira cons-detare, ut v:temus committere idem. Habemus certe eandem gratiam Spiritus S. Per verbum ad nos loquentis, quam habuetunt illi, insistit nobis Spiritus de emaciter de veritate inter nos testatur, in tantum, ut multorum nscientias convicerit, hanc est e veritatem in qua stamus, & hanc uni eam esse viam salutis, quam praedicamus: Et tamen quot sunt inter nos, qui recus uat renunciare peccatis , &se submittere Spiritui S. Non dico, quod sint qui
elata manu contra spiritum Dei rebellant : hoc saltem certum est, quod pertinaciter in peccatis pergunt , nec volunt cedere institutionibus di convictionibus Spiritus S. Multum in his teriis disputatur de gratia communi & speciali. Quot sitit qui
gratiam specialem habent & vere conversi sunt, nunc non dico, sed ut plures ellent, opto. Gratia certe communis raucis deest. Nami. Non sumus barbari, scd lucem naturae habemus probὰ inter nos excultam, & omnigetiam eruditionem intri nos habitantem.
i. Non deest nobis inititutio Spiritus s. sed ille nobis extus de intus quotidie loquitur, stans ad ostia eordis ac pulsans. 3. Nec destituimur beneficiis & judiciis Dei
maximis, quibus ad convcrsionem invitamur, sed ea his viginti retio annis tam abundantet experti sumus, ut non possimus abundantius ad poenitentiam invitari, quam invitati sumus. inod si satelli esse nostrum ossicium,hac communi gratia uti ad majorem gratiam acquirendam, imo si sumus in opinione, in qua fiant multi etiami mei vos, quod tam facilὰ possimus uti, tum habet prosecto Deus & habent ministri Dei justissimam causim dolendi de querendi, quod tam pauci sunt, qui stabent specialem gratiam verae conversionis, α signa illius per cinctain ebiiversationem man ' sunt. Nonne jus E pollunt conqueri, quod spiritui S. resistatis, & quod audeatis iacere, quae non
secerunt gentes, quibus Spiritus S. non est missus& datus sicut vobis 3 Considerent hoc qui nolunt a Spiritu S. persuadeli, ut deserant vindictae cupidi ratem, fraudulentiam, ebrietatem, impudicitiam, superbiam, &c. ut gratia iba communi mei us utantur , nec cessent inorare & curate, donec veram
cordis convelsionem in sese per spiritum essectam scutiatat, dc Ecclesiae per sanctam conversionem ostendant. Ne asquiescite in possessione gratiae communis. Hanc enim potestis habere dc perire. Sed utamini gratia communi, nec desinite lisorare. donec gratiae specialis signa in vobis inveniatis, quae fiant cor contritum. pudor de peccatis, stis de sames justitiae,fides conlians & enico per caritatem ad omne bonum opus, & ad patientiam micis, cum precibus& gratiarum actionibus. &c. Una restat siti aestio de hac materia, in gratiam piorum enucleanda breviter. Quaeritur, an omnes lint irregeniti de inconversi, qui Spiritui s. res.stunt 3 Multi certe pii in se inveniunt, quod saepe Spiritui S. resistunt, dum voluntatem ejus scientes non faciunt, dum conciones Spiritus cor ipseri tam parum commovent, dum contra conscientiam in gravia peccata incidunt. dee. An igitur inde debent concludere, se adhuc irregenitos de inconverses ei se Es. Non italo Scriptura de piis, qui ex
infirmitate peccant, dicere quod contra Spiritum rebellent, sed quod Spiritum contristent, Eph. - 3 o. Non exacerbatur Spiritus S. peccatis piorum, sed tantum contristatur. Sicut pater filiorum peccassi on solci exacerbari cisi quando fit, id infirmitatis est, non naturael sed contristari, ita Spiritus &c. Et hoc quoque argumentum pios lons sortius impellit ad vitanda peccata, quia scilicet norunt Spiritum S. iis contristari. Genuinus filius plus movetur, si consideret patrem suum, materactis suis tristem sore, quam si consideret iratum fore. Ita pii
non minus reformidant Spiritum S. contristat: quam exacerbare.
II. Hactei ius exprobravit, quod ipsi secerant. Iam exprobr-t quoque ipsis Patrum ipsbnim reo bellionem contra Spiritum: Sicut o patres et sit Quaeritur an rectὰὶ Inter homines habitur pro vitio, si qu:s filio alicui Patris frui vitia objiciat prae se tim mortui 3 Ress. Quod hominibus non licet,non continuo apud Deurnalicitum est. Justum est apud Deum filiis non tantum propria, sed etiam Patrum peccata imputare, exprobrate, de eos propter ea pinnire . nis per veram colaversonem illa deletanti Non traham huc exemplum Adami, cujus pecca tum in omn: bus posteris punitum est, quippe cuja
alia est ratio ; sed illud dico, quod Deus impiorum parentum persi alia peccata in filiis quoque juni puniat, si non per conversionem ab illis uesistam, ut ipse testatur Deus Exod. . s. Vide Matth. u. i,3 ,3'. Servit hoc I. Terrendis Parentibus impiis. Impietate
263쪽
IN Ac Ton. Apossia non sibi Aloen nocebunt, sed posteros per
x. Hortandis Filiis, qui ex talibus nati sunt, ut non sua Gluin, sed & parentum peccata deplorent, Dan. s. passim & tanto nimis se ad maturandam
conversionem obligatos norint. Nam si non, tum &sias ta parentum poenas serent. Ne obliviscamur nos Majorum nostrorum idololatriam & impietatem tum gentilem, tum Papalem, sed etiamnum nos propter eam c9ram Deo humiliemus.
i Equi tui secundum peccatum actuale, quod ipsiso exprobrati videt. persecutio Prophetarum Non tantum restiterunt Spiritui S. in verbo loquenti, &pertinaciter ipsi fuerunt inobedientes, sed etiam, cum Spiritus S. pet Prophetas ipsis hanc inobedientiam exprobraret, de conseientias ipsbrum morderet, atque ita molestus ipsis esset, adeo exacerbatistari, ut Prophetas 'sequerentur de etiam occiderent. Habet haec exprobratio, sicut prior, duos υν M: r. Exprobi at ipsis persecutionem Prophetarum quam Patres ipmnam patraverant. 2. ripiObrat ipsis persecutionem Christi, summi Prophetae, quam i puratraverant. L Quem l 'rophetarum non persecuti sint& cidenant Patres vestri Z q. d. omnes persecut sint. Dii enim non omnes occiderunt, tamen omnes persecuti sunt, de multos occiderunt, aded ut sierit constans constretudo Iudaeorum persequi se occidere prophetas, saltem variis injuriis&molestiis eos vexate. Multa fiant loca parrallela, quibus eadem de Iudaeis querela protatur. Vide Matth. 2I. v. 29. ad 3. Qim Luc. I i. Q. ad 12 i Theu i. is. Luc.
II. 3 - Matth. et r. a 33. ad 42. Luc. 22, 23. Et
ipsa historia docet creberrimum inret Judaeos sui Die persequi de occidere Prophetas. Duodecim Patria ae propriam statrem Iosephum , propterea quod Propheta esset, persecuti fiant. Mosen via uerunt lapidare, Exod. i7. Num. I . Io. Samuelem Prophetainrejeceriant, a Sam. s. . Piophetam taliam quantopere persecutus est Achab, nec non Micham quoties ii sivit Occidere IReg. I9. 2. & Σα , M. Vide praesertim i Reg. r8. 3, 4. Joram Eli-
cutiones passus sit Ieremias, legite Jer. 3I. 36. 37.
Urias in nomine Domini 'opnetans occisis est a Rege Jojahim. Jer. 26. xi. ad 2 . Sic Amos ab Amazia, Ana. T. t o. &c. & cap. 1. s. Sic Zacharias inter templum & aliare, x Chron. 1 .r'. Et historiae
reseiunt Esaiam a Man asse serra suille disiectum, item Erechielem in Babilonia a Principe populi interfectum, propterea quod eum ob idololatriam reprehenderat. Summa, vide quod scriptuin est 2Chr. f. Is, 16. Jerem. 2. 3o. Haec igitur est perpetua tors Prophetarum & ministrorum Dei,quod propter fidelitatem in ossicio ab ipsa Ecclesia plurimum p
tiuntur pet secutiones. Ethnicae persecutiones riterum quidem etiam contra ministros, sed non magis contra hos, quam contra omnes Christianos.
Sed in nistro: um siri est pati ab Ecclesia, Luc. II. 33. Sicut Medici & Chirurgia nemine plus patiuntur 'aliam a patientibus suis, quos curant; ita ministri a nemine plus , quam ab iis quorum ulcera tangunt ad sanandum. Praecipuὸ autem mos est hy-hocritarum , & eorum qui externorum operum
splendore gloriantur & se ipses justificant. Si hos aliquis Propheta reprehendat, ii Rue de justitia Chriasti, de neces litate internae sanctificationis, &de
inanitate fiduciae in externa opera repositae concionetur, is certus sit de morte. Patet noc in Papatu,
ad quos reciἡ dixerimus: quem Prophetarum Patres vestit non occiderunt 3 Nam quamprimum ali uis hiscere ausis est contra abusiis & Wrannidem apatus, illico occisiis est. Exempla sunt Berengarii,
'Caldenta. V iclestii, Hulli. do mille alii. Quod
si in Israele Dominus hoc uitias est, certe ulciscetur in hac Babylone secundum comminationem suam, Apoc. I i. v. 3, ψ, I. & Apoc. 18. V. 2 . & 2o. Nos ne imitemur, nec molesti simus iis, qui verbum salutis nobis ministrant , idque propterea cluo lollicium suum sectant purὰ de sincei E. Deus hoc in pueris ulciscitur , nedum in adultis , 2Reg. 2. v. 13. dcc. Vide Psal. ios. is. Heb. I 3. 17. EZech.
33.3;. Quod ni die internos non est tanta Prophetasum persecutio, non inde est, quod nulli sunt homines qui Prophetas oderunt. sed quia mulli non possunt quod cupiunt. Si illi, qui internam Sanctitatem oderunt , de confiisioni religionum student, &inju: iis divitiis dant operam dcc. liceret quod libet, non serent ita inutiunes Prophetae aper locutione.
II. Describit autem bos Prophetas, quod sue
264쪽
ont illi, qui ai lxentum hujus Ilisti , i. e. Iesu Nazareni, praedixeriant. .
r. Prophetarum ossicium in duobus consistebat: α. In annunciatione vel praenunciatione corporalium poenarum propter peceata populi. ruit enim praeci ullum opus Prophetarum exaggerare peccata populi, & imminentia judicia praedicere. Sic praedixerunt captivitatem Ailitiacam de Babrionicam sic Diluvium. β. In praenunciatione spiritualium beneficiorumpet Messiam. Prophetae erant veterum Euangelistae, qui Euangelium ipsis piaedicabant. Vide Luc. 24.17. ubi d: citur, quod in Mose & omn:bus Prophetis descriptum sit. Vide etiam Ach. io. i. Ach 3. IS. 1Pctr. I. Io, II. Di camus hinc , quod doctrina Euangelii non fuerit veteribus incognita , ut
nihil sciverint de rebus spiritualibus, sed sola spe &posellione carnalium bonorum saginati sunt. Nam
Stephantis Prophetas non tantum vocat τα li , αν, ψ ἰλααως , quia non tantum praenunciarunt Christum esse venturum, sed etiam totam naturam adventus Christi latὸ descripserunt. Nullus est articulus Euangelicae fidei, sive sit de statu hominis ; sive de pelli,na, ossicio &statu Chiisti, qui non sit praediistus a Prophetis, ut solet in Catecheticis concionibus ostendi. Immo vix ulla est particula vel circumstantia passionis &exaltationis Christi, quae non fit praedicta a Proph
tis , ut solet ostendi in explicatione passionis Christi. Fuit quoque veterum eadem praxis, quae nostra, scit. contritio, fides, nova ob entia legis, iapatientia crucis , ut nupet hoc late deduximus in expositione capitis sexti.
2. Notandum est nomen quod dat Christo. Non appellat Chri illam vel Jesum, sed hune Iustum. Chii stus Matrii 11. 29.ec 3 s. dicit, quod Patres occi-
deitat justos, sed Stephanus hoc loco dicit, Judaeorum siti temporis peccatum Lisse longε air eius, quippe qui occiderint ictam Bsum, qui priptiὰ nomen justi seri , sicut etiam appellatus fuit
Christo nomen justi magis competit quam aliis ὶ
Propter quatuor causas: .m Quia secundum divinam suam naturam est
ipsa justitui. Deus non tam est justus, quam ipsa justitia, Psal. 3. ti. Et justus in injustitia, quod
g. Q ia secundiun humanam naturam est purus,
justus & innocens, sine omni macula. Zacb. s. s. Jerem. 23. s. I Petr. I. i 8. & 2. 22. Hoc de nullo
homine dici potest, quod si Iustus, purus se innocens. Fideles quidem vocantur uiti , sed hoc est justificati. Christus non est justificatus, sed justus. Dicitur quidem justificatus, i Tim. s. r6. Sed hoc non sit eo sensu, quasi ex injusto justus factus esset, sicut nos per imputationem justitiae Christi justi si mus, & per insitionem Spiritus ac *cercitium binorum operuin fimus sancti: sed dicitur justi se tus, quia ab hominibus agnitus est pro justo & justitiae auctore, ut haec vox usurpatur Rom. 3. 4.
γ. Quia secundum ossicium situm est auctor de administrator justitiae. Est, inquam auctor omnis justitiae, per quem justi si int, qui justi sunt colam Deo, justitiam patiendo acquisi Vit nobis, & se dans nobis, nos per se justos iacit. Ipse consummavit omnem justitiam , quam lex a nobis postulavit, Matth. 3. Ipse enim nostra justitia, Jer. xl. dc per ejus iustitiam justificamur, Esa. 13. Administrator
justitiae. Est enim justus ille j ex, cui Pater dedit omne judicium, & per quem juste judicabit tem-
δ. Denique respectit causae, propter quam pacsus est. Non enim ab hominibus pallus est ut male tactor, sed propter justitiam & conscientiam, propter Zelum pro gloria Dei dec. Et haec omnia passio est juste , non malum malo compensando. Vide
Hunc titulum Domini nostri Iesu Christi semper
habeamus ob oculos. Ille enim est qui nobis la lut fiduciam & accessum, ut possimus attollere caput coram judicio & tribunali ac throno Dei. Si Christus ipse peccator sui illat, non potuisset pro nobis solvete, Hebr. 7. 16. 17. Et si vel maximὰ suisset justus secundum humanitatem, de non sitiset ipsa infinita justitia, justitia ejus non potuisset esse satis fictio in qua infinita Dei tultitia acqu:esceret. Etsi justi stimus Milet in se ipso, nec tamen nobis factus esset a Deojustitia Sc alictor justitiae, quid hoc pi
sitissetὶ sed quia est ille justus, ideo nune possi
mus nobis applicare illud i Joh. 2. 1, 2. Si non e
set spes , mundum aliquando judicatum iri pethunc judicem, quis pollet starea Dcie impiorum, qui summa iii justitia pios persequuntur. Sed ciuia
265쪽
hoc novimus, applicare nobis possumus illud Esa.
II Postquam exprobravit persecutionem Pro phetarum , quam panes ipsorum perpetraverant, exprobrat nunc eam, quam patiaverant ipsi in Chri-so Jesu Filio Dei, & dicit illis in seciem, quod sint proditores& homicidae Jesu Chiisti. Non immeri- tb xocat proditores Christi. Nam etsi solus Judasi togidit, ipsi tamen lianc proditionem procuranant& trigi ista argenteis emerunt, & plus quam ipse p:oditor Iudas sibi in proditione placuerunt. Illo
enim scenitentia correpto , ipsi securὸ dixerunt, uid c ad si Vocat etiam occi res. Etsi enim si suis manibus non occiderunt, tamen de in silacinia sententiam mortis sui ei salsis de minimE con-isitientibus se A conductis & subornatis testimoniis onunciarunt, & postea Romano Judici Pilato mera vi de petulanti importunitate sententiam mortis si per Iesum, S sententiae istius exsecutionem extorserunt. Nam etsi in occidendo Christo
usi sunt specie judicii, tamen quia judicium fuitiam injustum di violentum . non immeritis habetur pro mero latrocinio. Quaeritur hie, annon striaeta civili MCm & decorum concionatorum, nec non praeter caritatem, tam inhonestis terminis increpare limaestos homines. Erant utique hominescis iismi, & quod secerant, secerant ex errore mentis in negotio religionis. Annon ex cholera ita locutus Stephanus 3 Resp. Stephanus nil fecit praeter justitiam, nee praeter de
corum, nec praetcr charitatem. Nam r. Non ex
mero errore de opinione placendi Deo occiderunt Christum . sed ex invidia & impietate, ut ipsa Scriptura testatur, α sitit revera verum latrocinium. 2. Christus ipse tam civilis & mansuetus fuit ac lqui quam potestes. , & tamen eos appellavit Pro- igeniem viperatum, hypocritas, & comparavit cum liatrix bus & praedatoribus, Matth xl. 3. Cum lanii periclitantur, non lenitate, sale&acrore lorus est, quod non magis repugnat caritati, quam cum Medicus in extremitate moibi adhibet rodentia. Nemo igitur vitio nobis vertat, si cum obstinatis idololatriae & perstitionis ac haereseos antistitibus. nec non cum praefractis notoriorum peccatorum sinatoribus. e. g. injustis jud cibus, finieratoribus, sandulentis di itiarum coirasoribus , opprestaribus, adulteris &c. simili modo agimus. bina luit acie line reprehelisionis, caveat putredinem IIII HIiae. Melius est a ministris Christi increpati, quam in ultimo judicio tristem illam audire increpationem, quae est Matth. 2s. r. Qui bie vel bum increpationis serunt & eo emendantur, solatium experientur in morte & ultimo judicio, cum Deus ipse loquetur, Confide fili, peccata sunt remissa , veni, posside regnum coeli, quod tibi paratum est. Interea non obliviscamur, quod non soli Judaei sint proditores & occiseres Christi, sed nos omnes. Nam nostris peccatis Deo dedimus causiura haec Chi isto immittendi.
SEquitur tertium peccatum actuale, scit. inobedientia erga legem. Habet hic versus duas partes : r. Crimen quod exprobrat, scit.
legis. 2. Argumentum, quo hoc crimen exaggerat: cum tamen per dipositionem angelorum eam acceperint.
Dr PRIMO. Coi lectitur Apostolus tribus gradibus totam
massam impietatis, quae inter Iudaeos grassabatur r i. Resssebant Spiritui S. per Euangelii doctrinam eos manu ducere eupienti ad Chri itum Salvatorem. Hoc enim fine Spiritus S. Euangelium ipsis praedicabat, & ceremonias Euangelicas insti
tuerat, ut per eas manu lucerentur ad sensim mi
seriae & ad famem ac sitim iustitiae per futurum Messam parandae. Sed illi restiterunt, nolcntes venire, sed Euangelium mutantes in superst tionem & idololatriam, erigentes sibi propriam justitiam, ut est Rom. io. & tequentes mores gemium, a quibus Deos eos sep ataverat, adeo ut, quod semel secerant in AEgrpto, semper facerent, nimirum susciperent tabernaculum Molechi & astrum Dei Rem-phan &c. Actor. 7. 3. Cum in deserio suscipi bant sacerdotes & portabant tabernaculum scederis, dicit quod portaverint tabernaculum Molochi &Saturni. Quare hoc 3 Erat utique tabernaculum Domini 3 Re p. Quia neglecta intentione Spiritus S. in institutione hujus t..bernaculi usurpabant illud ad tales sines, ad quos Ei linici solebat i Molochi ta
Saturni idola in str niis gestare. Sacrum tabernaculum & sacras ceremonias, quas Deus inter ipsissit stituerat, non usurpabant eo fine quo erantia i ,
266쪽
tutae, scit. tanquam si narcumbras Spiritualis gratiae per si itu: iam Mestiam parandae, sed convenebant eas in iacta gentilia Molocho & Saturno similia, tanquam essent propriae satisfictiones o peccatis , & medicamenta vel pharmaca moibos sanantia virtute astrolum quae repraesentabant, sicut ochodie pontificii Sacram Domini coenam eo modo in gentilem superstitionem converterunt. 2. Cum propter hanc idololatriam &superstitionem a Prophetis corripieban: ut, & ad turitatem Euanselii, a Spiritu s. propositi, revocavalitur . esserebant se contra tophetas, & eos persequebantur. 3. Et interea vivebant vitam impuram & vitiosam, de nulla re minus solliciti quam ut praeceptis Legis essent obedientes, nil ulom: nus gloriantes, quod essent populus sanctus, quippe qui tam sanctam haberet legem, vane nitentes illo encontio quod est Deuter. . 3. Hoc igitur est crimen quod hoc versu ipsis exprobratur, icit. quod tam sanctam legem habentes nihilominus tam impuram vitam vivebant, in luxuria, adulteriis, avalitia, tanore, sitriis. fraudibus, mendaciis, homicidiis&c. Et nihilominus propter
se nitatem legis se gloriabantur esse sanctum populum.
Non igitur de lege ceremoniali propriὸ hoc versu agitur, quae potius Luangelium est, quam lex, &c us abusim & perversionem ipsis exprobravit, cum dixit, quod Spiti tui s. resisterent; sed agitur
praecipvh de lege morali, quae cum tanta ibiennitate Iudaeis lata eli in monte Sinai,Exod. i'. Est ea.dem exprobratio quam legimus Job. 7. i' Om. 2.17. ad 23. Quod enim inter Irulaeos omni tempore, Ec etiam tempore Christi& Apostolorum glassata sit vita impura z: legi Dei contraria, pallim queruntur Prophetae. Erat quidem multum externae speciei, sed hi pocritica omnia Sc cor erat impurum. Vide Marib. 2s, 26, 27. Misera res est, si quae regio est plena legis, vi tamen plena vi liorum. In hanc enim quadrat illud Luc. t L. 47. Jac. . 17. Ulmam in nos non quadiet, inter quos tantum legis est, i. e. tam efficax praedicatio legis, dc tam seria dehortatio a vitiis, de tamen tam uberaxitiorum seges. Bonae ieetes de mali mores male conveniunt. Tantum abest, ut sanctae leges terram aliquam faciant sanctam, ut contra nulla sit impurior Ec abominab lior terra coram Deo, quam cui lex praedicata est, dc quae tamen illam non servavit.
Sicut scollatio Absalomi cum concubinis Da idis PRACTI custanto erat abominabilior, quod non fiebat in tene-biis, ut solet, sed ad selem, 2 Sam. 16. 22. 2Sam. 12. II. ita tanto turprora stant peccata, quae non fiunt in terra quae est in umbia dc tenebris, sed quae plena
legis de lucis, ubi IIrim Sc Thummim est. DE SECuNDo. IV Xaggerat transgressionem Legis hac ratione,
T quod per dispositiones angelorum eam acceperant. Ethnici legem non acceperant, nisi pet naturam , hiuentes opus legis obscurE scriptum in cordibus, adeo ut ferE sine lis essent, ac tamen ob transgressionem legis puniebantur, Rom. 2. Ia, Quanto magis igitur puniri merentur, qui legem
per tam solennem ordinationem angelorum acceperunt, δc tamen transgressi sunt. Gaeritur ubi hoc scriptum sit, quod lex Israelitis data sit per dispositionem angelorum ; Scriptum quidem est Hebr. ML dc Gai 3. 19. dc hoc in loco, sed qWaeritur ubi scriptum sit in V. T. dc unde Stephanus de Paulus hoc habeant Z Nuspiam hoc quidem scriptum est in historia V.T. nec tamen propterea minus v rum. Loquuti simi enim Stephanus de Paulus acti Spiritu Sancto, qui potuit revelare quod nus iam scriptum est. Potuerunt tamen hoc ex parte conjicere ex prima missione Molis ad iungendum suo officio, quae dicitur facta per angelum Domini, Exod. F. t. Hic quidem angelus fuit Jeliis Christus, tan . quam caput angeloruin, ut patet o Exod. 3. 4. Minut. 16. Sed tamen non sint solus sed in comitatu angelorum ni ministrantium. Hinc intei plo dc tabernaculo Judaico, se. Sancto Sancto;um Deus ledebat inter Cherubim, Psal. 63. 88. dc sic oracula dabat, unde facit oniicitur, quod etiam in ipsa promulgatione legis , quae Mois facta est in monte Sinai, id comitatu sc ministerio Angelo ram usus sit. Dicit enim David: Dominus est inter Cherubim Sinai in Sanctitate, q. d. est hodieque in tabernaculo, sicut olim fuit in Sinai, ubi D minus inter Angelos apparens legem dedit. Hine etiam cum Filius Dei veniet ad judicium secundiani legem , veniet cinnangelis, Mattit. 16. 27. Hinc Dan. II. Legem de deiicienda arbore Babylonica esse in decreto vigilum dc sanctorum scit Angel rum , quia per Sanctos Angelos a Deo promulgata est. Sed cui lex dicitur Isi a ilitis data per Angelos, cum tamen data sit per manum Mediatoris Mosis' Hac non pugnant, sed utrumque recte conjungitur
267쪽
Jur nar Gal. 3. v. I9. Fuit enim in promulgatione legis haec sit bordinatio: Deus Pater per Filium Mediatorem M totius mundi judicem legem dedit. Filius usus est ministerio Angelorum. Angeli nomine Filii Dei Mosi legem tradiderunt,eique ciuid docere Ilia sitas debeat, praeceperunt. Moses εις ad ordinationes, seu secundum mandata Ang lorum Isia litis legem tradidit, seu etiam secundum distributiones Angelorum, quibus legem disposuerunt et disti buerunt, in decem praecepta. x decem praecepta in duas tabulas, totamque adeo legem in moralem, cere nialem. forensem. Ob ect. Atqui
Deus dicitur legem scripsisse proprio digito. Noni tutusus ei tot mini litis, Exod. 3I. I 8. Rest. Diiunguenda sunt haec tria : I. Promulgatio legis per vocem quae facta est Exod. i'. in monte Sinai. 2.
Scriptio legis in tabulis, quae facta est poli hanc promulgationem, Exod. 3 i. & 3 . 3. Scriptio legis in libro, quae Moisi injungitur L Od. 3 . 17. ut lex ex isto libro populo quotidie praelegeretur, dum tabulae lapideae autographae manebant in arca foederis. In sela ptomulgatione usus est Angelorum ministerio,
Quoniam igitur Deus Legem promulgavit Israelitis cum tanta solennitate, α per ininisterium Sanctonim suorum Angeloii , inter quos fidit caput Angelorum ipse Fidius Dei, inde argumentatur ephanus, tant4 magis coram Deo abominabiles ili Judaeos, qui legem illam transgredituatur. Deusium suam dedit variis modis: I. Pet naturam. Ipsi enim naturae impressit se ina legis, ut etiam gentes opus legis habuerint scriptum in cordibus, Rom L. Haec legas dario Sobbaala valde este imperfecta, adeo ut multi habuerint opus legis inscriptuin cordibus , dc tamen ta praecepta legis vix intellexerint, ac ne intuerint quidem inte iligere posech E.
. Per Angelos, cum Deus in monte Sinai eum terribili selennitate legem ministerio Angelorum tradidit Mosi, inspicientibus Iliaclitis, eatuque deinde decem praeceptis complehensam in duas tabulas proprio digito, i. e. propria vi inscripsit, eandeinque continua Prophetarum & Sacerdotii Levitici dicatione Iudaeis inculcavit. 3. Pet Filium, qui tempore camis suae in terris
euatus non tantum E a Velium docuit, sed etiam
legem acotius telis Pharisaeorum & scribarum vin- it, ut est Matth. I. α verum usim legis homi-
videt. quod lex data sit non adnes clarius edocuit justitiam per eam acquisendam . sed ad agnitionem peccati, & ut lustificatis, per Christum citet norma novae obedientiae & grati tu liuis, qua. m legis Prae-d: cationem postea Apostoli continuarunt, & etiamnum concinuatit qui Christi nona: ne hodieque Euangelium docent. Etsi enim hodierni ministri Eeclesiae sunt ministi i Euangelii, tamen una cum Euangelio praedicant legem ad agnitionem peccati , &tanquam regulam gratitudinis. Stulta est Antino-moruin opinio , qui putant Christum non eatiderii legem praedicat sequam Moses, eamque a corruptelis ictibarum vindicasse, sed consilia pei laetionis addidis te, quae in lege non fuerint comprehensa. . Per Spiritum S. Non enim sufficit peccatoribus ad veram te is obedientiam, ut semina legis
per naturam sibi nabeat inscripta, neque ut tabulis lapideis perscinius sit inscripta, per Prophetas declarata & inculcata, per Christum & ejus nimistrosa creap:elis vindicata , & ut de vero fine ac usii logis instituta sit Ecclesia, sed polrd Deus etiam legem suam per digitum Spiritus S. inscribit in carneas tabulas cordis , ut est 2 Cor. 3. 3. Icr. 3 i. 33.
Jam nulla 'uidem ex his legis promulgationibus est, quin hominem obliget ad legem servandam , Rad poenam, si transgrediatur: sed tamen quanto clarius alicui populo lex est promulgata, tanto reticulosior est transgressio illius. Gentes puniebantur propter transgressionem legis , etsi non nisi obscuro semina legis per naturam gestarent in cordibus: sed tamen Iudaei gravius merentur puniri, quibus lex tam solemniter per ipsos Angelos promulgata & per Prophetas inculcata est, sed adlluc gravior eli transnmitio legis apud eos, quibus ipse Filius Dei proprio ore legem Dei declarat, & deinde I et Apostolos ac Ministros suos inculcat, Hebr. 2. 2. Sci gravissima demum est transgressio oemim, qui legem per Spiritum Dei habent inlici iptam cordibus, α
tamen non satis diligenter curant ac laborant ut eam servent. Hi certe gratiam Dei s ustra acce erunt, eamque trahunt ad lasciviam. Discamus inc quam periculosa sint peccata nostra, quae nos hodie committimus, quippe qui non tantiam na- tuta opus legis habemus in cordibus, nec tantum
eandem legem, quae tabulis lapideis eii inscripta,rea Prophetis inculcata, sed etiam prout ab ipso Christu e us Apostolis est declarata, immo per Spiritum
268쪽
Dei ipsis cordibus nostris impressa. Cenὰ nisi nos
tulerimus Ductus conversione x vocatione dignos , merito applicari nobis poterit illud Matth. I i. 2I, 22. &c. Luc. II. si, L. Cum contra legem peccamus, Angelos contristamus, quorum ministerio lex nobis data est. Declarant Angeli Dan. . IT.quod
cum aliquod mandatum Dei promulgant, sit in cupiditate tua ut veniat in exequutionem. Quoniam
igitur ipsi legem promulgarunt, sine dubio animitus cupiunt ut observetur, & sine dubio tristantur cum non observatur. Erunt quoque Angeli testes nostrae trans essionis in ultimo judicio.
H Actenus S: ephani concio Apologetica: sequi
tur ejus fruetus, qui sane non siit auditorum
conversio, sed nova exacerbatio, eaque tam vehemens, ut erumperet in lapidationenia Stephani. Duo sunt in hoc textu a se invicem distinguenda&separanda: i. Martyrium Stephani. 2. Homicidium Iudaeorum. Sic enim se res habet in corpor
libus suppliciis, quod, cum patiens eli maleficus &patitur propter improbitatem, tum agens est ludex; i d cum patiens est julius, patiturque propter coim scientiain, propter iustitiam, sicut est I Pet. 2. & 4. tum patrens est mart7r, sed agens est tirannus vellioni: cida. Ad homicidium Iudaeorum pertinet, quod dii seta sunt corde, & frenderunt dentibus
super Stephano, cum concionem ejus audiv ssent, quod magna voce cicimantes ob uratis avr.bus coim corditer in eum irruerunt, quod cx urbe ejectum
lapidarunt, quod testes vestimenta sua deposueruiit ad pedes juvenis cujusdam nomine Saulis, & sic Ster um lapidaverunt. Ad martyrium Stephani pertinet, quodpimus Spiritu S. coelum suspiciens vidit clatos apertos, vidit quoque gloriam Dei, de Iesum Filium hominis stantem ad dexteram Dei. quod hoc videns Iudaeis quoque indicavit, quodque, cum lapidaretur, invocavit sc dixit: Domine Jesu, recipe Spiritum meum, denique liuod postis genibus magna voce pro hostibus suis intercessit, & se obdormivit. His ita dillinctis in explicatione solutamur vestigia textus.
I. Iudari audita stephani concione dissecti sunt corde, dc stenderunt dentibus. Est de . criptio irae Minaceibationis, quae occasione Stephanicae contionis in Iudaeis est accensa. Nolumus autem horum verborum explicationi insistere, quia eadem iam tum explicuimus in cap. s v. 33. & ex illis prolixe inculcavimus hane doctrina ira, quod praedicatio verbi divini non sen per eli med: una convcrsonis, sed saepe occasio exacerbationis & indurationis. II. Stephanus. hune surorem suoriam hostium videns, & inde periculum sibi imminet evitae non vane conjiciens, coepit se armare, & ad matritium sit beundum praeparare, ideoque plenus Spiritu S. coelum suspexit. Quare plenus Spiritu, an jam plenior quam antea 3 Ast. Intelligitur intensio Spiritualis sertitudinis & fidei, in Deum recumbentis
tempore periculi. Sicut enim milites , etsi sempei sortitudinis habitum in pectore gerunt, tamen cum in hostem ducuntur & in periculum mortis eunt, dicuntur pleni sortitudinis. quia tum sortitudinem sitam acuunt, & arma animi indutuit , ita viri Sancti semper quidem habent in corde Spiti tum fidei ae fiduciae, sed tamen cum subeundum est periculum
propter conseisionem veritatis, tum singulati m
do dicuntur pleni Spiritu, quia tum fiduciam si iam
intendunt, & magna vi Deum atque Christum, tanquam clypeum & selcrum suum, apprehendast
atque tenent, ne cedant a bona causa, sed constanter periculum sustineant. nine dicitur coelum si spexisse, quia in eo consistit intenso Chri ibanaenduciae, quod cor in caelum elevat. & Christo sa-cit inniti ac in eo recumbere. Magnum est discrimen inter sortitudinem impiorum militum, ocintei siduciam bonorum Christianorum tempore periculi Videmus quotidie in bellis inii: tes impios, in quit, ne mica quidem gratiae & fidei, esse non minus sor
tes ac intrep:dos contra pericula, quam sunt ni i tes pii, qui bonae cons ientiae clypeo tuti sunt.
fit hoc, & quid intereti inter fortitudinem militi impii, & sollitudinem militis pii 3 Ps. Fortitu
do militis pii consistit in extensone cordis & oculo rum versus ccclum, qua Deum ac Christum appi bendit atque tenet, tanquam clypeum εἰ falcitia quo nuitur: sed sortitudo militis impii non consistit
in elevatione cord:s ta oculorum versiis coelum
Nam quam primum miles impius inter pugnand moculos in Coelum effert & Dei recordatur, caaii i animus & terrore corripitur. Qua igitur in re coita stiti Duabus in rebus: I. In oculorum clausone, i. e. in violenta dam
269쪽
itan ex illone & expulsione omnis memoriae circales divinas, ne quis sensus Numinis pectus tui bet. Sicut enim impius semper in eoide dicit quod non sit Deus, Psid. r . r. ita praecipue tum violenter conatui supprimete se sum Numinis, & cordi suo persia dete quod non sit Deus, inec anima immo talis Se iudicio reservata, sed dicit: Edamus & bibamus, cras sumus mortui, ut est Esa. 22. i, dc
r. In excitatione sitoris per media corporalia, per quae etiam bestiae potiunt in furorem & in contemptum periculi excitari. Qui Elephantibus & Equis in bello utuntur, solent eos an inare strepitu odam et etiam potu; ita etiam talium militum ortitudo indiget excitari per tria pana, tubas, filiu-la, nec non per et arietatem& sur: bundos clamores, adeoque non est nisi ibi titudo equina. Sic de dicitur i Sam. is. 32. quod ivit ad mortem voluptuosE, i. e. Ebrius & Muticis aliisque deliciis expellens metum mortis. Furor hic est, non sortitudo, quae non parum juvatur, si accedat ambitio. Alia planὸ sortitudo est piorum in periculis, quae non Umpanis excitatur, sed consolationibus verbi divini, de recordatione foederis sui cum Deo. Imitemur nos exemplum Stephalii, ut in pei iculo mortis constituti tollamus oculos in coelum, & nitamur Christo ; exclamantes eum Paulo, ut eli 2 Tim. r. IL Sed ut possimus torpore periculi oculos ita versus coelum attollere, necesse est, ut tempote securitatis eos dejiciamus cum Publicano, Luc. I 8. ix Nam si hoc non fecerimus, non audebimus tempore periculi & ultimi judicii eos tollere, sed saciemus ut A c. 6. II, I 6, 27. In. Cum ita Stephanus in coelum tolleret oculos
Utaros, vidit gloriam Dei, 3c Jesiim Filium ii minis flantem ad dexteram Dei. Multa hic dissicilia: auaeritur enim , i. Quomodo coeli dicati-xurat ni sicut id dicitur Mail. 3. i6. Job. I. ult. cum tamen coelum non sit corpus soliduin, quod dividi, diduci & iterum coite possit Si aci non potest aperiri nee claudi , multo minus aether. Possunt quidem aperiri nubes, quae sunt corpora crassa, sed aether&acit, corpora subtilissima, nec claudi nec aperiri videntur posse 3 α. Qui potuit gloriam Dei videre, cum ea sit invisibilis, i Tim. 6. ponat corporallibus sensibus percipi, sed habitet inhice inaccessibili. 3. Qui fieri potuit, ut filium seu Jesum secundum humanitatem vide-
ret, cum tanta sit distantia coeli a terra, ut nullus oculos eb pollit peri insere 3 Propter has difficultates alii putant , i. Fuisse visonem mere intellecbaalem , seii visionem fidei, qua tam fit miter credidit de sibi persuasit Iesum Christum a dextris Dei stare ad situm auxilium, de sibi aditum in coelos ad Christum paratum esse, ac si corporalibus oculis illud intueretur, qua visione Abraham vidit diem Chriasii, &gavisus est. i. Fuiste visionem Propheticam, qua per ec stasin quasi extra seipsum raptus videret haec omnia repraesen ta per species qualdam imaginarias, Phantasiae objedias , quali modo Esias
Deum vidit, Ela. 6.& Dan. c. 4. &Joannes Apocalypsin suam accepit, quali modo etiam Paulus in tertium coelum raptus dicitur 2 Cor. i 1. 3. Fuisse visionem Simbolicam , qua haec omnia viderit per species de imagines corporeas repraesentata, qualiter Joannes Baptista Spiritum S. vidit in specie coli im-bae; qualiter nos Christum videmus in Sacramen- qualiter etiani Moses videtiit vidisse Deum, Exod. 3 . Alii denique putant, citra absurditatem credi posse, quod acies oculorum Stephani ita suer i roborata, ut potuerit ipsam internam gloriosam ac Ma jestatis plenam coiistitutionem coeli tertii qui thronus Dei eu, nec non ipsum corpus Domini Jesii Christi, glossa & honore coronatum, conspicere corporalibus oculis, eo modo, ut a beatis omnibus in vita aeterna conspicietur. Videbitur Chri lius a dexteris Dei, cum videbitur coronatus
ea potis 5 eo honore, qui potestatem ejus supra
omnes creati iras in coelo M in terra indicat. Cum autem alias dicatur edere ad dextram Dei, Stephanus eum dicitur vidissestant , ut paratum intelligeret ag se juvandum de recipiendum, sicut Deus dicitur surgere, cum ad auxilium nostrum vult appalere. Psil. 68. 2. Q locunque modo hoc intelligas, certum est, visionem hanc Stephano obtigisse, ut Deus cum animaret & solaretur ι de exemplo ipsius doce- se ruxilio sito appari tutum omnibus, qui pro
nomine ejus martyrium sibire non verebuntur.
Non sustinebit Christus suos martyres & fideles in periculis suis siustra oculos in coelum tollere, sed
apparebit eis uno alterove modo, qui ias latium eorum conducet. Sicut enim hic Stephano coelum intuenti apparuit, ita Christo Luc. m. I. Sic apparuit Petro, Actor. ix. 1, 7. Sic Paulo &Silae, Actor. is. 2s, 26. Sic Paulus, Actor. 23. v. 23, 2 . vide etiam Historiam Davidis, I sam. H. dc is . scar α
270쪽
13. & 3o. Excitet hoc nos ad similem constantiam& siduciam, ut in nostris periculis similis nobis obtingat visio. Et sit enim Deus hod e non apparet fidelibus ad se ii sum, permissionem Angeli aut similem Opeiationem miraculosam, tamen non minus
enicaciteriis apparet, sive per roborationem fideii par cntiae, live per consolationem animi, dans certitudincni iraegustum fiaturae gloriae, sive permitigationem aut at lationem doloris & calamitatas. Dicamus igitur ut David Psal. I 2 l. I, 2.
IV. Stubanus hae appalitione Christi te sectus& roboratus, non contentus est eam apud se semire, sed etiam apud hostes eam depraedicat, & de ea gloriatur: Ecce, inquit, video coelos apertos&c. Non poterant hoc videte hostes, quod videbat Stephanus, ipse tamen illis testatur quod hoc videat, ut intelligant, quod apparitione Dei solatium nactus in Domino laetetur, & nil linteat ipsorum iracundiam &c. Est liaec indoles piorum, ut de beneficiis a Deo acceptis apud alios glorientur. Non stu stra accipiunt se latium, sed animantur illo ad laetanduin & triumphandum in Domino, sic Psalm.
dos ac ludendos hostes, ut David Psal. 6.9, Io. Apud homines pio stlilio habetur, si qis triumphum canit alite victoriam: sed apud filios Dei moris estitiumphare in med a puella, quia illi per fidem devictoria contra hostes Virituales non minus certi sunt, quam si ea jam tum potiti essent. Imitentur hoc qui serio &constanter contra peccatum , Sata ii m&icini dum belligerantur. Etli nondum vicistis, tamen triumphate. Capitaneus enim &per sector fidei vestrae pro vobis intercedit, ne fides Vestra desinat. Christiani non vincunt nisi per mo tem , oua hostem ultimum debellant, I Corint. is. triumpnant tamen ante ino: t . Impia est doctri na, quae fideles vetat triumphale ante mortem, &docet seinpet timere, ne excidant. Verum quidem, quod qui stat, cavere debeat, ne cadat, I Cor. IO. 12. Sed haec cautio non debet esse timor servilis,
qui tollat fiduc alein triumphum, solatiam supcrfirmitate promissioni ini Dei, sed tantum filialis timor, quo caute dc sortiter oppugnemus hostes &peccata nostra, ne pos seducant. Pugnate 3c in in dia pugna fide promissionum Dei a hostibus triumphare, non sunt duo contraria. Non igitur i l-.licitum fidelibus omnibus, instante periculo mo ris , hoc modo triumpliate , dc dicere cum Saeptia-
no: Ecce video lin fidei caelus apertes &e. sie Job triumphavit in media miscria, Job. I9. 23, 2 is.&c. & Paulus in medio pugnae, Rom. s. v. Ir. ad finem. Tales triumphi sinit fiuctus fidei, Deo.
grati & ii cim E conducentes ad roborantiam fidem infirmorum. Demus igitur operam, ut in hac pugna ita triumphemus. Ideo tales triumphi etiam mandato nobis injunguntur Luc. 6. 23. Pitam.
V. Quanto laetici triumphat Stephanus, i tb
magis exacerbantur hostes ipsius. Audientes enimi plius triumphum, clamant magna voce. obnuam aures, ii ruunt iii ipsum concord ter, dc ex urbe
ejectum lapidant, ita tamen , uti testes , depositis vestibus, seu palliis sitis ad pedes j lvenis cujusdam, nomine Saulis: prius lapidaverint. Lapidatio M phani ita hic describitur, ut pateat parcim per seaitionem factam este, partim tamen per proces ara . judicialem. Nam illa clamatio & aurium obturatio est signum seditionis. Quod tamen testes, qui S γphanum accusaverant, primo ipsum lapi dant, a guit judicialem proccisum. Id enim siccundunt le-
sena est Levit. 2 r . II. I 6. Deuter. II. T. ut qui
blas liemus esset in Deum & ieligionein, cujus lblasphemiae Stephanus insimulatus erat, is ui eductus primo a testibus, deiii de a toto populo lapidaretur. Notemus particulariter: I. Tantum esse apud impios veritatis Euangelicae odium, ut eam non tantum siustra audiant, nec auditae obtemperent, sed etiam audite deuectent, de data opera aures α oculos claudant, ne videam audiantve. Sae Actor. ΣL 12. 13. Hoc vere est re
pellere fidem & bonam conscientiain, i Tim. Qui contriti corde silui, vim faciunt, ut obtinean; regnum coelotum, Matth. ii. Sed cum regnum i vim aliquam facit in impios, impii vi repellunt i cupiunt audire. Sic hodieque agunt Papicolae, qm cum sciant vim Euangelii esse tantam , ut audi vi non sacile politi rejici, sed tui beat mentem donec se submiuat, ideo docent suos, ut planξ non in diant , sed recusent omnem instructionem, sc p legant quidem Sacram Scripturam. Tales sunt ri iam inter nos, qui ideo non veniunt in templo ne praedicatione legis turbentur in quieta peccaxo rum praxi. Ferre enitia non possunt, i. e. nod tum increpationes contra Amasa: o suam dilectit mam, peccatum, quo cum rem liabent quotidi