Commentarius practicus in actorum Apostolicorum per Lucam Evangelistam ... studio et operâ Caspari Stresonis, ... 185. Concionibus florentißimæ Ecclesiæ Hagiensi propositus & in usum Candidatorum SS. Ministerii, prœlo subjectus

발행: 1658년

분량: 618페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

301쪽

nis erat, ut non multi loquerentur, nec omnes ; sed unus nomine caeterorum, idque deserietur ei, qui erat inter Apostolos semor οῦ quod non est dominii, sed tantum ordinis indicium. Habet autem haec re-

'honsio tres partes, quibus singuIs subjicitur sua ratio, in qua sundantur. Prima est votum, secunda

nunciatio, tertia consilium.

Votum est in his vel bis: Pecunia tua tecum stinrenaiciem. Nota, i. Non est votum profectum ex idbrdinata ita. Nam non ex carnis impotentia, sed ex Spiritus abundantia, ex servore zeli ita loquitur saucius A.

postolus. 2. Nec est votum propriE diruina. Nam si pro-

rr E vovet M optat Petrus, ut Simon pereat cum pecunia sua, quomodo potest ei postea dare consilium quo servetur λ

3. Est :tur potius sancta quaedam detestatio,& ignominiosa iejectio oblati muneris & intentatae corruptionis, qua Apostolus explicat, non quid Simoni optet, sed quid Simon hac sua oblatione pecuniae mereatur, & quam aversus ab ea recipienda sit Apostolus, q. d. Dignus es tu, cui maledicam de imprecer, ut eum pecunia tua in exitium abeas, & in lim te & pecuniam tuam perire, quain me acceptatione illius pollui. Apta naec est & digna responso, Christianae charitati minimὰ contraria, sed imitanda omnibus, qui muneribus tentantur ad ficiendum cpiod injustum est. Merentur enim tales imprecationes ejusmodi corruptores, qui muneribus alios ad injustitiam tentant. Vide simile quid Dan. s. II. α Reg. s. 16. Discant hanc Christianam imprecatio

nisi ostri Magistratus usurpare contra omnes eos,

qui pecunia licitantur ossicia publica, justitiam, dcc. Loes dc illicitas imprecationes facilὰ discunt o

mnes, sed hanc nemo discit. Preciosior de carior est Pecudia, quam ut quis maledicere ei velit. Iacet etiam in hac imprecatione altius ascen

dere, x dicere quod Pelius,ut Apostolus 3c Minister Ecclesiae, Simoni malefico corporis & Hrtunae aliquam temporalem perniciem imprecatus sit, ut anima salvaretur, quemadmodum feeit Paulus ine stuoso illi i Cot. s. s. &Elisaeus Simoniaco suo se vo et Reg. s. 27. Talem enim maledictionem in Ecclesia sua Deus ordinavit, contra malitiosos Ic praetactos homines, qui tamen membra Ecclesiae volam audire, & nullis admonitionibus cedete, ut patri etiam ex Gal. s. n. Deus bimistros suos non tan

tum docuit benedicere, sed etiam maledicere, De

ter. II. 29. Praesertim tempore Apostolorum, qui Prophetico Spiritu donati secreta cordium intuebantur.

F. Notandum autem, quod non tantum Simoni maledicit, sed etiam recuniae ejus. Etsi enim creaturae ii rationales proprie loquendo non sunt ob lecta divinae severitatis ae justitiae, ut capaces sint maledictionis, sicut nec peccati capaces sunt; tamen propter hominum peccata maled cuntur, id est divinitus perduntur, & anni hilantur, ut non possint prodesse nominibus, sed potius, ut ipsis noceant, & ut Deus

in eorum desti uctione ostendat, quantum ab Ominetur & detestetur injustitiam, ut legere est toto capite 28. Deuteronomii. Sicut etiam patet ex cxemplis Ios6. 17,ig. I. Sam .is. . Sic bona coenobiorum ac sacerdotiorum, quae magna ex parte Simoniacis artibus collecta sunt, ad quid profuerunt unquam, praeterquam ad alendam lasciviam, εἰ in Evangelicorum manus delapsa, offendiculo ipsis potius fuere, quam usui, nisi precibus de sancta vita liberentur a inale-aietione. Sic de omnibus injustis bonis verum est illud tritum: De ni ist quasitis non gaudet tertius

hares. Imo sicut qui peste insectili est, alium infi

cit: sicut pennae aquilarum aliis plumis appostae, illas consumunt, ita injustae opes non tantum ipsae-

met sunt maledictae, sed etiam justis bonis adjectae,

maledictioneis hane in ea transsui adunt; sicut probat experientia, quod injustorum hominum bona ita exeduntur maledictione secreta, ut nemo quo pacto perierint, dicere possit: immo maledictimilem suam in ipsiam possessorem exonerarat maledictae opes, eique fiunt offendiculo, quo aeternum pereat, Psal. 7s .i8. sic pecunia perit cum possessore, de possessbr cum pecunia. Manet ei lim firma sentetitia illa Dei. Hab. i. 6. Vae illi qui adauget non sua. Utinam haec considerent nostri auditores t Haga nostra dives est, sed an non sint multae inter nos maledictae divitiae, no it Deus, de norunt multi in

ter vos.

Sed quae ratio, quod petrias tantopere Simqni imprecatur Quia putavit donum Dei pol se emi pe

cunia 3 Olect. An igitur mera putatio, mera opi'mo tantum est peccatum, ut proptet eam bona oh:ereatur tantam i inprecationem Z Cogitationes utique

dc Opiniones videntur esse debere impuves 3 Pesp. Aliter judicat nostet textu qiu. expresso Simoni propter lianc opinionem imprccatur, ut A ei saudo, ut a Deo

302쪽

ὶ Deo petat: ut haec cogitatio cordis ipsis remittatur. Sunt quidem aliquae opiniones salsae minus periculosae, sed aliquae etiam sunt impiae & maledictae. e. s. cum impius putat, de in corde sito opinatur non cl- se Deum, Plii. I . cum homines pei sequuntur Ministros Christi, & putant se Deo rem gratam sacere.

Iohan. I 6. z. cum Paulus putaret sibi multa adversa facienda esse contra nomen Iesu Nazareni Achor. 26.9. cum Iudaei putarent Deum placari sanguine &carne taurorum de hoedorum, Plat. so. 13. Sic siquis putat se Deo rem gratam facere , fingens cultus non

praeceptos; si quis putat, se non babere peccata, sed natura justum esse coram Deo ; s quis putat peccata

parva non mereri aeternam condemnationem, hominem non opus habete satisfactione pro peccatis, vel alecunia posse redimi remissionem peccatorum. vel sacrificiis corporalibus posse satisfieri justitiς Dei, vel meritis Propriorum operum posse acquiri salutem, vel in opere operato sacramentorum positam

esse iustificationem ; si quis putat se proprio aibitrio posse facere quae Deo placent, etiamsi non sit regenitus per Spiritum S. si quis putat se satis conversim esse, si externum cultum observet, etsi externum non curet, si mal .m omittit, etsi bonum non faciat, si unum piae ceptum faciat, etsi alterum non iaciat, dcc. Hae omnes sunt maledictae opiniones, & hominem retineat seb maledictione, ac liberationem

ejus impediunt. Nam .

i. Perversae opiniones in rebus religionis repellunt veritatem salvificam, nec patiuntur eam recipia mente. Per verbum veritatis purgamur, sanct :ncamur & regeneramur, Iohan. II. &Iacob. t. Veritas Euangelii est semen, ex quo regignimur, & ubi

veritas non est, ibi non est salus. At ubi sint perve se opiniones,articulus fidei contrariae, ibi veritas Euangelii locum non habet. Pervetis igitur opiniones sunt abnegatio veritatis divinae.

1. Quales sinat hominum opiniones, tales sunt hominum actiones. Opinio enim judieii actionis radix est. Ubi igitur sunt perversae opiniones, ibi sint perversae actiones, e g. ii quis opinatur Deum non esse, cum nullum colet; si quis opinatur Deum esse homini similem, tractabit Deum ut hominem; si quis opinatur Christum esse nudum hominem & non verum Deum, aut honore sito Christum privabit, aut idololatra erit; si quis opinatur, te in seipso justum esse, nec humiliab tur, nec

credet, nec gratus erit. 3. Perversae opiniones oriuntur ex corde perverse, & quidem plerumque ex corde si perbo, quod

majestatem Dei de justitiam ejus non metuit, nec

miseriam suam agnoscit, sed sibi placet in sita sapientia carnali, nec vult sabiici Scripturis & revelationibus divinis. Nam si hac superbia careret cor eorum, qui perversas tenent in negocio religionis opini nos , non se manciparet propriae rationi, nee se pateretur seduci splendore auctoritatis humanae, sed scrutaretur Sci turam omni cum humilitate, & d siderio illuminationis, & sic inveniret veritatem opinionibus suis colinariam. Sed quia habent cor perbum, curvaen & perversiim, quod non cupit

subjici & conformari nudo dictamini Spi litus s.

in Scriptura loquentis, ideo pervet sis turgent opinionibus & proinde imprecationem meientur &maledictionem. Vide Tit. I. s,ro,r . Hinc omnes false opiniones vocantur inobedientia erga Luai gelium & veritatem 1 Theg t. & L. Itaque cessemus condemnare ministros Euan lii, quos videmus cum ardore certate pro scitus vel dis Euaingelii, ne in Ecclesiam irrepant insanae opini nes, fidei Euangelicae eontrariae. Perversae enim opiniones ac doctrinae maledictae sunt, Sc, sicut ex cordet

non sano ac si perbo, quod lege Dei nescit subjici,

Rom. g. proficiscuntur, ita impediunt omnes actiones pias, de sunt radix, ex quibus omnis impietas pullulat. Unde Paulus maledicit illis, qui aliud Eu pelium praedicant Gal. r. Apage cum moderati odeilla perversa, qua omnes opiniones, qualescunque sunt, in Ecclesia toleremur. Cum nostrae institutiones ex verbo Dei, & vestrae opiniones contra se invicem pugnant, an non nostrum est indignant Non debent haec zizania tolerari in agro Domini, suffocent triticum, sed acriter retundi Titat . . per

versae opiniones sunt cancer vorans ΣTim. 2.Itaque nostri auditores nihil egrent studiosus,' iam ut vitent perversas opiniones in negocio reliqgionis, & omnes articulos salviscae vetitatis seri incorruptos. Nam si quas maledictas imbiberio: Opiniones, per Sc propter opiniones maledicti enim

ipsi.

Object. An igitur tu eondemnas omnes qui id negocio religionis pei versis opinionibus sunt iis butir Rs. Omnes falsae opiniones non sunt ejus dem naturae, nec ejus leni ponderis de periculi. sup enim opiniones articulis fidei tam directe coimi 'ria, ut cum illis fides nullo modo pollit coas: ς,

303쪽

e. g. opiniones atheoruna, quod non sit Deus , nec ridet uia, nec ultimum judicium, nec resurrectio

mortuorum, nec immortalitas animai . ubi hae

opiniones obtinent, ibi inanis Praedicatio, inanis o- is fides et Cor. is. Sic opiniones idololatrarinn,

quod multi sint Dii, quod Angeli, quod sancti homines sat adorandi. qni Christum pro nudo homine habent, & tamen adorant, &c. lata eii sententia Iezi7. s. S: chaereticorum, qui satisfictionem Iesu

cuiati negant, & propriam justitiam conantur erisere, justitiam autem fidei in Evangelio revelatam nidiant, immo blasphemant, lata es intentia ab

Apostolo Rom.'. I, 2. Gal. I. 7, 3. Gal. I. 2,

6, 7, 3. Qiud jam vultis a nobis fieri iis, qui talibus opinionibus sunt imbuti ut beatos praedic musὶ Ut aequEbene speremus de illis, ac de aliis 3 Non possumus, quamdiu sunt tales. Nam si hi possunt salvari, sius ira est& super tacaneum Chiilium esse

mortuum. & Euangelium revelatum. An Deus aliquos, qui inter tales opinions vivunt, praeservet, ne eos imbibant, vel in fine vitae exspuant, negare nolumus, sed potius sperare. Sed quamdiu tales fovent opiniones, nostram non est bene de illis syrare, sed

de ceno periculo salutis eos omni cum servore admonere. Ob M. At sunt saepe homines honesti. Honestas sine Euangelica velitate non dat s

linem ; nam si per honestam vitam licuisset evadete damnationem de consequi vitam, si ustra venisset Scinus esset filius Dei, flustra revelatum esset Euangelium. Quod attinet ad Alsas opiniones alias, quae tam dilectE iundamenta Euangelicae veritatis non evertunt, sed cum fide aliquo modo consistere posse videnrur, sperabimus quidem quantita, possum is de mi sucordia Dei, ieci interim nostrum non est eas relinquere sne oppostione. Nam si sorte non impediunt hominum salutem, tamen labeficiant gloriam Dei, fidelium solatium, & servorem pieta-xis , di bominem reum peragunt inobedientiae erga verbum vetitatis, Gat .s 9, Io. Quod si rectE volumus nobis prospicere, caveamus omnes errores &opiniones itas , M verbum veritatis servemus imcoiruptum in omnibus miculis , ut plena υπτά--ας sanorum xerborum inter nos conservetur,

O M. i. At enim dissicile est, veritatem a filia vinionibus ita discernere, ut ab omnibus salsis opinionibus nobi ' is caveamus. Immo tam dissicile,

in uiam doctis i quidam viri salsas opiniones de-

sendant: qudd si docti non possint esse immunes ab erroribus: quid poterunt indocti Rs. Docti aequὰ possit ni errare ac indocti, & indocti aeque possunt revelatam veritatem iecipere ac docti. Ad salvificam Euangelii veritatem videndam & reeipiendam non requii itur erud: tio, sed tantum humilitas& fides, ac siibmissio rationis sab dictamen Scripturae et Si omnes homines animo vere humili Scripturas scrutarentur, & quod in ea inven: unt, simplici fide obelenter reciperent, nemo a salvificaveritate penitus aberraret. Sed quia multi sint tum docti,

tum indocti, qui vel non legunt Scripturas, vel legunt sine abnegatione sui ipsius, & sine proposito

obedientiae, mirum non est multos retinere sitas opiniones, & aberiare a veritate calvifica. Non enim

nisi mites discipulos docet Dominus, Psal. 11. dc si quis vult facere voluntatem Dei, is sciet, quaenam doctrina ex Deo sit, Iohan. 7.r7. Vultis brevem aliquam manu luctionem, quomodo possitis fili sopiniones a veritate discet nere 3 Multae dari pol sunt, sed in praesentiarum dabo aliquam ex filo Catecheseos nostrae desiimptam. Catechismus noster totam praxin pietatis, ad salutem peccatoris neces uiam, revocat ad tria principia. i. Debet se agnosccrevere miserum, tum ratione coiiuptionis, tum ratione condemnationis.

2. Debet fit ma fiducia inniti unico sacrificio &satisfactioni Chiisti, in cruce peractae.

. Debet vivere secundum voluntatem ejus, a quo rcdemtus est, ad exhibendam ei gratitudinem. Haec tria principia religionis esse in Scii pluris sui data, tam clarum est, ac iblis jubar in meridie omnibus iis, qui aliquo tantum modo sensiis suos in Scriptura ora crint. Quod si qu:s haec tria principia tenet toto corde, iisque obediens est, δc cum illis tribus principiis omnia hominum dogmata confert, fieri non potest, ut a salvifica veritate excidat & t libus immergatur opinion: bus, unde periculum patiatur salus ipsius. Nam r. Si voE corruptum & condemnatum te sentis ac fateris, sponte tua, tanquam nauseabundus exspues doctrinam de negatione peccati orifinalis , de libero albitrio hominis iumeniti ad spirituale bonum, de persectione bominis regeniti, iade operibus sipererogationis. Nam si homo est sine peccato origi irati, si habet arbitrium liberum ad bonum, si est persectus, cur se abnegri, cur se fatetur condemnabilem rram L si

304쪽

ta si firma fiducia innitatis satisfictioni Christi, i& credis te propter illam ibi am a Deo ac imirum Omnia, qtiae ad si lutem sunt necetiar: a 3 sponte abominaberis falsas distrinas de personaChi isti quibus

vis& si ficienti i satisfactionis illi iis evertitur: sin i te abominaveris doctrinainde propii: fiat: sfactioni

bus de metatis, de sacrificio M:ilae, de indulgentiis &ruigatorio. Sponte etiam abominaberis omnes doctrinas contra certitudinem &firmitatem tali itis

tuae Pugnantes, e . g. doctrinain de cond:tionali praedes linatione, de conditionali redemtione, de conditionali regeneratione, de conditionali perseverantia, de apostasia sanctorum,de dubitatione Pa.

pistica, &c. Nam si firmiter credis & confidis, teropter solam satisfactionem ae iusti: am Christiabiturum omnia ad salutem necessaria. tum I. reiicis omnes alias satisfactiones vi justitias praeter Christi iustitiam. i. non pateris incertam & infirmam esse tuam praedestinationem, redemtionem, Iegenerationem, perseverantiam& glorificationem: Nam quod credere niteris, id certum este supponis. 3. Si vel E cupis vivere secundum voluntatem Dei, sponte abominaberis cultum Angelorum,Sanctorum & imaginum; sponte quoque abominaberis institutiones&traditiones hominum,sed totam tuam vitam &actiones tuas sedulo comparabis cum verbo Dei, & sensus tuos in meditatione illius diligenter exercebis, idque cum hac intentione, ut inde discas, quaenam sit accepta voluntas Domini in omni occasione vitae tuae. Si sic facis, impollibile est, ut aberres a veritate in tantum , ut salus tua periculum patiatur. Postunt fideles pati suas infirmitates. & in uno alteroque hallucinari, sed qui his tribus principiis firmitcr inhaeret, & secundum ea vitam suam sincere studet conformare, & cum illis dogmata

quae proponuntur, examinat, ac diligenter confert, is non potest tantopere aberrare a veritate, ut peIiculum sesutis patiatur. Non igitur est tam dissicile veritatem a falsis opinionibus distinguere, ut praetextu hujus dissicultatis indagationem veritatis qui Lquam debeat negligere, ὀοῦ caeca obedientia seipsum subjicere minionibus illorum, a quibus docetur Ecducitur; sed ita debet unusquisque uti suorum d elorum opera, ut dogmata ipse ruin probet ad principia salutis, ne Gitό ab iis abducatur ad opiniones

maledictas, de maledictionem super nos inducentes. Date igitur operam. ut de vos ipsbs dc vestros liberos instituatis in veritate, exstinctis opinionibus ei con-

uariis. Est hie thesaurus omnium optimus. Nam lsi quando spoliabuntur omnibus bonis , spes tam restat salutis, si veritatem salv.ficam in corde perum. Si tota vita fuerint i inpii , dc veritatrni t

neant, spes est, in fine vitae converti polle. Sed ubi veritas non est, quae ibi spes Non itaque in pistri tantum certent pro vetitate; sed omnes, praeserunmasistratus.

Praesertim monemus divites, ut deponant hanc lopinionem, quod donum Dei dc felicitas vera ponsit emi pecunia, e. z. eleemosynis, M. si arum reddim tionibus, intercestionum emtionibus; aut quasi

SEcundum membrum responsionis ad petitionem

Simonis ab Apostolis datae est denuntiauio, qu Apostoli Simonem excommunicant de ejicium Ecommunione Ecclesiae, eique denunciant. quod omembro Ecclesiae non agnoscatur , q. d. noscisa quidem es fidem, εἰ bapti simate insitus es Eccleis, sed nos tibi denunciamus, quod nec partem nec sola tem habeas in hac re, seu in hae beatitudine. Vide bimus I. denunciationem ipsam. i. Rationem in qu

sundatur.

I. x πω dupliciter hie potest accipi: LV proprid pro praedicatione Euangelii: q. δpromissiones semionis Euangelici ad te non rem' nent. I. impropriὰ pro re per sermonem significat Est enim hoc vulgare apud Hebraeos, ut vox II non tantum sermonem, sed rem significet, cujus te exemplum habetur in N. T. Rom s. 18. Hoc sensi

hic significabit beneficia per sermonem La angelii promissa, scilicet remi ilionem peccatorumidonum spiritus L dc vitam aeternam. Iti sunt re ia quibus Simon hic excluditur. II. Non est tibi pars, neque seis. Alludit litaphras Apostolus ad distributionem ieris Carma' in qua quisque Israelitarum nanciscebatur pancipserie adjudicatam. Num. 16. 1 , s s. Joh. Is passim. Canaan enim de distributio ejus inter Isi ilitas erat typus regni coelorum, Oc Euangeliςψ

beneficiorum, de quibus hie agitia Est igitul

305쪽

duntur 2 eommunione lutreditat. s. Adjunxerat se Simon Ecclesiae. & factus Dei domesticus, & iit o-rum Dei in e susceperat. Quoniam autem filiale

cor non habAat, excluditur a commuitione haereditatis divinae.

IIL Talem exclusionem, exhaeredationemque hypocritarum Deus voluit vigerem Ecclesia sem-Id enim disciplina illa Ecclesiae seu potelias spiritualis castigationis, qua Chris is almavit mini herium Euangelii adversus hypocritas α lupos , quisib pelle ovina irrepunt in Ovile Domini. Sicut pater armatus est potestate & auctoritate castigandi &coercendi filios suos; ita ministerium Ecclesiasticum

tali potestate armatum est. Potestas quidem haec est, quam impii parum timent, comparantes eam gladio ligneo, qui seriat, sed non vulneret, vel untamen quam Deus secreta benedi ctione ecundum promissionem suam, Matth. 18. &Johan 2O. ita comitatur, in vis ejus tandem sentiatur, vel in sanatione eorum, qui potestate hae corripiuntur, vel in eorum graviora induratione atque poena, ad defensionem Ecelesiae contra eoium pravas machinationes, quibus

Ecclesiam satagunt destiuere. Papatus quidem hac I testate mirum in modum fuit abusus ad periurationem Ecclesiae, de ad ruinam illius, atque ad si bibendam tyrannidem cleti ; deest revela res haec. quae magnas Totest in Ecclesia turbas dare, si non recte usurpetur, sed interim divinitus instituta est, ut negligi non pollit, &sancte usui para multum conducit ad pacem Ecclesiae, & multarum animarum

salutem.

Quartior sunt de hac ecclesiastica disciplina tecte

tenenda: i. an sit a Deo instituta: qua in re consistat: 3. quomodo reciὰ&sancte usurpanda. . quid recte usurpata prosit& noceat. I. Negant multa, praesertim Politici, dicentes,

non Ecclesiasticis . sed politicis datam ei se potestatem disciplinae &castigationis, & si quid vitii in Ecclesia gruisetur , ad Magi stratum esse deierendum, nec Ecesesiastica coercendum poena. Sed alia est Lotestas magistratus, alia mini litorum Euangelii. IL. in corporalibus consitit poenis & armis, haec verbia spiritualibus. Illa non coercet, nisi quae sunt contra pacem reipub. haec , o omnia. quae sunt contra legem Dei, sive externa, sive interna, quae nugis, tus plata non censo neque curat. Magistratus non

seri, nisi corporalium sappliciorum sententiam : in distri aeternae condemnationis sciuerulam Pronun-

ciant. Magistratus non nisi externa delicta contra idcietatem humani penetis pugnantia leprimit, sed

ministri parva aeque ac magna μ interna aeque ac icina, omissioliis aequὰ ac commistionis peccata disciplina sua coiripiunt. Esse autem inmisterium Euangelii tali potestate armatum , patet: i. In V. T. non tantum haciunt politica supplicia magistratus, sed etiam ecclesiae disciplina spiritualis. Sic Deus ipse hominem foederis violatotem, exclusit a signis gratiae, scilicet arbore vitae & paiad: b, quae sane G clusio non filii supplicium politicum. Sic qui ceremonialiter imputi erant, excludebantur a Pali hate,

a templo, idque non per Magistratum, sed per Lexi

stituitur, ut Sacerdotes non admittant ad sacrificia facienda , nec absolvant a reatu staudulentos & raptores, antequam verὰ poenituerint, & raptum restituerint. Σ. In N. T. clatissinia sunt loca, Maresa. 16. V. I9. JOh. 2o. 2;. Mati. is .is. ubi canὰ committitur aliqua potestas coercendi praefractos hypoci: tas. Et cui committitur 3 Non Magistratui politico , sed Apostolis; nec iblis Apostolis, sed Ecclesiae

mitium temporum. Non sane est civilis & politica disciplina, ligare aliquid, ut sit in coelo ligatum, rezinere alicui peccata, declarare aliquem selinicum 5 publicanum. Adde testimonium illud ex I Cor. I. v. 2, 3. 5 c. ubi sanὰ non civile, sed spirituale judiciti in describitur. Magistratus enim non potest tradere Satanae, quomodocunque illa phrasis exponatur. Vide

totum caput. Confer loca alia ex Rom. i6. Galat. s. Phil. 2. Tit 3. 2Joh. v. io. Vide etiam Apoc. 2. 2O.i Thils 3. 6.&I . II. Qua autem in re consstit baee ecclesiastica disciplina 3 Reg. Alia verbalis est, alia in funis consistit.

i. Verbalis, seu quae verbis fit, i. fit praedicatione, cum iis, qui sub proselsone Christiani nominis doctrinam vel vitam sectantiit minime Christianam, in nomine Christi generaliter , specialiterque denuntiatur, quod nec partem, nec ibitem habent in beneficiis Euangelicis, quamdiu tales manent. Talis denunciatio generalis bis tui Gal. s. v. 2, 3, 4. & t Cor. 6. io. Specialis habetur hoc loco, ubi Petriis Simoni singillari rei; hoc denunciat ; dei a Sana. II. ubi Nathan Davidi: quo etiam pertinet

illaim ηας incestuos, 1 COr. 2. 7. z. precatione,

cum iis, qui in Ecclesia impie docent, credunt sc

306쪽

176 COMMENTARI

vivunt, & admonitionibus cedere nolunt, sed Ecclesiam praestacte premunt ac persequuntur, imprecamur ruinam ac perniciem, ne amplius noceant

Ecclesiae. Exemplas abes GaIl. 8.&s. I x. I COI. I 6. v. 21. frequentilliind in Psalmis & Prophetis. Ubi

tamen notandum . hanc imprecationem vel ab lutam esse vel cond. tionalem. Absoluta usi sint Piophetae, qui sciebant hos vel illos Ecclesiae hostes esse

extra spem conversonis, quod quia nos ignoramus, non possumus uti nisi imprecatione conditionali si scilicci converti non possint. Haec d sciplina verbalis generalis est, & Potest etiam stringi siquo modo

contra eos, qui sent extra Ecclesiam. i. Realis disciplina Ecclesiastica . seu quae fit sacris, vulgo appellatur excommunicatio peccatoris, dividi tuique in excommunicationem minorem &majorem. Minor excommunicatio fit per abstentionem a Sacramentis, item dei ostionem a sacris ossiciis. Sicut enim pater filio iratus illum non admittit ad mensem , nec dignatur eum alloqui, aut

aliquid ei mandare , t vide exemplum Ab sol omia Sam. I . . t ita Deus tales , qui admonitionibus verbi cedere nolunt, non vult signis gratiae refici, nec honesta ac facta munia gerere in Ecclesia. Sic Abjatharsiit amotus a Sacerdotio ; sic dispensator ab ossicio, I Reg. 2.16. Luc. I 6. Sic impuri non poterant comedere Pascha: sic qui seipsos non probant

di dignos inveniunt, vetantur usurpare cCenam, &qui coenae Daemoniorum sunt participes, vetantur admitti ad mensam Domini, I Cor. Io.&Ir. Major excommunicatio sit per ejectionem extra Ecclesiam , qua peccator Satanae traditur, I Corinth. s. I Timoth. i. E medio nostri tollitur , seimentum purgatur I Cor. s. ut non misceamur ill:s, non comcdamus cum illis, non ave dicamus, pro Ethnicis Ad Publicanis habeamus, Sc devitemus illos, i. e. ut iis subtrahamus judicium illud charitatis, &ossicia charitatis, quae tenemur exhibere illis. qui nobiscum sitiat membra corporis Christi. Etsi enim omnibus hominibus amorem debemus, tamen specialem charitatem se amicitiam debemus illis, qui nobiscum sunt membra verae Ecclesiae. Cum autem

aliquod Ecclesae membrum praefracte se gerit, de nulli admonitioni , nullisque disciplinae pari: bus

vult cedere, tandem jubetur Ecclesia solvere illam communionem specialis chalitatis & amicitiae, quam debet membris Ecclesiae, cumque imposteriam tractare ut Lumicum, Publicanum, qui nons PRACTI cusad regnum Christi pertineat, sed si sib regno Satanae, donec resipiscat: quod tamen ita accipiendus non est, qlias perdisciplinam se luatur communio , quam sibi homines invicem debent jure naturae,e. g. etiam ossicia conjugalia, filialia, &α Lex enimccremoniarum non rumpit vincula legis natu talis aut morat: s, sed iis cedit. Hactenus, an si divinitus instituta, & qua in re consistat disciplina Ecclesiastisca: seqititur

III. Quomodo usirpanda sed quia hoc non

tam ad membra Eccl sae, quam ad antistites pertia. net, nolumus vos hae re detinete, sed sussicit antistites Ecclesiae se ipsos bene inibiment, ne quid vel

per negligentiam vel imprudentem zelum Ecclesia detrimenti hic patiatur. Debet usurpari a rectoribus & antistitibus Ecclesiae, etsi non sine contensi totius Ecclesae in pallibus gravioribus, debet usi pari contra eos potii limum, qui sunt externa professione membra Ecclesiae, & tamen impiam vitam degunt , vel impiam doctrinam serunt atque tenent. Debet usurpari non contra omnes piorum infimi rates, sed conua scandala aperta; debet usui pari cetiis glassibus, ut ad gravioles ejus partes non do

niatur , nisi praemissis & probatis levioribus non debet usurpati, nisi ad aedificationem usurpari possit: usurpari debet ab iis, qui usui pant non animo milia tali de iracundo ad vindictam, sed animo medici ad

emendationem, animo patrio, cum multa compassione, cum laci rus, &α etsi quid est aliud, quoa Scriptura in hac materia cavere jubet pios ac prudentes Ecclesarum Antistites. Hoc tamen sciendum omnibus piis Ecclesae membris, quod distiplinam Ecclesiasticam non debent desiderare de implorare contra sui un proximum, donec ipsi fecerint, quod

poterunt ad lucrifaciendum. Vide Matth. 13. II. possint enim privati quoque privatis denunciare iram Dei. Et bae fiat ei nae denunciationes debent praecedere, antequam paterna implorentur. Sequutur denique

IV. Quam vim S: essicaciam habeat haec disciplina recte administraa. Hoc optimit Scriptura, cum est, in coelo ligatum iri, quod i gatur in terris,& hominem excommunicatum tradi ae venire sub potestatem satanae, nisi stilicti & quam diu non resipistit. Quomodo haec verba intelligenda sint, non disputabo. Sed uti usquisque sucilE intelligit ex illis, quod non leve detrimentum patiat haec disciplina

illis, super quos stringitur, dc causas solatii ipsis non

parum

307쪽

nunciat,

tum adimi, & quia proinde non tam parum, ut Vulo fit, timenda sit. Quicunque itaque solatium

it pacem sitam amat, & Scripturae comminationes eras esse credit; ita se gerat in domo Dei, ne cadat seb hanc tutam. Eis enim sensus eius itonadad ob sub initium dolorificus,tamen vis & efficacia ejus insensibiliter nocet, & petriticiem parit, nisi praeve ruatur per enitent .am. Etiam illi , qui hanc disciplinana administrant, init discant solatium contra

contextum. Quia enim es eius ejus non statim videtur, contemnitur, ridetur. iracundia excipitur,&c.

sciant tamen pii administratores hujus disciplitiae, institi tum divinum non Are italium.

Cap. VIII.

Quia cor tuum non est rectum coram Deo.

Quid sit cor non rectum, satis intelligit, qui novit iud sit cor rectum. Rectum enim est mensera sui obliqui. Quid autem est cor rectum Vocatur alias in scii plura cor simplex, cui opponitur cor duplum; et sincerum, cui opponitur cor falsiam; cor purum, cui opponitur impurum; cor totum & persectum I Chron. 29. 19. Non certe in quo nihil impuri reperitur, nullusque desectus; tale enim cor nemondelium habet in hoc mundo. Quid igitur cor rectum,sincerum, Durum, totum periectum3 &c. Ress. ut cot nosti ain tu rectum M persectum coram Deo, duo requiruntur: r. Ut sit rectum ae persectum si ectivE. i. e. ut omnes partes ac ficultates cordis Sc animae nostrae addictae sint cultui divino. Anima seu cor hominis dividitur in tres sacultates, intellectum, voluntatem, assectus. Non tantiim intellectus noster debet ei scilluminatus luce veritatis,sed & voluntas laeterminata ad obedientiam veritatis; nec tantum voluntas deter nata, sed etiam assectus subjecti praeceptis veritatis, ut ita omne quod in nobis est . Deo serviat: Psal. ios .i, M si enim totiun hoc internum rectumst coram Deo, sisnte i equentur motus externi oris ει operis.

2. Ut sit rectum & persectum objectivE, i. e. ut tino eorde s hideamus observare omnia praecepta cibi divina , interna aequὰ ac externa, gravia aequξ aclivia. magna aequὰ ac parva, sacere bonum aequE ac l quippe quod non habent, sed ex corde malo. Matth. ittere malum, idque omni tempore. Nam qui j ii. Is . Infirmitates sunt peccata, quae provenim ς ἰς otiem instituit inrer praecepta Dei, & vni Ie- i ex bono cade. Qiud disseiunt autem peccatum in-

alterum recipit ; vel qui non nisi tali tempore, loco, statu Deo servire cupit, is cot habet divisum inter Deum di Diabolum atque mundum , nec rectus ac pei sectus cst coram Deo, servito ire duobus Domi vis, contra praeceptuin Christi,Matth.

cap. 6.

Obveri. At saepE non novimus hoc vel illud esse praeceptum Dei, sed dubitamus, utrum praeceptum ac interdictum sit nec ne. Ress. Non agitur hic de felicitate successus , sed de integritate propositi. Si habes piopositum & stud: um verbum & regulam salutis diligenter pro viribus tuis scrutandi, & qtiicquid invcneris tibi mandatum, omni conamine efficiendi, hoc Dcit cor pei sectum dc rectum , etsi tum in intellectu, tum in exequutione multa sit persit in

firmitas.

Caveamus igitur a corde hypocritico, ne excludamur a communione beneficiorum Euangelicorum. Etsi in hac vita non possumus pei venire ad perfectionem cordis, demus tamen operam.ut habeamus cor sincerum, in quo sint omnia membra novi hominis , omnia lineamenta imaginis Christi. Hor. 8. v. 22.

CONCIO XCI. T rnium membrum responsionis Apostolicae ad

petitionem Magi est consilium. Hoc enim dii crimen est inter Doctorem legis, & Doctorem Euangelii, qudd ille quidem redarguit & malediactionem denunciat; hic ver5 ita denunciat maledictionem & condemnationem, ut etiam det consilium hane nialedictionem evadendi. In hoc consilio tria considerabimus: r. malum , in cujus rem diu in hoc consilium datur ; L consilium, vel Ie- medium ipsum, quod datur: 3. rationem & argumentum quo necessitas hujus coiisilii probatut de usus e)us suadetur. I. Malum, contra quod hoc consitum & remedium datur, vocatur ετύνιι μI. Vocatur scatta. Non enim erat peccatum infirmitatis. sed malitiae. S: monerat hypocrita ΗΡpocritae autem non peccant ex infirmitate , sed ex malitia. Peccata eorum non veniunt ex corde bono, sit init

308쪽

firmitatis, & peccatum malitiae, & unde sciam, an quas ex infirm: tale, an vero ex malitia peccet Z Rcst. Id Paulus explicat Rom. 7. is, i y. Ex infirmitate peccare, est iacere quod nolo. & quod odi, i. qui peccat & non vult peccare. i. e. qui sincero propo sto & voto sc obstrinxit ad vitandum omne peccatum, α tamen peccat, hoc infirmitatis est. Elegerunt pii lcaeiti Dei, ut de se David dicit Psal. ii l. i. e. proposuerunt sibi obedire legi, & tamen labuntur. 2. Qui peccat, & tamen peccatum Odit, aversatur, & nautea peccati ducitur. Re eniti sunt sicut infirmi & aegri corpore, qui saepe edunt quod ins rubre est , sed postquam ederunt, stomaclaus gravatur, &nausea corr: pitur. Mali homines, cum peccant, non faciunt, quod oderunt, sed quod amant, ideo bibunt injustitiam. ut aquam solent bibere, Job. I .r6. a idc pcccant, Eph. .i'. ideoque Peccaxa concoquunt sine aegritudine: sed pii peccantes, sa-ciunt quod oderunt. ἔ: Iavantur, ac quasi aegrotant f uis peccatis, si non in ipse peccati actu, saltem statim post commissum siclum. Vide ΣSam. 2 Io. Cum quis itaque vult facere malum, & malum quod facit amat, nec odit, & non gravatur suo peccato, is peccat ex malitia. Sed qui sincere proposuit sibi non peccare, Psal. ,9.2. & qui vero peccati odio duci tui, & tamen incalesccntibus afectibus peccata'sal.

9. . is peccat ex infirmitate. 2. Vocatur ἐπι De π Simonis peccatum , propter quod tantopere punitur, non erat ρο- ternum opus, sed interna cogitatio & nuchinatio cordis : i agmentum cordis pravum est. Haec vox

naturam hujus peccati specialius depingit. & duplieiter potest exponi : i. non est peccatum , quod ii istius commisit, sed cujus colvmillionem probe med. latus est. Praemeditata peccata gravillima peccata. Meditari vanitatem est Ethnicorum peccatum. Vide Psal. 1. i. Psal. 36. s. &-I3. 1. Est commentum & machinatio cordis, mala inventio, ars, praxis, qualis illa injusti dispensatoris Luc. I 6. 3, 4. Simon enim in arte sua consi ius Icrude cius per miracula Philippi, ncc tamen honoris satur, aut ab ambitione desistens, commentus & machinatus est hanc inveritionem , qua recuperaret amissam hominum de se opinionem , quod aliquis magnus

Videmus hinc, qu nam sint illi, quibus hodieque

hoe consilium Apostolicum inien litur , nimirum omnes ii , qui ex malitio peccant, α toto corde peccatis serviunt. Qui ex infirmitate peccant, reprehensionem quidem meientur , & indigent hoc consilio : sed praecipue hoc consilio indigent, qui

peccant ex malitia. Nam ni hi tempestivese converterint, in peccatis suis morientur. Magis silicia limconsilium concernit eos, qui malas artes & inve tiones malas meditantur. Sicut hic Simon splendo re veritatis convictus , Christianus quidem factus est, sed tamen non ita dominio Christi se submisit, ut seipsum abnegaverit. Itaque commentus & m chinatus est artem, qua sub Christiatio nomine libidinibus suis & terrenis cupiditatibus latis faceret: iraliodieque multi sunt , qui non postulat non ede Christiani, & tamen diu noctuque nil aliud agum, quam quod meditantur & machinantur , qui nomo & opinionem Christiani retinentes ni nilominus pollini ditescere, honorari in mundo, & satisfacere libidinibus carnis. Nolunt recta incedere via, sed machinantur vias curvas , queis & mundum lucrari, de coelum pollidere, & Christum retinere, & se non abnegare possint. Sunt tales,de quibus Psal. I ly. tu, Psal. 1 21. s. Qui tales sunt, ad eos pertinet hoc sesilium : Convertimini ab hac malitia cordis,&Παγmini Deum, &c.

II. Consilium ipsum quod datur habet duas

Est nece ilarium requisitum salutis, converso a peccatis. Nam qui in peccatis manet, in peccaIis moritur. Ezecb. is. 2 r. II. 31. Sed quid est Breviter dieam. est ripisse re-xolutio, sene omliteringet cordis. Cor hominis naturaliter est perversum, Ph. l. 2. I . est elus reversio & reductio ad pristinum statum, Habet autem haec conversio cordis quatuor grad. Debemus enim. r. Cor a peccato avertere. Naturaliter cor adhaeret peccato. ardens amore, appetitu ac desiderio peccati: per resipiscentiain autem cor a peccato a veititur, exstinguiturque amor peccati. Hinctas piscetates dicuntur moti peccato, Rom. 6. 2. Sicu; mul aer vidua moritur marito, dum amor & delecta'

ito mariti sensim decresseit & periti ita resipiscente deponunt amorem&desiderium Peccati, a quo se

convertunt.

M Cor peccato obvertere. Sicut mancipii aliquod captum, vel miles fugiens Domino dce a

istori suo cedit, & se patitur impelli quo ille xuit, ta

309쪽

*on liberationis videns, obvertit ei faciem, eique resistit, ut dominium eius eiiugiat , eumque cicci dat: ita peccator irregenitus I cccato servit & cedit, sed cum audit Euangelium, quo sanguis & Spiritus Christi offertur in auxilium , peccato Obvertit faciem, eique resistit, illudque oppugnat &, mortificati Hinc non tantum dicitur mori peccato, sed, etiam mortificare & crvc.figere peccatum. Col. 3. s. GaI1.r . Rona 8 13. Cor ad virtutem & bonum opus, peccato isti

contrarium, convcitere. Non est vera converso,

quae in aversonis puncto subsistit. nec se usque ad virtutem convertit. Quia Simon non fuit sactus humilis loco amb: tionis,& lustus ac liberalis loco avaritiae, non fuit vela clus conversio. Si in quocunque peccato qu:s vivit, ira debet cor a peccato a- venere, ut ad contrariam obedientiam & virtutem convertar. Finis enim conversonis est reverti ad virtutem, aqua suimus aversi. Vide Apoc. 2. I. Vide versionem, & notas Belgicas in Hos i . 2.ci Ioel 2. ix. ubi textus Hebraeus habet: Convoti- u que ad me. . Cor non tantum convertere sed & invertere , ita ut cum deorsim ad mundum propenderet, relevetur salsum ad quaerendum & appetendum, quae sunt supra, Col. 3. 3. Phil. I. 1 r. Pl. 12i. I. Qui sic se convenit . verE est conversus , & ejus conversio habet hanc proprietatem. quod eadem opera ab Omnibus peccatis se auctiit, & ad omne bonum opus se converiit. Fieri enim non potest, ut cor nostium ab uno peccato verὰ ave tur,ic tamen alteri adhaereat; tuc fieri potest . ut cor ad unum legis praeceptiun verE convertatur, de a caeteris maneat aversum; sicut fieri non potest ut qui faciem usque ad

orientem convenit, quod in oceidente est, respiciat. Et cor hunc in modum conversum, manet in eo

statu firmum ac stabile. Etsi enim subinde, sicut acus magnetica in pyxide nautica concutitur, tamen semist sua sponte revenitur in statum debi

tum.

Sed quare a nobis requiritur converso, cum si Dei opus 7 Nos non possum iis nos convertere, sed

Deus nos debet convertere ;ier. I. I 8. Thren. F. 2t.

praecipuE hic Simon, quomodo ille se poterat convenere, qui erat sub tam efficaci peccati dominio 3 Deus in flagitationibus sui verbi non respicit

nos possimus, sed quid nos debeamus, & de nos ina, quantum is nobis impossibile, a

nobis exigit, ut nos de impotentia & miseria convincat, & sensum miseriae in nobis excitet, ut miseriam nostram & impotentiam sentientes, gratiam Spi litus S. ti in Christo paratam imploiemus. &dicianus cum Ecclesia: Domine converte nos ut convertamur, Domine jube quod vis.& eisce quod iubes. Agnosco debitum, confiteor in potentiani,& condemno me ipsiam Quoniam tamen in Euangelio tuo vetas desperationem, & iniungis gratiae tuae implorationem, en me conjicio ad scabellum misericordiae tuae, da mihi Spiritum filii tui, liber. ime a dominio peccati, & Opeiare in me , quicquid beneplacitum cli coram te. Qui sic facit, ille sepotest convertere, quia habet prona. llionem Spiritus Sancti. Qui sic non facit, sed δεα ί ηα est suae impotentiae , & contra illam disputat, is revera se non potest convertere. & tamen non habet causam

quaerendi de Dei flagitatione , sed de sita pertinacia& malitia. Utina: ni itaque illis Ieremiae dictis non ad cavillationem salutaris doctrinae, sed ad imitationem cuicti exempli, ut de convcrsione vestra admoniti per verbum, Spiritus opem imploretis, & cum divini auxilii stipulatione opus conversionis susci

Nota I. Non sufficit conversio a peccato, sed requiri-tiit remisso peecati. Ratio , quia conversio non tollit reatum, iram, poenam. Nam etiam mortificata peccata merentur condemnationem, & attrahunt peccatori maledictionem, nisi a judice remittantur. S cut itaque converso a peccato necessaria est ; ita remissio peccati non minus necessaria est; unde semper conjunguntur, Actor. 2. 38. Convertite vos, &baptietamini in remissionem peccatorum: sic Actor. s. 31. Sed quamvis utrumque conjungitur, nec separari unum ab altero potest, de utro lue tamen nos

debemus elle solliciti. 2. Sed quomodo precibus impetratur remistio peccatorum, cum tamen justificatio si si lius fidei opus λ Rest. Fidei opus in negocio justificationis

proprium & immediatum non est,remissionem peccatorum impetrare, sed nos Christo unire, dc justitiam ac merita ejus nobis applicare, Per quae justi sumus coram Deo, propter quae peccata remi tuntur. Fidri igitur non excludit preces in impetratione remissionis peccatorum , sed per sdem

Christo insiti, precamur in fide, seu cum fiducia, .

. ut

310쪽

ui justitia ejiis, quam per fidem amplectimur, nobis imputetur ad remissionem peccatorum. Fi-dcs itaque per preces impetrat remissionem pecca

torum.

3. Sed curApostolus Simonem docet remissionem peccatorum petere dubitanter, siforte remittatur 3 Annon debuit Simon in side & cum fiducia petere remistionem peccatorum, quippe rem ad salutem ab lute necessariam 3 Resp. r. Etsi inter,

pretes omnes Graeca verba εἰ vetatunt, Si sonὰ remittatur ; non puto tamen necessariam esse illam versonem. Nam voces non semper dubitationem notant, sed etiam exprimunt vehementiorem interrogationem vel petitionem ,

quam reditus Germani ac Belgae exprimere possunt, quam Vatini, nimirum per voculam Gli vel boch.

Precate Deum, of herii Oocb: Vel, os fletu mollite bercebon hi orben. Nihil est frequen

tius in nostra lingua , quam ut vehementiorem precationem alicui injuncturi, dicamus ; gilet

ia chre. Latine lic: Vade, precare Deum, anctiam remitti possit: vel, annon velit remittere ,

sere ut Matth. 29. 4 i. ls bri baiani et Iijcssi: itaque hic talis vehemens petitio, qua lis Aca. 7. t. an igitur haec ita habent.-bandat alsor est interrogatio. Non igitur docet dubitanter precari, sed vehementer precari. 2. Si tamen verso vulgata sequenda est, dicendum quod Apostolus non doceat Simonem dubitanter petere re- inissionem peccatorum, sed dubitet, ne non sit se conversitius, & remissonem peccatorum vere petiturus, vel, ne peccatum a Simone commissum non

sit peccatum mortale, seu ad mortem, &irremis-sbile. . Sed an nihil aliud requiritur ad obtinendam remissionem, quam petitio remissonis 3 Quilibet Ethnicus, quivis h. aereticus, quivis Papista potest petere. Resp. Nihil aliud requiritur post conversionem, quam preces, si modo preces fiant in fide. Nam qui cne fide remi isonem peccatorum petit, is e. am uola impetrat, nam precatio fidei impetrat remissionem peccatorum, Iac. D as. Quid autem est in fide petere remissionem 3 Resp. i. Eii remissionem petere cum amplexu Christi. Nemini enim remittuntur peccata, nisi justis. At nemo justus est coram Deo, nisi qui Christum tenet. Sicut Adonia veniam peccati sui precaturus cornua altaris apprehendit i Reg. I. so, st. ita nesprecaturi veniam peccatorum apud Deum, debemus nos ad Christum recipere, & merita ejus tan. quam clypeum obtendere justitiae divinae. Si hune clypeum non habemus in manu, precatio nostra

non obtinebit veniam. Hoc autem nemo facit Ethnicorum , nec Iudaeorum, nec Haereticorum, nec

Papistarum, sed vel nudam Dei misericordiam, xes propria merita, propriasque sitisfactiones, vel aliorum Angelorum hominumve merita apprehendunt, & sic piecantur; vel si Christum apprehemdunt, ei solitamen non confidunt, sed alteia manu Christum tenent, altera stactos,quod non est infidos sed sine fide precari. 2. Ellae missionem petere cum firma fiducia impetrationis, site dubitatione exauditionis. Nam qui quicquam a Deo petit cum dubitatione, ne putet se accepturum, Iac. I. 6, 7. Praesertim remissio peccatorum est ex iis, quae cum abGluta fiducia impetrationis petenda sunt. Est enim ies ad salutem a solutὰ necessaria, de conversis absolutξ promissa, adeoqtie cum firma fiducia petenda, nec cum ditione sicut res temporales petuntur. Hanc fiduciam haeretici, Iudaei, Papisiae& Ethnici non adhibent, quippe qui eam vetant, & tanquam inanem

praesumptionem condemnant.

En habetis consilium Euangelii contra noxam ocvim peccati. Si cupitis servari, utimini. Discant hinc omnes peccatores verum Euangelii consilium , quo pacto scilicet possint peccata sua sibi reddere innoxia: peccatores sumus, nee quod iactum est, insectum heri potest. Et tamen peccatum est morbus adeo noxius & periculossis, ut, nisi secundum consilium Euangelii curetur, de maligna ipsiusvis ac eificacia superetur, tam certo corpus Jc animam in aeternam moltein sit praecipitaturum , quam certum est clara meridie solem lucere. Quicunque igitur peccatum habet , Euangelii consilium sequatur, convertat se a peccato, & quaerat remissionem peccati, idque eo modo & ordine, ut sisera diruam est. Ne separemus ea, quae Deus inoc consilio conjunxit. Ne putate sit ficere ut pre cemini remissionem peccati, de interim vivatis iapeccato: nec Plitate suiscere , ut vos converta' tis a peccato. etsi de remissone peccati de vero modo justificationis non sitis solliciti. Et mo:nifi- sicari debet peccatum per conversionem, & expiati per remi ilionem. Itaque α convcisonem

SEARCH

MENU NAVIGATION