장음표시 사용
311쪽
ι peremur, te remissionem qitieramus ubi inreniti Potest.. Ob M. At haec concio habenda sitisset post bacelonalia. Hac hcbdomade demum committentur peccata ebrietatis, luxuriae, levitatis , post octi-
duum opus erit conversione, nunc non/um commissum in peccatum.
Simonis peccatum etiam nondum erat eommissim, nondum enim erat reipsa nundin. atus res Spirituales, sed tantiim erat in ἰmisia , in machinatione cordis, & tamen condemnatur.
Sic vestra bacchanalia jam sunt in praeparatione cordis. Coavertimini igitur ab ea, & petite , ut remittatur. Cogita 1. quid si condemner ob meram machinationem cordis, etsi factum ipsium non committam 3 i. quid si moriar in ipso maleficio ante resipi. scentiam 3 3. quid si Diabolus sinatur cor meum ita colligare in selle injustitiae, sicin Simonem, ut non possim me convertere imposicium Z
H A unus consilium ipsem Simoni datum: se
quitur argumentum, quo demonstratur quis necessarituri sit Simoni hoe consit: um sequi. Peti- tui hoc argumentiam a magnitudine mali seu mor- bi, qui tales. ut nisi subito remedium adhibeatur. siturus sit planE immedicabilis. Sicut enim corpo-
rasaepe vi morbi adeo sinu oppressa, ut nis subito
curemur, cinari imposterii non possint, ita ani- ma Simonis adeo erat sib dominio S vi peccati de- pressa, ut nisi illicd se converteret & Deum roga- . ret, i posterum curari ab hac corruptione non posset. Datur enim peccatum incurabile. Sunt
quae .l l ulter curari possunt, sunt etiam quae planὰ curati non possitiat, eaque publica & privata. Publica, cum integer populus adeo est peccato corruptus, ut curari non possit 2Chron. 36. v. 16. Actor. 23. 2E. 27. Privata, cum celta aliqua
persena in peccato adeo induruit, ut curari non poss. sit, quale fuit induratio Pharaonis,&peccatum admonem vel in Spiritum Sanctum de quo iJoh. s. Matth. ir. Non quas peccati vis siperet gratiam Dei & potentiam Spiritus sancti ut curati non poscst, sed quia Deus ridibus peccatis adeo exaceibatur, ut perempto nim cep : consilium, ea n
quam remittendi, nunquam sanandi. In hanc in medicabilem peccati malignitatem nondum videtur Simonium temporis incid ne, sed quia tamen malitia ejus eousque excreverat, ut isti statui valdὰ vicinus esset, ideo hoc ipsi, argumento Petrus eum hortatur, ut maturet se convertere & petere remissionem. Tria hie sint consideranda : I. Peccata, quibus Simon praecipuὰ eiat deditus & obnoxius. α. Gradus ad quem liac i eccata in Simone excre-Veram. Et 3. quomodo petius hoc viderit atques iverit. I. Peccatum, cui obnoxius erat Simon, vocarire alia. Complectuntur hae duae voces generalem divisionem peccati & corruptionis. quae est in hominibus, scilicet amaram inimicitiam
contra Deum & bouum, & amorem ac delectationem in malo. t. Πιω- notat odium & inimicitiam quam Simon gerebat contra Deum & ejus voluntatem sanctam. S:cut enim omnes homines natura proclives sitiit ad odium Dei & proximi, ita praecipuE hic Simon in liae inimicitia erga Deum ira
creverat , ut merito de amaritudine accusetur.
Obym. Quomodo hoc potest tribui hominibus
quod amarulentiam, odium, inimicitiam & iram gerant contra Deum, cum tamen vix quisquam hominum reperiatur, qui Deum esse credit, quin simul profiteatur se Deum amate 3 Resp. I. Scriptura tamen expresia ita loquitur, quod homines naturales & irregeniti Deum oderint amara inimicitia. Sic Deuter. 29. v. I8. ad quem locum Pettus respicere videtur, admonemur ne quae sit inter nos radix,
quae serat fel & absynthium, i. e. cor quod odio Dei& proximi sit occupatum. Hi ne dicitur Actor. s.
quod reperiantur homines Sic Rom. I. 3 o. Rom. s. 7. Exod. to. s. Et merito, quia oderunt& indigne serunt ejus voluntatem , eique resistunt&contra eam rebellant elata manu Actor. 7. V. II. a. 6 . v. io. Murmurant contra Deum eique sae- censent Num. 2i. v. s. Jon. 4. I. Et praecipuE illi homines rectὰ dicuntur inimicitiam & ainarum odium gerere erga Deum, qui non soliun Dei v luntati resistunt, Ecclesiam Dei persequuntur, sed ,& Deiun abnegant, a Deo desecerunt & faedus cum Diabolo secerunt, immo seipsses in Dei locum sit stituunt&pro Deo agnosci accoli ambiunt, qualis suit hie Simon Magus. & qualis Antichristus describitur alien i. . Vales homines merito accusentiuamarulentiae,quia gerunt amaru odiiset in Pectore.
312쪽
2. Vocatur autem dira,ce i. e. amaritudo tanta quanta est sellis, vel veneni. Nam vox quae est in Hebraeo Deuter. 29. is. aequὰ toxicum ac felsignificat. Inimicitia de odium quod homines gerunt contra Deum M omnia stacta comparatur eum felle & veneno , i. quia Deo ingrata & adversa est instat sellis. Sicut palato hominis nihil ingratius est selle , ita hae inimicitia, quam gerimus erga
Dei voluntatem, Deo est nauseae & anominationi, eumque exacerbat, Deuter. 3L Hine Christus selle potatus est. Peccata, quae nobis, dum facimus, sunt instar mellis, Deo sunt instar sellis. Sie etiam hominibus sanctis ipsa peccata quae ante regenerationem erant mel, post regenerationem fiunticl. ι. quia hominem occidit instar veneni. Sicut venenum est velox ad necandum ; ita haec inimicitia contra Deum. Vide Rom. 8. 1 7. Deus enim occidit hostes sitos.
. Non tantum autem erat in Simone amara inimicitia erga Deum se sanctitatem. sed etiam a se, voluntas & libido male agendi. Odium boni & mor mali duae sunt corruptionis partes. Sicut corpus eac bymicum replexum est pravis humoribus quibus homo inclinatur ad perversum appetitum; sta anima hominis naturalis repleta est injustis libidinibus . quibus homo inclinatur ad amandas Sc appetendas res illicitas. Haec G vita est illa caro ae
unguis, & illa iniqua lex ; quae pugnat in membris
. Et quidem non una injust. a cupiditas erat in Simone , sed Tota anima nam ris injustis cubi litatibus erat obducta. sicut aliquando coelum habet nubes, sed nubes dispersas, dea se
invicem disruptas ac disjunctas, aliquando autem nubes compactas, ex quibus perpetua pluvia, procella , fulgur lec. Ita in regenitis fiant quidem cupiditates, sed fame, dispersae. verum in irregenitis compactae, unitae, ut totum corpus peccati in se gerant. Regeniti quoque totum corpus mortis , ictorum veterem hominem in se gerunt Rom. 7. Sed tamen tractum, Glutum, moitificatum, sed irre- geniti vivum , vegetum, integrum , illaesum. Esa. s. is. Sic in Simone erat sit ibia, invidia, hypocrisis, avaritia, magia, sacrilegium, ambitio, Sim nia, scortatio omnia in et se compacta. II. Non dicit autem texus quod acerbitas sellea
de colligati iniquitas sit in Simone, sed quod Simon se in acerbitate ac in iniquitate. Irec modus loquendi singularem habet emphasin in Scriptura. sic ho- 'mines dicuntur esse in carne seu in peccato Rom. s. 8c s. s. s. Caro & peccatum eroptiὰ est in homine, & tamen homo dicitur eue in peccato. Sie 2 Cor. I 3. s. homines dicuntur esse inlide, cum tamen fides propriξ sit in homine. Quare hoc 3 N tat illa phrasis dominium fidei Se peccati superli minem. Homines sunt in fide, quia sunt sub dum
& potentia fidei, & a fide reguntur, aguntur, pel luntur. Sic homines dicuntur esse in peccato, quia sunt sub imperio ic dominio peccati, & a peccato
impelluntur ac agitamur, ut secundum peccati com piscentias vivant ac ambulent & quin venundausint sub peccatum instar mancipiorum. Rom. 7.&s Peccatum est in omnibus hominibus, sed non innes homines sivit in peccato. Peccatum etiam est
in regenitis, sed in peccato esse, proprium est in nitorum . qui sunt sub dominio peccati. Hoc prae spuὰ de Simone verum eiat, qui non tantum erat sibdominio peccati, sicut omnes homines natura sunt, sed & vinculis diut imae consuetudinis & peculiati Satanae efficacia ita erat ligatus de subditiis in peccato, ut malitia ejus & corruptio penξ esset immeditabilis. Omnes irregeniti sunt sub Divinio peccati, sed tamen dominium peccati super omnes irregenitos non est aequὰ magnum ac firmum, sed quadi uplex potissmum disterentia se exserit: t. Alii sit ni in statu naturae, seu tales quales nati sunt ex utero, in quibus dominium peccati non est
firm mim per eausas externas 3e accelsorias. Huc pertinent non tantum qui per aetatem nondum ad
levetunt in peccato, sed etiam in quibus peccati im . crementum est impeditum per staenum imitae ea cationis est honestae conversationis disciplinae. 2. Alii sunt peccatores habituati, qui libera Acontinua peccati praxi eorpus peccati in se aluerunt, de quasi saginarunt, atque ita peccati dominium in- sese firmarunt, ut facti sint, Ac omnes conscientiae morsus quasi cauterio excusserint i Tim
3. Alii sunt peccatores obsessi. quos Diabolus speciali efficacia quasi inquietat de agi tat, qualis era; Ananias Actor. s. &Jud Johan. 13. quod Satana praecipitavit in peccatum, sicut porcos Gadarea
. Alii denique sunt peccatores occaecati, in rati, re iusto judicio Dei in sensuin reprobum tradi ii, ut corruetio eorum sit incurabilis, ut non saper
313쪽
si sacrificium pro peccatis ipsenim, ut non sit locus poenitentiae, ut non possibile sit eos renovari. Simon habuit tres priores gradus malitiae. Fuit in statu naturae, nec habuit corpus peccati per regenerationem Spiritus fractiam ac moitificatum. Fuit Merea peccator habituatus , qui diutina peccatin i militiam in se firmavit. Nec dubium est, quin seculiari Diaboli impulsu in viis peccati faerit agitatus , quippe qui nosus erat & Diaboli conscede
ratus. Sed tamen quia etiamnum per externam vocationem Euangelii ad poenitentiam invitabatur,con judicavit Petrus eum sub quartum & summum comaptionis gradum incidisse, ut status ejus planEessit incurabilis. Sed quoniam tamen isti statui erati lanE vicinus, ideo Petrus eum hortatur, ut poenitentiam maturet, antequam plane fiat incurabilis. . IIL Sed quomodo Petrus hoe videbat 3 Video te esse, ε . Utique Petrus non erat scrutator co
dis 3 Ps. i. Non sunt quidem Prophetae &Apo-Poli stilitatores cordium, & tamen saepe sciverunt imas cogitationcs humanorum cordium. Sic Petrus sciebat Ananiam esse hypocillam Actor. s. Sic Paulus sciebat Elymam masum esse filium Diaboli plenum omni staude, astutia, inimicum omnis justitiae Actor. r3.io. Sed sciebant non per sapientiam triturae, sed per revelationem Spiritus S. Habebant enim Spiritum discretionis, cujus beneficio poterant discernere hypocritas a sinceris, quoties ad ODfici ii ipserum necessarium erat. 2. Praeterea ex
ipsa actione Simonis constitutio eordis ipsius facile viscernebatur. Sunt enim quaedam peccata talia cum quibus coidis sinceritas consistere non potest, sed arguunt plenum peccati dominium. Sic qui dona Dei pinabat posse emi pecunia, eaque conabatur emere eo fine ut per miracula sibi conciliaret f mam apud homines ac opinionem Deitatis, de eo facile erat judicare quod plane esset venditus sub dominium peccati. Hinc etiam ordinarii Ecclesiae ministri habent potestatem discernendi hypocritas α impios, qui sunt in Ecclesia ab iis, qui sum sinceri, eosque ab Ecclesia arcendi, quoties hypocrisin cordis tacinoribus vitae detegunt quamvis magna cautione hic opus, te non Acilὰ ed deveniendum, in privatis illicitum tale judicium, qui taperuinis ficiles sunt in serendis judiciis de statii homirum, α impingendo alicui hypocristas crimine non secus ac si ei Ot , vel instat Ap eo num spiritum duo ictus taberent, quod j
dicii genus eondemnatur Rom. 34. 13. Videtis igitur, quale fuerit cor Simonis erga Deum , Videlicet amarus & ver) selleus & venenosus Dei hostis, repletus omnibus libidinibus injustis , firmo vinculo inter se colligatis, & plenum dominium in cor ejus exeicentibus Discamus hinet. Qimita sit misericordia Dei, qui etiam tam pravo homini gratiam Euangelii offert, eumque ad poenitentiam invitat. Nemo itaque fidem in Euangelium recuset praetextu magnitudinis & multitudinis & diuturnitatis peccatorum. Latro in cruce salvatus est, & huic Simoni salus offertur, cum adsistigium omnis malitiae excrevisset, cum peccata ejus essem instar veneni aspidum, abominabilia instar fellis, & quasi catenis linet se compacta. Et vi tus meritorum Christi satis ampla est etiam ad tales sanandos. Resipisce modo serio. & parata est venia.
Immo si post tam longum peccati dominium sero
tandem converteris , tanto majus super te gaudium erit in elo . juxta illud Luc. 11. 7. Sed ne diffri. Quoniam enim tantus est morbus, ideo matura remedium. 2. Vide tamen ex eodem exemplo , quis periculosum sit, si quis peccati dominium in se sinit
crescere, donec serE sit incurabile. Nam quod sere incurabile est, raro curatur. Habemus exemplum Manassis, latronis & aliorum, qui in peccatis conle-nuerrunt, de diu sibi passi sunt peceatum domitori, R. tamen tandem conversi sunt. Sed exempla sunt rarissi ina. Simon quidem vocatus sed non conver-l sus. Sicut in medicorum praxi dantur quidem exempla quod morbi inveterati & setὸ immedicabit les curati sivit, sed admodum rara, ideoque milibet cavet ut tempestivὸ praeveniat morbos: ita inTheologia dantiir quidem exempla, quod peccatum i veteratum sanatum est, sed pauca. Monemus itaque omnes, ut non tantum praeveniant judicium deser tionis Ic obdurationis, obedientes illi quod est Plat.' ys. 7. g. Sed etiam caveant incrementum peccati ad magnos gradus, ut disti iter curari possit. Voci tolerat,ile est, quod in pharmacis corporis utendis adeo sumus negligentes , ut non utamur doneel morbus ultra vim pharmaci excrevit, sed quod anis mam ita negligimus, hoc demum dolendum valdE. Eja ira lue juvenes, tempestivE gressiun vestrum ad ' leoem Domini componite, voluptates iuventutis cavete, honestatem vitae sectemini, 'pi'ur e Pravosa imi motus, vitate prava consortia. sub vite vos
314쪽
disciplime domus Dei, exercete senses in verbo Tu
angelii, discite cum Deo luctati per vehementes preces, salutem vestiam eum timore & tremore Ore ramini. Tum non periclitabitur anima vestra, ita morbus ejus mutabitur in aeternam sanitatem. Sed si consilium putatis primos de validiores aetatis an-
sinsumcre in bostiali seritate, vel in Diabolica malitia, superbia, injustitia α salsitate, donec morbus animae fere si inclinabilis, fieri potest . ut vobis contingat gratia lationis δἰ iuris,M in patibulo unius
vel alterius miseriae convertamini, sediluerim discite ex hoc Simone, quod poenitentia sera rara est de raro vera. Foelices sunt quibus in sera aetate Post continuam peccatorum praxin yςra resipiscenti contingit, sed stulti simi, qui horum exeinpiis abus dies
juventutis consecram dominio puccati, oc animam
ponunt periculo mortis aeternae
Hactenus Apostolorum ad petitionem Simonis responsiodi Hii itur hu)us responsionis Guctus , α quid ad eam Simon reposuerit: Mercedite vos pro me, ne quid si perveniat, Non poterat negate statum sium esse periculo sam, & ex periculo contremiscit, & sa men resipiscemiam non capellit, sed utam sine saligis ad Apin stolos devolvit. l Hic Simon iterum se ostendit pri
Iniam Papam Romanum. Est enim inventor istius p axeovin qua anima & essemia Papatus consistit i cilicet devolutioius irespiscentiae super peccatis ab humeris populi in inlineros Saceiacuum. Sciun enim poenitentia sibi opus esse ut peccata remitten
diam erga vos. Absit. Hoe solus Christus Dest, i d ut rectius dicam, hoc ne Christus quidem citi Christus quidem noster interceior est, qui pro
nobis orat Rotii. 8. Sed non eo sensit quod nobis adunat laborem orandi & nostro loco oret , sed quod preces a nobis fustas virtute de merito sitie in tercessionis Deo reddit gratas, hoc sensi Christus noster intercessor est & talem intercellionem non licet quaerere apud ullum hominem , sive vivum, si emortuum, ne id quod Christi est, hominibus tribu mu Quomodo igitur Pastores intercedunt pro D, puto 3 Eest, Duobus modis. r. Eo modo, quo quivis Christianus pro alio,
i inino, quo&auditotes pro pastoribus. Sicut enim quivis frater fratris, sicut Ecclesia pastoris, ita Pastor Ecclesiae intercessionem pro se petit Eph. 6.r'. Quo modo igitur unus Christianus uitercedit pro altero lResp. Cum juxta nostram necessitatem etiam proximi necessitatem Deo in precibus nostiis comme damus, praesertim eorum qui hoc a nobis post in & quorum nostra interest ratus. Cumque una mun
-χως Rom. I s. v. 3o. Edicacius enim Deum movet cum causa aliqua a multis Deo commendavit L COR .is. &I. II. Hoc autem fine non opus ςstitatorem advocate ad aegrotos. Hoc enim modo alii aeque pro nobis possunt intercedere ac Seniores, Sc hoc modo Senior aeque absens ac praeiens pro nobis potest intercedere. Preces concio totis non sunt d:gniores aut efficaciores alaud Deum , quam
rentur, & tamen re eulans ipse poenitere, Apostolis i neces tu uilibet lusti Jacob. s.
probabilitet iterum pecuniam obtulit α dixit, vos pro mς rogate. Hac praxis est ipsa anima moderni Papatus. Quoniam enim Sacerdotes amant pecu-Quia donis suis, ceu tabellis, corda nostra ad devotionem dc invocationem Dei excitant. Spiritus lxindem Sanctus hoc modo noster intercesses est viam, α populus libenter sapersedet labori conver- l Rona. 8. 26. Sed quia tum stolum piorum servomnisonis. inventum est, ut populus det pecuniam, d i mi est iii strumetitum per quod Spiritus operatur, Sacerdotes ficiant Misi is, canteiit horas emollica , haec ratio est propter quam Jacobus vult, ut aegroti spargam aquam lustralem, Me. quibus populo Le- l ope idinistri utantur, scilicet ut ministrorum domittantur peccata. Egregium inventum, modo tu .l nis Spiritus aegroti excitetur ad devotionem. Estrum. Quam vellem multi intermos quoque ulli .l igi Iur abii sus nostri ministerii, cum vocamur ad taceret vivere in carne, & interim data pecunia dicerestus aegrotos, qui vi morbi oppressi capaces non sint Pastori, ora tu pro mel Verum quidem, quod eius quod loquimur, praes in qui vitam ita inctorum stavorum Dei, qui nobiscum in terris: v. mundo transegerunt, ut fiteri contemptores ver-vunt, intercessionem licet petere. Num M. T. Iob. bi & sacramentor unx, ut de iis non constet, an utru
2. s. De . s. i . Sed hoc prob) intelligenduin, utilam habeant cognitionem rerum spiritualium , Mabsit stiperstitio, non ita hoc intelligendum , quas initia Spiritus gratiae de precum. Quo fine vocatis dignitate nostrarum precum, vestro loco ad Deum nos ad tales hominesὶ Cognitionem in corde non fialarum, possemus movete Deum ad sat cor-bi babent, institutionis non capaces. Quid igitur agemus
315쪽
mus apud illos 3 An extremam unctionem ipsis ad- iministiabimus 3 aium ipsis intercedemus 3 Non sumus intercei res UONJibbas sed praecelibres, l
precari. Solus Christus intercessor. Utimini itaque nostro ministerio dum capaces estis doctrinae, quod lcum Praeteriit, juvare vos non possumus. Jer. is. r. lLaborate itaque simiam lacere salutem vestram, dum janua sensuum disciplinarium aperta est, tum lore ministrorum in morte vestra tantopere non egebitis. Si convenientet sine ἡncommodo Ecclesiae opem ejus habere potestis, ad preces vestras suo ministerio roborandas. beneficitis ut eo utamini, sed si illud adeo putatis necessariuria. ut proram dc puppim salutis in eo constituatis, valde si ustiamini. Scio ec idem inultos dicturos, nos talia proferre in praetextum nostrae ignaviae, ne toties vocemur ad aegros. Sed vos ipia testis, qui ira loquimini. Quia enim prae ignavia negligitis ipsi discere precari, vultis iue cibus concio torum salutem vestram permcere. Nobis constitutum ac propositum est Ecclesiae se re, quantum Deo speramus approbare possin; sed neutiquam volumus nos prostatuere, mini. nisterio nostio ad saperuitionem utamini. Recordamini v H eius qtiod dicitur Psal. ss. 7. Matth. 21.
v. i;. Cum Dominus venit non est tempus excuti sendi concionatores emptum oleum in lampades. Vide Apoc. 2o. 6. quae prima resurrectio 3 quaest in hac vita ante mortem. Resurgite dum vivitis, eniat deinde mors, non habet potestatem in vos. ad Atreactus quod Apostoli rebus Samariae per- aetas, i eis sim H: erosolimam, & in intinere permultos vicos Samaritanorum Euangelium testificati suti Non habet hic versus multa dii scilia, nec diutius vos detinebimus. Est exemplum diligentiae Apostolicae, α humilitatis Am stolicae, docentis angelium non solum splendidis civitatibus, sed etiam pauperibias pagis praedicandum tae. A soli etiam sueri ni pagani Pastores, non tantum urbici.
HActemis pni in exemplum propagati extra urbem Hierosolymam Euangelii videt. con-- vibis Samariae, sequitia secundum, videlicet
converso AEthiopis. De hac conversione uia sint in textu : r. Qui convertit. a. qui convelsus est 3. Conversionis modus, & quod eam se litutum eiu Vir qui convertit, seu convcisionis Instrumentum lHomo enim non autor, sed Instrumentum tantum conversionis esse potest Se idem Philippus, cujus opera Samaritani fueram eonversi, antea Diaconus Ecclesiae Hierosolymitanae, nunc vocatus Euangelista. Etsi autem Philippus generalem habuit vocationem ad praedicandum Euangelium quocunque loco de quacunque occasione , tamen spe ciali vocatione vocatus est ad praedicandum Euangelium huic AEthiopi . Angelus enim Domini loquutus est ad eum dicens, Surge N vade versus meridiem in viam qui descendit ti: eros lyma versus Gazam quae est deseria. Et surgens abiit. Varia dis ere possumus ex hac peti cope textus: I. M itinerium verbi dignissimum esse ossicium, cum Angelorum iliterventii ad id vocentiar homines. Angelos enim m. a)estatis suae apparitores Deus non adhibet ad res parvi momenti. Per Angelos lex data in Gal. 3. s. di hoc multum facit ad ministerium legis commendandum Hebr. 2. L Non igitur annunciatio Euangelii est ossicium tam contemptibile, ut quenquam ejus pudere debeat. a. Non tantum este gratiam communem Ic universalem, sed & si, ecialem. Habebat Philippus generale mandatum praedicandi Euangelium omni loco& occasione, sed hic specialiter mittitur ad AEthiopem . Speciali mandato Angeli, &speciali inllinctu
Spiritus S. ut natet ex v. 29.. Sunt de alia in Scriptura exempla ejusmodi specialis inissionis. Sic Petrus spoeiali visone & inli: nctu mittitur ad Cornelium Achor. ro. Sic Paulus & Barnabas speciali mandato mittuntur ad Macedones Actor. 36. Hoc Deus siccit, ut ostendet et communem predicationem Euan lii , efficacem reddi per specialem operationeiri Dei& frustra in commune Euangelium annunciari, nisspecialiter Deus vocet quos vult convertoe. Sedentes igitur in communi coetu ia vel buin audientes rogemus Deum, ut ipse vocem ministri speciali cu x ad nostras aures de mentes deserat, ne frustranea sit, utque nos vocet nominatim. Jolian. io. I. Exo I.
3. Non sustra inseritur a Spiritu S. mentio, stae utbis Garae: In florentissima Iud ea exstabant rit-dera munitissimae olnnui bis . quam Alexander M. biminii spatio obrussam solo a ' Vitta vastavit. Et
316쪽
haee rudera in sciipturam quoque spiritus s. inserere voluit, ut essent aeternum monumentum debilitatis, quae est in omni mundana potentia. Nihil
tam cultum, tam aedificatum ac munitum, quin fieri possit vastum. Frustra seret ex antiquis historiis
hoc dogma confirmare, cum vivamus tali tem' re, ut intra proximos viginti annos tot florentillimas respublicas, tot munitissimas civitates videtimus in cineres conversas. habitatoribus nudatas, Alo aequa. tas. Quot sunt desertae Gaetae in Germania, in Anglia, Hybemia.&cὶ Ne itaque securos nos putemus in florentissimis nostris civitatibus & muniti simis eastellis , quae omnes pauxillo temporis posisunt fieri iustit Gnae. Robur nostrum sit Do
. Habemus in Philippo exemplum promptissimae obedientiae. Non noverat quid ibi faciendum, dc tamen mandato obediens est. Potuisset dicere,
quid agerem apud urbem desertam , ubi populus non est , satius est me ire in urbes habitatas , ubi est multus populus. Sed non dicit, verum simplicitet
obedit. Discamus hinc vitate cavillationes rationis humanae contra institiua 3c praecepta verbi. Annon
Abana & Pharpar Fluvii Damasceni meliores sunt, quam ψmnes fluvii an in illis non possem putasari 3 An domi non aequὸ possum legere &praecari
ac in congregatione Ecclesiae 3 an tantum siluin est in coena, ut non possim salvari etiamsi illa non urat ZAn imagines,vestitus sacerdotalis,insi umenta Musi. ca dc aliae inventiones huinanae in cultum publiciun introductae non melius movent animum, quam ille cultus simplex ὶ Sed heus, inquit Dominus, obed etitiam volo, non sacrificium. Facite hoc in mei recordationem. Congregationes vestras non derelinquite.
Non addite nec clatrahite iis . quae praecepi. Vide
exemplum Saulis i Sam. Is. 22.
Vir qui conversiis est describitur quod sierit vir Ethiops Eunuchus, dynasta Candacis Reginae IE-thiopicae, qui erat super omnes ejus gaetas ; & venerat Hiero lymam ut ador. ireti Describitiir a Patria, a conditione corporis, a statu, ab ossicio, a religione. i. Patria erat AEthiops. AEthiopia regio inter Arabiam & AEgyptum sub Zona torrida, cujus incolae aestu stat s d ormiter sunt adustae, quales sunt etiam in plurinus partibus AHcae.
2. Erat insupet Eunuchus, quod propriὸ senis.cat cubiculatium, sed quia tales ad praeveniendum
castitatis periculum in Magnatum uxoribus plerunque erant castrati, saepe sumitur pro viro cujus co
pus vitiatum. Et hoc sensu hic videntur sumi, quia sine distinctione Adiectivo gentili adjungitur, lae
Sthiopicus Eunuchus. Hae duae circumstantiae nos docent, quod desermitas corporis, quae hominum amorem impedit, amorem & favorem Des non impedit. Deus non respicit quae extra sunt, sed Deus respicit cor. Isam. i6. 7. Observent hoc cla
di, caeci, deserines qualescunque mod5 Deum timete,&pulchri eritis in oculis ejus. Doletis isse cum videtis vos apud homines contemptos, sed confidite, sussicit vos Deo gratos, modo sitis pii. in mutae sunt virgines quae maritum nancisci non possunt, quod sunt deis es. Confidite. Christus vos cupit, mod5 stis probi. Possiimus hoc etiam transferre ad solatium contra nigredinem ερ de rinitatem nostram spiritualem. Sponsa Christi nigra est, ut tentoria Ledaris 3c multis defectibus deformis Camtic. I. s. & quam parum AEthiops potest mutare cutem, tam parum notari possumus in hae vita ab omni labe purgare Ierem. 33. sed sicut hic niget mihi ops Domino nihilo minus placuit; ita Sc nos pulchri sumus in oculis Domini, si modo sincera fide Christo sumus insti. In V. t. castrati arcebantur
ab administratione secrorum Deuter. 23. t. ut essent monumentum vitiosae naturae & impurae nativit
iis , per quam sumus steriles ad omne bonum opus. Sed nae ceremonia in N. T. expresse obro: tur Esa. 16. 3. 4. ut pateat naturalem nostram injusti tiam & impotentiam non nocituram iis qui per Christum justificati 5c regenerati sinit. 3. Erat dinasta reginae AEthiopiae Candacis. Magnas inter proceres regni. Hoc .locet quod in gnates mundi non excludantur a regno Christi propter magnitudinem suam, sina, quod idem est in z- stratum gerere & Christianumine, non esse α --. Erat hic magistratus & tamen fit Christianus, sine ulla mentione depositae majestatis. Euangelium non abrogat legem, per quam subordinatio regentium de Aedientium instituitur. Christiana libertas , qua a peccato & Diabolo ac ira Dei redempti
sumias, non tollit sit, jectionem sib potestatem.civilem, quam Deus ordinavit & Euangelium approbat Rom. 13. Furiosa est in uita Anabaptistariam qui
praetextu Evangelicae libertatis, omnem ordinem ex mundo propulsarum cupiunt. Si nugistratura
Euangelio contrariatiar, an Philippus Eunuchum,
317쪽
pernis Cornelium , Paulus Sergiium Cypriae proconsulem ad Christianis inum & bapti sinum admisitat , nec de magistratura deponenda monuissent λsimis nos memores admonitionis quae est Rom.
Visum quoque spiritui S. speciale ossicium
hujus dinastae exprimere, quod videlicet suerit gen is asinus thesauri reginalis. Hoe sine dubiosi nautiis, qui simile gerunt ossicium, exemplum stilitatis proponeretur. Indigent certE. Nam pcriculosiun est alienos tradiare thesauros, ac manus custodire putas. Et tamen necessarium est, ut tales sint fideles, ne nervi reipublicae intervertantur. Voluit initur Spiritus s. in catalogo Sanctorum etiam thetauratium inveniri, ut is omnibus nostris thesaurariis
exemplum fidelitatis esset. s. Additur quis fuerit quantum ad religionem: Venerat Hieroiblimam ad orandum. QVntumvis erat Athiops Ethnicus , quantumvis vir politicus &dium tamen venit Hierosolymam ad orandum. Fuit
itaque proselitus, quales in AEthiopia fuisse multos ex quo regina Schebae apud Salomonem suit i Reg. cap. 1α non est dubium. Fuit ig tur religiosis de qui non reformidavit tanto itinere meros bam venire ad festum celebrandum sicut Judaeianiret in anno. Sed si sitit pius, inqui at aliquis quid opus habuit conversione 3 R . Quiae is habuit majori illuminatione & speciali receptione Messiae exhibiti. Inter Iudaeos multi erant pa& ei reserati, qui tamen Christum Jessem non
noverant, sed in genere redemptionem lsraelis pio corde exspectabant. Hi opus habebant illuminatione in Messiam exhibitum agnoscerent. Etsi in V. T. generalis exspectiitio Meiliae ad salutem de pietatem iussi ret. tamen post Christum exhibitum specialis Messiae receptio&agnitio nece istaria est Joh. i 7. r. Q f igitur conversis erat, majori conversione indigebat, ut Christitio reciperet. Moneantur igitur magnam mundi, quod magnum esse & pium esse
non pugnent. Hic homo erat magnus, & tamen pius ac probus, si1bmittens se institutis Dei, etiam cum magna molestia. Sicut mundana majestas non impedit spiritualem inquinationem peccati, ira non debet impedite stallicituni usam remediorum quitas purgamur ac reconciliamur cum Deo. Vide lo,ri. iti vana est mundanorum objectio,
d non possint esse tam modesti dc probi ae eccle iri. Utique utrisque non nisi una via salutis.
Sequitur modus conversionis , qui consistit ita sequentibus particularibus: I. AEthiops Hierosolyma revertens sedet in curru de legit Propbetam E-s,iam. 1. Philippus jussu Spiritus currui adhaerens interrogabat, utrum intelligeret quae legebat. 3. 2Exhiops negat se posse inteli igere, nisi habeat interpretem , ideoque Philippum humaniter invitat, ut currum ascendens secum sederet. 4. Cum ascendiisset Phili opus, AEthiops interrogat de quonam ageret Propheta Esaias capite x3. ubi loquitur de viro quisit instar ovis mactandae. s. Philippus occasione arrepta, locum illum Esaiae ita explicat, ut auditorem suum ad cognitionem Jesu Christi adducat. 6. AEthiops doctrina de Christo cognita desiderae baptizari, quod Philippus facit poliqua med disset confessionem fidei. 7. Baptiano AEthiope Philippus a Spiritu S. tollitur & AEthiops pergit in itine-
te sto. I. AEthiops revertens sedet in curru se legit Esaiam.
a. Peracto & finito cultu publico non desinit te gere. Nostri homines finito cultu publico illicors
deunt ad nugas & vanitates , cum tamen finita con-eione duo sint necassaria : r. repetete quae audita sunt. a. probare ad Scripturam an ira habeant quae a concionatore dicta sunt Actori i7.
b. Sed an rectὸ facit quod Daicus cum esset scripturam tepebat 3 Quid ipsi cum Scriptura, quae
lis Ecclesiasticis viris perm ttitur 3 RQ. Nondum erat tum temporis quisquam tam impudens ut auderet quenquam arcere a lectione Scripturae. In
hac abominatione Papisnus Pharisaismum superat. . Apud nos plus valeat exemplum huius sancti Zemandatum Christi Johan. s. praesertim magnates de qui magistiaturam gerunt, discant Scriptiuam legere postquam redeunt ex templo. ut probent ali scveritas quae docetur. Nam si magii ratus libet citi defensor veritatis de oppressor errorum, eemὰ debet Scripturam legere, ut veritatem possit ab errore diali inguere, unae talibus specialiter commendarur i ctio Scripturae Iositae l. Deur. ι7.
e. Praesertim egregium hic exemplum est pro lim aut iter Acium, qua in re debeant elle occupati. Qui Deum cupit habere eo mitem itineris, in divinis si ei occupatus secus quam id vulgo. Vide Deuteron. 6.
r. Philippus instinctu spiritias currui adhaeret de interiogat eunuchum num intelligeret, ac sine
318쪽
dubio obtulit interpretationem., Per Spiritum aliqui Ang tum intelligunt, qui antea Philippo erat lo-m tus. Angeli enim Spiritus sunt. Sed non potuit cie visibili adsuit se Ai liis , quin ab eunucho videretur. Intelligendum igitur de motu & instin Spiritus s. quo agebantur & dirigebantui in ossicia suos uicti Dei homines. Docet Philippus non susficere ut leetamus, sed etiam curandum ut intelligamus quae legimus. Supristitio est ponere pietatem in lectione sacrortuit. Ideo eni in legimus ut scientiam de sapientiam nanciscamur. Erat magnam feri a Judaeorum quod Moses inter eos legebatur ,& ipsi tamen non intelligebam 2 Cor. 3. I , II.
Quid prodest prophetia quae non intelligitur, inquit
Paulus 1 Cor. I . 1, 6. Nostg.tur ita discamus legere , ut legamus attentES scrutemur sensim eorum quae legimus, de si nostro Marte invenire non pos sumus, quaeramus οἰμως. α piaecipue lecturi precemur Deum ., ut aperiat oculos nolui intellectus.
Vide 2 Tim. 2. 7. Scriptura enim clara est in seipsa, sed est obscura nobis, quia nostiis oculis incumbit tegmen naturalis coecitatis. Tria sinit quae visum impediunt. I. cum res ipsa quae videri debet est invisibilis Sc extra splioram oculorum posita. a. cum medium per quod objectum ad stasiun desertur esesine lumine., sicuti cum aer nocte vel nebula obscuratur. 3. cum sensus& oculus est corruvius. Sic se res habet circa revelationem rerum spiritualium. i. res ipse spirituales pleraeque sunt invisibiles & mistola incomprehensibilia. a. Sed tamen clarὰ revelata & testificata sunt per medium Scripturae. Ea enim satis clarὰ continet quaecunque de his mysteriis scitu α creditu necessalia
sunt. 3. Et tamen nos hanc claram Scripturam salutariter intelligere non posuimus, quia Oculus intellectus nostii corruptus est tegmine naturalis cu citatis. Cum igitur volumus legere Scripturam .
semper debemus a Deo petere illuminationem Spiritus S. ut intelliganius quae legemus. Qitia hanc
ecitatem si iam non sentiunt, & auxilium contra eam non petunt, de iis rem dicas illud α Tim. 3. 7. Non itus ira igitur Philippus eunucho insinuat hanc adhortationem, ut ita legat, ut etiam de intelligentia sit sollicitus. 3. Eunuchus ita admonitus rotundὸ fitetur se non posse intelligere nisi habeat qui manuducat, ideoque Philippum inritat ut ascendat de se Oiniat. Nota
nuchus erat idiora clarissimum vatici umde Christo, quod est in tota veteri Scriptura, noli intelligens. d tamen erat vir probus. Quare Z Q erat sentiens suam ignorantiam de inititutionis c pidus. Hoc etiamtium de multis ignotantibus judicandum. Quid enim alioqui fieret idiotis qui tam suiu ignorantes 3 sint modo solliciti ob sitam
ignorantiam Sc institutionem quaerant, tum non
est, quod ob naturalem defectum judicii & memoliae se crucient. Hoc autem pellimum quod quis nihil scit & n hil discere cupit, i. d abigit a se eos qui
ex vel bo Dei institutionem osserunt. Sed quaeritur annon haec dochra, Eunuchi sit causa impellens propter quam Deus eum converterit ad Christium 3Non nego. Sed inde tamen non sequitur coa versionis gratiam dari propicr bonum usiam liberi arbitrii. Supra enim audivimus quod Eunuchus hic per Philippum non acceperit initium sed in e
mentum conversionis. Faremur autem quod r
niti per bonum usuin initiorum gratiae sibi possunt
acquirere incrementum gratiae. d n mus irre- genitos per bonum usiim naturalis arb: mi esse cat iam regeneration s. Hoc silsum, quia gratia 1e nerationis non est currentis neque volumis, sed iam remis Dei. Rom. 9.β. Est autem hic locus quo Ponti scit abutunti
ad evincendam obscuritatem Scripturae. Sed faciunt nobis injuriam. Non enim credimus Scrimuram esse aded claram in omnibus locis,ut sicillime etiam sine omni ope cujusquam interpretis ab unoquovis
intelligi postit. Sed est quod asserimus, quod, quar
tum vis multa sint loca in S. Scriptura quae sunt dies cilia intellectu etiam doctissimis, ni tominus t tum Corpus doctrinae ita sit contemperatum , ut ex eo quivis Christianus per sedulam lectionem, conjunctam cum invocatione Dei & usu admi sucul
rum d vinitus datorum discere de percipere possit quicquid ad filutem scitu necessarium est Hoc
affiraismus , quia vocatur nostra lucerum lux ne arreum Psalm. it'. vocatur per in quae nos sapientes potest reddere ad salutem Psal. imet Timoth. cap. 3. Hoc non refelletur per hanc con-s isonem Eunuchi. Etsi enim ille non potuit intelligere sine interprete , tamen potuit intellis gere nactus interpretem. Etsi non potuit intelligere vaticinium aliquod Propheticum ante impletionem, an ideo sequitur totam Scripturam, etiam N. T. additamento auctam adeo esse ob iram, ut intel-
319쪽
IN Ac Ton. APos To Lacon. CAP. VIII.
intelligi mininiὶ pollit ab unoquoque Christiano
se o dc attento lectore re. Denique ex hoc loco discimus quod sit ossicum Interpretis in exprimenda Scriptura. Eil caeteris Non est judex & dictator in cujus pronunciatione unus quilibet debet acquiescere, nec desiderare Probationem ejus quod pronunciavit ii uelles.
Hoc si attribuit Papa. Sed veri interpretis ossicium in eo consistit, ut lectores Scri turae . γ manu- ducat, ut ipsi xideant quis sit sensus Scripturae, i. e. ut ex malo, fidei ex antecedentibus Sc consequentibus textus demonstret ad oculum, quod hic &noa alius sit sensi is Scripturae. Non debet postulare interpres, ut auditores suo judicio acquiescant, sed debet se illis praebere specillum oculatium, cujus beneficio ipsi possint sesistim Scripturae perspicere. O M. At hoc in omnibus locis fieri non potest. Quia de multorum locorum sensu ipsi Orthodoxi
interpretes variant inter se. Resp. aliquorum parricularium locorum dubia est interpretatio, in men totum corpus salutis ae doctrinae ex Scriptura
clare potest demonstrati iis, qui non malitiose clavd oculos, nec impietate vitae Spiritum illuminationis a se arcent, & refutati errores contra bane doctrinam pugnantes. Modo, ut dictum est, utamur lectione& interpretatione Scripturae eo a nimo, qui I. impotentiam suam sitetur Sc deplorat, nec tam saperbE sio intellectui confidit ut ulis ficium sectarii. i. illuminationem a Deo petit cum sincero proposito omnem cognitionem transisendi ad praxin pietatis. Qui sic agit, hauriet notitiam quanta ad salutem fassicit. Huic enim pro
rigamus nunc in particularibus circumsta I iii, enarrandis, quae de modo hujus conversionis annotantur. AEthiops consessus se non intelligere locum quem te bat, petit a Philippo ut ad
scenderet in currum α secum sederet, nimirum ut
explicaret quod non intelligebat, quod δc Philippum
secisse, ex contextu palam cissia. Eunuchus videns Philippum de sua aedifica tione adeo seniciiviri, ut de intelligentia quaeren- sim moueret, illico ira in eum assicitur, ut eumi invitet ad secum sedendum, de eum instituendum. l Mirum est hominem magnatem ignoto talia quaerenti non responsasset Quid ad te attinet, itum intelligam nec ne, tu de ipsb sis sellicitus. Sed ipse potius rotunde satetur & humiliter se non intelligere, ε homini ignoto quasi supplex fit, ut ab eo instituatur. Est signum . inimi discendi cupidi & de salute selliciti. Irii talis est animus, ibi salus tuta
est. Tales enim Deus docet Psal. 21. 8. 9. Talium omnium est promissio quae legitur Joli 6. s. Hebr. 8. t O. U. Superbis vero de propriae sapientia: opinione tumidis ministrorum Dei contemptoribusi resistit Deus de gratiam suam negat, I. Pet. s.l b. Sed an recte facit Eunuclios , quod aded ho-l norat Philippum, ut in currum situm assumptum lateri suo adjungat, & Philippus quod hunc hono
rem acceptat. Annon hic sandatur splendor praelatorum in papatu, qui liberalitateri incipum ita sunt ditati, ut possint curribus vecti magnificὸ incederet Ress. Causa divitiarum, quas pollident Praelati in Papatu, & non tam est liberalitas Principum & magnatum , quam ipsorum impudens mendicitas, &Euangelii cauponatio ac nundinatio. Si nihil aliud egissent, quam quod Euangelium secundum Dei verbum praedicassent, non plus ditati essent, quam nos ditamur. Utinam inter nos Euangelii ministris modo detin anis quotidianus, ut sine sollicitudine velitris ossicio suo invigilate possint, rhedis magnatum facile careremus, etsi nemo sinistre hoc interpretari debet, si aedificationis ergi, etiam magnatibus , ut loquitur hic textus v. . Ministri mini debent omnibus omnia fieri, ut ex omni ordine aliquos lucrifaciant I Cor. 9. 22. s. Assidentem Philippum AEtlii ops interrogat, invitis precatur Philippum, ut se instituat, tu quoi iam Propheta Eclias loquatur in illo loco quem Eutiu-chus legebat cum Philippus ad curritin accede G. Antequam autem Euangelista noster hanc quaesti nem Eunuchi exprimit, allegat prius τα et locum Seripturae quem Lunuchus legetat,
desiimptum ex Ela. F3. V. 7. 8.
. Appellat Scripturae libri variis modis dividuntur. Nos vulgh in capita dc versiculos distinguimus, quae distinctio, a quocunque iam sit. non semper aeque judici E facta
est dc Metuast. secundum materiarum connexi Ones. Hebraes totum Pentateuchum dii tirguunt in
s 3. Parus bot seu lectiones, quantum uno Sabba-Oo tho
320쪽
tho legebatur in Synagogis. Hic nec caput int grum. nec lectio integra, nec etiam unus versiculus intelligitur , sed integra sententia i non vocamus eciae passagiel cenam quandam materiam continens. Tales sectiones capitum continent sumin tia quae in nostris Bibliis singulis capitibus praefiguntur, quae a lectoribus memoriae &judicii causa negligi non debent. b. Locus itaque quem Eunuchus legerat , est descriptio exinanitionis & exaltationis Ciuisti. Prior describit v. 32. posterior v. 33. . Exinanitionis duo sunt momenta. r. Passio Christi. i. Patientia Christi. Pallio Christi. Adni stationem deductus est sicut ovis. Patientia Christi: In hac sila Passione adeo fuit patiens, ut fuerit mutus 3c siluerit instar agni coram tonsore suo, in tantum ut ne os quidem aperuerit. Aliud est Passio, aliud patientia. Multi enim patiuntur sine patiem
Passio Christi est quod instat ovis dumis est adniactationem.
a. Quomodo Christus ovis, qui tamen est pastor ovium Z Reg. Quia non est Pastor sicut alii Pastores, qui oves tantum regunt, sed vitam pro ovibus posuit, ut eos E rictu leonis redimeret Job. io. O es Christi Propter peccata sua erant condemnatae& mactationi destinatae, de infernali lupo in praedam traditae. Pastor harum ovium erat tum bonus P stor, ut teipsum mactati pateretur in sacrificium pro ovibus. Pastor instat ovis mactatus est, ut oves a mactatione eriperet. Hinc mactatio eius per mactationem ovium Sagnorum in V. T. repraesentata ac adumbrata est. Hinc vocatur unita Dei, qui portat peccata mundi. Joh. I. Alii Pastores se alunt carne ovium, hie Pastor oves alit sita came suoque sv Iine Iob. 6. Hinc mors ejus vocatur ma- aio. Quare 3 utique non est caetro mactatus ut solent oves, sed cruci affixus sicut malefici homines, non a lanionibus, sed a carnificibus. Mors Christi vocatur mactatio non propter modum, sed propter finem situm, quia ideo mortuus, ut mors ejus esset sacrificium, sicut erat mactatio ovium in Templo Salomonico.
b. Sed quare dumis ad mactationem 3 quis in ctator ejus 3 quis sacerdos qui hanc ovem obtuliti 1. Christus ipse dicitur sacerdos qui se ipsiimmactaverit Sc obtulerit Heb. s. r . &Passim. Non
quod se ipsum occiderit, sed quia lubens de sponte
sita se occidendum praebuit. Non morinus est irre ius sicut bestiae in templo, sed volens , sponte sua se sacrificium stitit. i. diis igitur occidit & macha-vit 3 Deus percussit, Diabolus percussit. Judaei percusserunt. Judaei siderunt lictores & camisimces , qui prae invidia & sanguinolentia eum trucidarunt. Diabolus hostis ejus, qui rabiem horum Iudaeorum excitavit Sc sufflavit. Deus fidit Judex ejus, qui eum , quod se sponserem peccatorum stiterat propter peccata condemnavit & voluntati hostium ejus tradidit. Hic modus mortis Christi. Christus autem non tantum passus est. M p tienter passux est. Aliud est pati, aliud patientem esse. Multi patiuntur quia non possunt eva re quod patiuntur. si vel injustissimis mediis possente e re, non paterentur. Christus poterat evadere. noluit, verum se sponte duci ad macitationem pinsis est. Nemo vitam abstitiit, sed ipse posuit, DLio. Multi cum patiuntur, indignantur ei a quo P
tiuntur, & murmurant contra eum , atque cum
eo expostulant, sicut Job, Assaph, alii. Sed Christus in tantum non murmuravit, ut mutus sit ssicut agnus cum tondetur. Cur autem dicitur ita
mutus tactus in pallione 3 Utique aperuit os iuvin .d gravissimξ conquestus est, idque clara voce Joh.
I 2. 27. Matth. 26.37. 38. Mati. 26. 6. Annon
aperuit os cum bonam illam consessionem ederet eoiam Pilato Iob. is 3 Hae querelae erant signum quod non ei let , sed non quo aeuci impatiens. min P si non suit, quia erat veriis homo. Sed tamen nihil impatientiae est in his vocibus , sed tantum petitio auxilii, iuncta cum fiducia& siubmissione voluntatis. Cum tempus erat Veritatem confitendi ad gloriam Dei, loquutus est. Sed eum ludibrii causa ab hostibus interrogaretur, t cuit & patienter ollit. Discamus & nos ex patientia Christi patientes esse. Passio Christi est caula nostrae redemptionis. Sed patientia Cluisti est exemplat ri strae imitationis. i Petrix xl. . 23. Christus pinsis est ut sponsor. Hoc imitari non possumus. P tiens sibit in passione sita ut obediens mitis. Hoc imitari tenemur. Vide Psal. 3'. Iα Thren. 3. 26. 27. Mich. .'. Nos plus causae habemus tacendi quam Christus habuit. Nos enim meriti sumus quod patimur , Christus autem de voluntate Patris ex amore in nos immeritus passionem suam subiit, ut dicem dum nobis quod latro ait Luc. 23. I. Sequitur descriptio exaltationis. Per humiliatio