장음표시 사용
381쪽
alia notetia referis, sed est inerari ora desumpta ab
alboribus plenis iiii iun, quod clarius exprimiturnit i. it. Colosis r. 6. Jac. 3. 7. Joh. is. 8. Bona opera ex hominibus proveniunt, sicut tactus ex arboribus,& proinde qui bona arbor non est, bonos struitiis sene non poteit Matth. 7. Dicunt homines, quibus non placent contentiones pro puritate d Atinae, quod, quicquid de reli ione disputetur, tin
men res tandem eo recidat, ut raciamus bona ope
ra. Et hinc concludunt, omnes disputat: ones & contentiones pro doctrina esse inutiles, & sussicere ut homines docemur bona o ra iacere. Fateor hunc esse finem omnis doctrinae, sine cujus ast quutione omnis di tat. o & contentio inutilis est, scit ut homines piὰ vivant Sc faciant bona opera. Finis enim omnis doctrinae & annunciationis est charitas ex Puro corde, r. Tim. I. s. & doctrina Euangelii est mγstcrium pietatis x Tim. 3. Is. instituens nos,
ut abnegatis libidinibus vivamus piE. justE, si boE,
Tit. 2. it. Unde etiam in ultimo judicio non alia
de re fiet inquisitio, quam de bonis operibus. inii opera habet salvabitur. Qui non habet condemn bitur. Sicut arborem non plantas propter arborem sed propto sinus ita doctrinam non praedicas Pr pter doctrinam, sed propter opera εἰ vitam. Sia i de non sequitur disputationes de religione esse in nes , sed potius cise necessarias. Qui enim homines xuit adigere ad studium bonorum operum, duo i-rses docere debet. I. Quomodo fieri pollini bonae arbores. Nam qui bona albor non est, bona opera L rre non pota est, quia opera ex homine procedunt sicut fructus ex albore. Sicut mictus non potest exsculpi ex arido trunco arboris, sed qui fructus in arbore vult colligere, debet nosse attem alborem illam vivificandi dei lcndi saecundo succo, dc plantandi eam loco commodo, ubi virtute solis fici possit: ita qui lim
nempeccatorem vult adigere ad saecunditatem in bonis operibus, non poteti ex homine in peccatis mortuo rei tonitrua legis bona opera extorquere, sed debet fedoctrinam & artem hominem mortuum viviscandi, ut fiat V a & bona albor, aptam; Qui aurem hoc vult facere, nec a B debet contendore. i. Pro doctrina propriae abnegationis, per quam homo eradicatur ex solo & tellure cui naturaliter
tiis est, videt. a fiducia in selysiim de ab amore, Dum enim homo in se ipsum, in propria
merita propriasque vires cincidit, dumque seipsum plus anui, quam Deum, immissi ble est ut sit -- cundus ad bona opera. Quia enim homines in se ipsis tarida petra abalienata a vita Dei Eph. 4. 18. non possunt ex se ipsis succum friunditatis trahcie, unde qui in ipsis confidunt, declarantur a Deo recedere sine justificatione Litc. i8. i . Qui itaque doctrinam de hominis naturali pollutione & corruptione non retinet, nec abnegationem sui ipsius rectὰ docet, non potest homines tacundos ieddcre ad
1. Pro docti ina fidei de fiduciae per quam homo
Christo inseritur, Christus enim vera vitis est, cui qui non implantatur ac inscritur, non potest serre fructusJoh. is. Inseri autem Chi isto nemo potest
nisi per veram fidem ac fiduciam cordis. Qua igitur non contendit pro doctrina justificationis per solam fidem in Christum, sed alticulum de justificatione corrumpit per Pharisaica somnia propriarum satis- fictionum, is non potest hominem reddere fiscui dum ad bona opera. Nam qui Christum per fidem sibi non applicat, non trahit ex Christo sanguinem
dc metita reconciliationis, nee Spiritum Sc virtutem renovationis, adeoque non potest seire --
ctus justitiae. quia igitur necesse habemus contendere pro abnegatione sui ipsius ὀc applicatione Christi, hinc ne-
cellatas contendendi contra errores haereticorum,
qui omnes hoc asunt, ut haec duo impediant. II. Qui homines vult adigere ad bona opera, debet etiam docere quid sim bona opera, dc quaeiram opera sint bona. Mgitis enim in scriptura quod Deus multa opera hominum, quae fecerunt ad scrviendum Deo, repudiat, & dicit se nolle, nec exi re, sed abominati, & stia ea sibi exhibeti Ela. i.
Quid sum igitur opera bona, quae Deo placent' Dicam breviter: Opera bona sunt actiones legis onae ex fide in Euangstum. r. Sunt actiones legis. Opus bonum non debet δειλοθρησκεια vel obedientia praecepti humani, sed debet esse obedientia levis divinae. Nam in culta Dei non est bonum quod homines instituunt aut eligunt, sed quod Deus mandat de injungit ac a manibus nostris exigit. Praeterea bonum opus fluit ex amore Dei dc proximi. Nam in amore complet lex Rom. 13. Quod quis ficit ad honorem opud homines consequendum , vel ad merendum apud
382쪽
Deum, vel beatitudinis consequentiae causa soluin, sine amore Dei & proximi, non est bonum opus, quia non est obedientia legis. Lex enim per amorem Dei & oroximi impletur. inii in operibus suis hoc non re Uicit, e pro fine habet, ut Deo exhibeat debitam obedientiam debitumque amorem dc honorem. & proximo debitum ossicium, non debet Putare opera sua esse bona.
2. Sunt actiones legis sed oriae ex fide in Euangelium. Quicquid enim sine fide fit, peccatum est
Rom. r4.23. Per fidem opera Sanctorum placuerunt Deo Hebr. it. δ opera quae bona sunt . sunt mictus fidei Jac. i. tr. 18. Hoc est quod opus aliquod Acit bonum & Deo gratum, si proficiscitur exude amoris Dei in Christo erga nos, qua credens me tantopere amasse, ut per Christiam sibi in filium ad- Optaverit, per amorem Christico orde constringor
ut sic judicem, me non debere mihi vivere, sed ei qui
pro me mortuus est 2 Cor. s. Quae opera ex baciadice, ex hac matre, ex hac causa pro umena non
Proficiscuntur, nec sint conjuncta cum liac fiducia, quod Deo per Christiam placeant, non sunt opera bona. Nami. Nisi autor operis per fidem placeat Deo, opus etiam non placet. 2. Fides in nodis reparat ac restituit illum amorem Dei ac proximi, per quem legem implemus. Per Iccearum amiseramus amorem dc indueramus odium Dei de proximi ac praeceptorum Dei. Per fidem in Chrimini repatatur amor, isque filialis, cujus vi redimus ad novam obedientiam legis. Fides cor malit in reddit bonum, ut serat fructus, ficitque ut de Dei erga nos amore persuasi Deum vicissim amemus. Verum non acquiescit hic mens pia,ut habeat descriptionem bonorum operum, qua scit eorum proprietates, sed cupit sibi dari specialem enumerationem , quaenam opera sint bona. Dicit enim de salute sollicitus animus: Opera bona sunt fgna dc eius, ex quibus scire quis potest an sit regenitus, justificatus, adoptatus, glorificandus in die ultimo. Ubi sunt mea opera, quid seci ex quotale quid pos sim concludere 3 Noxi cor meum, novi proposita
mea sincera. sed hoc non fassicit. Opera requirun-tiir. At ubi mea opera ὶ G velle adjacet mihi, pe scere aut perfecisse non invenio. Qui sibi ipsi hic vult sitissi te, debet in manus sumere praecepta legis decem, & videre quam obedientiam singulis p iterit necne. Aut ii compendiosus vis agere, sume tria illa capita, quae Paulus exigit Tit. 2. v. Ia.
Confide quaeso mecum coram faeie Dei, &lateri ga conscientiam, dc postula responsionem dc testimonium, ut scias quomodo res se habeat inter te ec Deum. Examina an habeas r. Opera sobrietatis seu temperantiae. An potes
dicere; te cibum ac potum tuum cum gratiarum actione ex Dei Patris manu accipere, te ebrietatis de
luxuriae holiem suille, vas tuum studuisse possidere in sanctitate, nec polluere scortatione de adulterio , conatum esse in honesto labore potius quam in lascivis voluptatibus&dis tuta ferocia vitam et
L. Opera Iustitiae. An potes dicere, te opes mum danas, quas possides, non aequisivisse malis artibus. te studiosξ sirum cuique tribuere, nemini injuriam facere, injurias aliorum Christiana potius pallantia serie, quam acriba ultione vindicare, proximo in miseria constituto pro virili omnibus humanitatis& misericordiae ossiciis succurrere, os a mendaciis icta statibus custodire purum, insuma, omniabus virtutibus moralibus dare operam, de omnibus Vitiis bellum indicere 3 Si haec omnia vero eoide potes dicere, de tum addis ex una parte veram sin gationem tui ipsus, qua confiteris te in his omnibus minim) justificatum esse, nec vitam mereri, sed potius propter peccata de propter imperiectionem horum operum magis magisque condemnabilem reddi coram Deo, G tamen ex altera parte addis ani eationem Christi per veram fidem, qua toto corde confidis, te, per peccata eondemnabilem, nihilominiis per merita Christi ibre justum coram Deo, Sein Christo omnia habiturum, quae ad pei se
beatitudinem requiruntiit, tum in nomine D
mini , de virtute ossicii nostri tibi promittimus me
3. Opera pietatis. An potes dicere, testisses
dulum lectorem Sc auditorem verbi, religiosum o sereatorem diei Dominicae, ardentem oratorem nominis Divini, alacrem zelotam pro gloria Dei contra eos, qui nomen Dei prosinant, docuinam salutis cominarunt se persequuntur, hostem idoli latitae de stipentitionis, amatorem veritatis Sc institutionum Domini, qualem se profitetur David PCal. ir'. de ior. Praecipuὰ vero te ni isse continuum deis torem quotidianorum tuorum pescatorum , quae oppugnando praevenire non potu
sti. Ostende lachrymas, gemitus, sisputa si et peccatis a eum erutila. Hac enim sunt binis opera.
383쪽
Quod si Verb eonscientia tua hoc testimonium tibi perbibet, quod vel bonis operibus pietatis, sobrietatis &justitiae non des operam, vel cum operibus bonis non conjungas persectam abnegati nem tui ipsius, & sinceram fiduciam in merita Clit sti, annunciamus tibi, quod sis alienus a vita Dei, nec ullam cum ipso habeas communionem . quamdiu talis es. Si enim sine operibus pietatis, sobrietatis ac justitiae poteti habeti communio cum Deo ,
Deus ipse, quod borrendum est dictit. justitiam&sanctitatem abnegavit. Et si per sola opera legis &honestatem vitae, sine abnegatione si ii ii sius. vel sine applicatione meritorum christi per fidem haberi
potest communio cum Deo, Christus Hilira mot- tuus est, Lustranea est Euangelii praedicati, inanis
vis Sacramentorum, inanes sitiat passiones tot sanctorum martyrum, quorum cuni utrumque absit
dum sit, abnegemus nos ipses. applicemus nobis crucifixum Christim per veram fiduciam, & tum
redeamus ad novam obedientiam legis, ut redem pion nostio vivamus secundum legem & voluntatem ejus in verbo revelatam. Si hoc testimonium
habes conscientia, beatus es, & verus Christi discipulus, vel discipula vera. Sed nondum acquiescit mens salutis anxia. Aliquid, inquit, per probationem mei invenio, sed non sum plenus bonorum operum sicut Dorcas. Sum larbor quae aliquid bonorum micilium fert, sed multo plus malorum, & boni mictus quos fero adeo sint iniqui nati, ut boni sint an inali discerni vix queati Modo aliquos bono, fructus invenias, & malos quos invenis statim labores decerpem per poenitentiam, bonos vero per humiliatim litem curas purgare, silva res est. Non omnes ait,
res requε uant se undae, sed pro viva arbore habenda est, quae aliquid bonorum fiuctuum serti Nani in bac Vita seecunditas, quae a nobis requiritur, non consistit nec in plenitudine eopiae, nec in posectionis maturitate, sed in viva promptitudine omnitim solidium nostrae animae ede ς Ο Etsi non semper mactus abemus, tameni per sumus si ictus sicientes. Tenuior foecun- ditas arborum sepe non tam est ex vitio arborum, quain ex vi frigoris, aestus ac tempestatum, quae saepe faciunt, ut albor viva ac florens raros seratis, ctus, Asaepe mictus in flore pereant. Interim quia - itala in albore, luctatur & Operatur contra vim
aenipestatum, α quod illae .ld ervia, nititur re-
parare novo germine, novis soliis vel soribus. Sie etiam Christianus in seipso si e vivus & saecvndus est ad bruta opera, sed vi externarum tentati ,- numquod incip:t producere, statim dejicitur, ipse tamen non cessat opus dejectum reparare, donec tandem vicerit. Sicut quod prata & pascua caere sunt arida & sine gramine, culpa non est terrae, sed tempestatis,aestus 5 igoris, bestiatum depascentium,
cum tellus interea est in perpetuo molimine&conainine reparandi quod extus ilepascitur: uude animadvertere licet , quod eri am in media hyense, mo-
db aliquot benigniores s les subinde dentur, statim pullulent herbulae: ita intentis occasionibus& tentationibus opera nostra extrinsecus q iasi depascuntur, sed tamen Spiritus, qui in nobis est, per-pemo nisu, molimine & conatu labolat nos ornare fluctibus pietatis, sobrietatis & iustitiae. Haec est vis phrasium,qitae sunt Tit. 3. X. Colon r. io. Ma tenere bom opera , ut habet versio Anplicana. Qui hoc sentit, de impersectione suae justitiae ita tristetur, ut tamen propter persectionem justitiae Christi gaudeat. Quod si amplius dubitas, abnega te ipsi ini. crede in Christum, dc plerate ut te saciat bonam ar
III. Specialiter laudatur haec discipula a bono
opere eleemosynariam , quas liberaliter crogavit, praesertim in viduas, quibus nebat tunicas & vestes. Eleemosynas dare & rauperibus ac miseris beneticere non tantum est bonum opus, sed de praecipuum
bonum est. Est enim benefacere. Συ ια. Heb. I . V. I s. Actor. ro. 38. Hinc sthecialiter nomen bonorum operum gerunt eleemos Inae I. Tim.
t s. v. to. Et in ultimo judicio de hoc bono operei specialis S praecipua fiet inquisitio Matth. 21. 3 , 3 s.
Sed non insistam huic materiae, quia pauperes inter nos α Ecclesiae afflictae extra nos testantur hoc tempore, nos per gratiam Dei habere potius cai sam ob abundantiam in hoc opere vos laudandi, quam ob desectum vituperandi & reprehendendi. Glorient ut Pontilicii de sua liberalitate ad alendos vel saginandos monachos, extruenda splendida templa, ad ornandas Sanctoriam statuas, senserunt degustariint hoc tempore Ecclesiae assiciae vestram
libet alitatem in sistentandis membris Christi, α vivis lapidibus domus Dei, specialiter vel bi do sebolarum in inistris. Liceat mihi modo addere exhortationem suae est Gal. 6.8,'. x et Thetis L. i 3. Deucenim nondum cessat nec obligere viciam Ecclesias,
384쪽
nec benedicere nobis omni& spirituali de corpor li benedictione & bonorum abundantia. Praesertim allo Mot sadiuuias nostras clivites , laae saepe que-iuntur sibi nil negot: i ei te quo tempus terant . &propterea expetunt conlindras , saltationes & sunt-lia exercitia. Dilcant nere tunicas de vestes pro viduis. Discant nunc nere viduis, ut aliquando possint sibi ipsis, si quango ad nos quoque tempora
vastationis penetraverint. Deus haec tempora a nobis a Mat. & mbilominus nos ad ea praeparet.
Siquitur occasio hujus miraculi,quae sit tmoibus
A mors Dorcadis, nee non discipulorum & discipularu* Jopeensium sit per ea morie sollicitudo ac
tristitia. I. Haec Doleas, quae tum plena erat bonorum operum, tinfirmata fuit & mortua est. Dicas, qui hoc fieri potuerit, aut quomodo conveniat cum eo, quod est Hal. i. ubi dicitur, quod nugiserae arbores, quae tam pictae sunt bonorum fiuctuum, nunquam exarescant nec pereant. Si pii aequὸ morbo
ac morii obnoxii ac impii, quod est isitur pietatis privilegium, quae differentia piorum ao impiis 3 cxJoan. it. 2 s. in me credit, etiamsi moriatur,
vi et. Mors piorum non in talis mors quae vitam tollit, sed tantum talis mors , qu. e vitam mutat, per quam ex vita misera transimus in vitam beatam. Tollit quidem ad tempus vitam corporalem, quae in unione corporis & animae consistit, sed i. non tollit vitam animae. Animae enim piorum
non tantum immortales sunt, & post mortem quoque vivunt, sicut impiorum quoque animae , sed per mortem & statim post mortem trant cunt ad Deum, in sinum Abrahae, in paradisum, in locum quietis ab omni labore, in locum recompensation: s, in manus Dei, sub altare Domini, ubi nullum
eas tangit tormentum. L Non tollit vitam spiritualem, quae ex Christo in ipsis cst per operationem Spiritus S. Sicut enim in mone Christi, etsi anima
dc corpus erant separata, tamen non cessavit uni operibitalis cum divinitate; ita in morte piorum, etsi corpus & anima separantur, tamen tum anima tum corpus nostrum iri et unitum Christo per spiritum S. manet caro & os Christi, membra Christi,
cujus vita cum Christo in Deo ab condita est C
lois. 3. quae tandem in ultimo judicio revelabitur. Magna igitur disserentia est inter mortem piorum & impiorum. Ratio hujus disset rentiae est , quia morbus & mors impiorum est opus severi Domini Sc irati judicis, quo inutiles servos, quos in domo sua diuturna patientia tulit, & ad poenitentiam invitavit, tandem ob cor poenitere nescium plagis a scit, ex domo sua dicit, dc in pistrinum aeterni laboris detrudit. Mors autem piorum est opus Dei Redemptoris & benigni Patris, quo obedientiam Asanctitatem Dorum suorum , sub virga paterna su
ficienter prodatam, tandem perficit, de a sanctifica tione ad glorificationem eorum transit. Hinc Ples. II 6. v. t s. mors piorum pretiosa dicitur in oculis immini, non tantum quia ulciscitur occisionem ma rum in impiis, sed etiam d:es mortis omnium piorum est quasi sestivus dies nuptialis, quo Deus novam Sponsam in thalamum Filii sui dia
est. Sit igitui mors nostra dc nostrorum etiam pretiosa in oculis nostris. Est enim dies noster nupti lis gloriosor de pretiosior nuptiis nostris mund ius. Ne putemus nos perdidisse operam de pretium nostrorum mictuum de bonorum operum , cum aequE morimur ac impii. Per moriem enim n stram ex arbore mi iura & saecunda non fimus ar--bor arida de emortua, sed tantum ex Ecclesiae horto hyemali transplantamur in lionum Ecclesiae aestivalem. Nam secundum animam plantamur in atria Domini, in paradisum coelestein. Secundum corpus autem initar grani tritici conserimur in teriam, ut vii tute Spiritus s. a peccatis purgati renovem ad gloriam Christi, Joh. o. et . Rom. 8. Io, Iri l. L corpus qu: dena Peccati abolendi causa nectae habet ad tempus mori, sed tamen spiritus vivificus manet nobiscum, per quem resuscitabimur. Sed probabile est animam Dorcadis hae morte transatam ei se in coelos, & deinde ex gloria rediisse in miseriam Z Rc'. verE mortuam, Sc separationem corporis ac animae fictam ei te credendum est, ut constet velitas miraculi. An vero anima in coelum translata, an vero in manu Dei de Angelorum ad tempus cultodita si, non opus est disquirere, nec quicquana facit ad aedificationem. Non mortua esti ut miteriam suam finiret, dc in gloriae possessionem transferretur, sed ut esset objectum,in quo Christust suam gloriam manifestaret. de suorum Apostolo-i rum auctoritatem ac vocationem confirmaret, piru
385쪽
IL D stabitur haec mors, quod istis diebus,qui bus Petrus Lyddae AEneana satiaverat, si hi sit vel contigerit. An igitur casu & sine providentia mors illa facta est & ex contingentibus Lit 3 Reg. Facta est sine providentia hominum, & proinde respectu hominum suit casualis & contingens, sed non sacta in sine providentia Dei, nec respectu Dei fuit casia- ais & contingetis, sed ordinata ae Ocreta sapienti consilio. Ita non moriuntur nisi sapienti & patet-vo consilio Dei. Impii etiam non moriuntur sine pruridentia& decreto Dei. Nam aeque de impiis ac
de piis Verum est quod dicitur Job. i . s. Sed de selis piis dici potest, quod moriantur providentia Dei
paterna, nimirum tempore opportuno & conveniente cum mori ipsis de domui ipsbrum u:ile est.
Hinc de piis a civit Pliam. yr. & passim , quod diu
ivant in terra dc satientur vita longa. De impiis autem dicitur, quod ante dimidium dieium uiorum abripiantur Plum. 1 f. M. &passim. Quomodo hoc 3 Impii utique sepe diutim vivunt, quam pii. E p. Gia pii non moriuntur nisi morte tempestiva, cum scilico dc animae Sc domui ipsorum inlutate est, postquam anima ipsorum ad regnum ccelorum idonea ficta, dc domus ipsorum in paternam Dei curam ac tutelam recepta est. Impii autem moriuntur morte intempestiva, cum anima eorum nondum est conversa, de com minimὰ omnium domui ipserum prodest. Cum itaque pium
aliquem videmus mori, ne queramur, dicentes quod uitem sive moriatur. Credimus mini pios
non mori nisi providentia paterna, cum prodest de salutare est mori. In hora mortis determinanda intelle mas noster deficit, nec possumus dis mere, quaesit hora optima, sed sepe constringimur inter duo, Phil. i. et t. Decet igitur hanc horam Deo dcfiniendum committere, &eam putare optimam ac
tempestivam, quam ille deterii insim qui tam morsrii mariti saepe castigatio uxoris, vel contra, sed vel idia non est intempestiva sed salutaris. Nam Scastigationes, corpori noxiae, antinae salutares simi.
III. Cura, sellicitudo ac tristitia discipulorum Sc discipularum super morte Dorcadis consistit insequentibus; I. Mortuam laxant Sc in superiori r ne domus
collocat Mos lavandi & pollinciendi cadavera mortuorum non est ceremonia Judaica, divinitus instituta, sed est consi crudo tum Judaeorum tum gemitum scipi nitorum S minus barbarorum, oro ex naturali instinctu & spe laturae resut rectionis. Non secerunt cadaveribus hominum quod bestiarum, quae abjecerunt sine honore & cura. Sed cadavera
hominum magna cura lavarunt dc unxerunt, idque non tantum amoris de honoris causa i faciebant
enim aeque parvis'magnis, aequὰ inserioribus ac superioribust sed etiam ad testandam suam spem quam habebant de mortuis. Est enim in omnibus hominibus, praeseitim non barbaris sed prudentioribus naturalis quidam instimaus, quae etiam de mortuis bene sperant. Et si per fidem demum resurre- .
ctio mortuorum certo credatur, . tamen etiam na
turale lumen aliquam spem resurrectionis de immortalitatis de mortuis in hominibus fovet, unde fit, ut non audeant cadavera hominum sine cura &reverentia abjicere ut bestiarum de quibus nulla spes. Huc accommodandum illud Pauli r Cor. is. v. 29. q. d. ii non est animis nostris naturalitet inscriptum, suturam aliquam resurrectionem morutuorum, quid est quod plerique homines tantum curae 5c lotionis adhibent seuer cadaveribus mo tuorum i Est eadem res & novis licita, mod5 abstsuperstitiosa opinio necessitatis de meriti. & quasi aqua benedicta prosit ad abluenda peccata. Sed quare in stuprema parte domus posuerunt 3 Rs. Ut
Iemoverent ex conspectu suo, ne aspectu cadavelis offenderentur. Cassavera enim vivis sunt abominationi, me possunt sine alteratione ea intueri. Faciat hoc ag deprimendam is orbiam in adornandis corporibus. .id non cepe temporis 3 sumptuum
impendimus in adomando corpore, ut placeamus oculis hominum. Sed quid λ Mox ubi cadaver eris, cris abominatio in oculis hominum, dc te seponent in angulum domus, donec in terram defodiant. Memor sis igitur vivus qualis sis suturus mortuus, ne superbia te abripiat ultra modum ac mediocri
II. Mittunt in vicinam Lyddam, ubi Petriis AEneam sanaverat, duos viros, per ciuos cum rogant ut
ipsam non pigeat, nec patiatur se retardari quin ad se veniati Valdὰ honorifice id reverenter Aposti tum invitant, ut ad se veniat. Non adorant religioSE, sed tamen honorem Apostolo dignum cxbibent. Quare autem 5 quo fine vocantὶ Aa aegrotos V cari ministros non est absitdum, sed cur ad mortuam
Rest. r. Ad solatium aliquod ab ipso accipien
386쪽
conceperant. Mors amici boni dolorifica est, A se latio indiget. a. Potest etiam fieri, ut habuerint fidem, eum qui virtute Christi paralyticum praeter naturam sanaverat, etiam mortuam posse eadem virtute restiscitare, adeoque misisse cum hac pe, fore, ut mini-stcrio Petri haec nior tua in vitam restituatur. Sine dubio accessit spiritus s. instinctus, ut Apostolus ita vocatus glorificandi Christi occasionem haberet. Discamus hinc, quod nuspiam fit solatium contra mortem , praeterquam in virtute Euangelii. Homine mortuo finita est ars dc virtus medici, sed nondum est finita ars x virtus ministrorum Euangelii. Non possint quidem omnes ministri mortuos excitare miraculose ante ultimum iudicium, sed post initamen vivos de resuricctione mortuorum certificare, & spe suturae vitae laetificare. Clitii ius habet xe: ba vitae Joh. s. dc idem ven una vitae, quod ipse praedicavit, ministris suis praedicandum commisit, ut x ipsi vivificent mortuos. Nam t. in hoc mundo vii tute Euanaelii, etiam ab ordinariis Pastoribus praedicati, sub magisterio Spiritus S. vivifi-
catis mortui sunt. 2. vi ac xirtute eJusdem verbi,& vi promissionis, quam Dei nomine fidelibus a
nunciarunt, corpora fidelium ex morte resurgent. Qui enim partem habet in res uirectione prima, in eum mors altera potestatem non habet, i. e. mors corporalis dc aeterna ipsim tenere non potast Ap . . 6. Deus enim promissiones suorum miti iti
tum non destituet in pictione. Pro milliones minis: ronim sunt chir graphuna D. i, fidelibus datum quod non fallit Rom. a. i6. Amemus igitur hoc vivificum verbum, quod solum pol si contra mortem praebere iblatium. Sive ad Med:cos, sive ad Principes, sive ad pictores, sive ad aurifabros eas, nihil norunt contra m γrtem Llatii, hoc a solis Euangelii M nistris petendum. III. Petro adVeniente fient εἰ ostendunt vestes quas secerat viva Dorcas. Discipuli revelenter Petrum ad veniendum invitant 3 ita Petrus promptissime surgit ec sequitiit, paratus gloriae Dei seivile ubicunque potest, de ingredi per pol Cain quam sibi videbat a Spiritu L aperiana. Quare autem fient 3 t. quia amica mortua. a. quia benefactiix Ecclesiae mortua. Nota l. Etsi Chiistianis illicita cli tristitia super mortuos amicos similis Et nica de corrum qiii fremuoii Labeat. a Titan. 4. I . I . tamen
homines sunt de habent tuas ac alii, nec Curistianismus naturam tollit, sed tantum moderatur, ne se efferat contra voluntatem Dei per infidelit tem , impatientiam, murmurationes, quibus Deum
l ostendimus, dc nos ipsos laedimus. Lachrymae Clitia stianorum pretiosiores sunt, qi iam ut pulveri sol pulchrorum madefaciendo servire debeant. Aliquidi dandum humanitati dc amicitiae, scd non nimium. Lachirmae debent esse Iachninae conuitionis i i per peccatis, adeoque libamentum sacrificii Deo oial tetendi, pars spiritualis cultus.l 1. Praeceium decet deflere utilia inistrumental boni publici, e. g. bonos magistratus, bonos Pin t res, liberales benefictores pauperum. Sic pallim le-l simus quod prisca Ecclesia dc flexerit sitos Reges,l tuos Prophetas, c. g. Aaron in Num. in. i'. Moseni Deuter. 3 . 8. Sic ι. Reg. 2. ii. Eisi enim Deus alial potest suscitare instrumenta, dc per ea aeque benes cere ac per priora, est tamen lignum irati Dei, cum bona instrumenta Ecclesiae eripit. Amanda stim Mdesideranda lustrumenta, quorum manu Deus ii bis benefacital 3. Videmus binc quae sint optimae Sanctorumi inliquiae, quibus post mortem pollunt manete int memoria hominum, scilicet nefacta in pauperes. Q d pauperes post mortem ostendere possunt,esit
mei notiarii mortui. Hinc illa opera dicuntur i qui mortuos Apoc. I .i3. Vi lecti ain Marc. I s.
Hoc est ollicium san iis post mollem ob bendum . non ut ad 3ic mus reliquias corporum, scd ut Pr dicemus N imitemur exempla bonorum operum. Frustracii sibi erisere columnam, sicut Absalom 2Sam. 13. is. Fruitia elicataphractum pendere si- per sepulchro suo. Discant nostri divites annuum aliquod scenus testamento relinquere pauperibus, aut ad alios pios usus in Ecclesiis dc Scholis. sic etiam post mortem vivent in memoria bonorum.
S Equi ut miraculum ipsium vel ibima modusque
miraculi, in quo ius icto consideranda hae tria: ii. Facta Petri quibus miraculuni cssecit, vid. quod omnibus De iis procidit ua genua dc precatus
387쪽
est. Ait corpus conversis motivum dixit: Tabita
i. Miraculum ipsum: quod mortua aperuit ocu- los, sc viso Petro Iesedit v. O.
3. Facta Petri poli miraculum, quod dextram
ei porrexit a que erexit,3c vocatis viduis ac sanctis
I Primum quod Petrus fecit ad efficiendum hoe
miraculum est, quod Omn: bus ejectis procidit in Scauadc precatus est. i. Pictibus effecit, vel potius impetravit miraculum. Q denim natiuam superat, & humana arte Vel ope ac robore estici non potest, precibus tamen a Deo impetrari potest. Cum humana manus decuriata est, non est decurtata divina Si in rebus conlinunibus ouae humana manu dc arte ac lab aee iuntur, ni nil potest humana ars humanusque labor , nisi accedat per preces impetrata divinae manus cooperatio Pial. 127. v. i, 1, . multo magis ad . preces nos debemus convertere, cum ope indigemus quae humarias vires superat, e. g. cum indige- mus ore contra graita tem pestem, calamitates agrorum, ilicendia Lllorum, desperatos morbos, dcc.
Etsi enim in talibus humana ars di vis deficit, idedomen desperandum non est, sed per preces quaeren- , dum auxit:um supernum. Vide 2 Chron. 2o. I 2. διὶ x Chron. I . ii. Tales pr ces ii quam sunt inutiles, si sunt cum vera humiliatione de abnegatione se sui ipsius, cum vera fiducia in Christium, Sc cum ve- ro proposito grat: tudiis do obedientiae. Ecli en in
non semper audiuntur ad nostrum votum, audiun-
tur tamen ad nothum usum, seu, quantum nobis
utile est. An igitur licitum est , exemplo Peui Ec Joppensium discipulorum, a Deo petere res ascitationem alicujus monui Z Nimis saepe con-
tingit, ut vidua maritum, liberi parentes per mortem amittentes tanto flagrent desiderio mortui, ut ms testitutionem in vitam aestimaturi sint maxi-
mum binium quod optare possint in hoc mundo.
talissi licet in hoc desderio mortui sibi eousque indulgere , ut a Deo perunt ejus restitutionem ZL Met'. Hoc non possumus concludere ex hoc exem- plo. Petrus enim hanc mortuam suscitari non pe- tui, ut satisfaceret desiderio eoium, qui hac morie tristes erant, scd quia per instinctum Spiritus S. sen- cebat, Dei ac mortua per Ministerium Petti tificaturum esse suum filium Jesum. Ccetero- quid nobis agendum circa nocios mortuos , .
docet David exemplo suo ΣSam. I 2. v. 2o, 22, 23.
im diu Vita adcii, precibus est conservanda, sed
poliqua in Deus vitae lilium abscidit, non amplius det mortuis sed de nobis debemus esse solliciti,quonio-
do nos scilicet reliquum vitae in Christiani sino devocatione alacriter insumamus, donec nostra quoque hora appropinquante idonei sumus ad participandam h aereditatem Sanctorum in luce Coloss. i. t v. it. Si quid petimus secundum voluntatem Dei,
audiuntur nostrae preces i Ioh. s. t . Cum autem Deus per mortein declaravit, voluntatem eius non
esse ut hic homo vivat, non possumus habete fiduciam, Deum tales preces auditurum. Si quis cupit maritum, vel uxorem, vel parentes, vel l bcios, vel amicos alios supervivere, is pro vita eorum precetiir,
dum vivunt. Sed proh dolor plerumque ita fit, ut
dum vivimus, mutuis contentionibus, iris, Sc jurgiis nos invicem mordeamus, ic mutuarum infirmitatum imp. attentes mortem nobis invicem optemus, saltem parum adlii beamus precum pro vita mutua conservanda. Postquam autem per mortem separamur, vel ex terra moriuos ei sedetemus, Deumque rogare auderemus ut nostra causa miracula i ciat , de mortuos excitet.
2. Videndum autem quales illae preces fiterint, quibus Petrus hoc miraculum impetravit. Id Patet ex eo , quod precaturus omnes qui aderant, ejecit, Ic tum in genua prociis t. Hoc indicat .picces ejus sitisse seliloquium valde selium. Quanto gravior enim elt nuces litas, quam deprecamur , quanto majus auxilium quod petimus, tanto inagis seriae deservidae debent ei te nostiae preces, ideoque tum requirunt Praecipud has duas circumstantias, quae erant in precibus Petii, scit. α. Ut fiant in secreto. Ideo Petrus omnes eju-
t, i. e. iussit ire foras. Imitatus quidem hoc pacto Petrus est speciale exemplum Elietae 1 Reg. . s. Et Christi Matth. qui in patratione e)us dem miraculi idem secere. Sed est tamen etiam requisitum ordinariarum precum, praesertim cum aliquid grave & magnum sumus a Deo pt tituri, de cum c zprofundo ad Deum sumus clamaturi, dc cor ii striun coram ipso Ulusuri. In talibus enim Precibus piaesentia aliorum vel parrhesiam nostram aput Deum impedit, vel suspicionem hypocriseos&ostentationis in praeselitibus excitat. Ut igitur l. id cor nostrum possimus coram Deo effundere. solitudo in quaer nda. Possumus ceriὰ etiam in prα-
388쪽
sentia aliorum precari, sive publicὸ cum Ecclesia, si-ive privatim ciun familia ; sed praxis ac consuetudo lSanctorum tamen probat, Deo praecipuE grata esse illa soli loquia, cum omii bus temotis soli cum solo loquimur. Haec est enim illa intima communio &familiaritas 3c paribesia, quae fidelibus proptei Christum indulta est, ut cum ipso loquantur tanquam
filii cum I atre, tanquam uxor cum marito. Sicut uxor cum marito loquitui in praesentia aliorum,
sed tamen in Glitudine longe familiailiis ec intimius cor suum ipsi aperit; ita fideles alloquuntur Deum in piaeseritia aliorum, sed habent etiam suos silit 1ios ad Deum accessus id appropinquationes, quibus singulari familiaritate M parthesia sinum suum
α cor coram ipso nudant & emandunt. Talem modum precandi ipse Civistus nos docuit tum praece-ino tum exemplo fio Matth. s. v. 6. Matth. I . v. 23. Marib 26. v. 36, 39. Hoc exemplum imitemur, si
discipuli Chiisti est e volumus. c. Ut fiant cum summa humiliatione. Ideo ini ζnu procidit, genua posuit. Cluillimum hoc estium iliati corais lignum quod dari potest. Sicut in secreto precatur, ut libet tale dc filiali pati hesia erga Deum uti possit; ita in genua procidit, ut osteni at se in filiali libertate, quam habet per Christum, nonisblivisci humilitatis Se pudoris quem debet Propter
peccatum. I recatio est nostra ad Deum accessio. cum autem peccatores accedere volunt ad Deum,
habent quidem per Christum libertatem dc accessum cum fiducia per fidem Ephes 3. ii. Sed in hac
libertate non debent oblivi lci se creaturas, immo peccatores esse, ideoque non debent accedcie tan-
suam ad parem vel paulo superiorem, te uti Amiliaritate quae sit sine humilitare dc reveret uia, sed instar Publicani debemus stote procul, tundere Pectus, concidere in genua ερ faciem. Verum quidem est, quod vera humiliatio non sit sita in illis exteri Aliostibus, cum saepe humiliores sint filii stantes vel cd res precantur, quam qui procumbentes t Sed tamen, si volumus elle discipuli Christi Z sanctorum, debemus non ibistin animam sed etiam corrus coram ipso prosternere, praesertim in precibus se rarioribus de secretis, ubi sine impedimento Ecline specie mali fieri potest. Hoc fecere Regcs de Princ:pes, ut David Psalm. s s. c. salomon 1 Reg. 8. v. q. Hoc secerunt Prophetae Sc Apostoli Dan. s. v. it. Actor. Io. 36. imo hoc secit Rex regum Iesus clis istu , Luc. i. Matib. 25. 3'. Est certe e3iνξ humiliationis fgnus, de exile sundamentum certitudinis de sua salute, si quis hoc habet testimon: um a propria conscientia, qtiod nu*quam aut ra-io januam cubiculi sui clausu εἰ genua sua coram Deo flexit. Velim hanc leci: onem liberis vestris ab
IL Alterum medium quod Petrus ad miraculum hoc essiciendum adb:buit, est, quod ad corpus mortuum conversus dixit: Tabitha siuge: Sicut Christus ait: Tilia a sem Marc. s. r. ata Petrus hic dicit, rabitha Lumi. S: cui Christus magna voce clamans LaZaro imperat ut exeat Johan. i I. 3. ira Petrus Tabithae imperat ut surgat. Est idem plane modus, quem Christus usurpabit in univeis cimortuorum iesulcitatione Iobaa. F. 2I. Let h. p. v. q. Absurdum hoc videtur imperio de voce ines mare mortuos. Absurdum certὰ foret, s fieret voce humana, sed scietidum, quod verbum, quod Petrus loquitur, est verbum Dei de Christi. Christus autem ita potest loqui, ut etiam sitiai A mortui audiant. Homines non possint cum fructu alloqui nisi illos, qui aures habent ad audiendum. Sed Christus ita potest alloqui, ut alloquendo aures faciat vel aperiat ubi non sunt vel clausae sunt. Nam qui vel-bo coelum dc terram secit Genes. I. Plia'. 33. annon verbo potest plantare aurem ὶ Hoc utile est ad rotundendas illusiones Schola Pelagianae contra Resormatorum pioin ta doctrinam. Docet Ecclesia Catholica, homines iratura esse auribus incircumcisis, immo mortuis in peccatis, ut non possint verbum Dei salutariter intelligere, multὁ minus ei obedire. Hi ne Pelagiani sectarii concludunt; absit dum igitur de inane esse vel bum eis praedicare, id praecepta dare quibus obedire non pollini. De enim Perinde, ac si ei, qui eruti sunt oculi, velis imperare ut legat librum. Mil meminisse debebant, quod verbum, quod eis praedicatur, εἰ praecepta quae ei Sdantur, non sunt verba hominem, sed vetba Dei de vel ba vitae, quae virtute Spiritus s. per os ministr riun ita efferuntur, ut etiam a motruis Ec sturdis audiantur. Finis verbi praedicati non est, ut audiatur ab iis qui prae caeteris aurcs babent ad audiendum, sed ut per illud auies dentur de aperiantur illis qui non babent , quotquot scilicet eorum Deus vulta vocate, ut loquitur Apostolus Actor. 2.3 '. utique filius Dei per illud vi Vincet quos vult, ut ipse loquitur Iohan. s. ar. Inanes itaque sunt hae illusiones Sch lae Pelagianae. III. Mia
389쪽
m. Miraculum ipsuin, quod Pctrus patravit, in
eo consilicit, quod mortira a ruit oculos. Petruinvidet. & se erexit. Euni qui mortuus est, aperire oculos, vidcre de se erigere, vel E miraculum est, res hunonae rationi incredibilis, de tamen vere sa. a , non tantum hie sed saepius. Habemus enim in Soli iura ad minimum Octo numerata exempla eorum qui verὰ mortui veru in vitam redierunt, vid. filium viduae Sareptanae, i Reg. ir. I9. filium Sunamitidis 2 Reg. 4. 32. virum in sepulchro Et iraemificatum 2 Reg. 13. H. sit: Olam Iaari Marc. I. 22. filium xiduη Naimiticae Luc. 7. it. Lazarum nauem Mariae dc Marthae Johra. it. 33. Ipsum Dominum nostrum Jesum Christum Mattit. 18. Tabi ibam nostram quam prae mmu habemus ex Ach. s. . praetet illam innumeratam turbam Sanctorum, quae cum Christo iesurrexit, de in urbe Samota visa est Matth. Q. 12, st. Haec exempla probant universalem illam resurrectionem mortuoium, quam speramus, &quae tantopere in Scripturis promi illa est ,
non esse impossibilem, sed certo suturam. Ideo e- nini edita sunt haec exempla, ut essent illius quaedam pio ora εἰ praeludia. IV. 4deoque sicut in textu nostro sequitur, 'uod
Petrus, postquam Tabitham cx mortuis excitasset,imanu cam apprehendit, erexit, Se Samnis vivam st: tit; ita nos hos omnes excitatos quasi manu prehendimus ac vobis sistimus, ut eos intueamini, de ex iis disticis certitudinem hujus magni articuli fidei de Resurrectione mortuorum. Sicut haec Tabiura oculos metuit, se erexit , R a Petro apprensa ac coram Sanctis statuta est,ita Cliristus vos inclamabit, 3c vos vocem ejus audietis, oculos vestros aperietis, tum Christus vos apprehendet, ad se trahet, Deo sistet.
Non enim hi mortui excitati sunt proptet se quippe
quibus satius suisset ita mori, ut per morient tran-litent ad vitam aeteri anal sed propter nos, ut nos initidiscamus de ob oculos habeamus nostram finium resurrectioi em ex mortuis. Nec ideo tantum sari ec viduis eam reddidit vivam , ut plures tunicas ab ipsa reciperent, sed praecipuἡ, ut ex illa discereiit suam fututam res it temonem in vitam immortalem, in qua nec victu nec amictu opus
habituri et iit. Sis meditemur hunc aniculum. Nam r. Terret atheos x inculcat studium pietatis. Dicunt quidem, M vere dicunt homilics, edamus, labamus, crassum mortui, scd debebant adde-
re: resurgemus autem. Si per mortem anni hilaremini, mors pollet esse securitatis calcar. sed mois non adimit vitam, verum anima manet immoria
lis, & corpus resurget & in judicium veniet. Per pietatem mollem et lugere non postumus, sed tamen favorem Dei acquirere, ut resurgentes in judicio ejus possinam consistere. Constitutum est semel
mori, sed post mortem resurrectio & iudicium.
Vide ad Hebr. 9. 2. I Cor. s. Io. Dan. rL. 2. Curremus igitur, ut, du.ar vivimus, aspei g. amur sanguine&induat nut Spiritu Christi. Tum hujus vii tute resurgemus suae reatu mortis in immortalem
II. Solatur aegros, mancos, moribundos. Illud ipsum corpus, quod tam miserum nunc est, & nunc vermibus exponitur rodendum, resurget vegetum, sanum, vivum , gloriosum. Vide Iob. I s. v. 26, 27.
ita & ultima pars hujus historiae habet esse-chiam miraculi v. i. Cum hoc miraculum per totam Ioppen innotesceret, multi credebant in Dominum. Habeat hoc mi taculum eandem effectum apud nos. Nobis etiam innotuit. Nam quod GScriptura narratur non incentus innotescit nobis, quam ouod Ioppenses oculis viderant vel a vicinis suis audiverant. Itaque & nos hoc miraculo moveamur ut credamus in Dominum. Ob ea. At quis nostrum non credit Z In Dominum credere.
est, credere Iesiim Cluistum esse nostrum Dominum. At vero.
r. Si credis Iesum Christum esse tuum Dominum qui te redemit pretio sui sanguinis ex manu hostium . suibus serviebas, cur toties contra i- uin rebellas, cur servis Divicio & peccato plus quam Christo Cur hujus voluntatem non facis 3 i. si credis te confidis Christum esse tuum Dominum , qui tibi de omnibus necessariis corporis Manimae sit prospectunas, quid adeo citris Se sollicitudinibus, quid tristitiae dc dubitationibus es deditus, cur ad illegitima media manum extendis Servus victum espectat ab hero, subditus defensonem a rege suo dc Domino. Cur igitur tu aliunde haec exspectas, si credis Christum esse tuum Dominum3 Cur non facis ut Propheta Psal. III. v. 2. Diceamus ex hoc miraculo ita credere in Dominum, ut fidem nostiam ipsis facto ostendamus. Verses qui in hoc carite restat, ad caput sequens rectius
390쪽
les novi anni celebrati solet variis
allusionibus alvetiis & novum aliquod, jus inuripturis aliqua mentio. e.g. deponite veterem lio miliem& induite novum, expurgara vetus
sermentum ut sitis subaalo nova. Vetera praeterimant, omnia nova ficta sunt, &c. Ego vero hunc diem celebrabo inchoatione novi capitis in noldio antiquo & ordinario textu , optaboque mihi & vobis, ut Deus nobis veteri negligentia remissa, det novas vires & novam voluptatem
in opere ccepto pergendi, donec vel ad finem perduxerimus, vel in hoc liadio Sc in medio opere ac labore inveniamus selicem & beatum finem vitae& fidei nostiae, scit. salutent animae. Et tanto libentius novum annum cum hoc capite exordior, quod materia eo contenta talis est , quam merito nobis in memoriam vocamus, quoties de ortu & luce Glis cogitamus. Ille enim dies, quo Cornelio per annunciationem Angeli & ininisterium Petri apparuit salutaris agnitio Christi, est prima dies magni istius Iubilaei, quo populus in tenebris ambulans vidit magnam lucem, & illis qui in terra umbrae
mortis habitant, i. e. gentibus magna lux apparuit. Ille dies quo Cornelius conversis est, est dies , quo incircumcisis contigit circumcisio spiritualis, adeoque merit5 in festo circumcisionis Clitisti conside- Iatur. Cornelius enim, cujus historia hoc capite describitur, primus est ex Ethnicis, cui Euangelium Christi praedicatum est, & in quo Apostoli ,- dicerunt & coeperunt etiam Ethnicis ac incircumcisis Euangelium praedicate; quod antea sibi putabant
illicitum, ut paret ex contentione & expostulatione eorum cum Petio si per hac materia, qtiae est cap. ir. Qtaniam igitur & nos sumus Ethnici, non absurdξ otimo die anni incipimus historiam, qua initium salutis nostrae nobis explicatur. Injunxerat Christus Apostolis Actor. r. ut Christo testimonium pei hiberent prim5 Hieros birmis, deinde inrora Judaea & Samania, denique in finibus terrae inter Minicus. Hactenus descripsit Euangelistat praecipua acta Apostolorum inter Hierosolymi
l nos. Iudaeos& Samaritanos. Nunc incipit describere acta eorum inter gentes praecipua, ct hoc capite
conversionem primi Ethnici describit, i ii quo Ap stoli,d: dicerunt imposterum etiam Ethnicis Euan lium praedicare. Conversi antea si erant Samaritani, conversus quoque Eunuchus AEthiops, qui natura quoque gentes erant, sed hi potius inter proselytos εἰ circumcisses, adeoque inter Judaeos numerandi,
cum per professionem religionis Iudaicae Ecclesiae non obstante schismato haerint insiti. Cornelius
autem est primus incircumcisus, cui annunciatum est Euangelium. Vocati erant antea per stellam Magi ex oriente Luc. i. Sed an illa vocatio fuerit eificax ad eorum conversionem dubium est. Saltem fuit vocatio extraordinaria. In Cornelio autem ordinaria gentium vocatio coepit. Duo sunt summa
capitis hujus capita: I. Descriptio perssenae Et Enicae, cui gratia Christi apparuit, qualis & in quo statu esse sum ei gratia Cluisti appareret.
H. Modus & media, per quae gratia Christi bule
homini apparuit 5c collata est. Descriptio persenae continetur praelectis versibus prioribus duobus , in quibus hic homo describitur: I. a nomine de Pinia. i. ab habitatione & sii ctione. 3. a religione de pietate. Nomen ipsi Cori elius, quod qivia Latinum est, dc intet Romanos frequenti itinium, Patriam eius simul indicat, vid.
quod fuerit Italus seu Romanus quod de probabile
ita ex eo, quod Italicae cohortis capitaneus fuisse dicitur, adeoque verEgentilis, a sanguine Iudaico alienti limus. Specillationes super origine hujus nominis non tango. . A cornu nomen habere aiunt, quod i boris emblema est. Hinc Pontificii eum de alui quendam hujus nominis mai rem, Pontis in Romanum invocant ut ipsis larguatur robur quo ros lintsustinere maturium, ut omnino indicent, se dei
ruisse verum illud cornu salutis quod Deus eiectili domo Davidis servi sui Luc. r. 6'. dc aliud tibi erexisse cornu salutis, alios quaesivisse mediatores.