장음표시 사용
91쪽
quo gnum Quirinitati tum per iam esse Nam nomin propria sunt personarum Eli ii omin nud unum ec proprium, quod datum est hominibus, notans illam unam persenam, illum uirum Civilium . per quem possumus silvari. U. . . Ei sic debebat esse. Debebat quidem Christus esse vir echomo. Nam si homo non fuisset, tum I. non potuisset se i uin dare in s rificium m peccatis
nosti s , non potuisset subire mortem dc poenam, quam meriti eramus. M non potuista esse noster mediator . per quem ad Deum veniemus. Nam si
nudus Deus sui det, non magis ad ipsum potuissemus accedere, quis ad Deum Patrem. quippe qui ut ignis consumens nos annihil asset, sed uia caros eius, frater noster, nobis per omnia similis. hanc nobis largitur audaciam et confidentium accedendi
dipsum, dc per ipsum ad Deum. vi tamen humana ejus natum ipsi persenae secundae Destatis, stili det Filio Dei debebat esse persen liter unita. Nam si non fuisset Dei propria eam , Dei proprius
singuis, tum l. sacrificium Wus nos non rederis sit, iussime Dei non satisfecisset. Nam non honimnis singuis, sed Dei sanguis tollere peccata. et sponser noster hostes novi non vicisse, nec nos ex eorum manibus liberare, dc justitiam partam applicare nobis potuisset. 3. non potuisset nobis acquirere ius filiationis de rudoptionis ac haeredit
lis. Nemo enim nos poterat facere fratres ecc Heredes in domo Dei, nisi qui esset verus ac natirali, Filius Dei ac haeres. Discimus resia intelligere doctrinam de persona Christi, eamque firmiter to
neamus contra omnes haereses, ut sciamus quis oc
qualis vir sit Jesus Christus. Nam si non, tum nec colere, nec pro salvatore nostro habere Christiam
possimus. Si non credis verum Deum esse, vera i men carne humana vestitum, nec timebis, nec ad
tubis, nec filiali de fraterna hbertate accedes, nec fides tua firmun abebit fundamentum. Nisi possis
rim se quis tor sit, dic. Mulier non nubit nisi ei, quem novit. si dii Christium vis recipere pro Ynso,
Ino Pallore pro Rege, debes nosse Dus personam, ut habeas fundamentum fiduciae. si nosti Deum S, hominem esse in uua persem, tum omnia ha quibus ad pietatem dc fidem indiges. status exin, nitionis. Duilli contemptum ilhad nomen N xeni quod acceperat ab iis, qui vilitate Patriae Gemoebantur, ut credere in eum non insent. An ex Na-
b aliquid bonur Iob. i. Hoc comtempti-
bile nomen tribuit Apostolus salvatori in is ais
gutta congregatione, tui ramen volebat persuad redit Chri sum reciperent. Quare hocὶ ut ici doc ret, cum volumiis homines lucrifacere Christo, non
sistam majestatem dc gloriam, sed etiam humilit
tem dc exinanitionem Christi esse pradicandum. Nam non per gloriam dc majestatem. sed rex, nanitionem nos redemit Chri bis Phil. x. Matth. xo. λας 3. Si per meram vim dc potentiam nos potuisset eripere ex manibui Dia dc mortis, non
opus habuisset nisi majestate et gloria. Sed quia nos debuit liberare per viam iustitiae, satisfaciendo dia vino iudicio , quo se potestatem Diaboli, tamquam
lictoris Ic carnificis, eramus traditi, idia debuit v iure in humilitate, paupertate, contemptu, dolore,ice. Cum secundo ad j udis andum vivos et mortuos redibit, non veniet in numilitate, sed in mera maj stare, quia tum non veniet, ut Gesaciat divino i dicio, seta ut potenter fiamtZc debellet istos h stes, qui nos, contra senter tiam Iustificationis , per
Christi sitisfiationem apud tribunal Dei partam de
procuratam, mera iniusta vi captivos detinere satagunt. Haec pro imprimenda sunt vestris conscie itas, ne tenuitate Christi osse amni, sed potius in ea gloriemini,dcinea silutem quaeratis. Nec osse damur, si ob confessionem Christi etiamnum ab Ethnicis &Ju is Nararenorum nomine contemptim appellentur sanctitas vitae, letiani go h manae natum in Christo. Hoc paret, si inspicias i cum Matth. a. 2 3. ubi Euan Ista dicit, lassim idebeducatum inb in urbe Nazareth, dc inde nomen Nazaraei accepisse, ut impleretur, quod dictum eae apud Prophe , quod sest Nazaraeus sit appellam s. Quinnodo hoc intelligimus, quis Prophetarum. hoe dixit ' Pro istae dixerunt hoc per aeni, incam allusionem, tribuentes Messiae in V. T. talia nomina, quae aliquam similitu mem dc amiatatem humi cum vocabulo Nazareth, ut ita P triam Messiae tecte innuerent, ec missi diu itandam, darent. Hinc Iudi et in persem Samsenis, tanquam typo Christus vocatur Nasir, i. e. talis qui se ipsum voto adstrinxerat de separaverat ac Deo consecraverat ad abstinentiam a certis cibis. εc ad nemonias alias, ut intellii gatur Christiam fore se paratum a peccatoribus, dc Deum pers αξε colem tem , dc D. ii. .ec xi.&Zach. 6.12. Chr 1 stiis appellatur Neteteri L e sarculus, ut praedicatur
ipsum si secundam camem or inem habituram uire, ex D vide α Abrahamo. Quoties itaque hi
92쪽
v . lavrnus historiam e Nasreis, vel morim Nerio laueterinen A sui his, cogitemus, quan- . tum in V. T. de Christolim tum suerit revelaruni, vitiis ut etiam urbs educationis ipsis quodammodo cuia licet , fuerit istiniata de subindicara Et
quot in N. T. legimus nomen Nazaraeus Christo seruitum , sesi per ex eo reconsemur, Christiam cseverum illum Nasreum, qui sanctitate vitae nobis in meritum oc in exemplum sitit, esse quoquerum illud germen Davidis, Patri Oomissum, ut ita nostra in eium fide liberetur ab omnibus dubiatationibus
ii L VEL Vita Christi in terris maxima ex parte
. i. aer os intestio effracem illam vim di eruionem, quam per ci, nam suam exemit in animis hominum , de qua ierimus Matth 7.1'. Marc. a. ubi quidem per x v intel- auuntur miracula, sed tamen praecipuὰ vis doctrinae. Non tantum 6, etiam T Lege textum Luc. 3 a J-. 7. 6. Ligabat conscientias loquendo, ut non voci apprehendere. Pris tim autem illa intelli--tur illa o iam , quam exercuit hi resurrectione Rom. i. . si uisa ora tollens portam Ascalim
aut suum ostendit, ita Christiis tollens portas imi. Per mea, intellige prodigia illi, quibusve Christo testimonium dedit, e. s. quod mith. s. Coclum mirum, spiritiis s. in specie columbae, istis, vox audita, quodj ii. v. 18.19 tam prodiscissi vox ex coelo audita paulo an passionem, Quod in motis Christit pria unctatum . quae
rodigia proprie non sedit per Christum tamen secitur ter Christi ad quin demonstrandum. . per σημμα intesinuntur ista miracula , quae, e rimis fecit, ad demonstrandam divinitatem
di ossicium tauri, de quibus Matth. 4. 1 . Phan.
H omnis dicituri us fecisse peror lium. Nine siqui arguunt ex talibus non posse concludi Christi Ihitatem , mpterea quod tantum fuerit in nentum , per Duus fruit , sicut& me de quibus etiam dicitur. quod multa signa su
tanta Deitatis Christi testimonis, quae sint inscitiptura quippe quae iacila potest dissi, tu Nam, i .Nodi est verum, per Apostolos priἡ loquendo Quaeste miracula. Sicut nemo p it esse creationis causa Inmumentalis, ita nemo miraculorum. Cem Deus dicitur miracula feci se permanus A sibi rum, hoc impropriὸ intelligenaum, non quod i rint lassiumentum , per quod mus operatus est, i sed quod fuerint externa circumstantia, cum quat Deita operatus eae prophetae& Aposis iuerunt causa suorum miraculorum, non in mentalis sed impetrans. Fide re precibus suis transtillarunt mo traiecerunt stire solem, dcc. nec praeter fidem, preces ei externa quaedini sigm,cum quibus de ad quae Deus operatus est, quicquam contulerunt ad mi cula. 1.Cum Deus diestur miracula secis e perces mi , intelligi potest de humana natura, quae est Deitatis instrumentum ενυπή ,την per quia Ormia operatus est. 3. Cu Deus dicitur miracula fecisse pes Christum, non notatur sit Uinario Dei de Chrim,
Q si Deus estet ousa principalis, et Christus caucinstrumeimis, set notatur ille ordo, quem tres diavinitatis persenae in agendo observant. Pater erum
t a se ipse. Filius a Patre, it Pater per Fili uni rei spiritum s. SχJoh. i. 3. Ommat facta fuηt ter v set λ. m. . Denique potest hic intelligi volimruria illa submissio filii sub voluntate Patris, quam in ope mbus medistoriis exscuit. Tui enim Filius esset aequalis Patri natura de maiestate ktamen volens id liki dem se humiliavit, ecfamis est se s Patris, Pri omnia ageret, nomine & mandato Patris, perci: si manum sicut totum Patris p positum successit, ita etiam miracula haec sina sint. Applicetur lide illud'Joh. s. i'. ao. rc 'o. Feci igitur Christiis miracula. t suam in propria virtute, seta Patris iussu acuml hintate. Ne tam ficit E moveamur objectiunculi
neque contra articulos fides, neque coatra ossici
pietaris in claris scriptume testimoniis suilia ta sint. Cam 3c si uis multa si erunt suti ita
contra clarissima Scripturis testimonia, quae contemnendiminis sunt, quam silvenda .
s. Denique Christus dicitur haec omnias stain modio Judaeorum ita ut ipsi Mant, quasi dicet non potestis praetendere elix occulto gesta es j ita ut scire non potueritis. I ita ante oculo3--l stros gesta sent. Vide Job. 18. v. 19. a 2 . A mitur hac parte omnis praeteri Judaeis sic Chimi stus dicet in ultimo judicis: Non administravi re-ignum meum in occulto, sed publicξα apertri vos.
93쪽
commoneseci de xoliuitat lea,veritati meae nix N ta dedi testimonia, regnum metim niuriis signis inter vos nianifestavit hos ira meos iudicavi , cur inibus meis me semper benignum exhibui, ut nihil habeatis, quod praetexatis vestris criminibus. Caveamus igi ur, ne in bedientes simus Euangelio tam clarε revelato. Non enim habebimus praetextui: Job. 22. H.
I r. a. p. 23. C O s C I o X XI. v. clauitur quarta particula historiae de Christooquam silidamenti loco subiiemit secundae' sani hujus informationis, idet. Descriptio pallio nis Christi. In hac descriptione duo sunt consideranda: ... I. Res quae describitur,videt. Paulo Chtitui de
qua nobis proponuntur. a. Causae passionis, quae sunt
ni ilium di praescietitia Dei, viri Israelitae ad quos loquitur: .
Manus impiorum. r. Partes vel modus passionis, videt.. Datus est Q. Acceptus est Aiaxus est sublatus est. II. Modiis destrittionis. Proponitur haecd scriptio passionis Christi per modum exprobrati lias. vos sumsistis, sustuli lii , dic. Prima cauta rasilouis Christi est cousilium do praescientia Dei. Notari. Conjungit consilium & Praescientiam ad refutandos eos, qui docent, Deum quidem praescire, quia homines in tempore vi liberi arbitrii secturiis se, sed non pri determin de eerto ac immutabilici finito consilio. Et scriptura & natura Dei a nobis requirit hanc fidem. quod nihil in apin re
LM tonati meque a rati malibus creatusis, ireque bonum neque inatum, quin ab ae- . temo certo aedesinito coatilio Dei istisia sis ia stetit deter inanim ac decretum boari i quies . H oc loco & Act. q. 27.28. I.Petri l. l . 1. Petr. . a '. Threii. 3. 37. Natura Dei requirit. Si omnipotens est, nil potest fieri sine rius voluntate. si non d t inavis ad certos fines,non est subra nator omnium rerum sapiens , nec potest quis hoc
negate, quin ipsum Deum neget. Ei est lucc doctis
na suadamentum omnis pietatis 3c solatii. Nani si terum omnium motili non pendent di citerini nantur a consito Dei, tum non possim credere mihi suis prospectunt esse, si Deum habeam pro-.pitium. Et si hoc non credo, corruit omnis pietas ct omne solatium. Tum venerandus erit Diabolus ne noceat. tum metuendum ne quid nobis faciant homines , etiamsi Deum habeamus propitium. Tum ista adhortatio sine landamento est. Matth.
object. r. bimens omnia tum bona tam malacerio consilio determinaucit, im est auctor peccati. R '. sequeretur hoc , ii determinatio cibutilii dis vini in eo consisteret, quod Deus decreviis et mala aeque ac bona sacere vel in homine operari hominemve ad e inducere es impellere. Sed quia tam i iiii in eo consistit conlilium Dei, quod decrevit permittere,ut homo malum faciat,dc malum,quod
facturus est, in bonum sinem dirisere, idebo sequitur hinc, in 'd sit auctor,sed tavium uod sit
Ob ea. i. si Deus firmo de immut ili consilio
decievit,ut Judaei Chrilitam crucisgeret, ut homines hoc vel illud peccatum committerent,tum hoc mi ui est laevitabilis necessitas peccandi,& proinde no juiu voluit puniri propter peccatum. RU Moc, non sequitur. Latio: quia contilium Dei non est. homini lex, quae Vel liget vel co , ct potest
Deus sapientii unius motus arbitrii hum ni facere futuros. ct colam se insallibiliter certos,uec tamen humano arbit imponere ullam necessu aten peccandi. t oliuinus lim sapientiae divinae concredere, etiamsi quoin 'diat non capiamus nec intellisamus. Deus enim pote t iacere inpra quani nos intelligimus Eph. 3. 2o. Esa. o 28. a. Non tan inii, conitingit βουλε, &sedetiam ri, v. - Θως praeponii. indicar quod Deus nihil praesciat,iiiii qu id prius decrevit. Deus enim nihil praescit, uiti quod laturuiti est. At nihil potest este futurum niti quod Deus consilio suo suturum secit. Praevidet & iiitelligit Deus quid sieri posset, ii retini iteret, sed nihil praevidet ceribsuturiini, nisi qeod decrevit facere, vel perniliteio ut fiat. Ei si hoc certum est in malo, quantb magis certum ea in boo Deus non potest praevidere in nobis aliquod bonum, nisi od prius decrevit ita nobis operari. Ialsum litur ei: iltiad drama,quod Deos praeviderit, quod virtute notiti arbitrii, uni vellat aratia minus egemus usuri, quam alii de a mn
94쪽
vinulum et lix communis in nobis praevidit,
Petri singulas sua Watia in nobis decrevit es-
rit, amungulare b rium , quod in nobis est non ii utari bovitati nostri arbii iii, sed ii mari Matiae r ei attrit,uanius. Hactentii primaci lumina causa passionis Christi.
secunda vel media causa pastionis fuerunt viri Miaelitae, tum alloquitur: v sermo sim Nam liqui ibus Chritium accusaverant, prodiderant, iam oui uinaveralitata siderant, c. Judas, Scidiae, pharis xi, aiores, Sacerdotes,salsi teli ea, . M omnibus tamea ad cribitur, qilia oniura
cis exceptis siderib iis, in mortem Christi con-Joa.is. Αο. Tria sint quae huic discamus: i . 'l. De peccata hominum facit instrumenta di num consistum. Deus Christulitianistrein dedit per odium de invidia ii Judaeorum. I aemu peccata Lisirunientuin suεre divini com
risi exseque. i. ini ex tenebris produxit lucent, in peccata bovuui minit producere. Per malis in m J Ch litus venit in manus sacerdotum.
maiiciam sacerdotum venit in manus Pilati ocanuitum. Per malitiam militum venit in cruceni,
crucem venit in gloriam. Et hoc sciendum sistianis , duod etiamnum omnes actiones impiorum istent tub Do uiuio Dei, qisi eas not tantam cohibet ne noceani, sed etiam iis utitur utaris amentis Mae prosint M us. R. .as a.
a. Non si tantum rei sunt incati,qui peccatam ciunt ci perpetrant, sed etiam Qui in peccatu
e sentiunt. vel illud aliquo motis ad vant, nec peditant,quantum possunt. Totua populus non cruci si erat, sed tantum clamaverat, crucifige , di neri crucifixio ipsis iiii iratur, Rom. i. 32. Hos.
r. Et i DaVid non occidit uolatii, sed inino occasionε inonis dare jussit, iniuriat hin ca a. sic Eliqui non castigaxit filios, reus est reccati quiat uitiiseri, ut sit n. Obsercli hoc, quiosius uti lent pecororutii praei Extibus. Non
inui es aiacto , sed etiam inimi ri
ulasat mortem Christi , sedi iniis a Phariciis
Matth .ar. Q. nihil inus mors Christi exprobratur illis. Deponam vi igitur illas excusationes,
quod iit moras, quod sacias in gratiam aliorum nec sponte delectetis, cte. Nihil proderunt. Et sm
Tertia de institia causa mortis Christi, sunt m is tutellio iur Ethnici . vlii Pilatus cum suis utilitibus, lictoribus & mi-ncibus. Nani his traditus erat Chri iiii, a Judaeis.&per hos crucifixus est.' Sὰ Luc. t . 7. Quaerat alia quis cur homines Etlimicos solum ut is vocet homines αυρεο, csim tamen Iudaei etiam suerim i les Annini aequE in peccatis concepti,avnon aequa irregeniti,annoti aequE crudeles tu Christunt,imo
magis inusi,quaui ipse Pilatus3 It '. Etsi uitique quὸ mali erant,tamen hoc erat diictiminis, quod Einnici vivebam iti mundo sine lege, di sine Deo,
Eph. et ideoque rectὰ vocantui z.- . Istaia: litae autem erant populus Dei sacer,quorum. erant patres, lex, telaimenta, Redera, &e. Rom. 9. . Rom. et t.
Eisi enu haec exterua sanctitas nillil faciebat ad impietatem Judaioriam immitiuetidam sed potius ἡ tamen externa vocatio ad Ecclesiam magnum est privilegium, tum apud uua,tu rapud homines. Nani apud Deum taliabu i apetia ianua stratiae,cum eae terra sit clausa,& homines obligati Lunt,ut judicio charitatis tales habeaut pro istinerati, Dei, di cum iis c verse tur c e tanquam eum faederatis Dei, praesertim quando aperta dissilutione vitae contrarium non stantur. Non caret autem mysterio, quod Judaei& Ethnici occidendo Christo societatem inierunt. Voluit eritin Deus utrorumque peccatis Christum
mota,ut intelligeremus quod pro uri oramq; pe .
eam ii reonit. di quod aequE Eumicis ac Judaeis factus sit propitiatio. Non eliquidem nobii Silio en honos, ouod in s ietatem occisoni, Cliristi
venimus,4 est nobis tantistii solatium. Est evini ii in divinae voluntatis de nostra in irtute mor voluit Deus et lauan mine n titu mi's inter caiisas morim Christi admittere, ut intelligeremus mortent Chii te tiam contra m rima sitia sis mi iuui , sino. per veram fidem applicetur. Haci iis causae, per quas Christit in moriem Moit,sequiturni odiis uomodo. Et quidesii:
95쪽
ex est similitudo in voce: Petita ab um,
sumptus erogant, o munus uni: Nos opus habibamus pretio redemptionis. Deus de suo ero vi , ex suo thesauro nobis dedit pretiosissimum cini
lium, ilhidnuel trum animarum re is pinsiit. Petita a Judice, qui tradit demnatum in manus carnificis ad supplicium rimis niser semis noster, recepto nolim in te re tu , dc seipsum sistens divino judicio, aD omaddi & in manus impiorum honunum est, Rom/.uli & 8. Non mera hominum ma periit Christus, sud justo Dei judicio. Deus enim occidit & crucifixit, tanquam inponsorem msHimani, Deo occisis est, Eui. s3. Hinc redi . tur in carne ejus punivisse ii in pec Rom b. si contra voluntatem. Dei solo hominum cominio ventilet in mortem , non iiii et bimn pro nostris peccatis. sed quia mors Christi originem tuam bibet ex tribunali Dei quo sedit judex hominum peccatorum , dc Christum noum ioco condem vit Ec punivit, hine est omnis virtua monis inluia nostram saluton. Pinnani nostram s3. Haec enim causa est, quod Deus pς nindi uno potest in nobis punire, quia ira Durivit in Christo
x. Ab hominibus aere tu/est. c vox exprimi, quo animo Judaei Christum crucifixerim, nimirumn ducti sunt aliquo studio obediei divinae v
luntati , sed mem dio sc invidia in Christum inm Iarunt. λ Deus sincto consilio Christum Uus d
derat occidendum, tamen ipsi non occiderunt famcto animo Vide simile quid Es, i o. 6. l. Homnes pii non sint sicuti lictore qui ex obedientia et o Dominos puniunt reum sine aste crudelitatis edsint sicut canes, quibus lacerandus exponitur lepus .vel ursus quem animum ac lacerant antipathiae &humicitiae aestu ac furore. Et haec causa est, quod θωste puniuntur, qui nihil iaciunt, quam quod coni lium Dei determinaverat, ut siere qui, sin illud mciunt non intuitu divini conssili, sed ductu&impulsu repidi malitiae: Pudesent igitur, qui talibus
r. claui ι'. talicet cmos ligno per clavos. Non pcrinde erat, quo mortis petiere Christus emedio tolleretur, sed isto horribili ec maledictonem mortis , cruce videt. debebat interire, ut silintelligeremus, in Chrimini ei iam esse istam ma-l ictionem, quam nos eramus meriti, Gal. 3. ec mitem moltu. Gaionem irati Dei. a Em os alines. Non sitis erat Cli istum cruci assigi, A vivum e cruce descendere, ut pinu labantJudaei, sed necesse erat ipsum planE E medio
tolli De iat enim pro nobis mori, a Cor. 1 s. v. 3. Mortem eramus meriti, morte filii Dei eramus rem
dimenta Non possumus singula lase persequi, relatius exponuntur in lustoria passionis Dominicae Nos ex hoc malo aliquid boni distamus. trans remes hos quatuor g us passionis Dominicae a L. quatuor gradus applacationis, qui requiruntur , ut virtutis passionum Christi fiamus participes. Nam sicut Christus fuit datus tempore carnis suae in tiamnum datur nobis. i. Christus a Deo nobis datur in uar G. Miri 3. 2s. i. e. proportitur dc ofieretur in Gangelio, -- putatur in opere justificationis, εc in opere remnerationis per esuilohem Spiritus s. nota unitur. ut in corda nostra habitatum concedat. Datur nobis in matrimonium, Rom. s. 32. dabito ara πα. A nobis sumitur id recipitur. Hinc eadem vox de piis Christianis usurpatur, quae illa de impiis
Judaeis, Joh. i. ia. sumitur autem per fidem, tan quam per manum, per anchoram,qua ipsim reci risemus, tenemus, eoque nitimur.3. sumptus a tur. Per fidem receptus, per amorem in nybis radicatur, 3c cordi assigitur, K3.r7. Coloss. a. s. 7. Sicut marinis dc uxor per contractum conjun i. per amorem magis magisquς conglutinantur, ita nos per fidem cum Chri jum dii per amorem magis magisque concrescimus ec
. mxus tollitur Ec quasi consumitur. Per hoc intestim minationem illam nostri in imaginem
Christi per sinetificationem. sicut enim cibus as siti aptus ira destruitur,ut non maneat quod tuiti sed mutetur in nostrum s.ccum ec singuli m , per quem vivimus dc movemur, ita postquam Ch sium vera fide nobis applicuimus, dc per amorem in nobis Onovimus. ita quasi imbibi s& dis rimus Christum, ut ipse fiat nostra vita . dc nino vis, Per quam vivimus, id nos mutemur in us si militudinem ac imaginem. Non quidem mutatur Christus, sid tamen ita in nos operatur,ut sun stra vis Et vita, ut per Christum vivamus, sicut iu n tura per cibum vivimus. Non tollitur Christus Emedio, sed tollit Christus E medio, Sc mortiscat veterem hominem. Fit in applicatione quoquo quae o os , Lu αι istoscindat 2. ΣΟ. Cin. a. is
96쪽
is Esci. tr. 36. reacris Uratuorva rus Christis pro nobis momi est, &humo Gorgra lidrus Christus in nobis vivit. Hi bina. Motus descriptionis in eo sinu est, q*Hproponitur per ni Mum eur brationis id reprehensionis: - e risi istis. Hie enim est 'us hujus toti iussi, de Cliristo, ut eri reprehensione peccati in Christium commissi. umibat, Metita consilium Gai lii quaerantec vetitur. Docet hoc inlinistrorum libertatem di pari tam in t
d uendis peccatis. Petrias hic iudaia iit, quoda eo populoci a senioribus .aca sareo praesiden in erat, i ita redarguit, ut appello nianus im- ruta, quae hoc fecerant. Etsi peri iam aliquod sit commune .etiamsi fiat a magnatibus minimatu
Histimen ministri nest reprehendere. Sic Pr Istaene passim ipsos Reges redarguunt. Sic Nathana sinu S sic Iehu a Clinia i9.1. Nec munia, Aiatministri Dec . il Auditores disset resermonem reprehem simiux Tiro. 3. Melius est a nobis a Gen. 'ita, ita ut minua vos increpet. Iudae 9.
ino ii di simus in mi parilauta , quae sunti nova pra: uncula v. 22. p. pr. a. Descriptio personae Christi in ii sere. naed. 3. Descriptio vitae Otristi, v. et r. p. postr. Descripti passionis hi m v. a , . s. Dei imo resurrectionisChristi a v. ad 33. 6. 'es Tiptio ad iniit uiis Christi v. 3 3.ad 36reui historiae deinde, pia rationis propositio stipe struatur. '. 3 6. Aiablvimus p setaurinitam, destri ptionem perionae , vitie dc pactionis Christi l .s
V. Particula historiae quinta, quae est de refiis r ene Christi. De hae resurrectione tria habes
I. Auctorem resurrectionis. Dora r
II. Modum resuriectionis; Sa citat s j iis
Ari ω mortis. ritu. Certitudinem reseminionis, quam probat duobus argumentis:
i. mia impossibile erat Christuma morte tene ri, idque ideo, quia D via edi fidi, Christum
L. Quia omnes Apostoli resurectioirem Christi
- Et irrefarrectionis Christi est Deus. Resuo ctio Christi est opus divinum.&quidem immedia clivinum, ad quod nulla creatura aliquid contulit ad mortem aliquid contulere hostes, ad Natis vratem aliquid Maria, dce. Vocabulum tamen Dei, in svinitur pro prima peribi Trinitatis. videt. Deo Patie, uti Lepe in seripturis. Huic enim resurre ctio Christis tribui . - io. o. Rom. S. ii. M us Julius resistitationis in positus est, quod solvit dolores mortis. Resuscitatio Patris non in posita est , quod Iesi: Qui , sua sponte refugere non valenti dedit vires resurgendi Ninu quam. Christus enim sua vi de propria potentia r surrexit. loli. 1'. Rom. i. . Q igitur est, od rit ad rinim: ctionem Christi e tulit 3 soru desines mort hoe est Z An Christus limbebat adhuc dolores poli uam monui esset ' Mo tui utique non sentiunt. Si dixisset: S vir dolores morbi . aliquid dixisset, seta dolores mortis, quid hoc estii t h. i. Misie eaponunt, . quod post more anima Christi apud inieros adhuc pari ec cuili di loribus , mulibus luctata sit, quos dolores De mr esinoctionem caverit. Falla est haec expositia'. Nam ante morieni coniiuni nati erant lorex Iob.
97쪽
Domini re in Paradis nonin inseriis Luc. x3. 43.ec 6. i. Alii sic exponunt: Liberavit mortem ades Quas, quibus tanqium foemina parturiens erat correpta. Munt mortem absorpto Christola Limine similem seminae gravidae , quae suetum, qymncum voluptate conceperat, cum dolore dc angore enititur.3. sed vera sententia est, Odrimis hic ristiaciat ad locum Psal. 18. 6. ubi Christius in per namvidis queritur quod Gebin Shea se MOIdihemveth ipsum circumdederint, quod in Graeca versione est dolores mortis, quia mors est viliculum, quod magno cum dolore nobis injicitur, ut corpus nimam enitatur cum dolore, sicut Gravida stemiuna sinum Quid est mora λ Mors non est periona, non est vir senex vel saturnus siquis, qui insant
devorat, ut vulo pingitur . sed est viliculum suu potestas, quam Deus dedit Diabolo in homines prinp r peccata. Hebr. x. 34. Mors est potestas seu vii culum Diaboli, quo ruis arcet a possessione vitae, dic pus ae animam nostram separat autem
di quomodo hoc vinculum, iuu haec potestis adibin i vitam Diabolo tribuitur' Annon Deus est, qui vitam nostram tollit, qui corpus Ec animam sorarat . qui mortem instigit 3 O uno Deus est. ille sudex, qui peccatorem occidit, qui non solum cor occidit, sed etiam animam in gehennam praeci pirat blatth. 1α x8. Luc. ia. s. Cur igitur Diabolo tribuitur potestas mori . Rop. r. Quia Diabolus peccatores ligavit vincu-
petati, quo mortem merentur, dc propter quod mors resurio infligitur. Vis mortis est peccatui ii Cor. Is s 6. Rom. s. ix. am autem Diabolis hahet potestatem peccati x Tim. a. 16. Elegans similitudo peti ab iis, qui per inebriationem aliquem .pertrahunt in suam voluntatem . sicut filiae Lothiduum patrem. Sicut illae vaporibus vini ligarunt mentem & rationem Patri ita Diabolus operando in nobis peccata nos subiicit necessitati momnia x. Quia post mortem Diabolus habet seper mo tuos potestitem, eos retinendi sub suo dominio ξctorii ento. Dum peccatores in hac vita sunt, sunt hue in domo Iini, ubi quidem ad voluntatem Diaboli sunt captivi per peccatum, sed tamen Di bolus nondum habet tam pleriam super eos potest rem iiiiii adhuc fit aperinjaniragratiae, per quam uim evadere potestatem Diaboli, si non sponte
indu v, dc Eirangelium rejiciant. sed post, Iam mortui sunt peccatores rc a Domino oc
eodem conjiciuntur in carcerem gehennae c. 11. s. ubi Diabolus est commentarietas, & abs linam ha t potestatem torquendi in aeternum.
Vulis igitur quid sit mora, vida pineius Di
Nili, a Deo ipsi data in peccatores , qua operariis in ipsis peccata, eos ipitat in necessitatem moriendi, di post separationem corporis ac animae emtorquet ad lubitum. Haee potestas Diaboli hie v catur dolores mortis, vel dolorifici monis iunes. quia vinculum est signum talis potestatis, qualem habet lictor in captivos, de Diabolus in peccatores. Sicut gladius Magistratus, ita laquei rc compedes iunt insigne lictoris. At enim in peccatores quidem talem t et potestatem Diabolus . sed quomodo riClinitum , qui peccata non habuit, hanc potestatem
accepit Z Rum inia Christus sponsbr nosteris eius, q)onte ieipsum fecit culpae nostrae participem.
Hinc dicitur peccata nostra tulisse L. Por. 3. pecca tum εc malau:ctio pro nCbis famis a. Cor. s. Galla.
Hanc potestatem Diaboli super Christiun Deus P i r solvit. Quomodo ' Dum Diaboloe ademit iust Christium in morte tenendi. Sicut judex acceptis reo, quem propter reatum in vincta conjecit, mi risiactio . commemine suo, cui mea potest tem in reum dederat, Elam potestatem iterum ad minaeumque duritis j4ber: ita Deus c mim qui. dem sponserem peccatorum in vincula morti conjecit, sed quoni uri mors diu est putia sati ctio pro peccatis nostris, ideo post mortem Dia . in xit, ut Christium ex morte dimitteret, et non Christum solum . sed de omnes peceatores
quorum nsoriactus est Christus. Id quod Deiariter ad Gurrectionem Christi contulit His in. e. positum est, quod animam be corpus redunt, quod corpus erexit, quod Diabolo Christum res
vim eripui Golian.1. v. dc io. 18. Haec enim omni,
Christius ipsis ferit suis proprii, viribus Used iis ioconsistit actio Patris circa resti rectioneta C δ' quod Diabola ademit potestaton mortis, quatri propter nostra peccata, dc in Christiun rc in M,
inses concesserat. Hoc est silvere vincula mortis doloriscos funes mortis. Distamus hine 'i. anta sit eorum seliestas, qui sum in Chri sto. Vincula mortis sipet ipses Ahira Di sese
non habet potestatem nos o endi, neque in moria
te retinendi. Nam dum Deus sol it potestateri, Diaboli in Christum, seruit 'voque in nos , quorum Christus Spons esti siquis Don . ob aliori culpam
98쪽
ipse solam dimittaturata cum ipse omnes, quor n onsor est. Triumphemus igitur est a. ni ys. i. i 16.3. S. PO.i 2 7.
object. At arita monendum nobis ae cineris.
θ. At nostia mors non est potestas Diaboli ibi ernos. sed est unum ex silutaribus mediis, per quae
Deus stram vitam di salutem operatur. Moran
ora non est stipendium peccati, quod Diabolus in nobis operatus est, sed est ianua & initium vine, Mari Deus nobis promer utram gratificatus est
m. 6. est. Quamuis vivimira, mortales sumus,
sed mori fidelium est immortalitatis initium. Postquam mortui simus,non simus sub custodia de potestate Diaboli, sicut animae de cadavera impiorum,
set sib custodia dc in manu spiritus S. Ec Christi,
requiescimus in cubiculo nostro, Eia. 26. v. 19. 2o. 23 al. Rom. 8. II.
i. Unde quisci possit, quod sit Christi, re
od virtute resurrectionis Christi resurrecturus stilicet si vincula mortis seper ipsum sint soluta. Deus civit vincula mortis, ademit Diabolo potestatem mortissiper Christum, de ontines qui sint christi. Examina te stur, ne feste sis inter eos quossatanas vinxit laqueis peccati ad suam volum tu ac adhuc sis mortuus in peccatis. Si hoc, nones iiii. Surge igitur qui dormis , ut te Christiuritamineti Liberi teaie moriaris, Prov. 6. s. Beatus rosanctus, qui parte habet in resti rectione prinia. an hune enim Mors altera potestatem non lia L esse . At enim uis hominum est, qui non in se habeat viri la moras, i di peccata, per quae obligamur ad morien m ' Quis nostrum, qui non opus habeat querela Pauli. Rom. 7 21. 2 2.2 3. Re 3. t. V
rum quidem est quod laquei peccati adhuc in nobis sint,& in anima nossea radicantur, eique firmiter Gue inhinent . ut Diabolus hac ansa nos possit
heddere dc seducere, tal qui Christi sunt, ii per ia istam fidei . inconcussi: se ita firmarunt in - . si Christ ut portae insem m. peccatis nos Nientes ad exitium, non queant revalere. Cum Diabolus nos apprehendit comibus libidinum, ut urat ad malim, tum nos apprehendimus perfi-Zm Domihum Iesiim Christum, de sub alas eius
'runus, euaue firmo proposito cordis, i, sinc mamore ad eremus, in nocere non possit, nec a
dicantur pravae cupiditates, quibus Diabolus nos constringere satagit ad suam voluntatem tamen qui Oristi sunt, voluntatem suam a cupiditatibus carnis separariint de expediverunt. Non est foedus inter eos de peccata, sed vinculum Rederis est ru-
m. Non sunt sicut illi, de quihus Esa. s. i8. Sed simi sicut illi, qui spinam pedi infixam magno studio conantur er care. Non sunt sicut boves, qui se sine omni reluctatione patiuntur duci ad min tronem. Si te imi in probans hoc invenis diuta tibi sunt vincula mortis. Si inimicitiam geria erga prinprias cupiditates, si quotidie in preci us contra eo protestam, si luchis, id iam Christum tenes veri fide, tum cupiditates non sunt in te ita firmatae, ut te Diabolus pereas possit trahere in insemum. 'Hactenus auctor ec modus resurrectionis Chrism. Certitudo hujus resurrectionis patet ex duobus argumentis: Primum argumentum est: quia pro
Pter praedictionem scripture in nossibile erat ipsum a morte teneri. Possibile erat Christum mori, seqnon erat possibile Christum a morte teneri. Quare non ' Variae posent dari rationes , e. g. quia iustitia Des non patitur in morte teneri eum, qui plenissima satisiactione se ab omni reatu expediverat . quia fi ri non poterat, ut potentia Diaboli prevaleret eo tra omnipotentiam Christi. sed Petrus dat hoe te tu rationem aliam, a praedictione scriptum petitam Impossibile erat Christum non resurgere. Nam David predixerat ipsum esse resurrecturum. P dictio scriptum inducit aliquam necessitatem finiritionis, ut ita loquar, ut impossibile sit non fieri,
quod predictum est. scriptura dixerat Judam proditurum Christumario oportebat fieri. ACLi.
haeres suturas. Ergo oportebat t. r. it. Sca
data ventura, Ergo necessarium Matth. i8. fideles
salvatum iri, immissibile est, non sita. In deles perditum iri, Ergo impossibile est salvari. Re -- hoe natura Dei. Nam alioqui Deus Alli posset in ciuisiliis et predictionibus suis. Terret tu
doctrina malos, re dat Alatium bonis. Non est i men talis necessitas, quae ossiciis hominum viam obstruat, culpam peccatorum impediati hominem ad peccati inevitabiliter determinet, vel cogat. sis tum stoicum inducat, hominem in negotio religi 'nis faciat stipitem dc truncum, vel caeteras istas a surdas cons uentias trisutulorum hominum j-gnat, sed est iacessitas ad naturam hominis accommodata. Talis est necessitas, quae non test hom
99쪽
inionibus quae ad religionem pertinent, itemque in ρος si ut quicquid hujus facit, non faciat coactus, sed i nte, ves , lib. . Si quis autem quaerit, quoi vado fieri possit, ut , quae verbo Dei vel consilio ejus praedi ita ac praefinita sunt, necetario fiant, e tamen humo in tilibus suam habeat libertatem, per quam priemi ob ciueque tui lὸ fiat obnoxius atque
pax, responJemus hoc suere ex omnisapientia dcomni potentia Dei, perquam facere potest, supra quam nos intelligimus. Suffcit haec responsio iis , qui moderate sapere capiunt, dc authoritatem Scripturae pluris aestimant , quis, consequentias rationis
. Vaticin m autem quod producit ad resurrecti nem Christi probandam serum est ex Psalmo decimo sexto. Hoc vaticinium I. Desti bitur ic citatur v. 2s. 26. a 7. 28. 2. Applicatur ad praesentem
Dic tam ipsam, uti hic estatur, habet duas partes: I Ossiesum Christi erga Deum : circumis ris amo κ', vel, Ob Gulos mihi ρUM Dominum imper. st descriptio egregia totius Christianismi exprimens fidem dc o lentiam.
Fidem. Cumi necessitate sumus oculi nostri circumspiciunt de auxilio. Fideles autem in omni
hecessitate oculos nusquam .convertunt, nisi ad um. Vide a. Chron. zo. Q. Naiai. I. Nil
G Metum ic obedientiam. Deum semper obc Mos habere, est, perpetua consideratione rus statis, bonitatis, i iustitiae, judiciorum lc benefici rum tum spiritualium, iam corporalium moveri ad timorem rc Gedientiam, PsA.-s Pta. 86. 1 Ps ii V. ii. Sicut jaculator semper collimat ad metam eamque habet ob oculos, ita Christianus h t, ut omnes suas actiones totamque vitam diis,cat in Deum ejusque gloriam. Ajaculatoribus enim petita est sim itudo hi ire vi deos. O utinam inne; ex nius sicut David, Psil 1 o. i . 3. Sed ehu lmam multi sunt qui nil aliud ante oculos habent . nam dum rc bona mundana, dc DG tan in non obliviscuntur. Il. Beneficia Dei eiga Christum quae suur .
i. Custodia te protecti in Iaee. De o MAxtram meam ut non id in oratri se ara hic idem valet, quod V. . Ego minum pono mihi ante ocu-
Lia. Erro Dominus L inibi ponit ad dextram. Hom,
pem esse ad dextram Dei, est nota α rc honorisac exultationis, sed Deum ese ad dextram minit. est non auxilii. Est smilitudo petitae ab eo qui in aetio est, dc aliquem sibi habet iuccenturis quo defendatur, etnsmin sumus constinui in praelio, sed Deus nobis a dextri , pumina n.
uobis, dc in nobis, dc per nos. . . a. Pax dc gaudium conscientiae. εἰα m. Etsi Christus erat in nil sciria, tamen paca tam rc laetam habebat conscientiam. 3. Gloria animae: Exultabitxtiria mea. M alii
de lingua, alii de anima accipiunt in Hebraeo.enim est: gloria medi quae est Horia eorporis. Sequimur posteriorem sententiam di putamus Christum ad hoc respicere, quod, etsi moriendum ipsi sit, tametranima ipsius interea sutura in gaudiis Paradisi, ut
. Cumia, resuscitatio de foriscatio corpiaris. Etsi moriar, tamen caro mea non videbit ruptionem, sed requiescet in pace, ic monstrabit mihi via ad vitam, i. e. resusItabor in vitam, Ec tum' gaudiis fiuis ad dextram Dei aeternis. En Hec equatuor emolumenta pro eo, quod Christus Deum semper habuit ob oculos. Sicla nobis erit, si Domi perpetuo ob oculos habuerimus . nisi quod hoc innum Cluistus habuit peculiare , quod caro ejus co ruptionem non vidit, cui nos omnes debemus fieri noxii ut corpus peccati exuamus. t sequitur applicatio hujus vaticinii, quae habe tres partes : i. Novam Praefationem: Viri statres: sceat Io qui libere. v. 19. Nondum erant fratres Petri se cundum Spintum, sed tantum secundum carnem. Est autem praefatio dignissima &saepe usurpandi ministris, rogandique audi ores, ne indignati di sua impediant, quin integrum ec tutum sit minimi libere dicere veritatem, exprotinae peccata, dcc. sienobis licitum libere vobis loqui veritatem. Cur a b tem non 8 Non quaerimus vos perdere, sed salvare inid proderunt vobis concionatores, canes muri . a. Resinationem filiae interpretationis. Osten dii hoe vaticinium de Davide selo pom intellisti. Rationem dicit, quia mortuus ec sepultus est . de Opulchrum nus inter nos usque ad diem hunc. ostensionem verae interpretationis. Quid igitur vult David, cum dicit, animam suam non d relictum iri in insoci, se se non mansurum in si pulchro iec vi nil cominicinem , cum tamen is
100쪽
I se. Non to vestire seipso, sed eum taetrim2 beta, vitam quod De jurejurrando vii promis
Chtu mi secundum carnem excitare ex ejus Iumbis , bc statuere i stra throno, prae dens hoe locutin est de r ursectione Christi , infusi animancio mansit in inserno. Multa ex hae parte post, ni dister et modum interpretandi s urina, quod scri Scriptura non semper sit intelligenda secundum literam, sed si litera aliqvi alvirili habet. pugnat contra mani am veritatem, sevissimiaium qilaerendum. 2. Doctrinari de persena Christi,cujus gia descriptio est v 3o .sed institDiti in nativit , cujus Exedo tua est propria. Ideo in praeteribimus. Hactenus primum argumentum, vis certitudo resurrectionis Christi
enim argumentum petitum est a testimonio Apostolo m v. et 2. Sed quinam Apostolidi quot
um se forinoione Christi testati sint, ex pr
fessis nactatur ini sesto Paschato. α potest
c uitiis imum membrum compendii histori oe de Christo, videt. eius in coesuma censio, vel evitatio. De habet textus i. usam meiente adii sionis vi Asrr. γῆ. x Formam re modum inum duplicem i. Acceph a Patre promissionem hi tus S Mundit quod videtis oc auditi Certitudinem & demonstration m adscensi Es petitam ex praedictione Psalmi lio. i. Causi e sciens adscensionis est dextra Dei, ii. tentia Dei Psal. et 7. Psalm. 6o.'Innon Christus yio ix Hrtute adscendit ' RU, Imo ipse adstendit et a radPatrem Job. αο. ec tamen O r per de tram seu potentiam Dei exaltatus , idque prepter duo causis:
i. Qiis humana natura Christi non propriam rentia ad sedit Ed virtute divinitat qua cum unuta insubrecta a. Quia post mediationem in terris commma chinu, Pater derita ilium a prehendit, Mndi lam uidit L sis ut i sipi' , seu convisi rita in mula nos uti induit mimis , ita Delii Pater Christium deesti si ibi in cis
tum induxit, in signum et in praemium plene r- acti ossicii ad quod missus fuerat in terram. Cuni in terrispateretur extra Dei eum Nn it. Ei a. t. io. Cum omnia consiimmallet ad quς missus erat,d -- Dei eum apprehendit, A quati gratulabunda iticcetum induxit Contemplemur hanc rem tanquam nobisquoque laturam. Quod enim Deus Pater Filio suo fecit, id filius vicissim nobis ficiet. Sit ei r-rabit dc ducet nos sita dexterra dum lite erramus ερ premimur, O tandem eadem dexteria in elum ducet. Vide Psalm. 3. vers 1 . Dp sal ous tuti pra cloimet sim limat. Viae Matth. 1 s. vers 33. 3 . Obviam nobis veniet, Et sic nos inducet in do mum Patris , sicut e vis ae grato ante fores o
gratulationis. Faciamus igitur quod est 1. Their .ia . II. Forma re modus di ιψ-b L. Haec vox duo
I. Transsationem e DH;. Nam humina Chimsti natura ex terra in coelos corporaliter ec localiter fuit subvecta, Luc.2 .de Act. r. 1. Mutationem status. Hactenm duraverat ita exinanitio, d ua Philip 1. Nune sequitur illa exes ratio de qua ibidem rim i . . &Joh: i . t x. Ide nobis continget. Nanii. Ex terra subvehemur in eoelos, quae est res magni miraculi, di magni beneficii Si quam gleb is reme Deus subveheret,ac inter astra poneret, quan tum seret Ati sex inseruo surna omnes coelo;
a. Status noster penitus mutasi . Abstergeri tur omnes lachrymae. Eripiemur ex angustia dcjudicio, Ecc. Faciamus igitur quod est Colos r. r. APhil. .uae III. Memis primo est, quod acceperi proin s sionem sancti spuritus a Patre, e promissium Dis . S. senses non est , quod in ecelinii evectus promisssionem spiritus s. demum ac perit,m; quod tunc
denium Gnis spiritia, s ornua, & imbimis sit. Id enhii dudum habuerat in teris Ph. 3 3 qu indi ceperit promissionem potestatis ei iundendi Spuriturit s. in terras. Hane promissioneni dudum in buit,ut decladiat Luci L . V. A A. i. . postquani in Gelas adscenda , 'aecepit c. haptemhytumhi us; dimissio is. Pater eium christum in coctos induxit, non onsum eo fine quo nos inducemur, scilicet ut ibi quiescera a labore , rc si ueretur prae n. gis