Institutiones theologicae ad usum studiosae juventutis auctore Cajetano De Fulgure Aversane .. Tomus 2. Continens tractatus. De Trinitate. De rerum creatione. 2

발행: 1827년

분량: 399페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

131쪽

si una . eademque -sit. Qi in igitur tres personae dici tum aequislea . et unitas naturae , et numerus . atque di- si luctio personarum explicatur. Unitas quidem tiaturae; qu ia nulla potest ne i aequalis esse persona, nisi eandem naturam habeat, distinctio Vero perSonarum, quin nemo sibimet ipsi aequalis dici uIso modo potest. XI. Recte autem dici potest: Pater est sua aeternitas, immensitas, etc. Essentia est Pater, Filius, Sρiritus Sanctus : quia esseutia a persoriis retria disti Cia Don est : sed dicere nefas est ' Pater est Furias , aut Pisternitas est Filiatio , propter realem eorum

XII. Illud etiam quaesitum est, an Pater dici pos-εit saρiens sa 'ientia geniια sive Verbo p et an Parer, et Hlιus diligant se Spiritu Sanctor Qua in redistinguendum est: si s ρ ρ , ec diligere dicantur Notiuniati sensu, hoc est: Pater sapiendo , .sisee inte ligendo. Sapientiam , siMe VerbuΠι generat , et Pa-ιer et Filius diligendo se , Spiritum Sanctum Pro - ουαι , uti aque propositio vera erit. At si sapere ,

diligere dicantur essentialiter eo sensu, quasi Verbuiri forma sit , et principium intelleotionis Paternae , et Spirῖtus Sanctus sit forma et principium dilectioias , falsae erunt ambae propositiones, quare eo sensu ' ejusmodi propositiones reiicit Angustinus Lib. I. R ιraci ωρ. 26. ei in Libris de Trinitate pluribus locis. XII f.' Praeterere nomen Deus plerumque Pro natura usurpatur sed aliquando pro persona una, ut cum Fi- Iius dicitur Deus d Deo : quod ex ipsa sermonis Serie dijudicandum est. ' .

XIV. Disputatum etiam est a Theologis . utrum in Deo tria inuioiduci proprie dici possitit. Et Thomistae quidem passivi negant , quia indioiduum directe nat vani sisnificat ; oblique personam , iii qua subsistit. V rum si addatur aliquid , per quod ad personam directe significandam coaretetur oratio: cur tria individua dici non possint, non satis causae esse 'idetur. Nequis tamen loquendo Scholas adversum se concitet Maeologorum , satius erit ab ea dicendi ratione abstinere. XV. Denique advertendum est . inter nomina Pro

132쪽

Dis, quod Propria nomina cujusqire persouae notio inuem exprimunt , nec alteri convenire possunt: apyro- Priata vero omnibu sunt personis communia ; sed aptantur uni propter quandam cum ejus notione Congruentiam. Vide de his loquendi regulis Estium iu Sent. , Srlvium in I. Part. S. Thom. etc.

C A P. XIII.

Grum notitia mysterii SS. Trinitatis sit ad

salutem nece3raria.

Ado. I. Notitia mysterii hujus alia implicisa, alia

' II explicita est. Prior est qua Consese creditur unius Dei existentia , ignorato prorsus fersonarum numero: sed agnita tamen sublimitate ejus naturae , quae humanae mentis aciem et captum longe

excedit. Qui enim fatetur esci Deum , illuntque , prout in se est , a nobis cognosci non posse , implicite Trinitatem confitetur ; Deus enim, prout in se est, Trinitas eis. At e licita cognitio Trinitatis est, qua quis credit esse unum numero Decim in tribus personis ΙΙ. Expliei a Trinitatis notitia nou erat ad salutem necessaria iis , quibus ante Evangelii promulgationem 'non suerat elare revelala, quales fuerunt omnes-Gentiles , et rudiores Iudaei. ΙΙΙ. Post Evangelii promulgationem haeretici Remonstrantes , licet Trinitatem agnoscant ; contendunt tamen eius notitiam uoti esse articulum fidei fundamentalem, ita ut sine salutis dispendio iguorari, imo . et negaret possit ; quam ob rem .ipsi cum Socinianis communione conjuncti sunt. IV. Nonnullos alioquin catholicos , moralis The logiae auctores dicere non puduit, salutem consequi posse homines , licet culpa sua ignorent mysterium Trinitalis , et Incarnationis. Caeterum licet Theologi omnes doceant, necessariam esse ad salutem fidem Trinitatis explicitam , non tamen inter Omnes Couve in

. nit, utrum ea dicenda sit necessitas medii, an praecepti.

133쪽

- De Trinitate. 13 1 ,

PROPOSITIO.'

Pon Eoangelii promulgationem iides SS. Trinis utae, plicitia ad saliarem necessario est necessitare

Prob. ex Scriptum. Dan. III. I 8. Qui credὼ ine ι , non judicatur : qui autem non credέι, iam judica tis est : quia non credit in Umine Unigeniti Filii Dei. Et Petrus AottaV. ra. de eo 'Filio lo- cluens , ait : Non est in alio aliquo scutis. Nec enim, ciliud nomen esι sub caelo datum homininus, in quo oporceat nos salMos sileri. Qui s , aliis ae sunt linus Iocis manifestum est, ad salutem requiri non solumsdem in Deum unum , verum etiam in Patrem, et Filium, et quidem ineamatum. At non potest haheri fides incarnatio Dis sine fido etiam in Upiritum Sat

inum , cuius opera et Filius incarnatus 'est et homines Filii merito sanctificati sunt, ut advertit S Thomas aa. aae. Q. II. -.8., et ante eum Ambrosius Lib.

I. de Spir.S.c o. ovi unum dixerit , Trinitatem s gnificανit. Si m Non dicas, et Deum Patrem, a quo tinctus est Filius , H inmm , qui unctus est, Filium , et Spiritiam . quo AEnstus est, designasti. Ergo. 'Praeterea Matth. Vm. i'ηι mare. HI I 6.Euntes docete omnes gentes , bam a les eos in nomine Patris , et Filii , et Sρωuus. Desu ..... Qui bredidierit , et baptisatus eril, saloua eru: qu. mero non crediderit. ndemnabitur. Quibus verbis exigit simus Christas et baptismum , et sidem in SS. Trinitatem , ut medium, ne quo nemo salutem consequi potest: imo magis diem , quam ipsum Baptismum , ut ait Bernardus ist. LXXVII. Catile. et oigitanter non remtiou : qui oero baptizatus non fuerit ; sed ramum : qui Memnon credideriι , instrauens solam inserdum sincere sdem ad satiatem , sina ipsa susscere nihil. Unde Ecelasia fidem Trinitatis ante Baptismum semper axuthecumenis exegit. Quapropter merito innocentius ' l. anno 1679. primositionem proscripsit et absolutionis capax est homo, quantumvix laboret

134쪽

Diluuntur. Objecta.

OHie. I. Id solum ad salutem necessarium est , quod solum exigit Apostol is. Atqui Apostolus exigit dumtaxat fidem in Deum remuneratorem : Heb. XI. credere. . Ostortet accedentem ad Deu/n greia est, μι quod inquirentibus se reinlunera tor sit. Ergo norarequiritur fides Trinitatis explicita, . - 'ist. Neg. min. Ex verbis 'i,im Apostoli patet , cessariam esse fidem in Deum remunerat Gem . tant- . quam basim , et fundaturailum alimum. Sed notaaolam sumereo; id enim rion dicit Apostolus , iteQ. dicere Poterat, reclamauitibus aliis Scripturae locis. Obie. II. Si fides explicita Trinitatis necessitate. medii requireretur ad salutem . multa thoni iuuin nitti

lia damnarentur, qui de hac fide nihil audire piaue

xunt ; imo multa etiam Christianorum millia . qui xudioris sunt ii Misit, nec claram Trinitatis ideant Possunt apprelieiaere.. Atqui hos absurdum est, si inimitam Dei ministis, inisericordiam attendas. Ergoia v. πυ.m . qtisad --Nullus enim est ingenici adeo hebes , ut adiit -- grotia Dei, non possit , Saltem rudi ter quantum sussicii , Mysterium Tritillatis apprehen e. Quod si quis revera sit ejusino di

is Urte itisantibus , et semitatuis comparabitur , qui- bus utique ignorantia: non erit salutis impedimento. A diu. lm.Parem . Multa homilium milIia damnarentvvob hanc ignorantiam , neς. ob alia peccata , Conc.

Ius itas enim nuatrua in iis, qui mysteria fidei

Pter eorum peccata. Quod si quis ila fidei is negasisus,

divitio auxilio a ius,iomnia , praeia pla Iegis' naturalis servaret , non d-ses ei Deus ut revelaret et

x Ι r praedicatores , vel per Angelos , VH Per i

135쪽

'iorem revelatiotrem ea . quae scilli necessari sunt

' ad salutem , sicut non desilit Cornelio Centurioni Ael. a. Haec est.respori io S. Thomae solidissima, Sicut enim Deus ineepit in eo inlideli opiis linuum , adiuvans illunt . ut cim Ha legis natoralis Praecepta ser 'aret; ita De is ipse opus suum perficiet, adducens illum ad fidem. Si vero quaeras, cur Deus non it Rodiuvet infideles omnes nega ivos , 'ut a pueritia om-

in Naturae legem servent , Mque hinc adducantur ad fidem y respondere saeile possemus, ' Derem nori Nullis propter eor tui Peccata denegare gratiam . 'Ria iit sius est; aliis autem largiri , quia misericors est; sed si herum urgeas , cur erga is rim Potius , qud merga illum iustiliam voluit, ant mis ricordiam e cev Cere ' unum est quod respondere Possimus : ο olf εκ diostiarin fas ientiae. ec scientiae Dei I. . . m DP

Corinarium. IV Virer ergo peccant non solum qui addiscere Negligurat , sed etia in qui , Quin ex ossicio' debeam ,

docere non Curant mysterium Triuitatis: quae enim MeCessaria sunt necessi me medii , etiam re cessit te

Praeceρti Necessaria stitit ; idei, site omitibus discenda. praecipiuntur; nonni liis Ctiam docenda. ' , . C A P. XIV. ' - . Ureum in steriain Trinitatis rasione nasi Nilix cognosci, et dehι-strari possit. '

Adμ. I. Emonstrari potest ali pa id vel posti e , ψ ex internis sei licet causis . atque prin cipiis 3 vel negatioe , sciIicet obiecta diluendo.

II. De Degativa demanstratione, quae mitius 2Ccu rate demonstratio dicitur, in lira orit dicendi locus. Quaeritur ergo hie , an mysterium Trinitatis demonstrari positive queat , seclusa re unia inire , aut saltem posita revelatione ' Qua in re tret sunt sc ni colia . Prima x ritentia rit Clare sinui Mamerti Lib. IL. de statu Animare ev ., qui tenet , posse tim m3

136쪽

i3 Theologiearum Institutionum Lib. IV. ρ. XIV

stcri ut ii sola ratione naturali demonstrari , etiam sc- posita revelatione , unde ait: mito unum Deum , et tres

in dirinitate ρersonas laudabili ausu , mirabili ingenis, in utibili eloquio, quaesiWil, inWenit, prodidit. . . et in- dioisam Trinitatem non solum ita credi oportere docuit, sed riram conowit. Allera sententia est Petri Abaelam

di, de quo Bernardus Epist. CXC. ; et Raimundi Lini LMν nritetilis fiat, et Lub. de Demonstratione

aequi ranuae, et aliorum qui docent, posse id demonstrari , saltem posita revelatione. Τertia cst inter Theo- Iogos communis , nullo pacto . etiam posita revelatione , mysterium Trinitatis ratione demonstrari posse.

Nullo pacto potest naturali ratione 'sterium Trianitatis , eιiam posita repetatione , demoniarari. Prob. I. Scripturae docent, mysterium hoc a sconditum esse, Deo alia ratione, nisi Per revelationem et fidem cognosci posse. Matth. XI. II. Nemo riopia Hlium , nisi Pater et neqtie Patrem quis nooit, nisi FGIitis , at otii potuerit Hlιus ν eo lare. Et matth. XVI. 1 7. eum Deirtis Christum Dei Filium consessus esset, respondit Christus: Beatus es Simon Bar Iona: quia caro et sanguis non reMelapit tibi , sed Pater meus, qui in caelis est. Isaiae LIII. 8. Generationem ejus quis enarrabιly Et Apostolus I. COν. II. LI. Quae Dei sunt, nemo cognorit, nisi Spiritias Dei. Ergo etc. Prob. II. Patres doeetit , Trinitatem longe esse supra humanae rationis captum. Augiistimis Lin. XV. do Trin. cap. 6. Quis, inquit, Ssputandi modus, qMaenam tandem pis intelligendi , atque Potentia , qu e Wivocitas rationis , quae racies cogi utioni ostendit , quomodo sit Trinitas 3 Idem docent AllianasiusEρisι. I. ad Semylon in . Hilarius Lib. II. de Trin. , Ilieronymus Lib. XVIII. in Isaiam so).

137쪽

De Trinitate. 133 Prob. III. rationae S. Thomae L P. Q. XXXVart. I. Omnis demonstratio vel est a priori, sive Per causas , Vel a posteriori , sive per essectus. Atqui Trinitas non potest demonstrari a priori, cum nul-ὲam habeat causam ; quia est ipse Deus ; neque a P. fleriori , cum nullum habeat esseclum extra Deum ,

creaturae enim a Deo effectae sunt , non quatenus Trinus est, sed quatenus unus , et omnipoteus est.

SODuntur objecta. . . Objic. I. Sunt quaedam nota lumine rationis , eet quibus, saltem posita revelatione , potest demonstra xi mysterium Trinitatis. Ergo. Prob. ant. I.' Mens humana, quae ad imaginem Dei condita est , intelligit, et vult: intellectionis autem , et voluntatis see Us sunt verbum , et amor. Ergo etiam in Deo debet esse Prima persona , quae pee intellectionem Pioducit Verbum , et per voluntatem una cum Verbo producit Spiritum fianctum. Dixi una cum Vesebo , nam voluntas non operatur nisi praelucente intellectione , et verho mentis. 2.9 Ea est boni naturβ, ut sese diffundat, et commuDicet quantum PDieβt,

ac proinde bonum insinitum , nempe Deus , infinite

seipsum communicare debet ; non potest autem com municari infinite . extra se , quia creatura boni infiniticapax non est Debet igitur infinite communicari intra se ipsum per intellectionem , et voluntatem, ideoque tres erunt in Divinitate personae. 3. ' omnes creaturarum persectiones excellentiori modo sniat, in Deo.

Ergo si in creaturis est virtus producendi sibi simile, debet etiam esse in Deo': unde ipse Deus apud Isa

tum cap. LXVI. 9. Numquid , inquit, ego qui alios ρα

rere facis , ipse non pariani. .. 8 si ego , qui generatis nem ceteris tribus , sterilis ero'. .. .Quae ratio probat, saltem, non esse unam Divinitatis personam. Ergo. U. Nex. ant. Ad Im. Licet humana ratio cognoscat esse in Deo intellectionem , et politionent. ipsa tamen sola evincere non potest, termitios intellectis-nis , ae politionis esse duas personas a se invicem .,

er a prima distinctas ; quin etiam propter. infinitana Dei simplicitatem , quam evidenter eognoscit, cui

138쪽

eluderet, quod sicut intellectio, et volutitas i ii Deo Aion sunt duo , sed unus simplicissimus actus ab essentia non distinctus ; ita et Verbum. et Amor Dori sitit distincto e , et subsist rates persouae . sed Ni a person R. ub ipsa intelligent in , voluntate , et essentia non di- si inclis

Im. Cognoscit quJdem humana ratio De una boluim insam tum noti inde tamen Sequitur , utilebeat intra seue in productione aliarum personarum iu sinite dissutidi. Susticit enim , ut diffunda uir extra se biodo infinito. hoc est per infinitum Potentiam, quam in creatione adhibuit , Per hanc enim verum est, ho-i,tim infinitum insitiite seipsu in communicare ; Ii ou quoad rem , sed quoad modum.

Sua. Omnes creaturarum persectiones sunt in Deo vel formaliter . vel emi uenter . cotis. OmnesDr- utiliter . neg Persectiones enim creuturarum . quae imperseclum aliquid includunt, non sunt in Deo, nisi eminenter, tanquam in causa. Omnis aulem gene-νalio , Iumine naturali nista , imperfectum aliquid vel supponit , VeI includit. Supponit enim I. V Dalii rana esse finitam , quae fieri potest in indi, id uis multiplex;

et mulabilem , quae per generationem conservari dein heat. I. ' includit etiam naturalem deseclum , quonetillus genitore mitior est, ab eoque Pendet , ta quam a causa. Igitur si sola consulatur humana ra. io , concludendum esset , non esse in Deo generalio

Nem. Locus Isaiae vero non de generatione verbi , sed de mirabili Christianae religionis propagatione , et multiplicatione. fidelium intelligendus est. Scd etsi intelligendus esset de. generatione Verbi , vera esset Prophetae conclusio et sed ex sola fide, non ex ratione Daturali illius veritas ostendi potest Obseo. Il. Μysterium Trinitatis non potest demonstrari impossit,ile. Ergo potest demonstrari possibile. Prob. cons. Inter possibile . et impossibile nihil est medium. Ergo quod demonstrari non potest impossi-- Bile, necesse est , ut demonstrari possit possibile. N. Feg. cons. Ut enim aliquid demonstrari non possit impossibile, susscit . ut argumenta omnia Sol - ' Vantur quae suadere videntur, rem esse impossibilem. Sed ut demonstretur possibile, necesse est, ut ex iu-

139쪽

ηἰus rationiblis . ntque principiis id esse possibile ostendatiir. Licet autem ratiotie possint . talentique dissolvi argumenta contra mysterium Trinitatis; non tamen potest ex insitis prinoipiis possibile demonstrari. Ad confirmationem dicimus, qhiud licet inter possibiete , et impossibile nihil sit medium, cum sint duo

etintra dicentia ; tameti cum demonstrare possibile . et demonstrare impossibile , non sint contradicentia , sed ambo assirmantia , datur inier ea medium , nem

quod non potest demonstrari neque possibile, neque impossibile. OfI e III. Creaturae habent necessarium cum SS.Τri State conti xum ; quia ab illa pendent . et productae

silui. Ergo potest ex creaturis demotistrari Trinitas. U. Dist. ani. Hul ent necessarium . cum Trinitate connexum lumini naturali notum , neg. Lumini naturali impervium, conC.

Objic. IV. Praeter demonstrationem a priori . et post ei tori', datur etiam demor stratio, quae a Ilai- mundo Ltillo dicitur demonstratio aequi 'arantiae , sive a re simili, Ergo ex eo quod SS. Trinitas non possit neque a priori . neque a posteriori Aemonstrari , non essicitur , nullo pacto dc monstrari posse. U. Dist. ant. Dari potest demonstratio aequiyarnn-fiae inter res similes . transeat. Inter res infinite dispares, Cum enim tuter Deum, i l creaturas, iris nita distantia sit , patet , demonstratiotiem a re si mili non posse hic habere locum. Dixi autem transeat; qilia cum nulla res sit alteri adeo similis quin aliqua inter eas intercedat dissimilitudo, plerumque argumentum a re simili non potest ad evidentiam demonstrationis pertingere.

Gentiles Philosophi aceti In SS.' 'ini nil notitia

caruerami ; si quid pero obscure de ea nOperunt , ab Hebraeis potuerunt accistere. iProb. a. pars' Nullus e veteribus Philosophis clare snMVit , et, docuit, unam esse numero divinam naturam

in tribus personis. Nam Pluto , qui celer a Suidimuis

140쪽

338 Theologicarum Iustitiuionum Lih II Can. I m. de Deo scripsit , licet in Deola II. Dii Dionisium, 'et in alia ad Herminin , quas laudant Eusebiiu , ct

mens Aleae. alii l. vet rcs, tres Personas ideatur n-sti ovisse : tamen I. nou constat, ii triarii personas i I Sis putaverit distinctas , an vero unam , eandemque Personam tribus attributis ornatam: 2. v unum natuum in tribus personis non agnovit et sed potius tres Deos r aut unum Deum , alias vero duas , creaturas omnium nobilissimas. Unde S. Thomas Lib. IV. coni. Gent. caP. 6. inquit: Haec positio Arii, et Euvoniti Dide tir a Platonicorum dictis exorta, qui pone-hani fiammiam Deum Patrem, et Creatorem Omni intremm , a quo primitias ni uxisse dicebant quamdam mentem , in qua essent omnium rerum formae , SMPeriorem Omnibus aliis rebus. qtiam paternum intellec-rum nominabant , et post hanc animam mundi, et deinde alias creaturas. Et serillus Aleae. Lib. VIII. eoni. Luian Verumtamen cram Ires primigenias b-Postases ipsi quoque Platonici statuam , et usqtieiad tres υ 'ostases essentiam Dei Pertinere asserant,mque interdum ipsum Triadis usur 'ent νο bialum , Christianorum sussragantiar sententiis: nec ad eam rem quidquam eis deesset, si consubstantialitatis Oocabulum accommodare pellent tribus υροstasibus , ut etiam iana intelligeretur natura Dioinitatis. 'Praeterea Origenes in veterum Philosophorum Iectione versatisfinius Lib. I. de Princ. ca'. 3. assirmat, Omnes Philosoplios ignorasse Spiritum Sanctum; quamvis aliqua de Deo, ejusqtie erbo Obs ure cognoverint. Idem docent Didymus Lib. de Spiritu S., Augustitius Lib. II. Quaest. in exod. Denique si aliqui ex veteribus Philosophis Triuitatem cognovissent , et docuissent, non tantae offensioni , aut irrisioni patuisset hoc mysterium , cum αChristianis propositum fuit. Ergo. Prob. 2a. Pars. Certum est , veteres Philosophos an primis Platonem, ct 'thagoram , dita . multumque peregrinatos esse per Phoeniciam , et aegyptuin,

SEARCH

MENU NAVIGATION