장음표시 사용
141쪽
De Trinitate. ' ' i 30 Hinc merito Patres docent, quidquid veri de Deo dixerint Pliilosophi, ab Hebraeis accepisse. Ita Iustinus Apol. II. I usebius Lib. XI. Pra'. mang. Cay. 1 ., Pasilius Theodorptus Srem. IL de Graecis ofectionib., Clemens Alex. Lib. Strom. , Augustinus Lib. II. de mel. Christ. ω'. 28. Ergo etc. Vide NataI. Alex. Hist. IV. Mundi aetae. -P. I., et nuetium tum in Demonstr. Eoang. , tum in Aι
Sol mur Objecta. Objic. I. Zoroastres Bactri-- , qni tempore Se 'miramidis floruisse dicitur , duas saliena personns divinas agnovit, Patrem, et mentem secundam. Mercuriua vero Trumegistras , quem. Moysi coaevum suisse ferunt, clare dicit ira, Pimandro et morias genuit monadem, et in se suum resexit ardorem : quae verba Patrem, Filium. et Spiritum Sanctum aperte m. Nuunt. Etiam Sybilla Erythraea. Iesum Christum , Dei Filium cotieeptis verbis praedicat' Ergo V. Neg. cons. Supposititia enim sunt Zoroastris ,
Trismegisti, et Sybillae istius opera ; et ab ipsis Christianis auimo quidem , et sine non malo', sed tamen fraudulenter composita. Vide Petavium Lib. I. ca'. II.; Casaubonum Exercit. I. coni. Baron. Quod si Contendas, carmina Sybillina non posse dici , saltem omni ex parte supposititia. quippe quae a Patribus Iaudata sint contra Gentiles, respondendum est, SPhillas non uaturali lumine ea cognovisse , quae Seripserant, sed per divitiam revelationem , ct prophetiam, quae cum sit gratia gratis data , potest etiam esse in peccatoribus , ut in Balaam Num. XXIII. , et in Caipha Dau. XI. 5 i. , multoque magis in ipsis SybiIlis ob meritum. fortasse virginitatis , ut nonnulli Patres opinantur.
Ο*ie. II. Plato in Epist. v. ad Dionysium, et ira
Epist. 6. ad Hermiam , Erastum et Co imum, aperte tres Personas in Divinitate distinguit, quarum primam, appellat Pareem ; secundam Princi iram , mentem, O Piscem , tertiam vero animam mundi. Hinc linatres pastasim Gen idibus. et IIaereticis Triti tena oppugustu Dbus , Platonem objecerunt. Ergo.
142쪽
N. Din. ant. Tres personas agnovit divergae naturae , hoc est tres Deos , trauseat. l iiisd in naturae ,
neg. Ita Platonis mentem explicant ipsi ejus diseipu- Ii. Vide Macrobium Lib. I. in Somnium Scipion. cast. 4. . Plotitium Enneade V. Lib. I. cai'. s. et M q.
Unde Cyrillus Alex. Lib. ILL in lian. Plato , in.
quit , unum quidem esse syisicem statuit omnium ca- rasam . quem et mundo attentiam a te ritisse; sed ante eum extitisse Deum alterum. stoe ideam boni. Tertiam autem etiam causam ambricatur, ordine qui Aem , et Natura primis inferiorem. , quem et rerum ranimam appellat. Ita etiam loquuntur alii Hatres , ut merito dixerit S. Thomas , Platonem Ario praclusisse. Cum igitur iidem Patres contra Gentiles , et haereticos Platonis auctoritatem tirgent, non ita intelligendi sunt , quasi accuratam S S. Trinitatis scientiamini attribuerint ; sed ut eos revincerent. longius a v'ritate recessisse , quam Plato , qui licet veritatem ipsam non tenuerit, ad eam tamen aliquo pacto accessi Obie. III. Aristoteles Lib. I. de Caelo Textu 2. docet, Ueteres numero ternario Deum coluisse. Ergo Trinitatem agnoverunt. t. Neg. cons. Colere enim Deum mi nero tertiari apud Aristotelem nora est agnoscere Deum trinum i sed in cultu Dei, sive in precibus , et sacrificiis ter- narium numerum , cui Persectionem quandain inesse veteres censebant, adi ilArre. Sehinon.
De ii, Philosophis intelligenda propositio est . quionte Christum scripserunt. Postquam vero Christiaria religio propagata est , mirum videri Don det et, si Platonici multa e nostris accepta in suo libros derivarunt, ita ut dicere potuerit Augustinus Lib. H. confra. caρ. 9. et alibi in quibusdam se Platonico. xum libris primum Evangelii Ioannis caput, licet a- Iiit expressum verbis , invenisse. Quod aulcm Clerietis , Moshemias. allitque haeretici inuti vht . ex Pia renica potius Philosophia Patres Donnulla de Trini-
ate mutuatos , non minus strillum . quam impium est.
143쪽
Theologicariam. Institutionum Lib. IV ca'. XIV. a 4 et
Post a s de , possunt aliquae in rebus creatis obsereari imagines , quae Trinιιalem aliquatenus is dumbrent, ι ceι im 'erfecιe. Prob. I a. pars. ex Patribus, qui varias ex rebus creatis silmlitudines ad illustrandum hoc mysterium adhibue utit. Prima , et praecipua est ipsius animae rationalis , in qua tria sunt, esse , intelligere , et Ve les et haec tria una cademqu/ anima sunt. Baz Com- Paratione saepe utitur sa). Λliera est radi-CιS, trunci, et rami iii eadem arbore. Ea utitur Tertullianus Lib. coul. Prax. ov. 8., et Augustinus Lib. de Ide et S)mbolo cap. 9. Tertia est solis , radit, et FPlcndoris. Quarta fontis , livi. et suminis. Quinta, guis, splendoris, et caloris. Aliae quoque sunt ejusmodi similitudines rerum . in quibus iria quaedam distit glausiiur , quorum unum ab alio procedit : sed lanteu unum suui. μProb. 2. Pars. In omuibus hisce comparationibus non est uua , et simplicissima res in tribus supposiιis Ma I sisteti, . ut patet excurrendo per singulas. Quare Ilii iiiiis Lib. I. de Trin. n. i q. meriis advertit i Siqua nos de nium Deo . . . . tramantes, com 'arati num PGemPla seremus nemo ea eaeistimet ab olutae in se rationis perfectionem continere i cm Paro no enim terrenoriam ad Deum nulla esι . . . Omnis
comi aratio homini potius titilis habeatur, quam Deo DPla ό quia intelligentiam maris signi et, quom
a Sιe Lib. XIII. Confess. ωρ. ai. V inem , inquit, Me
σ una essentιa ; quam aenique inseparahitis distιnctio, με mera ea invito 3 Mideat qui potest ete. Et Lib. XIV. de Ar n. - -minit fiat . inreuixit se , diligit se . hoc aicem/um3 Cerauarius Trinitatem a nondum quidem Deum, e '
144쪽
14et Theologiearum Institutionum Lib IV. Cap. XI CAP. XV. rum mysterium Ss. Trinitatis possit negatiste de- 'monstrari, hoc est utrum Possius ratione Dattirali dis soloi , quiae ex ipsa ratione contra illud n steriuvamyonuntur. Ado. I. Eposita revelatione, Certum est, noli posse dissolvi omnia, clitae naturali ratiotare
mysterio SS. Trinitatis opponuntur non quia ipsa revelatio solutiones objectorum suppeditet; sed quiata in sublime est hoe mysterium , tit ratio sibi relictatiou suspicaretur esse Talsa , quae cum tanta veri specie objiciuntur. At posita revelatione, cum certi simus I de divina , Trinitatem existere , recte concludimus, non posse Vera esse, quae contra ipsam pugnare Videntur, ideoque consideratites attentius argumenta , quae prima fronte solvi non posse videbantur , tandem detegimus , qua in re PecCent. II. Non est tamen necesse , ut tanta evidentia dissolvantur , quantam liabere possumus in iis rebus , quae minias a Sensu . aut ratione humana remota sunt, sed satis rat cum aliqua verisimilitudine ostendere , argumetata illa non esse apodiolica, et evidentia. Cumelii in habeamua exploratam divinae revelationis veri tatem , Deo possit ratio humana divinae revelationi esse contraria alioquin ipse Deus esset auctor mendacii ; quia ipse tum revelationis , tum rationis est Ructor ut diximus I. cap. 5 susscit ostendere, humana mente excogitatas rationes non esse ita eVidentes , uti adversarii iactant , ut certo dicamus, illas esse falsas, quippe quae veritati divinitus reve-
III. Quidquid contra SS. Trinitatem est unquam ab aliis excogitatum , Creuius , IVolhelito, et
angenius , Sociniani collegerunt. Nos praecipua Promponemus eorum argumenta; omnes enim corum in
Plias persequi non est operae pretium.
145쪽
PosIta repelatione, potest SS. Triuitatu v sterium negαtipe demonstrari. Propositio prohatur ex insa Solutionc objectorum ;Iioc erit in est negative demonstrare, ut supra diximus. Objio. I. Quae sunt easllam cum uno tertio , sunt eadem inter sc. Atqui Ρater, Filius, et Spiritus Sanctus sunt idem cum natura divina , qaae uua numero est. Ea go sunt unum , et idem inter se ; ac proinde una est persona divina tribus nominibus insignita. Urget etiam Iioc argumentum Baelius Dict. Hist. Crit. art. Pyrrhon. ut probet, rationem revelationi isse contra
N. Dist. maj. Quae sunt eadem cum uno tertio Sunt eadem inter se in eo, in quo cura uno tertio Suni eadem , cons. In eo , tu quo non sunt eadem ,
Nυ. Cum igitur Pater, Filius, et Spiritus Sisclus
ratione naturae sitit unum , et idem cum Dalura divina unica, et simplicissima, recte sequitur, esserinum inter se in natura ; lion est uuam , et eandem numero esse trium personarum nauaram. At cum ratione personae non sint idem cum natura divina aqua Miriualueet diue tinguuntur . Doti sequitur, esse idem inter se ratione perso uae ; hoc est, uirum , et ean dem esse in divinis personam. Inst. t.' Licet persona virtute distinguatur a natura re tamen non disti:1guitur Ergo ad summum e Mirtuali distinctione perso uae a natura divina sequi Potest , personas esse inter se virtute distinctas; sicut' etiam ex eo quod misericordia , et justitia virtute distinguuntur a natura divitia , saequitur , eas esse Virtute inter se distinctas. a Εandem recinit eantilenam Tritandus , aliique in creduis i , quos egregie eonfutat Anonymiis in libro, cui titulus : Di justif/e de Due remoche δε connradictiora a M- ιαν aiian; Leybiatius De la conformite ae ια fes Mec rai-
146쪽
obis. II. Ulia tia iura non potest nisi in una persona subsistere ; Pr DNn erit m est ipsa natura sui si-
stetis , et inconi urat bilis alteri. Ergo vel in Deo una natura est, ct aeria erit Persona ; vel tres sunt
Personae , Ct tres Pariter erurit I alia rae.
U. Din. ant. In creatis, Conc. In divinis , n r. Licet enim in rebus creatis , et finitis . una naturantiam habere possit Personam , nec ullum habeamus in creatis Contrarium exemplum quia una Porsona ita tolam exhaurit , et amplectitur naturam fitii tam . ut haec in uita Persoria subsistat omni modo , quo subsistere potest, non ita, alneia cogitandum est de natura insinna ; a sinito enim ad ius iiiiii in non resti e concluditur. Quod nutem additur , Dempe Personam
esse ipsam naturam Subsislontem , et inCom tintilicabi-
Iem , nihil aliud probat, nisi naturam , quatenus in
una persona subsistit, non Posse olicri communicari; hoc est, Patrem non Posse esse Filium . scd rion pro . bat , naturam divinam , . quae uno modo sub istit in Patre, noti posse alio modo subsistereo in Filio , et Spirita .Snricio. dist. i. in Sicut persona sinita totam naturam finitam amplectitur , ct exhaurit ; ita persona inlinita Daturam, lotam infinitam exhaurit, et a nudestitur. alioquiri esset.diccndum. non totam naturam divinam intina persona subsistere; quod absurdum cst. Ereto va Iet hac in re conclusio a sitito ad inlinitiini U. Dist. ant. Persona iras nita exhaurit, et amplectitur naturam totam infinitam quoad illum modum subsistendi . qni est illius personae Proprius, cono.Quoad alium modum subsistetuli, cujus natura iiis ni ta capax est, ct qui non est illius Personae proprius. g. Persona ergo Patris exhaurit totam naturam di-Vinam , quatenus potot in Paternitate subsistere; sed non quatenus subsistere Potest alio modo . i ii non est proprius personae Patri si, nempe in Filiatione. Inst. I. Q una persona divina imperfecta est; quia Ust alius modus subsistendi , quem ipsa Doti habet , quia non est ipsi proprius. U. Neg. sequel. Tum quia relationes Patervitatis. Filiationis etc. non sunt persectiones simpliciter simpli- es , ut supra diximus caρ. 9 ; ideoque non debet cen-Fula. Tom. II. Io
147쪽
: si Theobgiearum Institutionum Lib. IV. sisi impe ecta persona Paliis , eo. quod Don habe:st formalι ter Filiatio item ; tu in quia in qualibet personauli alii aliae sunt pcr circuiti insessionem, ut supra docuimus crast. S.
Obie. IIJ. Valet hoc ars umentum: Pater est perso na divina, Filius est persona divina, Spiritus Anii
clus ost persona divina , ac Proinde tres smil persorine divinae. Ergo valet et hoc alterum : Ptiter Est Deri , Filius est Deus , Spiritus Sanctus est Deus t ergo Suare tres Dir. V. Neg. cons. et parit. In priori enim argumento 'persona disjunctios accipitur, scilicet hoc setisti: Palet est persona divina , Filius est altera persona, Spiritus Sanctus est alia personae, ac Proinde ires personae esse debent. At in altero argumento Deus idem semper iii
,telligitur hoc sensu ; Pater cst Deus , Filius est idem ille Deus , Spiritus Sanctus est idem ille Dcus; atque
idcirco falso concluditur; ergo sunt tres Dii. Objie. IV. Sicut repugnat tres esse Deos; quia umis carere deberet perscctionibus alterius, ac proinde non esset Deus: ita repugnat tres esse personas divinas , quia uni personae deesse debent persectiones alterius , ac proinde non cst persona divina. φ. Neg. ant. et Parit. Ideo enim repugnat esse tres Deos , quia unus carere deberet alterius persectionibus ῆon soluin iis, quae dicuntur simplices, verum etiam iis , quae simpliciter simplices appellantur; ac proin μ te non esset Deus , quia deessent ei persectiones illae, quas melius est habere , quam non habere. At cum res personae divinae eamdem habeant divinam natu- Tam , una non caret Persectionibus alterius, quae dicuntur simpliciter simplices; licet careat personalitate, et relatione alterius , quae est persectio sιmplex, quam non est mellus habere . quam non habere; ac proin de ejus negatio non essicit, ut persona illa non sit Ens persectissimum cum Praesertim perso la una a --lias etiam duas per circum insessionem in se habeΘt. Inst. Ergo natura divina est aggregatum Per accidens ; constat enim ex tribus entibus persectis. Atqui hoc est absurdum. Ergo. Sy. Neg. Sequel. Aggregatum enim per accidens est quod constat ex plurimis entibus inter se non connexis
148쪽
At inter tres Personas divinas tantus est Connexus, ut ipsae sint liuili arens absolutum , retia nilura divina. Obie. V. Posito Triuitatis mysterio, sequitur, idem simul esse Ct ri γιὲ esse. Nam. .' Filius esset Productus. et tiora productus 3 productus quidem ratione personae. tioli productus autem rationeῖnaturaei at . persona, et Datura Filii non distinguuntur reipsa , sed lina. et sun-plicissi ina res est. Ergo idem simul esset. et Non esset Deus esset, et uoti esset eos stinplicissi inlina: esset quidem Ens simplicissi inum propter ea, quae diximiis ire Lib. III. cv. 4. non esset vero tale, quia Pater, gignendo Filium , partem sui communicaret, nempe tia inram Pariem vero retineret, nempe Personam, et paternitatem. 3. uaelibet persona essex trina, et non
esset; esset quidem trina, quia quaelibet persona Deus est: Deus autem, Posito hoe mysterio, eri trinus: uori esset vero , quia quaelibet Persona oua est. Emo. U. Neg. ant. Ad 2.3m Licet natura Filii , ejus ire persona non distinguantur reipsa, sed una, et simplieissima res sim ; distinguuntur tamen Mirtute, propter quam distinctionem potest Filius dici productus acition productus diverso respectu. Ad a. iv Negandum est, Patrem, gignendo Filium,
partemssui communicare , Pariem retinere 3 eommuni in calido enim naturam, Communieat etiam persoriani ,
non formuliter quasi paternitas subsistat V FiIio , quod absurdum est ; sed , ut . Scholastici loquuntur,
identice , Per concomitantiam, et circuminsessioneinia Ad 3.m Deus est trinus, si eousideretur a equcue, quatenus in tribus Personis subsistit; non vero si inuis daequale consideretur seorsim quaelibet persona; hi salsum est, quamlibet persouum esse trinam , et Dintrinam.
Obie. VI. Posito dogmate Trinitatis, tres essent
divitiae substantiae; persoria enim est rationalis nai4rae iudi vidua substantia ; ideoque tres personae tris substantiae esse debent. A qui unica est Dei a standi ita , quia unus est Deus. Ergo. U. Dast. ant. Tres essent substantiae , si nomine substantiae intelligas subsistentiati' quo sensu aliquati do Veteres substantiae Domen adhibuerunt, coisc. Tres esse ut substantiae , si eo nomine intonigas id ,
149쪽
Per se exis it , nec alio indiget stibjecto nil exist iendum, neg. Utia eiiiiii est Dei Substantia, quae, quia tribus modis subsistit , tres sunt Personae rt qaiaeli Lei persona est illa substantia singulari modo existetis. Obie. VII. Persona est, quae Mitimo terminat Haturam, et reddit eam alteri incommunicabilenι. Ergo aut dicetidum est, naturam divinam, subsistetilem in Persona Patris, esse ad teri incornuinicabilem, et hinc sequitur , unam esse Dei Personam , nempe Patris ;aut dicendum . naturam divinam in Patre'. et Filio subsistentem adhuc esse commNnicabitim Spiritui Sanacto , et hinc sequitur , solum Spiritum Sanctum esse veram personam , cluia naturam divinam ultimo teris minat, redditque ea invalteri incommunicabilem. Dist. ant. Persona est, quae ultimo terminat naturam , redditque eam alteri incommunicabilem, quatenus eo modo subsistit , conc. Quatenus alio etiam modo potest subsistere , neg. Et quia in creatis una Natura unum habet sibi proprium subsistendi modum; hin una natura creata , terminata ab una Persona , Non est alteri communicabilis. At natura inlinita,
quia tribus modis potest subsistere, idcirco termina lan Persona Patris , quatenus quidem in Paternitate su sistit, non est alteri communicabilis ; hi communicabilis est, quatenus potest alio modo subsistere. Inst. Vel Pater est perfectus sive Filio , vel non.
Si primum dicas; ergo frustra ei additur Filius. Sin
V. 'Ad ant. Dico , Patrem esse persectum sine Fi- Iio in natura divina ; esse quoque persectum in rati Ne Patris sine alio intrinsecus sibi adjuncto ; sed non esse persectum Patrem sine Filio , qui est terminus , Bd quem Pater refertur, et sine quo cogitariiPater Non potest. Hinc Dionysius Alex v. Athanas. Lib. De sentent. Diovs. Sinhula, inquit, illa nomina , de quibus locutus sum , insegregabilia a se inpicem sunt , nec di di queunt. Patrem cum dico, etiam sine mentione Filii, Filium sub Patris socabido indicatum potui. Contra si in mentione Filii Patrem
omisissem ; tamen ille sub nomine Filii intelligi debuit. Tractat ista susius Lararentius Berti Lib. VII. P. 6. , ubi omnia LVolaommi argumenta Pera
150쪽
De Trinitale. 349 itur, atque dissolvit. Multa etiam de his habet
timebaLuri Conclusio. Atque haec in Iaudem, et gloriam , et honorem Patris . Filii, et Spiritus Sancti, unius , eto individitae Trinitatis dicta sussiciant.u Bostat tamen, ut, quoniam diximus, imaginem quandam in nobis impressam esse Trinitatis, atque eidem Trinitati devotos fuisse nos in baptismo, et Consecratos; caveamus sedulo ne imaginem adeo praestantem, no divinam Peu Cato maculemus ; Sed ita nos gercre satagamus i ut manentcm in nobis Patrem , Filium , ac Spiritum S. verbis , lactis , atque omni vitae ratione et sentiamus interius, et exterius ostendamus.