장음표시 사용
171쪽
Cum Pecculo formuli conjuiiuitatu sit, thoir Pulcst Deus. nil illii l concurrEre. Diat. aut. Νων licet Personae Privatae , atque iis in causis, cilias Δ charitate disPii latites , Expit Cithinius; innu Non licet Provisori generali, nemp e Deo, illii ad holium totius uuiversi. juxta seuerales uati
Tae leges, cum inrita ibus orculi1ruru in actibus Concur-
Objic. I l. Si Deus cum omnibus creaturarum actibus concurreret prosecto Coti ursus tuo vel pracee deret determinatiσnem orcaturae ad agendum , Vchfiequeretur. Sed neutrum dici potest. Non primum ;a, oquin concursus non disserret a Physica Praemo tone. Nisu ulterum; tum quia absi1rdum' est , Deuiu sequi
determinationem eausae secundae resimo in ilio aut aereatura esset causa prima; tum quia illa deterintnα- ιι o. si mi cono sit ni praecederet, sine ullo concur su Dei fieret ; ideoque Deus Dora Coiicuri cxci Cuu omnibus emi iurarum aetibus. Er ι -' Fr. Dci concursain nec praecedere, creaturae deter
nyiuationem , nec seir ii; sed esse, ut nititit, simulmis Uria-, ha c. Deum creaturis agendi virtutem itididisse, eanique singulis momentiu cotiservare, cliani in illo. instanti momento, quo ρotentia agendi exuri inr , ao Prodit in actum s congeriratio ainum rius ' vir talis . dum do potentia transit hi actum, Concur,us GL CSt.
Iu creatiaris inertibias conciιrsιιs Dei ad singulos earum actus uon absurde dicitur physica Praemotas, siMe mediata . Sive immediata. Prob. Creaturae inertes moveri non possunt, nisi abdito molae. Si ergo immessitate a Deo moventur , erit haec immedia a Praemotio 'hysica. Si vero moveantur ab alia causia. et haec ab alia, atque ita dei Ceps, devent iid ut ii laiadciti ei it ad primum auctorem Deum; tum qu o cogustii non potest in motu progressus tu insini
172쪽
si iiOii sis asaari leni in Deo Primo Diovente , diceti-εdum: ESSE h, esse . Blium Primam rerum causa in pructo
In creaturis octuosa pi , 'Ollentibus , quales fiant sub stantiae ingelligentes et luerae praemolis Phy-aica agnoscenda- ι in iis raucitas, quae bouiam ira genere respicitiuι : in sinolari s oero ac luetis quae pertinem ad electionem cujusque singularis honi, si incit concuram Dei i simulιanetis in actibus
Prob. 1. R pars. Nemo libertost in appetitu boni inmitere . in quod uirisquiritie sertur, et inclinatur ii,eluctabili necessitate. Ergo ad boniura illud appetendum Physice praemovetur. a Deo, qui Dicaturis, rationa in libus hoc veluti pondus in ipsa creatione sis di illi. Alutram pariem notinulli probant duabus rationi bus; i. ' quidem . quia Physioa praemotis Iibertatem Creaturae rationalis oninino destruit; a.' quia facit Deum peccati auctorem, quippe qui myrice praeinovet 'Creatam voluntatem.ad actus malos. Sed titru pie ratio iiisrma est; lino non decet canimniam adeo Qtrocem
Soliolae Thom istarum, bono de Ecclesia meritae, im Pingere. Nam , quod pe=uael ad 1ibertatem, si Droma mens potest seipsam, et nouliares suas hiovere juxta earundem saeuitatum naturam, intellectum quidem Neces sario, viauntatem autem Iibere: multo magis Deus, qui mentem ipsam creavit , et est, illi, inlimior, litaria istin sibi, potest eam secundum ejusdem mentis naturam, ii laesa eiusdem libertate, movere. Quod vero pertinet ad Peccatum , Dodus est qur eodem modo ab auetori bus physicae praemotionis solvitur, quo a fautoribus simultanei concursus. ΙIis igitur rationibus omissis , t Prob. a. R Pars. Creata mens jam est ad honum ira fenere ineluctabili necessitate inclinata. Ergo ut sin v a re bonum eligat. et ampi colatur, non nova requiri
173쪽
Ira Theologicarum sistit. Lib. V. Pars. I. CV. VI.dat : quod quidem si ostendat ut gelierale homirn , voluntas illud necessario appetit; si vero ut honum singularc , in quo species aliqua mali possit appre- Iiendi , voluntas ita illud appctit, ct cligit , ut possit noli appetere: in quo libertas arbitrii sita est. Practerea duplex est ratio , quae Tlio mistas impulit nil praeuiotionem P sicam adstruendam : Primo quidem , ut constet subjectio creatae mentis , ita ut pcndeat a prima causa ; deinde vero , ut Voluntas , natura sua indisserens, detervianari possit ad unum. Atqui haec subiectio, et determinatio rite servantur, posita generali illa impressione, ac motione voluntatis ad bonum , quam ei Deus primum indidit, et
singulis momentis conservat. Cum citi in omnis creatae
voluntatis actus pendeat a generali illa, Iaam a Deo accepit, inclinatione in bonum, constat ejus subjectio, qua pendet a prima causa; cum vero ejus indissercntia non sit mere passipa, sed accipa, potest seipsam ad bonum singulare, ex iudicio intellcctus , ct generali inclinatione in honum determinare. Non est igitur ρ sica praemorio ad singulos actus neccssaria. Neque ab hac sententia S. Thomas videtur alienus. Ait enim t. a 2.a Q. IX. art. 6. ad 3. Deus mooet poluntatem hominis , sicut unipersalis motor ad uni persale objectum poluntatis , quod est bonum, et sine hac unάνersali motione homo non 'otest aliquid pelle'sta homo 'er rationem determinat se ad polendum
hoc , pel illud quod est Mere bonum , Mel apstarens bonum. Sed interdum quod diligenter advertendum est) specialiter Deus moret ad aliquid determinate oolandum , quod est bonum ; sicut in his , quos mopet
per graciam. Quibus verbis S. Thomas ad solos supernaturalcs actus specialem videtur adstrucre Dei prae . motioncin. Quandocumque igitur Doctor acutissimus ait , causas secundas in naturaIibus actionibus moveria prima , Dcum causas secundas inclinare , ct cetera ejusdcm geucris, de praemotione generali ad bonum commode potest intelligi. Vide Lau . Berii Lib. IV. ca'. 6.
174쪽
, De rerum Creatione. 173 Solstuntur Objecta. Objic. I. Creata voluntas erga bona singularia indisserens est. Ergo non potest unum eligere nisi mo-Veatur ab alio . qui non potest esse nisi Deus; si enim esset aliquid creatum , hoc rursus moveri deberet
ab alio . et illud ab alio, atque ita in infinitum. Dgo.
U. Dist. ant. Est indishrens indisserentia aclipa cone. Passiνα , neg. Nimirum hoc interesi inter indifferen-liam inertium corporum , et Iiberae voluntatis, quod illa non acccperunt a Deo vim se movendi i ideoque eorum indisserentia passioia est, haec vero Praedita divinitus est virtute agendi , et seipsam movendi ad unum , praeeunte intellectus judicio. Dist. Nemo dat, quod non habet. Atqui creata volutataS , antequam moveatur ad unum , Don habet in se motionem illam. Ergo non potest eam sibi ipsa dare i alioquin novam persectionem ex nihilo in seipsa
v. Dist. m . Nemo dat quod non habet neque in P tentia , neque in actu , conc. Quod non habet actu , sed habet aba ρotentia, neg. Cum ergo Creata Voluntas praedita sit a Deo potentia seipsam movendi ,
ea Potentia utitur. dum seipsam cum Dei conservav-tis Concursu movet. Neque luno novam persectionem
subsimilialem ex nihilo edducit, sed novam quandam modificalioncm, cuius modificatiouis producendae vir tutem habet a Deo. Objic. II. In creatura agnoscenda est sum a Sub
jectio a , qua pendeat a Deo tum in fieri , tum in
GSe., tum in operari, ut scholae ajunt. Atqui non esset summa subjectio , si non physice Praemoveretur RDUO i posito enim concussu Dei, de quo supra dictum est potest excogitari subjectio major. qua creutura Conditore suo pendeat, nempe Phylaica praevιοtio. Ergo. N. Dist. maj. Agnoscenda est summa subjectio, quae a Seholast. Summa dependentia.
175쪽
eoii veniat stipientiae Dei , et variae creati irarii in naturae, conc. Summa absoluto , neg. Cum ergo creaturae duplicis sint naturae i aliae quidem tueries, ut corpora ; nliae liberae omnium quidem subjectio , qua a Deo pondent , debet esse summa , sed non ea leui omnium. Porro in crenturis libertate praeditis Summa . quae excogitari possit , subjectio in actibus naturalibus est concursus Dei si ιειllaneus. Objic. III. Creaturae omnes etiam lil eracliti singulis actibus ege t concursu Dei generali. Atqui concursu; ille idem Est , ac Physica Praemotio ; nam , ut supra dictum est , concursus Dei est conservatio Crenturae, et proprietatum ejus, dum est in motu . Atqui conservatio est quaedam continuata creatio , ut supra demonstratum est. Ergo concursus Dei est quaedam creatio rei, quae movetur ; ac proinde est ρυ- sica praemolio ; qui enim rem creat in motu , utique
η'. Neg. min. Alleons m. dist. mai. Concursus est conservatio, quac potest dici continuata creatio ; sed haeci creatio potentiam respicit operandi, quam Deus creaturae indidit , cone. Respicit ipsum actum eius potentiae , neg. Deus ita I. Per concursum conservat in creatura illam agendi potentiam , quam ipsi indidit , et quid uni eam conservat in eo instanti momento quo ereatura est in motu, sed ipsa Crcatura latitiar potentia illa , et seipsam a s agendum determinat. Ita- quo concursus Dei respicit potentiam agendi; pbsica vero Praemotio respicit ipsum actum , quem Deus ita creaturn producit. Quoi si Thom; stae hoc ipsum per praemolionem se intelligere contendant, quod alii pedconcurstur ι, nos de Domitio non solemus instituere controversias. Quapropter utantur qui deni ipsi suo loquendi more , n otio in ineu et nos in orc nostro loqui patiantur.
176쪽
Uirtim aliquid a Deo creatum n liquando redigatur in nihilum.
viilem id iaciat , ostri nil uileiadum. Et de creaturi, tu idem spiritalibus, quod cas Deus Dii ni stin tu i ii Di lithitii redaciti rus sit, dicermis in serius, ubi d : spirituum inina ortali late pauca adjiciemus iis, quae dicta sinat in IIclopitysicis. De ani in abus brutor uni quidam curiosius quaesiverunt, an mori cntilius i cllyis , in m- id uin redigantur S sed cum non confici, titruo rucspiritales sint, an corporeae est enim hoo naturae orcanunt de iis disputare supervacaneum est. De latergo Ut ex Pendamus, uirum Πli itidion hune Aspco iubilcm aliquando Deus in nihilum sit, saltem aliqua ex Parie , reda Cliarii S.
I erisimilius est . De iam nullatu Omnius creaturam
rei cliarum esse tu niti II stu.
Prob. I. ex Scri t. Ecel. III. 14. Disi iri. quod omnia opera. quae fecit Detis, re sese rent in Pei pecuti m. Proh. II. ratione D. I homac I. P. Q. CD . GN. . . Dciis sacit, vel est in ordine naturae. Vel sit Dra Maturam; ut sunt miracula. Atqui iacula o rix I eus ci caturas suas in iiiiiiiiiiii rediget. Non illi id cui In ord me Halii rati; constat citim, Dihil posse naturalii crata nihilum redigi; quia substantiae spiritalos , qua ivi , id be ut Portes, ii cc corruptionis principium, Suut Nylti RSua immortales: substanti ac vero corporeae, licti CDr- it mi P0 sint quoad soritiam;γsecundum materiam turyncit , ct prima clementa destrui noli possunt. Sed ri CιN Di lute su Perilaturali per. ni iraculi in . Superi latur ibarium Pari inciti ad fratiae Dei si si iis in alio Hetti, Cl. CDiti ruit M. illo ueni. sed ad struit aui Dei iisen ptati ii t in dres dis qua Iedigatur in nitidum, cu mic liaris i
177쪽
Theologiearum Institui Lib. V. Pars G. Caρ. I.
magιs dioina potentia commendetur, quod res in esse Conser at. Ergo.
Objic. I. Nihil frustra iacit Deus. Atqui post generalis ludicii dbein frustra erit multarum rer m couis servatio : ii ulli cliuin iisui erit terra , aer, plantae cte. Ergo videtur fore tit Deus tunc ab earum rerum Con- .servatioue ccsset; ideoq cas in nihilum redigat. U. Neg. min. Nescimus enim nunc, quam in sor-niam haec omnia post satalcm conflagrationem mutabuntur, dicente Ioui uic oc. XXI. I. Vidi caelumnopum , et terram Πονα- : Neque vero assii mamus ,1uiuras tunc plantas , alia lue ad hominum, alque animalium vitam servandam, atque augendam itistitula; ac proinde nescimus cui usui ea reservet Deus ad gloriam suam ; sicut etiam nescimus cui usui inserviant innumerabiles corporum species , quae non solum in globo'Lunae, cetcrorum lite planetarum ἰverum etiam in interioribus terrae nostrae visceribus
continentur. Videbimus haec in patria, et mirabimur et laudabimus Dominum. Obie. II. In Sacramento Eucharistiae substantia pauis , et vini redigitur iti nihilum. Ergos. Neg. ant. Quamvis enim in Eucharistia pertransubstantiationenι panis , et vitium in corpus , et sanguinem Christi convertantur; ea tamen. Coi Versio annihilalio dici non potest, ut ostendit S. Thomas 3. P. Q. LXXV. an. 3.
De Creatione Angelorum , eorumque natura , pro prietatibus , et ordinibus. IN ter omnes creatas res primum morito sibi locum vindicant Angeli, veluti puriores luminis aeterni scintillae , et radii, nihil terrenae concretionis habentes, supremi rerum Imperatoris viciniores administri. Mul-- ta Scholastici subtilissime de Angelis disputarunt, prae sertim Di. Thomas et inter Dogmaticos autem Dei ius copiosissuae , atque eruditissime de hoc argumentis disseruit. Nos iis quae in Scriptura , et traditione
laudamentum ha ut, breviter expositis , reliqua, net
178쪽
De rerum creatiane. iv aestitutos limites excedamus , vel attingemus leviter, vel omnino praetermitte mus.
De existeritia Angelorum , eorumque numero. Ado. I. Adducaei inter Iudaeos Epicureorum phiao losopli iani aliqua ex parte secuti, nega. hant esse Angelos. Sadducaei dicunt, non esse resum rectionem . neque Alvelum . neque Spiritum : AG. a IIII. 8. Cumque viderent , in libris Scripturarum
frequelitissimam esse Angelorum mentionem , necnon aliarum rerum , quae eorum haeresim pessumdabant, uno verbo omnes Sacros libros praeter Pentaleiichuna
audacter reiecerunt, teste Hieronvmo in cap. XXVIII. Matth. II. Inter eos, qui Christianam religionem professi sunt, Impius Thomas IIob sius Leriathan cap. XXXIV., et Bilitassar Behemis Mund. incant. a asseruerunt, non posse Angelorum existentiam ex Veteri Τestamento demotistrari. imo Richardus irimonius vir liberioris, et audacioris ingenii opinatur, nomina Angelorum post captivitatem Babylonicam in Vetus Testa riteti tuni ex Chaldaica philosophia irrepsisse. Longe impudentior Volterius ib) non solum nomina , sed ipsa in Angelorum cxistentiam a Chaldaeis, et Persis nebraeos accepisse fingit.
Prob. Nihil sere frequentius occurrit in Seri pluris tum Veteris, tum Novi Testamenti, quam mentio Angelorum. Minuisti eum paulo minus ab Angelis, Psalm. v III. Aneeli eorum semper Mident faciem, Patris, Matth. XVIII. io. Patrum doctrina concors est. Augustinus
179쪽
idis Theologicarum Instis. Lib V. Pars II. Cap. I. in Ps. CIII. Aligetbs , initii il , novimus ex fide ,
et multis apparuisse scriptum legimus , nec inde dubitare fas nobis est. Et iam ex Pontaleuclio , quem Sadducaei agnoscebant divinitus inspiratum, Possunt ipsi evident cr revinci . Genes. XVI. I. Cum inoenisset eam Agar Angelus
Domini juxta fontem aquae in solitudine. Ibid. cap. XIX. i. Venerunt duo Angeli Sodomam et sedente Lot in foribus ciuitatis. I in . cap. XXIV. I. Dominus Deus caeli .... ipse miliet Angelum suum coram te. Fit cliana corum mcntio Exod. AIV. 39. ,
sum. XXII. 22., ct aIibi saepc, ut mira sit hac iis parte Sadducaeorum caecitas. Ergo. Ex ratione etiam nonnulli conati sunt An lorum existentiam ostendere ; non quidem a priori , quia poterat Deus illos non creare sed a posteriori, nempe ex admirandis essectis, quae supra huncanam naturam cernuntur in energumenis, ut videre est apud IIartinum det Rio, Tartarotum , Calmetum , Le Bmnium.
aliosque. Vide IIenricum Morum Enchirid. Metapha s: P. I. cap. di6. Sed cum essecla ista , si sint bona , vel mala pl.ysica , possint ab ipso Deo fieri ; mala
vero moralia ab ipso energumeno ; argumentum mycpetitum , a revelatione Sejunctum , non est nisi probabile , ct conjecturale. Potius id cuincitur cx consensionc omnium gentium , et philosophorum , de qua vide Petaolum, Iluctium in Alneianis Lib. II. cap.
4. , Vossium de idololatria Lib. I. cap. 4. Quippe
Non solum Graeci, Verum etiam AEgyptii. Chaldaei, Sinenses , aliaeque gentes substantias qnasdam intelligentes, et invisibiles agnoverunt, quos δαιμο υας dixere
Graeci. Haec autem universalis consongio nonnisi ex pri-Sea , ct perpetua traditione n primis hominibus dixi nitus edoctis ad omnes posteros dimanare potuit. Fic- lilium autem Volterii commentum sacile esset resollere , non solum ex eo quod Lib. I. ostendimus, sacrarum scripturarum libros non ex hominum opinionibus concitinatos , sed inspiratos essc divinitus ; vc-rtim etiam quia libri Chaldaeorum , atque Persariam, o quibus mentitur iste , Angelorum opillioriem ad Nebraeos manasse , longe sunt Mosaicis , ni ipse Prophe licis libris recentiores: ita ut quamvis sugamus, lica
180쪽
non esse divinos , absurdum tamen esset, eorum auctores fuisse aliquid a Chaldaeis , auLPersis mutuatos. Sed nostrum non est cum scurra isto mendacissimo disputare.
Dices pro Sadducaeis. Moyses rerum creationem in Genesi describens, de Angelis silet. 'Atqui eorumoreationem praetermittere non debuisset, si revera existerent ; ne forte Iudaei ad idololatriam proni putarent, eos esse Spiritus non creatos , ac proinde Deos. Ergo quoties in Pentateucho ipso Moyses meminit Angelorum, non intelligit personas P sed ipsam Dei virtutem, quae exteriori aliquo signo ejus voluntatem homicissius Patefacit: cum praesertim nomeri Angeli non personam aliquam , sed officium , et operatioriqm designet, nem Pe nuncium ut observat Gregorius m. , AuguStinus ,
U. I Dist. m V. Silet de Angelis, h. e. non recenset eorum creationem explicite . conc. Non' recenset per ea verba creasu caelum : et terram'.
quae . comprehendunt quidquid caelo , terraque mutώnetur, ut observat S. Thomas I. P. Q. LXI. am I.
V a Ner. min. Nam quia Hebraei nihil spiritalo comis
prehendere valebant, ut ait Chrysostomus Hom. H. De Gen. et aliunde proni erant ad idololatriam rerum sensiabus objectarum, ideo necesse erat eos edocero, cuncta haec visibilia a Deo creata esset non oportebat nutem de
spiritalibus naturis initio libri mentionem fieri. Nec re-ieri , quod Moyses postea Angelorum meminit; loquitur enim de iis , ut Dei ministris , ac nunciis , ut periculum idololatriae uoti esset : unde non legimus , Judaeos unquam Angelis divinum culti m inhibuisse. Nomen autem Angeli est nomen ossicii non in abstracto . sed in persona , quae hoc ossicio sungitur. Sicut nomei Regis , oratoris , legali. Talibus autem charactori hia Moyses Angelorum personas describit , ut cos reverae Personas nou es e, sed virtutem Dei, eiusque uxilium,