장음표시 사용
51쪽
O Theologiarerum Institutismun Lib. IV. cap. V.
Perannarum , si ς Principium sitae principio quod et Paulus Apostolus Acit . ut observat Cnosostomus Hom. V. de Incomprensibili. Atque eadem ratione ali quando Patrem dixeriant' causam , et auctorem Filii , nomen causae latius pro, principio usurpantes. Imoratione originis Patrem Filio maiorem , sive priorem
ait processio uuius personae ab alia , habens adiunetum Essectum alimaem temporalem, ex, gr. creati nem , legis promulgationem , incarnationem , gratiaeetasionem ; hinc illa persona mitti potest, quae ab alia procedit ; Pater vero mitti nequit, quia non pro QEdit ab alio. Atque hac ratione docent veteres , So- Ium Filium fuisse visibilem . Patrem vero iuvisibilcm, minuέ Filium esse Patris ministrum etc.
piemia , Filius , Derbum, Sermo et . putarunt veleres varia illa Domitia eidem personae tribui , sed varia Tatione , ac sensu. Sicut enim in nobis etiam silentihus est ratio, et sapientia; sed verbum est cum aliquἱd mente concipimus , sermo vero eum cogitata ore proserimus , sic dicebant illi, ab aeterno quidem suisse Filium , quatenus Ratio, et Sapientia dicitur; sed inic extitisse sermonem, eum Pater . quae ab aeterno disposuit, extra se protulit in mundi creatione ; itine im dixit , et facta sunt omnia. Λtque hinc explicatur quo sensu nonnulli Patres dicant , Sermonem , et aliquando etiam Filium non fuisse ab aeterito.
eodem semper sensu a veteribus usurpata sunt ό aliquando enim ουσιαν, et φυσιν usurpant pro persona : -Oσασιν vero pro natura, aliquando Vcro sensu contrario. Hine non temere putandum est, veteres tribuisse FiIio aliam a Patre naturam ; quia fortassc dicunt eum thabere aliam ετιaν. aut φυσιν. Denique cum Verbum naturam humanam in a Usia , μδεν is , et hypostasis. Corale
52쪽
Earitatione assumserit, multa ci secundum humanam na. turam Conveniunt, quac divinitati repugnaui; atque ideo ucteros Filio Dei nonnulla tribuunt, quae videntur cum facere Patre minorem , sed secundum naturam ab conssuintam intelligctida sutit. IIis igitur praeiactis, sae floobjectiones omnes dissolventur ; quarum aliquas exempli loco subsicimus- γOVio. I. Patres Anteiacaeni docetit, solum Patrem esse summum illum Deum , quem Scripturae dicunt esse super omnia. Sic origcties IIo n. II. MDan. Dicendum
est , inquit . quod odem quidem Deus ille , est
cum articulo , Propter quod et Serrator ait . . . . ut cognoscant te solum perum Deum; quidquid pero est praeter hunc , qui aurodeor dicitur, partic*atione, et coni munione dioinitalis illius de scatum est. Imo et Lib. VIII. conera Cels., quem constat non esse ab hacreticis interpolatum , damnat cos , qui dipersam ab aliis se
lentiam sequentes,temere a lament, Salpatorem esse sum
mum Detim : at nos 'nimi simile, qui credinius dicen ii : Paser major me est. Similia docet Irenaeus Lib. II. cap. 49. Ergo, . Mu Dist. ant Docent, solum Patrem csie αι θεον, sive per se Deum peculiari quadam ratione, quia a Dul Io procedit, ct ipse est principium sine principio , fons , et origo totius divinitatis , et eat ei ius ratio originis major sive prior Filio , conc. Quia ipse solus, et non Filius, nec Spiritus S. 41ahent naturam divinam, neg. Certe Athanasius divitii latis Verbi acerrimus pro
Pugnutor Orat. eotu, Sabellii gregales ) concedit, dici
Posse , solum Patrem csscillum Merum Deum. Caeterum nec opus Origenis in Ioannem ab omni haereticorum fraude est certe immune , Nec vcra est ejus ObSer-Vatio de articulo, qu cm dicit apponi solum cum de Patre agitur, ut supra ex Chrisosconio ostendi inus. Objic. II. Solent Patres Λute Dicaeni appellare l)atrem caυεam, et auctorem Filii, quem dicu ut secundum n Autoth Da.
53쪽
5o meologiearoni Institution ιm Lib. IV. Caρ. '. Deum , si vo seciandam Potestatem, ef alma quid eri nupo.t Patrem. Sic Iustinus in Dial. cum Tr h. Ergo. Dist. -L Batione originis . cono. Ratione ait
rius naturae , neg: Nolii euetii in causae aliquando strictius usurpatur ad significandunti id, quod est tempore Prius . et a quo essectus pendet , uti l uando latius adsi-gilis udum principium , et origini m. IIoc posteriori
Sensu veleres, pra 'sertim Graeci uomeIi Causae, et aucto
vis Patri dederunt, etiam ii, qui post Concilium Nicaenum acrius Filii divinitalent propugnarunt , ut ipse Alexander, qui primus Arium damuavit. Opud Theodo ret. Lib. I. Nisi cap 4 Basilius Lib. I coni. Eiano m. Gregorius Naz. orat. XXXVI. , Hilarius cub. XII. de rem. Et aliis licet posteriores Latiui Patres propter ambiguam nominis significationem ab eo abstinuerint. Quia igitur Filius est alia persona a Patre procedenS,
ideo nonnulli dixerunt euin ervom ti aliud quid squam
loquendi rationem Graeci usurpant non solum cum de alia natura, sed etiam cum de alia persoua loquuntur)ejusque Patrem dixerunt causam. Obio. III. Constans est Patrimi Anienicaenoriam doctrina, Patrem esse in isibilem, et incomprehensibilem; FiIium vero visibilem, ideoque docent, eum, qui Moy si . et Patriarchis locutus est non suisse Patrem, sed
Filium. Id Iustinus ex professo probat in Dial. cum Tryph. Inquit enim: Profecto qui dixit Moysi. se Dauxi
esse Abrahae. . .non creator uniMersorum Deus erit . . . nemo non omnino mente captus auctorem unisergorum,
et Parentem, relictis omnibus sum caelestibus, in parea terrae particula risum dicere audeat . . . Non existia metis, ipsum ingenitum Deum descendive, aut aliquo in loco ascevdisse ,raeque enim ille non enarrabilisPater, et Dominus i nio ersorum in aliq-m locum penit, ne que ambulat, neque dormit, nec 'aOpetur. nec loco com
prehendi potest. IIaee de Patre. De Filio vero: Ille, inquit , qui Oisus Patriarchis Detis dicitur ; Angelus,
ει Dominus pocatur, ut ex his etiam cognoscatis, eum
54쪽
' Des Trinitate sidi . sed ejus Verbum, cum sit ejus pirtus, et sayientia, assumens Patris, et Domini unioersorum Personamoeniebat in Paradistim sub Persona Dei, et ciam Adamo colloquebatur. Et ne singulorum verba proferamus id ipsum tradunt Irenaeus Lib. IV. cap. 37 ., Tertullianus Cont. Prax. cap. 6. Novatianus de Trin. μ Patres Concilii Antiocheni contra Paulum Samosatenum in Epistola, quae habetur Tom. I. Concilior , Clemens Alex. , Origenes, et alii. Ergo si apud eos ideo Pater est invisibilis , quia incomprehensibilis , et inime iistis est; Filius contra , qui visibilis est, minor Patre esse debet, et alterius naturae. Augustinus quidem in libris de Trinitate saepe docet, eum qui Moysi, et Patriarchis apparuit, suisse Angelum . ut etiam testatur S. Plephanus Act., m. , ct cx hoc Iansenius YprensisLih. I rooemiali caρ. II. ait, Augustinum Primiam Vatrum diavinitatem Filii Dei adpersus Arii machinas stabilisse. Sed non vidit iste I. nec Augustinum id sibi arrogasse neque negasse, in Angelo illo fuisse praesentem Deum quia multa de se dixit, quae nonnisi Deo conveniunt in Ego qui sum etc. a.ς quamvis dicamus, non L ilium Dei, sed Angelum apparuisse, semper obiecti
Nem Socinianorum stare; quia cum omnes ferme Patres mite Nicaenum Concilium docuerint, eum suisse ipsum AJei Verbum ; nisi respondeas, ex lino non sequi, eos luiSSe Arianos, Don solum non destrues, sed augebis Uimcultatem, concedendo scilicet, tot tantosque Patrea Arianismo savisse. Quare, 'U. Dist. ant. Docuerunt, Filium, et non Patrem apparuisse Patriarchis ; quia Filius a Patre procedit , Pater ab alio non procedit, cono. Quia Filius est alterius a Uatre naturae, nex. Cum missio in divinis nihil aliud sit, DiSi processio uti ius personae ab alia, habens' adiun-Ctum temporalem essectum, ut suo loco dicemus illa Ursona mitii potest, quae procedit. Hinc cuinapyarz- et Onesillae fuerint temporalis effectus potentiae, sapientiae, et misericordiae Dei, conjunctus cum alicuius per sonae missione, quia ille qui Ioquebatur, aliquando dici-ur in Scripturis Angelias, hoc est missus, Sequebatur, eam Personam Patrem esse non posse, qui mitti nequit.
quia non procedit ab alio ; aliunde dici non Pote-
55쪽
5α Theologicarum InstiDιfio m Lub. IV. Cnρ. V. rat simplex Angelus ', quia multa de sc dicebat cluae nonnisi vero Deo conveniunt. Erat igitur juxta Patres illos alia a Patre persona. Et hoc argumctito vince-hant Sabellianos Trinitatem negantes , et conciliabant Scripturae Ioca, cluae aliquando dicunt, Deum esse invisibilem, aliquando visibilem ; ita ut Pater sit Deus invi- . sibilis, Filius visibilis tion quidem in natura di vina quam Iiahet cum Patre invisibilem , et incoinpreliensibilem sui Libro superiore caρ. 9. dictum est sed in forma visibili, quam assumsit, cum a Patre missus est: quam visibilem formam, cum numquam ossumat Pater, quia numquam mittitur, ideo in sua inoisibilitate , ineomprehensibilitate, et iιιιmensuale maneus, non Poterat aP Parere Patriarchis. Hunc esse genuinam Patrum illorum Theologiam, licet non adeo clare ante natas haereses explicatam , patet .R quia ex eo probant, Patrem non apparuisse Patriar-ehis , quia est ingenitus . cum e contrario ille, qui apparuit, dicatur aliqoando Angelus, id est missus. quod Patri convenire non potest. Ita Iustinus, Patres Antiocheni. et alii: a. R quia Filium, quom dicunt apparuisse, non minusquamΡatrem inseisibidem,et incomprehensibilem esse docent in natura divina Visum tamen in forma assumta. Ita Iustinus et quivis auctor in Cohori. ad Graeco , de Filio requens ait: Ορortebat, tit princeps Hebraeae genditis Moyses existentem cognosceret Deum. Unde illi. .. νμsus est Filius , quantum hymini fas est Deiam Midere , qui dixit ad eum ego sun , qui stiva. Et Irenacus Libe Ineap. 24. ait: Verbum naturaliter quidem mes invisibile. Clemens Alex. Lib. II. n. 5. Filium Dei docet esse ubique, et nusquam contineri. Idemque tradit Origenes Lib. IV. coni. Ceti. et alibi, Tertullianus coni. Prax. cap. 14. et 3 o. quia Patres, qui post Concilium Nicaenum maxime contra Arianos decertarunt, nihilo secius docuerunt, non Pavem ,
sed Filium apparuisse Patriarchis, ut Hilarius Lib.
IV. de 'Theodoretus Lib. V. adsecrs. haeres. ωρ. I. , imo ipse Athanasius orat. IV. corura Arian Q: et alii : qnod non docuissent, si ex eo sequeretur , Filium aliam, habere a Patre naturam.
st. Docent laudati Patres, Filium, cum Patriarchis apparuit, suisae Patris ministrum , ut conceptis Verbis
56쪽
II. coni. Cels., Tertullianus con Prax. Cay. I 2. Ergo.
U. Dist. aut Docent, Filium fuisse mi instrum Patris iiii proprie , et latiori sensu , iluatenus scilicet a Patremissus , ejus Voluntatem executus est , Conc. Proprie , nee Ipse enim Iustinus Dist. ad Diognetur=ι, quam non esse geri uinum eius opus, nullis adhuc solidis confirmatum cst argumentis. iii Natalis Aleae . advertit i iρse, in-iluit , Omnis olens Deus Verbi ι ni inter homines locaoit, non quemadmodum reliquis conjice e possit, misso hominibus ministro aliquo, aut Angelo, sed ipso Oρ lae et Creatore o mutum tamquam Rex millens Filium Regem, misit tamquam Deum : ct Irctiaeus Lib. III. cap. 8.ait, Filium in subjectione non esse. Atque id adeo verum est. ut Patres etiam, qui post Concilium Nicaenum Verbi divinitalcm defendunt, iton ubriu aut dicere-
Filium Patri ministrasse, imo obedientem suisse. Sic Ili- latius L io. k . de Trin. ait, Filium in condeudo mundo obedientem dictis Dei, Deum fuisse. Nuna luid hoc pro Pi , , et strictiori se usu accipiemus ' Patendum quidem,
posteriores Patres cautius locutos hanc vocem reiecisse, it Hieronymum .. Polog. I. coni. Rissin. , Cyrillum Alex. Lib. I. Comment. in Ioan. caρ. H. sed aequum non CSi, ut eandem loquendi proprietatem exigamus a Patribus, iiii ante natam haeresim scripserunt ad Contrariam hae-rcsim , quae prius serpebat consutandam. Obie. IV. Vel cres nonnulli Patres asserunt, Filium non semper c xtilisse λογον , sive Sermonem iiiiic suissua Patre genitum , cum ad mundi creationem Fogressus est: ante eam creationem Verbum suisse ipsum patris rationem, et sapientiam , ipsius Patris portionem. Si Tertuli ianus Lib. coni. Hermog. caP. 3. Cotilendenti Hermogeni, materiam esse aeternam , quia alioqui Deus non fuisset ab aeterno Dominus, deliciente subjecto, cui dominaretur, respondet , Deum non fuisse ab aeterno Dorii inuria sicut ii oti fuit ab aet 'rno Puter, nee ob ac terno Judex. En ejus verba : Nam nec Pater Potuit esse ante Γιlium, nec Itideae ante delictum..Fuit autem tempus
cum et delietiam, et Fι litis non fuit. Et quod magis mirum est, docci quod si Materia esset ab ael Alio , esset
57쪽
54 Theologiearum Instiωmnum Lib. IV. Cay. Vis utiqua Filio Dei antiquior. Quale est , inquit, ut Filio Dei , Sermons unigenito , et primogenito cuiqui uerit
praeter Patrem antiquius t Tunc ergo Filium , et Scrationem dicit a Deo genitum , cum mundum condidit, Lib. coni. Prax. cap. I. Tunc igitur etiam ipse Sermo
speciem , et ornatum suum sumit, Sonum , et MOceno,
eram dieit Deus: Fiat lux. Haec est natioitas perfecta Sermonis , dum ex Deo Procedit : conditus ab eo Primum ad cogitatiam in nomine Sophiae : Dominus condidit me Miltiam olarum stiarum ' dehinc generatus ad sectum. Exinde eum Parem sibi faciens, de quo procedendo Filius factus est. Similia docent A. thenagoras , Tatiantis , et alii veteres. Ergo. U. Dist ant. Asserunt , in Mundi creatione Filium suisse genitum generatione essiterna, qnae ipsi tribuit nomen Verbi, Sermonis, et juxta Teritillianum etiam nomen Hiii, conc. Generatione interua, et aeterna, tuae ipsum constituit secundam a Patre Personam , quae est Ratio, et Sapientia Patris ab aeterno genita , et si sistens , neg. Licet enim uria , eademque sit Filii persona ab aeterno genita , lamen cum nomiana Iaabeat plura, putarunt Ueteres, aliqua ex illis no-
mitia varios respicere ejus essectus, qui cum Don sint ab aeterno, asseruerunt, ea nomina non ei convenisse ab aeterno , sicut Deo ab aeterno existenti non convenit ab aeterno nomen creatoris , et domini. Cuin ergo nomen Sermonis significet verbum non solum mente conceptum , sed etiam extra mentem ore pro-
Ialum , sicut nomen Filii significat non partum tirtitero conceptum , sed in lucem editum, docuerunt , Nationem , quae ab aeterno genita est a Patre , luno extitisse Verbum , Sermonem , et juxta Tertullianum etiam Filium , cum extra Deum processit ad creationem universi. Hanc vero exteriorem prolationem v
eant generalioneiu , sicut Ecclesia Incarnationem Verbi . et Apostolus ejus resurrectionem , generationem Vocant , accomodalites et Psalmi verba : PiIιias meus es tu, Ego hodie genui te. Duplicem ergo distinguunt generationem, alicram temporalem , ex qua secunda persona dicitur Sermo, F litis etc., alteram Relertian,,
ex qua dicitur Ratio, et Sapientia: Ante omnia , inquit Tertullianus Lib coni. Prax. ev. S., Deus
58쪽
erat Sotiιs .... solus autem viaia. nihil aliud ertrinsecus PraeIer ipsum. Cae erram ne tunc quidem solus; hahebat enim secum quam habebat in semetipso, Rationem suam sciliceI Rufionalis enim Deus . . . quae ratira sensus iρsius est, hanc Graeci λυγον diciant, quo νο- cnbtilo Sermonem appellamus , iueoque iam in rasu est nostrortim per simplicitatem interpretationis sermonem
dicere in primordio a tid Deum fuisse adverte Tertulli alium satori, se recedere a communi usu lotiuendi Christi aliorum ) ctim magis rationem competat antiquiorem Iahcri etc. . . quia non sermonalis a principio Deus, sed rationalis ante principitim. Quae ratio rion erat juxta Terttillianum altribulum Patris absolutum , sed ultera persona subsistens ejusdem cum Putre naturae, alioqui ii stuli e Iimc Tertullianus probasseu contra Praxeam negati lem plures personas , Deum ab acternotiori fuisse solum, Dist quia extra Deum nulla alia erat creatura ; nec dixisset alibi in textibus clarissimis supra recitatis aliisque in locis , Filium esse alteram Persoriam eiusdem substantiae cum Patre. lnio Patres , qui post Arium scripserunt, non dubitarunt duplicem hane Verbi generationem agnoscere. Sic Zeno Veronensis Serm. III. Principium , inquit, fratres, Dominus noster est Christus , quem anis Omnia saecula Pater adhuc in semetipso amplectebatur. Sed excogitatarum rvi: ordinem instrueret rerum , in abilis illa pirius e regione sordis eris Clat perbum De Deo nascitur Deus. Sintilia d cent alii. Quanto magis ergo id licuit Patribus, Musiante tiatas haereses s curius locuti sunt Inst. Tertialianus ait , hanc exteriorem Verbi prolationem esse risitioitatem perfectom'Sermonis, ante quam Verbum crat portio Patris , ut ipsc ait
Lib. Cont. Prax. cap. 9 et alibi. Ergo non agnoscit aliam inter Darii , atquc actsrnum Verbi generationem. H. Dist. aut . Ait, hanc prolationem Psse Dali vitalem Persectani Sermonis, quatenus A rmo est, Corrc. Qualenus
est Notio , Sopientia , Mens , Deus de Deo, .Rursus
alite hanc prolationem Verbum ait suisse portionem Patris improprie, cotic. Proi ric , neg. Quoniarn sermo Verbum signi licat ore Prolatum,idcirco inituit Ter ullianuβ,
59쪽
56 Theologicorum Institutionum Lib.IV.Cap. m. Persectani generationem Verbi Dei , quatenus dieiturcienno , lunc suisse , cum ad opus ex lernum Prodiit. Cuin autem ait , Verbum ante exteriorem manifestationem fuisse Patris portionem , imitatur IurisconsuI-
orum stilum sui saepe alias sacit) qui parium iis materno utero adliuo laientem, dic urit portionem ma-tcrnorum viscerum . et nondum sitim. Caeterum is
liaec improprie esse accipienda , patet ex eo quod ognoscit Tertullianus divinitatem indivisibilem esse. Dioinitas , inquit , Lib. coni. Hermog.cV. . , gradum
non habet u Pote Mnica . . . . minor Se nianguam Poterit esse. Et in cit Lib. coni. Prax. Cast. 9. P plicans quo seram,
dixerit Filium Patris portionem: non diversitate, influit, alium a Patre Filium , sed distributione : nec dioishonoalium , sed dist inctione ', quia non sit idem Pater , et Filius. . . Obie. V. Pierius P Daeandrinus a pud Photium Cod. I xdicii duas esse Wtrires et duas φυτεirPatris, et Filii
Clemens etiam Alex. Lib. VII trom. n. 15. ait, naturam
φυ, v) Filii esse soli Omnipotenti propinquissimam ,
ac proinde a natura Patris distinctam , eaque miri rem' Origenes vero Tom II. in Dan. ait: Nos autem , qui tres hypostases esse Patris , Filii, et Spiritus Saucti persuasi sumus. Πypostasis autem eo tempore prariatura usurpaba fur , ut sese probat Petavius casa. Ergo distinguunt naturam Filii a natura Patris.
U. Dist. ant. I t Pierius , Clemens, aliiq. ουσιαν et φυ v. Origenes Vero υποτατ v usurpant Pro persona , Coη . Pro natura . n ς. Ita observat de Pierio ipse Photius ioc.cιl. De Patre et Hlio pie credit, nisi quod substantias o utrias duas, toιidemque naturas φυσεις esso dicit, substantiae, et naturae nomine , quantum em iis, quae hunc locum antecedunt, et consequiantur , colligitur , pro byostasi usus , non ita Mero ut qui Ario at haerent. Nomina ergo ουσια, φυσω , et inorασiς olim promiscue usurpabantur Pi. natura et persona , ita ut ex eontextu possit intellig3 , quo sensu iis usi sint aucto res. Usque ad aetatem Hieronoems nondum certa crat, et fixa earum vocum signiscutio , ut constat ex eius
Epistola ad Damasum L VII. Celerum Origenes υποτ iv loc. cit. usurpat pro Persona I exponens enim
60쪽
sententiam Patr*assianorum ait, eos asserere Patrem, et Filium non solum sed etiam inrommm esse unum. Unde concedirnur, Petario , υ rost iv aIiquando usurpatam. a veteribus Pro natura; sed negamus ,
id semper factum,' ut contra Petauium ostendit Bullus Sect. Π cv. 9. u. Obie. VI. Patres secundae Synodi Antiochenae
Dira Paulum Samo solenum proscripserunt Vocemolum τιον consubstantials , ut testantur Athanasius Lib.
de Srn. Arim. et Seleuc., Basilius Eρisti. VII. , Hilarius Lib. de Srra. Ergo non agnovexunt Filium
Respondet Hilarius , Paulum Samosatenum dixisse Filium Patri ομ-Iου sensu haeretico , idest unius cum Patre personae ; ideoque Patres Antiocherios eam vocem in sensu Samosateni , non in seusu catholico rejeoisse. Sed salva tanto Doctori r cremia , respondemus cum Athanasio , et Basilio, qui Coti-eilii Antiocheni sensum videntur magis Perspectum habuisse ; respondemus , inquam , Patilum Samosatenum non usum esse voce consubflautiatis , quae etiam
ipsius dogma pessumdat, ut observat Basilius D. LII.
nosque' ostendemus inferius, scd calumniatum esse C
tholicos , eo quod disti rguendo Personas Patris , et i illi sacerent eas consti stantiales eo Sensu, quo duo corpora dicuntur consubstantialia , quando eadem substantia in duas partei divisa est.' Itaque lice veteres cautolici Doctores , ut Origenes . Diovsius texandri s. Theognostis, et alii dixerini Verbum Patri constititantiale H ohservat Pommitus Martyr in Apulog. Orig., Athinarius Lib. de Decret. Synodi Nic., et alii: tanen ne quis ealumniandi locus
daretur Sammaieni secutoribus , satius duxerunt Α tiocheni Patres ab . ea wce tune non necesSaria ess abstinendum. Sed Ariam haeresi grassaute cum nulla alia. ad explicandum dognia cathsticum vox suppeteret , quam Ahiani in se sum haereticum non detorquerent nec . amplius Iericulum esset, ne oon sub Montiale acciperetur eo sensu , quo Paulus Calum uia- ' Miue Catholicos . merito Patres Ni etii vocem illam' unxiquo: usui restitueruli, et consecrarunt. Cacterum