장음표시 사용
141쪽
posset, sed reapse ad diaboli conatus infringendos
ac propulsandos, absque alterius gratiae aecessiti ne fat esset. Ubi enim quidpiam ad agendum sussicere dicitur. Scholasticarum ejusmodi notionum ignarus, moX .percipit, omnia suppetere . quae ad actionem eliciendam necessaria sint & opportuna . Neque secus de Gratiae efficacis vocabulo & notio in sentiendum Est ι Efficax siquidem caun appellari solet , quae tanta vi, seu virtute pollet, ut eL Etiam ex sese valeat producere tametsi nonnihil. aliquando occurrat, quod esseetiis productionem intercipero, morari, ac prohibere pol st. Babylonicus ignis maxime efficax erat ad comburendos . Si 'drac, Misac. & Abdenago, & tamen non tetigit eos omnino ignis , ne iue contrissavit, nec quidquam molassio intulit Daniel Cap. 3. v. so. quia Deus ipse interposito obice effectum Combustion)s pia 4
ri 9. Purgato igitur animo, omnique prae strest py - judicata opinione soluto , jam illud constituendum his Thiaἡ eit , veteres Omnes Philosophos sanctosque priorum minatio. in quinque saeculorum Patres, ad quos historicus λώbitrium im refert, firmissime tenuisse, primam determinaticiis
naturali anteeedente nee sFata .
nem liberi arbitrii. omniumque rationalium acti num principium nil aliud esse quam amorem, quo voluntas bonum aliquod diligit, seu in quod fertur tamquam finem suu n ultimum, & quo eligit ea ,
quae necessario non amat, id est, quae potest non amare. Inde sequitur oportere, quod liberum arbitrium si prorius immune, nedum ab omni necess-tate naturali. sed etiam a quacumque necessitate, qtiae determinationem illam voluntatis antecedat . Quapropter, quidquid tuterius imprimitur. aut e X-retius se se offert voluntati, priusquam ipsa se determinet libero amore in quo ejus prima determinario consistit nec necessitatem voluntati ini ponere,
142쪽
nec voluntatem potest invicte ad eligesdum dete Fiminare. Hinc obsecti praesentia, illecebrae. persu isiones, inclinatio , delectatio seu voluptas quae oriente amore persentitur, sive a natura. sive a Daemone ,isive a quacumque alia causa procedant, haec laquauit omina utique propensionem quamdam .in voluntate,& ad assentiendum alacritatem, veli ad repugnau- , dum dissicultatem procreare valent; sed voluntatem insuperabiliter ad suas electiones determinare nequeunt .. De omnibus hujusmodi incitabulis, ex Ecclesiae sententia verissime dixeris, quod Patres de caeIellibus pronunciabant influxibus modo eam illis v,mi εc virtvsem tribuas, quam homini christiano in iisdem licet agnoscere: ira inclinant, sed declinari possunt. .
F. reto Ecclesia hoc principio ducta, unaque omnes liberi arbitrii vindices, iis succensere graviater; solebant, qui quidpiam inveherent, quo infalliabiliter voluntas ad actiones suas in antecessum deis terminaretur , sive illud in fato .u causarumque Co catenatione, sive in influxu syde ruin, sivς in te peramento, sive in institustu, sive in delectatione
in deliberata collocarent, qua velle liber u n voluntatis
ut aiebat Ian senius de stati nat. lapsae lib.9. cap. 3. niperios auteἐtur, trahitur , rapitur, possidcrur ἔ hi aptae voluntatis . cuius es liberum velle ct nolis . ex illo visco, nullo pa Io propria potesate erui possis. Prior enim voluntatis determinati ut jam diximus est ipse amor liber, quo objectum aliquod ut finem suum ipsa eligit. Est autem hic amor omnium humanarum actionum sons. radix . & origo juxta tritum illud Augustini pronuntiatum lib. II. de civ. Dei
cumque fertur. Si bonus est hic amor. bonae pr deunt adsones: improbum autem improbae actionea sequun Iur. nequit eqim arbor mala bonoa fructus Distrigod by Cooste
143쪽
facere, ut ait Salvator Matin cap . V. R. Qilem ad-ἰ modum autem teste Apostolo I. Timoth. Cap.6. v. go. radix omnium malorum es cupiditas , id est amoti improbus, ita raiix omnium bonorum es caritas; ut infert Augustinus. - . i ,ε Νί; a a l. . g. m. Dum amorem describimus quihas cum coloribus illum exprestere Scriptura & Ρatres,i e vendum magnopere est a Scholasticorum quas de eo tradunt notionibus. Hunc sibi quisque exhibere debet qualem reapse experitur, quum opes, hon res, voluptates, aut alia quaevis bona diligit.:Emer gunt amores in deliberati, qui non voluntatis ele ctionem expectant. Εjusmodi amores in praesentia non curamus, nec de actionibus indeliberatis loquimur. quae ab hujusmodi in deliberatis inclinationibus proficiscunturta nam Catholici de his litem Pelagianis haud intentabant. Loquimur igitur inde amoribus etiaberis, id est de illis, qui sunt actus liberi voluntatis prout electiva est, de liberum arbitrium nuncupatur Istud amorum genus expendere voluit S. Angusti nus, quum Gratiam, quam a Pelagianis admitti Catholica avebat Ecclesia, proprie dixit esse donum illius amoris, quo bene agitur: inspiratio dilectionis,aet cognita sane io amine favitamus, proprie gratia so
122. Amoris, quo divinam legem, ω Deum iustitiae fontem prosequimur, ut finalis, ita etiam essectrix causa Deus ipse est; quocirca inquiebat Augustinus lib. de Grat & lib. arti . cap. x8. F cbariistas ex nobis est, vicerant Pelagiani e s M i Deo est, mi stimur Pelagianos. E contra amoris miludi, non
aliud esse credidit principium, nec aliam causam, quam voluntatem ipsam, prout probat praesertim delib arb. lib. 3. ubi cap. I . ait: cupiditas scilicet amor mundi improba voluntas est; ergo improba voluntas, malorum omnium causa es .... Tu autem δε
144쪽
II 3 hujus radicis e ausam requiris, quomodo erit ista radix omnium malorum IIIa enim erit, quae causa hujustes; quam eum inveneris, etiam ipsius causam quaesiturus es, ct quaerendi nullum babebis modum. Sed
qua tandem esse poterit ante voluntatem causa volun
ratis Aut enim di ipsa volantas es, ct a radi
via voluntatis non receditur; aut non es voluntas, o peccatum nuIIum habet, ere. Similiter disp. 2. Contr. Fortun. inquit: se radicem omnium malorum quaeris , Babes Apossum dieentem, radicem omnium malorum esse cupiditatem I. Tim. cap 6. U. Io. Radicem T dicis quaerere non posum. Cupiditatis itaque seu i Probae voluntatis nullam aliam causam agnovit S. Doctor, quam voluntatem ipsam: Caritatis vero causam Deum esse ex Scripturis probat, qui eam
nobis inscribit per Spiritum Sanctum. simul miro Seines a bili modo voluntatem movens ad ipsam libere& vitaliter producendam. g. ret . Eis porro juxta activitatis suae gradum amor quilibet indesinenter actuosus , sive de amore Dei, id est caritate . sive de cupiditate sit sermo; neque agendi virtutem dimittit quum in habitualem transi, prout cum Theologis in Schola enutritis Iansenius perperam sibi suasit; imo strenuum magis, valentiorem & firmiorem se prodit, prout supra β.63. & seqq. expositum est. Iuxta ejus amoris grain dum augetur in nobis justitia, juxta illud Aug. d
nat. & Grat. Cap. 7o. inchoata caritas, inchoata ju-silia ess, cte. Idcirco sacra Synodus Tridentina sess.6. Cap.6. inter priores dispositiones justificationi
praevias recenset voluntatis motum, quo peccatores,
ubi in divina misericordia spem Collocent, Deum tamquam omnis justitia fontem diligere incipiunt. Itaque , non quicumque caritatis seu divini amoris Fradus nos plene justos constituit, prout aliquibus immerito visum est; justus enim appellari non debet,
145쪽
Isqqui Deum prae rebus omnibus non diligat, 'icet aliqualiter diligat. EX. gr. Gui tres dumtaxat amoris radus a Deo receperit justus erit dum soluinnodo uos mundani amoris gradus in corde praetaveat econtra , Iulius Censeri non debet qui quatuor divini amoris gradus in Corde habeat, dum quinque mundani amoris gradibu et assicitur. Hinc justula n stra ab excelsu divini amotis ejulque praeitantia comparate ad alium quemcumque amorem repetenda et . prout monet Redemptor Matth. cap. O. U. 37. qui amat Patrem aut matrem plus quam me, novi es me dignus.
g. 224. Amorem Dei. divinaeque legis, in iis Quoque qui Iusti non si in t inelle posse, coinprobat ut experientia. Non desunt enim , qui quod divinam
diligant legem. pie sancteque fel hos dies Colant. feriis sextis ac fabbatis, cari ibus se abstineant, aliena non surripiant, &C. Sed quum peccandi contra cais stitatem opportuniras, Occurrerit, divinam legem transgredi non vereantve, eo quod ille Dei amor qui praevalet relate aci amorem erga gulam, inferior sit amore carnalium voluptatum; amor enim, Cum sit actioniam noli raptim omnium fons, & origo. exilii- mandum eis, eos fertos dies Colere . preces fundere. a carn bus abitinere, non furari, &c. quatenus qui eosdem incessit divinae legis amor antecellit & luperat amorem erSa rem alienam , erga ingluviem, erga otium. &c. sed relate ad amorem quo voluptatum titillationes prosequitur, mancus ut, frigidus,& infirmus. Hinc Auguitinus Observat, aliquem j stitiae amoris gradum in ipsomet Herode . quum a Baptii a coarguebatur extitisse, quippe de ipso refert Marc. capri quod sciens virum jisum di sannium .... audito eo multa faciebat, libenter eum audiebat ;adeoque Herodiadis filia Baptistae caput exposcente, contristatus es Rex; quae trittitia profecto ex amore
146쪽
erga virum illum justumi processit. Sed cum Her
diadem amaret ac deperiret ut cum maxime, dc discumbentium respectu arctius teneretur, accidit ut
quamvis libenter Baptistam vera dicentem audiret, in adulterio tamen permaneret . quia justitiam , id est, Deum remisse diligebat ἡ & licet amor erga Her diadem praeponderaret, remissus tamen ille Dei amor, prorsus obliterari non poterat; eademque de causa amor erga Ioannem victus ac prostratus est inani iurisjurandi relisione, & metu ne turbarentur cola Vivae. Non igitur quicumque divini amoris gradus hominem integre justum, sed dumtaxat inchoat . reddit, nisi opposito amori praecellat. Iure igitur dictum est ab Augustino loco supra citato: incBoata caritas, ineboata jussitia esi; caritas perfecta, perofecta justria est; sed caritas de caede puro , , coninscientia hona, ct fide non ficta. Quas conditiones perfictae dumtaxat caritati adjecit, quemadmodum
docuerat Apostolus I. Timoth. cap. I. V.F. Verbis illis: finis praecepti est caritar, de corde puro, ctc. Finis enim legis. non in ipso ortu & initio caritatis positus est, sed respicit praeceptum illud: diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo. At ubi coteXIernarum rerum amoribus , & illius resnimia Profani amores occupent, numquain poteriι esse caritas de eorde puro , nec dilectio ex toto corde.
Qua de re Angelicus LeELa. in cap. I. epist. ad Tim. ait: per passiones turbatur puritas corris, c. Mirum itaque videri non debet inesse homini ex. gr. Caritalis duos. concupiscentiae tres gradus; sed tum, neque caritas de corde puro, neque homo plane j setis vocari poterit. sed dumtaxat ineboate jussus ex Augustini sententia. Ita apud Philosophos, ovum, non est reapse pullus. aut semen planta, nisi tantum inchoate; alioquin ovum non liceret seria sexta c medere: extant tamen in ovo prima pulli rudimenta
147쪽
plantae veluti adumbrata delineatici Ρcenitens similiter ut ad Theologos redeat sermocinatio di vianum praese fert amorem, Cum Deum ut jultitiae fontem diligere incipit; neque tamen Iulius haberi po- teli nisi ineboate, quamdiu ipsum 1acramentali a solutione justum Sacerdos non constituat ac declaret. Huc referendum cit quod alibi monuimus, justificatione, non modo amorem Dei, verum etian
remiisionem peccatorum, jus ad regnum Caelethe , Concorporationem cum Chri ito Iesu &c. contineri. Potiremo quam conitanter hujulmodi sententiae adhaeserit Auguitinus, liquet etiam ex Serm. I 6. de Uzrb. Apoit. ibi enim quod tam saepe tradiderat, mulcis confirmat, eos ip1os quoque, qui lethali culpa o stringuntur, justitia quadam inchoata cohoneilari , hanc quippe in iis agnoscit omnibus Omnino , qui fidem lusceperunt. tametsi Chrsi ianos omnes integre juitificatos crediderit nemo: se dixerimus de Christianis verba facit S. Doctor quia jussitia nihil Θ bemus , adυersus Dei dona mentimur. Si enim justitianibit Babemus, nee sidem 6Memus , orissiani non sumus. Si autem fidem balemus, jam aliqMid haberimus jussitiae . Ibidem pariter explicate qua tandem ratione augeatur Chri itianorum juititia, inquiens: fides qua per dilectionem operatur haec sane plurimum dissidet a fide daemonum, de qua Iacobus cap.2. v. I9. Si es in vobis, jam pHrrmentis ad praeis destinatos, vocatos, justimator. Ergo crescar in vobis, ero. Idem argumentum prosequitur subsequente Se .r7. ubi notat, quod in jumera amanda, o dus sunt proficientium; & quod justitia se desectare
debet, ut vineat etiam licitas deIec1ationes. Quamo,
rem illud nec leviter me turbat quod epiit. 12 . olim 8s ad Consentiu in scribit de animabus nothris, quod amiss4 jusiliu dicuntur mortua. Ergone quae
148쪽
H7 iustitia sulgent inter vivas sunt recensendae Non repugno , modo de vita id intelligatur. quae earum j Mitriae gradui respondeat, quemadmodum Vivere dicitur in ovo pullus . in semine arbor, in extrema vitium desectione homo. zas. Equidem caritatis vocabulo interdum G
designari istet amor, qui in voluntate primas obti- . Ea net, Se amorem quemcumque alium sibi subigit aut ovi se . .
propellit, ideoque plenam in nobis justitiam parit. ι o. . Verum ex sermonis contextu facile dignoscitur , ees, caute per tecti isne an inchoatus dumtaxat sit amor ille de acrilienda . quo disseritur. Quamdam tamen veluti noctem offundit quibusdam SS. Patrum, Se praesertim Augustini textibus multiplex. actualis, & habitualis gratiae acceptio, & quae in vocibus gratiae. & caritatis latet aequivocatio; eam siquidem induxerunt eorum vocabulorum notionem Scholastici, quam sancti Patres numquam animo informarunt. Quum Pelagianos , ad necessitatem illius gratiae qua bene ageretur agnoscendam adigeret Ecclesia, hoc Gratia vocabulo indicabat actualem Operationem, qua Spiritus Sanctus amorem suum honarum actionum principium inspirat, eamque actionem Dei ad se gulas actus necessariam esse. Scholaitici tamen, jam usque ab Angelici Doctoris aevo . habituale quoddam donum quod justificat animam, de Cum P CC torum remissione Coniungitur, vulgo intelligebant. Ita de Scholasticis illis testatur qu. 24. de veritateari. I 4. S. Communiter IoqMentes , utuntur nomine
gratiae pro aliquo dono balbituali justiseante . Nullius prope momenti ejusmodi vocabuli acceptio suisset. si cum D. Thoma caute & prudςnter reputas.sent & decrevissent . praeter habituale hiijusmodi donum, necessariam insuper esse actionem Dei. qui in anima motum voluntatis per se immediate etaciat ; hominem autem nihil boni effundere posse ,
149쪽
nisi ista suppetat Sancti Spiritus actior si gratἐam
Dei volamus dicere, non aliquod Babituale donum
ait ibid. D. Yhomas sed ipsam misericordiam Dei
quae a Deo ipis non secernitur per quam interitis speratur, ct exteriora ordinat ad hominis falutem; μ nec ullam bonum opus homo potes farere , sine gratia Dei. Sed non ipsi Angelici diligentiam imitati sunt, nec Pelagianismi suspicionem vel apud
Protestantes, vel apud Catholicos effugere potuerunt. Vide Balaag. Hist. ECCl. TOm.2. ho.27. Cap. 8.fe Th. de BradWardia. lib. de causa Dei Contra Pelag. g. ras. Idem sere usu venit circa vocabulum Caritatis. S. Augustinus eo nomine significare voluit bonum voluntatis motum, prout indicat lib. de Grat. Chr. cap. 2I. inquiens Vaasi vero auud sit bona volantas id eit , volitio in quam caritas , quam scriptaera Gamar nobis esse ex Deo . di a Patre datam, ut filii Hur essemus. Et tum Gratiae , tum eariratis vocabula , Augustini aevo , hoc sensu usurpari vulgo consuevere adversus Pelagianos, ut in cunctis S. Augustini operibus contra illos Haereticos videre est. Concit. Afric. anni ΦI8. Can. 28. habet: Gratiam Dei id est Dei operationem qua caritas diffunditur in ordibus . A confiteatur qui vult veraciter eonfiteri , ut omnino nibit honisne tua , quod ad pietarem pertimer, veramque j stitiam fieri posse non dubitet. Synodus Mileuitana anni 4I6. can. 4. ait: Quisquis dixerit, Gratiam Dei per Iesum Christion , propter Hoc erantum n adjuvare ad non pereandum , quia per ipsam reν ιatur , ct aperitur intelligentia mandatorum , ut sciamus quid η petere, quid virme debeamus, rimautem per illam nobis praestari, in quod faciendum
ognoverimu , etiam facere diligamus atq e valeamus , Anathema sit et Cum enim dieae Apostolus r.
150쪽
Coe. eap.8. va 4 scientis in η L Oaratas vero adiri. feat, i valde impium est ut credamus , ad eam quiniinat nos habere gratiam Gripi , . ad eam , qua redimat non habere ; eum utrumque sit M um Dei ,
, scire qui foret e debeamus . , di gere tW faci my e P. enim vacare non potest, scd est prWcipi iun omotum inloquna J ut aes cante caritate scient a non possit insare. Sicut autem de Deo seriptum est Pr. 63. qui Oeet hominem sesentiam. ira etiam scriptum es et caritas eu Deo es . Ioaa.
. 1 7. Talem caritatis voci sensum, priorum.seculorum ecclesia tribuebat , eamque genera lini sumebax pro quovis divini amoris motu , quem Deus ipse nobis infundit , & in uobis atque nobi Dcum ineffabili modo producit ac operatur. At SchOlastici . ex Aristotelica potione habituum; quos Veluti assectiones desides, & ad nullam rem utiles sibi confiugunt , contractiore sensu , gratia & ωΥιtatis vocabula usurparunt; dc ejusmodi vocabulis denotari tantum putavere habituale donum . quo juiti sumus . adjecta semper peccatorum remissione. Quamobrem in angustias conjecti miserandum in modum torquebantur . ubi apud Patres Gratia &ciaritatis vocabula osse odebant , amplissime ab iiDdem accepta , hoc est, pro Caritate sive inchoata, sive provecta, sive persecta. Hinc Maldonatus per imprudentiam Augustino imputavit , docuisse ipsum, quiuquid ab homine ante jultificationem peragitur , elle peccatum , eo quod in ejus operibus legisset rquidquid fit sine caritate , nullo modo bene 't ; non es h usus bonus, qui de radice caritatis non surgit, . Id videre eis in ejus comment. in Matth. cap.
7. Scholae notio albus praeoccupatus non animadvertit ille, caritatis vocabulum latissime patere , iliaque in locis sumi pro quacumque bona volu utate