장음표시 사용
81쪽
s male acceptae perfectio Se consummatio seu complementum . Conjunctio enim & concorporatio cum Christo Iesu, quae per sacramentum baptismi obti- Netur , Ius nobis tribuit ad consecutionem luminae felicitatis , quam baptismi gratia , uti scopum dc finem supremum respicit . Hinc Scriptura , Matth.
p. I9. V.28. resurrectioni novissimae accommodat nomen regenerationis: & Ρaulus ad Rom. Cap. 8. U. 23.
eidem tribuit nomen adoptionis & redemptionis , prout notavit Auguilinus, liti I. ad Bonis cap. 3. dum adductis verbis illis: in regenerat sone cum sed rit suus bominis. De. subdit et rexent rationem quippe Boe Ioeo , ambigente nulla , novissimam resurrectionem vocat , quam mulas quoque Moseolus , eradoptionem , θ' redemptionem nuncupat , dicenT... ingemisimus adoptionem expectantes , redemptionem
eorporis nostri. Numquid non per Iavacrum san F mregenerati, adoptati , ct redimpti sumus tamen resat regenerario , adoptio , redemptio , quam in fineventuram nunc patienter expectare debemus .s4. At inter gratias, ad quas jus nobis conserunt baptismus & caetera sacramenta, ea Certe eminet, qua Spiritus Sanctus assidue inspirat motus eosdem , eosdemque affectus , quos Iesu Christo plenissime afflabat, praesertim vero Caritatem seu amorem Dei, qui virtutes omnes complectitur , &cujus ope divinae legi obtemperamus ; proindeque actuosum illum , & , ubi praeito eit agendi occasio, operantem insundit. g. ss. Ne quid tandem desiderandum supersit ad plenius dignoscendam, de qua lis erat cum Ρe Iagianis , Gratiam , ex ecclesia & Patribus ponderandum est , Gratiam justificationis. & consequenter adoptionis, redemptionis Θ fuationis divinae , duabus quasi partibus conflari. Altera ad nos deriis Vatur eo momento , quo baptisma administratur ,
82쪽
utur homo nondum rationis usu polleat; eaque Coninsistit in bonis quibusdam & privilegiis, quae vel Ρelagiam ipsi agnoscebant & commendabant; id est,
in remissione peccatorum, in regeneratione, seu filiatione spirituali, in incorporatione & conjunctione cum Christo, in jure ad regnum Ccelorum , &c. Hujusmodi gratias ultro admittebant Sc ambitiose praedicabant Ρelagiani, ut videre est in omnibus , quae adversus illius haeresis homines Augustinus edidit, opusculis. Sat erit, hanc unam Iuliani consessionem evolvere apud Augustinum lib. I. Op. imp. Cap.s3. ubi ait haereticus ille: Hane gratiam, per quam reis venia , illuminatio spiritualis, adoptio sitiorum Dei , municipatus coelestis Per alem, sancti eatio, , in risei membra translatio, ae possessio regni Coel um ,
mortalibus datur, qui aliquibus negandam putat, mnitim honorum execrationem meretur. Praeterea in
se temporis articulo, quo baptisma suscipit, coninfertur homini jus accipiendi ad opus bonum quodcumque inspirationem illius gratiae, hoc est amoris quae necessaria est ad opus ipsum, quoties occasio se obtulerit, perficiendum. g. sis. Altera justificantis gratiae in baptismate
acceptae veluti pars, posta est in inspiratione vitae spiritualis , id est, in ea actione, qua Deus amorem suum inspirat, ingeritque virtutes, & sanctos omnes Voluntatis motus, quorum Spiritus Sanctus author est; quique necessiatii sunt ad divinam legem, ubi opus fuerit, observandam. Id expresserunt Triden Iini Patres Sess.6. cap.7. verbis illis: renoυatio intorioris bominis, per voluntariam susceptionem gratia
ct donorum. Iustos numquam deficie gratia haec, pro modulo eorum justitiae, nisi ipsi sese a Deo priores abalienaverint, eumque dereliquerint. Causa autem hujus gratiae effectrix. Deus ipse est. nulla creata entitatula intercedente, quod supra declar G a tum
83쪽
tum est . t. & a Tridentino conceptis verbis adstruitur supra memorato cap. . sess6. dum asserit rhujus justificationis .... causa esseiens es misericors Deus, qui gratuito abluit , Ianctificat, signans drungens Spiritu promi nis sancto , non e utitate is
g. 37. Quae a nobis hactenus exposita est d, strina , nonnullis principiis innititur, quae partim iaCommuni cunctorum hominum sensu Conceptuquet versantur: partim a Catholicis quibulque, imo a plerisque etiam haereticis collaudantur. Primum Frincipium, seu prima veritas est, quod justitia &quae eidem necessario adjuncta est bonitas voluntatis interior, consistit in affectonibus & virtutibus praescriptis aeterna lege, quae earum opera praelinit haec enim aeterna lex est eadem ipsa Iustitia. Μalutia pariter atque interior voluntatis injustitia consistit in affeEtionibus & vitiis divinae legi adversis . Haud aliter sentiendum est, tum de lege naturali, quae legis aeternae participatio est: tum cie lege christiana, quar teste Ioanne ep. I. CaP.2. V. . aeternae legis renovatio est juxta statum, quem nacta est post peccatum humana natura. 18. Ex hac justitiae & bonitatis notion haud aegre in cognitionem venire possumus, angelos, primumque hominem, bonos Oc justos , antequam scelus admitterent, extitisse : Tales aeternum erunt Angeli saneti: talis Christus fuit, ut homo , sed ea excellentia, eaque plenitudine, cujus Capa Xumqua in esse valeat creatura: talis quoque Deus est, sed natura. Hinc fit, ut juxta hanc bonitatis & justitiae in voluntate notionem . sententiam ferre viri ecclesiastici soleant de origine, progressu, perferetione & apice, hoc est, de quovis gradu justitiae, quae hominibus adjudicatur. .apropter S. Augustinus hoc principio, tamquam indubio prorsus effato
84쪽
fultus. quod nempe nostrae justitiae gradum, ipsa Dei dileotione, prout radices in cordibus nostris agit, metiri oporteat, inquit lib. de nat. & grat.
Cap o. caritas ineboata, inchoata justitia es; earitas provecta, provecta jussitia es; caritas magna, ma
gna justitia es; earitas perfecta, perfecta jussitia es ;
sed caritas de eorde puro , di conscientia bona, o fide non ficta; quae tune maxima es in Bac vita, fuando illa ipsa contemnitiar vita .... qua diffunditur en cordibus nostris per Spiritum Sanctum, qui datus es nobis. Quibus verbis ad vivum Mngitur amor verus, actuosus. & operans, qui Dei munus est. . 39. Infideles ipsi ex aeternae legis cognitione ac notitia , quam haurire potuerunt, de numanae
voluntatis bonitate ac justitia dijudicant; tig quippe videntur homines plus minusve probi & justi, juxta
modum virtutis & affectitum, quos quidem contem plantur beneficio luminis, quod a lege aeterna promicat, & quo eorum mens tenebris obducta aliqua tenus collustratur. Imo vel iidem ipsi, qui mentis oculos ab eo lumine avertunt, de genere probitatis& justitiae, quam agnoscunt, judicium ducunt ab
existimatione atque opinione, quam de eadem in te gritate & aequitate ac legibus, quae apud suos obtinent, Conceperunt. Sic justitia civilis in observati
ne Civilium legum consistit: justitia judaica, legis
judaicaer justitia mahum edana, legis malivmedanae, ut christiana, christianae legis observationem p stulat, eaque constituitur : justitia interior ea est , qua se quispiam accommodat ad legem , cujus est, actiones in anima permanentes praescribere: exterior, qua quis se componit ad exemplar legum, quibus exteriores hominis actiones diriguntur.
M. 6o. Itaque hominis justificationem & justitiam ponere, quia ponatur inspiratio & donum earum virtutum & assectionum, ex quibus bonitas ,
85쪽
AItera veri stas'. quoties eonditiones omnes ad agendum ne eefaria est
probitas, & essentialis voluntatis justitia, qua lex
divina servatur, coalescit, idem ferme est ac ponere justificationem absque verae justitiae dono; esus in quam justitiae, quae sola, ut Scriptura, ut Patres, ut
humanum genus pro certo habet, essentialis est. 6 I. Quin etiam, cum in voluntatis arbitrium dominetur semper aliquis, aut Dei, aut mundi
amor, hicque postremus, ubi praepolleat, injustus sit,& in divinam legem contumax; imo ut S. Iacobus Cap. . U. . restatur, sit ipsa Dei inimicitia ; consectarium est, justificationem seu justitiam illam secretam a dilectione Dei, cujus virtute lex divina, occasione data, observatur, fore justitiam simul & iniustitiam essentialem, quae Dei amicos simul & hoites co
62. Igitur justificatio sine inspiratione amoris Dei, & virtutum, quae eodem Comprehenduntur, di quae ad legem, quum occasio urget, implendam Conducunt maxime, jam justificatio non est, sed injustitia, & concupiscentiae regnum. Duo haec adeo
dissita , soli copulant Ρrotestantes, qui justum esse hominem effutiunt, ob solam imputationem justitiae Iesu Christi, quam Deus ita nobis attribuat, ac si
nostra omnino foret, quod eam nobis per fidem
vindicare valeamus. Aut saltem qui justificationem a dilectione Dei sejungit, is sibi suadet, voluntatem in se ipsa Dei amorem, quo lex custoditur, producere posse, quin Spiritus Sanctus eumdem inspiret . in quo se prodit nefanda haeresis Ρelagiana, ut supra habitum est . β. 13. 23. &C. g. Aliud principium . seu altera veritas, cui innititur allata hucusque do,rina, di quae pariter
Omnium gentium consensione approbatur, haec est: quoties conditiones omnes ad agendum necessariae COΠVeniunt, in quarum numero habentur actualis
cognitio & circumspectio eorum , quae fieri aut de
86쪽
elinari debent, clim virtutes, ilim affectiones viriuro omnes sive indifferentes, sive vitiosae, actuosae sunt sectiones di operantur juxta proprium pravitatis aut per se eν - φctionis gradum, atque ut serunt circumstantiae quae ρος Hi . adjacent, & eo ingruunt tempore ν quo e Xercenda est actio.. g. 6 . Veritas haec, omnium hominum conissensione , judicio , ac experimento Comprobatur . Compertum siquidem eis, nos, nisi jam distortae ac falsae perceptiones animo insederint, de actionibus& operationibus judicium serre . habito respectu ad animi affectiones. Ita porro diffferimus. Vir magnanimus eth; ergo periculum non effugiet. Ingenuus est& simplex ; non ergo mentietur aut decipiet. Metiis Culosus est; ergo aufugiet, &c. Ita vicissim quisque ratiocinatur: vir ille fugit, mentitus est, prodidit; ergo magnanimus non erat, verax, fidelis: aut saltem eousque non erat virtute instructus, ut talem se in his circumstantiis exhiberet: aut denique, si ma4nanimus antehac, verax, & fidelis fiuit, talis esse in nis circumstantiis desiit. Ita disputare solemus etiam de habitibus voluntatis erga res & personas: hic liberos, parentes, amicos magnopere diligit; et-go nihil non vult eorum Causa. .
g. 6s. Ipsi quoque Philosophi adeo ratum υ-bent ejuunodi principium, ut virtutes Sc vitia relatu ad eorum energiam, aetiiositatem , & operationem definiant. Ex. gr. Iustitiam ajunt esse Virtutem ,, quae tribuit non , quae tantummodo efficere potest ut
tribuatur unicuique suum ; hinc Augultinus lib. x. de lib. arb. cap. 13. ait: Iustitiam quid dicamus esse . ni virtutem. qua sua cuique tribuuntur De fortitudine similiter ibidem ait, quod sit tua anim assectio, qua
omnia incommoda, er damna rerum non in nostra potestate constitutarum contemnimus ; non ait: posumus
contemnere. Temperantia Paritet ab eodem ibi sic
87쪽
delineatur: assectio coercens Θ cobibens appetitum ab iis rebus , qua turpiter appetuntur; non ait; quod sit assectio potentiam asserens coercendi cohibendi :Ρrudentia dicitur virtus, qua finem, ad quem ea contendendum, Sc media accommodata ad ejus a Dsecutionem eligimus; & ita de reliquis virtutibus &vitiis philosophamur in ordine ad eorum actionem , non vero ad solam agendi possibili ratem. 66. Nec secus Scriptura & Patres loquuntur de virtutibus spiritualibus, quibus justitia & bonitas ante Dei oculos fonstituitur; eas enim penes agendi vim & actionem ipsam considerant, ut ex documentis colligitur, quae S. Paulus aliique Apostoli Consignarunt, ne accurata caritatis, cadestis sapientiae. & fidei, qua justificamur notitia , & sacra traditio interiret. Ecce eorum verba. I. ad Cor. Cap. 13. Caritas patiens est, benigna es, non agit p π ram . co audet veritati, omnia sust ri . omnia credit, omnia sperat, dic. Iacob. cap. 3.
v. I . Quas desursum est sapientia, primum quia, mpudica es, deinde pacifica, modesa, suasibilis, honιs consentiens, plena misericordia D fructibus bonis .
Ioan. ep. I. cap. 3. V. 6. In hoc cognovimus caritatem
Dei, quoniam ille ammam suam pro nobis posuιt... εui habuerit substantiam hujus mundi, er viderit fratrem suum necessis atran habere, , clauserit viscera I::a ab eo, quomodo caritas Dei manet in εο Fides quae nos justificat, teste Apostolo ad Gal. cap. s. v. s.
ea et , quae per caritatem operatur. Eodem pacto Virtutes omnes repraesentantur a sacris scriptoribus;
perperam illi quidem & imperite, si satis perspectum
non habeant atque exploratum, virtutes adhIosias esse & opera trices, ubi obvia si & premat occasio; virtutes porro inter habitus recensentur .
. 6 . Christus ipse perspicuis aureis verbis virtutum actuostatem descripsit , inquiens Matth.
88쪽
cap. 7. V. II. omnis arbor bona, fructus bonos f rite mala autem arbor , malas fructus fuit. & cap. 12. U. 33. ex fructu arbor cognoscitur . ac post pauca r bonus homo de bono thesauro profert bona : malus homo , de malo tbesauro profert mala . Christus has imagines oculis nostris subjecit, ut, quemadmodum arborem bonam ex bonis fructibus, & bonum thesaurum ex his , quae profert honis ; ita virtutes ex Operatione dignosceremus, atque de hinc intelligeremus , hominem. vi honorum affectuum dc habituum , non modo posse bene agere , sed reapse , daris occasionibus , bene agere e malorum autem affectuum , & habituum corruptorum , quibus Vitia constant , ope , malos actus prodire : unde consequens est, infirmitatem & languorem volunt iis ad bene aut male agendum , ex qualitate honorum aut malorum assectuum ac habituum oriri. Hinc
ebat Matth. cap. I 3. v . 34. Quomodo potessis bona loqui, cum sitis mala λ & Io. cap. s. v.q4. Quomodo Uos potestis credere, qui glari m ab invicem accipitis; fir gloriam, quae a solo Deo est, non quaeritis Praecedenter dixerat V. 4et. Cognovi vos . quia dilectionem Dei non haberis in vobis . Inde quoque effluxit , quod S. Petro& caeteris discipulis suis. praenuntiavit Christus Ioan.
diXit: Θωi ego vado, non potes me modo sequi ; s qucris autem postea. Praemonstrat nimirum Christus, non posse discipulos nec Petrum, magistri sui exemplum tunc sequi . seu in perserenda morte constantiam ejus & fortitudinem imitari , quod nondum inflammati essent amore perfecto, & uberiori caritatis gradu, quo eos roborari oportebat adverssis mundi odium & persecutiones. Adjecit, tum eos secuturos & imitaturos ducem ac magistrum suum, Cum caritatis copia & ardore summo fuissent communiti,
89쪽
quod fiusta die Pentecostes contigit per Spitust sanis
eti illapsum. Ea propter S. Augultinus protulit, am is rem nunquam inertem esse , numquam seriari. Ipsa dilectio inquit Praefat. in Ps. 31. poli med vacare nori potes. Et mulo pol , caritas ubi fuerit, nseesse est , - oreretur . Et in Ps m. habet omnis mxxior vim suam ἔ Nec potes vacare amor in anima a
mantis. Meesse est , - ducat. Et loco supra citato in 'aefat. Ρs. 3I. dixerat: Quid de quoquam homine
etiam male operatur , nisi amor Da miri vacantem amorem di nihil operantem: utique innuens, non dari . Gregorius quoque magnus homil. 3o. de Pentec. ait: Numquam ess Dei amor otiuus; operatur eteni magna , se est. Si vero operari renuit amor non est. Hinc amor, cujus sub imperio volnntas sit, aut eam
impellit ad agendum juxta energiae suae gradum, vel ab actibus oppositis abducit . & assectiones sibi adversantes perimit aut labefacit ; certe quidem comprimit .
68. Liceat. heic obiter animadvertere, qu mlonge a sententia D. Augustini , uno a recta phil sophandi ratione , aberraverit Jansenius lib. de Gracprimi homin. cap. I s. paulo poth med. & alibi , nia cum scholasticis non paucis Stagiritae mancipiis , hoc
habuit conititutum: Habitus, quamvis in ipsa volum tale viva Iist, modo fe Babent mortuo ἔ nec volunt
rem ipsi , sed ipsos volumas ad suos actus movet. Εκ o collegit , caritatem habitualem , utut excellensi , ejus instar , quam protoparenti infudit Deus , non determinare voluntatem, cum per sese deses sit de otiola ; sed ., ut operetur . accedere debere Caritarem actualem in delectatione indeliberata positam, quae insuperabiliter voluntatis extorqueat Consensum: ipsam autem voluntatem , sola habituali caritate instructam , esse instar bitaneis in aequilibrio conssiluis,
ct instar glabi rotundissimi in planitie perfectissima
90쪽
versur omnem partem sque mobisis, ut ait loco cit
s. 69. At S. Ausustinus epist. r Io. alias 8s. Co sentio . disserens de iustitia . quas inter virtutum habitus iacite princeps et . inquit et non mortuo . sed vivo modo , se habet. Cum enim scripsisset Consentius, nisi ι vivum , secundiam subsantiam, inesse j- sitiae . quia jussitia non in se ipsa . sed in nobis via vix γ imo nos potius seeumdum tuam visimus; ipsa vero justitia per se nequaquam vivit. Reponit ad haeuianetas Doctor i Puro absurdum tibi vaderi , res per
vitam vivatur , ω vita non vivat. Hoc praemisso . tamquam principio certo , subinde admonet , ani mas militiae expertes a Scriptura mortuas appellari ae subdit: non ob aliud amiisa finitia dicuntur moris tuae , canimae nis quia , animarum , heet immor latiter quaIicumque vita viventium , verior di meLorvira . iustitia es , tamqNam vita vitarnm . . . . . .
quσpropter, s animae non possunt nis etiam in se ipsis
utcumque vivere , qaeia ex eis vivunt di corpora . . .
quanto magis vera justitia etiam in se ipsa vivere m- reuixenda es , ex qua sic vivunt anima , ut , hac amissa', mortuae nuncupemur - ν. 7 . Ac ne quis arbitraretur, eum ibi agere de sola essentiali tui ilia . quae Deus ipse est non item de eventuali, seu contingente, quae per in sp,
rationem divini amoris creatis mentibus communia Catur , quaeque animas Deci , ceu summo bono , a
que unimo fini , conjungit; se de utraque loqui evestigio declarat , inquiens et ea porro justitia, paeavimis in se ipsa , procul dubio Deus es . uque incommutabiliter vivis. Stetit autem haec , cum sit in se ipsa vira , etiam nobis sit vita , quum ejus esset Futcumque parricipes ; ita quum in se ipsa sir Iustitia. etiam nobis fit jussiria , quum ei coharendo jusse viavimus * di tanto magis minusve justi sumus , quamo