장음표시 사용
71쪽
finis desumatur, ubi sunt plura motiva, in alΡ- rem persectionem desumit actus . a. Satisfactio chrimmedum est debita . mee christus est tantum fidejussor nosser; sed etiam servus, formam enim servi .aeeepit, ait Paulus; sacerdos & victima pro peccatis nostris: ergo mortuus elimc dum ex motivo justitiae correspondentis debito-eti, sed etiam ex motivo obedientiae eorrespoπ- dentis servo Dei, religionis eorrespondentis faecerdoti, & miseri cordiae correspondendis h siae pacis & amoris; aliarumque virtutum , quarum motiva sibi proposuit. ι- Dico a. quod satisfactio christi elicita fuit ex motivo justitiae commutativae in Ita plures Scotistae. Prob. r. Iustitia ex qua Christus satisfecit, ex pado& contractu quo se obligavit re dere Deo tantum honorem, quantum homo Per Peccatum abstulerat. & Deus obligavit se acceptare satisfactionem a Christo exhibitam processit: exgo est commutativa. Τum quia obligatio ex pacto dandi & recipiendi iuxta aequalitatem. Proveniens, semper sequitur justitiam commutativam. Tum quiainjuriarumetopax
tio &pro illis aequalis rectitutio , ad justitiam commutativam spectantia. Satisfactio ex justitia rigososa seu juxta strictos: juris apices, spectat ad justitiam commutativam ; sed i Christi satisfactio talis sui t3 emo. Actus emptioni venditionis & pretii lutionis, sunt actus justitiae commutativae ; sed satisfactio Christi pro
peccatis nostris est actus emptionis & venditi nis N pretii solutionis, ut patet ex illo I. Cor. 6. Empti estis pretis magno. Et ri Pexr. I.eονruptibilistis auro argento redempti aestri, sed preliose sanguine quasi agni minaeularι. Et
Psal. 88. vers.s2. obod exprobraverum ansmscrini Domine , quod exprobravemunt eommutationem
chisti tui: ergo satisfactio Christi est actus justitiae commutativae.. q. Dum aliquis tenetur
solvere ad aequalitatem, &sie solvit, solvit ex
72쪽
justitia commutativa, ut patet; sed Christus solvit ad aequalitatem, eo οὐ enim seis apud eum redomptio ergo solvit ex jussitia coma
Dises 3. Chri sis satisfactio non supponio imsonena junitiae commutat: vae ratione peccati εalias in quolibet peccato praeter malitiam quam habet ex obiecto, daretur specialis malitia contra iustitiam Deir ergo satisfactio pro peccatis nostris non suἰt ex justitia commutativa. Respis negando antecedens; nam quodlibet peccatum est injuria eontra Deum tactat ergo habet spe elatent malitἰam contra justitiam; alias pecea tum non esset injustitia, nec injusum . .
t Disos 2. Patris ad Pilium , & Domini ad Ser. vum non potest esse vera obligatio ex iustitia tergo nec Christi ad Deum , eujus est Filius. Resp. antecedenέ e verum de Filio non emam ipato, & quatenus est Filius ; salsum 'erode Filio emancipato, re quarenus satisfacit ut G dejusor aliorum; Gnde cima Gristus satisfece rit Deo non pro se, sed pro nobis; nec ut Filius reus, sed ut fidejusibr noster; potuit fassiseere Deo Patri ex justitia commutativa, licet sit Filius e Sar .ees 3. Homo non tenebatur satisfacere ex iustitia commutativar ergo nec Christus, cum fidejussor non sit magis obligatus , quam debitor . Resp. distinguendo antecedens : Non t nebatur satisfaeere ex iustitia commutativae ex se & secundum propriam virtutem, concedo quia non poterat exhibere satisfactionem con dignam, & ci m ad impossibile nemo teneatur, sequitur , qu3d homo ex sepon tenebatur satisfacere ex iustitia commutativa: Secundum exiis gentiam debiti, & seeundum satisfactionem eonvenientem peecato, nego antecedens & con sequentiam, qua a Christus non satisfecit secun dum virtutem quam homo habet ad satisfaciendum , alioquin satisfactio ejus non fuisset condia
73쪽
gna, nec superabundans: sed secundum exἰ- gentiam debiti, &condignitatem satisfactionis Peccato cor spondentetri, ideoque satisfecit ex justitia commutativa, cum fatisfece est, ut Poetuli, ut debuit, & ut oportuit. N; Obj. I. Gonetus contra I. . conelusionem, e Actus quiversatur circa objectum honestum , quod a pluribus virtutibus non respicituri , non elicitur a pluribus viri utibus, sed ab aliqua sperciali quae circas tale , objectum versatur 3 atqui fatisfactio Christi versatur ei rea objectum hone stum, quod a pluribus virtutibus non respicituri ergo moti a pluribus virtutibus , sed ab aliqua speei ad suit elicita-ajor est certaήnulla enim virtus potest elicere aliquem actum, in quo non relueeat ratio sermalis sui objecti. Minor vero
sie ostenditur: Objectum sati victionis Christi
est compensare injuriam Deo illatam Per pecca tum , & inter Deum ostensum & homiπε seceatores persectam constituere aequalitatem ; at hoc, ut per se constat, ad ramnes virtutes non spectat , sed ad aliquam specialem r ergo&c. - Confirm. Quotiescumque in aliquo actu rein peritur speciale bonum habens difficultatem objectivam, debet poni specialis virtus ad ii tum eliciendum a virtutes enim non ponuntur in anima nisi ad vincendas dissicultates, quae reperiuntur in prosecutione honesti ; sed insatisfactione C hristi reperitur speciale bonum, spo eialem habens dissicultatem obiectivam , i sculincet compensationem divinae iniuriae ad aequaI tatem t ergo debet poni specialis virtus adaliam
Confirm. amplius: In nobis satisfactio in persecta quam Deo exhibemus pro peccatis nostris , non procedit a pluribus virtutibus, sed ab aliqua speciali & determinata, scilicet a pςnitentia: ergo etiam satisfactio persecta&eodigintquam Christus Deo obtulit proseeeatisnostris, debuit ab aliqua virtute determinataprocedere.
74쪽
Resp. negando minorem . Ad Prob. nego muriorem ; quia, ut probat argumentum nostrum sm compensatione injuriae Deo illatae, relueent bonitas praeeepti, bonitas cultus Deo exhi
hendi, bonitas sublevationis in homine & ejus dem reparationis: satisfactio enim Christi est
actus obedientiar, actus religionis, misericor-jultitiae . Ad I. confirm. concessa majoris distinguo minorem: In satisfactione Christi repetitur speciale bonum, specialem , id est, uni- eam difficultatem habens, nego; Specialem sid est, sibi propriam, concedo: Nam compen- Latio insuriae divinae ad aequalitatem, est specialis dissicultas satisfactioni Christi conveniens , cum nulla alia fuisset suffciens nee condigna: At in illa compensatione plures sunt speciales dissicultates objectivae, nempe praeceptum obser vandum, honor Deo exhibendus, homo a mi-R3ia sublevandus, peccatum vindicandum, d bitum sol endum e ergo in compensatione illa plures sunt dissicultates vincendae, subindeque exhibita fuit ex motivo plurium virtutum. Ad
2. connrm. I. nego antecedens, quia satisfactio nostra procedit etiam a virtute justitiae, ut patet lupra. a. nego conseq. r. quia licet satKs Ctio nostra a virtute poenitentiae tantum proce dat, cum etiam ab alia virtute procedere possit,
ut est manifestum, & esset persectior, i ab aliis Procederet, non valet inferre Christi satisfactionem procedere etiam ab una virtute dumtaxat. 2.quia Christus non tenebatur satisfacere secuila dum virtutem, ex cujus motivo homo satIss cere potuisset, sed tenebatur satisfacere absol te . ergo potuit satisfacere ex motivo plurium
V nu . no satiSisciamus . bl. a. Ad religionem pertIn et exhibere de l*inhonorem Deo, in quant im est primum Principsum creation:s & gubernationis rerum per noc dininguitur ab aliis virtutibus; at rand Tom. IV. D Chri-
75쪽
Christi satisfactio non ordinabatur formaliter ad exhibendam reverentiam Deo ut Primo re rum principio, sed potius ut ostenso per peccata hominum: ergo non procedebat a virtute re ligionis . Resp. nego majorem absolute: nam exhib re etiam debitum honorem Deo in quantum est author gratiae & gloriae , pertinet ad virtutem religionis, cujus objectum est exhibere Deo honorem debitum absolute; unde satisfinio Christi debet esse actus religionis, sicut est actus jussitiae, quia ordinabatur formaliter ab ipsomet Christo Domino ad exhibendam Deo revere tiam debitam . fieuti ad restituendum honorem ablatum a
De motivo Incarnationis, P Riusquam de Incarnationis substantia agamus, ejus causa motiva & finalis investiganda est , eum finis in qualibet re executa tionem & existentiam in intentione praece
An Deus ex vi decreti, quod habuit, carnem sumpsiset, Adamo non
peccante Z t. est Incarnationem Verbi posse dupliciter sumi. a. Secundum substantiam,seu
76쪽
prout dicit praecise unionem divinitatis cum humanitate in unitate personae. 2. Secundom vi cunctantias, seu secundum mortem, passionem, ηeneris humani redemptionem Sc. Un,
de christut simpliciter sumptus, R Christua
ut redemptor arguunt diversia decreta tu Deo in primo tigni, Filius decretus fuit homo ante mavisionem Peecati hominum , & in signo sequenti ad Praevisione in peccati, decretus suit Peccatorum redemptor:hine est, quod si Adam non pete astet, Christus ex vi primi decreti suis set,cum redemptio non sit finis nec motivum primi deereti ; revera non iussiet redemptor, quoniam salus hominum est motivum inearnationis quantum ad cireunstantias, sed suisset glorificator, ut docet Scotuss cum quo Dico, quod ex vi praesentis decreti, Verbum divinum carnem humanam assum set, si homo non peccasset. Ita omnes Scotistae. Prob. I. Si Chrissus non enisset Adamo non peccan te, vel quia Deusnon potuisset, vel quia non voluisset sed utrumque salim est: ergo venisset . Prob. minor quoad seeundum 4 quo niam primum est eextum apud Gonetum: P tuisset enim mittere Verbum Adamo non peccante a s non voluisset, maxime quia nulla suisset necessitas , ut est evidens; sed suisset necessitas,etiamsi Adam non peccasset: ergo venire voluisset, &de sacto venisset. Prob. minor I. Si Adam non peccasset, Deus suisset semper sum, me glorificandus , sicut Deus ostensus erat de condigno satisfaciendus, & homo peccator erat redimendus ; sed non potuisset summe glorifica- xi, nisi per Christum: sicut Deus offensus non potuit de condigno satisfieri, nec homo pecca tor redimi, nisi pex Christum t ergo suisset necessitas& sussiciens motivum. 2. Ecclesial quesuisset, etiamsi Aaam non peceasset , quoad
77쪽
suisset Adamo sanctior , nisi suisset Deus &homo simul: ergo suisset necessitas. 3. Amor non minus movet & excitat amantem, ut in communicet amato, ut in ipso subsuat, dum
possibile est, quam ut ipsi adjuvet ιuit est evi dens; sed amor Dei misit Verbum , juxta illud
Joan. 3. Ita dilexit mundum, ut Filium fui mdaret, ut redimeret hominem: nec suit as a necessitas, nullumque motivum praeter illud, ex Goneto : ergo amor invenisset necessitatem lubsistendi substantialiter in homine amato , imo urgentiorem , juxta illud Proverb. 8. Delietae meae esse eum filus hominum. 4. Natura humana fuisset dignificanda per unionem hIpostaticam , scuti fuit post peccatum Adae, eum non fuisset deterioris conditionis: ergo venisset ex amore aut necessitate dignificandi per pexsonalitatem divinam, humanam naturam, ut insinuare videtur Apost. ad Rom. s. dicens, Si enim eum nimisi essemus, νeeonialiari fumus Deoper moriem Filia eiust, muliὸ magis jam reenneiliari,satinua erimus in vista ipsius. Et I. Cor. 2. ubi ait de In eam. sinam praedestinavit Deus ante saecula sis σιον am nostram. Tandem, fi Adam non peeaeasset, Deus profoeutus suisset homines beneia fietis i sed tribuit Christum peccatoribus tan- am summum beneficium: ergo dedi siet illum
etiam justis, si perseverassent: ideoque si Adam
non peccasset, non defuisset motivum nec ne eeisita. veniendi in mundum. Instare posset Gonet. haec omnia non fuisse necessaria. I. Quia Deus potuisset alia via glorifieari, Ecclesia habere aliud caput , amor Dei satiari, & humana natura dignificari. t. Qui a non suisset incongruum, nec indecens relinquere hominem in priEdictis necessitatibus , scuti suisset relinquere ipsum in peccato, &eonsequenter nulla fuisset necessitas veniendi mmundum, si Adam non peccasset. At hae rat; nes non infirmant argumentum: nam PQtuit s
78쪽
ut fatetur Gonet. redimere genus humanum, alia via & sine incarnatione, tamen venit &suit necessitas veniendi : ergo venisset. Deinde, magis incongruum suisset & indecens re linquere hominem in praedictis necessitatibus,
quam in peccato . Tum quia peccatum extingebat punitionem, & poena aeterna dignumerat. Tum quia congruum & decens est, relinquere Peccatorem in reatu , dum libere & malitiose peccare voluit ; at Deus exigebat sumin me glomficari ; congruum , & decens erat dare
Ecclesi e caput, visitare justos &dilectos, dignificare naturam humanam Per unionem hypostaticam &c. ergo si Adam non peccasset , Christus venisset propter motiva assignata , eum ut ex dictis constat, sint issicientia. - . Prob. I. Christus Dominus est volitus &Praedestinatus ante praescientiam peccati homi num: ergo venisset ex vi praesentis decreti , etiamsi homo non peccailet . Consequentia patet: Nam si sit a Deo volitus independenter a
Peccato, executioni etiam mandatus suisset,licet homo non peccasset. Prob. antecedens Primo: Deus voluit &praedestinavit Christumantecedenter ad decretum aut intentionem producendi homines, quis intentio producendi hominem, fuit producendi illum ad instat & exemplar Christi, ut docet D. Athanas serin. de Dei
Para, his verbis: Potius loqtiendum est , quod Deus seeerit hominem secundum Masinem Dei; secundum imaginem eniin , edi similἰtudinem is ius mι
di incarnation/s θ' aecepta humanitatis, hominem
Deus feeit. Ejusdem sententiae est Tertul. lib. de resurrectione carnis : ergo Christus suit volitus ante decretum producendi homines, cum exemplar sit prius exemplato. Tum quiri ex
vi unionis est Filius naturalis Dei & primogenitus : ergo intentio praedestinandi Christum est prior decreto producedi homines;hine est, quod praedestinatus suit ante praescientia peccati, SD 3 con
79쪽
eonsequenter quod venisset ex vi praesentis d ereti, licet homo non peccasset. . - . Soeundo: Adam fuit praedestinatus ad gloria ante praevisionem peccati. Ratio est, quia fuit prius praedestinatus ad gloriam quam ad gratiam, e Mn gloria sitfinis., qui in intentione est semper prior mediis ; sed suit praedestinatus ad gratia ante praevisionem Peccati originalis: quolex Goneto consiliit in Priuatione gratiar, quae non potest in eognitione Praecedere sermam ,cujus est privatio ; sed decretum praedestinandi Christum ad gloriam , in Prius decreto praedestinandi hominem: ergo si homo non peccasset, Christus praedestinatus sui stet . Prob. minor :Deus praedestinavit homines. in Christo: ergoptius praedestinavit Christum ad gloriam, quam homines. Consequentia Patet L Prob. antecedens: Ad Ephes. I . dicitur , Benedixit nos ia Omni benεdictione is ripuali in eoelestibus in christo, Aetat et eis nos in ipso ante mundi eonstitutionem rergo homo suit praedestinatus ad gloria in Christo, subindeque venisset ex vi praedestinationis suae, s Adam non peccasset , vel vanae suillet
Christi praedestinatio , quod e st sal miri
Terti ε Ordinate volens prias vult finem, α
ex mediis illa quae sunt fini prupinquiora: sed assimanifestationem bonitatis divinae, quar.est finis intentus a Deo in creatione omnium rerum propinquius se habet inearnatio Verbi quam omnes aliae creaturae, ut patet : ergo in intentione producendi creaturas, Deus qui est ordi nate volens, Prius voluit Christum quam homines : & consequenter venisset ex vi illius inte tionis & decreti. uic argumento triplex solutio adhibetur a Thomistis apud Gonetum. Prima,concesso am. tecedente,negat consequentiam; quia sinquiue etsi Christi praedestinatio antecedat in intentione Dei, praesscientiam peccati & decretum homines redimendi, eo ipso tamen quod non alio modos
80쪽
modo, neque alio medio, voluit Deus illam exequi, nisi media permissione peccati, fit inde quod si homo non peccasset, Christus non venisset: Eo proportionali modo quo licet intentio quam habet Deus dandi uiam gIoriam ele,ctis, sit prior decreto de bonis operibus ipsorum, aeque adeo Praevisionem ejusdem operum antecedat , nihilominus quia Deus non aliter Batuit voluntatem tuam sive intentionem adimis Plere , quam Per bona opera, verum est dicera quod nullus electorum absque bonis operibus
salvabitur. Hanc solutionem probabilem judiacat Gonetus, & illustrat alio e emPlo, puta ex orationibus Sanctorum; quod omitto, quoniam est simile exemplo adducto, Contra I. Ad quid enim Deus prius decrevisset Chxistum , quam permittere Peccatum S redimere homines , si noluisset decretum illud exequi, nisi medio decreto permittendi peccatum & redimendi homines λ nulla certe euet necessitas ; conformius siquidem suisset rectae rationi, prius videre homines lapsos &velle redimere ipsos , quam decernere aut velle remedium , cum volitio medici supponat cognitionem mili &volitionein sanitatis. 2. Qua revelatione novere Thomistae, Deum voluitie
praedestinationem ChristΓ quae ex concessis Praecedinin intentione Dei decretum homines xedimendi ) exequi non aIlo modo , nec alio medio, nisi media permissione peccati, cum hoc colligi non possit ex iacra Scriptura; imo ex loeixapud ipsos adductis, insertur Christ umfuisse praevisum post praucientiam peccati: ergo si antecedat peccati praucientiam , ciun sit Prae-Mihinatio absoluta & persectissima, antecedit
nedian secundum rem, sed etiam secundum modum & medium. Ad exemptum quod tamen apud nos, ut Paret in tract. de praedest. non valet) nego paritatem ; quia intentio dandi gloriam includit estentialiter intentionem meritOD ruina