장음표시 사용
121쪽
7.' Angeli custodes nunquam, juxta S. Th. lli, suos clientes ponitus deserunt, quia sunt divinae Providentiae ministri, ut nullus homo divinao Providentiae penitus subtrahi potest : sed interdum oos deserunt secundum quid . permittendo scilicet , ut libero suo arbitrio malo utentes, in tribulationem cadant, in pee
cata labantur , etc. De malorum Angelorum impugnatione.
Mali Angeli vocantur diaboli, daemones , maligni spiritus: habent principem . qui in pluribus Evangelii locis vocatur Beelzebub . v. g. Mailli. 2ὶ : Non ejieit daemonones nisi in Beelzebub prineipe daemoniorum ; et Marc. 3ὶ: Beelzebub habet, et in prin-eipe daemoniorum ejiciι daemonia. Dicitur etiam simpliciter 1.'dia ius , id est detractor , vel calumniator . quia malo do Deo loeutus est Evae , ct probabiliter Angelis ut eos in suam ap stasiam adduceret; 2.' Satanas , seu adversarius , quia nobis adversatur: Lueifer, quia , secundum plerosque PatreA , Di doctores i. innixos, anto peccatum suum inter caeteros Angelos eminebat, sicut stella, quae appellatur Lucifer, eminet inter alias stellas; ..' Serpens antiquus, et Drueo, quia sub forma Serpentis apparuit Evae, si velut serpentes ac draconos horrorem excitat. Certum est de fide homines viatores diversis modis a daemonibus vexari . tentari, ad peccatum , ot aeternam damnatio msaepissime induci : hoc enim palat seductiono Evae , tentatiotio
Iob, et Christi : expressis Scripturae verbis , v. g. Eph. 5ὶ :
n est nobis eoiluetatio adversus earnem, ει sanguinem, Fed a ver M principes , et potestates , adversus mundi rectores tenebrarum harum, conιra spiriιualia nequiιiae. Propterea accipite armaturam Dei, ut possitis resistere in die malo , et in omnibus re
freti stare i6ὶ: Sobrii estote , et tigilaιe . quia adversariu3 Sester Diabolus tanquam leo rugiens eiretiit , quaerens quem dero ι; eui resistite forιes in fide , etc. Ergo etc. Cur autem Deus permiserit nos a daemonibus sic vexari . ottontari, quare periculosum, et desintro temerarium laret. Suiamus hoc monitum Apostoli i7ὶ Ddelis Deus est . qui non patietur vos tentari supra id quod potestis, sed sueti etiam eum tenta tione provenium ut possitis sustinere. Quemadmodum enim Angeli
122쪽
eu lodes sua assisterilia libertatum luimana in non laudunt. nec diaboli ton lanies necessitat in imponunt. ostendimus honos Angulos per se non certa cognoscere secre-la A montium cogitationus, nec sutura libera: ergo a sortiori nec da mones , nisi per conjecturas.lquros . ut Origenes . S Greg. NVss. . Cassianus . censuerunt inuti upi impie hominem suum habere daemonem sicut, ct fingelum custodem : vorum liauc opinio communiter reiicitur quia exsuperstitione gentilium duos genios unicuique homini tribuentium oritur . et nullum habet sondamentum , neque in Scriptura , neque in ira ditione , neque in ratione.
Quando Λugeli nomino Dei, et velut ipsius ministri agunt, omnia possunt , quia non propria , sed inlinita omnipotentis livicis icacia operantur, et sunt tantum causae instrumenta les. Verum Potitur quid possint , vel non possint virtute polentiae sibi
naturalis. Certum est eos nihil ex se haboro , sed Ont in suam Poten i iam , virtutum , et enicaciam a Deo tenere , ac proindo Supru- mair ipsius voluntati sumstur osso subjectos. Hinc potestatem non hali ut dictatricum , nec aliquid possunt contra generatus naturae leges a Deo conditas ; quia repugnat Deum cis concessisse facultatem omnia turbandi. Omnes indu concludunt Angelos potestato 8 ibi naturali non posse mortuos suscitare , solem sisteru . Eclilmsuui temporc Plenilunii patraro , morbos solo nutu curare . Cic. At , quom admodum mentes humanae quamdam ex virtuti sibi naturali Oxercent potestatem , sive PhΥsice, si Ve occaSiona litor , ut infra diculur , in proprium corpus , ct . mediante SuscorP0ro, in materiani extraneam sibi proportionata in , quaeriturati Angeli aliquam habeunt i,olesta luiri naturalem in materiam . i cuius quaedam operari valeaut prodigia virus humanas Si Pu
Circa hanc quaestionem mullum inter su dissentiunt Philosophi, ut Theologi christiani. s.' Iacobus Serdes, ecclesiae anglicanae presbSter, in speciali de Miraculis tractatu, anno 17 29 edito, contendit daemones nulla bujusmodi patrare posse prodigia , clia in si boni Angeli id pos-ες ut , quod aestimat probabile. Praecipuae ejus rationes Sunt . l. quia xerisimile cst potestatem eorum naturalem, in PoendmFudo dc sectionis, omnipotentia Dei . vel bonorum Angulorum in i iiii iurio coerceri ; 2.' quia , in ca hipsi hesi, divina miracula a
123쪽
diabolicis socorni non possunt, nisi per doctrinam, siccius miracula per doctrinam, ot d trina per miracula probarentur.imodost circulus vitiosus , ut advortit. Rousseau i l. Imo concludebat magorum Pliaraonis prodigia moras suismfraudes humanas : Momebant . inquit . serpentes quodam arto ineuntiatos . eι eos tiam solerter virgis substituebant . ut astant a eas in tot serpentes versae judiearenι : runus aliunde accersirus prodebant , funguinem in aquam fundebant , etc. Idem sentionis clum esse volebat de caeteris prodigiis, quae apud Paganos cel brahantur. et tot erant sabulae, vel humanae fraudes. Hanc amplexus est Bergier, in opere dicto I mite de la '
tegialo sibi naturali multa. et vera operari possu miracula. um- quo permisisse Ea abusos misso Potes lato ad confirmandum oris rorem. quod exemplo magorum AEgyptiorum, aliorunuiuo incanintaiorum Probare intendit. I3' Doctissimus C Wori. Alter Angliis, in opero eui litulus Systerne intellecιvel de ι' uniters contre lea athῖes ot ejus inior pres IDMeim, I hoologus . et praedicatar lutheranus . ex Ger mania oriundus , a stirmant etiam Angelos honos , necnnii dammonDs vera Dp rari posso, modo supra dicto, pr digia Sonti zliam nostram per sequentus manifestaturi sumus propositiones: PROPOSi Tio PBim Probabilius ridetur Anstelas potestate sibi naturali vera operuri posse prodigia vires humanas stuperantia. Prob. Ad hoe quippe duo tantum requiruntur . videlicol. '. rit Angoli naturalem habeant pot Atalam in materiam et
et , ' An os naturalem habere potestatem in mais
: f an , certum eSi enim . tum cx Scriptura sacra. tum ex ira.ditionct. eos saepissimo in materiam egisse: at verisimile e tctos ex poinstate sibi naturali id fecisse. Nam Deus mirabilem instituit ordinem inter ornnes creationis partes : substantiae ex.cellentiores quamdam potestatom in inferiores naturaliter exe eunt G sie animantia quodam modo creaturis inanimatis domina n.
m:' animantibus dominatur: mens humana cor en 'id dominatur , mediante, polosialem itimateriam sibi subseciam naturaliter Oxercet. Cum autona dub'
124쪽
taro non liceat , quin Angeli sint sul,stantiae spirituales . mente immana longe praecellentes, nonne Baltem probabile est eos quamdam habere potestatem sibi naturalem in materiam
Quidquid in contrarium objicitur , id unum probat , scilicet
nos mente capere non posse quomodo haec potestas spiritualis in obiectum materiale exercetur : sed modum quo Deus simplicissimus mundum corporeum creavit , illum gubernat, et conservat; modum. quo membra nostra ad voluntatis imperium m ventur, vel quiescunt, prorsus ignoramus , ut tamen ista negari non possunt quia incomprehensibilia sunt. Ergo a pari etc. Praeterea omnes populi persuasum semper habuerunt Angelos multa in natura corporea operari posse : porro haec universalispersuasio est argumentum saltem probabilo veritatis: ergo l. 'ele.
2.' IIaec potestas susticit ut fingeli vera Opurari possint prodigia modo supra dicto intellecta : illa enim prodigia ad tres revocari possunt species . videlicet ad transformatio nos , alterationes, ct translationes. Per transformationes intelligimus novas o ganisationes, quibus sit ut corpora non sint intrinsecus eadem . v. g. si irga in serpentem mutetur per alterationes designantur mulationes qualitatum sensibilium , V. g. coloris , Saporis , sigurae Dic : translationes autem consistunt in mutatione situs.
et loci. Porro ad operanda tria haec prodigiorum genera susticero videtur in Angulis potestas naturalis in materiam, nam haeupolestas naturae eorum excellenti participat ; conjuncta est sortitudini . scientiao , praevisioni, soleruae, experientiae, aliisquo facultatibus, quae vires nostras longe superant , agilitati , quae distantias nescit, ob sorte aliis dotibus nobis incognitis. At potestas in materiam cum hujusmodi facultatibus conjuncta mirabiles offectus viribus immanis longo superiores operari potest; Rivo
Per transformationes . partes unius corporis partibus alterius corporis substituendo ; sive per alterationes , radios solis detorquendo , vel oculos laedendo , etc. sive per translationes , Corpora ex uno loco in alium locum celerrime portando, alteri invisibiliter substituendo , etc. Ergo 2.' etc. Aliunde etc. Orgo etc. Non tamen indu concludendum est haec prodigia vera osse miracula. Reu derogationem consuetis naturae legibus ; fiunt o nim , ex hΥpothesi , per causarum secundarum applicationem. Λt conforme cSi naturae, ut causis secundariis applicalis, en ectus Producantur . v. g. quali lates corporis mutentur , Sicut artis
thymi eae periti quotidie eas suo modo mutant.
Probabile est daemones quaedam etiam operari posse prodigia
125쪽
solummodo a justitia, et beatitudine culpa sua exeidisse e porro fieri potuit , ut iustitiam amittundo et a beatitudius deeidendo .
virea suaa naturales totaliter non amisorint. Hominos enim a
primae a justitia delapsi . viribus suis naturalibus non sunt om- vino expoliati ; ergo a pari , etc. Haec autem possibilitas ad maximum transit probabilitatis gradum , si spectentur Scriptura sacra , traditio . et ratio. 1.' Scriptura gaera. De Magis enim aegVptiis legitur in Ex do lj Projeee untque singuli virgas suas quae versae Aunt in dracones ἰ et postquam MoSses aquam illuminis vertit in sanguinem . dicitur do magis , se eruntqua similiter malefici AE n ureum incantasionibus suis: et seceruntque autem , eι ni Ioel per incantationes suos similiter , eduaeruntque runas superteremn. Unde Sic : vel haec facta vera crant prodigia ope da monis patrata , vel humana solertiae essectus: at posterius dici non potest; 1.' quia vera prodigia clariori modo exprimi non pintuissent; 2.' quia dicitur magos similiter fecisse . id est prodigia prodigiis Morsis similia; 3.' eduaeerunt ranus super terram AEgypti. proindequo extra aulam Pharaonis: at talis operatio excludit humanum prodigium ἔ ..' tria haec prodigia immediato . sine in- larvallo, et coram multis testibus operati hiant magi : quomodo . antea non moniti , praeparare potuissent media humana requisita , ut numeroso coelui tam efficaciter illuderont 5.' Sciniphes producero voluerunt, et non potuerunt 3j. Si autem praevidissent se talem essectum producere non posso, contemptui, et ludibrio aegyptiorum se non tradidissent : attamen si per solertiam . et
fraudem tantummodo egissent, ignorare non potuissent sibi de- osso necessaria ad tales producendos essectus. Ergo etc. Dicitur quidem eos per incantationes egisse . id est per quasdam parationes externas, quibus daemones Opem suam adnectero solent , non vero quia oculos astantium per fraudes fallebant. Aliunde Antichristus venturus est secun dum operationem Sat
nae . in omni virtute , eι signis et prodigiis mendaeibus , juxta Λpost. M. Porro haec verba naturali sensu accepta non designant meras fraudes humanas. Ergo 1.' si spectetur Scriptura sacra , saltem Valde probahilo est : etc. 2.' Item si consideretur tradisio : innumera enim deseruntur prodigia apud paganos in idolatriae ejusque superstitionum confirmationem patrata : gestiles non suspicabantur Pa meras ossa
126쪽
130 3ΝsTI TIoms PNILOSOPHICAE iraudes humanas: Patres Ecclesiae, et scriptores occlesiastiet ea, sino uIta haesitationo , tribuebant diabolo. Nonne repugnat omnes populos, omnesquo scriptores, tum profanos, tum ecclesiasticos, ita jugiter delusus suisso IIanc sententiam sortiter luilias est P. Baltus , o societato desii , contra Fontenelle , per opus cui titulus Reponsἡ ὰ P Histoire Ies Oraeses. Ergo 2.' etc. 3.' Si consulatur ratio, idem constarn videtur. Ideo enim adversarii veritatem prodigiorum a daemonibus patratorum uegant. quia . juxta ipsos , Deus permittere non potest, ut diabolus potestate naturali homines sic decipiat : sed dissiori nequeunt Deum, illaesis suis attributis , permittere posse. ut perversi homines, et daemones naturali sua abutantur potestato, non solum ad
decipiendos , sed etiam ad inducendos homines in scelera , incaocitatem spiritualem , in obdurationem, et damnationem. Ergo similiter permittore potest, ut daemones vera opereulur Prodigia in confirmationem erroris ; susscit ut omnibus convenientia tribuat media seductionem praecavendi. Ergo a.' etc. Atiundo Olc.
Hinc facile explicantur miracula in honorem diaconi Paris tantopere recantata , ex hypothesi quod esseeius fraudis humanae
Naturalis Ingelorum, et daemonum potestas , qua operantur prodigia , intra eertos limites valde eonstriela est. Prob. Eorum senim potestas valdo constricta est, si solus Deus leges naturales suspendero, aut cis derogare possit: atqui res ita se habent, et probatur Scriptura sacra, traditione, et ratione.
Seriptura saera : si Benedictus Dominus Deus Israel , qui fu-eiι mirabilia solus. 2ὶ Ouis Deus magnus sicut Deus noster 'Iu es Deus qui faeis mirubilia. 3ὶ Oui facit mirabilia magna
solus. Potestas operandi mirabilia, seu vera miracula lihi enim agitur do prodigiis quae Deus patraverat in egressu populi de AEgyptοὶ exaltatur tanquam Deo propria ἰ ergo 1.' etc. 2. v traditione. Multi SS. Patres inter quos Originos. Theodo- retus , S. Aug. negant realitate in prodigiorum olim a magis patrata in IZgypto , dicentes ea mora suisse praestigia , qui ' Sumponunt vera miracula virtutem Angelorum superare. Vido S.
127쪽
sunt polestolem leges naturae suspendundi divinitati oggo propriam : miracula a supremo Deo petebant. gratias ei pro miracu- Iis patratis agebant. Ergo persuasum habebant, etc. Ergo 2.' etc. 3. ' Raiione Miracula proprio dicta sunt gino interventu causarum secundarum , id ost solo nutu voluntatis : at solus Deus sic agore potest. 1.' quia solus instituit legos quibus roguntur corpora . illarumque est dominus ; 2.' quia illac logos nihil aliud sunt quam divina voluntas perseverans : porro nulla creatura Daturalem habet potestatem voluntati supremae derogandi. a.' Si Angeli , et praesertim si daemones naturalem haberent potestatum legibus naturae derogandi, naturam corpoream mulare, Co rumpere . et subvertere possent, V. g. frigus continuum inducendo , pluvias supprimendo . solem obscurando , terram o loco suo in alium locum translereudo , motum ejus consuetum inve
tendo . etc. Λlqui haec admitti nequeunt. Ergo 3.' etc. Aliundo
Hinc t.' Sicut homine' moles materiao viribus suis propo tionat s . non nitas , movero possunt: ita Angeli , si vo honi , sive mali , qnasdam massas , et non alias transferro queunt. ninc 2.' tormas corporum mutare , aut alterare non Possunt. nisi applicando causas naturales ad hos producendos esIectus idoneas. II inc a. novas species rerum corporearum crearo DPqri unt,
ct re ipsa nulla o species novae ah origino mundi eruatae sunt, ut obsorvatores rerum naturalium latentur. Hinc ..' magi Pharaonis virgas in v ros serpentes non muta-rUnt , aquam in sanguinem non verterunt, ranas e nihilo non eduxerunt: sed daemonos ope ineantationum oculos aspectantium lascinaverunt, vel serponies modo celerrimo, ni invisibili virgis substituerunt , colorem sanguineum in aquas sudorunt; ranas opaludibus vicinis in terram sparserunt , vel ullo modo sibi nn lurali , nobis incognito , operati sunt. Nec dici potest hanc Oxplicationem textui sacro esse oppositam ; nam , in ea hΥpothesi , nullum erat discrimen exterius inter prodigia Moysis. et prodigia
magorum : revera magi saciebant similiter per ineantationes suas, quod natura litor dici non potuisset , si per fraudem astantes sic delusissent. Illuc 5.' non iii nondum est ne da mones , potestate sua abulendo , ordinem phxsicum, Vel moralem porturbare valeant: 1. 'quia inter limites determinatos strictu coercentur ἰ 2.' quia naturalis eorum potesta A potius imminuta, quam aucta est per pec- ea luna ; 3.' quia honi Λngeli Ois adversantur , eosque inter Sin lutos limiles coercent; ,.' quia nihil possunt . nisi Deo permittente : porro Deus non permittet eos sua potestate sic abusuros
128쪽
uinc st.' daemones eadem forsan non possunt in omni hus cireum stantiis, et orga Omnes homines, quia . vel boni Angeli magis
obsistunt, vel Deus non permittit , vel aliud intercedit impedimentum : sic Satan peti it a Deo licentiam nocendi Iob lj.
PROPOSITIO UTARTAdmeti. ει Gemones quosdam praedisera possunt eventus intestiste
Notandum duplicis generis futuros evenins distingui posse. alios scilieot, qui in causis uaturalibus nulIo modo pracvideri pos- euut, si nempe a libera Dei. vel hominum voluntate pendeant . ot alios. qui ex causis naturalibus secuturi sunt. Constat Ang los, et daemones eventus primi ordinis praevidere, et eorto pra dicere non posse: cum enim tales eventus a liberis Dei. 'el hominum actibus pendeant, nulla creatura . etiam Perseelissima . eos certo prospicere potest , nisi Deo revelante , ergo non lacu lato sibi naturali. Sensus orgo propositionis est Angelos, et Da mones eventuη secundi ordinis pracdicere posse. Prob. Traditione , et rationo. t.' Traditione : multa celebrata sunt oracula apud paganos: plurima quidem suerunt ficta , alia obscura, aut ambigua; sed impossibilo videtur contendere omnia suissu humanas fraudus , quod satis solido ostendit P. Baltus in opere supra citato, et quod pleriquo SS. Patros admiserunt, vel supposuerunt , iit certum. Ergo 1.' etc. 2.' Rutione. Ut enim Angeli, si vo boni , sive mali, tales pra dicero valeant eventus , sullicit . ut potestate sibi naturali , eos praevidere, et suam praevisionem hominibus manifestare possint: atqui hace duo saltem probabilia sunt. t.' Λngeli, ut Daemonos intelligentiam humanam valde superant naturali sua perspicacitate . indefessa attentione , annosa experientia, incessabili rorum investigatione . tenaci memoria , incorporali subtilitate . qua simul, aut brevissimo tomporo multa in variis locis penetrani: quis ergo negare potest uos potestate sibi naturali Inultos eventus luturos nos prorsus latentes cognoscuro, Vel cum omnimoda certitudine . vel cum majori , vel minori probabilitato , habita ratione motivorum, quibus standantur conjecturao 2.' Non repugnat eos talem praevisionem hominibus manifestare posse , vel humanam vocem imitando . vel quamdam visionem menti praesentaudo , vel somnium in imaginatione excitando , ete. Ergo etc. Notandum tamen praedictiones ab Λngelis, vul a daemonibus factas non osso communiter certas , sed tantum probabiles : vel
sitim eventus suturi a libero hominum arbitrio pondent, e a 6 Iob. i et M.
129쪽
nisi per eo Meeiuras plus innusvo probabiles spiritibus e realis
innoteseunt; vel ex causis naturalibus secuturi praevidentur . sed Deus has eausas semper invertere, aut suspendere potest. Ergo ete. Non ideo boni Angeli saliuntur , quia , seclusa speciali re lations , ab absoluto judicio se continent. Pro habito est , o comtra , daemones non tantum esso deceptores , sed frequenter m titione exeaeefflos, lurore abreptos, vel non satis attendentes, in
suis conjecturis decipi. rae, quoαι jndieatur prodigia . vel oraeula , eae hypoιhesi quod
existant, daemonibus esse tribuenda.
Merito pronuntiatur prodigium, vel oraculum esso diabolicum.1.' si sit innitio . ridiculum , indecorum , aliquid crudelitatis ,
ohse nilniis , trandis, alicujusvo criminis mixtum exhibeat, vo ipsa in operatione , sive in effectibus externis : Deus enim non 8git, ut meras persciat nugas . quia sanetus est in omnibus operibus suis si). Hinc daemoni tribuenda sunt certa paganorum prodigia . ex nTpothesi quod sint vera ς v. g. aqua in cribro delata . cos novacula incisa. Item quac tendunt ad solain curiositatem , ostentationem , superbiam , quales fuisse refertur asce sioncm Simonis magi per aerem coram Nerone , eonrulsiones in. intercedente diacono Paris factas , etc. 2.' Si praxis illicita sumetur , quia Deus per media illicita operari non potest. 3.' Si prodigiorum auctores alienatione mentis laborent . ut olimar aspices, et sibTllae, aut fiat, daemonis potestate per possessi nem, vel obsessionum visibiliter constituantur : repugnat enim Deum per hujusmodi vias se manifestare. b.' Si prodigia aliis prodigiis evidenter divinis superentur . ut contigit coram Pharaono,
quando virga MoΤsis comedit virgas magorum in serpentes Ve gas, Vel quando magi, qui aquam verterant in Sanguinem, et ranas produxerant. sciniphes educere non Valentes , coacti sunt
dieoro: Digitus Dei est hie 2 l. 5. ' Si doctrina prodigiis. vel ora.
eulis confirmata evidenter sit absurda, aut salsa: cortissimum est enim Deum absurditatem , aut salsitatem confirmare non Posse. Hinc SS. Patres universa paganorum prodigia, et sibyllarum oracula assirmabant osso diabolica , ox eo quod nomine salsorum deorum serent. Pariter signa, quae operaturus est Λntichristus , in omni virtute , et signis, et prodissiis mendacibus sal, statim o-runt rejicienda , tanquam revelationi jam existenti contraria. Multa alia curioso expendi solent in scholis I V. g. an Omnes
130쪽
post peccatum . an aequaliter torquPantur . qualia subeant to menta . an majora post ultimum judicium toleraturi sint, quom do licentiam habeant carcere suo exeundi , per aerem , et circanos Vauandi : an nihilominus sic vagantes poenas inferni patiantur . et socialia trahant, sicut boni Angeli nos custodientes laciem Patris coelestis vident . etc. Sed cum hujusmodi quaestiones ce
Pars Melaphysicae, quae do mento humana tractat, dicitur psythologia , a duobus Verbis Graecis , anima . et λογος. Certum est nos cogitare, id est . intelligero , judicare , ratiocinari, ut velle; subjectum aulum in quod recipiuntur cogitationes noSirae , vocatur mens humana. Igitur mens humana est principium in nobis c0gitans. Per hanc desinitionem naturam mentis explicaro non iniendimus , sed tantum assignaro objectum de quo nubis tractandum est, illudque a quovis alio enle secernere. Ut a magis nolis ad minus nota per ordinem gradiamur , requiremus mentis nostra o facultates , deinde ejus naturam, postea ipsius unionem cum corpore , et tandem illius destinationem. Hanc igitur partem in quatuor dividemus capita : primum erit de mentis humanae facultatibus ; secundum, de ejus natura. Seu spiritualitato : tortium , do ipsius unione cum corpore , et qua tum de ejusdem destinatione ; quintum subjungemus caput de bellu i S.
Quadruplici modo mons considerari potest, nempe ut sentiens, ut iiii Hligens . ut delit, rans, ut ut volens; in illa igitur di siti guuntur εensibilitas , intellectus . libertas , et voluntas.