장음표시 사용
101쪽
D. Aug. de temp. Ser. X X X V L
. est,ista generauit plures Se virgo est. Illa priter Christumns scit alium filium, ista cum Christo mater est populor v. Nata lis ergo hodie alter est quodammodo fatuatoris. Nam iisdem
eum lignis, iisde miraculis cognoscirnus genitu,led nunc ma Luca r. iore mysterio baptizatu. Demq; spiritus sanctus qui tunc illi rati. 3. in utero affuit, modo eu in gurgite circunsulsit Qui tunc Ma Liscae I. riam castificauit,nuc fluenta sanctificat. Pater qui tunc ob umibrauit in virtute,nuc clamat in voce, re quali maturiore consilio qui tunc umbra praestitit natiuitati, modo testimonium
Iretati. 3. perhibet veritati. Ait enim Deus,Hic est filius meus dilectus, in quo mihi complacui. Praeclarior plane est secuda quam prima natiuitas. Illa enim sine teste silentio Christu genuit, illa cum diuinitatis professione dominu baptizauit. Ab illa se Ioarati. i. seph qui pater putabatur excusat, in hac se pater qui no cred batur insinuat. Ibi laborat suspitionib mater quia professioni deerat pater: hic honoratur genitrix, qui ad inimias filuimprotestatur. Honoratior,inqua, secuda quam prima natiuitas.
Siquide pater hic Deus maiestatis inscribitur, illic Ioseph ar-οῦ tu. i3. tifex aestimatur.Et licet in utraq; diis per spiritum lanctum Mnatus sit & baptietatus, tamen honoratior est qui de calis clamat quam qui in terris laborat. loseph cngo fauer interris pater purabatur este domina Saluatoris , nec ab hoc opere Deus
qui vere est pater domini nostri Iesu Christi excluditur: Nam est & ipse faber. Ipse enim est artifex, qui huius m udi machinam,non solum irabili sed etia ineffabili potentia fabricauit.
Tanqua sapiens architectus cael u subli mitate suspendit, terra mole iunda uir, maria calculis alligauit. Ipse arti sex qui in ri stris moribus piaecidit luperflua opera, utilia quaeq; coseruata Ipse est artifex,cuius securim ad radice nostram polita Ioanes retati. 3. Baptista cominatur, ut omnis arbor quae norma iustae discretionis excellerit,excisa radicitus tradatur i ncedi: uae autem mensura veritatis habuerit cadesti fabricae deputetur. Hodie
ergo baptizatur dias in Iordane. Quale est hoc baptissima, ubit rior est fonte ille qui mergitur ubi dum susceptum aqua diauit, non sordibus inficitur, sed benedictionibus honoratur Quale inquam. saluatoris est baptismu, in quo purgantur potius fluenta quam purgat 3 Nouo enim sanctificationis genere Christu non tam lauit unda quam lota est. Nam ex quo Saltiator in aqua semersit,ex eo omnium gurgitum tractus cuctorum; fontium vehas mysterio baptismatis consecrauit. Et
102쪽
autem ideo baptizari voluit , non ut sibi munditiam acquir ret,sed ut nobis siueta mundaret. Interea Magorii beata legatio perducta ad sacra cunabula radio desuper currente miratur, Iudaea praecedit Aethiopia peccati exueda nigredine.& Ddei indueda candore. Quam stupenda dignatio: Inter amplexus genitricis includitur, qui caelu terramq; coplectitur. In sinu matris latet, qui regnu patris excedit. Per simplex officiu,
spiritale reuelatur arcanum. Humanitas cernitur, diuinitas
adoratur. Exhibent auru, thus & myrrham , plus in mylteriis quam in coscientiis offeretes. In auri munere regia dignitas, in thuris vapore diuina maiestas, in myrrhae specie lepelieda demostratur humanitas, ac si trinitate oblationum numerus loquitur, unitatem deuotio una testatur. Per hoc ergo peruigili intentione cordis caelum semper studeamus aspicere, si ad Christum cupimus peruenire. Dirigat ergo nobis semitas vi- Exω. 2tae,persecta stella iustitiae quae dixit, Non apparebis in conspectu meo vacuus. Offeramus ei aurum fidei, pietatis aromata, castitatis holocausta. Spiritalem quoq; myrrham habemus in nobis, quae ita animas nostras condiat,utili. ens a peccati corruptione custodiat, quod ipse prestare dignetur qui vivit & regnat per omnia secula seculorum, Amen.
Icet fratres dilectissimi de solenitale diei huius ve- sermo
terum sit diuersa traditio,vna tame sanctae deuotio xxxvij. nis est fides. Et quaquam nonnulli hodie dominum Avitati. 2. nostrum Iesum Christu stella duce venientibus ab Ioan. 2. Oriete Magis aestimet adoratu: Alij aute afferant eum aquas Iaerati. in vina mutat Ie: Quid a vero baptietatu illum a Ioanne confit. ment,in omnibus Dei filius creditur, in omnibus est vera festi .
uitas. Nam quod Magis utiq; gentibus & adorare dominum, Ira,& munera offerre conceditur, gentium est praefigurata voca- quid πα-tio. Quod aquae vero transformantur in vinum ,religionis no- figurant
strae designatur arcanu.Qubd vero fuentis Iordanis Baptiza- qua stur Iesus, aquae nostro baptismati consecrantur. Opoitet ita vinώ trosque charissi ini,ut aliqua nuc de ipso baptismate sanctitati ve- formata stret prout dominus donauerit proferamus,ut simul & humili et PB.ipiitate ni Saluatoris nostri,& mysteriorum gloriam cognosca. ma Cluitis. Praedicabat in deserro Ioanes, baptismum poenitentiae po sit quid'pulo
103쪽
puto,in remissionem peccatorum,non quo crimina commissa deleret, sed quo emendaret errates. Nam remissio peccatorii Christi gratiar seruabatur. Cofluebat ergo ad Iordane desiderio lauacri diuersoru copiosissima multitudo,quoru erat tam scelerati actus, vita tam perdita,ut eos venerabilis Baptista Viperino semini copararet. Inter huiusmodi homines ille virtutum caelestiudominus ille qui respicit terra, ix facit eam tre-
Ual tos. mere, Christus Iesus, non dedignatur humilis, & quietus ad seruuli sui baptismii properare. Sed quid miru de mansuetudine ,si se prophete manib' inclinavit,qui se ab inimicis suis passus est crucifigi Quo prope late ad fluuiu, talem Ioanes circii Ioan.r. stantibus turbis erupit in voce, Ecce agnus Dei,ecce qui tollit peccata mundi : hoc est dicere Cessate iam cessate a baptismo me quo poenitentia incepit: Ecce Baptista per quem crimina dimittuntur desinite ulterius a coseruo vestro baptizari velle,
I xx seos est dominus omni unostrum qui baptizat ad vita. Ilum sequimini, illi credite, ab illo lauacru salutis tota mente supplices postulate,& quo & ego ipse baptista vester cupio baptizari. Non renuit qui de Iesus testimonium vocis huius sed qui per ordine vellet uniuersa coplere, nihilominus baptietari se expetit a Ioanne, & Baptista deuotus baptizandi sui potetia revit. 3. tremefactus ait: Ego a te debeo baptizari,&tu venis ad meZid est, quonia ego creatura sum,tu creator. Ego seruus, tu dominus, Ego figura,tu veritas. At Iesus ait,Sine modo. Sic enim decet nos implere omnem iustitiam,id est, quid nunc ista commemoras, propositum suscepi humilitatis implenduest.Tunc ille qui praesumere formidabat, velociter paruit praecipientis imperio. Bapti Eatur ergo Iesus non sibi, sed nobis. Baptizatur chriΠω vi non purificetur aquis, sed ut aquas ipse sanctificet. Baptiz eψr bapti tur nouus homo. ut noui baptismatis constituat Iacra metum. α--. Aperti sunt inquit ei caeli. Aestimo ut in caelostibus ellet miraeulum de his quae gerebantur in terris: sicut ait scriptura, In I. Tetri I. quem concupiscunt angeli prospicere. Qus modo enim pote- 'rant non mirari virtutes caelo ru, & dominationes,Cherubin,& Seraphin,cum viderent dominii sabaoth in fluuio a Ioanne baptizari Z Ut autem Ioannis testatio etiam caelesti testimonio Lue. s. confirmetur vidit Spiritum sanctu corporali specie, quasi columbam descendentem, & manentem super Iesum. Audit Scpatrem dicente, Hic est filius meus dilectus, in quo mihi complacui bene. Advertite dilectissimi fratres quata nobis in ba
104쪽
Dom. intra octa.epiphanes Ser. III. 93
ptIsmate domini nostri Iesu Christi patefacta sit gratia, quam
subtili sacramento trinitas se homini reuelauit. Pater enim auditur in voce, filius manifestitur in homine, Spiritus sanoctus dinoscitur in columba. Quam mirifico autem musterio noster Iesus Christus,vel tactu corporis sui vel transitu glorieti suae omnem ad momentum creaturam sanctificat, vivificat &illustrat. Aquas enim consecrat dum bapti Zatur, terram sanctificat dum sepelitur,mortuos suscitat dum resurgit,caelestia glorificat dum ascendit in celum,& sedet ad dexteram patris.
In eadem dominica de Trιn; tate oe columba: Sermo III.
Vamuis fratres in huius exiij aerumnosam caecita- sermo tem pro originalis peccati iustissima poena a gau- xxxviij.dio beatae felicitatis deiecti simus, non tame ira inde pr citi atq; abrupti sumus ut no etia in istis mutabitibus aeternitate, veritate, beatitudinem q uaerere vel desiderare ignoremus.Quod ex eo perspicuu est, P nec mori, nec falli,nec mi seri esse voluntate habemus: unde ex naturali instinctu beatos esse velle, qui est omnibus licet, diuerso modo, in animis singuloru beatitudinis appetitus fiat. Quida enim beatu existimant esse regno potiri terreno, alii diuitiis abuda xe, ali j honoribus exaltari: Quida vero laudibus celebres esse gaudit , alij voluptatibus inhiat carnalibus. Sed nequaqua in
huius vitae volubilitate vera inueniri poterit beatitudo. Quocirca tota sancta series scripturaru nos a terrenis ad caelestia
erigi adhortatur,ubi vera & sempiterna est beatitudo, ad qua nisi per fide catholicae pacis cooperate charitate Dei & proximi nemine peruenire certissimum est. Deniq; ad vera beatitu Fides ne dinem peruenire voletibus, primo omniti fides necessaria est, nec siuria sicut Apostoli ea docet autoritas dices,sine fide impossibile est ad beati. placere Deo. Constat ergo neminem ad vera peruenire polle tu linem. beatitudinem,nisi Deo placeat,& Deo neminem posse placere Heb.H. nisi per fidem. Fides naque est bonorum omnium fundamentum Fides est humrnae salutis initi um. Si ne hac nemo ad filiorum Dei consortiu potest peruenire, quia sine ipsa nec in hoc seculo quisqua iustificationis exequitur gratiam, nec in futuro vitam possidebit aeternam. Et si quis hic non ambulauerit per filem non perueniet ad speciem beatς visionis domini nostri Iesu Christi. Proinde omnis anima rationalis artate congrua discat fidem catholicam, maxime populi praedicatores 1 .cor
105쪽
9φ D. 1 unde temp. Ser. XXXVII.
Christiani & ecclesiarum Dei doctores,ut possint veritati conitia dicentibus resistere, & catholicam amantibus pacem pro desse.Quo motio enim docet quis quod non didicerit,uel qualiter pastor esse poterit, si pane vitiae gregem sibi commissiimpascere ignorat Non erubescat discere nescies quod ignorat, nec sciens tardus sit docere quod nouit. Sciat uterq: suo domi-γfat. 2I. no acceptae pecuniae ratione se redditurum : Tunc desiderabilem fissetis seruus audiet voce domini dicentis Euge serue boves: fidelis.quia super pauca fuisti fidelis. supra multa te constitua, intra in gaudium domini tui. Omni Litaq; scriptura veteris ac noui testamenti diuinitus inspirata si catholice intelligitur,hoc insinuat,qubd pater & filius 3d Spiritus sanctus unus.' iit Deus, eiusde substantiae uniusq; essentiae,atque in separabilis in diuini rare unitas. Ideoq; no sunt tres dii sed unus Deus,
pater & silius ' Spiritus sanctus. Qua uis pater filium genuerit, & ideo filius non sit qui pater est: filius a patre sit genitus,& ideo pater non sit qui filius est iritus sanctus nec pater sit, nee filius sed latum patris & fili j spiritus patri & filio etia ipse
coaequalis,' ad trinitatis pertinens veritatem:Et haec trinitas unus Drus est ex quo omnia, per que omnia, & in quo omnia, beato Paulo attestante ubi ait, intoniam ex ipso& per ipsumi. seu α'. sit in ipso sunr omniet, ipsi gloria in secula seculorum, Amen. O.omnes. Teneamus igiriar firmissimὰ patrem S: filium de Spiritum sane tam unum csso naturaliter Deum, neque tamen patre ipsum
esse qui fi liuqest, nec filium ipsi messe qui pater est,nec Spiritumsanctu ipsum esse ovi pater est,aut filius. Vna est enim patris & se ij & spiritus sancti essentia, in qua non est aliud pater, ullae silui liliud spiritussanctus , quamuis personaliter alius si mare se Iius filius, alius spiritus sanctus. Quod nobis maxin Fin ip sanctarum scripturarum initio demonstratur, ubi: Deuq dieit Faciamus hominem ad imagine&similitudinem Gin. t. nostram Cum enim si 'gulari numero dicit,imaginem,ostenis d. 2. dit unam naturam esse ad cuius imaginem homo fiebat, non c. ropona unam esse personam. Si enim illa una essentia patris & fili j &miu. spiritus an sti una esset persona, non diceretur ad imaginem nostram . sed ad imaginem meam: nee dixisset faciamus, sed faciam. si Oro in illis tribus personis treet essent credensse vesantelligsidae sibst antiae, non diceretur ad imaginem nostram,
sed ad imagines nostras . sed ad unam imaginem unius Dei homo factus dicitur,ut una sanit trinitatis essetitialiter diu
106쪽
D. intra octa. Epiphan. Ser. III 's
riatas intimaretur. Hanc quoq; trinitatem personarum atque unitatem naturae propheta Esaias reuelatam sibi non tacuit, Ulia scum se dicit Seraphin vidisse clamantia, Sanctus sanctus sanctus Dominus Deus sabaoth. Vbi prorsus in eo quod dicitur ter sanctus,personarum trinitatem , in eo vero quod semel dicitur,dominus Deus sabaoth, si uini naturae coginosci mus unitatem. Plane ergo & absque omni dubitatione credendum est patrem & filium & Spiritum sanctum unum esse Deum omnipotentem, ternum, incommutabilem,& singulus liotii Deus,
ct simul omnes unus,& singulus quisque horum plena ct perfecta aeterna substantia simul omnes una substantia. Quia quicquid est pater quo Deus est quo substantia est,quae sterii itas est, hoc filius, hoc spiritu sanctus. Ita etiam quicquid est fi- Iius in eo quod Deus est, quo substantia est, quo aeternitas est: hoc pater, hoc spiritus sanctus est. Et quicquid est spiritus sanctus in eo quod Deus est, quo substantia est,quo aeternitas est, hoc pater est & filius. Vna ergo in tribus diuinitas, una essentia una omnipotentia,& quicquid substati aliter potest dici de Deo. Si forte de solo patre interrogatus fueris: Qii id sit pater
Responde, Deus.Interrogatus de filio: Responde, Deus. Interrogatus de spiritu sancto:Responde,Deus. Si interrogatus fue-ii; simul de patre Se filio & spiritu sancto, non Deos, sed Deum
responde unum,omnipotentem,incommutabilem. Sciendum
est vero quod quaedam de Deo substati aliter dicuntur,ut Deus est magnus,omnipotens , & quicquid ad se dicitur, id est, substantiam diuinitatis significas. Quaedam vero relative dicuntur ut pater ad filium, filius ad patrem ,&Spiritus sanctus relative ad patrem & silium, ad se autem siue pater siue filius Gue Spiritu sanctus Deus dicitur. Itaque pater eo quod Deus est. hoc ipso substantia est,quia eiusdem substantiae proculdubio ,& filius Deus , S Spiritu sanctus Deus VAt vero Deus eo quod pater est relative dicitur , quia non substantiae nomen est, sed re trux ad filium Deum esse . Nec ita dicimus filium patrem esse.sicut dicimus Deum esse quia Deus substati aliter
dicitur pater vero & filius S spiritussanctus relative dicitur. Sicut enim relative pater&filius dictitur, ita& Spiritus sanctus a l patre & filium quodammodo relative dicitur, quia patris&fiiij spiritus est . Sed ipsa relatio Spiritus sancti non ita
reciproca ratione couerti poterit sicut pater & filius.Nam p
ter filii pater dicitur,4 filius patris filius dicitur,spi ritus vero
107쪽
ss D. Aug. de temp. Ser. XXXVIII.
sanctusvnisormiter dicitur ad patrem & filiu,quia patris & fi- . iij spiritus est. Dicimus enim spiritu sanctum spiritum patris, sed no vicissim dicimus patre spiritus sancti, ne filius eius in- 1. de T i-telligat spiritus Lanctus. Ite dicimus spiritu sanctum spiritu nit. ea .ii. filii,sed no dicimus sit ju spirit' sancti, ne pater eius intelligat spiritus sanctus. Dicitur& ide spiritus donu Dei,quia donator est Deus doni sui. In quib' nominib. circitferri potest vicissim
relationis regula,ut si dicamus donator doni,& donu donat ris,quia in his vorabulis potuit inueniri vittata huic categoriar quae dicit ad aliquid circulatio. Ergo hoc donii Dei. id est, spiritus sanctus,et de patre & filio squaliter Ῥcedit,ineffabilisquςda patris filiiq; coio est. Et ideo fortasse lic appellat qa pa-t ri filioq; potest eade appellatio conuenire,Nam hoc ipse proprie dicitur quod illi comuniter diculur,quia & pater spiritus& filius spiritus recte dicitur. Ergo ut nominibus iunctis quae separatim viriq; persone coueniunt utriusq; comunio proprie significetur, vocatur spiritus sanctus, quae est tertia in sancta trinitate persona patri & filio per omnia equalis co ternus&consubstatialis. Et b ec trinitas unus est Deus solus bonus, magnus,aeternus omnipotens ipse sibi unitas, deitas,magnitudo,
bonitas, omni potetia, & quicquid ad se substati aliter dicitur. Ni. ita in relativis vocabulis intelligedu est vel dicendit: quia dici non potest pater sibi pater,vel filius sibi filius, vel Spiritus sanctus sim Spiritus sanctus, sed hF relativa vocabula ad alia proculdubio persona reserri debet.Quicqui ergo ad se dicu-tur pater & filius non dicitur alter sine altero: id est,quicquid dicuntur quod substantia eoru ostendar, simul dictitur. Si haec ita sunt iam ergo nec pater est Deus sine filio, nec filius Deus sine patre:id est, non ita dicitur Deus pater quasi filius non sit Deus, nec filius ita dicitur Deus quasi pater non sit Deus, sed ambo simul Detus,etia V unus Deus. QSocirca quicquid secundu substantia vel aeternitate de eis dici potest, ambo simul sunt vi quod de filio dicitur, Deus de Deo, lumen de lumine, αmbo simul'ume,sed non patir Deus de Deo. nec lunae de lumine. sed filius Deus de Deo,& lunae de lumine, ambo tamesimul c semper unus Drus S unu lume.Sic etia de aliis appelJatioci bus quae secundu substantia diculur, id est.quod simul
ambo sunt dici debet ut omnipotens,magnus, bonus, ternus&cartera.quae ad se dicunt.Quo l si ita est hoc solude eis diciosi potest illud de illo quod simul ambo no sunt:sicut verbii de
108쪽
Do. intra octa. Epiphan. Ser. III. s
verbo dici non potest, quia non simul ambo verbii, sed solus filius, nec imago de imagine,quia non simul ambo imago, sed solus filius imago , nec filius de filio, quia non simul ambo filius, nec pater de patre,quia non simul ambo pater. Et ideoqd Euangelista ait, Et verbii erat apud Deu,multu est, ut sic intel- Dan.tiligatur verbu quod solus est filius,erat apud Deu, quod no s Ius est pater, sed pater & filius simul Deus. In quo persecte intelligitur 9, nsi pr cessit genitor illud F genuit. Et quod ipse in Euagelio ait, Ego & pater unu sumus et Unu sumus enim id Damio. est,quod ille hoc de ego, secundu essentiam, non secundu relatiuum .Quod dicimus lume de lumine,no duo lumina intelligenda sunt, vel separatio luminis,sed intelligenduessis filius effulgetia aeterna luminis est aeterni, sicut imago sempiternar substati e sempiterna est imago. Exempli gratia:Si quiris quid sit Abraham iuxta substatiam: Respondetur, homo: Si quaeris de Abraha cur pater: Relative respondetur,quia silium habet Isaac. Si quetris de Isaac cur sit filius: latiue respodetur,quia patrem babet Abraham. Omnis vero relatio ad aliquid aliud refertur. Et haec regula relationis in personis sanctae trinitatis intellige la est. Si ergo interrogatus fueris de Deo cur dicatur pater: Relative respode, quia habet filiv. Ita etia de filio respo-de,relative ideo est e filis, quia habet patrem. Si ergo dictu de Deo tibi fuerit,quo modo pater hoc est qd silius.aut filius hoc est quod paterὶ Respode secundu substantia hoc est filius quod pater, hoc pater qd filius,quia unus est Deus & vna substantia pater & filius. Ad se enim Deus substatialiter dicit:Ad patrem filius, vel pater ad filiu relative dicit. Iuxta personae proprietatem no est pater qui filius, nec filius qui pater,iuxta subst tiae unitate hoc pater quod filius,id est, Deus unus omnipotes, Qui equid ergo ad seipsum dicitur Deus, & de singulis personi; dicit de patre & filio & spiritu sancto, & simul de ipsa trinitate no plurali ter,sed singulariter dicendu est: quonia quippe non aliud est Deo esse, & magnu esse, vel aliud esse,& aliud bonum esse sed hoc ide est illi elle,& magnu esse, & bonu esse:
propterea sicut no dicimus tres Deos,nec tres ellentias,sic non dicimus tres magnitudines,nec tres bonitates,sed unu Deum, unam essentiam , & una magnitudinem unam bonitatem:
Absq: omni se ilicet dubitatione credi necessarium est pater plenus Des & persectus est filius plenus & perfectus est Deus, spiritus sanctus plenus & persectus est Deus: no tamen tres du
109쪽
s3 D. Aug.de temp. ser. XXXVIII.
pater & filius & spiritus sanctus, sed unus Deus plenus & per sectus:nec aliquid maius tres simul dici pater & filius S spiritus sanctus,quam unus quilibet vel pater vel filius vel spiritus. sanctus: quia eade natura est in unaquaq; persona simul dicta, quae est in tribus personis simul nominatis.No ita dicimus in hominibus fieti pollet Abraha plenus homo, Isaac plenus homo,Iacob plenus homo,& hi omnes unius substantiae quantuad humanam pertinet natura: non tamen hi tres unus homo, sed tres omnimodis homines, & aliquid maius in tribus cognoscit, quam in quolibet uno eoru. Item Abrahaunus homo, non in tres personae in eo,sicut in uno Deo tres personae plenae& persectae:Sed una persona in Abraham,sicut in uno solet homine esse. In Deo aute nihil quidem secundu accides dicitur, quia nihil in eo mutabile est,nec tame omne quod de Deo dicitur secundu substantia dicitur, ut in superioribus diximus. Qu muis enim dicitur pater ad filiu , filius ad patrem secun - dum ad aliquid non est in accidens patri patre esse, nec filio filium esse: quia & ille semper pater: & ille semper filius: quia
aeternitas& incomutabilitas negat alicuius accidentis in Deo instabilitatem,quia omne accidens secundum tempus vel esse vel no esse potest, vel potuit, vel etia poteri t quia pater nunquanon pater,filius nunqua non filius, nec coepit unqua pater esse
pater,nec filius esse filius. Quod si aliquado coeptilet pater esse pater,vel filius esse filius, vel delineret esse quod erat, secunduaccidens diceretur pater vel filius. Si vero quod dicitur pater ad seipsum diceretur, non ad filium: & quod dicitur filius ad seipsum diceretur, non ad patrem,secudum substantiam diceretur:Sed pater non dicitur pater nisi ex eo quod est ei filius,de filius non dicitur filius nisi ex eo quod habet patrem. Non ergo secun lsi substantiam, ut dictum est in prioribus, quia non qui': eoru ad seipsum, sed ad se inuicem atq: ad alterutrum ista dicuntur:Neq; secudum accidens,quia & quod dicitur pater& filius, ternum atque incommutabile est eis. Quamuis enim alius sit pater,alius filius, no est tamen diuersa substantia patris & filij:quia haec non secundu substantiam dicuntur,
sed secundum relativum: quod tamen relatiuum non est acci. dens, quia non est mutabile. Cum itaq: tantus solus est pater,
vel solus filius vel solus spiritus sanctus,quantus est simul pater & filius & spiritus sanctus, nullo modo triplex dicedus est Deus, quia non est quo crescat illa persectio sumnae trinitatis.
110쪽
Do. intra oeta. Epiphan. Ser. III. 99
perfectus autem siue pater,sive filius, siue spi ritus sanctus, Sepersectus Deus pater & filius & spiritus sanctus, ideo trinitas potius,quam triplex dicenda est: habent singulae in trinitate persisnae aliquid proprium, quod inseparabili aequalitate aliquam in se ostendant proprietate. Pater solus pater,& filius stolus filius, & spiritus sanctus solus spiritus sanctus. Et pater hoc habet propriu,quod ex omnibus, quae sunt, solus est, quia ab alio no est ac per hoc solus est in paternitatis persona, nouin diu nitatis e lintia. Unigenitus vero Dei filius hoc habet proprium. quod ex solo id consubstantialiter, id est, patre, Meoedentialiter solus genitus est,& in hoc personet siu proprietas. Spi ritus sanctus autem hoc habet propri uinis ex patre dc filio aequaliter procedit,& est amborum spiritus, eiusdemque substanti e & aeternitatis cum patre & filio. Sed haec tria ver.etia tria sunt ineffabiliter,quae tria & essentialiter tria habentia proprietates suas: & haec tria unum & vere unum : & hoevnu tres,sed no tres patres, nec tres fili j, nec tres spiritus semcti. sed tres persona&Vnus pater,unus filius, unus spiritus sanctus:& hi tres id est, pater,& filius S spiritus sanctus unu sunt
in natura.omnipotentia & a ternitate. Sed hoc etia atq; etiam
firmiter tenendum est, nihil in sancta trinitate ad se dictum, plurali numero esse dicendum: quia simplex illa diuinitatis summae natura singulari numero dici deuet, non plurali: ac
ideo non tres Deos, nec tres omnipotentes,nec tres bonos,nec
tres magnos, nec tres essentias in Deo dicere fas est. Cu enim personaliter alius sit pater, alius filius, alius spiritus sanctus, hys tamen unu est naturae nomen, quod dicitur Deus vel se stantia vel essentia vel omnipotentia, vel alia multa quae su stantialiter non relative de Deo dicuntur.Indubitanter siquidem credere debemus ipsam sanctam trinitatem esse inseparabilis substatiae,essentiae, inseparabilitεrq; operari quicquid 2aingulis personis legimus operatu esse. Quamuis enim certissimum fit patrem esse solum qui dixit. Hic est filius meus Icat. 3. dilectus in quo mihi bene complacui:& filium ei se solii,super quem illa vox solius patris sonuit quando in lordane secundu Ioannem baptietatus est. idem unigenitus Deus , qui carnem solus accepit:& spiritum sanctum patris & fiiij solum esse,qui in specie columbae super eum baptizarum ascendentem de aqua descedit, & quinquagesima die post resurrectione Christi fideles in uno locopositos in linguarum ignearum visione o A. 2.