장음표시 사용
41쪽
gis diligit, atq; complectitur summE erg.
illum diligit, quem de sua natura sibi simi
lam generauit. Vt ergo si in Deo summuς complacentiae 3camoris gradus necesse est ponere alium de sua essentia productu, in quo sibi sim me conisi ceat. D o M. satis haec ratio praegnas estiam si Deus gaudex societate alterius de non esse produui, delitiae eius sunt, Esse cum filiis hominum: multo iucundius in societate Filii,sibi oni, nitio simillimi, gratulabitur. Versi tu quod coepisti prosequere. R AE M. Deus est realissime infinitus, immenta virtutis atque igoris:nam summa natura est summe ua: ergo necessari ψ sequitur, quod sit in eo
productio infiniti. Sed productuo mundi, non est nisi productio unius puncti,gespoctu infiniti Dei: de quia etiam impossibile est, quod infinitum in actu possit produci de nihilo, alias essent duo Dij coaxari; aha
infiniti: necesse est ergo, qudd Deus pro- ducat rem adhu infinitam de sua substantia infinita. D o M. Facile ego ista concessero: Ram 'uonia in Deo reteritur Produ Q io, necesse est, quod in eo sit summa,atque in-
. finita Productio , qua nulla possit maior intelligi. Et haec est productio suae imagi-
42쪽
titer,&io cessanter producit imaginem: ut patet in speculo ii, quo quaelibet res *biecta suam imprimit similitudinem. Sol quoque generat radium, & ignis calorem. Si ergo hanc generationem Deus , aliis a se tribuit creaturis, multo magis ipse de se- Detipso suam continue generabit imagiareri , sibi omnino simillima intelligentia, ct sapientia,&pbtentia, oc dulcedine,& b qaitate. D o M. Optime deducis: si enim dόxihilo creat D us res temporales , quae Vi-uant, tiunt,& intelligunt: multo magis producet de sua natura sobolem uiuetem, iatelligentem,sapientem,sibi penitus con .sorinem , &tanquam si ledoris radium desito lumine prodeunte. R AF. Possent quidem hae rationes lassicere libet tamen, ali- Panto robustius incumbere. Cum nihil suauius, melius,& amabilius sit summa tu cunditate: ne ergo hanc Deo denegem' γέ aiecesse est in eo ponere infinitam iucundi tabem:sed sumni atque immensa iucundirtas non potest esse sine societate altemus
summae sibi similis, atque cosormit,in 'u'
uitas. Habet ergo Deus apud se alium a se . productum,sibi omnino simillimii,in quo,ῖcut in proprio filio, delectatur, exustat, gratulatu Pr terea Ooaturale sit Des, Sc
43쪽
proprium, Tribuere atq; Largiri:
sicut clare patet in rerutri omni u creatio ne : habet enim quaelibet res tantum mulneris diuini, quantum ipsa recipere potuit
Videmus quoque, quod unaquaeque res id quod accepit, alij festinet imparisti: Nai,
corpora caelestia continuo insuunt in ham inferiora:Elementa quoq; omnibus corp.ralibus rebus se permistat: Arbores etiam& herbae rebus sensibilibus suos fructus Vitro communicant: Hinc ostenditur, quot summa ingenuitas est, aliquid largiri. I tquoniam Deus est omnium nobilissimul,
ide Largiri illi couenit in summo ηradi
estq; sibi summe naturale,& maxinia cor ueniens .sed Tribuere,& Esse,in Deo vn
sunt:ideo sicut suum Esse est infinitum,
& sua Largitio est infinita. Et sicut necessi est Deum Esse, ita &necesse est, Deu Lat-giri. Hinc sequitur,oportere Deu daret'- tum quod habet,alioquin non esset insti- tus largitor. Verum he ista largitio si in Deo vacua,necessario, sequitur,ut si infinitus aliquis largitor, sit Minfinitus acceptor, qui totum inde recipiat, quois altet tribuere potest.Erit ergo iste acceptor sub eLargitori per omnia aeuualis, aequo nobi- lis, aeque sublimis, aeque perfectus, infinitus, aeternus . At quonia maior est & persed etior
44쪽
istior actualis largitio, quam potentialis,&intrinseca,& quam extrinseca, substatialis quam accidetalis,& de propria natura qua de nihilo producta: ideo necesse est, quod ab aeterno fuerit in Deo ista largitionista produ i io substantialis,naturalis,dc actu lis,aeque nobilis ut est ipse produces. D o M. Emicacissima haec ratio est : nam largitio, quae sit a Deo ipsis creaturis, pene nimi est, si ad suam immensam munincentiam conis seratur, Maximii vero quod Deus dare potuit,est, quod tribuerit totam sua sibstantiam alteri personae. Et nisi id fecerit,cum sit ipse indivisibilis,& simplicis naturae, nihil de proprio tribuit, nec dat quod optimum babet: imo totum sibi retinet: & sieconuincitur esse avarissimus, ct tenacissi mus: quod omnino longissimum est a tam liberali & munifica natura. 2 iu simplici ima, atque inauisibili late summa sit trivita perfninum
HI it qi praemissis, nunc facilὰ erit; in
Uno & simplici Deo personaria ostendere Trinitate. Supra monstratu esst,quod asse Dei est infinitum impartibile,&sutio md simplex: dc ideo non potest una Pars
45쪽
dari,& altera retineri: sed necesse est, xt da
cornanumcatur,ex integro communicorur.
Qisendo ergo Deus suum Esse alteri largitur,totum datur, & totum retinetur : & siepo sona tribuens, & persona recipiens h bent idem atque indivisibile Esse, una naturam nam numero substantia:& in nullo differunt,nisi quδd unus emargiens ,s-xet recipi eius: iste habens esse diuinu a se. metipso,ille ab alio:iste produces,ille productus aste generas,ille generatus.At quoniam Largitor non est receptisr,nec econ- uerso : ideo in essentia diuina inuenimus duos realiter distinctos:vnus generans,alter generatus: nus Pater,alter Filius. DDelitescat nunc fabellius impurus hcreticus, qui dicit,Patrem &Filium solo inter se nomine discrepare:nec in re,sed in voce solam sacere distantiam:posi Eq; eum qui P ter est, Filius esse:& qui Filius, Pater. Sed lprogredere quςso. R H M. Quia igitur t*tum Esse diuinum tribuitur alteri, Si nihil penitus retinetur , quin id communicetur Filio a filo Patre: ideo inter Patrem & Fi
lium est summa coaequalitas, summa comsubstantialitas, summa coqternitas, pote' stas eadem,eadὀmque maiestas, D O M. En
hine funestissimus Arrius vehementer elis ditur, qui dicit,Filium suo Patre minorem:
46쪽
nec gestium esse a Patre, sod ante mundi creationem a P eo con diluinctum m. Sed assertio tua yerissima est:quia ubi inter Pa- . tremae Filium est una substantia,non potest unus altero prior esse duratione. Nam sit cet unus oriatur ab altero, tamen simili- . tersunt ab tern o. enim diuinae na 'turae est Largiri: ideb ab aeterno sitit ipsa elargiens, dc ab aeterno recipiens: sedlar gies Patex, & r cipiens Filius sed praestolor miliis ampollicitus eo demonstrari in Deo T inixatem η En intuo pro- misian in omni natura intelligibili & spi--
rituali, inuenitur & intellectus &volun- tas.Intellectus est naturalis, & naturaliter operatur,& ex necessitate. Volutas autem
libera est,& ideo liberE agit. Est ergo do Duplex, plex in natura spirituali productio, Vna in natura Necessaria A naturalis , quae fit per modu, intellectus:alia Libera &oluntaria, quae '
fit per modum, voluntatis. Prima proau-
in Deo est Naturalis di necessa- ria. Deus unimantelligendo seipsum &suam eisentiam, producit necessario suam imaginem, sicut Sor radium, & largitur suae imagini : noc est suae soboli totam suam substantiam . Et quia ista produ- stio est per modum naturae, ideo voca- .
47쪽
ratione enim hominis ad res inferiores trium graduum, penes cou enientiam generalem, repente in Dei cognitione peruenimus,quem nunc scimus & esse, & vi-ue eboc sentire , di intelligere: quem etiam videmus & in simplici essentia unum esse,& trinum in personis. Nunc superest, ricomparemus hominem ad res se inferiores, penes couenientiam magis specialem dc ex hac coparatione aliud quoddam mi- rabile lumen ill xerit nobis , quo & nosipsos,& Dei gloriam cotemplemur. D O M. Fiat obsecro quod dicis:libens animuini aςcommodo , expertus fructum disputa' tionum nostrarum. cum aratio homiuis ad res inferiores inum v .d.um p nes convenientium Decialem.
Conuensi itaq, ,homst cum . rebus sibi 'biectis generali coueniontia, ut sit atra diximus: quia habet: Esse cu in animatis, Vivere cum plantis, Sentirecti anim libus. Nunc paulo specialius homine aliis conseramus. prim conuenit cum rebus
. primi gradus; quartanxum Esse habent, de
Mon Viuere Conuenit, enim cum elempniis, corporibus cose stib us: Nani sicut ' illa
48쪽
v x N A et v R A H o M. 47 illa inter se or sinata sunt,nobiliora enim& digniora altiorem obtinent locum, ciminus digna inferiore: ideo enim coelum sursum, & terra deorsum, & aqua praeemb. net terrae, aer vero & ignis sicut his meliores,ita altiores sunt:Ita parisormiter in corpore humano Caput, quod est inter exterio ra memb ra notatissim ii, supremum retinet locum:& membra minus digna visunt Pedes & Tibiae , terrae propinquiora sint. Et sicut superiora corpor influunt& regunt ista inferio ra:ita put inquit αregit minora meimbra. Et quemadmoduni, sol medius planetarum tribuit lumen , inquit vitam, residwn'; in medio, sursum tribuit & deorsum a ita Cor humanum, quod omnibus membris vitam influit dc calorem, collocatur in medio, sua munera distribuit superius & inferius. D OMINI. Praeclara concinis concordiaque.R AE M V N D V s. Cum rebus vero se
cundi gladas maiori adhuc cohordia homo sociatur. Nam sicut granum, de quo seu arbor, seu planta nascitur , materiam, augmentumque recipit a terra, ut inde radix,truncus, ramiq; procedat: ita granu illud, de quo homo pullulat,a sanguine me struo in venti e matris augmentu recipit, unde membra omnia generentur. Et ucut
49쪽
imaginem condidisse Hunc errorem nequiuimus impostor Mahometus in suo Al. chorano,&Iudaei in suo libro, quem Thalmud vocitant, longissimis fabulis prosequuntur. Nos vero qui scimus, quoniam spiritus est Deus, ipsum in spiritu adoramus.Hinc Deus optimus maximus homini intellectum contulit, a quo solo potest
cognosci, diligi reuereri. Horu gratia homo post mortem accipit Deum pro munere,inuisibilem,immensurabilem, ineapabilem.Intellectus enim humanus adeo nobilis est, ut non possit, caducis de visibilibus bonis munerari :& ideo bona intellectus sunt spiritualia , aeterna, infinita, semper permanentia. Nunc de secundo, scilicet,
Quod Deus habeat liberum arbitrium
ocius exequere. Deum habere voluntatem,er Zi-bcrum arbitrium. c A P V τ V. R AEMVND v s.
OVum homini Liberum contulerit ,
--bitrium Deus, manifestiam est quod Ripse Liberum arbitriu habeat: quia nemo dat,quod non habet. praeterea si Deus
habet Esse intellectuale habet etiam αVelle: quia Intellectus sine Voluntate esseno potest.Et sicut Deus habet Esse primu, ita
50쪽
' - 1, E NATvRA H o M . 33 ita Voluntas eius est prima voluntas, nec sis quitur vllam aliam voluntatem e idcirco
quicquid Deus vult, sua id vult propria voluntate. Et quid in Deo Esse,& Velle idem sunt, ideo quaecunq; de Dei Esse supra diximus, de sua voluntate dicere tenemur,
quod videlicet est immutabilis,inuariabi
lis,aeterna, copllatissima, plenissima, omni
potentissima Et sicut Deus intelligit se primo, & suum Esse, ira vult primo teipsum,&suam plenissima perfectionemat quem-i admodum habet,ita,& cupit sbiipsi omne
bonum, omne gaudiu, omne solatium. Est .ergin in continua, iugique letitia, & habet aeternum gaudium intra semetipsum. Pra terea cum Voluntas in Deo idem sit quod es ope Intellectus, cuius prima operatio est intelligere verba,sensumq;. Verborum secta Discutere per ratione,an res intellectav ra,an falsa. sit,iusta vel iniusta. T ertia operatio, Quod veru & iustum est: approbare: reiicere autem quod salsum est Quia ergo Voluntas &Intellestus in Reo. Vnu sunt, non potes sua volutas ab intellemi discordiam facere: ideo Deus. nihil potest elle contra rationε, nec contra iussu iudicium intellectus .idcirco diuinae operationes iu- me sunt, rationabiles, ordinatae, sanistae verae: αVoluta eius semper est rectissima,